docD - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu
download 
Reklamacja Transkrypt
D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu
Sygn. akt I C 1889 / 13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 29 września 2015 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki Protokolant: Małgorzata Wąchała po rozpoznaniu w dniu 29.09.2015 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy z powództwa S. K. przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. o zapłatę 77 045, 80 zł I. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda S. K. 53 146, 48 zł (pięćdziesiąt trzy tysiące sto czterdzieści sześć złotych, czterdzieści osiem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w sposób następujący: - od kwoty 45 397, 48 zł – od dnia 14.06.2013 r. do dnia zapłaty, - od kwoty 7 749 zł – od dnia 12.07.2013 r. do dnia zapłaty; II. oddala dalej idące powództwo; III. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda S. K. 3 337, 08 zł kosztów procesu; IV. nakazuje pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. w W. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 407, 72 zł nieopłaconych kosztów sądowych; V. nakazuje powodowi S. K. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 183, 35 zł nieopłaconych kosztów sądowych, a w razie nieuiszczenia tej kwoty w terminie zarządza jej ściągnięcie z roszczenia zasądzonego na rzecz powoda w punkcie I wyroku. UZASADNIENIE Powód S. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. 77 045, 80 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi: - od kwoty 68 521, 90 zł – od dnia 22.05.2013 r. do dnia zapłaty, - od kwoty 8 52, 90 zł – od dnia 19.06.2013 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. Powód podał, że w dniu 06.04.2013 r. we W. na ul. (...) prowadzący pojazd V. (...) nr rej. (...) podczas manewru wymijania pojazdu powoda M. (...) nr rej. (...) nie zachował bezpiecznego odstępu i spowodował kolizję drogową, w następstwie której pojazd powoda zjechał z drogi i doznał znacznych uszkodzeń. Odpowiedzialność cywilnoprawną za szkody wyrządzone przez kierującego pojazdem V. (...) na podstawie polisy (...) nr (...) ponosi pozwany (...) S.A. Sprawca kolizji D. K. naruszył przepis art. 23 ust. 1 pkt 1 prawa o ruchu drogowym. Uczestnicy zdarzenia drogowego sporządzili oświadczenie, w którym D. K. przyznał się do spowodowania kolizji i wywołania szkód w pojeździe powoda. Pojazd powoda przed kolizją był nieuszkodzony i sprawy technicznie. Pozwany przyjął od powoda zgłoszenia szkody i wszczął postępowanie likwidacyjne, w którym doręczył powodowi informację o wysokości szkody częściowej w kwocie 23 160, 70 zł. Powód pismem z dnia 10.05.2013 r. wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania w kwocie 68 521, 90 zł. W piśmie wskazał i uzasadnił wysokość poszczególnych kwot składających się na żądaną kwotę odszkodowania oraz załączył opinię rzeczoznawcy M. M.. Jednocześnie powód zastrzegł, iż będzie domagać się od pozwanego zwrotu poniesionego kosztu najmu auta zastępczego. Decyzją z dnia 29.05.2013 r. pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty odszkodowania uzasadniając, że zgromadzona w aktach szkodowych dokumentacja, w szczególności wynik oględzin uszkodzonych pojazdów, wskazuje, że stwierdzony zakres uszkodzeń nie koresponduje z podanymi okolicznościami powstania szkody. Powód pismem z dnia 05.06.2013 r. skierował do pozwanego uzupełniające wezwanie do zapłaty odszkodowania, w którym rozszerzył żądanie zapłaty o dalszą kwotę 8 523, 90 zł obejmującą zwrot kosztu najmu pojazdu zastępczego w okresie od dnia 11.04. (...). do dnia 14.05.2013 r. Powód wskazał, że w przesłanym mu kosztorysie pozwany zaniżył liczbę części do wymiany, ich wartość, przyjął części zamienniki, nie zaś oryginalne, zaniżył koszty robocizny i lakierowania. Pozwany ustalił koszt naprawy na 23 160, 70 zł, podczas gdy faktyczny koszt przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed kolizji zgodnie z opinią rzeczoznawcy M. M. wynosi 67 414, 90 zł. Powód wskazał, że na żądaną kwotę 77 045, 80 zł składa się: - 67 414, 90 zł – koszt przywrócenia pojazdu M. (...) nr rej. (...) do stanu sprzed wypadku, - 615 zł – koszt opinii prywatnej sporządzonej przez rzeczoznawcę M. M. na zlecenie powoda jako koszt niezbędny do celowego dochodzenia pełnego odszkodowania (uchwała SN z dnia 18.05.2004 r., III CZP 24/04), - 492 zł – koszt holowania uszkodzonego pojazdu powoda, - 8 523, 90 zł – koszt najmu pojazdu zastępczego za okres od dnia 11.04.2013 r. do dnia 14.05.2013 r. (uchwała SN z dnia 17.11.2011 r., III CZP 05/11). Powód domagał się zapłaty odsetek od kwoty 68 521, 90 zł od dnia 22.05.2013 r., tj. następnego dnia po upływie wyznaczonego pismem z dnia 10.05.2013 r. terminu, oraz od kwoty 8 523, 90 zł od dnia 19.06.2013 r., tj. następnego dnia po upływie wyznaczonego pismem powoda terminu. W odpowiedzi na pozew (k. 73-83) pozwany Towarzystwo (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów procesu. Pozwany zarzucił brak odpowiedzialności co do zasady za szkodę opisaną w pozwie. Podniósł, że wypełniając obowiązki wynikające z art. 14 i 16 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w ramach którego ustalono, że do powstania szkody u powoda nie mogło dojść w okolicznościach podawanych przez uczestników zdarzenia. Stanowisko pozwanego uzasadniają wnioski wynikające z opinii dochodzeniowej z dnia 28.05.2013 r. przeprowadzonej przez mgra inż. S. P. (1) z Biura (...). Zgodnie z treścią ww. opinii okoliczności powstania kolizji z udziałem pojazdu powoda były inne, niż podane w zgłoszeniu szkody. Po dokonaniu analizy korelacji śladów oraz zakresów uszkodzeń obu samochodów biorących udział w przedmiotowym zdarzeniu mgr inż. S. P. (1) stwierdził, że w jego ocenie brak jest podstaw do uznania, że sprawcą był kierujący pojazdem ubezpieczonym u pozwanego. Ponadto wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego powód odmówił współpracy z pozwanym przy czynnościach zmierzających do ustalenia przebiegu okoliczności, w jakich miało dojść do zdarzenia. W szczególności powód nie stawił się na rozpytanie uczestników kolizji przeprowadzone przez mgra inż. S. P. (1). Powód ograniczył się wyłącznie do bardzo lakonicznego opisu zdarzenia w zgłoszeniu szkody. Ponadto oznajmił, że po wypadku sprzedał pojazd, którego nowym nabywcą został A. K.(członek rodziny, zamieszkujący pod tym samym adresem, co powód). W rozpytaniu wziął udział jedynie wskazany sprawca D. K.. Rzekomy sprawca zdarzenia wskazał, że w dniu 06.04.2013 r. o godz. 20:30 jechał samochodem V. (...)o nr rej. (...). Około godz. 20:00 jechał sam ulicą (...)we W.od strony B.. W chwili jazdy warunki były dobre, nie było żadnych utrudnień. Jechał z prędkością około 60-70 km/h. Widział, że z naprzeciwka jechał samochód M. (...). Nie potrafił określić, z jaką prędkością poruszał się samochód powoda. Widział też, że po prawej stronie jego pojazdu poruszał się pieszy, który szedł w stronę B.. Według sprawcy „w chwili kiedy samochody wymijały się. pieszy wykonał gwałtowny ruch i wyskoczył na jezdnię”. Zdaniem D. K.„pieszy mógł znajdować się w odległości około 5m przed nim, był gdzieś na wysokości tyłu M., a on Passatem był na początku M.”. On sam „myślał, że się zmieści, pieszego ominął, ale uderzył przednim lewym narożnikiem swojego pojazdu w samochód powoda”. Przedstawiony przez niego opis zdarzenia został uznany za niewiarygodny. Sprawca oświadczył też. że pojazd V. (...), którym poruszał się w chwili kolizji był kredytowany przez (...) Bank S.A.w W.. Około tydzień po zdarzeniu z dnia 06.04.2013 r. został oddany na parking do (...)Banku. Faktem jest. że ocena przebiegu bezkontaktowej kolizji z udziałem pojazdów F. (...) z V. (...) opiera się na wiarygodności uczestników zdarzenia. Zebrane przez eksperta dochodzeniowego oświadczenia sprawcy oraz postawa powoda, który odmówił udzielenia jakichkolwiek wyjaśnień w tym zakresie, wskazują, że obaj uczestnicy są niewiarygodni. W ocenie mgra inż. S. P. (1) analiza zdarzenia oraz korelacja uszkodzeń nie potwierdza wersji podanej przez sprawcę. Przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wskazuje, że kolizja z udziałem pojazdów M. (...) i V. (...) miała inny przebieg, niż deklarowany w oświadczeniu sporządzonym przez D. K.. W tej sytuacji brak jest podstaw do uznania, że jej sprawcą faktycznie był kierujący pojazdem V. (...), ubezpieczony w dniu wypadku u pozwanego. Według mgra inż. S. P. (2) zgłoszona przez powoda szkoda w pojeździe M. (...) mogła nosić znamiona pozoracji. Mając na uwadze powyższe okoliczności, działając na podstawie ustaleń dokonanych przez Biuro (...) pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej za zgłoszoną szkodę. Na wypadek ustalenia przez sąd, że ponosi odpowiedzialność co do zasady, pozwany zakwestionował również wysokość szkody poniesionej przez powoda. Podniósł, że nie kwestionuje prawa powoda do pełnego odszkodowania za poniesioną szkodę. Zgodnie bowiem z art. 361 § 2 kc w zw. z art. 363 kc funkcja kompensacyjna odszkodowania realizuje się co do zasady w dwojaki sposób. Naprawienie szkody może nastąpić albo poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego (restytucja naturalna) albo poprzez zapłatę odpowiedniej kwoty (rekompensata). Pozwany zarzucił, iż kalkulacja naprawy sporządzona przez prywatnego rzeczoznawcę na zlecenie powoda została zawyżona. Nie każda wycena czy kosztorys przedstawiona przez poszkodowanego lub poniesione przez niego koszty powinny zostać uwzględnione Zwrócić należy jedynie takie koszty, które gwarantując przywrócenie do stanu poprzedniego znajdują swoje ekonomiczne uzasadnienie. Wskazał, że nie można się na automatyczne utożsamianie obowiązku sformułowanego przez Sąd Najwyższy z obowiązkiem zakładów ubezpieczeń wypłaty – w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych – kwoty wyliczonej w oparciu o ceny części oryginalnych z grupy (...). Jak wskazał bowiem Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20.06.2012 r., III CZP 85/2011, „(...) użytkowane w Polsce pojazdy są w znacznym odsetku modelami przestarzałymi, zatem nie można wykluczyć sytuacji, w których uzasadniona będzie rezygnacja z ograniczenia możliwości przyjmowania do podstawy ustalania odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym i dopuszczenie do wykorzystania cen części zamiennych o porównywalnej jakości (...); będzie to dotyczyć sytuacji, w której część nowa o porównywalnej jakości, objęta gwarancją producenta części, jest pewniejsza i bardziej użyteczna niż część oryginalna, która już przed uszkodzeniem była wyeksploatowana do tego stopnia, że nie może konkurować (pod względem użyteczności i ryzyk) nawet z częściami nowymi o porównywalnej jakości; w takich przypadkach generalnie uzasadnione jest uwzględnienie możliwości wykorzystania do naprawy części nowych o porównywalnej jakości; podobnie w wypadku części o prostej konstrukcji, których zdatność do pełnej restytucji jest możliwa do oceny bez skomplikowanych badań (...)”. Zaznaczył, że przytoczone postanowienie stanowi uzupełnienie i uszczegółowienie linii orzeczniczej Sądu Najwyższego w sprawach o odszkodowanie za szkodę w pojeździe z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany wskazał, że w cytowanym postanowieniu Sąd Najwyższy wypowiedział się również co do zasadności stosowania przy naprawach pojazdów części z grupy części (...). Sąd Najwyższy stwierdził, że: „nie oznacza to jednak, że w razie uszkodzenia części pochodzącej bezpośrednio od producenta do naprawy albo obliczenia kosztów naprawy mogą być wykorzystane tylko takie części (...); w ten sam sposób należy co do zasady ocenić wykorzystanie przy ustalaniu odszkodowania także innych części nowych, które są tej samej jakości, co części bezpośrednio pochodzące od producenta pojazdu; takimi częściami są występujące w obrocie części wyprodukowane przez tego samego producenta części, który dostarcza producentowi pojazdu części do montażu pojazdów lub części zamienne (...), a więc części dokładnie tej samej jakości, co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, a różniące się tylko oznakowaniem; stąd też ich użycie należy co do zasady uznać za równoważne użyciu części oryginalnych”. Powyższe stanowisko uzasadnia również pragmatyka działania biegłych sądowych, którzy w wydawanych przez siebie opiniach jednoznacznie wskazują, że części używane do naprawy uszkodzonych pojazdów dzielą się na dwie grupy: (1) grupę części oryginalnych (OE) w ramach której wskazać należy części z grupy (...)i (...), czyli części tej samej jakości co komponenty stosowane do montażu pojazdu samochodowego, produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta pojazdu. Pozwany zwrócił uwagę, iż w szczególności w sytuacji, gdy wypłata odszkodowania dokonywana jest na podstawie kosztorysu, a nie faktycznie poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy, ustalenie wysokości szkody (a w konsekwencji - wysokości wypłacanego odszkodowania) musi odbyć się na podstawie oszacowania kosztów ekonomicznie i technicznie uzasadnionych. Jednocześnie – mając na względzie uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 12.04.2012 r., III CZP 80/11, wskazał, że dokonanie naprawy pojazdu powoda przy uwzględnieniu cen nowych części oryginalnych prowadzić będzie do wzrostu wartości pojazdu. Jeżeli bowiem w następstwie naprawy na wyżej określonych warunkach dojdzie do wzrostu wartości pojazdu, to obowiązkiem sądu orzekającego będzie pomniejszenie należnego powodowi odszkodowania o kwotę odpowiadającą wzrostowi wartości pojazdu, którego sprawa dotyczy. Odnosząc się do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego pozwany wniósł o oddalenie tego żądania. Wskazał, że przy określeniu odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialność cywilnej należy sięgać do regulacji zawartej w art. 361 § 1 i 2 kc. Nakazuje ona przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Obowiązek odszkodowawczy dotyczy zatem wyłącznie tych kosztów, które pozostają w normalnym związku przyczynowym ze szkodą. Pozwany podniósł, że wskazana przez powoda kwota kosztów najmu pojazdu wykraczałaby poza granice adekwatnego związku przyczynowego. Ocena, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać zawsze na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (uzasadnienie wyroków Sądu Najwyższego z dnia 20.02.2002 r., V CKN 908/2000, oraz z dnia 16.05.2002 r., V CKN 1273/00). Jeżeli chodzi o koszty najmu pojazdu zastępczego w przypadku uszkodzenia pojazdu i jego naprawy należy zaznaczyć, iż pozwany może ponosi odpowiedzialność wyłącznie za te koszty, które odpowiadają czasowi niezbędnemu do naprawy pojazdu. Czasem niezbędnym do naprawy pojazdu jest czas: 1) poświęcony na prawce naprawcze zgodnie z technologią naprawy producenta pojazdu, 2) ewentualny czas niezbędny do sprowadzenia części, których dostępność na rynku jest ograniczona, 3) ewentualny czas na załatwienie formalności związanych ze zgłoszeniem szkody, oględzinami pojazdu, przekazaniem pojazdu poszkodowanemu oraz jego odbiorem z warsztatu. Gdyby przyjąć inny tok rozumowania, poszkodowany mógłby nająć pojazd zastępczy na dowolny okres i dochodzić roszczeń, które nie znajdują uzasadnienia. Pozwany wskazał również, iż nie może ponosić odpowiedzialności za ewentualny przedłużający się czas najmu, wynikający ze zwlekania przez poszkodowanych z naprawą uszkodzonego pojazdu. Zaznaczył, że powód nie udowodnił, jakoby poszkodowany nie miał możliwości przystąpienia do naprawy pojazdu bezpośrednio po wypadku. Zgodnie zatem z zasadą minimalizacji szkody powinien był on niezwłocznie przystąpić do naprawienia pojazdu, dążąc m.in. do ograniczenia okresu najmu pojazdu zastępczego do czasu niezbędnego. Okres wynajmu pojazdu zastępczego, który wprawdzie wynika z faktury, ale nie odpowiada czasowi niezbędnemu do dokonania naprawy (liczonymi w sposób wskazany powyżej) nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. Żądanie przez powoda zwrotu kwoty za wynajęcie pojazdu zastępczego na okres aż 33 dni, nie zasługuje na uwzględnienie. Powód żąda zwrotu za najem za zbyt długi okres, który nie jest uzasadniony w świetle okoliczności sprawy, jak i w świetle obowiązujących przepisów prawa. Powód obowiązany jest udowodnić nie tylko fakt poniesienia kosztów określonej wysokości (temu posłużyła przedłożona faktura), ale też okoliczność, że cały okres najmu pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym za zdarzeniem z dnia 06.04.2013 r. Odnosząc się do kosztu holowania pojazdu powoda oraz kosztu opinii prywatnej pozwany wniósł również o oddalenie tego żądania. Podkreślił, iż podmiot odpowiedzialny za szkodę jest zobowiązany zwrócić poszkodowanemu jedynie celowe oraz ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione lub które ponieść należy w celu naprawienia szkody (tak np. SN w wyroku z dnia 20.10.1972 r., II CR 425/72, OSNC 1973/6/111). Pozwany zakwestionował również żądanie powoda w zakresie terminu naliczania odsetek ustawowych od dochodzonego przez niego odszkodowania wskazując, iż ewentualne zasądzenie odsetek od daty wskazanej w pozwie byłoby rozstrzygnięciem wadliwym, bowiem odsetki od kwoty odszkodowania powinny być zasądzone od dnia wyrokowania. Podniósł, iż rozstrzygając w zakresie daty początkowej naliczania odsetek ustawowych od kwoty odszkodowania należy brać pod uwagę dyspozycję zawartą w art. 455 kc, który stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Oznacza to, iż o terminie spełnienia świadczenia w zasadzie decyduje treść zobowiązania albo jego właściwość. Kodeks cywilny w art. 817 wskazuje, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku (§ 1), lecz gdyby wyjaśnienie w ww. terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe (§ 2). Nie można jednakże zapomnieć, iż świadczenie w postaci odszkodowania podlegało ustaleniu w toku postępowania likwidacyjnego, a wobec sprzeciwu powoda wysokość odszkodowania musi zostać ustalona również w toku procesu. Ciężko jest przecież polemizować z faktem, iż w dacie orzekania sąd kompleksowo ustala wysokość poniesionej przez powoda szkody, jako mającej wpływ na wysokość należnego odszkodowania. Sąd orzekający przeprowadza bowiem w tym zakresie stosowne dowody, m.in. z opinii biegłych sądowych. Nie ulega zatem wątpliwości, iż art. 455 kc może być stosowany do określenia odsetek jedynie w sytuacji bezsporności należnej kwoty. Kwota należnego powodowi odszkodowania będzie stanowiła przedmiot sporu aż do momentu wyrokowania. Powyższe znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w wyroku w sprawie II CSK 635/10 wskazał, iż przyznanie odsetek od daty wcześniejszej niż ustalenie (prawomocne) wysokości odszkodowania było nieuzasadnione. Sąd orzekający będzie ustalał wysokość należnego powodowi odszkodowania na podstawie całości materiału dowodowego sprawy, a więc na datę zamknięcia rozprawy, zatem dopiero od tej daty można mówić o opóźnieniu pozwanego w zapłacie odszkodowania i od tej chwili na podstawie art. 817 § 1 kc powinny zostać zasądzone odsetki ustawowe. Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny. W grudniu 2012 r. powód nabył w Niemczech pojazd marki M. (...) o nr rej. (...). W momencie zakupu samochód miał uszkodzoną pokrywę komory silnika, reflektor oraz błotnik z przedniej prawej strony. Uszkodzenia te zostały naprawione. Do naprawy użyto części oryginalnych. / dowód: zeznania powoda S. K. – e-protokół z dnia 30.09.2014 r. 00:14:0200:36:44 / W dniu 06.04.2013 r. około godziny 20:00, kierujący samochodem marki V. (...) nr. rej. (...) D. K. jechał ulicą (...) od strony B. w kierunku ulicy (...) i chcąc uniknąć potrącenia pieszego, który – idąc w przeciwnym kierunku jego poboczem ulicy (...) – wszedł nagle na jezdnię, wykonał obronny manewr skrętu w lewo, w wyniku czego uderzył przednim lewym narożem w tylne lewe drzwi, tylny lewy błotnik i tylne lewe koło jadącego w przeciwnym kierunku samochodu marki M. (...) o nr rej. (...), kierowanego przez S. K.. W konsekwencji kierujący samochodem M. (...) wykonał manewr skrętu w prawo uderzając przednim lewym narożem w drzewo rosnące po prawej stronie jezdni. W momencie zdarzenia D. K. jechał z prędkością około 60-70 km/h, natomiast S. K. z prędkością około 40 km/h. Widoczność była dobra, nie było dużego natężenia ruchu. Bezpośrednio po wypadku samochód powoda został odholowany do salonu (...) w P.. / dowód: zeznania świadka D. K. – e-protokół z dnia 08.07.2014 r. 00:01:2800:23:52; zeznania powoda S. K. / Po zdarzeniu D. K. sporządził oświadczenie, w którym przyznał się do spowodowania kolizji drogowej na ulicy (...), w wyniku której uderzył w lewą tylną stronę samochodu marki M. o nr rej. (...) nadjeżdżający z naprzeciwka. Wskazał, że omijając pieszego, który wszedł na jezdnię musiał uciekać na lewa stronę myśląc, że się zmieści między nim a samochodem, w który uderzył. / dowód: oświadczenie z dnia 06.04.2013 r. – k. 10; zeznania świadka D. K. / Pojazd marki V. (...) o nr rej. (...), którym poruszał się w dniu wypadku D. K., objęty był ubezpieczeniem OC komunikacyjnym u pozwanego. / okoliczność niesporna / W dniu 07.04.2013 r. S. K. zgłosił pozwanemu szkodę w pojeździe marki M. (...) o nr rej. (...) powstałą w związku z wypadkiem z dnia 06.04.2013 r. Wskazał, że uszkodzeniu uległ przód pojazdu, lewa strona pojazdu oraz lewa tylna strona pojazdu. W opisie przebiegu zdarzenia powód podał, że prowadzący pojazd marki V. (...) o nr rej. (...), omijając pieszego, zjechał na lewą stronę jezdni i uderzył w lewą stronę kierowanego przez niego M. o nr rej. (...). / dowód: raport zgłoszenia szkody – w aktach szkody – k. 90 / W toku postępowania likwidacyjnego pozwany na podstawie kosztorysu sporządzonego w systemie (...) z dnia 16.04.2013 r. wyliczył koszt naprawy samochodu marki M. (...)o nr rej. (...)na kwotę 23 160, 70 zł brutto, tj. 18 829, 84 zł netto, z czego: 14 264, 37 zł – części i materiały eksploatacyjne, 2 743 zł robocizna, 1 822, 47 zł – lakierowanie. W kosztorysie przewidziano do wymiany 65 pozycji z cenami części obowiązującymi w kwietniu 2013 r., do naprawy 4 pozycje, do lakierowania 49 pozycji. Stawka za 1 rbg została przyjęta w wysokości 70 zł netto za prace montażowoblacharskie oraz 70 zł netto za prace lakiernicze. Ponadto w kosztorysie zostało zastosowane urealnienie na części zamienne M. (...)w wysokości 30 %, dla 21 części zastosowano ceny zamienników o jakości (...), oraz potrącenie automatycznie wskazanego przez system (...) kosztu materiału lakierniczego o 33 %. / dowód: informacja o wysokości częściowej szkody w pojeździe – k. 11-12; kosztorys z dnia 16.04.2013 r. – k. 13-19 / W dniu 07.05.2013 r. certyfikowany rzeczoznawca mgr inż. M. M.sporządził na zlecenie powoda opinię, przedmiotem której była wycena wartości pojazdu powoda M. (...)nr rej. (...)według stanu, jak przed kolizją, oraz wycena kosztu naprawy uszkodzeń samochodu i utraty wartości spowodowanej wypadkiem z dnia 06.04.2013 r. Według opiniującego wartość rynkowa pojazdu nieuszkodzonego, przy uwzględnieniu roku produkcji pojazdu, daty jego pierwszej rejestracji, zidentyfikowanego stanu technicznego, wyposażenia standardowego i dodatkowego, poziomu utrzymania, przebiegu, danych o serwisowaniu pojazdu, regionalnej sytuacji rynkowej oraz zidentyfikowanego stanu ogumienia, określona na dzień 06.04.2013 r. wynosi 88 000 zł brutto, zaś koszt naprawy określony przy użyciu systemu (...)oraz z uwzględnieniem średnich stawek prac blacharsko-monterskich i lakierniczych stosowanych przez warsztaty blacharsko lakiernicze z regionu właściciela pojazdu – wynosi 67 414, 90 zł brutto (54 808, 86 zł netto), przy przyjęciu, iż do naprawy pojazdu należy użyć części oryginalnych pochodzących z dystrybucji (...)pojazdu. W kalkulacji kosztów naprawy przewidziano do wymiany 138 pozycji z cenami części obowiązującymi w kwietniu 2013 r., do naprawy 4 pozycje, do sprawdzenia 11 pozycji, do lakierowania 16 pozycji. W kalkulacji rzeczoznawca zastosował stawki za 1 rbg w wysokości 100 zł netto za prace montażowo-blacharskie, 110 zł netto za prace lakiernicze. W kalkulacji za pomocą kodu warunkowego nr 64 oszacowano materiał spawalniczy w wartości 1 % od kosztów robocizny, za pomocą kodu warunkowego 72 oszacowano koszt materiału do konserwacji profili zamkniętych w wysokości 10 zł netto, za pomocą kodu warunkowego 70 oszacowano koszt materiału do konserwacji podwozia w wysokości 15 zł netto. / dowód: opinia rzeczoznawcy M. M. z dnia 07.05.2013 r. – k. 28-66 / Pismem z dnia 10.05.2013 r., doręczonym 14.05.2013 r., powód S. K., działając przez swojego pełnomocnika, wezwał pozwanego do wypłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, odszkodowania w wysokości 68 521, 90 zł, na które składa się: kwota 23 160, 70 zł jako bezsporna kwota odszkodowania ustalona przez (...) S.A. w postępowaniu likwidacyjnym; kwota 44 254, 20 zł stanowiąca różnicę między faktycznie niezbędnym kosztem przywrócenia pojazdu marki M. (...), nr rej. (...) do stanu sprzed wypadku wynoszącym zgodnie z opinią rzeczoznawcy M. M. 67 414, 90 zł a zaniżoną bezsporną kwotą odszkodowania 23 160, 70 zł ustaloną w toku postępowania likwidacyjnego; kwota 615 zł tytułem zwrotu kosztu sporządzenia prywatnej opinii rzeczoznawcy oraz kwota 492 tytułem zwrotu kosztów holowania uszkodzonego pojazdu. Powód zaznaczył, że będzie domagał się od (...) S.A. także zwrotu ponoszonych kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres od dnia zawarcia umowy najmu do dnia wypłaty odszkodowania. / dowód: pismo z dnia 10.05.2013 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 20-22 / W dniu 12.05.2013 r. powód sprzedał samochód M. (...) o nr rej. (...) A. K. za cenę 14 000 zł. / dowód: umowa sprzedaży – w aktach szkody – k. 90 / W toku likwidacji szkody pozwany zlecił firmie (...) (...)Biuro (...)przeprowadzenie ustaleń na temat okoliczności uszkodzenia pojazdu powoda. Po przeprowadzeniu czynności wyjaśniających w postaci analizy akt szkody, oględzin miejsca zdarzenia oraz oględzin dokumentacji fotograficznej pojazdów uczestniczących w zdarzeniu wyznaczony ekspert mgr inż. S. P. (1)sporządził opinię, w której postawił tezę, że przebieg zdarzenia opisany w zgłoszeniu szkody jest niewiarygodny i istnieją podstawy do wniosku, że zgłoszona kolizja jest zaplanowanym upozorowaniem. / dowód: opinia z dnia 28.05.2013 r. – w aktach szkody – k. 90; zeznania świadka S. P. – e-protokół z dnia 30.09.2014 r. 00:00:45-00:13:00 / Pismem z dnia 29.05.2013 r. pozwany poinformował powoda, że po dokonaniu analizy dokumentacji zgromadzonej w toku likwidacji szkody podjęto decyzję o odmowie wypłaty odszkodowania. