Biuletyn Ekonomiczny nr 3/2013

Biuletyn Ekonomiczny nr 3/2013
2013-05-13 09:41:02
2
Marzec 2013
1. Rada Monetarna zdecydowała 26 lutego 2013 roku o obniżeniu bazowej stopy oprocentowania o kolejne 25
pb, z poziomu 5,50% do 5,25% (wcześniej stopę bazową Rada redukowała już w ostatnich sześciu miesiącach o
kolejne 25 pb).
2. 1,7%-owy spadek węgierskiego PKB w 2012 roku. Według wstępnych, szacunkowych danych urzędu
statystycznego (KSH) PKB Węgier w IV kwartale 2012 roku skurczyło się r/r o 2,7%. Po wyeliminowaniu
czynników sezonowych i kalendarzowych spadek w stosunku do poprzedniego kwartału wyniósł 0,9% r/r. W
całym 2012 roku PKB skurczył się o 1,7%. Ostateczne dane zostaną opublikowane 8 marca br.
3. Ceny artykułów konsumpcyjnych były w styczniu 2013 roku wyższe o 3,7% w stosunku do cen ze stycznia
2012 roku. W szybkim tempie drożała żywność - o 5,8% r/r (przy czym jaja o 17,0%, tłuszcz wieprzowy o 14,5%,
mąka o 15,1%, olej spożywczy o 9,9%, wieprzowina o 8,2%, żywność sezonowa o 18,3%). O 13,1% zdrożał
alkohol i wyroby tytoniowe. W porównaniu z poziomem sprzed roku koszty energii dla gospodarstw domowych
wzrosły o 2,4%, gazu butlowego o 12,1%, gazu przewodowego o 3,1%, ogrzewania centralnego zaś obniżyły się
o 8,5%. Ceny odzieży wzrosły o 0,8%, a usług o 3,1%, w tym wywóz śmieci o 8,4%, opłaty za komunikację
lokalną 5,2%. O 2,1% spadły natomiast ceny dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku. W stosunku do
poprzedniego miesiąca ceny w styczniu 2013 roku wzrosły o 0,8%. (KSH)
4. W okresie listopad 2012 - styczeń 2013 roku bezrobocie na Węgrzech wyniosło 11,2%. W badanym okresie
liczba bezrobotnych wyniosła 486 tysięcy osób. W grupie wiekowej 25-54 lat bezrobocie pozostało zasadniczo
bez zmian (wzrost 0,2% r/r) i wyniosło 10,3%, w grupie wiekowej 55-64 obniżyło się o 1,5% r/r (do poziomu
7,6%), a wśród osób młodszych (15-24 lat) wynosiło 28,4% (wzrost o 1,3% w porównaniu z analogicznym
okresem sprzed roku). Spośród ogółu bezrobotnych 46,8% poszukiwało pracy przez okres dłuższy niż rok, a
przeciętny okres przebywania bez zatrudnienia wynosił 16,3 miesięcy. (KSH)
5. W okresie listopad 2012 - styczeń 2013 roku zatrudnionych na Węgrzech było 3.855 tys. osób, co oznacza o
39 tys. osób więcej (wzrost o 1,0%), niż w analogicznym okresie roku 2011. (KSH)
6. W okresie styczeń-grudzień 2012 roku średnia płaca brutto osób zatrudnionych na pełnym etacie wzrosła o
4,6% r/r i wyniosła 223.000 HUF, przy czym w sektorze prywatnym średnia płaca brutto wzrosła o 7,2% (do
233.700 HUF), a w sektorze publicznym o 3,7% (do 214.900 HUF). Średnia płaca netto w gospodarce narodowej
(liczona bez ulg rodzinnych) wzrosła w badanym okresie o 2,0% r/r i wyniosła 144.000 HUF. (KSH)
7. W grudniu 2012 roku produkcja przemysłowa w relacji r/r odnotowała spadek 7,6%, zaś po wyeliminowaniu
czynników kalendarzowych spadek 3,4%. W stosunku do listopada 2012 roku, po wyeliminowaniu czynników
