kuchnia - Iwona Tokc

DOM
kuchnia
sle z kielbasek pieczonych w ciescie
nalesnikowym i podawane z sosem cebulowym i gniecionymi ziemniakami.
twana Takc-Wilde
=
Kuchnia jest jednym z wielu wyspiarskich paradok-
sow. Jedzenie to drugi po
pogodzie ulubiony temat, od ktoreqo
zaczynajasie sasiedzkie czy biurowe
poqawedki, 0 tym, co jedli poprzedniego dnia na kolade Anglicy potrafla
bez skrepowania rozprawiac godzinami. Jesli jednak spytac ktoreqos z nich
Bardzo dobre z keczupem i idealne na
zimowe wieczory.
Inna, tradycyjnie qlowno-daniowa
potrawa to gulasz z rniesa wolowego
i jaqniecych lub swinskich nerek, zapiekany w foremce pod pierzynkq z ciasta.
Dziwne, ale rnilosnicy steak and kidney
pie to zwykle panowie ...
zwlaszcza podana na cieplo z sosem
custard. Slodki Rysiek jest pryszczaty
z powodu rodzynek wystajqcych z ciasta niczym pryszcze, ale niech nas to
(no i ten wolowy loj) nie znieched od
sprobowania tego bardzo tradycyjnego
deseru.
Arcyciekawa jest tez historia powstania kolejnego wyspiarskiego specjalu.
Na niecodzienny pomysl wpadly w XVII
wieku tutejsze dojarki, kierujac stru-
mowac od razu, uwazajac przy tym na
kalorie.
Wreszcie kulinarna gwiazda lat 70.,
czyli trifle. Jest to ciqgle faworyt angielskich qospodyri, zwlaszcza tych
w wieku powyze] srednieqo, skladajqcy
sie z warstw nasqczonych alkoholem
(tradycyjnie jest to sherry) paluszkow
biszkoptowych, przekladanych swiezymi owocami, custardem i bita smietana
Mozna takze dodac pokrojona qalaretke
OWOCOWq,
co bardzo lubia dzieci.
Ciastko z mi~sem,
buleczka z krzyiykiem
o potrawe narodowa najpierw wyskoczy pewnie z English breakfast, potem
dorzuci roast beef i rnoze jeszcze hinduskie curry. Jest jednak przynajmniej kilka tradycyjnych angielskich specjalow,
ktorych warto sprobowac, chocby tylko
w ramach kulinarnego eksperymentu.
Male babeczki "mince pies" podaje
si~ na angielskich stolach wlasdwle tylko w Boze Narodzenie i tradycyjnie byly
one kiedys wypelniane mieszanka rnielonego rnlesa i bakalii. Dzis nadziewa
Marmite i Piccalilli
sie je bardzo slodkim i korzenno-pikantnym nadzieniem z dodatkiem loju (tyl-
Slynny na Wyspach slogan .love it or
ko to pozostalo z rniesnych dodatkow),
brqzowego cukru i suszonych owocow
namoczonych w alkoholu. Najlepsze na
qoraco, a do tego qesta, najlepiej nieslodzona srnietana,
hate it" z pewnoscia odnosi si~ do marmite, czyli lepkiej, ciemnobrqzowej pasty,
ktore] glownym skladnikiem jest ekstrakt
drozdzowy, czyli produkt ubocznywarzenia piwa. Pasta ta ma charakterystyczny,
slony smak, ktory rnozna porownac do
Rowniez tylko na swieta, tym razem
jednak Wielkanocne, jadano kiedys hot
cross buns, czyli slodkie, drozdzowe bu-
sosu sojowego. Tradycyjnie smaruje si~
nla gorqce tosty, a fani marmite czasem
tez rozciericzajaja w cieplej wodzie, i pijq
zirna na rozqrzewke.
Dla nieustraszonych eksperymentatorow jest tez Piccalilli: wsciekle zolta
mieszanka kawalkow surowego
leczki z rodzynkami i cynamonem, udekorowane lukrowanym krzyzern jako
symbolem ukrzyzowanla Pariskieqo.
Co ciekawe, buleczki z krzyzern jadano
kala-
fiora i cukinii, marynowanych w cukrze
i occie z dodatkiem sproszkowanej
musztardy i kurkumy. Ten slodko-kwasny dodatek najlepiej podnosi smak zirnnych dan miesnych, ale idzie tez w parze
z serami i jajkami na twardo. Przyzwyczajenie sie do specyficznego aromatu
i radioaktywnego koloru rnoze jednak
zabrac troche czasu.
Pryszczaty Rysiek
i plwny twaroiek
Spotted Dick czyli Pryszczaty Rysiek
to zaskakujqco smaczny deser biszkop-
mien swiezeqo, cieplego mleka bezposrednio z krowiego cycka do miseczki
z ciderem lub innym piwem. Na wierz-
na Wyspach jeszcze w czasach gl~boko poqanskkh na czesc bogini Eostre.
Krzyz byl wtedy symbolem czterech
kwart ksiezyca, ktoreqo bogini Eostre
byla patronka. To wlasnie od jej imienia prawdopodobnie pochodzi tez angielska nazwa swiqt - Wielkanoc, czyli
Easter.
iaba w dziurze, placek z nerki
towy, ktory dzieki koncernowi Heinz
jest tez dostepny w puszce, juz gotowy do spozyda. Jest to gotowany na
parze slodki pudding zrobiony z cukru,
rnaki, jaj i wolowego loju, z dodatkiem
chu tworzyl si~ wowczas delikatny twarozek (pod spodem serwatka) i byl to,
ponce, pierwszy syllabub. Dzisiaj syllabub jest bardziej wyrafinowany i nie
jest nam potrzebna ani dojarka ani krowa. Wystarczy ubic na krem srnietane
"Love it or hate it" to powiedzenie,
ktore dobrze pasuje do tradycyjnych
angielskich
specjalow
kulinarnych.
Zeby jednak wiedziec, czy sie je kocha,
czy nie - nie ma rady - trzeba sprobo-
Toad in the Hole, czyli zaba w dziurze,
to proste, ale obfite danie skladajqce
rodzynek i brandy. Wersja domowa jest
znacznie smaczniejsza od puszkowej,
z dodatkiem sherry lub wodki, cukru,
cytryny, galki muszkatolowej i skonsu-
wac. Nawet jesli czasem musimy przy
tym zamknac oczy.
~
~ Zakazana bulka
~ Bubble & Squeak, czyli placek z odzysku
w protestanckiej Ang/ii niewinne buleczki Hot Cross
Buns jedzono kiedys przez ca/y rok, jako symbol katolickiej wiary. Kr610wa Eltbieta I chciala nawet zoana:
ich wypieku i sprzedaty wlasnie ze wzglr:du na ooecnose religijnego symbolu, w kotlcu jednak zezwolila
na nie, ale tylko podczas swiqt Wielkanocnych. Dzisiaj
sq dostepne przez okrqg/y rok, zwlaszcza w wir:kszych
supermarketach.
W dobie recyciingu nie wypada wytzuca: resztek jedzenia.
Bubble & Squeak robi sir: wiec z ugotowanych jut obiadowych resztek warzyw, takich jak marchew, kapusta i ziemniaki. Wystarczy to wszystko zb« w jednq masr:, sptaszczye i zrumienie na patelni i poaac do nastr:pnego obiadu.
Nazwa tej prostej potrawy prawdopodobnie pochodzi od
tego, co dzieje sir: na patelni w trakcie smatenia - bubble
(lekkie pyrkotanie) i squeak (pisk).
goniec