CHIŃCZYCY POD WRAŻENIEM PROGRAMU POLSKA 3.0.

CHIŃCZYCY POD WRAŻENIEM PROGRAMU POLSKA 3.0.
utworzono: 06.07.2016
Kluczowym hubem Europy będzie Centrum Logistycze-Gorzyczki Wierzniowice. Chiny chcą do
niego włączyć Jedwabny Szlak i zainteresowani są inwestycją w Centrum.
Od niedzieli trwa pierwsza od kilkunastu lat wizyta prezydenta Chin Xi Jinpinga w Warszawie.
Najważniejszym tematem spotkania jest chińska koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku, który dotrze do
olbrzymiego hubu przeładunkowego w Polsce.
To ważne spotkanie dla Polski. Wizyta ma wymiar gospodarczy. Łącznie zaplanowano podpisanie 40
porozumień handlowych. Jednak najważniejszym tematem spotkania jest chińska koncepcja Nowego
Jedwabnego Szlaku.
Jako kraj liczymy na wpisanie się w ten historyczny projekt, poprzez rozwój infrastuktury i wykorzystanie
naszego tranzytowego położenia. Dlatego też szczególną uwagę poświęcono współpracy polsko-chińskiej w
zakresie koncepcji „One road, one belt” i możliwościom budowy hubów przeładunkowych dla tejże
inwestycji w Polsce, co odgrywa znaczącą rolę dla budowania gospodarki przyszłości.
Czy Polska będzie dla Chin bramą wejściową do europejskich projektów infrastrukturalnych?
Chiny w zeszłym roku w Europie rekordowo zainwestowały ok. 20 mld. EUR, z czego połowa skierowana
została do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji. Polacy pragną rozwijać przede wszystkim inwestycje
infrastrukturalne, które zanotowały wielki skok dzięki funduszom europejskim. Wśród setki dyrektorów
największych chińskich firm, które razem z prezydentem brały udział w forum gospodarczym, byli również
przedstawiciele China Railway Rolling Stock Corporation, produkującego szybkie składy pociągów.
Wizyta prezydenta Chin Xi Jinpinga, będąca odpowiedzią na jesienną wizytę w Chinach prezydenta
Andrzeja Dudy, to kolejny etap budowy polsko-chińskich relacji ekonomicznych. Po wizycie polskiego
prezydenta, współpraca z Chinami nabrała zdecydowanie większego rozpędu. Można powiedzieć, że
nadchodzący rok będzie kluczowy. Definiowane są nowe obszary współpracy między obydwa państwami
oraz rola Polski w chińskich projektach infrastrukturalnych na najbliższe dekady.
Swoiste otwarcie w relacjach polsko-chińskich, jakie nastąpiło m.in. dzięki przedstawieniu stronie
chińskiej atrakcyjnych długookresowych projektów infrastrukturalnych, jak Polska 3.0 – wspólnego
projektu porozumień firm pomiędzy Czechami, Polską a Słowacją, zakładającego budowę
ponadnarodowego centrum logistycznego, modernizację żeglugi śródlądowej w Polsce oraz budowę
połączenia Dunaj-Odra-Łaba oraz wykorzystanie Nowego Jedwabnego Szlaku. Ponadto, na olbrzymim
chińskim rynku jest rosnące zapotrzebowanie na polskie produkty spożywcze, które cenione są za wysoką
jakość. Perspektywicznie, Chińczycy zdają sobie również sprawę z dużego potencjału kapitału ludzkiego w
Polsce.
Jesteśmy swoistym zagłębiem startupowym w zakresie wysokich technologii, co pozostaje nie bez
znaczenia dla Chin, posiadających potężne fundusze kapitałowe i potrzebę inwestycji. Polska jest
największym partnerem handlowym Chin w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Według danych GUS w 2015 roku obroty handlowe między Chinami a Polską osiągnęły wartość 24,7 mld
USD (według danych Narodowego Biura Statystycznego Chin 17,1 mld USD) i były o 4,2 proc. niższe niż w
2014 roku (według NBS zmniejszyły się o 0,6 proc.). Polski eksport do Chin w 2015 roku spadł o 10,4 proc.