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności za zgłoszone uszkodzenie pojazdu poszkodowanego w związku z ruchem pojazdu wskazanego sprawcy szkody, albowiem ze zgromadzonego materiału, a w szczególności z przeprowadzonych oględzin zgłoszonych uszkodzeń pojazdu M. (...) o nr rej. (...), pojazdu V. nr rej. (...) oraz miejsca zdarzenia, wynika, że stwierdzony zakres uszkodzeń nie koresponduje z podanymi okolicznościami powstania szkody. / dowód: pismo z dnia 29.05.2013 r. – k. 23 / Pismem z dnia 05.06.2013 r., doręczonym dnia 11.06.2013 r. powód, za pośrednictwem pełnomocnika, wezwał pozwanego do zapłaty – w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania – dalszego odszkodowania w kwocie 8 523, 90 zł tytułem zwrotu kosztu najmu pojazdu zastępczego za okres od dnia 11.04.2013 r. do dnia 14.05.2013 r., wskazując jednocześnie, że na skutek braku zapłaty bezspornej kwoty odszkodowania w ustawowym terminie, dokonał sprzedaży uszkodzonego pojazdu w dniu 12.05.2013 r. za kwotę 14 000 zł. / dowód: pismo z dnia 05.06.2013 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 24-25 / Pismem z dnia 14.06.2013 r. pozwany poinformował pełnomocnika powoda, że nie znajduje podstaw do uznania roszczenia z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego. / dowód: pismo z dnia 14.06.2013 r. – k. 26 / Pismem z dnia 19.06.2013 r. pełnomocnik powoda zwrócił się do pozwanego o niezwłoczne udostępnienie pełnych akt szkodowych. / dowód: pismo pełnomocnika powoda z dnia 19.06.2013 r. – k. 27 / Ulica (...), na której doszło do zdarzenia, jest ulicą jednojezdniową posiadającą dwa pasy ruchu przeznaczone do jazdy w przeciwnych kierunkach. W miejscu zdarzenia asfaltowa nawierzchnia jezdni posiadała liczne spękania i ślady napraw. Pasy ruchu nie były rozdzielone żadnym znakiem poziomym. Boki nawierzchni jezdni są wyznaczone przez granitowe krawężniki, które są tak umieszczone, że licują z nawierzchnią jezdni. Po prawej stronie jezdni rosną drzewa. Jedno z drzew rosnących w odległości około 70 cm pozbawione jest kory na pewnej powierzchni pnia. W miejscu kolizji obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h. Związek z kolizją mogą mieć znajdujące się na poboczu przed drzewem odłamki plastyków, ślady tarcia o korę oraz zdarta kora z pnia drzewa, a także uszkodzenie pnia w formie poziomo przebiegających zarysowań. Samochody V. (...) i M. (...) mogły się ze sobą zderzyć i w wyniku tego zderzenia kierujący samochodem M. (...) mógł stracić panowanie nad pojazdem i pomimo podjęcia manewrów obronnych, samochód M. (...) uderzył w przydrożne drzewo, a przebieg kolizji mógł być taki, jak go przedstawili w swoich zeznaniach uczestnicy kolizji. Według kierującego samochodem V. (...), samochód ten zatrzymał się w trochę innym miejscu niż wskazała to symulacja. Różnica ta może wynikać z dwóch powodów: 1. na ruch pozderzeniowy samochodu V. miało wpływ trudne do zasymulowania zniszczenie zawieszenia przedniego lewego koła i jego ewentualne zakleszczenie); 2. nierówności jezdni i zmiany jej przyczepności spowodowane zużyciem eksploatacyjnym nawierzchni, które są nie do odtworzenia w programie V-SIM. Uszkodzenia samochodu M. (...) objęły przedni lewy narożnik pokrywy komory silnika, przedni lewy reflektor, przedni lewy zderzak. Ponadto uszkodzeniom w postaci powierzchniowego zarysowania powłoki lakieru uległa dolna tylna część tylnych lewych drzwi, przednia część tylnego lewego błotnika oraz tylna lewa felga. Uszkodzenia V. (...) obejmowały zarysowania powłoki lakieru na tylnej krawędzi bocznej lewej części wykładziny przedniego zderzaka, na narożniku nielakierowanej listwy zderzaka oraz tylnej krawędzi dolnego spoilera. Udokumentowane fotograficznie ślady i uszkodzenia na przodzie samochodu M. (...) oraz na pniu drzewa wskazują na to, że uszkodzenia i ślady mogły powstać w wyniku uderzenia samochodu M. (...) w to drzewo, zaś ślady i uszkodzenia na tylnym lewym boku samochodu M. (...) oraz na lewym narożniku wykładziny przedniego zderzaka samochodu V. mogły powstać podczas uderzenia samochodu V. w samochód M. (...). Prace naprawcze niezbędne do przywrócenia pojazdu marki M. (...) do stanu sprzed szkody powstałej wskutek zdarzenia z 06.04.2013 r. obejmują: 1. wymianę 57 pozycji, tj.: - wykładziny zderzaka przedniego, - osłony lewa zderzaka przedniego (lewego halogenu), - kraty zderzaka przedniego, - osłony przedniej lewej, - prowadnicy zderzaka przedniej lewej, - odbojnika przedniego zderzaka, - wzmocnienia lewego zderzaka przedniego, - odbojnika przedniego środkowego zderzaka, - pierścienia dystansowego przedniego lewego zewnętrznego czujnika parkowania, - pierścienia dystansowego przedniego lewego środkowego czujnika parkowania, - czujnika parkowania przedniego zewnętrznego lewego, - czujnika parkowania przedniego środkowego lewego, - wiązki patronic czujników parkowania, - czujnika temperatury zewnętrznej, - kraty wlotu powietrza kompletnej, - maski silnika (pokrywy komory silnika), - haka zabezpieczającego, - reflektora lewego, - reflektora prawego, - osłony reflektora lewego, - osłony mechanizmu wycieraczki lewego reflektora (spryskiwacza), - dyszy spryskiwacza reflektora lewego, - dyszy spryskiwacza reflektora prawego, - reflektora przeciwmgielnego lewego, - błotnika przedniego lewego, - łącznika przedniego lewego błotnika, - osłony przedniej wnęki koła przedniego lewego, - poprzeczki przedniej dolnej, - absorbera lewego zderzaka przedniego, - uszczelki lewej komory silnika, - usztywnienia przedniego lewego górnego, - zastrzału lewego poprzeczki przedniej, - zbiornika układu oczyszczania spryskiwaczy, - pompy spryskiwacza szyb, - pompy układu spryskiwacza reflektorów, - listwy przedniej lewa szyby czołowej, - wspornika osi przedniej, - kierownicy powietrza górna chłodnicy, - kierownicy powietrza dolna chłodnicy, - kołpaka wentylatora, - chłodnicy, - chłodnicy powietrza doładowanego, - węża powietrza doładowanego, - wykładziny przedniej, - zaworu ciśnienia ogumienia, - sygnału dźwiękowego niskiego tonu, - oleju do kierownicy wspomagania, - płynu chłodniczego; - wzmocnienia przedniego lewego, - uszczelki szyby reflektora lewego, - szyny przedniej lewej, - usztywnienia przedniego prawe (gniazda prawego reflektora), - opłaty rejestracyjnej (z powodu braku tablicy rejestracyjnej przedniej), - kondensatora klimatyzacji, - zamocowania lewego wykładziny, - sygnału dźwiękowego wysokiego tonu, - płynu chłodzącego układu klimatyzacji, 2. naprawę 3 pozycji, tj. - formowanie przodu po umieszczeniu samochodu na ramie naprawczej, - obudowy koła przedniego lewego, - podłużnicy górnej nadkola przedniego lewego; 3. lakierowanie 9 pozycji, tj.: - maski silnika – lakierowanie nowej części, - błotnika przedniego lewego – lakierowanie nowej części, - wykładziny zderzaka przedniego – lakierowanie nowej części, - błotnika tylnego lewego – odnowa lakieru do dolnej krawędzi okna, - obudowy koła przedniego lewego – lakierowanie wierzchnie, - drzwi przednich lewych bez ramy okna – lakierowanie wierzchnie, - drzwi tylnych lewych bez ramy okna – lakierowanie wierzchnie, - felgi tylnej lewej – lakierowanie wierzchnie. Zakwalifikowane do wymiany w opinii rzeczoznawcy M. M. części, takie jak: - osłona tablicy rejestracyjnej przedniej, - wzmocnienie przednie prawe, - przewodnica zderzaka przednia prawa, - wzmocnienie prawe zderzaka przedniego, - zestaw mocujący zderzaka przedniego, - pierścień dystansowy przedni wewnętrzny lewy, - czujnik parkowania przedni wewnętrzny lewy, - uszczelka maski silnika, - zawias pokrywy przedniej lewy, - zawias pokrywy przedniej prawy, - mocowanie kraty chłodnicy, - zderzak ograniczający przedni lewy, - zderzak ograniczający przedni prawy, - cięgno bowdena, - zamknięcie część górna lewa, - zamknięcie część górna prawa, - element sprężysty lewy, - element sprężysty prawy, - zamknięcie część dolna lewa, - zamknięcie część dolna prawa, - uszczelka szyby reflektora prawa, - osłona mechanizmu wycieraczki prawa, - żarówka reflektora przeciwmgielnego prawego, - osłona błotnika przedniego lewego, - absorber błotnika przedniego lewego, - zestaw mocujący błotnik przedni lewy, - napis lewego błotnika przedniego, - wzmocnienie przednie środkowe, - jarzmo przednie poprzeczki górnej, - uszczelka lewa nadkola przedniego lewego, - przedłużenie podłużnicy lewej, - przedłużenie podłużnicy prawej, - osłona podłużnicy lewej, - osłona podłużnicy prawej, - uchwyt przedni lewy poprzeczny, - wąż spryskiwacza reflektora, - urządzenie grzewcze spryskiwaczy, - sensor zbiornika spryskiwaczy, - uszczelka szyby drzwi lewych, - zestaw mocowania wykładziny drzwi przednich lewych, - szyba trójkątna tylna lewa, - zestaw kleju progu tylnego, - uszczelka wnęki okna tylnego lewego, - listwa wnęki okna tylnego, - osłona ozdobna tylna drzwi tylnych lewych, - maty wygłuszające, - wytłumienie drzwi tylnych lewych, - zestaw mocujący wykładziny drzwi tylnych lewych, - listwa ozdobna ramy dachu lewa, - zestaw mocujący zderzaka tylnego, - szyba boczna tylna lewa, - zestaw kleju szyby bocznej, - przewód sprężarka kondensator, - przewód skraplacz zawór, - zestaw łożysk koła przedniego lewego, - felga przednia lewa, - zawór ciśnienia ogumienia, - zestaw sworzni koła, - rura chłodzenia układu kierowniczego, - łożysko górne lewe, - łożysko górne prawe, - zatrzask mocowania chłodnicy lewy, - zatrzask mocowania chłodnicy prawy, - uchwyt naprawczy chłodnicy dolny lewy, - uchwyt naprawczy dolny prawy, - dmuchawa kpl., - zestaw sworzni koła tylnego lewego, - zestaw przewodów komory silnika, - czujnik przedni lewy airbagu, - czujnik przedni prawy airbagu, nie kwalifikują się do wymiany, ponieważ nie zostały uszkodzone w wypadku bądź znajdowały się poza strefą zniszczeń bądź też ich uszkodzenia nie zostały udokumentowane fotograficznie bądź nadają się do naprawy. Nie wszystkie prace naprawcze uwzględnione w opinii rzeczoznawcy M. M. są niezbędne dla przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody powstałej wskutek zdarzenia z 06.04.2013 r. Jest możliwa – z technologicznego punktu widzenia – naprawa samochodu marki M. (...)nr rej. (...)polegająca na przywróceniu pojazdu do stanu sprzed wypadku, przy użyciu części zamiennych z grupy części (...)