Pełny artykuł

Seminarium CSAiR
Warszawa, 06.03.2008
Zbiorowy Zarząd Prawami Autorskimi
- spojrzenie wspólnotowe
Kamil Kiljański
Biuro Głównego Ekonomisty, DG Competition
(*) Prezentacja wyraŜa osobiste opinie autora i ma często niewiele wspólnego z oficjalnym stanowiskiem DG COMP
Kartel dla dobra nas wszystkich…
Łączna sprzedaŜ dóbr potencjalnie substytucyjnych:
–
dwustronna siła rynkowa (wobec uŜytkowników i autorów)
–
‘udziałowcy’ są usługobiorcami (= nietypowa ‘firma’)
Indywidualny zarząd prawami autorskimi byłby nieopłacalny:
–
–
–
–
wyŜsze (średnie) tantiemy
brak dyscypliny po stronie kosztów
ekonomie skali i zakresu przy czynnościach inkasowych i monitoringu
koszty transakcji po stronie popytu (one stop shop/split rights)
walka z piractwem
związek zawodowy artystów (wobec wielkich konglomeratów medialnych)
Dylemat regulacyjny…
Regulacja czy konkurencja?
OZZ to monopol naturalny, a wówczas:
–
regulacja zachowania/praktyk wobec konsumentów (uŜytkowników i autorów)
–
wygórowane tantiemy i wygórowane koszty administracji
wiązanie praw róŜnych autorów (praktyka wyzyskująca)
zachowanie wobec nowych członków (dyskryminacja)
promocja konkurencji w sektorze z góry skazana na niepowodzenie
OZZ powinien konkurować, a zatem:
–
kontrola zachowania/praktyk wobec konkurentów
–
obowiązek bycia członkiem ‘narodowego’ OZZ
narzucanie wyłączności autorom lub uŜytkownikom
wiązanie praw będących przedmiotem zarządu (praktyka wykluczająca)
promocja konkurencji w sektorze zmieni rynek…
Konkurencja i co dalej?
OZZ są formą progresji podatkowej:
–
–
–
–
Konkurencji przejmą najbardziej atrakcyjne prawa:
–
–
–
2% repertuaru generuje 60% przychodu…
bezpośrednie subsydiowanie niszowych ‘twórców kultury’ (reguły repartycji)
sprzedaŜ wiązana praw autorskich
opłaty administracyjne nieproporcjonalne do kosztów
o największym potencjale rynkowym
o najniŜszych kosztach obsługi
kierunek płatności wcale nie jest oczywisty (‘Payola’)
Tymi konkurentami wcale nie muszą być inne OZZ:
–
–
model CELAS (EMI/PRS+GEMA)
model Radiohead (klauzula 1F)
Co po płytach CD?
1,400
1,200
1,000
800
600
400
200
00
LP
1978
Cassette
CD
Singles
DVD
2006
Download
Źródło: MCPS/PRS
Gwiazdy i długi ogon…
Przychody
ze sprzedaŜy
‘Off-line’
‘On-line’
Dystrybucja artystów wg. popularności
Kto jest potrzebny?
A kto nie?
wytwórnia
płytowa
x
wydawca
?
OZZ
?
manager
autorka
imprezy
live
konsumentka
Co na to prawo wspólnotowe?
OZZ są przedsiębiorstwami i nie są SGEI (SABAM, 1974)
OZZ mają pozycję dominującą (decyzje GEMA, lata 70):
–
–
wyłączny transfer praw moŜe być uzasadniony
wyłączenie ‘kategorii’ spod wspólnego zarządu tylko na pewnych warunkach
Praktyki wobec uŜytkowników pod rozwagę lokalnego sądu (Lucazeau, 1989)
Samodzielny zarząd częścią praw autorskich (ugoda Daft Punk, 2002)
Mniej ograniczeń w ramach licencji multi-terytorialnych:
–
–
–
Simulcasting (2001, prawa do symultanicznej transmisji koncertów)
Barcelona Agreement (2001, prawa mechaniczne on-line)
Santiago Agreement (2001, prawa do publicznego odtwarzania on-line)
Rekomendacja Komisji odnośnie wzajemnej reprezentacji (2005)
Sprawa CISAC (1)
eksploatacja
w kraju A
eksploatacja
w kraju B
opłaty
opłaty
OZZ
(kraj A)
tantiemy – koszt zarządu
tantiemy
podwydawca
OZZ
(kraj B)
tantiemy
autor
(kraj A)
autor
(kraj B)
wydawca
podwydawca
Sprawa CISAC (2)
Zakres przedmiotowy: publiczne wykonanie w trybie on-line
Dwie podstawowe formy ograniczenia konkurencji:
–
–
Interwencja ma na celu:
–
–
–
utrudnienia dla zagranicznych autorów
sieć wzajemnej reprezentacji repertuarowej (de facto wyłączność)
zwiększenie swobody autorów co do wyboru OZZ
zwiększenie swobody OZZ co do wyboru zagranicznego korespondenta
promocję innowacji i ograniczenie kosztów wspólnego zarządu
Interwencja nie ma na celu:
–
–
–
–
per se zakazania klauzul terytorialnych w umowach wzajemnej reprezentacji
naraŜenia autorów na straty z tytułu opłat licencyjnych (‘zasada kraju docelowego’)
naraŜenia uŜytkowników na wyŜsze koszty transakcji
promocji modelu bezpośredniej eksploatacji przez autorów/wydawców