sezonowych i kalendarzowych, wskaźnik produkcji zmniejszył się w grudniu 2012 o 2,5%. W okresie styczeńgrudzień 2012 roku produkcja przemysłowa była niższa o 1,7% r/r. Eksport produktów przemysłowych zmniejszył
się w okresie styczeń-grudzień 2012 roku o 0,7% r/r, a w miesiącu grudzień zmniejszył się o 9,6% r/r. Sprzedaż
krajowa produktów przemysłowych w okresie styczeń-grudzień 2012 roku zmniejszyła się o 3,9% r/r, w samym
grudniu zaś o 6,4% r/r. (KSH)
8. W styczniu 2013 roku ceny produkcji sprzedanej przemysłu były niższe o 0,9% w stosunku do stycznia
2012 roku, a w stosunku do poprzedniego miesiąca ceny wzrosły o 1,4%, przy czym ceny sprzedaży krajowej
spadły w styczniu o 0,2% r/r, a sprzedaży na eksport wzrosły o 2,3% r/r. (KSH)
9. Węgierski przemysł budowlany odnotował w grudniu 2012 roku spadek o 3,1% w porównaniu z grudniem
2011 roku, przy czym produkcja budynków wzrosła o 0,2%, zaś wykonanie robót budowlanych innego typu było
niższe o 6,5%. W całym 2012 roku produkcja budowlana zmniejszyła się o 5,9%, produkcja budynków skurczyła
się o 7,6%, wykonanie robót budowlanych innego typu o 4,0%. W stosunku do grudnia 2011 roku w grudniu 2012
roku portfel nowych zamówień na roboty budowlane był niższy o 6,0%, a skumulowana liczba zamówień była
wyższa o 25,6%. (KSH)
3
10. W grudniu 2012 roku wartość węgierskiego eksportu wyniosła 5.437,3 mln EUR (spadek o 8,5% w stosunku
do grudnia 2011 roku), a importu 5.294,2 mln EUR (spadek o 6,2%), co oznacza, że - dodatnie dla Węgier saldo obrotów handlowych ukształtowało się na poziomie 143,1 mln EUR. W okresie styczeń-grudzień 2012 roku
wartość węgierskiego eksportu wyniosła 80.090,0 mln EUR (wzrost o 0,1% r/r), a importu 73.266,7 mln EUR
(wzrost o 0,5% r/r). Saldo - dodatnie dla Węgier - wyniosło w badanym okresie 6.823,3 mln EUR. (KSH)
11. W grudniu 2012 roku wolumen obrotów handlu detalicznego zmniejszył się o 2,1% r/r, a w okresie
styczeń-grudzień 2012 roku o 1,9% r/r. W stosunku do poprzedniego miesiąca, po wyeliminowaniu czynników
sezonowych i kalendarzowych, wolumen obrotów handlu detalicznego pozostał w zasadzie bez zmian. Wartość
obrotów handlu detalicznego (w tym również internetowego i wysyłkowego) w grudniu 2012 roku. wyniosła 835,0
mld HUF, a w okresie styczeń-grudzień 2012 roku 8.257,0 mld HUF. (KSH)
12. W stosunku do grudnia 2011 roku ceny produktów rolnych wzrosły w grudniu 2012 roku o 18,1% (w
okresie styczeń-grudzień 2012 roku wzrosły o 15,4% r/r), przy czym ceny upraw roślinnych wzrosły o 26,1% r/r,
zwierząt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego o 4,5%. (KSH)
13. Rezerwy międzynarodowe węgierskiego banku centralnego MNB wyniosły na koniec stycznia 2013
roku 34.396,5 mln EUR (w analogicznym okresie 2012 roku rezerwy wynosiły 37.242,0 mln EUR).
14. W lutym 2013 roku obroty na Budapeszteńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (BÉT) wyniosły
193.407 mln HUF (spadek o 4,7% w stosunku do poprzedniego miesiąca; spadek o 20,6% w stosunku do lutego
2012 roku), a średnia wartość dziennej transakcji wyniosła 9.670,4 mln HUF.
