działania gminy morawica na rzecz ochrony środowiska

Gmina Morawica
DZIAŁANIA GMINY MORAWICA
NA RZECZ OCHRONY ŚRODOWISKA
Referat Rolnictwa
Gospodarki Gruntami i Geodezji
Urzędu Gminy w Morawicy
Morawica, 2009 r.
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 1 z 14
Gmina Morawica
I. CHARAKTERYSTYKA GMINY
1.1. Położenie gminy Morawica
Gmina Morawica położona jest w centralnej części województwa świętokrzyskiego. Swoim
obszarem obejmuje północną część Niecki Nidziańskiej. Gmina zajmuje powierzchnię 140,45 km², z
czego 37,3 km² stanowią lasy i grunty leśne (około 27%). Sąsiaduje z parkami krajobrazowymi na
Ponidziu i w Górach Świętokrzyskich. Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody „Radomice” z
kompleksem lasów cisowych oraz podziemne źródła wód mineralnych.
Gmina Morawica graniczy bezpośrednio z miastem Kielce oraz gminami: Daleszyce,
Pierzchnica, Chmielnik, Kije, Sobków, Sitkówka-Nowiny i Chęciny. Gminę Morawica stanowią 24 wsie:
Bieleckie Młyny, Bilcza, Brudzów, Brzeziny, Chałupki, Chmielowice, Dębska Wola, Drochów Dolny,
Drochów Górny, Dyminy-Granice, Kawczyn, Kuby Młyny, Lisów, Łabędziów, Morawica, Nida, Obice,
Piaseczna Górka, Podwole, Radomice I, Radomice II, Wola Morawicka, Zaborze, Zbrza.
Gmina Morawica na koniec kwietnia 2009 roku liczyła 13900 mieszkańców. W porównaniu z
rokiem 1990 liczba ludności wzrosła o niemal 40%. Proces ten nasilił się szczególnie w ostatnich latach,
w dużej mierze dzięki sąsiedztwu miasta Kielce.
Na terenie gminy jest 5 Małych Szkół prowadzonych przez Stowarzyszenia (Radomice,
Chmielowice, Nida, Lisów i Wola Morawicka), 5 szkół podstawowych (Bilcza, Morawica, Brzeziny,
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 2 z 14
Gmina Morawica
Obice, Dębska Wola) i 4 gimnazja (Bilcza, Brzeziny, Morawica, Obice). W placówkach tych kształci się
ponad 2000 uczniów. Ponadto od ubiegłego roku przy każdej szkole utworzono przedszkola.
W gminie działa 13 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (Bilcza, Brzeziny, Morawica, Wola
Morawicka, Drochów Dolny, Radomice, Brudzów, Zbrza, Dębska Wola, Obice, Nida, Lisów, Chałupki),
w tym 10 Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych.
1.2. Uwarunkowania przyrodnicze/ środowiskowe
Powierzchnia gminy Morawica wynosi ogółem 14 045 ha w tym:
a) użytki rolne
b) grunty pod wodami
7 446 ha
51 ha
- wody stojące
2 ha
- wody płynące
49 ha
c) grunty leśne
3 698 ha
d) pozostałe grunty i nieuzytki
2 877 ha
Na terenie gminy Morawica, w Nadleśnictwie Kielce, utworzony został Rezerwat Radomice.
Powierzchnia rezerwatu wynosi ok. 23 hektarów. Objęto w nim ochroną fragment płaskiej podmokłej
doliny rzecznej oraz stanowisko cisa - jedno z trzech naturalnych stanowisk w województwie (poza
stanowiskiem na Świniej Górze oraz stanowiskiem w Nadleśnictwie Skarżysko), i jedno z nielicznych w
kraju.
Rezerwat częściowy Radomice utworzony został w 1953 r. Powstał w celu zachowania
zbiorowiska leśnego z naturalnie występującym cisem oraz flory objętej ochroną gatunkową, rzadką i
zagrożoną. Równie ważnym zadaniem ochrony rezerwatowej jest zachowanie uwarunkowanej
antropogenicznie unikalnej flory i roślinności łąkowej torfowiska niskiego. Na terenie Rezerwatu
Radomice występują m.in.: cis, olsza, świerk, osika, jawor, dąb, jodła, grab, brzoza, topola, a także
liczne ssaki, owady i zwierzęta bagienne – rzeczne.
