Informacja na temat platform technologicznych, w tym Polskiej

Informacja na temat platform technologicznych, w tym
Polskiej Platformy Technologicznej Inteligentnych
Systemów Transportowych (PPT ITS)
Europejskie platformy technologiczne
Europejskie Platformy Technologiczne zainicjowane w 2003 roku i powołane przez Komisję
Europejską w 2005 roku odgrywają obecnie główną rolę w realizacji celów odnowionej
Strategii Lizbońskiej 2007-2013. Tworzenie platform technologicznych jest konsekwencją
realizacji strategii Unii Europejskiej polegającej na budowaniu Europejskiego Obszaru
Badawczego i stanowi główny cel 7. Programu Ramowego UE. Ich tworzenie i aktywizacja
ma powodować rozwój innowacyjnych w skali Europy inicjatyw technologicznych, od
laboratorium aŜ po rynek. Platformy technologiczne mają słuŜyć komercjalizacji prac
badawczych w dziedzinie innowacji i umoŜliwiać w sposób spójny transfer innowacyjnych
technologii. Platformy - obejmując łańcuch wielu zaleŜności gospodarczych - mają
zapewniać przełoŜenie wiedzy generowanej przez konkretne badania na konkretne
technologie i procesy, a docelowo – na usługi i produkty nadające się do wprowadzenia na
rynek. Rozwój platform technologicznych przebiega zasadniczo według trójfazowego
schematu: 1. Partnerzy osiągają porozumienie co do wspólnej wizji rozwoju danej
technologii. 2. Partnerzy określają Strategiczny Program Badań (ang. Strategic Research
Agenda) oraz ustalają średnio- i długookresowe cele dla danej technologii. 3. Partnerzy
wdraŜają Strategiczny Program Badań angaŜując w to własne i zewnętrzne zasoby
finansowe, ludzkie, inne.
Polska Platforma Technologiczna Inteligentnych
Systemów Transportowych (PPT ITS)
Przyczyny utworzenia PPT ITS
Utworzenie PPT ITS, jest konsekwencją światowych trendów związanych z
rozwojem nowej dziedziny wiedzy - Inteligentnych Systemów Transportowych i wynika z
konieczności uczestnictwa instytucji publicznych oraz prywatnych w procesie tworzenia
zgodnie z dyrektywami unijnymi, zintegrowanych i współ-operatywnych systemów ITS.
Naczelna europejska organizacja zrzeszająca krajowe organizacje specjalizujące się w
1
systemach transportowych – ERTICO zabiegała o powołanie do Ŝycia polskiej organizacji
specjalizującej się w tej tematyce. W tym celu w 2006 roku z inicjatywy Instytutu
Transportu Samochodowego powołane zostało Stowarzyszenie „ITS Polska”. Zaś parę
miesięcy później Instytut podjął działania mające na celu utworzenie Polskiej Platformy
Technologicznej Inteligentnych Systemów Transportowych (PPT ITS).
Inteligentne Systemy Transportowe
Inteligentne Systemy Transportowe to zintegrowane podejście do rozwiązywania
problemów transportowych. Opierają się one na podejściu strukturalnym do zagadnienia
(uŜytkownicy,
obszary
zastosowań,
technologie)
zorientowanym
na
potrzeby
uŜytkowników, które są zaspokajane dzięki integracji zaawansowanych technologii
(łączności, informacji, inteligentnego nadzoru i sterowania, detektorów ruchu nowej
generacji, nowoczesnych systemów lokalizacji i nawigacji pojazdów) w poszczególnych
obszarach zastosowań takich jak: planowanie, zarządzanie nadzór, sterowanie, inteligentne
pojazdy, inteligentna infrastruktura. Inteligentne systemy transportowe stwarzają duŜe
moŜliwości wzmacniania pozytywnych cech transportu (dostępność, mobilność), przy
równoczesnym minimalizowaniu jego negatywnych oddziaływań (np. zanieczyszczenie
środowiska naturalnego, zuŜycie energii, korki na drogach, wypadki, koszty budowy
infrastruktury) bez ponoszenia duŜych nakładów na inwestycje. Zintegrowany charakter
oferowanych przez Inteligentne Systemy Transportowe rozwiązań sprzyja ponadto realizacji
postulowanej obecnie przez Unię Europejską koncepcji zrównowaŜonego rozwoju.
Bardzo duŜe zainteresowanie tą dziedziną spowodowało w krótkim czasie szybki
rozwój technologii towarzyszących Inteligentnym Systemom Transportowym (np. pamięci
masowe, bazy danych, systemy wizualizacji, nowoczesne czujniki) w wyniku czego powstał
i ustabilizował się rynek klientów i producentów oferujących szerokie spektrum moŜliwych
usług i produktów do rozwiązywania problemów transportowych.