15. Wzrost zadłużenia państwa. Wg centrum obsługi zadłużenia państwowego (ÁKK) zadłużenie brutto budżetu
centralnego wyniosło na koniec stycznia br. 21.187,8 mld HUF i było wyższe o 467,7 mld HUF w porównaniu ze
stanem z końca grudnia 2012 roku. Oznacza to najwyższy poziom zadłużenia od listopada 2011 roku. Wzrost
wynika głównie z zadłużenia forintowego, które z 12.042,4 mld HUF wzrosło do 12.446,3 mld HUF. Dług w
walutach obcych w styczniu br. podwyższył się z 8.326,6 mld HUF w grudniu 2012 do 8.436,7 mld HUF, co
wynika głównie z emisji i sprzedaży obligacji denominowanych w EUR (tzw. PEMÁK). Skumulowana wartość
papierów wartościowych w HUF wzrosła z 986,6 mld HUF w grudniu 2012 do 1.049,4 mld HUF w styczniu 2013
roku.
16. Zadłużenie państwa w 2012 roku wg MNB. Z kolei, wg wstępnych danych banku centralnego, opartych
o standardy kryteriów z Maastricht, zadłużenie Węgier na koniec 2012 roku wyniosło 22.373 mld HUF, co stanowi
79% PKB Węgier. Zadłużenie netto na koniec 2012 rku wyniosło natomiast 60,5% PKB (w poprzednim roku 52,7% PKB).
17. Projekcja banku centralnego dot. długu publicznego. Opublikowana przez MNB 22.02 projekcja
techniczna deficytu budżetowego i zadłużenia państwa na następne 15 lat pokazuje, że - przy aktualnie
zdefiniowanym, w założeniu niezmiennym środowisku polityki gospodarczo-fiskalnej - poziom zadłużenia z końca
2012 roku na poziomie niemal 79% PKB może spaść do 66% w 2027 roku (co jest mocno zbliżone z danymi KE
opublikowanymi jesienią 2012 roku, natomiast różni się od poprzedniej projekcji technicznej MNB z maja 2012
roku, kiedy kalkulowano redukcję zadłużenia do poziomu 59,4% PKB do 2026 roku). W następnych dwóch latach
dług publiczny powinien oscylować wokół poziomu 78-79%, by w latach 2015-17 osiągnąć szczyt - 80%. Treść
projekcji wskazująca na wzrost zadłużenia w najbliższym okresie wywołała ostrą reakcję min. Gy. Matolcsyego,
który dzień przed jej publikacją ocenił wizję MNB jako wysoce nieetyczną i szkodliwą dla kraju oraz samego MNB.
W kwestii wzrostu PKB bank centralny skorygował swe przewidywania na 2013 rok z 1,5% do 0,5%.
18. Styczniowy deficyt budżetowy. Wg danych resortu gospodarki deficyt budżetowy w styczniu 2013 roku
wyniósł 2,5 mld HUF (dla porównania: w roku ubiegłym odnotowano nadwyżkę na poziomie 107,3 mld HUF), co
stanowi 0,3% deficytu budżetowego założonego na cały 2013 rok (841,8 mld HUF).