Obecnie na terenie gminy Morawicy znajduje się jeden z obszarów specjalnej ochrony (obszary
Natura 2000) - okolice miejscowości Obice. Obszary Natura 2000 planuje się utworzyć także w Dolinie
Czarnej Nidy.
1.3. Jakość wód powierzchniowych.
Zgodnie z opracowaniami Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w Kielcach monitoring jakości wód powierzchniowych prowadzony był w roku 2007. Na rzece
Czarna Nida w miejscowości Bieleckie Młyny oraz Chodcza w Bilczy Zastawie stwierdzono wody IV
klasy – załącznik poniższa mapa.
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 3 z 14
Gmina Morawica
1.4. Jakość powietrza
Na terenie gminy Morawica nie są przekraczane obowiązujące normy dopuszczalnych emisji
gazów i pyłów do powietrza. Pod względem uciążliwości, znaczącym źródłem zanieczyszczeń do
atmosfery na terenie gminy są małe kotłownie i indywidualne piece węglowe. Emisja zanieczyszczeń
gazowych i pyłowych z tej grupy źródeł jest wynikiem spalania węgli niskiej jakości, o dużej zawartości
siarki i pyłów oraz niska sprawnością energetyczną tego rodzaju źródeł. W niekorzystnych warunkach
meteorologicznych, w warunkach tzw. niskiej inwersji temperaturowej (wzrost temperatury z
wysokością) występującej często w okresie zimowym – a więc w okresie wytężonej produkcji energii,
emisja z tego rodzaju źródeł (przy braku wiatru) prowadzić może do występowania lokalnie wysokich
stężeń substancji zanieczyszczających.
Stopniowo stan powietrza na terenie gminy będzie się poprawiał. Obecnie na terenie gminy
istnieje około 40 km gazociągu średniego i niskiego ciśnienia, który doprowadzony jest do miejscowości:
Brzeziny, Morawica, Łabędziów, Radomice I, Radomice II, Bieleckie Młyny. Istnieją plany gazyfikacji
kolejnych miejscowości na terenie gminy, które w najbliższych latach będą kolejno wdrażane.
Uzależnione jest to jednak od pozyskanych środków finansowych na ten cel.
W ostatnich latach wykonano także prace termomodernizacyjne tj. wymiana okien oraz
ocieplenie budynku we wszystkich szkołach, urzędzie gminy, Gminnym Ośrodku Kultury oraz
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 4 z 14
Gmina Morawica
Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Morawicy i Dębskiej Woli. W tych obiektach zmieniono
także system ogrzewania z węglowego na gazowy lub olejowy.
Zmniejszeniu emisji zanieczyszczeń do powietrza sprzyja także budowa i modernizacja dróg.
W ostatnich 3 latach wybudowano i zmodernizowano łącznie ponad 30 km dróg gminnych i
powiatowych (dofinansowanych w 50%). Środki na ten cel pozyskano z budżetu państwa, programu
SAPARD, Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W
planach na 2009 rok są:
- budowa dróg w Bilczy (Modrzewiowa, Różana, Cyprysowa),
- modernizacja dróg dojazdowych na osiedlu w Bilczy ul. Podsukowe,
- Morawica, ul. Diamentowa, Złota i Ściegiennego
- modernizacja dróg w Brzezinach ul. Na Stadion i Sportowa,
- budowa dróg na osiedlu nad Zalewem w Brzezinach,
- modernizacja ulicy Zastawie w Obicach i ulicy Leśnej w Zaborzu.
II. Gospodarka odpadami
2.1. Gospodarka odpadami komunalnymi
Do stworzenia sprawnie działającego systemu gospodarki odpadami na terenie gminy
Morawica przystąpiono w 2000 r. Wówczas to Rada Gminy uchwaliła Regulamin utrzymania czystości i
porządku na terenie gminy Morawica. Zobowiązano w nim wszystkich mieszkańców do wyposażenia
swojej nieruchomości w pojemniki na odpady komunalne. Obecnie prawie 90% mieszkańców posiada
taki pojemnik. Następnie stopniowo wprowadzano system selektywnej zbiórki odpadów. Gmina
Morawica zaczęła od niewielkiej grupy osób, której wielkość w ciągu kilku lat kilkanaście razy wzrosła.
