WYROK UZASADNIENIE

WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 czerwca 2014 r.
Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy VI Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR Barbara Ciwińska
Protokolant Izabela Katryńska
po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa C. M. A.
przeciwko małoletnim A. A. (1) i L. M.
reprezentowanym przez matkę J. M.
o obniżenie alimentów
1. powództwo oddala,
2. pozostawia powoda przy poniesionych kosztach zastępstwa procesowego a ponadto obciąża go kosztami
postępowania w ten sposób, że nakazuje pobrać od niego na rzecz Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego dla m.st.
Warszawy w W. kwotę 200 (dwieście) zł tytułem części nieuiszczonej opłaty sądowej od której był wstępnie zwolniony,
a w pozostałym zakresie przejmuje koszty postępowania na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE
C. A. pozwem z dnia 12 sierpnia 2014 roku wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych od niego wyrokiem Sądu
Okręgowego w Warszawie z dnia 29 stycznia 2009 roku w sprawie o rozwód (sygn. akt VI C 1261/07) na małoletnie
dzieci : A. A. (1) ( lat obecnie 14 ) oraz L. M. (lat obecnie 7). W uzasadnieniu podał, że zasądzona kwota jest za wysoka
w stosunku do jego zarobków, bowiem pracując jako muzyk prowadzący własną działalność gospodarcza nie jest w
stanie ponosić takich kosztów alimentacyjnych.
J. M. przedstawicielka ustawowa małoletnich A. A. (1) i L. M. działając w ich imieniu wnosiła o oddalenia powództwa
Sąd Rejonowy ustali następujący stan faktyczny
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 stycznia 2009 roku sygn. akt VI C 1261/07 został orzeczony
rozwód między C. A.(pochodzącym z (...)a J. M.. w którym to wyroku wykonywanie władzy rodzicielskiej nad
małoletnimi A. A. (1)( lat wtedy 9 ) oraz L. M.(lat wtedy 2) powierzone zostało obojgu rodzicom z ustaleniem miejsca
zamieszkania dzieci przy matce. Kosztami utrzymania małoletnich obciążeni zostali oboje rodzice, udział ojca w tych
kosztach ustalony został na kwoty 1.500 złotych na rzecz A. A. (1)oraz 900 złotych na rzecz L. M., to jest łącznie na
kwotę 2400 złotych miesięcznie od ojca na dwoje dzieci.
Przed orzeczeniem rozwodu J. M. pracowała w (...) początkowo jako stewardessa, później jako specjalista do
spraw handlowych. Zarabiała 2600 zł miesięcznie. Córka stron w tamtym okresie miała 9 lat i chodziła do szkoły
muzycznej, zaś 2 letni syn uczęszczał do żłobka. Sąd Okręgowy uznał, że zasądzona kwota alimentacyjna w wysokości
1500 zł na córkę A. i 900 zł na syna L. jest zasadna. W uzasadnieniu orzeczenia w sprawie o rozwód zostało
podniesione, że to głównie matka dzieci mimo zatrudnienia czyniła osobiste starania o ich wychowanie i utrzymanie.
Z wynagrodzenia które wówczas otrzymywała spłacała również raty kredytu za mieszkanie, który został zaciągnięty
przez oboje małżonków. Nie wystarczało jej środków na utrzymanie siebie i dzieci, zaciągała pożyczki od rodziny. W
tamtym czasie C. A. , który z wykształcenia jest muzykiem, (w Polsce skończył studia podyplomowe na Akademii
(...) w W. na kierunku skrzypce) grał w zespole muzycznym (...), grał w restauracjach, brał udział w koncertach,
piknikach, narywaniu płyty. W 2009 roku uczestniczył w produkcji serialu jako aktor, gdzie wynagrodzenie za jeden
dzień zdjęciowy wynosiło 500 złotych brutto (k.97). W uzasadnieniu wyroku o rozwód Sąd Okręgowy wskazał, że
możliwości zarobkowe C. A. są duże i pozwalają mu na płacenia alimentów w zasądzonej wysokości.
