docZapraszamy do zapoznania się z materiałami prasowymi.
download 
Reklamacja Transkrypt
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami prasowymi.
POLSKA ORKIESTRA SINFONIA IUVENTUS JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! Tadeusz Wojciechowski Warszawa, 29 listopada 2012 r. Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! P omysłodawcą i patronem Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus jest Maestro Jerzy Semkow, który zaprosił mnie do współudziału w tworzeniu pierwszego składu Orkiestry. Jestem więc z tym zespołem związany emocjonalnie od jego „dzieciństwa”. Czuję się też w szczególny sposób odpowiedzialny za jego rozwój i doskonalenie. Moim celem i przewodnią myślą działania na stanowisku dyrektora Orkiestry będzie reaktywowanie i nowe odczytanie tych idei, które leżały u podstaw decyzji o powołaniu Instytucji przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Sinfonia Iuventus – to wyjątkowa szansa na odbudowanie etosu muzyka, poprzez stwarzanie pól artystycznej samorealizacji, a także wskazanie możliwości i ścieżek awansu zawodowego poprzez skuteczne aplikowanie do najwybitniejszych i prestiżowych zespołów orkiestrowych w Polsce i w Europie. Poziom artystyczny wielu polskich orkiestr jest wysoce niezadowalający, a konfrontacja z większością podobnej klasy zespołów zagranicznych może być jedynie frustrującą porażką. Jedną z najważniejszych przyczyn tego stanu jest postępujący zanik etosu pracy muzyka orkiestrowego. Wynika to przede wszystkim z niedostatecznego przygotowania młodych muzyków do pracy w orkiestrze podczas studiów i ugruntowanego realiami ekonomicznymi przekonania, że praca w orkiestrze to zajęcie poniżej aspiracji prawdziwego artysty-muzyka. Takie podejście powoduje samonapędzającą się frustrację, rodzi postawy cyniczno-roszczeniowe, a w rezultacie artystycznym – mierny lub słaby poziom gry całego zespołu. Dodatkowo postawę tę, nawet wśród najmłodszych członków orkiestr, pogłębia i utrwala pogarszająca się kondycja finansowa i brak stabilności funkcjonowania instytucji muzycznych w Polsce, a więc ubożenie całej grupy zawodowej. Dlatego istnienie i działanie Sinfonia Iuventus – zespołu o charakterze edukacyjnym dla młodych muzyków orkiestrowych – postrzegam, jako wyjątkową i jedyną szansę na powstrzymanie negatywnych tendencji w polskim świecie orkiestrowym i w perspektywie – zmianę tego stanu. To wyjątkowa szansa na odbudowanie etosu muzyka, poprzez stwarzanie pól artystycznej 2 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! samorealizacji, a także wskazanie możliwości i ścieżek awansu zawodowego poprzez skuteczne aplikowanie do najwybitniejszych i prestiżowych zespołów orkiestrowych w Polsce i w Europie. Motto działania Orkiestry a zarazem przesłanie dla młodych muzyków to: moje JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! Zasadniczym celem zatrudniania młodego muzyka w orkiestrze Sinfonia Iuventus winno być bowiem wyposażenie go w narzędzia skutecznego kształtowania swojej zawodowej kariery, na fundamencie profesjonalizmu warsztatowego i orkiestrowego know-how, ale także budowania i rozwijania artystycznej świadomości oraz wrażliwości muzycznej. Oferta Orkiestry musi być zarazem kierowana do wyselekcjonowanej w ramach przesłuchań grupy najlepszych młodych instrumentalistów. Zasadniczym celem zatrudnienia młodego muzyka w Orkiestrze Sinfonia Iuventus winno być wyposażenie go w narzędzia skutecznego kształtowania zawodowej kariery. Ze strony samej Instytucji niezbędne jest wykreowanie – wewnątrz i na zewnątrz – opartego na faktach przekonania, że bycie muzykiem w Sinfonia Iuventus stanowi certyfikat najwyższej jakości artystycznej i profesjonalizmu warsztatowego. Że „stempel” Sinfonia Iuventus otwiera drzwi do zawodowej realizacji, ponieważ bycie muzykiem w Sinfonia Iuventus stanowi certyfikat najwyższej jakości artystycznej i profesjonalizmu warsztatowego. Te cele – będące moim zdaniem raison d'etre całego przedsięwzięcia – można zrealizować jedynie w sytuacji spójności działań podejmowanych w sferze zarządzania orkiestrą. Uczynienie z Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus zespołu o wysokich notowaniach, mocnej marce a także jednoznacznym obliczu artystycznym i pozytywnym wizerunku widzę poprzez: 1. Reorganizację sposobów i zdefiniowanie celów zarządzania Instytucją, 2. Zdefiniowanie misji oraz polityki programowo-repertuarowej, 3. Stworzenie programu kameralistycznego, 4. Stworzenie systemu ocen i monitorowania pracy muzyków, 3 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! 