Zaczęto od przeprowadzenia konkursu dla mieszkańców chętnych do prowadzenia selektywnej zbiórki
odpadów. Każda nieruchomość zgłoszona do konkursu otrzymywała worki do segregacji i była
nagradzana w zależności od ilości oddanych odpadów. Dodatkowo wyróżniani byli ci, którzy oddali
największą ilość surowców wtórnych. Informacje o konkursie i jego przebiegu zamieszczane były na
łamach gazety lokalnej „Wiadomości Morawickie”, przekazywane przez sołtysów oraz szkoły, które
także przyłączały się do konkursu. Właśnie gazeta lokalna, ulotki o segregacji odpadów oraz
wiadomości od sołtysów były i są nadal „przekaźnikiem„ informacji dla mieszkańców gminy. Zachęty
ekonomiczne stosowane były przez pierwsze 4 lata, później mieszkańcy segregowali śmieci z
przyzwyczajenia i przekonania, że „tak trzeba”. Dodatkowo w roku 2003 i 2004 zakupiono łącznie 13
szt. pojemników igloo z przeznaczeniem na segregowane odpady tj. szkło (6 szt.), plastik (6 szt.) i
puszki (1 szt.). W 2008 r. podjęto uchwałę o ustaleniu niższej stawki opłat za opróżnianie kosza na
odpady zmieszane dla tych, którzy segregują odpady. Efekty tego już są widoczne, liczba chętnych do
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 5 z 14
Gmina Morawica
segregacji wzrasta. Z 40 gospodarstw, które zapoczątkowały segregacje odpadów liczba segregujących
nieruchomości wzrosła do blisko 1000 na początku 2009.
Obecnie system segregowania odpadów prowadzony na terenie gminy przedstawia się
następująco:
- segregacja „u źródła” tj. w indywidualnych gospodarstwach domowych – ok. 20% mieszkańców,
- system pojemnikowy – pojemniki ustawione są w ogólnie dostępnych miejscach w
4 miejscowościach gminy (Bilcza, Morawica, Brzeziny i Piaseczna Górka) – ok. 20 % mieszkańców,
- selektywna zbiórka odpadów prowadzona w szkołach – praktycznie we wszystkich placówkach
oświatowych na terenie gminy (5 Małych Szkół, 5 szkół podstawowych i 4 gimnazja) prowadzona jest
zbiórka makulatury, baterii i puszek aluminiowych.
Kilka razy w roku organizowane są też akcje zbiórki sprzętu elektronicznego i odpadów
wielkogabarytowych. W planach gmina ma utworzenie na swoim terenie Gminnego Punktu Zbiórki
Odpadów Niebezpiecznych.
Przy tworzeniu sytemu selektywnej zbiórki odpadów gmina korzystała z dofinansowania
Wojewódzkiego, Powiatowego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska (środki na edukację
ekologiczną i zakup pojemników igloo). Obecnie koszty prowadzenia zbiórki odpadów
posegregowanych dotyczą zakupu worków na odpady segregowane. Jest to kwota około 20 tys.
rocznie. Dodatkowo gmina ponosi także koszty opróżniania pojemników igloo (około 10.000 zł rocznie).
Niesegregowane odpady komunalne z terenu gminy wywożone są na wysypisku śmieci w Promniku
gm. Strawczyn.
