Raport z ewaluacji wewnętrznej
Transkrypt
Raport z ewaluacji wewnętrznej
Raport z ewaluacji wewnętrznej I półrocze Rok szkolny 2013/14 Wymagania: Zarządzanie szkołą służy jej rozwojowi – wdrażanie wniosków z ewaluacji wewnętrznej. Szkoła wspomaga rozwój uczniów – adekwatność wsparcia organizowanego w szkole do potrzeb uczniów. Opracowanie: zespół ds. ewaluacji Przewodniczący: mgr Aleksandra Świdzikowska Członkowie zespołu: mgr Grażyna Chyb mgr Renata Gorlicka- Krajewska mgr Dorota Kamienik mgr Grażyna Ogorzałek mgr Arleta Strzelec mgr Renata Syta 1 Wymaganie: Zarządzanie szkołą służy jej rozwojowi – wdrażanie wniosków z ewaluacji wewnętrznej. Pytania kluczowe: 1. W jaki sposób respektowane są wnioski z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2012/13? 2. Jaki jest zakres przeprowadzonych zmian? Kryteria: Wnioski z ewaluacji służą podniesieniu jakości pracy szkoły. Zastosowane metody badawcze: Analiza dokumentacji Rekomendacje sformułowane na podstawie wniosków z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2012/13: 1. Zobligować wychowawców do zapoznania rodziców z wynikami i analizą sprawdzianów kompetencji uczniów poszczególnych klas z odpowiednią adnotacją w dziennikach lekcyjnych. 2. Wdrażać uczniów do przestrzegania norm i zasad zachowania kontynuując wprowadzone programy profilaktyczne i wychowawcze. 3. Doposażyć szkołę w niezbędne do realizacji nowej podstawy programowej pomoce dydaktyczne, m.in. lektury, książki przygotowujące do konkursów przedmiotowych i pomoce do oddziału specjalnego. Ad. 1 Ze względu na terminy przeprowadzania sprawdzianów kompetencji, sposób zapoznawania rodziców z ich wynikami będzie można sprawdzić dopiero na zakończenie roku szkolnego 2013/14 lub na początku roku następnego. W obecnej chwili można zauważyć, że wnioski z analiz sprawdzianów przeprowadzanych przez nauczycieli przedmiotów i nauczycieli specjalistów są wykorzystywane do planowania pracy szkoły: poprzez zwiększenie ilości godzin na dane zajęcia edukacyjne, w planach wynikowych nauczycieli, w sprawdzianach, testach, diagnozach, w indywidualnych planach nauczycieli i planach zespołów nauczycielskich, w tematyce spotkań z rodzicami, planie nadzoru pedagogicznego. Nauczyciele budują swoje plany pracy pod kątem wniosków ze sprawdzianów. Obserwacje lekcji przez dyrektora odbywają się również pod kątem znajomości i wdrażania wniosków ze sprawdzianów. W celu zachęcenia uczniów do czytania, rozbudzenia zamiłowania do literatury ojczystej oraz zmotywowania do starannego i poprawnego pisania w szkole zostały zorganizowane uroczystości i obchody: Światowy Dzień Umiejętności Czytania Dzień Głośnego Czytania Dzień Postaci z Bajek - pasowanie na czytelnika Obchody Dni Patrona Szkoły- dyktando dla społeczności szklnej 2 Ad. 2 W szkole funkcjonuje system działań profilaktyczno – wychowawczych. Normy i zasady zachowania zapisane są w odpowiednich rozdziałach Statutu. Program Wychowawczy w bieżącym roku szkolnym uwzględnia priorytety wychowawcze dla każdej klasy, dostosowane do potrzeb każdej z nich. Wszyscy wychowawcy opracowali dla swojej klasy plan pracy wychowawczej spójny z Programem Wychowawczym i Programem Profilaktyki. Uczniowie są wdrażani do przestrzegania norm i zasad uczestnicząc w realizacji tych programów. W celu wyeliminowania niepożądanych zachowań na przerwach został opracowany Regulamin zachowania na przerwie, a uczniowie uczestniczą w akcji „Bezpieczna przerwa”. W bieżącym roku szkolnym realizowany jest Program edukacyjno – wychowawczy „Pigmalion i Aureola”, w którym jeden z modułów jest poświęcony nauce zasad kultury osobistej uczniów (działania innowacyjne). Udział w turnieju „Bezpieczna szkoła” zorganizowanym przez Wydział Zdrowia i Spraw społecznych Starostwa Powiatowego w Radomiu w ramach projektu „Bezpieczny Powiat” ugruntowuje wiedzę zdobytą przez uczniów w szkole. W trosce o bezpieczeństwo uczniów podjęto szereg działań: Przeglądanie zapisów monitoringu i wychwytywanie zachowania uczniów niezgodnego z przyjętymi normami, działania interwencyjne