Od orzeczenia rozwodu stron minęło już 5 lat. Obecnie C. A.ma 44 lata, nadal przebywa w Polsce i pracuje. Nie ma
ograniczonej zdolności do pracy, jest generalnie zdrowy i pracować może. Nadal prowadzi działalność gospodarczą,
mieszka w W., wynajmuje mieszkanie za 1350 złotych miesięcznie. W 2012 roku uczestniczył jako członek zespołu
(...)w produkcji serialu (...)”, gdzie wynagrodzenie wynosiło 500 złotych brutto za artystyczne wykonanie utworów
muzycznych i piosenek (k.99). Poprzednio w okresie od marca do lipca 2009 roku na zasadzie umowy o dzieło
wykonywał muzykę do filmu „ (...)”(k.100). W tym roku powód brał udział w „ spotkaniu (...)(...)” , gdzie grał na
skrzypcach i śpiewał, prezentując przy aplauzie pełnej sali najbardziej znane przeboje muzyki meksykańskiej (k.135).
Powód udziela również prywatnych lekcji języka hiszpańskiego (40-50 złotych za godzinę), pracuje dla ambasady, gra
wieczorami w różnych restauracjach i na różnych imprezach, weselach, przyjęciach, piknikach, festiwalach. Grał w
metrze K., gdzie za występ dostał 400 złotych. Brał też udział w reklamach, m.in firmy (...)w styczniu 2014 r. , za co
otrzymał jak twierdzi 2.100 złotych, brutto 2.640 zł. (k.186). W maju 2014 roku powód był we Francji, gdzie grał na
zamówienie prywatnej osoby.
C. A. twierdzi, że kocha to co robi i jest doceniany, że robi to dobrze. Nie potrafi natomiast powiedzieć ile zarabia,
obawia się że Komornik zabierze mu całość dochodów i z tego względu „ musi kombinować żeby pracować bez
umowy” (k.132 zeznania powoda).
Zespół (...) w którym gra powód w ofercie ma koncerty dla firm, naukę picia tequilii, naukę tańca, naukę zabaw
meksykańskich, zabawy z muzyką meksykańską, latynoską. Zespół chlubi się licznymi występami ( restauracje (...),
J., Meksykańska), w tym w telewizji, oraz płytą (...)(k.145)
Powód przedstawił zaświadczenia o zarobkach w Zespole (...) na kwotę średnio ok. 770 złotych miesięcznie (k.173).W
zeznaniach podatkowych C. A. przedstawiał swój dochód roczny w kwotach :
rok 2012 – 7.711 złotych (k.6),
rok 2013 4.984 zł. (k.92)
Obecnie jego zaległość alimentacyjna wynosi już 95.704 zł. (k.95), mimo że powód jak twierdzi płaci na dwoje dzieci
700-800 złotych miesięcznie a matka dzieci odlicza mu od alimentów wydatki czynione na dzieci.
C. A. czynił różne wydatki na rzecz dzieci i tak na rzecz A. opłacił 239 złotych za wycieczkę 1.10.2012 r. (k.38), kupił
buty za 76 złotych k.840.
C. A. w złożonym oświadczeniu o majątku i dochodach swój dochód z prac dorywczych wykazał w kwocie 1.000 – 2.
000 złotych miesięcznie, przy obciążeniu kosztami wynajmu mieszkania 1.700 złotych miesięcznie (czynsz, media).
Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy W. z dnia 3.04.2014 roku w sprawie syg. akt VI R$c 262/13 ustalone
zostało że C. A. jest ojcem małoletniego I. J. urodzonego (...) przez A. J.. Alimenty ustalone zostały od powoda na rzecz
jego syna w kwocie 400 złotych miesięcznie (k.191).
J. M.ma 44 lata ukończyła studia licencjackie z politologii w Wyższej Szkole (...). Pracuje jako pielęgniarka w dwóch
szkołach na ½ etatu. Dochody netto jakie osiąga wynoszą średnio miesięcznie 1.808 zł. zł.(k. 124). W zeznaniach
podatkowych za 2012 rok wykazała dochód 51.853 zł.(k.125), za 2013 rok zaś 93.865 zł. (k.130). Od momentu wydania
wyroku rozwodowego przez Sąd Okręgowy sama wychowuje dwójkę dzieci, byłym mąż jej w tym nie pomaga. Sama
ponosi również ciężar spłaty kredytu mieszkaniowego płacąc raty miesięcznie po ok. 1100 zł. Kredyt ten ma zakończyć
się dopiero w 2019 roku.
Małoletni : A. ma obecnie 14 lat i chodzi do II klasy Gimnazjum muzycznego w którym chce się dalej kształcić
muzycznie. L. lat 7 również uzdolniony muzycznie jako jedno z niewielu dzieci, zdał do Szkoły Muzycznej I st. Im.