2.2. Gospodarka odpadami zawierającymi azbest.
Zgodnie z przyjętym programem usuwania i unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest z
Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska dofinansowana jest w części (w roku bieżącym w wysokości
10% całości realizacji zadania, pozostałe 90% to dofinansowanie z Wojewódzkiego i Powiatowego
Funduszu Ochrony Środowiska w Kielcach) wymiana pokrycia dachowego wykonanego z materiałów
zawierających azbest z terenu nieruchomości należących do osób fizycznych. Właściciele budynków
mieszkalnych lub gospodarczych, którzy zgłosili swój udział w programie nie ponoszą żadnych kosztów
związanych z usunięciem i unieszkodliwieniem pokrycia dachowego. W praktyce wygląda to w ten
sposób, że właściciel nieruchomości, który zgłosił swój udział w programie w danym roku i który
zamierza wymienić pokrycie dachowe kontaktuje się z firmą wybraną przez gminę w drodze przetargu i
uzgadnia termin wymiany. W danym dniu firma przyjeżdża, zdejmuje szkodliwe pokrycie dachowe,
odpowiednio je zabezpiecza i zabiera do unieszkodliwienia. W 2007 r. azbest usunięto z 45 budynków,
tj. ponad 6300 m2. W 2008 r. usunięto z terenu gminy dwa razy więcej odpadów azbestowych –
13665 m2 z 77 nieruchomości. Koszty realizacji tego zadania wyniosły 80807,69 zł. W 2009 r. planuje
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 6 z 14
Gmina Morawica
się usunięcie 11720 m 2 azbestu z terenu 83 nieruchomości. Realizując ten program gmina korzysta z
dofinansowania z Wojewódzkiego i Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska w Kielcach.
Zdjęcie – usuwanie azbestu z budynku znajdującego się na terenie gminy
III. Wykaz największych firm na terenie gminy ze wskazaniem najmniej i najbardziej uciążliwych
dla środowiska.
Na terenie gminy Morawicy działa ponad 1000 małych i średnich przedsiębiorstw. W większości
są to firmy prowadzące działalność usługową o niskiej szkodliwości dla środowiska. Do największych
należą: Kopalnia Wapienia Morawica S.A., Kopalnia Dolomitu Radkowice, Przedsiębiorstwo BILDROB
w Woli Morawickiej, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Bilczy, Szpital w Morawicy, Przedsiębiorstwo
DAM&MAM W. Zawierucha, POLDAUN z Bilczy, Producent Styropianu GENDERKA w Brzezinach,
Zakład Produkcyjny Z.PAWLIK z Brzezin, Producent Okien ESKA z Morawicy, Przedsiębiorstwo JAWAL
z Morawicy, Firma AMED z Brzezin, Bank Spółdzielczy w Morawicy, Hotel ELIOT z Brudzowa i Zakład
Masarski Z. Woźniak z Brzezin. Najbardziej uciążliwe dla środowiska przede wszystkim ze względu na
hałas są Kopalnia w Morawicy i Radkowicach oraz ze względów zapachowych firma BILDROB z Woli
Morawickiej.
IV. Inwestycje na rzecz ochrony środowiska w latach 2006-2008
Gmina Morawica koncentruje się przede wszystkim na takich inwestycjach, które znacząco
wpływają na ochronę środowiska naturalnego, a także przyczyniają się do poprawy jakości życia
mieszkańców gminy. Stąd realizacja szeregu inwestycji kanalizacyjnych i drogowych. Środki są także
wydatkowane na poprawę bazy dydaktycznej (remonty szkół, budowa sal gimnastycznych) i
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 7 z 14
Gmina Morawica
infrastrukturę turystyczną (np. Gminny Stadion Sportowy, plac turystyczny), a także infrastrukturę
techniczną nowo tworzonych osiedli mieszkaniowych. Priorytetem przy realizacji inwestycji było
uzyskanie dofinansowania głównie z funduszy przedakcesyjnych (PHARE, PHARE-Odbudowa, INRED,
SAPARD) i strukturalnych Unii Europejskiej (ZPORR, SPO), ale także wielu innych źródeł - Bank
Światowy, Program Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Wojewódzki
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu.
Inwestycje współfinansowano także w niektórych przypadkach za pomocą preferencyjnych kredytów z
WFOŚiGW, częściowo umarzalnych.
Rok 2006
1. Budowa gazociągu w Brzezinach.
2. Budowa dróg gminnych i dofinansowanie w 50% do budowy dróg powiatowych na terenie gminy
(łączna długość wybudowanych i zmodernizowanych dróg z pokryciem masą asfaltową to 11,2 km).