podejmowane przez Dyrektora szkoły i Wicedyrektora, Podczas przerw pełnione są dyżury nauczycieli, szczególnie wzmocniony jest nadzór w miejscach zgłoszonych przez uczniów jako niebezpieczne, Uczniowie dojeżdżający mają zapewnioną opiekę w świetlicy szkolnej, Uczniowie na bieżąco otrzymują informację zwrotną dotyczącą swojego zachowania w postaci wpisów do zeszytów spostrzeżeń, cząstkowych ocen z zachowania, czerwonych i zielonych kartek, upomnień i pochwał ustnych. Nauczyciele realizują zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa dzieci w różnych formach: na zajęciach lekcyjnych, przed wyjściami ze szkoły i wycieczkami, Uczniowie biorą udział w apelach dyscyplinujących, W szkole diagnozę zachowania uczniów prowadzą wychowawcy klas, pedagodzy, psycholog i nauczyciele a wyniki prac są wykorzystywane w pracy dydaktyczno– wychowawczej (analizowanie negatywnych zachowań, rozwiązywanie problemów wychowawczych ze zwróceniem szczególnej uwagi na możliwe skutki i konsekwencje), Nauczyciele wnikliwie obserwują zachowania i postawy uczniów i reagują na niepożądane zachowania odwołując się do ustalonych zasad, konsultują się z pedagogiem i psychologiem szkolnym szukając sposobu rozwiązania problemu, Na początku roku szkolnego psycholog przeprowadził zajęcia integrujące zespoły klasowe w wymiarze 2 godz. dla klas II, III, V, VI oraz 4 godz. dla klas I, IV i OS, Dyrektor szkoły, pedagodzy, psycholog prowadzą działania interwencyjne w sytuacjach konfliktowych oraz rozmowy dyscyplinujące z uczniami nieprzestrzegającymi zasad zachowania obowiązujących w szkole. Podjęte działania zwiększyły bezpieczeństwo uczniów w szkole. 3 Ad. 3 W ramach projektu „Dziecięca akademia przyszłości” zostały zakupione pomoce dydaktyczne do matematyki, języka angielskiego, zajęć psychologicznych, pedagogicznych i sportowych. Nauczycielki j. polskiego nawiązały współpracę z Gminną Biblioteką Publiczną w Wierzbicy w celu zakupu brakujących lektur (część zakupiła nasza szkoła - dwa tytuły po 10 sztuk). Dzięki temu możliwa jest realizacja nowej podstawy programowej w klasach IV. Dzięki współpracy szkoły z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wierzbicy do biblioteki szkolnej w budynku klas I-III zakupiony został zestaw profilaktyczny zawierający 40 tytułów książek dla dzieci. Dyrektor szkoły, pani Aneta Mazur wystąpiła z prośbą do nauczycieli j. polskiego o wskazanie tytułów lektur, o które należy uzupełnić księgozbiór biblioteki szkolnej klas IV-VI. Oddział specjalny nie został wyposażony w nowe pomoce dydaktyczne. Wnioski z poprzedniej ewaluacji wewnętrznej oraz nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane do opracowywania planu pracy szkoły, planu działania zespołów przedmiotowych i wychowawczych w celu podniesienia jakości nauczania, co pozytywnie wpływa na podniesienie jakości pracy szkoły. Obszar: Szkoła wspomaga rozwój uczniów – adekwatność wsparcia organizowanego w szkole do potrzeb uczniów. Pytania kluczowe: 1. Jak jest opinia uczniów, rodziców i nauczycieli na temat pomocy psychologiczno- pedagogicznej udzielanej uczniom w szkole? 2. Jak zmieniło się postrzeganie wsparcia udzielanego uczniom w szkole po wprowadzeniu zmian w zakresie organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej? Kryteria: W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Zajęci rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktycznowyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologicznopedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. Szkoła współpracuje z poradniami psychologiczno- pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. W szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły. W szkole są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia. W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Zastosowane metody badawcze: Ankieta dla uczniów (pyt. 1) 4 Ankieta dla nauczycieli (pyt. 1) Ankieta dla rodziców (pyt. 1, 2) Analiza dokumentacji Organizacja pomocy psychologiczno- pedagogicznej w szkole. Pomoc psychologiczno- pedagogiczną