(według NBS o 6,5 proc.), natomiast import z Chin do Polski zmniejszył się o 3,6 proc. (według NBS wzrósł
o 0,6 proc.). Wartość polskiego eksportu do Chin wyniosła w ubiegłym roku około 8 mld złotych.
Natomiast importowaliśmy towary za 85 mld złotych.
Chińskie powiedzenie mówi: „chcesz być bogaty – zbuduj drogę”
Koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku, zaprezentowana jesienią 2013 r. przez lidera Chińskiej Republiki
Ludowej Xi Jinpinga, będzie największą inwestycją infrastrukturalną… w historii.
Jej nazwa odwołuje się do dawnego szlaku handlowego łączącego Chiny z Europą i Bliskim Wschodem,
który był wykorzystywany przez kupców od III wieku p.n.e. do XVII wieku n.e. Transportowano nie tylko
jedwab, ale także żelazo, złoto, papier oraz wyroby jubilerskie. Znaczenie połączenia zaczęło maleć
dopiero około roku 1650 r., gdy odkryto drogę morską do Chin.
Dlaczego więc Chiny chcą dziś znów postawić na transport lądowy? Z Chin do Polski pociągi mają do
pokonania 11 tys. kilometrów. Jadą od 11 do 14 dni, podczas gdy transport morzem zajmuje 40-50 dni…
Koncepcja lądowego i morskiego Nowego Jedwabnego Szlaku, czyli projektu „Jednego Pasa, Jednego
Szlaku”, zakłada utworzenie sieci korytarzy transportowych, które połączyłyby Chiny z krajami Unii
Europejskiej. Oznacza to budowę bądź modernizację przede wszystkim kolejowych połączeń handlowych
między Europą a Azją, w tym także kolei dużych prędkości, dróg, portów lądowych i morskich oraz lotnisk,
a także tworzenie infrastruktury przesyłowej (ropociągi, gazociągi) oraz telekomunikacyjnej. Obecnie tylko
3,5% chińskiego eksportu do Unii Europejskiej drogą lądową. Jego główną zaletą jest znacząco niższy
koszt w porównaniu z transportem lotniczym oraz kilkukrotnie krótszy czas w porównaniu z transportem
morskim.
By wesprzeć projekt władze chińskie stworzyły Fundusz Jedwabnego Szlaku z kapitałem początkowym 40
mld dolarów. Program realizowany jest we współpracy z partnerami z Europy i Azji. Nowy Jedwabny Szlak
prowadzi przez kraje środkowoazjatyckie do Europy Zachodniej przez Polskę.
„Polska chce aktywnie uczestniczyć w realizacji projektu Nowego Jedwabnego Szlaku. Kreuje on
obiecujące perspektywy dla polskich przedsiębiorców, którzy widzą swoje szanse w rozwijaniu działalności
na chińskim rynku. Ten projekt to także szansa na realizację wspólnych projektów inwestycyjnych i
infrastrukturalnych, w krajach, przez które szlak będzie przebiegał” – powiedział PAP wicepremier,
minister rozwoju Mateusz Morawiecki.
W połowie marca tego roku, Sejm wyraził zgodę na ratyfikację umowy o przystąpieniu Polski (jako
jedynego państwa Europy Środkowej i Wschodniej) do Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych.
W uzasadnieniu zgody znalazły się zapisy odnoszące się do Nowego Jedwabnego Szlaku. „W kontekście
rosnącego znaczenia projektu „Jeden Pas i Jeden Szlak” Polska może odgrywać w tym przedsięwzięciu
istotną rolę jako pierwszy kraj UE na trasie rewitalizowanego Jedwabnego Szlaku. Rozwój bezpośrednich
połączeń – morskich, kolejowych, a w perspektywie również drogowych między Azją a Unią Europejską
jest jednym z obszarów zaangażowania nowego banku”.
Centum Logistyczne Gorzyczki-Vernowice – jedyna szansa na wykorzystanie Nowego Jedwabnego Szlaku
Nasz kraj, z racji wielkości i położenia jest postrzegany przez Chiny jako najważniejszy z krajów tej części
Europy. Jednakże, aby skutecznie wykorzystać szansę, jaka kryje się dla nas w Jedwabnym Szlaku, Polska
musi mieć wizję i horyzontalny plan, jak wpisać się w ten historyczny projekt. P
ropozycja optymalizacji korzyści zaproponowana została w programie Polska 3.0, w ramach którego
Polska kreowana jest na logistyczne centrum Europy i ma szansę stać się hubem obsługującym wymianę
handlową między Chinami a Europą Zachodnią.
Koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku wykorzystującego potencjał tranzytowego, bardzo korzystnego
położenia Polski poprzez wykorzystanie tzw. Szerokiego Toru, docelowo docierającego do Centrum
Logistycznego na południu Polski, gdzie krzyżują się wszystkie najważniejsze magistrale transportowe,
opracowana została w ramach infrastrukturalnego programu POLSKA 3.0.
Polska 3.0 to największy transgraniczny infrastrukturalny projekt w Europie, a zarazem program
gospodarki narodowej, mający na celu połączenie polskich rzek, autostrad i kolei w jedną płaszczyznę
transportu multimodalnego, budowę Ponadnarodowego Centrum Logistycznego w Gorzyczkach, oraz
połączenie Jedwabnego Szlaku z planowanym, multimodalnym Centrum Logistycznym. Oddolny projekt
„Polska 3.0″ wpisuje się zarówno w krajowe (Plan Morawieckiego), jak również europejskie plany
gospodarze i finansowania, składając się z kilku komplementarnych projektów, wśród których jest
przywrócenie żeglowności polskich rzek, począwszy od rzeki Odry, budowa połączenia Dunaj-Odra-Łaba
oraz Wisła-Odra, wpisującego się w Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy oraz zbudowania
szerokiego toru (1520 mm) ze Sławkowa do Centrum Logistycznego Gorzyczki -Věřňovice.
Ten nowy, Jedwabny Szlak przebiegający przez Śląsk i czeskie Morawy będzie zarówno szlakiem
transportowym jak i handlowym. W tym zakresie Polska 3.0 wpisuje się w strategiczną perspektywę
współpracy władz Polski i Chin.
Zespoły Polska 3.0 uczestniczą w spotkaniach roboczych dotyczących inwestycji infrastrukturalnych i
energetycznych z właścicielami chińskich społek. Przedstawiciele Programu rozmawiali również z
Czechami przed finalizowaniem umów ze spółkami chińskimi.
Program Polska 3.0 jest partnerem w rozmowach z Komisją Dunajską w zakresie projektu budowy
połączenia Odry z Dunajen, a także partnerem merytorycznym powyższych projektów dla Republiki
Czeskiej. Zespoły Polska 3.0 składają się również z ekspertów po stronie czeskiej, jak m.in. Jerzy Cienciała,
rektor Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Ostrawie, doradzca prezydenta Milosa Zemana, Petr Forman,
doradca Prezydenta Milosa Zemana, Josef Tobola, związany od lat z czeskimi instytucjami rządowymi i
pozarządowymi w transporcie, szczególnie śródlądowych dróg wodnych i wielu innych.
Poprzez holistycznie patrzący na gospodarkę program, przygotowano współpracę polsko-czeską dla
realizacji budowy polsko-czeskiego centrum Logistycznego Gorzyczki- Wierzniowice, oraz przywrócenie
zeglownosci rzeki Odry i docelowo budowę połączenia Dunaj-Odra-Łaba. O bezpieczeństwo Programu
dbają międzynarodowe kancelarie prawne, które współpacują z polskimi i chińskimi przedsiębiorstwami.
Ponadnarodowego Centrum Logistyczne Gorzyczki-Vernovice będzie największym logistycznym centrum w
Europie.
Po stronie czeskiej przygotowywane jest właśnie studium wykonalności projektu.
W jaki sposób do projektu włączony zostanie Nowy Jedwabny Szlak?