3. Budowa gminnego placu rekreacyjno-sportowego w Brzezinach - etap II.
4. Budowa kanalizacji w Bilczy ul. Osikowa, osiedle ”Podsukowie II”.
5. Oświetlenie uliczne w miejscowościach Bilcza, Brzeziny, Morawica, Piaseczna Górka, Obice,
Chałupki.
6. Zakup gruntów pod zbiornik wodny w Morawicy, pod boisko szkolne oraz pod gminne centrum
kultury.
7. Instalacja systemu monitoringu centrum Morawicy.
8. Budowa strażnic OSP w Brudzowie i w Dębskiej Woli.
9. Rozpoczęto budowę kompleksu krytej pływalni w Morawicy.
Rok 2007
1. Kontynuowanie budowy krytej pływalni w Morawicy.
2. Budowa świetlicy wiejskiej w Dębskiej Woli.
3. Budowa 47 km sieci ścieżek i tras rowerowych w gminie Morawica.
4. Budowa infrastruktury technicznej osiedli mieszkaniowych „Nad zalewem” i „Przy obwodzie” w
Brzezinach, „Podsukowie” w Bilczy, „Na stoku” w Piasecznej Górce.
5. Dofinansowanie do budowy drogi wojewódzkiej 763 w miejscowości Brzeziny.
6. Budowa boisk wielofunkcyjnych: przy Zespole Placówek Oświatowych w Morawicy, przy Zespole
Szkół w Obicach.
7. Budowa placu rekreacyjno – sportowego w Bilczy.
8. Zagospodarowanie Gminnego Stadionu Sportowego w Brzezinach.
Rok 2008 i pocz. 2009
1. Budowa infrastruktury technicznej osiedli mieszkaniowych: „Na Stoku” w Piasecznej Górce (wodociąg
i częściowo kanalizacja).
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 8 z 14
Gmina Morawica
2. Budowa wodociągu w miejscowościach: Os. Bieleckie Młyny, Os. Dąbrowa, Os. Nad Zalewem, Przy
Obwodzie w Brzezinach, Orla Góra w Morawicy.
3. Budowa instalacji gazowej w SP Bilcza, SP Wola Morawicka oraz w GOK –u w Morawicy.
4. Zakończenie budowa gazociągu w Brzezinach.
5. Dokończenie budowy świetlicy wiejskiej w Dębskiej Woli. Remont kapitalny świetlicy wiejskiej w
Chałupkach.
6. Budowa, odbudowa lub modernizacja masą asfaltową dróg gminnych wraz z chodnikami: ulice:
Osikowa, Czeremchy, Jodłowa, Szkolna, Osiedle Podsukowie w Bilczy; ulice Złota i Diamentowa w
Morawicy, ul. Sportowa w Brzezinach, ulica Zastawie w Obicach, budowa dróg osiedlowych ul. Pawiej,
Sowiej, Orlej i Polnej w Piasecznej Górce.
7. Wykonanie rowów odwadniających w gminie.
8. Zagospodarowanie terenu szkolnego w Nidzie.
9. Modernizacja szkoły w Radomicach.
10. Budowa placów zabaw i boisk sportowych: w Obicach, zagospodarowanie terenu boiska
sportowego w Chałupkach.