dla uczniów organizują wychowawcy klas, którzy na bieżąco diagnozują potrzeby uczniów oraz rozpoznają ich sytuację społeczną. Każdy wychowawca gromadzi najważniejsze informacje w teczce wychowawcy. Nauczyciele wymieniają informacje o uczniach pracując w zespołach zadaniowych. Omawiane są trudności dydaktyczne, problemy wychowawcze oraz sukcesy uczniów. Wszyscy uczniowie posiadający opinię lub orzeczenie poradni psychologiczno– pedagogicznej zostali objęci pomocą psychologiczno– pedagogiczną na terenie szkoły poprzez dostosowanie form i metod pracy z uczniem oraz sposobów oceniania do jego indywidualnych możliwości i potrzeb. Wszyscy Ci uczniowie korzystają z zajęć dodatkowych zgodnie z zaleceniami zawartymi w dokumentach. Uczniowie o szczególnych uzdolnieniach i zainteresowaniach mają możliwość uczęszczania na dodatkowe zajęcia na terenie szkoły. Uczniowie sprawiający problemy wychowawcze lub doświadczający problemów rozwojowych korzystają z zajęć terapeutycznych z psychologiem i pedagogiem. Uczniowie z wadami wymowy korzystają z terapii logopedycznej. Uczniowie z wadami postawy korzystają z zajęć gimnastyki korekcyjnej. Rodzice uczniów objętych pomocą psychologiczno- pedagogiczną w szkole, w formie różnego rodzaju zajęć dodatkowych i specjalistycznych, zostali o tym poinformowani na piśmie. Rodzice uczniów doświadczających problemów rozwojowych są informowani o możliwościach diagnozowania ucznia w poradni psychologicznopedagogicznej lub innych poradniach specjalistycznych. Rodzice są informowani o możliwościach uzyskania pomocy dla dziecka adekwatnie do potrzeb. Pracownicy szkoły konsultują trudności uczniów z poradnią psychologicznopedagogiczną w Iłży. We wrześniu odbyła się szkoleniowa Rada Pedagogiczna prowadzona przez psychologa pracującego w poradni, panią Ludmiłę Maroszyńską, na którym nauczyciele omawiali problemy uczniów i procedurę diagnostyczną. Wszyscy uczniowie klas IV-VI zostali objęci diagnozą indywidualnych stylów uczenia się i zostali poinformowani o najbardziej efektywnych technikach uczenia się oraz zasadach organizacji procesu uczenia się. W szkole prowadzone są działania antydyskryminacycjne obejmujące całą społeczność szkoły w postaci obchodów i uroczystości: - Dzień Życzliwości i Pozdrowień - Międzynarodowy Dzień Niepełnosprawnych - Międzynarodowy Dzień Wolontariusza - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka i Dzień Ochrony Praw Dziecka 5 Pomoc psychologiczno- pedagogiczna w opinii rodziców, nauczycieli i uczniów. Rodzice Ankietę dotyczącą pomocy psychologiczno-pedagogicznej wypełniło w grudniu 2013 r. 103 rodziców (86 kobiet, 16 mężczyzn). Badaniami objęci zostali rodzice uczniów klas I-VI, korzystających z różnych zajęć dodatkowych na terenie szkoły. Wyniki uzyskane w tegorocznych badaniach zostały zestawione z informacjami uzyskanymi od rodziców w roku szkolnym 2011/12. Ankietę uzupełniła wtedy porównywalna liczba badanych. Ze względu na celowy dobór próby w aktualnych badaniach (rodzice uczniów korzystających z pomocy psychologiczno- pedagogicznej) oczekuje się większej świadomości ankietowanych, co do organizacji, funkcjonowania i efektywności wsparcia oferowanego w szkole. Tabela nr 1. Formy pomocy psychologiczno- pedagogicznej dostępne na terenie szkoły zdaniem rodziców. % % Formy pomocy 2011/12 2013/14 Klasy terapeutyczne 0 2 Zajęcia rozwijające uzdolnienia 29 46 Zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze 63 62 Zajęcia korekcyjno- kompensacyjne 11 45 Zajęcia logopedyczne 46 60 Zajęcia socjoterapeutyczne 1 3 Inne o charakterze terapeutycznym 1 2 Porady i konsultacje 19 14 Inne: koła i zajęcia pozalekcyjne, 2 psycholog Inne: język angielski 1 Jak obrazują dane zawarte w tabeli nr 1 wiedza rodziców na temat dostępnych w szkole form pomocy psychologiczno- pedagogicznej nadal nie jest pełna. W tej grupie badanych większa jest świadomość dotycząca możliwości korzystania z zajęć rozwijających uzdolnienia, korekcyjno-kompensacyjnych i logopedycznych. Mniej rodziców zaznacza porady i konsultacje jako formę pomocy