Depozyty Bankowy Fundusz Gwarancyjny

Depozyty
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Umowa o prowadzenie rachunku
depozytowego
•
•
•
•
•
•
•
•
Ma charakter cywilnoprawny.
Zawiera zobowiązania obu stron przedstawione w regulaminie
Regulamin prowadzenia rachunku – integralna część umowy
Obowiązkowo określa typ oprocentowania depozytu i sposób
kapitalizacji odsetek.
Typy oprocentowania: zmienne, stałe, dynamiczne.
Typy rachunków depozytowych: lokat bieżących, lokat
terminowych.
Każdy rachunek depozytowy posiada swój numer (numer oddziału
banku numer porządkowy rachunku klienta, numer konta
syntetycznego i subkonta klienta).
Przy otwarciu rachunku klient składa wzór podpisu.
Lokaty (rachunki) bieżące
•
•
•
•
Brak określenia terminu, na jaki klient składa środki pieniężne
Służą głównie do operacji rozliczeniowych
Niskie oprocentowanie
Są podstawowym źródłem „taniego pieniądza” wykorzystywanego
przez banki do akcji kredytowej i lokat w papiery wartościowe
• Z funkcjonowaniem rachunków bieżących są związane prowizje za
realizację przelewów, zleceń stałych, wyciąg z konta, itp.
• Pakiety usług dodatkowych do rachunku bieżącego – szybki dostęp
do kredytów, ubezpieczenie określonego typu kredytu, karty
płatnicze, itp.
• Konieczność odprowadzania przez bank rezerwy obowiązkowej
Lokaty (depozyty) terminowe
• Jest wyraźnie zdefiniowany okres przez który deponent zobowiązuje
się utrzymywać środki na rachunku bankowym
• Terminy stanowią element oferty bankowej
• Stosowane terminy lokat: miesięczny, trzymiesięczny, półroczny,
roczny.
• Bank ustala minimalną kwotę depozytu
• Oprocentowanie depozytu terminowego zależy od okresu umownego.
• Wzrost stopy procentowej w miarę wydłużania się okresu depozytu.
• Zgodnie z Ustawą Prawo bankowe bank może obniżyć
oprocentowanie depozytu w trakcie jego trwania, jeśli taką możliwość
przewidziano w umowie.
• Bank jest zobowiązany do powiadamiania klienta o każdej zmianie
oprocentowania.
• Kapitalizacja odsetek polega na włączaniu odsetek do kapitału po
określonym terminie, po czym odsetki są naliczane do
skapitalizowanej sumy.
Banki stosują trzy typy kapitalizacji:
 miesięczną lub kwartalną
 roczną
 Kapitalizację po terminie – odsetki są naliczane po upływie okresu
umownego.
 Opodatkowanie depozytów podatkiem od zysków kapitałowych –
19 proc.
Depozyty (lokaty) dewizowe
• Dzielą się na lokaty bieżące i terminowe
• Wszystkie dewizowe lokaty bieżące są nazywane a’vista
• Najczęściej stosuje się kilka typów terminów dla lokat
dewizowych: 3-miesięczny, 6-miesięczny, roczny
• W większości przypadków obowiązuje zasada niezmieniania
oprocentowania depozytu w trakcie trwania umowy
• Oprocentowanie jest uzależnione od polityki banku oraz notowań
transakcji terminowych na daną walutę na rynku międzybankowym
• Ważnym punktem odniesienia dla depozytów dewizowych są
stawki LIBOR.
Lokaty międzybankowe
• Lokowanie środków pieniężnych banku w innych bankach
• Zawierane najczęściej w wyniku ustnego porozumienia specjalistów
rynku międzybankowego
Pełnią następujące funkcje:
• Przywracają równowagę finansową banków
• Zapewniają zysk (lokaty czynne) – ich oprocentowanie jest wyższe od
przeciętnego kosztu pozyskania pieniędzy
• Zwiększają płynność banków
Koszt lokat międzybankowych
• Podstawą transakcji są średnie stopy procentowe, które w danym
momencie banki są skłonne zapłacić za pozyskane pieniądze i stopy
procentowe, po jakich banki są skłonne sprzedać swoje nadwyżki
(obliczane jako średnia arytmetyczna ofert).
• Obliczenia dokonuje się codziennie rano na podstwie notowań 15
wybranych banków – wynik podawany w Rzeczpospoltej
• WIBID – Warsaw Interbank Bid Rate – stopa procentowa jaką
banki są gotowe zapłacić za środki przyjęte w depozyt.
• WIBOR – Warsaw Interbank Offered Rate – stopa procentowa po
jakiej banki są skłonne udzielić „pożyczek” innym bankom.