(tj. części wyprodukowanych przez producenta dostarczającego dany element na pierwszy montaż samochodu), a dopiero w razie ich braku z grupy części (...) (tj. części oryginalnych dystrybuowanych przez producenta/oficjalnego importera pojazdu). Koszt naprawy przeprowadzonej w kwietniu 2013 r. w warsztacie blacharsko lakierniczym z zastosowaniem do naprawy wyłącznie oryginalnych części zamiennych wyniósłby 36 008, 52 zł netto, 44 290, 48 zł brutto. W kalkulacji tej zastosowano stawki za 1 rbg w wysokości 100 zł netto za prace montażowo-blacharskie oraz 110 zł netto za prace lakiernicze. Ponadto zastosowano ceny oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu samochodów M. (...) obowiązujące od 01.04.2013 r., zadano pomiar i regulację geometrii zawieszenia oraz niezbędny i zgodny z technologią naprawy samochodów M. (...) demontaż osprzętu nadwozia do naprawy i lakierowania. Jednocześnie nie zastosowano żadnych potrąceń. Koszt naprawy przeprowadzonej w kwietniu 2013 r. w warsztacie blacharsko lakierniczym z zastosowaniem do naprawy oryginalnych części zamiennych oraz dostępnych w kwietniu 2013 r. zamienników o jakości (...)i (...)wyniósłby 34 516, 16 zł netto, 42 454, 88 zł brutto. Maksymalny koszt naprawy samochodu M. (...) nr rej. (...) przeprowadzonej w kwietniu 2013 r. w (...) samochodów M. przy zastosowaniu wyłącznie oryginalnych części zamiennych i wyliczony według warunków naprawy w (...) samochodów M. (z użyciem stawek w wysokości 150 zł netto za prace montażowo blacharskie oraz 150 zł netto za prace lakiernicze) wyniósłby 38 875,85 zł netto, co stanowi 47 817, 30 zł brutto. Samochód M. (...) nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym, przy uwzględnieniu dodatkowego wyposażenia i zastosowaniu automatycznej szacunkowej korekty z tytułu wcześniejszych napraw na poziomie 7, 5 %, na dzień 06.04.2013 r. posiadał wartość rynkową 80 600 zł brutto. W związku z tym, że maksymalny koszt naprawy wyliczony na warunki (...) stanowi 59 % wartości pojazdu naprawa samochodu byłaby ekonomicznie uzasadniona, a powstała w samochodzie szkoda była szkodą częściową. Sposób naprawy zaproponowany przez powoda w opinii M. M. nie powoduje wzrostu wartości samochodu, a ze względu na wcześniejszą naprawę samochodu kolizja z dnia 06.04.2013 r. nie powoduje utraty wartości pojazdu. / dowód: dokumentacja fotograficzna – k. 151-156; opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i wypadków drogowych S. C. z dnia 16.02.2015 r. wraz z opinią uzupełniającą z dnia 13.07.2015 r. – k. 179-227, 288-319 / Powód poniósł wydatki obejmujące: - 492 zł – koszt holowania auta z miejsca wypadku, - 615 zł – koszt sporządzenia opinii przez rzeczoznawcę M. M., - 8 523, 90 zł – koszt najmu samochodu zastępczego A-klasa w okresie od 11.04.2013 r. do 14.05.2013 r. wyliczony jako 33 dni x 210 zł = 6 930 zł netto + 1 593, 90 zł VAT = 8 523, 90 zł brutto. / dowód: faktura VAT nr (...) – k. 66; faktura VAT nr (...) – k. 67; faktura VAT nr (...) – k. 68 / Sąd zważył, co następuje. Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części Powód wystąpił z roszczeniem o naprawienie szkody w mieniu, tj. szkody w należącym do niego samochodzie M. (...), doznanej w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 06.04.2013 r. Skierował swoje roszczenie przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. w W. jako ubezpieczycielowi D. K. – kierującego drugim pojazdem marki V. (...), który był według powoda sprawcą zdarzenia drogowego. Powiązanie odpowiedzialności samego sprawcy wypadku z odpowiedzialnością ubezpieczyciela wynika z ogólnych zasad rządzących obowiązkowym komunikacyjnym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (OC). Samoistnym posiadaczem i jednocześnie kierującym samochodem V. (...) był D. K. związany z pozwanym Towarzystwem umową ubezpieczenia. Okoliczność ta nie była sporna między stronami. Zgodnie z art. 23 ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Według art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa taka obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym – art. 9 ust. 1 uuo. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu – art. 35 uuo. Wreszcie, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia – art. 34 ust. 1 uuo. Zatem w sytuacji, gdy dochodzi do wypadku (deliktu) komunikacyjnego z udziałem posiadacza pojazdu lub innej osoby kierującej, za którą posiadacz ten ponosi odpowiedzialność, odpowiedzialność cywilną w stosunku do osób trzecich poszkodowanych w wyniku wypadku komunikacyjnego ponosić będzie także ubezpieczyciel. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych i art. 822 § 4 kc poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Powód mógł zatem skierować swoje roszczenie do pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w stosunku do pojazdu V. (...). Uwzględnienie roszczenia skierowanego przeciwko pozwanemu ubezpieczycielowi uzależnione jest jednakże od rozstrzygnięcia, czy sam ubezpieczony ponosiłby odpowiedzialność za szkodę wynikłą wskutek wypadku z dnia 06.04.2013 r. D. K. nie kwestionował swojej odpowiedzialności za spowodowanie kolizji i następnie uszkodzenia pojazdu powoda, który po kontakcie z pojazdem D. K. zjechał na pobocze drogi oraz uderzył w rosnące tam drzewo. Natomiast odpowiedzialność kierującego i w konsekwencji swoją odpowiedzialność zakwestionował pozwany, według którego zgłoszona przez powoda szkoda nie postała w okolicznościach zadeklarowanych w zgłoszeniu szkody, oświadczeniu ubezpieczonego, a następnie wskazanych w pozwie oraz zeznaniach uczestników zdarzenia. Spór pomiędzy stronami dotyczył zarówno istnienia w ogóle odpowiedzialności pozwanego wobec powoda za skutki zdarzenia z dnia 06.04.2013 r., jak i rozmiaru zgłoszonego przez powoda roszczenia. W pierwszej kolejności należało zatem rozstrzygnąć o samej zasadzie odpowiedzialności pozwanego. Dokonując ustaleń stanu faktycznego sąd wziął pod uwagę materiał dowodowy obejmujący dokumenty, zdjęcia obu pojazdów i miejsca zdarzenia, zeznania uczestników kolizji D. K. i S. K., a także opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i wypadków drogowych S. C.. Analizując opis zdarzenia podany przez obu jego uczestników z uwzględnieniem technicznych aspektów jego przebiegu omówionych w opinii biegłego z zakresu motoryzacji sąd uznał zeznania świadka D. K. oraz zeznania powoda S. K. za wiarygodne w zakresie wskazania przez nich na pierwotną przyczynę zdarzenia, tj. wykonania przez D. K., kierującego pojazdem V. (...), gwałtownego manewru skrętu kierownicą w lewo i przekroczenia osi jezdni w celu uniknięcia potrącenia pieszego wchodzącego nagle na jezdnię, następnie na kontakt obu pojazdów, wreszcie na końcowy efekt w postaci zjazdu M. (...) na pobocze i uderzenia w rosnące tam drzewo. Świadek K. oraz powód podali w istocie zbieżny przebieg zdarzenia, ich relacja wskazuje na zajście wypadku w okolicznościach, które nawet można określić jako dość typowe. Dostrzegając samochód jadący z przeciwka zjeżdżający na pas ruchu powoda, powód wykonał manewr obronny, odbijając w prawo. Do kontaktu obu pojazdów doszło lewym narożnikiem przedniego zderzaka V. (...) oraz tylnym lewym bokiem M., co potwierdzają udokumentowane ślady i uszkodzenia na tych częściach pojazdów. W konsekwencji samochód powoda zjechał z jezdni i uderzył w drzewo rosnące na poboczu. Sąd stwierdził, iż brak jest podstaw do kwestionowania rzetelności i prawdziwości relacji świadka K. i powoda w zakresie wskazanych zasadniczych elementów zdarzenia. Osoby te konsekwentnie podawały taki sam przebieg kolizji, zarówno w toku postępowania likwidacyjnego, jak i w trakcie przesłuchania przed sądem. Trzeba podkreślić, że także analiza uszkodzeń pojazdów dokonana przez opiniującego w sprawie biegłego potwierdziła prawdopodobieństwo powstania uszkodzeń w opisywanych przez osoby przesłuchane okolicznościach. Sąd doszedł do przekonania, iż stanowiąca istotny element materiału dowodowego opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i wypadków drogowych S. C. została sporządzona w sposób profesjonalny, rzetelny, a przez to w pełni wiarygodny i dający podstawę do