dostępną w szkole. Wśród ankietowanych znalazło się 29 rodziców, których dziecko posiada opinię lub orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dwoje z nich przyznaje, że nie zna zaleceń w nich zawartych, tyle samo nie realizuje ich pracując z dzieckiem w domu. Aż 72% rodziców dzieci zdiagnozowanych w poradni, twierdzi, że nauczyciele pracują z uczniami w oparciu o te zalecenia (51%-tak, 21%- raczej tak). Pozostali rodzice twierdzą, że nauczyciele nie stosują się do zaleceń (14%- raczej nie, 7%- nie), 7% nie wie czy zalecenia są realizowane. W porównaniu z poprzednimi badaniami więcej rodziców dostrzega pracę nauczycieli nad wdrażaniem zaleceń poradni i są w tym obszarze lepiej poinformowani. 6 Problemy w nauce dostrzega u swojego dziecka 35% ankietowanych, uczestnictwo w dziecka w dodatkowych zajęciach z tego względu deklaruje 33% pytanych. Rodzaj zajęć, w których uczestniczą uczniowie z problemami w nauce obrazuje tabela nr 2. Tabela nr 2. Zajęcia dodatkowe, w których uczestniczą uczniowie z problemami w nauce (liczebność grupy n=34- rodzice, których dzieci korzystają z takich zajęć). Rodzaj zajęć % matematyka 35 j. angielski 23 zaj. dydaktyczno- wyrównawcze 20 zaj. korekcyjno- kompensacyjne 15 j. polski 15 zaj. logopedyczne 15 zaj. z psychologiem 9 zaj. z pedagogiem 3 Tylko 2% badanych nie wie czy ich dziecko uczestniczy w dodatkowych zajęciach ze względu na problemy w nauce. W porównaniu z wcześniejszym badanie więcej rodziców wie w jakich zajęciach uczestniczą ich dzieci. Rodzice bardzo różnie oceniają skuteczność powyższych zajęć (tabela nr 3). Tabela nr 3. Ocena skuteczności zajęć dodatkowych dla uczniów z trudnościami w nauce (liczebność grupy n2011/2012=11; n2013/14=34- rodzice, których dzieci korzystają z takich zajęć). % % Skala 2011/12 2013/14 1 (bardzo niska skuteczność) 0 0 2 9 15 3 18 47 4 27 50 5(bardzo wysoka skuteczność) 45 6 Na przestrzeni dwóch lat wzrosła ilość niskich ocen zajęć dla dzieci z trudnościami w nauce, spadła natomiast liczba ocen najwyższych na rzecz umiarkowanie dobrych i neutralnych. Tylko 5% badanych deklaruje, że ich dziecko sprawia problemy wychowawcze, z zajęć dodatkowych z tego powodu korzysta 4% z nich. Troje rodziców oceniło ich skuteczność na 3, jeden na 4 punkty w pięciostopniowej skali. Rodzice nie wiedzą w jakich zajęciach uczestniczą dzieci sprawiające problemy wychowawcze. Jako powód uczestnictwa w zajęciach (rodzaj zajęć) jeden rodzic wpisał brak asertywności. Inny napisał, że są to zajęcia z psychologiem. Około 1/10 rodziców nie wie czy ich dziecko korzysta z zajęć dodatkowych ze względu na problemy w zachowaniu. Wyniki w tym obszarze są zbliżone do uzyskanych w poprzednim badaniu. Wśród ankietowanych aż 48% to rodzice dzieci o szczególnych uzdolnieniach lub zainteresowaniach. Jednak na zajęcia rozwijające uzdolnienia uczęszcza, na 7 terenie szkoły, jedynie 24% z nich. Zdaniem niektórych rodziców dzieci nie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych ze względu na późną porę, dojazdy, brak zajęć dla klas pierwszych oraz fakt, że zajęcia dodatkowe pokrywają się z lekcjami (pojedyncze wskazania). Rodzaj zajęć, w których uczestniczą uczniowie obrazują dane zawarte w tabeli nr 4. Tabela nr 4. Zajęcia dodatkowe, w których uczestniczą uczniowie o szczególnych uzdolnieniach lub zainteresowaniach (liczebność grupy n=25- rodzice, których dzieci korzystają z takich zajęć). Rodzaj zajęć % zaj. plastyczne 24 koło teatralne 24 matematyka 16 j. angielski 12 j. polski 12 przyroda 12 zaj. muzyczne (chór) 8 dla uzdolnionych (ed. wczesnoszkolna) 8 sportowe 8 piłka nożna 4 karate 4 logopedyczne 4 piłka siatkowa 4 Część rodziców (13%) nie wie czy ich dziecko uczestniczy w zajęciach rozwijających uzdolnienia. Ocenę atrakcyjności tych zajęć w percepcji rodziców przedstawia tabela nr 5. Tabela nr 5. Ocena atrakcyjności zajęć dodatkowych dla uczniów o szczególnych uzdolnieniach lub zainteresowaniach (liczebność grupy n2011/2012=10; n2013/14=25- rodzice, których dzieci korzystają z takich zajęć). % % Skala 2011/12 2013/14 1 (mało atrakcyjne) 0 0 2 0 0 3 0 24 4 40 36 5(bardzo atrakcyjne) 40 56 W porównaniu z poprzednim badaniem rodzice bardziej pozytywnie oceniają atrakcyjność zajęć. Dodatkowo w miejsce rodziców, którzy nie wyrażali swojej opinii pojawili się Ci, którzy wybierają ocenę neutralną. Mimo, że w badaniach uczestniczyli rodzice uczniów uczęszczających na dodatkowe zajęcia w szkole, aż 16% rodziców nie zaznaczyło żadnych zajęć pozalekcyjnych, w których uczestniczy ich dziecko. 