11. Rozbudowa OSP Radomice, modernizacja OSP w Drochowie Dolnym.
12. Budowa i modernizacja oświetleń ulicznych: w Brzezinach i Nidzie.
13. Modernizacja Ośrodka Zdrowia w Morawicy.
Najważniejsze inwestycje przewidziane do realizacji na lata 2009 – 2010 lub będące obecnie w
fazie realizacji (w nawiasie przewidywane bądź pewne źródło dofinansowania z zewnątrz):
- Budowa Gminnego Centrum Samorządowego w Morawicy (RPO Województwa Świętokrzyskiego)
- Budowa hali sportowej w Bilczy (RPO Województwa Świętokrzyskiego),
-
Budowa
zbiornika
retencyjno-rekreacyjnego
na
rzece
Morawka
(RPO
Województwa
Świętokrzyskiego),
- Budowa systemu kanalizacji sanitarnej w 7-miu miejscowościach południowej części gminy (PO
Infrastruktura i Środowisko),
- Uzbrojenie terenów przemysłowych w Bilczy, Dębskiej Woli i Woli Morawickiej (RPO Województwa
Świętokrzyskiego),
- Budowa infrastruktury technicznej osiedli mieszkaniowych: „Na Stoku” w Piasecznej Górce (częściowo
kanalizacja oraz drogi i chodniki)
- Kanalizacja w miejscowościach: Brudzów, Zaborze (preferencyjna pożyczka z Wojewódzkiego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej),
- Kanalizacja w miejscowości Lisów, „Osiedlu Nad Zalewem” w Brzezinach i „osiedlu Dąbrowa” w Bilczy
oraz kanalizacja deszczowa w Piasecznej Górce i Bieleckich Młynach w ramach programu
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 9 z 14
Gmina Morawica
uporządkowywania gospodarki wodno-ściekowej w gminie Morawica (Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich),
- Budowa gazociągu w Piasecznej Górce, Bilczy,
- Modernizacja świetlicy wiejskiej w Woli Morawickiej tj. rozbudowa strażnicy OSP do funkcji świetlicy
wiejskiej wraz z zagospodarowaniem terenu (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich),
- Budowa świetlicy wiejskiej w Brzezinach,
- Budowa, odbudowa lub modernizacja masą asfaltową dróg gminnych wraz z chodnikami: ulice:
Modrzewiowa, Spacerowa, Krótka, Różana, Bażantowa, Jana Pawła II, Zacisze w Bilczy ulice: Na
Stadion w Brzezinach, ulica Zastawie w Obicach, ul. Wygwizdów w Lisowie, ulica Leśna w Zaborzu, ul.
Spacerowa w Piasecznej Górce (część z RPO Województwa Świętokrzyskiego), drogi gminnej w Nidzie
- Budowa chodników przy drogach w Dębskiej Woli, Bieleckich Młynach, Lisowie, Łabędziowie,
Morawicy i Piasecznej Górce,
- Ogrodzenie terenów szkolnych w Chmielowcach, Morawicy,
- Wymiana pokrycia dachowego budynku OSP w Morawicy, modernizacja byłej strażnicy w Drochowie
Górnym do funkcji świetlicy wiejskiej,
- Budowa i modernizacja oświetleń ulicznych: Dębskiej Woli, Kawczynie, Piasecznej Górce, Bieleckich
Młynach, Bilczy,
- zagospodarowanie terenu Ośrodka Zdrowia w Dębskiej Woli.
V. Podejmowane i planowane działania w zakresie ochrony środowiska (foldery, akcje,
happeningi)
W ramach realizowanych przez gminę programów edukacji ekologicznej organizowane są
konkursy propagujące selektywną zbiórkę odpadów oraz akcje zbiórki odpadów. Od 2000 r., kiedy to po
raz pierwszy zorganizowano dla dzieci konkursy zbiórki odpadów oraz wiedzy o odpadach, każdego
roku prowadzone są wszelkiego rodzaju akcje promujące selektywną zbiórkę odpadów. Konkursy
dotyczą:
- zbiórki odpadów tj. makulatura, opakowania PET i baterie w szkołach,
- wykonywania prac plastycznych przestrzennych i rysunkowych wykonanych z odpadów,
- całokształtu działań szkół w tematyce odpadów, ochrony środowiska i przyrody,
- wiedzy o odpadach i środowisku.
Działalność na polu edukacyjnym przynosi spodziewane rezultaty. Cała gmina objęta jest
zorganizowanym systemem zbiórki odpadów komunalnych i coraz więcej mieszkańców przyłącza się do
selektywnej zbiórki odpadów. Szacuje się, że w zbiórce odpadów segregowanych uczestniczy ok. 3040% mieszkańców. W celu uzyskania wyższego stopnia odzysku surowców wtórnych, samorząd
częściowo dofinansowuje koszty wywozu odpadów posegregowanych. Na terenie gminy sprawdza się
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 10 z 14
Gmina Morawica
zarówno system workowy jak i pojemnikowy. Mieszkańcy segregują przede wszystkim szkło, plastik i
makulaturę. Worki na te surowce otrzymują bezpłatnie z urzędu gminy. Pojemniki igloo, łącznie 13 szt.,
rozstawione są na terenie 6 osiedli.