5. Programowanie, 6. Świadomą i stymulującą politykę kadrową: a. wewnętrzną b. w zakresie gościnnych artystów-solistów i dyrygentów 7. Prowadzenie konsekwentnej polityki współpracy międzynarodowej promującej Orkiestrę i jej muzyków na kierunkach ich realnych przyszłych rynków pracy i potencjalnych miejsc docelowego zatrudnienia. 1. Reorganizacja zarządzania Instytucją Zarządzanie Instytucją musi być podporządkowane realizacji artystycznych i edukacyjnych celów do jakich powołana została Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus. Sprawnemu i skutecznemu przeprowadzeniu tego będzie służyć precyzyjne zdefiniowanie i rozgraniczenie obszarów kompetencji w dyrekcji Instytucji, a co także za tym idzie – uproszczenie systemu zarządzania. 2. Zdefiniowanie misji oraz polityki programowo-repertuarowej Nadrzędnym zadaniem Organizacji musi być jasne określenie, a następnie przeprowadzenie celów artystycznych i edukacyjnych w codziennej pracy z zespołem. Podstawowym środkiem do osiągnięcia tego jest prowadzenie konsekwentnej i pro-rozwojowej polityki repertuarowej ukierunkowanej na budowanie kompetencji muzyka orkiestrowego. Warto podkreślić, że absolwent wydziału instrumentalnego uniwersytetu muzycznego w głównej mierze przygotowany jest repertuarowo, mentalnie i technicznie do roli solisty. Wyzwania stojące przed muzykiem orkiestrowym są dla niego najczęściej obce i abstrakcyjne. Kłóci się to z zasadami panującymi w uczelniach europejskich. Tam głównym celem przygotowania młodego muzyka do pracy jest orkiestra. Trzeba zatem wzbogacić doświadczenie i wiedzę młodego muzyka o te często lekceważone elementy warsztatu. Cel ten należy osiągać nie tylko poprzez codzienną pracę całego zespołu, ale także w ramach organizowanych z udziałem mistrzów seminariów i warsztatów dla poszczególnych grup instrumentów. 4 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! Orkiestra Sinfonia Iuventus nie powinna prowadzić działalności koncertowej w taki sposób, jak inne orkiestry zawodowe. Ważne jest natomiast, by członkowie orkiestry – ale także publiczność – otrzymywali czytelny przekaz repertuarowy. Polityka programowa będzie w jasny sposób wartościować repertuar, oddzielając wyraźnie sferę muzyki poważnej (repertuar filharmoniczny, a także operowy), od wszelkiej innej – projektów związanych z wykonywaniem np. muzyki filmowej, musicalowej i szeroko rozumianej rozrywki. Budując fundament repertuaru będę więc po pierwsze uwzględniać te pozycje, które ze względu na specyfikę partii orkiestrowych pozwolą instrumentalistom opanować najtrudniejsze elementy warsztatu, poznać „pułapki” poszczególnych dzieł i ich partii orkiestrowych, a zarazem stanowią najczęstszy element Stworzenie przesłuchań wstępnych do profesjonalnych zespołów zespołów orkiestrowych. kameralnych Drugim kryterium doboru repertuaru będzie jego Sinfonia Iuventus z różnorodność stylistyczna i atrakcyjność dla udziałem publiczności. instrumentów Po trzecie ważne jest zachowanie różnorodności dętych oraz form i ról zespołu orkiestrowego – a więc zespołów uwzględnienie we właściwych proporcjach muzyki o składach symfonicznej, koncertów solowych z orkiestrą, większych: elementów repertuaru operowego, repertuaru sekstetów, przeznaczony na zredukowane składy (kameralne, oktetów itd. smyczkowe, dęte i inne – mniej typowe). wypełni istotną Warto też pamiętać, że współczesna instytucja lukę w polskim filharmonia to już nie tylko symfoniczny wieczór życiu muzycznym zbudowany w tradycyjnym układzie 2 x 40 minut i poszerzy z przerwą. To także inne formy prezentowania dostępność rzadko muzyki – krótkie koncerty popołudniowe, wykonywanego starannie przygotowana i wymyślona oferta dla a zarazem dzieci i młodzieży, przenikania się stylów niezwykle i gatunków, rozmaitość kombinacji obsadowych, atrakcyjnego multimedia, transmisje on-line, obecność repertuaru. w mediach strumieniowych. Także do tych nowych i wciąż zmieniający się sposobów obecność trzeba przygotować muzyków Sinfonii Iuventus – nie stroniąc od eksperymentowania i poszukiwań repertuarowych i formalnych. 