8 Z pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły skorzystało do tej pory 24% rodziców. Najpopularniejszą wśród badanych formą pomocy są porady wychowawcy następnie porady logopedy, pedagoga oraz pedagogizacje (patrz tabela nr 6). Tabela nr 6. Formy pomocy psychologiczno- pedagogicznej, z których skorzystali rodzice. % % Formy pomocy 2011/12 2013/14 Porady psychologa 9 5 Porady pedagoga 7 9 Porady logopedy 5 8 Porady wychowawcy 14 15 Porady innych nauczycieli 3 6 Pomoc dyrektora szkoły 2 2 Pedagogizacje 7 5 Od momentu pierwszego badania o 8% spadł odsetek rodziców korzystających z pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły. Rodzice nadal najchętniej korzystają ze wsparcia wychowawcy, następnie pedagoga i logopedy. Aż 64 % badanych deklaruje, że pomoc psychologiczno- pedagogiczna dostępna na terenie szkoły odpowiada ich potrzebom oraz potrzebom dzieci. Odmiennego zdania jest jedynie 9 % ankietowanych, 27% nie wypowiedziało się w tej kwestii. Rodzice nie udzielili odpowiedzi dlaczego zorganizowana pomoc im nie odpowiada, jeden rodzić korzysta z pomocy poza szkołą. Nauczyciele Ankietę dla nauczycieli wypełniło 23 osoby, które prowadzą zajęcia pozalekcyjne (17 kobiet, 4 mężczyzn, 2 osoby, które nie wypełniły metryczki). Ankietowani byli pytani o ich opinię na temat organizacji, funkcjonowania i efektywności pomocy psychologiczno- pedagogicznej w szkole. Aż 96% nauczycieli uważa, że uczniowie znają cel zajęć prowadzonych przez nich (1 osoba nie odpowiedziała na to pytanie). Zdecydowana większość (87%) zauważa, że uczniowie chętnie uczestniczą w ich zajęciach, tylko 13% twierdzi, że dotyczy to jedynie niektórych uczniów. Uczniowie wyrównują swoje zaległości, chętniej pytają, mogą się wykazać. Niektórzy uczniowie twierdzą, że są zmęczeni po całym dniu zajęć lekcyjnych. Są uczniowie, którzy nie chcą chodzić na żadne zajęcia dodatkowe, a chodzą bo ktoś im kazał. Wszyscy nauczyciele twierdzą, że pomoc psychologiczno- pedagogiczna zorganizowana dla uczniów odpowiada ich potrzebom. Mniej, bo 83 % uważa, że jest ona dobrze zorganizowana. Pozostali zgłaszają następujące uwagi: późna godzina rozpoczynania zajęć; zajęcia wyrównawcze na 8 lekcyjnej - tak jak i zajęcia rozwijające uzdolnienia o godz. 14:40-15:25, gdy dzieci są od samego rana w szkole, nie przyniosą w pełni efektu, gdyż uczniowie są zmęczeni, głodni; w tych godzinach nawet umysł dorosłego człowieka nie funkcjonuje w pełni, tym bardziej dziecka mającego problemy z nauką przedmiotów ścisłych; część zajęć odbywa się zbyt późno. 9 Z powyższych uwag wynikają dodatkowe wnioski formułowane w ankietach przez nauczycieli, by organizować zajęcia w innych (wcześniejszych godzinach). Ponadto nauczyciele uważają, że należy włączyć rodziców w większym stopniu w pomoc psychologiczno- pedagogiczną. Niektórzy nauczyciele uważają, że jest zbyt małe zainteresowanie rodziców postępami w nauce i zachowaniu, brak jedności w oddziaływaniach szkoły i domu. Planując pomoc musimy zrobić wszystko, aby uczeń mógł jak najwięcej czasu spędzać z rodzicami, by mogli mieć czas na wychowanie swojego dziecka. Zwrócono również uwagę na potrzebę pracy z dziećmi w obrębie ich klasy. Jest także potrzeba wyposażenia nauczycieli w edukacyjne programy komputerowe dostosowane do oprogramowania zainstalowanego na komputerach w „małej szkole”. Uczniowie Ankietę dotyczącą zajęć dodatkowych wypełniło 78 uczniów klas IV-VI (28 dziewcząt, 50 chłopców), którzy korzystają z pomocy psychologicznopedagogicznej w szkole. Ponadto 67 uczniów klas I-III (25 dziewczynek, 42 chłopców) miało