Rozwój, wdraŜanie i utrzymanie Inteligentnych Systemów Transportowych jest
złoŜonym
interdyscyplinarnym
przedsięwzięciem
w
wymiarach:
technicznym,
organizacyjnym i finansowym. Wymaga ono profesjonalnego i zindywidualizowanego
podejścia dla uzyskania duŜych potencjalnych korzyści zarówno w krótkiej, jak i długiej
perspektywie czasowej.
W Polsce w dziedzinie Inteligentnych Systemów Transportowych obserwuje się
olbrzymie opóźnienia w stosunku do klasycznych systemów zarządzania ruchem lub po
2
prostu ich brak. Paradoksalnie, sytuacja ta stwarza moŜliwość szybkiego nadrobienia
opóźnień poprzez budowę od podstaw nowoczesnego systemu zintegrowanego zarządzania
transportem, zamiast dokonywania - często bardziej czasochłonnych - zmian w systemach
juŜ istniejących.
Misja i załoŜenia PPT ITS
Instytut Transportu Samochodowego, na mocy umowy zawartej 16 lipca 2007r. z
Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa WyŜszego, pełni funkcję Koordynatora Polskiej
Platformy Technologicznej Inteligentnych Systemów Transportowych, nazywanej w skrócie
PPT ITS.
Misją Platformy PPT ITS jest promowanie w Polsce rozwiązań w zakresie
Inteligentnych Systemów Transportowych poprzez propagowanie myśli technicznej,
wyników ekspertyz i innowacyjnych rozwiązań. PPT ITS ma być ogólnokrajowym
podmiotem działającym na rzecz środowisk obecnych na rynku Inteligentnych Systemów
Transportowych. PPT ITS ma być przedsięwzięciem zespołowym, z wieloma udziałowcami,
dla którego przewidywany jest szeroki zakres współpracy z podmiotami zaangaŜowanymi w
obsługę logistyczną przedsięwzięcia oraz współpracę merytoryczną, między innymi w
zakresie: organizacji konferencji, publikacji, w tym publikacji elektronicznych, szkoleń,
doradztwa i e-commerce.
Powstałe konsorcjum PPT ITS ma być partnerstwem wiedzy w zakresie promowania
Inteligentnych Systemów Transportowych jako środka poprawy działania transportu,
podnoszenia jego efektywności ekonomicznej i bezpieczeństwa, z uwzględnieniem ochrony
środowiska i korzyści gospodarczych dla Polski wynikających z tworzenia nowego rynku.
Cele PPT ITS
•
Włączenie się w realizację głównego nurtu działań: Europejskiej Platformy
Technologicznej Transportu Drogowego oraz Europejskiej Platformy Komputerowych
Systemów Wbudowanych.
•
Popularyzacja koncepcji Inteligentnych Systemów Transportowych w Polsce.
•
Wypracowanie wizji i strategii rozwoju sektora transportu drogowego opartego na
technologiach Inteligentnych Systemów Transportowych.
•
Współdziałanie w zakresie pozyskiwania funduszy Unii Europejskiej na projekty
w dziedzinie Inteligentnych Systemów Transportowych.
3
•
Integracja
kluczowych
partnerów
gospodarczych,
społecznych,
badawczych
i
samorządowych w zakresie rozwoju i popularyzacji technologii Inteligentnych
Systemów Transportowych.
•
Wypracowanie trwałych więzi współpracy pomiędzy przemysłem a nauką w obszarze
Inteligentnych Systemów Transportowych.
Koordynator PPT ITS - Instytut Transportu Samochodowego
Instytut Transportu Samochodowego posiada długoletnie i szerokie doświadczenia w
dziedzinie transportu drogowego. Instytut zatrudnia obecnie około 190 pracowników
etatowych, z czego ponad połowa ma wykształcenie wyŜsze, w tym blisko połowa pracuje
na etatach naukowych. Liczba osób ze stopniem naukowym: profesora, doktora
habilitowanego lub kierowników samodzielnych pracowni wynosi 26. W sumie, Instytut
zatrudnia ponad stu wybitnych specjalistów, w tym liczne grono ekspertów cenionych w
organizacjach międzynarodowych. Pracownicy naukowo-badawczy i techniczni aktywnie
uczestniczą w pracach krajowych i międzynarodowych organizacji normalizacyjnych oraz w
róŜnych gremiach doradczych. Międzynarodowa aktywność pracowników ITS znajduje
swój wyraz w postaci ich udziału w strukturach UE (komitety, grupy robocze KE, itp.).
Reprezentują oni zarówno dziedziny techniczne, jak i nauki humanistyczne. Stanowi to
gwarancję wszechstronnego i wnikliwego badania wszelkich aspektów transportu
drogowego (od ekologii poprzez bezpieczeństwo, po ekonomię).
W Instytucie Transportu Samochodowego działa od kilku lat Sekcja Inteligentnych
Systemów Transportowych. Ponadto, od 2006 roku Instytut jest aktywnym Członkiem
Stowarzyszenia „ITS Polska”, którego Członkami są równieŜ takie instytucje jak: GDDKiA,
Politechnika Gdańska.
