WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
Transkrypt
WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań Poznań, dnia lipca 2015 roku D/PI.ŻG.8361.23.2015 ZPO Market – Detal spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna ul. Świętokrzyska 22 88-100 Inowrocław DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, wymierza Przedsiębiorcy: Market – Detal spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna, ul. Świętokrzyska 22, 88-100 Inowrocław, NIP: 5562250733 karę pieniężną w wysokości 700 zł (słownie: siedemset złotych 00/100) wynikającą z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678), z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli tj. w dniu 10 lutego 2015 roku w podległym punkcie sprzedaży Mila 4029, ul. Ludowa 35, 641 920 Piła, artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, łącznej wartości 161,59 zł. W myśl art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych: „kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500zł.” Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej przez inspektorów Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Delegatura w Pile, w dniach od 10 do 17 lutego 2015 roku w punkcie sprzedaży Mila 4029, ul. Ludowa 35, 64-920 Piła, należącym do: Market – Detal spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna, ul. Świętokrzyska 22, 88-100 Inowrocław, sprawdzono prawidłowość oznakowania artykułów rolno-spożywczych w stosunku do obowiązujących przepisów. W wyniku przeprowadzonych oględzin zakwestionowano 4 partie artykułów rolno-spożywczych, łącznej wartości 161,59 zł, tj.: 1) bigos domowy 500 g, w cenie 4,19 zł/op., w ilości 8 op., wartości 33,52 zł, oznaczony: najlepiej spożyć przed końcem/ nr partii: 01.2017 nr part.2015/01/23H, wyprodukowano przez: P.H.P. YABRA Sp. z o.o., 42-260 Kamienica Polska, ul. M. Konopnickiej 404. Producent zadeklarował nazwę „bigos domowy” oraz skład: kapusta biała 37,2%, kapusta kwaszona 28,2%, kiełbasa 7%(mięso wieprzowe 39%, mięso oddzielone mechanicznie drobiowe 39%, skórki wieprzowe 5%, woda, sól, błonnik pszenny, białko sojowe, przyprawy, stabilizatory E450, E451, E452, E339. substancja konserwująca E250), podgardle wędzone 4% (podgardle wieprzowe, woda, sól, substancja konserwująca E250), woda, koncentrat pomidorowy, cebula, mieszanka przypraw aromatyczno-smakowych (warzywa suszone w różnych proporcjach: pasternak, marchew, cebula, pietruszka, kurkuma, pieprz, wzmacniacz smaku: E621, E635, przeciwutleniacz E316), sól, cukier, 2 2) zraziki jak domowe w sosie koperkowym produkt wieprzowy garmażeryjny sterylizowany 480 g, w cenie 5,49 zł/op., w ilości 7 op., wartości 38,43 zł, oznaczony: najlepiej spożyć przed: i nr partii: 10.12.2015 Nr Partii:3441, producent: Zakłady Mięsne „SZUBRYT” Zbigniew Szubryt, ul. Węgrzynek 50, 33-395 Chełmiec, Zakład nr 2: ul. Tarnowska 169, 33-300 Nowy Sącz. Producent zadeklarował nazwę „zraziki jak domowe w sosie koperkowym” oraz skład: sos z koperkiem 58%: [woda 80,5%, śmietana (zawiera laktozę) 14,2%, mąka pszenna (zawiera gluten) 3,3%, skrobia, mieszanka suszonych warzyw i przypraw, sól, cukier, koperek suszony 0,14%, aromaty, utwardzony tłuszcz palmowy, ekstrakt drożdżowy, laktoza, suszony koncentrat cytryny, glukoza, cukier karmelizowany], zraziki wieprzowe 42% [mięso wieprzowe, bułka pszenna tarta (zawiera gluten), cebula 6%, masa jajowa, sól, przyprawy 100 g produktu otrzymano ze 123 g mięsa wieprzowego, smażone], 3) zraziki jak domowe w sosie pomidorowym produkt wieprzowy garmażeryjny sterylizowany 470 g, w cenie 5,49 zł/op., w ilości 10 op., wartości 54,90 zł, oznaczony: najlepiej spożyć przed: i nr partii: 09.12.2015 Nr Partii: 3431, producent: Zakłady Mięsne „SZUBRYT” Zbigniew Szubryt, ul. Węgrzynek 50, 33-395 Chełmiec, Zakład nr 2: ul. Tarnowska 169, 33-300 Nowy Sącz. Producent zadeklarował nazwę „zraziki jak domowe w sosie pomidorowym” oraz skład: sos pomidorowy 58% [woda 85,7%, przecier pomidorowy 5%, mąka pszenna (gluten) 4,5%, śmietana (laktozę) 2,2%, sól, przyprawy, warzywa suszone (seler), wzmacniacz smaku: glutaminian monosodowy, rybonukleotydy disodowe, maltodekstryna, cukier, laktoza, aromat, hydrolizat białka roślinnego (soja), białko sojowe, tłuszcz roślinny utwardzony, mięso wołowe, regulator kwasowości: kwas cytrynowy, olej roślinny, barwnik: kurkuma, ryboflawina, karmel, ekstrakty drożdżowe suszone], zraziki wieprzowe 42% [mięso wieprzowe bułka pszenna tarta (gluten), cebula 6%, masa jajowa, sól, przyprawy, 100 g produktu otrzymano ze 123 g mięsa wieprzowego, smażone], z uwagi na bezzasadne zastosowanie nazw sugerujących domowy sposób wytwarzania lub produkcji, podczas gdy ww. produkty zostały wytworzone przy użyciu szeregu składników i substancji dodatkowych niestosowanych w domowej produkcji. 