okazję wypowiedzieć się na ten temat w trakcie grupowego wywiadu. Rodzaj zajęć w których uczestniczą uczniowie obrazuje tabela poniżej. Tabela nr 7. Rodzaj zajęć, w których uczestniczą ankietowani uczniowie. % % Rodzaj zajęć Zajęcia rozwijające uzdolnienia Zajęcia dydaktycznowyrównawcze Zajęcia korekcyjnokompensacyjne Zajęcia logopedyczne Zajęcia socjoterapeutyczne Zajęcia z psychologiem Zajęcia z pedagogiem Gimnastyka korekcyjna Wolontariat Zajęcia matematyczne Zajęcia z j. angielskiego SKS Koło teatralne Koło przyrodnicze Zajęcia z j. polskiego Chór Nie wiem uczniowie kl. I-III uczniowie kl. IV-VI 21 41 21 22 28 28 46 16 4 15 - 8 1 8 4 8 6 6 6 4 4 3 3 4 Uczniom klas młodszych łatwiej jest przyporządkować zajęcia do nauczycieli, którzy je prowadzą niż do ich nazw. Prawie wszyscy uczniowie potrafią na swój sposób określić cel zajęć, w których uczestniczą. 10 Wśród młodszych uczniów padły następujące odpowiedzi odnośnie celu zajęć dodatkowych: - dobrze mówić - dobrze się uczyć, - mieć lepsze stopnie - umieć powiedzieć r i sz - ładnie mówić - wiedzieć jak się dobrze zachować na lekcji i przerwie - ładnie czytać i pisać - by być grzecznym - nie garbić się - mieć ładną postawę Odpowiedzi uczniów klas IV- VI obrazuje tabela nr 8. Tabela nr 8. Cele zajęć dodatkowych w percepcji uczniów. Cel zajęć Poszerzać wiedzę Rozwijanie uzdolnień i zainteresowań Lepiej się uczy, poprawić oceny Brzydkie pismo, błędy ortograficzne Być śmielszym Lepsza wymowa Utrwalenie wiadomości Nie wiem Brak odpowiedzi % 28 23 20 6 3 1 1 5 5 Łącznie 10% uczniów klas starszych nie wie jaki jest cel zajęć, na które uczęszczają lub nie udzieliło odpowiedzi na te pytania. Analiza ilościowa pozwala przypuszczać, że uczniowie najlepiej potrafią określić cel zajęć rozwijających uzdolnienia oraz dydaktyczno- wyrównawczych i/lub korekcyjno-kompensacyjnych. Trudniej im sformułować cel zajęć z psychologiem i pedagogiem. Wszyscy uczniowie klas I-III oraz 88% uczniów starszych chętnie uczęszcza na zajęcia dodatkowe. Na wybrane zajęcia chętnie chodzi 6% dzieci, wśród wymienianych są zajęcia z psychologiem, język angielski i koło teatralne. Uczniowie, którzy nie chcą chodzić na zajęcia pozalekcyjne podają następujące powody: późny powrót do domu, zajęcia nie są potrzebne, nie lubię pani, brak czasu, nie zdążam odrabiać prac domowych, jedne zajęcia wystarczą, pani nie zawsze potrafi dobrze wytłumaczyć. Wszyscy uczniowie klas młodszych uważają, że dodatkowe zajęcia są im potrzebne. Podobnie uważa aż 90% uczniów klas IV-VI. Tylko 5% badanych uważa, że potrzebne są jedynie niektóre zajęcia (zajęcia logopedyczne, dydaktyczno- wyrównawcze z j. polskiego, koło matematyczne). Tyle samo uczniów twierdzi, że nie potrzebuje dodatkowych zajęć, jednak większość z nich nie podaje uzasadnienia. Jedno dziecko twierdzi, że nie potrzebuje pomocy, bo jest bardzo dobre z matematyki. Wszyscy uczniowie klas młodszych uważają zajęcia dodatkowe za ciekawe. Podobnie uważa 89% ich starszych kolegów. Jedynie niektóre zajęcia są ciekawe dla 4% ankietowanych, wśród nich są zajęcia z psychologiem oraz matematyczne. Pozostali uczniowie (6%) uważają, że zajęcia dodatkowe są nudne, jeden uczeń za powód podaje fakt, że nie lubi się uczyć. 11 Tabela nr 9. Efekty zajęć pozalekcyjnych w percepcji rodziców, uczniów i nauczycieli. % nauczyciele Dotyczy Dotyczy wszystkich niektórych uczniów uczniów % rodzice % uczniowie kl. IV-VI 17 19 61 50 22 35 48 65 32 77 56 30 34 83 52 30 17 60 jego wymowa jest bardziej poprawna lepiej czyta i pisze lepiej zachowuje się na lekcjach 26 15 45 38 56 43 70 26 39 35 39 30 52 39 10 40 35 35 jest spokojniejsze lepiej dogaduje się z kolegami i koleżankami 12 40 30 35 19 46 30 39 zna swoje mocne strony, wie w czym jest dobre brało udział w konkursach lub zawodach jest bardziej sprawne fizycznie w szkole rzadziej się denerwuje 26 18 22 13 70 64 56 44 35 13 13 17 43 30 26 43 Efekty ma lepsze oceny chętniej zgłasza się na lekcjach dowiedziało się wielu ciekawych rzeczy lepiej rozumie to, co wcześniej sprawiało mu trudność nauka