19. KE prognozuje deficyt budżetowy na poziomie 3,4% PKB. Według zimowej prognozy KE opublikowanej
4
22.02 deficyt budżetowy w 2013 roku wyniesie 3,4% PKB, a wzrost gospodarczy -0,1%. W 2014 roku deficyt
wynieść ma także 3,4% PKB, a wzrost gospodarczy 1,3%. Warto podkreślić, że w poprzednim, jesiennym
raporcie, KE przewidywała jeszcze deficyt w roku bieżącym na poziomie 2,9% PKB. Zadłużenie państwa, które w
2012 roku wyniosło 78,6% PKB, w 2013 roku ma osiągnąć 78,7%, by w 2014 roku spaść do 77,7%. Rząd
skomentował obecną prognozę KE jako błędną, opartą o nieprawidłową prognozę wzrostu gospodarczego (rząd
przyjmuje wzrost PKB na poziomie 1%). Przewidziany przez KE wyższy deficyt wynika zdaniem rządu również z
tego, że nie uwzględniła ona pozytywnych skutków takich pozycji po dochodowej stronie budżetu państwa jak
redukcja szarej strefy w gospodarce, połączenie on-line kas fiskalnych z urzędem skarbowym, czy wprowadzenie
systemu elektronicznych opłat drogowych e-toll. Rząd jest przekonany, że bez problemu utrzyma jednak deficyt
na poziomie poniżej 3% PKB dzięki swej "udanej polityce budżetowej" (jak i ew. wykorzystaniu rezerwy
budżetowej w kwocie 400 mld HUF) i tym samym już wiosną procedura EDP mogłaby zostać zniesiona
(najnowszy plan konwergencji przesłany zostanie do Brukseli w kwietniu br.). Komisarz O. Rehn podczas
konferencji prasowej wymienił Węgry wśród 6 krajów UE, wobec których procedura EDP może zostać uchylona.
20. Prognoza GKI. Po skurczeniu się gospodarki (o -1,7%) w zeszłym roku w swej najnowszej prognozie Instytut
badań nad gospodarką GKI przewiduje na rok bieżący stagnację, przyczyniającą się do oderwania Węgier od
grupy pozostałych krajów regionu, które cechuje wzrost. Na Węgrzech, mimo skromnego wzrostu w sektorach
rolnictwa, przemysłu i informatyki, z powodu nadal kurczących się nakładów inwestycyjnych obserwuje się
dalsze spadki w pozostały branżach gospodarki. Wg GKI, rząd rychło przedłoży pakiet korekcyjny budżetu (o
wartości ok. 200 mld HUF), byle tylko uwolnić się z EDP. Następnym pytaniem będzie to, na ile przedwyborcza
polityka gospodarcza rządu ‘zrujnuje budżet', która w drugiej połowie roku z dużym prawdopodobieństwem
przejawiać się będzie m.in. wzapowiedzianych już podwyżkach dla pedagogów, dalszej redukcji kosztów energii
dla gospodarstw, czy jednorazowej podwyżce emerytur. Prognoza szczegółowa GKI na 2013 rok (wnawiasie dane
za 2012 rok): PKB: 0% (-1,7%), produkcja przemysłowa: 1,0% (-1,7%), inwestycje: -2% (-5,2%), handel
detaliczny: -0,5% (-1,9%), eksport: 3% (0,2%), import: 2,5% (0,4%), bilans handlu zagranicznego w mld EUR: 7,5
(6,9), kurs EUR: 290 HUF (289,4), deficyt budżetowy mld HUF: 800 (607,5), przeciętna płaca brutto: 4% (4,6%),
inflacja: 3,5% (5,7%), bezrobocie na koniec roku: 10,7% (10,7%).
21. Raport OECD. OECD stwierdza jednoznacznie, że w węgierskiej gospodarce nie odnotowano
wystarczającego wzrostu przez ostatnie 2 lata i boryka się ona wciąż z tymi samymi problemami. Raport
podkreśla, że na Węgrzech jest bardzo wysoki klin podatkowy (trzeci najwyższy w OECD - w kategorii
pracowników nie posiadających dzieci oraz o przeciętnym wynagrodzeniu). Raport proponuje także cały szereg
rozwiązań takich jak zmniejszenie kosztów zatrudnienia, przywrócenie odpisu podatkowego dla najniżej
zarabiających przy jednoczesnym zwiększeniu podatków dla najbogatszych, usunięcie utrudnień w zatrudnieniu
dla emerytów, indeksację wieku emerytalnego czy wreszcie opodatkowanie wszystkich emerytur i rent. Wiele
krytyki raport poświęca także zmniejszeniu państwowego finansowania edukacji wyższej. OECD w swej ocenie
podkreśla także, że na Węgrzech wciąż niska jest proporcja osób zdobywających wykształcenie wyższe i
specjalistyczne, a dziedziny nauczania nie są skoordynowane z zapotrzebowaniem rynku pracy. Jako pozytywne
raport OECD wskazuje przekształcenie systemu samorządów lokalnych oraz zmniejszenie liczby zatrudnienia w
sektorze budżetowym. Niemniej jednak pozytywne skutki tych działań są - zdaniem autorów raportu niwelowane przez zatrudnienie w sektorze robót publicznych.