H. W.. Obecnie koszty miesięczne utrzymania małoletnich to około 4.000 złotych miesięcznie. Matka wskazała że na
utrzymanie miesięczne małoletnie córki A. ponosi koszt 2605 zł. w tym koszt tytułem:
- czynszu 1/3 z 472 zł – 157, zł,
- 1/3 opłata za energie elektryczną – 45 zł
- na wyżywienie – około 748 zł
- na środki higieniczne – około 130 zł - leków - około 120 zł
- odzieży – około 250 zł - nauki – ok 680 zł - transportu 150 zł
- rekreacja ok 200 zł - wypoczynek – 260 zł (k. 154-155)
Na utrzymanie miesięczne małoletniego L. pozwana wskazała że ponosi koszty w wysokości 1835 zł w tym na :
- czynsz 1/3 z 472 zł – 157, zł
- 1/3 opłata za energie elektryczną – 45 zł
- na wyżywienie – około 370 zł - na środki higieniczne – około 55 zł
- leki – około 60 zł - odzież – około 170 zł - naukę – około 130 zł
- transport -150 zł -rekreację - około 200 zł -wypoczynek – 200 zł - zabawki - 120 zł
(k. 156-157).
Między byłymi małżonkami toczy nadto się sprawa o podział majątku, jej przedmiotem jest mieszkanie zajmowane
przez pozwana i dzieci.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy VI RC 540/13 oraz
dowodu z akt Sądu Okręgowego w Warszawie sprawy o rozwód syg. akt VI C 1261/07.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
Powództwo należało oddalić.
Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich
małoletnich dzieci. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani
są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samo, chyba że
dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
W myśl przepisu art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę
potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Ojciec dzieci jest zobowiązany w pierwszej kolejności. Zgodnie z treścią art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i
majątkowych możliwości zobowiązanego. Chodzi przy tym o zapewnienie uprawnionym prawidłowych, a nie jedynie
minimalnych warunków bytowania.
Obowiązek alimentowania, zwłaszcza rodziców wobec dzieci, z reguły utrzymuje się przez dłuższy czas. Towarzyszą
temu nieodłącznie zmiany okoliczności, które kształtują zakres świadczeń alimentacyjnych. Z tego też powodu
ustawodawca przewidział możliwość zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych. Zgodnie z brzmieniem art. 138
Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej
obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zwiększenie lub zmniejszenie się
możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, jak również istotne zwiększenie lub zmniejszenie się
usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Przy czym podstawę takiego powództwa może stanowić tylko taka
zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty,
albowiem powództwo nie może zmierzać do weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu dotyczącego obowiązku
alimentacyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 r., sygn. I CKN 274/99 i z dnia 27 lipca 1999 r., sygn.
I CKN 687/98).
Przede wszystkim należy wskazać, iż aby możliwa była zmiana wysokości świadczeń alimentacyjnych zmiana
stosunków wskazywana przez każdą ze stron musi mieć charakter istotny, wpływający niewątpliwie na
usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, bądź na zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Podkreślenia
ponadto wymaga, że w doktrynie podnosi się, iż potrzeby usprawiedliwione to takie, których zaspokojenie pozwala
uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu etc. Potrzeby te
powinny być rozpatrywane w odniesieniu do konkretnego przypadku.
W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy oceniał czy zachodziła zmiana stosunków określona w art. 138 Kodeksu
rodzinnego i opiekuńczego porównując sytuację obecną stron i ich dziecka do sytuacji w jakiej strony i ich dzieci były
przed rozwodem orzeczonym 29.01.2009 roku w sprawie syg. akt VI C 126/07.
Zdaniem Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie nie miała miejsca taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby
obniżenie alimentów na małoletnich pozwanych. Obniżenie im tych świadczeń narażałoby dzieci na pozostawanie
w niedostatku, bowiem matka dzieci obciążona spłatą kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wspólne z byłym
mężem mieszkanie nie jest w stanie sama zaspokajać usprawiedliwionych potrzeb dzieci. Wychowuje je praktycznie
sama, przez co też realizuje swój obowiązek alimentacyjny, co zmniejsza jej finansowy obowiązek partycypowania w
kosztach utrzymania dzieci. Zdaniem Sądu Rejonowego miesięczne koszty utrzymania małoletnich to rzeczywiście
łącznie około 4. 000 złotych, z czego ich ojciec zobowiązany jest płacić 2.400 złotych- co nadal winien czynić. C.