Bony skarbowe
• Występuje zróżnicowane nazewnictwo: bony lokacyjne,
progresywne, rentierskie, depozytowe
• Często posiadają formę materialną i są wystawiane na okaziciela
• Bon może być odsprzedany w banku, który go wystawił
• Oprocentowanie jest uzależnione od okresu przechowywania bonu
• Oprocentowanie niższe od lokat terminowych
• Bony posiadają określoną wartość nominalną
• Mogą być sprzedawane z dyskontem (nabywca płaci mniej niż
wynosi wartość nominalna, po upływie podanego terminu
otrzymuje sumę równą wartości nominalnej)
• Oprocentowanie stałe – bank z góry podaje wysokość odsetek
jakie wypłaca za podany okres
• Oprocentowanie zmienne – wysokość oprocentowania jest
indeksowana według stopy bazowej (np. stopy kredytu
lombardowego NBP).
Obligacje i certyfikaty depozytowe
• Obligacje są papierami wartościowymi dłużnymi o okresie trwania
wynoszącym co najmniej 1 rok
• Są zwykle oprocentowane wyżej niż bony
• Obligacje zmienne – ich posiadacz ma prawo ich zamiany na akcje
emitenta
• Certyfikat depozytowy jest papierem wartościowym, na którym
zostało stwierdzone, że klient złożył w danym banku określoną sumę
pieniędzy na określony czas i procent.
• Emitowane najczęściej na okres od 1 miesiąca do 1 roku.
• Nominalna wartość certyfikatu jest znaczna (np. 100 000 PL
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Misją BFG jest działanie na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz
wzrostu zaufania do systemu bankowego.
Zadania Funduszu:
• ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach bankowych osób fizycznych oraz
innych podmiotów, które powierzają pieniądze bankom jako instytucjom
zaufania publicznego,
• udzielanie pomocy finansowej bankom, które znalazły się w obliczu utraty
wypłacalności i podejmują samodzielną sanację,
• wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami
bankowymi,
• Polskie regulacje prawne dotyczące gwarantowania depozytów są zgodne z
dyrektywą 94/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemów
gwarancji depozytów zmienioną dyrektywą 2009/14/WE z dnia 11 marca 2009
r.
• Depozyty zgromadzone we wszystkich bankach krajowych (tj. z siedzibą na
terytorium RP) są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
• Bankowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku spełnienia warunku gwarancji
(zawieszenia działalności banku i ustanowienia zarządu komisarycznego oraz
złożenia wniosku o ogłoszenie jego upadłości) wypłaca środki gwarantowane
do wysokości ustawowo określonej kwoty.
Gwarantowanie depozytów
• Limit gwarancji środków zgromadzonych w banku przez jednego deponenta
wynosi obecnie równowartość 100 tys. euro. Środki te podlegają 100%
gwarancji.
• Podstawa prawna podwyższenia limitu gwarancyjnego: ustawa z
dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu
Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 257, poz. 1724).
Ochronie podlegają imienne depozyty złotowe i walutowe:
• osób fizycznych,
• osób prawnych,
• jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, o ile posiadają
zdolność prawną,
• szkolnych kas oszczędności i pracowniczych kas zapomogowo –
pożyczkowych.
Czyje depozyty nie podlegają ochronie?
• skarbu państwa,
• instytucji finansowych takich jak: banki, domy maklerskie, fundusze emerytalne,
fundusze inwestycyjne, NFI, podmioty świadczące usługi ubezpieczeniowe,
• podmiotów, które nie są uprawnione do sporządzania uproszczonego bilansu oraz
rachunku zysków i strat,
• kadry zarządzającej bankiem oraz głównych akcjonariuszy (posiadających co
najmniej 5 % akcji banku).
Zasady obliczania kwoty gwarantowanej:
• wszystkie środki zgromadzone w banku przez jedną osobę, niezależnie od tego na
ilu rachunkach (np. lokat terminowych, bieżących, oszczędnościoworozliczeniowych), traktowane są jako jeden depozyt,
• podstawę do obliczania kwoty gwarantowanej stanowi suma środków ulokowanych
na wszystkich rachunkach.
W jakiej walucie wypłacane są środki gwarantowane?
• Niezależnie od waluty w jakiej nominowany jest depozyt, wypłata środków
gwarantowanych następuje w złotych po przeliczeniu wartości wkładu walutowego
wg kursu z dnia upadłości banku.
Skąd Bankowy Fundusz Gwarancyjny bierze środki na wypłacanie
kwot gwarantowanych?
W razie upadłości banku, BFG zbiera środki od wszystkich innych
banków, aby wypłacić kwoty gwarantowane klientom upadłego
banku.
Inne instytucjonalne systemy ochrony klientów instytucji
finansowych funkcjonujące w Polsce
• System Rekompensat
http://www.kdpw.com.pl/kdpw/sg_rekompensata.jsp
• Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
http://www.ufg.pl/index.php?module=index