dokonania oceny zdarzenia z dnia 06.04.2013 r., z uwzględnieniem wiadomości specjalnych dotyczących technicznych aspektów przebiegu tego zdarzenia. Przy sporządzaniu opinii biegły oparł się na dokonanych we własnym zakresie oględzinach miejsca zdarzenia, dokumentacji fotograficznej uszkodzonych pojazdów i miejsca wypadku, zgromadzonej przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego sporządzonej, a także uczestniczył w przesłuchaniu uczestników kolizji, zadając im pytania co do jej przebiegu. Na podstawie tak zgromadzonego materiału biegły przeanalizował uszkodzenia widoczne na obu pojazdach, dokonał ich ze śladami kolizji znajdującymi się w miejscu wypadku, przy uwzględnieniu rozmieszczenia śladów uszkodzeń, ich charakteru, położenia na odpowiedniej wysokości. Biegły wyjaśnił też mechanizm powstania uszkodzeń. Sformułowane w opinii wnioski zostały poparte logiczną argumentacją, motywacja wniosków jest czytelna, zrozumiała i przekonująca. Ponadto w tym zakresie opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Można zresztą dodać, iż to pozwany wnioskował o powołanie w sprawie tego właśnie biegłego. Opinia biegłego podlega ocenie – przy zastosowaniu art. 233 § 1 kpc – na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (postanowienie SN z dnia 07.11.2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64, wyrok SA w Warszawie z dnia 14.08.2012 r., I ACa 372/12). Opinia sporządzona przez inż. S. C. poddaje się wskazanym kryteriom oceny, wobec czego posiada należytą wiarygodność i moc dowodową i jest przydatna dla poczynienia ustaleń stanu faktycznego sprawy. Podstawy do zakwestionowania prawidłowości i rzetelności opinii biegłego C. nie mogło stanowić powołanie się przez pozwanego na wnioski zawarte w sporządzonej na jego zlecenie w toku postępowania likwidacyjnego ekspertyzie autorstwa S. P. (1) z biura (...). Jeżeli strona dołącza do pisma procesowego ekspertyzę pozasądową i powołuje się na jej twierdzenia i wnioski, ekspertyzę tę należy traktować jako część argumentacji faktycznej i prawnej przytaczanej przez stronę (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.01.2010 r., I CSK 199/09). Opinia ta stanowi jedynie dokument prywatny w rozumieniu art. 245 kpc będący wyłącznie dowodem tego, że osoba, która podpisała opinię, wyraziła zawarty w niej pogląd. (...) opinia wyłącznie uzupełnia zatem twierdzenia samej strony, prezentując umotywowanie jej stanowiska (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 12.04.2002 r., I CKN 92/00, z dnia 09.05.2007 r., II CSK 77/07, M.Prawn. 2007/11/587, z dnia 20.01.2009 r., III CSK 229/08, z dnia 17.11.2010 r., I CSK 57/10, z dnia 02.02.2011 r., II CSK 323/10, OSNC-ZD 2011/4/86, z dnia 24.07.2014 r., II CSK 569/13). Z tych też względów sąd przy dokonywaniu ustaleń co do przebiegu zdarzenia pominął zeznania sporządzającego tę opinię świadka S. P. (1). Mając zatem na uwadze treść zeznań złożonych przez świadka D. K. oraz powoda S. K. w zestawieniu z treścią opinii biegłego inż. C. sąd doszedł do przekonania, iż powód wykazał należycie okoliczności wypadku z dnia 06.04.2013 r. i w konsekwencji istnienie podstawy faktycznej do dochodzenia od pozwanego (...) S.A. naprawienia szkody na mieniu w postaci szkodzenia samochodu M.. Jak wynika z opinii biegłego C., analiza śladów istniejących na obu pojazdach wskazuje na ich kontakt w okolicznościach opisanych w złożonych przez uczestników zdarzenia, a następnie na powstanie dalszych uszkodzeń M.. Biegły wskazał, iż wykonana przez niego symulacja przebiegu zdarzenia wykazała, że oba samochody, tj. V. (...) oraz M. (...), mogły się ze sobą zderzyć i w wyniku tego zdarzenia kierujący samochodem M. mógł stracić panowanie nad pojazdem i pomimo podjęcia manewrów obronnych, M. uderzył w przydrożne drzewo, a przebieg kolizji mógł być taki, jak go przedstawili w swoich zeznaniach uczestnicy kolizji. Tym samym analiza okoliczności zdarzenia dokonana przez biegłego daje podstawę do stwierdzenia, iż sytuację zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym wytworzył kierujący samochodem V. (...) D. K.. Bez wykonania przez niego manewru skrętu w lewo i przekroczenia osi jezdni, jadący w przeciwnym kierunku ruchu powód nie wykonałby manewru odbicia w prawo i nie znalazł się na poboczu jezdni i nie uderzył w drzewo. Co więcej, nie doszłoby do poważnego uszkodzenia przodu samochodu powoda. Zatem uznać należy, że pomiędzy manewrem wykonanym przez D. K. oraz uszkodzeniami powstałymi w samochodzie S. K. zachodzi związek przyczynowy. Zgodnie z art. 361 § 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Przepis ten zawiera odwołanie do teorii adekwatnego związku przyczynowego, która odpowiedzialnością obejmuje jedynie zwykłe (regularne) następstwa danej przyczyny. Zgodnie z tą teorią związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w zestawie wszystkich przyczyn i skutków występują takie przyczyny, które normalnie powodują określone skutki. Przymiotnik „normalne” oznacza skutki typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy, a więc niebędące rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności. W wyroku z dnia 08.12.2005 r., III CK 298/05, Sąd Najwyższy wskazał, iż „związek przyczynowy jest kategorią obiektywną i należy go pojmować jako obiektywne powiązanie ze sobą zjawiska nazwanego "przyczyną" ze zjawiskiem określonym jako "skutek".(…); istnienie związku przyczynowego jako zjawiska obiektywnego jest determinowane określonymi okolicznościami faktycznymi konkretnej sprawy i dlatego istnienie związku przyczynowego bada się w okolicznościach faktycznych określonej sprawy.”. Okoliczności ustalone w tej sprawie, w szczególności przebieg ruchu pojazdów, wskazują, że zdarzenie miało charakter typowej kolizji drogowej, w wyniku której doszło do doznania przez powoda szkody majątkowej. Mając zatem na uwadze wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda o naprawienie szkody w pojeździe powstałej w wyniku zdarzenia z dnia 06.04.2013 r. znajduje należycie usprawiedliwioną podstawę faktyczną i prawną, a zatem jest usprawiedliwione co do zasady. Sąd oddalił wnioski dowodowe pozwanego zgłoszone w pktach 9, 10 i 11 odpowiedzi na pozew, uznając je za pozbawione usprawiedliwionych podstaw. Pozwany wniósł o: - zwrócenie się do (...) Banku S.A. o przedłożenie dokumentacji zdjęciowej samochodu V. (...) i dopuszczenie z nich dowodu na okoliczność ustalenia powstałych w nim uszkodzeń, - zobowiązanie D. K. do wskazania nazwy operatora telefonii komórkowej obsługującego nr 691 087 697, - zwrócenie się do tego operatora wraz z zobowiązaniem go do ustalenia na podstawie (...) miejsca, w którym D. K. znajdował się w chwili zdarzenia, tj. w dniu 06.04.2013 r. na okoliczność ustalenia miejsca pobytu rzekomego sprawcy wypadku. W imieniu pozwanego wystąpił zawodowy pełnomocnik, który powinien być świadomy zasad prowadzenia procesu cywilnego i występowania w nim w charakterze strony. Sąd w składzie rozpoznającym sprawę uważa, że pozwany jako zastępowany przez zawodowego pełnomocnika powinien wykazać się należytą aktywnością dowodową i w zakresie dowodów z dokumentów powinien je należycie zaoferować i przedłożyć sądowi. Przedstawienie dowodów w rozumieniu art. 3 i 232 kpc oznacza w wypadku osobowych źródeł dowodowych należyte ich oznaczenie, tj. wskazanie imion, nazwisk i adresów świadków, a w przypadku dowodów z dokumentów po prostu ich złożenie do akt sprawy w załączeniu do pisma procesowego albo podczas rozprawy. Pozwany nie może wyręczać się w tym zakresie sądem i za pośrednictwem sądu uzyskiwać dokumenty niezbędne do prowadzenia procesu. Sąd nie zamierza zastępować pełnomocnika pozwanego w sprowadzaniu dowodów. Wprawdzie art. 187 § 2 pkt 4 kpc przewiduje możliwość wnioskowania o zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach i u osób trzecich, ale – z uwagi na zasadę kontradyktoryjności procesu cywilnego – wniosek taki może być usprawiedliwiony tylko wówczas, gdy strona równocześnie wykaże, że sama takich dowodów – mimo starań – nie mogła uzyskać (zob. K. Kołakowski, Dowodzenie w procesie cywilnym. Komentarz do przepisów kodeksu postępowania cywilnego uwzględniający nowelizację z 2000 roku, Warszawa 2000, s. 48). Pozwany nie wykazał, że wystąpił do (...) Banku S.A. o nadesłanie zdjęć i uzyskał odmowę ich udostępnienia, albo że działający na jego zlecenie rzeczoznawca S. P. (3) nie mógł dokonać oględzin samochodu na parkingu Banku, co mogłoby ewentualnie uzasadniać zwrócenie się przez sąd o ich nadesłanie. Nie wiadomo, dlaczego pozwany nie podjął próby uzyskania informacji i dokumentów w postępowaniu likwidacyjnym. Jeżeli chodzi o ustalenie miejsca pobytu D. K. na podstawie nr telefonu, to informacja operatora telekomunikacyjnego wskazałaby, gdzie znajdował się telefon lub karta do telefonu, co nie oznacza, że w tym samym miejscu był D. K.. Ponadto badanie tej okoliczności było ponadto zbędne. Jeżeli materiał dowodowy sprawy w postaci zdjęć, zeznań i opinii biegłego – tak, jak się to