A. ma ku temu odpowiednie możliwości zarobkowe, ma wieloletnie doświadczenie zawodowe w branży w której się
specjalizuje. Występuje sam lub z zespołem (...)”, gra w licznych i drogich restauracjach, bierze udział w koncertach,
piknikach, weselach, przyjęciach i inne rodzaju odpłatnych występach. Grał też w serialach i reklamach, jak twierdzi
sam-- kocha to co robi i jest w tym dobry – o czym Sąd Rejonowy nie wątpi.
Niestety w ocenie Sądu Rejonowego prezentujący się niezmiernie sympatycznie C. A. nie przedstawia w całości swojej
sytuacji zgodnie z prawdą. W odruchu szczerości sam nawet to przyznaje, że „ musi kombinować żeby pracować bez
umowy” (k.132 zeznania powoda). Tak więc powód swoich dochodów nie wykazuje, o czym świadczy jego zeznanie
podatkowe, gdzie wykazywał dochód za rok 2012 – 7.711 złotych (k.6), a za rok 2013 4.984 zł. (k.92). Już same koszty
utrzymania przez niego mieszkania rocznie są wyższe i wynoszą 16.200 zł. ( 1350 złotych miesięcznie x 12 miesięcy),
z czego wynika, że dochód wykazywany przez powoda nie jest jego jedynym dochodem. C. A. może już choćby na
samych korepetycjach z języka hiszpańskiego zarobić ok. 6.000 złotych, pracując po 30 godziny w tygodniu ( 6 godzin
dziennie przez 5 dni czyli 120 godzin w miesiącu x 50 złotych =6.000 ). Lekcje takie odbywają się w dzień, na pewno
mniejsze jest zapotrzebowanie w wakacje, lecz obecnie język hiszpański jest w modzie i chętnie uczą się go zarówno
młodzi jak i dorośli. Wieczorami zaś C. A. może grać w restauracjach i brać udział w występach, gdzie zdaniem Sądu
za jedną imprezę na tygodniu „ roboczym” na pewno nie otrzymuje mniej niż 100- 200 złotych, a w czasie weekendu
zapewne więcej, jeśli jest to wesele lub większe przyjęcie, to zdaniem Sądu, jest to za jeden występ około 500 złotych
tylko dla niego. Zespół (...)” ma bogatą ofertę i jest znany, nie musi zapewne występować na ulicach tak jak to czynią
inni muzycy obcego pochodzenia, gdzie tylko grając w W. na ulicy zbierają pieniądze od przechodniów i mogą uzyskać
dochód umożliwiający przetrwanie rzędu 100 złotych dziennie.
Zdaniem Sądu Rejonowego C. A. nie udowodnił, aby uległy obniżeniu jego możliwości zarobkowe, bowiem zwiększyło
się jedynie jego zadłużenie z tytułu nie płacenia alimentów. Jest to jednak tylko efekt postawy „ muszę kombinować,
żeby nie płacić” , a w związku z wyborem takiej postawy powód ponosi teraz jej konsekwencje – których wolałby
uniknąć. Nie może się to jednak odbywać kosztem utrzymania jego dzieci, którym to utrzymanie od niego po prostu,
jako od ojca się należy. Kupienie dzieciom butów od czasu do czasu lub zapłacenie za wycieczkę nie wyczerpuje
obowiązku alimentacyjnego, a te większe zakupy matka dzieci odlicza byłem mężowi od zadłużeń alimentacyjnych.
Zdaniem Sądu Rejonowego – skoro powód nie udowodnił, że zmniejszyły się jego możliwości zarobkowe, nie jest
możliwe uwzględnienie powództwa z powodu braku przesłanek z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Sąd Rejonowy miała na względzie również to, że C. A. jest obciążony kolejnym obowiązkiem alimentacyjnym wobec
trzeciego dziecka I. J. urodzonego (...) przez A. J. w wymiarze 400 złotych miesięcznie (k.191), ale powód nie
podkreślał, aby to rzutowało na jego możliwości zarobkowe, zaś jako dorosły mężczyzna powinien wiedzieć, że poczęcie
dziecka wiążę się później z obowiązkiem alimentacyjnym. Ponadto jeśli powód może pozwolić sobie na wyjazd na
prywatne zamówienie do Francji, to nie ma powodów, aby zwalniać go od płacenia alimentów na dzieci.
Z powyższych względów orzeczono jak w senetencji.
Z uwagi na wyżej opisane możliwości zarobkowe C. M. A., należało obciążyć go częściowo kosztami postępowania, w
ocenie Sądu Rejonowego w kwocie 200 złotych, w sytuacji gdy pełna opłaca winna wynosić 840 złotych.