5 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! Na koniec trzeba zauważyć, że oblicze programowe stanowi też ważną część przekazu wizerunkowego Orkiestry Sinfonia Iuventus jako instytucji prowadzonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 3. Stworzenie programu kameralistycznego Stworzenie zespołów kameralnych Sinfonia Iuventus z udziałem instrumentów dętych oraz zespołów o składach większych: sekstetów, oktetów itd. wypełni istotną lukę w polskim życiu muzycznym i poszerzy dostępność rzadko wykonywanego a zarazem niezwykle atrakcyjnego repertuaru. Gra w składach zredukowanych stanowi fundamentalny element podnoszenia poziomu osobistej odpowiedzialności artystycznej instrumentalisty orkiestrowego za wykonywaną przez siebie partię. W składach kameralnych „przezroczystość” faktury, a zatem słyszalność poszczególnych muzyków jest dużo wyższa niż w pełnym składzie symfonicznym. Kolejnym krokiem zmierzającym do upodmiotowienia muzyków – a zarazem praktyką stosowaną w renomowanych zespołach filharmonicznych – jest więc animowanie i stymulowanie aktywności muzyków orkiestrowych w ramach stabilnie (długofalowo) funkcjonujących przy orkiestrze zespołów kameralnych – triów, kwartetów, oktetów itp. Nie powinny być to zespoły powoływane ad hoc lecz raczej funkcjonujące w perspektywie kilkuletniej grupy muzyków otoczone pomocą warsztatową i organizacyjną. Zwłaszcza stworzenie zespołów kameralnych z udziałem instrumentów dętych oraz zespołów o składach większych: sekstetów, oktetów itd. wypełniłoby istotną lukę w polskim życiu muzycznym i poszerzyłoby dostępność rzadko wykonywanego a zarazem niezwykle atrakcyjnego repertuaru. 4. System ocen i monitorowania pracy muzyków Stworzenie systemu oceniania oraz monitorowania rozwoju artystycznego, egzekwowanie kreatywnego traktowania pracy w orkiestrze, to wymóg podyktowany koniecznością motywowania muzyków do stałego podnoszenia sowich kwalifikacji i sprawności warsztatowej. Szef orkiestry ma do dyspozycji oczywiście „tradycyjne” narzędzia ewaluacji i nagradzania, sprowadzające się głównie do hierarchizowania muzyków w ramach miejsc przy pulpitach, bądź powierzaniu im bardziej odpowiedzialnych partii solowych. Ideałem jest sytuacja, w której miejsca przy pulpitach są niemal całkowicie równorzędne, a muzycy mogą podlegać 6 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! swobodnej rotacji nawet w ramach jednego wieczoru koncertowego – ich poziom kompetencji artystycznych jest bowiem wyrównany i przewidywalny. W swoim programie przewiduję więc coroczną ocenę kompetencji muzyków – rodzaj testów sprawdzających nabyte umiejętności szczególnie pod kątem opanowania specyficznie trudnych partii orkiestrowych swojego instrumentu w ciągu sezonu. Efektem ewaluacji będzie podniesienie poziomu zdrowej konkurencyjności wewnątrz zespołu, a także wyłonienie kandydatów do wykonania partii solowej jako solisty w koncercie z orkiestrą w kolejnym sezonie artystycznym. Sinfonia Iuventus wymaga kreatywnego traktowania pracy w orkiestrze. 5. Programowanie W ramach prowadzonej dotąd działalności koncertowej – tradycyjnych koncertów i działań EDU – orkiestra w pełni wszechstronnie rozwija swoje umiejętności jako zespół i poszerza indywidualne kompetencje poszczególnych muzyków. Przedsięwzięcia EDU to koncerty dla szkół i młodzieży, a także forma wykonania opracowanego repertuaru w formie koncertu bez publiczności, w warunkach studia nagraniowego. Zarejestrowane nagranie jest namacalnym efektem pracy zespołu i dyrygenta – przedmiotem analiz i materiałem szkoleniowym do dalszej pracy z zespołem. Mając wszechstronne doświadczenie jako szef wielu zawodowych orkiestr będę układać repertuar Orkiestry Sinfonia Iuventus według sprawdzonych i skutecznych zasad, odzwierciedlających programowe podstawy wyszkolenia muzyka orkiestrowego. Ważne jest, by Sinfonia Iuventus nie upodobniła się programowo do innych zespołów filharmonicznych, prowadząc zarazem w określonym rytmie swą działalność koncertową i działania EDU; dlatego w swych wyborach repertuaru będę starannie wyważać obecność utworów, które mogą być postrzegane jako próba wykreowania w Warszawie kolejnej orkiestry symfonicznej – jednej z kilku podobnych. Ważnym obszarem do zagospodarowania będzie skierowana do szkół i środowisk młodzieżowych nowa oferta edukacyjna, której realizacji będzie sprzyjać powołanie przy Orkiestrze zespołów kameralnych. 