Koordynatorem PPT ITS z ramienia Instytutu Transportu Samochodowego jest
dr inŜ. Andrzej Wojciechowski, Dyrektor Instytutu Transportu Samochodowego. W bieŜącą
działalność PPT ITS z ramienia Instytutu Transportu Samochodowego zostaną
zaangaŜowane docelowo cztery, w tym dr inŜ. Marek Litwin, krajowy specjalista w
dziedzinie Inteligentnych Systemów Transportowych.
Partnerzy PPT ITS
W konsorcjum tym rolę wiodącej jednostki badawczej będzie pełnił Instytut
Transportu Samochodowego, a potencjalnymi Partnerami byliby: Partnerzy Stowarzyszenia
4
„ITS Polska”, MZA Sp. z o.o., Solaris Bus & Coach S.A., Związek Pracodawców
Motoryzacji, Polska Izba Motoryzacji, Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o., a takŜe krajowe
uczelnie i instytuty badawcze. Taka współpraca umoŜliwiłaby opracowanie spójnej strategii
działania w obszarze ITS słuŜącej inicjowaniu wspólnych przedsięwzięć: badawczych,
badawczo-wdroŜeniowych i komercjalizacji ich wyników.
PPT ITS ma być równieŜ organizacją otwartą dla nowych podmiotów, tj. instytucji
rządowych i samorządowych, przemysłu i usług, instytutów badawczych, uczelni i innych
organizacji oraz osób prywatnych związanych z tematyką Inteligentnych Systemów
Transportowych, w oparciu o które będzie realizować swe statutowe zadania. PPT ITS
będzie współpracować z innymi organizacjami w Europie działającymi w obszarze
Inteligentnych Systemów Transportowych, przede wszystkim europejskimi platformami
technologicznymi w obszarze transportu drogowego (ERTRAC) i komputerowych
systemów wbudowanych. Pełne usankcjonowanie działalności PPT ITS nastąpi w momencie
podpisania listów intencyjnych przez Partnerów i uchwalenia statutu PPT ITS.
Harmonogram działania PPT ITS na lata 2007-2008
1. Podpisanie przez partnerów listów intencyjnych przystąpienia do PPT ITS
-
listopad 2007;
2. Uchwalenie statutu i struktury PPT ITS (podpisanie przez Partnerów PPT ITS)
-
listopad – grudzień 2007;
3. Opracowanie Strategicznej Agendy Badawczej w obszarze Inteligentnych Systemów
Transportowych na lata 2007-2013, stanowiącej podstawę do formułowania
priorytetów dotyczących badań i rozwoju technologii w tej dziedzinie:
•
identyfikacja krajowych programów i strategii wspierających realizację
najistotniejszych z punktu widzenia interesu Polski działań w obszarze
Inteligentnych Systemów Transportowych
•
wypracowanie
długoterminowej
wizji
Systemów Transportowych w Polsce
•
rozwoju
-
listopad – marzec 2008;
dziedziny
Inteligentnych
grudzień – maj 2008;
opracowanie I wersji Strategicznej Agendy Badawczej na lata 2007-2013 w
obszarze Inteligentnych Systemów Transportowych
-
•
grudzień – kwiecień 2008;
opracowanie II (ostatecznej) wersji Strategicznej Agendy Badawczej na lata
2007-2013 w obszarze Inteligentnych Systemów Transportowych
5
-
marzec – wrzesień 2008;
4. Organizacja cyklicznych konferencji (w tym: Polski Kongres ITS)
-
listopad – grudzień 2008;
5. Działalność wydawnicza, (w tym Magazyn i Kwartalnik Inteligentnych Systemów
Transportowych)
-
grudzień – grudzień 2008;
6. Szkolenia (w tym z zakresu pozyskiwania funduszy UE i zarządzania projektami w
obszarze Inteligentnych Systemów Transportowych
7. Doradztwo i ekspertyzy
-
grudzień – wrzesień 2008;
-
grudzień – wrzesień 2008;
Inteligentne Systemy Transportowe w programach Unii
Europejskiej
ZałoŜenia i cele dotyczące działalności przedmiotowej PPT ITS wkomponowują się
w niektóre obszary tematyczne 7. Programu Ramowego UE oraz PO Infrastruktura i
Środowisko, a takŜe w szereg innych pomniejszych inicjatyw współfinansowanych ze
środków unijnych i krajowych. Jeśli chodzi o 7. PR UE, to PPT ITS szczególny nacisk
będzie kładła na popularyzację zagadnień tematycznych związanych z Inteligentnymi
Systemami Transportowymi w ramach priorytetu VII „Transport” oraz priorytetu III
„Technologie komunikacyjne i informacyjne”. Współpraca w ramach PPT ITS ma słuŜyć
takŜe pozyskiwaniu funduszy UE z innych programów na przedsięwzięcia łączące
działalność badawczą z działalnością: wdroŜeniową, konkurencyjną i szkoleniową.
6