w domu zajmuje mu mniej czasu Efekty uczeń dostaje lepsze oceny uczeń częściej zwraca się o pomoc uczeń zdobył nową wiedzę i umiejętności w danym przedmiocie uczeń lepiej rozumie to, co wcześniej sprawiało mu trudność uczeń jest bardziej samodzielny uczeń chętnie uczy się nowych rzeczy mam lepszy kontakt z uczniem uczeń wypowiada się bardziej poprawnie uczeń lepiej czyta i pisze uczeń w większym stopniu przestrzega zasad zachowania na lekcjach uczeń jest spokojniejszy uczeń ma lepszy kontakt z rówieśnikami (np. rzadziej popada w konflikty) uczeń zna swoje mocne strony, wie w czym jest dobry uczeń wziął udział w konkursach i/ lub zawodach uczeń jest bardziej sprawny fizycznie uczeń rzadziej się denerwuje 12 Efekty łatwiej radzi sobie z problemami, niepowodzeniami inne efekty: jest bardziej śmiałe inne efekty: do jednej rzeczy się przykłada, inną zaniedbuje inne efekty: lepiej radzę sobie z matematyką inne efekty: lepiej piszę sprawdziany i kartkówki; staram się mniej dokuczać koleżankom; inne efekty: lepiej się uczę; lepiej dogaduję się z nauczycielami; jestem bardziej ciekawa, co będzie na następnej lekcji; rozwijam swoje talenty; lepiej się czuję; zmiana psychiczna; poznałem wiele zasad poprawnej polszczyzny; lepiej radzę sobie z ortografią; przestałam się denerwować przed lekcją; uczę się pisać wypracowania przy komputerze Brak zaznaczonych efektów % rodzice 17 % uczniowie kl. IV-VI 41 1 % nauczyciele Efekty uczeń lepiej radzi sobie z problemami, niepowodzeniami 26 39 30 26 uczeń zdobył wiedzę ponad program w danym przedmiocie 1 4 po 3 po 1 26 3 Jak obrazują dane zawarte w tabeli powyżej najwięcej pozytywnych efektów zajęć pozalekcyjnych dostrzegają nauczyciele. Dość dużo efektów pracy z nauczycielami wymieniają również uczniowie. Rodzice dostrzegają mniej efektów zajęć pozalekcyjnych, dodatkowo dość duża grupa (28%) nie zaznaczyła żadnej pozycji na liście efektów. 13 Podsumowanie wyników badań ankietowych: Wiedza rodziców na temat dostępnych w szkole form pomocy psychologiczno- pedagogicznej nadal nie jest pełna. W porównaniu z poprzednimi badaniami więcej rodziców dostrzega pracę nauczycieli nad wdrażaniem zaleceń poradni i są w tym obszarze lepiej poinformowani. W porównaniu z wcześniejszym badaniem więcej rodziców wie w jakich zajęciach uczestniczą ich dzieci (dotyczy zajęć dla uczniów z problemami w nauce). Na przestrzeni dwóch lat wzrosła ilość niskich ocen dotyczących skuteczności zajęć dla dzieci z trudnościami w nauce, spadła natomiast liczba ocen najwyższych na rzecz umiarkowanie dobrych i neutralnych (opinie rodziców). Rodzice nie wiedzą w jakich zajęciach uczestniczą dzieci sprawiające problemy wychowawcze. Około 1/10 rodziców nie wie, czy ich dziecko korzysta z zajęć dodatkowych ze względu na problemy w zachowaniu. Wyniki w tym obszarze są zbliżone do uzyskanych w poprzednim badaniu. Połowa uczniów, którzy zdaniem rodziców przejawiają szczególne uzdolnienia lub zainteresowania uczestniczy w zajęciach dodatkowych na terenie szkoły. Zdaniem niektórych rodziców pozostałe dzieci nie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych ze względu na późną porę, dojazdy, brak zajęć dla klas pierwszych oraz fakt, że zajęcia dodatkowe pokrywają się z lekcjami (pojedyncze wskazania). Część rodziców (13%) nie wie czy ich dziecko uczestniczy w zajęciach rozwijających uzdolnienia. W porównaniu z poprzednim badaniem rodzice bardziej pozytywnie oceniają atrakcyjność zajęć rozwijających uzdolnienia. Mimo, że w badaniach uczestniczyli rodzice uczniów uczęszczających na dodatkowe zajęcia w szkole, aż 16% rodziców nie zaznaczyło żadnych zajęć pozalekcyjnych, w których uczestniczy ich dziecko. Od momentu pierwszego badania o 8% spadł odsetek rodziców korzystających z pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły. Rodzice nadal najchętniej korzystają ze wsparcia wychowawcy, następnie pedagoga i logopedy. Aż 64 % badanych rodziców deklaruje, że pomoc psychologicznopedagogiczna dostępna na terenie szkoły odpowiada ich potrzebom oraz potrzebom dzieci. Odmiennego zdania jest jedynie 9% ankietowanych, 27% nie wypowiedziało się w tej kwestii. Nauczyciele w większości bardzo pozytywnie wypowiadają się na temat pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły. Ich zdaniem zajęcia są potrzebne, dobrze zorganizowane, a uczniowie chętnie na nie uczęszczają. Część z nich dostrzega pewne minusy zajęć: zbyt późna godzina, niedostosowana do wydolności uczniów, małe zainteresowanie rodziców pracą dziecka oraz niewielka współpraca z nauczycielami. Nauczyciele na zajęciach dodatkowych chcieliby pracować z uczniami, których uczą na co dzień. 