7 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! 6. Polityka kadrowa Jednym z istotnych narzędzi polityki kadrowej będzie system ocen członków orkiestry. Za niezwykle istotny i pomocny czynnik uważam także stopniową zmianę organizacji zatrudniania muzyków w orkiestrze, tak by zwiększyć liczbę instrumentalistów korzystających z tej formy podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Chcę, by tryb zatrudniania pozwalał w większym stopniu traktować pracę w Sinfonia Iuventus jako swoisty, dodatkowy etap specjalistycznych studiów muzycznych. W większym stopniu niż dotychczas zaplecze organizacyjne Orkiestry powinno stanowić dla jej członków rodzaj „biura karier” – pomagać w aplikowaniu do zawodowych zespołów orkiestrowych. W myśleniu o osobach dyrygentów gościnnych musi być zawsze obecna świadomość, że dla dwudziestoparoletniego muzyka kontakt z wybitną osobowością artystyczną może być źródłem jedynej w swoim rodzaju inspiracji. Zaproszenia dla dyrygentów gościnnych będę traktować jako jeden z fundamentów kształtowania oblicza orkiestry i nauki rzemiosła. Uważam, że kierunek naszego myślenia o postaciach zapraszanych do współpracy dyrygentów powinny wyznaczać postacie takie jak Gustavo Dudamel, Vladimir Jurowski, Marek Janowski, Tadaaki Otaka, Ilan Volkov – z drugiej strony z młodzi polscy dyrygenci – choćby laureaci Konkursu Fitelberga. Poziom solistów zapraszanych do występów z orkiestrą, choć zawsze był dla mnie kwestią istotną, uważam za problem nieco mniej ważny z punktu widzenia realizacji zasadniczego celu, jakim jest budowanie warsztatu muzyka orkiestrowego. Dlatego polityka obsadowa w tym zakresie powinna po pierwsze uwzględniać realia finansowe i koncentrować się na artystach z Polski zwłaszcza młodych solistach, którym możemy ułatwić start i którzy często nie mają okazji, by nabrać doświadczenia w kontakcie z zespołem symfonicznym. Z drugiej strony oczywiście będziemy starannie dobierać artystów zagranicznych, których obecność uatrakcyjnia ofertę koncertową i jest swego rodzaju magnesem dla publiczności – a także źródłem inspiracji dla orkiestry. Prowadzimy też rozmowy z kilkoma wybitnymi solistami na temat podjęcia ich „autorskiej” współpracy z orkiestrą – lub jej składem kameralnym. 7. Obecność międzynarodowa Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus jest członkiem Europejskiej Federacji Narodowych Orkiestr Młodzieżowych (EFNYO) i prowadzi dość intensywną działalność koncertową zagranicą. Jednak międzynarodowa obecność 8 Tadeusz Wojciechowski JESTEŚ DOBRY – CHCIEJ BYĆ LEPSZY – BĘDZIESZ NAJLEPSZY! i aktywność Sinfonia Iuventus wymaga starannego przemyślenia pod kątem realizacji misji Instytucji, celów zawodowych muzyków i racjonalizacji kosztów. Nie jest bowiem celem samym w sobie planowanie wyjazdów zagranicznych, o ile nie wiążą się one z promowaniem Orkiestry i jej muzyków wobec potencjalnych pracodawców lub na realnych rynkach pracy. W relacjach międzynarodowych będę kładł nacisk na nawiązywanie kontaktów długofalowych i podtrzymywał w szczególności te, które owocują zaproszeniami do najbardziej prestiżowych sal – np. Musikverein w Wiedniu. Ze swej strony będę dbać o sferę osobistych kontaktów dyrektora orkiestry z ważnymi postaciami międzynarodowego życia muzycznego, czerpiąc z szerokiego zasobu własnych relacji z takimi osobami i instytucjami. Innym aspektem współpracy międzynarodowej będzie rozszerzenie programów wymiany muzyków pomiędzy Sinfonia Iuventus, a działającymi w innych krajach orkiestrami młodzieżowymi. P owyższe propozycje zmian i reform funkcjonowania Orkiestry Sinfonia Iuventus wynikają z moich osobistych doświadczeń i przemyśleń. Jestem natomiast przekonany, że ich realizacja może w perspektywie kilkunastu miesięcy uczynić z Sinfonia Iuventus markę atrakcyjną także dla potencjalnych sponsorów i nowych partnerów orkiestry. Tadeusz Wojciechowski 9