3 Taki sposób oznakowania wprowadza konsumentów w błąd i stanowi naruszenie art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011 s. 18 ze zm.). 4) ogórki kwaszone domowe 770 g/440 g, w cenie 5,79 zł/op., w ilości 6 op., wartości 34,74 zł, oznaczony: najlepiej spożyć przed końcem: 10.11.2016 z uwagi na niepodanie na etykiecie produktu nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym odpowiedzialnego za informację na temat żywności - danych wymaganych przepisem art. 9 ust. 1 lit. h ww. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1169/2011. Art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych stanowi, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Przez jakość handlową, zgodnie z treścią art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii, produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L z 2011 r. Nr 304, str. 18 ze zm.) informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności: 4 a) co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji; b) przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których on nie posiada; c) przez sugerowanie, że środek spożywczy ma szczególne właściwości, gdy w rzeczywistości wszystkie podobne środki spożywcze mają takie właściwości, zwłaszcza przez szczególne podkreślanie obecności lub braku określonych składników lub składników odżywczych; d) przez sugerowanie poprzez wygląd, opis lub prezentacje graficzne, że chodzi o określony środek spożywczy lub składnik, mimo że w rzeczywistości komponent lub składnik naturalnie obecny lub zwykle stosowany w danym środku spożywczym został zastąpiony innym komponentem lub innym składnikiem. Zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 1.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, co skutkuje zastosowaniem sankcji art. 40 a ust.1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678): „Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł”. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, 5 powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Należy zaznaczyć, że w świetle prawa żywnościowego pojęcie wprowadzenia do obrotu dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego wprowadzenia na rynek. Wprowadzenie na rynek zgodnie z art. 3 pkt 8 rozporządzenia 178/2002 oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania. Odwołując się do treści art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002, za jakość handlową odpowiada nie tylko producent, ale także przedsiębiorcy prowadzący obrót handlowy produktami żywnościowymi, na każdym jego etapie, w tym także etapie detalicznym. W oparciu o zebrany materiał dowodowy, na podstawie art. 61 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 roku, poz. 267 ze zm.), pismem z dnia 11 czerwca 2015 roku (doręczono 15 czerwca 2015 r.), Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poinformował stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Jednocześnie Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poinformował, że na podstawie art. 10 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, strona może brać czynny udział w każdym stadium postępowania, a w szczególności 6 wypowiadać się, co do zebranych dowodów i zapoznać się ze zgromadzonymi w tej sprawie materiałami. Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia. Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych oraz wielkość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił wszystkie okoliczności wyznaczające w konkretnym przypadku rozmiar szkodliwości czynu, a odnoszące się zarówno do przedmiotowej jak i podmiotowej strony danego czynu. Przedsiębiorca w istotny sposób naruszył interes konsumenta, gdyż powyżej opisany sposób oznakowania produktów niewątpliwie wprowadza konsumenta w błąd. Konsument pozbawiony został prawa rzetelnej informacji mogącej mieć zasadniczy wpływ na świadomy wybór określonego produktu. Mając powyższe rozważania na względzie należy stwierdzić, że czyn kontrolowanego przedsiębiorcy charakteryzuje wysoki stopień szkodliwości. Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako lekkomyślność. Kontrolowany przewidywał możliwość popełnienia czynu, ale bezpodstawnie przypuszczał, że tego uniknie, świadomie łamiąc zasady ostrożności. Przedsiębiorca wiedział, iż oznakowanie produktu powinno zawierać rzetelne informacje i nie może wprowadzać konsumenta w błąd. Strona postępowania, jako profesjonalista działający na rynku artykułów rolno-spożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów produktów, które są niewłaściwie oznakowane. Należy nadmienić, iż stopień zawinienia nie tyle wpływa na fakt wymierzenia kary w ogóle, ale na jej wysokość, którą organ wydający decyzję jedynie miarkuje w wymiarze określonym ustawą. W tej kwestii stanowisko Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej jest zbieżne z poglądem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrażonym w wyroku z dnia 24.07.2008 roku („Stopień zawinienia przedsiębiorcy wpływa jedynie na ustalenie wysokości kary pieniężnej, jest natomiast nieistotny dla samego wymierzenia kary pieniężnej”, XVII AmE 170/07”). 7 Nadto przyjęte przez ustawodawcę brzmienie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy, w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta, podlega karze określonej w tym przepisie. Dlatego też przy określaniu wysokości sankcji bierze się pod uwagę stopień zawinienia, który nie jest ustalany w chwili uznania konieczności wymierzania sankcji, ale na późniejszym etapie postępowania, to jest w momencie określania jej wysokości. Należy zatem zauważyć, że ustawodawca zakłada istnienie stopnia zawinienia w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszania przepisów prawa żywnościowego, a rolą organu stosującego prawo, to jest wymierzającego karę pieniężną, jest jedynie miarkowanie wymiaru sankcji. Wojewódzki Inspektor zakres naruszenia ocenił jako istotny z punktu widzenia właściwości produktu oraz regulacji rynków. Stwierdzone nieprawidłowości w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, gdyż pozbawiają ich rzetelnej informacji o produkcie. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy na rynku artykułów rolno-spożywczych należy zaznaczyć, iż nie był on wcześniej karany za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości. Przedsiębiorca zalicza się do grupy „średnich” przedsiębiorców wg przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.) - oświadczenie z dnia 10 lutego 2015 roku, w związku z czym oceniono i wzięto pod uwagę fakt, że jego udział w obrocie rynkowym jest znaczny. Ponadto, przy wydawaniu decyzji, obok uwzględnienia powyższych przesłanek, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 Z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna, oraz odstraszająca, a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. 8 W tym przypadku, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, należało zastosować środek w postaci wymierzenia odpowiedniej kary pieniężnej w wysokości 700 zł (słownie: siedemset złotych 00/100). Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zdecydował zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań Nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000, w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 roku, poz. 613). Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji, na podstawie art. 127 § 1 i 2 oraz art. 129 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), stronie przysługuje odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1, składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Zgodnie z art. 40a ust.8 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678) w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 roku, poz. 613). ............ ……………………………………… imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: - strona - aa PO - aa D/PI - aa BA 9