14 Uczniowie nie zawsze wiedzą w jakich zajęciach uczestniczą. Uczniom klas młodszych łatwiej jest przyporządkować zajęcia do nauczycieli, którzy je prowadzą niż do ich nazw. Analiza ilościowa pozwala przypuszczać, że uczniowie najlepiej potrafią określić cel zajęć rozwijających uzdolnienia oraz dydaktycznowyrównawczych i/lub korekcyjno-kompensacyjnych. Trudniej im sformułować cel zajęć z psychologiem i pedagogiem. Wszyscy uczniowie klas I-III oraz 88% uczniów starszych chętnie uczęszcza na zajęcia dodatkowe. Uczniowie, którzy nie chcą chodzić na zajęcia pozalekcyjne podają następujące powody: późny powrót do domu, zajęcia nie są potrzebne, nie lubię pani, brak czasu, nie zdążam odrabiać prac domowych, jedne zajęcia wystarczą, pani nie zawsze potrafi dobrze wytłumaczyć. Wszyscy uczniowie klas młodszych uważają, że dodatkowe zajęcia są im potrzebne. Podobnie uważa aż 90% uczniów klas IV-VI. Wszyscy uczniowie klas młodszych uważają zajęcia dodatkowe za ciekawe. Podobnie uważa 89% ich starszych kolegów. Najwięcej pozytywnych efektów zajęć pozalekcyjnych dostrzegają nauczyciele. Dość dużo efektów pracy z nauczycielami wymieniają również uczniowie. Rodzice dostrzegają mniej efektów zajęć pozalekcyjnych, dodatkowo dość duża grupa (28%) nie zaznaczyła żadnej pozycji na liście efektów. Efekt wychowawczy (korzyści psychiczne) dostrzegają u siebie nie tylko uczestnicy zajęć terapeutycznych, ale także dydaktycznowyrównawczych, korekcyjnokompensacyjnych, rozwijających uzdolnienia, czy logopedycznych. Pozytywne opinie uczniów oraz duża liczba dostrzeganych efektów pozwalają przypuszczać, że oferowana im pomoc odpowiada ich potrzebom. Wiedza rodziców na temat tego, co dzieje się w szkole i z jakiej pomocy korzystają ich dzieci nadal nie jest pełna, co może przekładać się na niedocenienie pracy nauczycieli i uczniów. 15 Wnioski: Wnioski sformułowane przez zespół ewaluacyjny są wdrażane przez co oferta edukacyjna i wychowawcza szkoły lepiej zaspokajała potrzeby uczniów. Niezrealizowaną częścią wniosków pozostaje zakup pomocy dydaktycznych do oddziału specjalnego oraz książek przygotowujących do konkursów przedmiotowych. W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Zajęci rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktycznowyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologicznopedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. Szkoła współpracuje z poradniami psychologiczno- pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. W szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły. W szkole są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia. W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Mimo dużej pracy włożonej przez nauczycieli w pracę z uczniami nadal można odnaleźć pewne obszary, które budzą niepokój społeczności szkolnej: - Nadal niezadawalający poziom zaangażowania rodziców we współpracę ze szkołą, niepełna wiedza rodziców dotycząca możliwości korzystania z pomocy oraz konkretnych zajęć, w których uczestniczy dziecko. - Niezbyt pozytywna ocena skuteczności zajęć dla dzieci z trudnościami w nauce przez rodziców, w stosunku do badań poprzednich. - Niepełna wiedza rodziców na temat pracy szkoły na rzecz uczniów sprawiających problemy wychowawcze. - Niepełna wiedza uczniów, co do rodzaju i celu zajęć w których uczestniczą. - Niedostosowanie pory, a czasem ilości zajęć do możliwości psychofizycznych dzieci, ich planu lekcji oraz organizacji dojazdów. 16