Ponadto w ramach prowadzonej edukacji ekologicznej organizowane są akcje likwidowania
dzikich wysypisk śmieci na terenie gminy oraz dwa razy w roku przy współpracy z firmami
recyklingowymi gmina organizuje zbiórkę zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz
odpadów wielkogabarytowych. Z roku na rok zwiększa się ilość surowców wtórnych oddawanych do
recyklingu. W ostatnich 3 latach mieszkańcy gminy przekazali do odzysku ponad 150 ton odpadów.
Zdjęcie – Strażacy z Lisowa w trakcie sprzątanie dzikiego wysypiska, Lisów 2007
Od 2006 r. w kalendarz imprez organizowanych na terenie gminy wpisał się „Festiwal
Recyklingu”. Jest to festyn organizowany z okazji Dnia Dziecka, promujący selektywną zbiórkę
surowców wtórnych. Festyn realizowany jest przy wsparciu finansowym Narodowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 11 z 14
Gmina Morawica
Zdjęcie – Orkiestra Dęta na Festiwalu Recyklingu, czerwiec 2009.
W trakcie festynu zbierane są surowce wtórne tj. makulatura, szkło, opakowania plastikowe,
baterie. W zamian za odpowiednią ilość mieszkańcy otrzymują sadzonki drzewek i krzewów. W tym
roku rozdano ponad 400 szt. drzewek i krzewów ozdobnych, a zebrano 1200 kg makulatury, 400 kg
szkła, 100 kg plastiku oraz 58 kg baterii.
Zdjęcie – zbiórka odpadów na festynie – Morawica’ 2006
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 12 z 14
Gmina Morawica
Wszystkie występy artystyczne i teatralne dzieci z poszczególnych szkół ukierunkowane są na
tematykę ochrony środowiska (scenki ekologiczne, piosenki, wiersze, itp.). Dodatkowo na festynie
odbywa się degustacja potraw przygotowanych przez gimnazjalistów ze zdrowej, ekologicznej
żywności.
Ponadto na łamach lokalnego miesięcznika „Wiadomości Morawickie” publikowane są artykuły
promujące ochronę środowiska i przyrody oraz zdrowy styl życia.
VI. Odnawialne źródła energii.
Na terenie gminy Morawica znajduje się jedna mała elektrownia wodna należąca do osoby
prywatnej. Wiele budynków jednorodzinnych, zwłaszcza nowo powstających posiada ogrzewanie
olejowe bądź gazowe. Jednakże większość domów ze względów ekonomicznych opalana jest węglem.
Mieszkańcy zakładają także kolektory słoneczne i budują przydomowe oczyszczalnie ścieków. Gmina
nie prowadzi statystyki realizacji tych inwestycji. W planach na ten rok jest dofinansowywanie instalacji
kolektorów słonecznych i pomp ciepła m.in. w prywatnych budynkach mieszkalnych - Morawica
wspólnie z miastem Kielce i innymi gminami złożyła projekt do Programu Szwajcarskiego. Jeśli
otrzymamy środki na ten cel dużo gospodarstw skorzysta z dofinansowania.
Zdjęcie - Mała Elektrownia w Morawicy
VII. Środki na realizację inwestycji.
Corocznie na inwestycje przeznacza się co najmniej 30% budżetu gminy. Oprócz
wydatkowanych dochodów własnych środki na inwestycje pochodzą z dotacji, głównie z funduszy
przedakcesyjnych (PHARE, PHARE-Odbudowa, INRED, SAPARD) i strukturalnych Unii Europejskiej
(ZPORR, SPO), ale także wielu innych źródeł - Bank Światowy, Program Aktywizacji Obszarów
Wiejskich, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Wojewódzki, Powiatowy i Narodowy Fundusz Ochrony
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 13 z 14
Gmina Morawica
Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu. W przypadku inwestycji
kanalizacyjnych i związanych z rozbudową oczyszczalni ścieków, inwestycje współfinansowano także
za pomocą preferencyjnych kredytów z WFOŚiGW, częściowo umarzalnych.
Działania gminy Morawica na rzecz ochrony środowiska
Strona 14 z 14