ostatecznie okazało – wskazywał na zajście zdarzenia w okolicznościach podanych przez tego świadka i powoda, to znaczy, że D. K. brał w nim udział zgodnie ze swoim oświadczeniem. Gdyby natomiast analiza materiału dowodowego prowadziła do wykluczenia zajścia zdarzenia w zgłaszanych okolicznościach, to miejsce pobytu D. K. nie miałoby żadnego znaczenia. W dalszej kolejności należy odnieść się do wysokości zgłoszonych przez powoda roszczeń. Powód domagał się zasądzenia odszkodowania obejmującego koszty naprawy samochodu w wysokości 67 414, 90 zł, kosztów wydatkowanych na sporządzenie prywatnej ekspertyzy w wysokości 615 zł, kosztów holowania pojazdu w wysokości 492 zł oraz kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres od dnia 11.04.2013 r. do 14.05.2013 r. w wysokości 8 523, 90 zł. Pozwany zakwestionował wysokość żądania w zakresie wszystkich wskazanych elementów szkody. Zgodnie z art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczony albo ubezpieczający. Przepisy regulujące umowę ubezpieczenia nie zawierają szczególnych unormowań dotyczących istoty i sposobu ustalania szkody, z tego względu zastosowanie znajdują przepisy ogólne, w szczególności zaś art. 361 § 1 kc, zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku, nie dopuszczając jednak do nieuzasadnionego wzbogacenia się poszkodowanego. Obejmuje ono zatem zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne. Jeśli zatem odszkodowanie pieniężne ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie stanu poprzedniego, to wysokość odszkodowania powinna pokrywać wszelkie celowe i uzasadnione ekonomicznie wydatki niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. Do takich wydatków zostały zaliczone w orzecznictwie koszty nowych części zamiennych, niezbędnych do naprawy pojazdu (por. uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12.04.2012 r., III CZP 80/11, OSNC 2012/10/112). Wątpliwości mogła budzić kwestia, czy nowe części zamienne powinny być oryginalnymi częściami zamiennymi sygnowanymi logo producenta czy też częściami zamiennymi o porównywalnej jakości. Kwestię tę przesądził ostatecznie Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20.06.2012 r., III CZP 85/11, w którym stwierdził, że w przypadku uszkodzenia tych części pojazdu, które przed uszkodzeniem były częściami oryginalnymi sygnowanymi logo producenta, należy uwzględniać ceny nowych części oryginalnych, zaś pomniejszenie ich wartości o wartość zużycia uszkodzonych części dopuszczalne jest jedynie wówczas, gdyby uwzględnienie nowych części w znaczny sposób zwiększało wartość całego pojazdu. Z przedstawionym stanowiskiem Sądu Najwyższego należy całkowicie się zgodzić. Odszkodowanie powinno odpowiadać zasadzie pełnej restytucji, co z jednej strony oznacza, że nie powinno być zbyt niskie w porównaniu do kosztów, jakie należy ponieść celem przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji, z drugiej zaś strony nie powinno być zbyt wysokie, a tym samym przekraczać znacznie tych kosztów. Punktem wyjścia przy ocenie wysokości odszkodowania powinny być ceny nowych części zamiennych sygnowanych logo producenta, jako że takie właśnie części co do zasady zapewniają przywrócenie pojazdu do stanu sprzed uszkodzenia, to znaczy do takiego stanu, w którym pod względem użytkowym, estetycznym i technicznym pojazd będzie zaspokajał potrzeby poszkodowanego. Za prawem osoby poszkodowanej do wyboru części zamiennych oryginalnych przy naprawie uszkodzonego samochodu przemawia również wynikająca z art. 363 § 1 kc zasada, że wybór formy naprawienia szkody należy do poszkodowanego. Jeżeli bowiem poszkodowanemu służy prawo wyboru między żądaniem przywrócenia stanu poprzedniego, a zapłatą odpowiedniej sumy pieniężnej, to ustalając wysokości odpowiedniego odszkodowania nie powinno przyjmować się metody wyceny szkody niekorzystnej dla poszkodowanego, w sytuacji gdy przy naprawieniu szkody przez ubezpieczyciela sprawcy, w myśl art. 822 § 1 kc, wyłączona jest restytucja w naturze. Jeśli zaś ubezpieczyciel chciałby podważyć wysokość tak ustalonego odszkodowania, wykazując przykładowo, że ze względu na wiek pojazdu lub jego stan sprzed uszkodzenia odszkodowanie to będzie zawyżone, powinien to wykazać, w tym bowiem zakresie to na nim spoczywa ciężar dowodowy. Dopiero wówczas przy ocenie sposobu obliczania wysokości odszkodowania należy brać pod uwagę, jakie części znajdowały się w pojeździe przed uszkodzeniem, czy były wcześniej naprawiane lub wymieniane, jak długo były eksploatowane oraz jaki jest wiek pojazdu (zob. uzasadnienie cytowanego postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20.06.2012 r., III CZP 85/11). Reasumując, uznać należy, że zastępowanie występujących uprzednio w samochodzie części oryginalnych częściami nieoryginalnymi jest dopuszczalne, ale pod warunkiem, że poszkodowany wyrazi na to zgodę, bądź w sytuacji, gdy zastosowanie części oryginalnych będzie ekonomicznie nieuzasadnione, tzn. gdy koszty naprawy przekroczą wartość samochodu przed wypadkiem. Żadna z powyższych sytuacja nie miała jednak w tej sprawie miejsca. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż biegły inż. C. jednoznacznie wskazał w opinii, że sposób naprawy zaproponowany przez powoda w sporządzonej na jego zlecenie opinii, tj. przy użyciu wyłącznie oryginalnych części zamiennych, nie powoduje wzrostu wartości samochodu, a ze względu na wcześniejszą naprawę samochodu kolizja z dnia 06.04.2013 r. nie powoduje utraty wartości. Stwierdzenie to nie zostało zakwestionowane przez żadną ze stron. Można też zwrócić uwagę, że uszkodzony pojazd powoda to M. (...), rok prod. 2010, a zatem samochód marki najwyższej jakości, uważanej za mało awaryjną, niezawodną, a dodatkowo dacie kolizji samochód trzyletni, a zatem praktycznie nowy. Nie ulega wątpliwości, że pojazd ten posiadał części oryginalne, wytworzone i zainstalowane przez producenta, które nie uległy żadnej istotnej degradacji. Tym samym zastosowanie takich samych części byłoby jak najbardziej uzasadnione. Można też dodać, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania sprzedawcy oferującego części najtaniej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.04.2002 r., I CKN 1466/99, OSNC 2003/5/64). Dokonując ustaleń faktycznych w zakresie wysokości szkody powstałej na skutek uszkodzenia pojazdu powoda sąd wziął pod uwagę opinię biegłego z zakresu techniki samochodowej i wypadków drogowych inż. S. C., ustalając na tej podstawie, że wysokość kosztów naprawy samochodu powoda, przy użyciu wyłącznie oryginalnych części zamiennych, wyniesie 44 290, 48 zł brutto. Również w tym zakresie opinia biegłego została sporządzona w sposób rzetelny, a wnioski w niej zawarte są jasne, logiczne i oparte na całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Ponadto w opinii uzupełniającej biegły odniósł się do zarzutów powoda, dokonując pewnych korekt w swoich wcześniejszych wyliczeniach oraz wyjaśniając wszelkie wątpliwości zgłoszone przez powoda. Jeżeli chodzi o stanowisko pozwanego wobec opinii, to w istocie nie zawierało ono zarzutów w stosunku do niej, a jedynie wniosek o ustalenie wysokości kosztów naprawy samochodu powoda w oparciu o ceny zamienników części oryginalnych. Dodać w tym miejscu należy, że obowiązek naprawienia szkody przez ubezpieczyciela nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierzał ją naprawić. Dla powstania odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela istotne znaczenie ma bowiem jedynie fakt powstania szkody, a nie fakt jej naprawienia. Okoliczność naprawienia pojazdu nie ma też znaczenia dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania ubezpieczeniowego, ponieważ wysokość ta powinna ściśle odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku, jaki pojawił się w majątku poszkodowanego po powstaniu wypadku komunikacyjnego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22.02.2007 r., I ACa 1179/06; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.05.2002 r., V CKN 1273/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.01.2002 r., VI CKN 635/00 i orzecznictwo tam przywołane; także uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15.11.2001 r., III CZP 68/01, OSN 2002/6/74, oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 07.08.2003 r., IV CKN 387/01). Biorąc zatem pod uwagę powyższe rozważania sąd stwierdził, że należne powodowi odszkodowanie z tytułu uszkodzenia samochodu wynosi 44 290, 48 zł. Za uzasadnione należy uznać roszczenie o zwrot kwoty 615 zł stanowiącej koszt zlecenia opinii rzeczoznawcy samochodowemu. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 02.09.1975 r., I CR 505/75, jak również powtórzone później w uchwale z dnia 18.05.2004 r., III CZP 24/04, zgodnie z którym odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może – stosownie do okoliczności sprawy – obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Należy przyjąć, że dla powoda konieczne było uzyskanie jeszcze przed wytoczeniem powództwa o zasądzenie odszkodowania opinii rzeczoznawcy w celu ustalenia, czy, a jeżeli tak, to o ile, niższa jest kwota ustalona przez ubezpieczyciela od rzeczywistych kosztów naprawy jego pojazdu na skutek uszkodzenia go w zdarzeniu drogowym. Zaznaczyć należy, że powód nie był w stanie sam bez pomocy rzeczoznawcy wycenić kosztów naprawy, jako że wiedza ta ma charakter specjalny i wymaga odpowiedniego przygotowania zawodowego. Nie można oczekiwać, by przeciętny człowiek, nawet doświadczony kierowca, był w stanie samodzielnie zweryfikować pełną wysokość kosztów naprawy części uszkodzonego pojazdu mechanicznego. Tym samym powód, aby nie narazić się na niebezpieczeństwo wytoczenia bezpodstawnego powództwa, musiał zasięgnąć wiedzy specjalisty. Zatem wystąpienie o prywatną opinię było celowe ze strony powoda i stanowiło podstawę dla dochodzenia roszczeń przed sądem. Stąd też roszczenie powoda w zakresie zwrotu kosztów ekspertyzy sporządzonej na jego zlecenie przez inż. M. M. również należało uwzględnić w całości. Na okoliczność poniesienia tych wydatków powód przedłożył dokument opinii oraz fakturę VAT na kwotę 615 zł. Poniesiony przez powoda koszt usługi holowania jego pojazdu z miejsca wypadku do autoryzowanego salony naprawczego M. w P. również pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym z doznaną szkodą i był kosztem uzasadnionym w okolicznościach sprawy. Nie ulega wątpliwości, że uszkodzenia, jakich doznał samochód powoda w wyniku zdarzenia z dnia 06.04.2013 r. (np. wyciek płynu z chłodnicy, stłuczony reflektor), dyskwalifikowały go od dalszej jazdy. Ponieważ powód należycie udokumentował poniesienie tego wydatku za pomocą faktury VAT, stąd należało zasądzić na jego rzecz z tego tytułu wnioskowane 492 zł. Spór między stronami dotyczył także zasadności zgłoszonego przez powoda kosztu najmu pojazdu zastępczego w kontekście niezbędnego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki M. (...). Pozwany kwestionował okres najmu wskazując, że nie był on uzasadniony w świetle okoliczności sprawy. Na wstępie należy wskazać, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17.11.2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Zastrzec jednak trzeba, że jeśli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy (co miało miejsce w tej sprawie), to koszty najmu przez poszkodowanego samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05.11.2004 r., II CK 494/03). Jeśli zaś pojazd uległ całkowitemu zniszczeniu, to postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela kosztów czasowego używania zastępczego środka komunikacji, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem, w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08.09.2004 r., IV CK 672/03). Niezależnie od zakresu uszkodzenia pojazdu poszkodowanemu służy co do zasady odszkodowanie obejmujące koszty najmu pojazdu zastępczego. Odpowiedzialność ubezpieczyciela ograniczona jest bowiem tylko zakresem szkody, ten zaś wyznaczają normalne skutki zdarzenia powodującego szkodę (art. 361 kc). Jeżeli zatem uszkodzony pojazd może zostać naprawiony, to przeszkoda do normalnego z niego korzystania (w postaci uszkodzeń), winna zostać usunięta bez zbędnej zwłoki, a koszty najmu stanowią szkodę tylko za czas niezbędny do naprawy pojazdu. Prawo do korzystania z pojazdu zastępczego na czas naprawy przysługuje przy tym każdemu poszkodowanemu, nie tylko, gdy korzysta on z własnego samochodu w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Poszkodowany nie może być bowiem pozbawiony komfortu i niezależności, jakie daje posiadanie i użytkowanie własnego samochodu, skoro odpowiedzialność za pozbawienie go tej możliwości ponosi osoba trzecia. Czasem niezbędnym do naprawy nie jest czas wynikający wprost z kalkulacji naprawy wyznaczony ilością roboczogodzin. Nie ulega bowiem wątpliwości, że naprawa samochodu nie jest prowadzona ciągle, gdyż naturalnym jej elementem są przerwy wynikające z rozkładu czasu pracy czy to warsztatu jako całości czy to jego pracowników, którym powierzono czynności naprawcze. Standardowy czas pobytu pojazdu w warsztacie przy istotnych uszkodzeniach wymagających pra mechanicznych, elektrycznych, blacharskich i lakierniczych to co najmniej 14 dni (okres ujmowany powszechnie jako niezwłoczne wykonanie usługi). Ponadto nie jest możliwe rozpoczęcie naprawy dopóki ubezpieczyciel nie przystąpi do czynności likwidacyjnych, nie dokona oględzin pojazdu i nie oszacuje rozmiaru szkody i zakresu niezbędnych czynności. Trzeba też mieć na uwadze, iż nie zawsze będzie możliwe zlecenie usługi naprawy samochodu przez poszkodowanego od razu po zdarzeniu, a to choćby z najprostszej przyczyny – braku środków na ten cel do czasu wypłaty odszkodowania albo przynajmniej decyzji o wypłacie. Zatem dopóki ubezpieczyciel nie podejmie stosownej decyzji poszkodowany pozostaje w pewnym stanie zawieszenia. Stąd też w tym okresie może być konieczne korzystanie z pojazdu zastępczego, wobec czego koszt najmu takiego pojazdu będzie kosztem celowym i uzasadnionym. Ponieważ jednak według art. 817 § 1 kc ubezpieczyciel ma 30 dni na wypłatę odszkodowania czas najmu nie powinien przekraczać 30 dni. Powód, nie uzyskawszy wypłaty odszkodowania, w dniu 12.05.2013 r. sprzedał samochód M.. Stąd też za uzasadniony należy uznać zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za maksymalnie 30 dni, tj. od dnia 11.04.2013 r. do dnia 11.05.2013 r. Należność z tego tytułu uiszczona przez powoda to 30 x 210 zł = 6 300 zł + 1 449 zł VAT = 7 749 zł. Stawka 210 zł netto za najem samochodu M. (...) odpowiada przeciętnym stawkom rynkowym za usługi tego rodzaju. Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 53 146, 48 zł, (44 290, 48 zł z tytułu kosztów naprawy przy użyciu oryginalnych części zamiennych + 615 zł z tytułu kosztów opinii + 492 zł z tytułu kosztów holowania + 7 749 zł z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego). Odsetki od tej należności głównej podlegają zasądzeniu: - od kwoty 45 397, 48 zł – od dnia 14.06.2013 r., tj. po 30 dniach od doręczenia pozwanemu pisma z dnia 10.05.2013 r. zawierającego żądanie wypłaty odszkodowania w kwocie 68 251, 90 zł (czyli kosztów naprawy, holowania i opinii), - od kwoty 7 749 zł – od dnia 12.07.2013 r., tj. po 30 dniach od doręczenia pozwanemu wezwania do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Zgodnie bowiem z art. 817 § 1 kc ubezpieczyciel zobowiązany jest spełnić świadczenia w terminie 30 dni od zgłoszenia mu szkody. Zatem nietrafne było stanowisko pozwanego sugerujące zasądzenie odsetek od dnia wyrokowania. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 18.02.2011 r., I CSK 243/10, jeżeli zobowiązany nie spełnia świadczenia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub w terminie ustalonym zgodnie z art. 455 in fine kc, uprawniony nie ma niewątpliwie możliwości czerpania korzyści ze świadczenia, jakie mu się należy już w tym terminie. Ponadto należy przywołać ten nurt orzecznictwa, zgodnie z którym funkcja odszkodowawcza odsetek przeważa nad ich funkcją waloryzacyjną (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.07.2004 r., I CK 83/04). Zasądzanie odsetek od daty wyrokowania prowadzi w istocie do ich umorzenia za okres przed datą wyroku. Jest to nieuzasadnione uprzywilejowanie dłużnika i może go skłaniać do jak najdłuższego zwlekania z opóźnionym świadczeniem pieniężnym, w oczekiwaniu na orzeczenie sądu, znoszące obowiązek zapłaty odsetek za wcześniejszy okres. Dalej idące powództwo jako nieusprawiedliwione wynikami przeprowadzonego postępowania dowodowego podlegało oddaleniu. Wobec częściowego uwzględnienia żądania pozwu o kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 100 kpc zasadą ich stosunkowego rozdzielenia. Powód wygrał sprawę w 68, 98 %, pozwany zaś odpowiednio w 31, 02 %. Koszty procesu poniesione przez powoda obejmują: opłatę od pozwu – 3 853 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 3 617 zł, zaliczkę na opinię uzupełniającą – 400 zł, tj. łącznie 7 870 zł, z czego 68, 98 % wynosi 5 428, 73 zł. Koszty procesu poniesione przez pozwanego obejmują: wynagrodzenie pełnomocnika – 3 617 zł, zaliczki – 3 000 zł + 29, 99 zł + 95, 91 zł, tj. łącznie 6 742, 90 zł, z czego 31, 02 % wynosi 2 091, 65 zł. Różnica pomiędzy wskazanymi kwotami wynosi 3 337, 08 zł i przypada powodowi. Należności opiniującego w sprawie biegłego S. C. wyniosły łącznie 4 116, 97 zł (udział w rozprawie – 159, 85 zł, wynagrodzenie za opinię zasadniczą – 2 941, 24 zł, zwrot wydatków – 88, 75 zł, udział w rozprawie – 95, 91 zł, wynagrodzenie za opinię uzupełniającą – 831, 22 zł), z czego z zaliczek uiszczonych przez strony zostało pokryte 3 525, 90 zł. Brakująca należność pokryta tymczasowo z rachunku SP, tj. 591, 07 zł, na podstawie art. 113 uksc obciąża strony proporcjonalnie do wyniku sprawy, tj. pozwanego w 68, 98 %, tj. w kwocie 407, 72 zł, powoda w 31, 02 %, tj. w kwocie 183, 35 zł. Mając powyższe okoliczności na uwadze sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.