- Idzie de facto o przedłużenie o ok. 90 km linii LHS (o rozstawie szyn 1520 mm), która obecnie łączy
kolejowe przejście graniczne polsko-ukraińskie Hrubieszów/Izow z naszym regionem i kończy swój bieg w
Sławkowie – zaznacza Marek Niemczyk, prezes Stowarzyszenia Podatników w Polsce, jeden z inicjatorów
programu. -Położenie dwóch równoległych szyn na krótkim odcinku ze Sławkowa do Ponadnarodowego
Centrum Logistycznego Gorzyczki – Věřňovice (z prawie blisko 500 ha terenem inwestycyjnym w SSE),
sprawi, iż tak zlokalizowane Centrum stanie się jedynym w Europie punktem, gdzie będą łączyć się drogi
kolei UE, właśnie szerokiego toru z Dalekiego Wschodu, autostrady A1, drogi rzecznej (portu rzecznego)
oraz dogodnego połączenia poprzez autostradę z największym portem lotniczym Cargo
Pyrzowice-Katowice. W bliskiej odległości znajdują się także lotniska w Ostrawie i Krakowie. Teren ten
został określony przez ekspertów ONZ jako najbardziej rozwojowy w całej Europie. – zaznacza Niemczyk.
Samorządy znajdujące się na „linii” nowego szerokiego toru Sławków – Gorzyce dostrzegają wagę projektu
i zaangażowane są w prace nad Polską 3.0.
Lokalizacja inwestycji znajduje się na skrzyżowaniu głównych transeuropejskich magistral transportowych.
Planowane Centrum Logistyczne Gorzyczki – Wierzniowice jest jedynym miejscem, gdzie przecinają się
wszystkie zasadnicze korytarze transportowe w ramach tzw. VI. Multimodalnego Korytarza Północ –
Południe.
Wspomniana lokalizacja jest swoistym ,,spinaczem” o potencjale łączącym nie tylko dwa państwa Grupy
Wyszehradzkiej ale również dwie makro-regionalne strategie Unii Europejskiej tzw. strategię bałtycką i
dunajską, co nie pozostaje bez znaczenia biorąc pod uwagę założenia unijnej sieci TEN-T ustanawiającej
tzw. korytarz Bałtyk-Adriatyk jednym z dziewięciu kluczowych korytarzy dla rozwoju polityki
transportowej Unii Europejskiej.
Centrum Logistyczne Gorzyczki – Wierzniowice w liczbach to rozwój około 75 000 nowych miejsc pracy,
obsługa około 790 000 kontenerów rocznie, oddziaływanie – 12,5 miliona ludzi w regionie, zasięg – ze
Śląska na cały świat.
- „Jak Chiny stanowiły fundament historycznego jedwabnego szklaku, Polska była centrum szlaków
handlowych wiodących z południa na północ Europy, w tym szlaku bursztynowego, łączącego Morze
Śródziemne z Morzem Bałtyckim”– zaznacza premier Beata Szydło.
Włączenie Odry w europejski system dróg wodnych, jakim jest bez wątpienia projekt drogi wodnej Dunaj –
Odra, a szerzej – połączenia Morza Bałtyckiego i Północnego z Morzem Czarnym i basenem Morza
Śródziemnego, jest największym projektem żeglugowym w Europie Środkowej.
Połączenie magistrali żeglugowej z szerokim torem z Dalekiego Wschodu to projekt o znaczeniu
ogólnoeuropejskim, z uwagi na fakt, że z powyższego połączenia korzystać będą wszystkie kraje
europejskie i poza europejskie – od Japonii począwszy, poprzez Koreę Północną i Południową, Chiny,
Mongolię, Rosję oraz Ukrainę. Przepływ towarów w jedną i drugą stronę po kolei żelaznej skróci się o 1/3
w stosunku do dzisiejszego transportu morskiego (z około 30 dni na 10 dni). Przy realizacji projektu
Polska 3.0 nasz kraj otwiera się na europejskie i azjatyckie szlaki przepływu towarów, a tym samym
skorzystamy na swoim tranzytowym, centralnym w Europie położeniu, które obecnie najczęściej
podkreślane jest nie w aspekcie gospodarczym, a tylko historycznym.
Zyska nie tylko Polska Południowa ale i wszystkie tereny wzdłuż Odry i autostrady A1 łącznie z naszymi
bałtyckimi portami w Gdańsku i Gdyni, a także możliwymi inwestycjami wzdłuż A1.
Dziś w perspektywie megatrendu, jakim jest chińska koncepcja Nowego Szlaku Jedwabnego łączącego
Azję z Europą, szeroki tor jest swoistym atutem Polski, który poprzez Program Polska 3.0, łączący cały
potencjał multimodalny w Polsce, możemy w sposób maksymalny wykorzystać.
Angelika Jarosławska
Koordynator programu Polska 3.0