22. Moody's nie widzi poprawy. Agencja Moody's podjęła decyzję o utrzymaniu oceny wiarygodności kredytowej
dla Węgier z listopada 2012 roku - Ba1, z perspektywą negatywną. Inne duże agencje podają perspektywę
stabilną (23.11.2012 S&P - BB z perspektywą stabilną, 20.12.2012 Fitch Ratings - BB+ z perspektywą stabilną).
Według Moody's działania węgierskiego rządu w zakresie polityki gospodarczej nadal pogarszają
średniookresowe perspektywy wzrostu gospodarczego i stawiają pod znakiem zapytania zdolność do
zmniejszania zadłużenia państwa. Szczególnie problematycznie został oceniony klimat inwestycyjny. Dodatkowo,
nie jest pewne czy gospodarka węgierska będzie w stanie oprzeć się ew. szokom zewnętrznym. Do elementów
zwiększonego ryzyka agencja zalicza również przedwyborczą rozrzutność i spadek gospodarczy, które mogą
przynieść w kilkunastu następnych miesiącach destabilizację budżetu państwa. Rząd zareagował typowym
komunikatem: "agencja dokonuje oceny stronniczo i nie na podstawie faktów, a inwestorzy finansowi coraz
5
bardziej opierają się na własnych analizach i spostrzeżeniach; maja też zaufanie do Węgier, na co wskazują
udane aukcje państwowych papierów wartościowych i zmniejszający się stopień oceny ryzyka kraju".
23. Emisja obligacji w USD. Węgry sprzedały na rynkach międzynarodowych obligacje denominowane w dolarach
na kwotę 3,25 mld USD, z czego obligacje pięcioletnie (oprocentowanie 4,2%) na kwotę 1,25 mld USD, a
dziesięcioletnie (5,4%) na kwotę 2,0 mld USD. Warto wiedzieć, że w roku bieżącym wymagalny stanie się dług w
kwocie 7,7 mld USD ( w tym zadłużenie wobec MFW z tytułu kredytu z 2008 roku na kwotę 5,1 mld USD), toteż w ocenie ekspertów - należy spodziewać kolejnych emisji, najprawdopodobniej tym razem w EUR i CHF. Ruch ten
ocenia się też jednoznacznie jako definitywne zamkniecie rozmów z MFW/UE ws. nowego kredytu.
24. Plany dalszej emisji obligacji w walutach obcych. Wiceszef centrum obsługi zadłużenia (ÁKK) przedstawił
zarys planu rychłej emisji dalszych obligacji wkwocie 1,5 mld EUR (dwa tygodnie temu trafiły na rynek
amerykański węgierskie obligacje denominowane w USD o wartości 3,25 mld USD). Nie wiadomo jeszcze jednak
w jakiej walucie nastąpi emisja, ale raczej na pewno nie będą to już dolary amerykańskie.
25. Ocena węgierskich obligacji przez Fitch. Agencja Fitch Ratings zaliczyła węgierskie obligacje do kategorii
spekulacyjnej, nadając jej jednak perspektywę stabilną (BB+). To ocena tożsama z oceną zadłużenia kraju
wystawioną przez tę agencję.
26. Zmiany w strukturze MNB. Podczas przesłuchania przed komisją parlamentarną Gy. Matolcsy, kandydat na
prezesa MNB, nie zdradził żadnych dalszych szczegółów na temat swej polityki monetarnej, potwierdził zamiar
zerwania z liberalną polityką monetarną odpowiedzialną jego zdaniem za zadłużenie dewizowe kraju. Kandydat
wytyczył dla siebie ostrożny kierunek konserwatywny, w ramach którego bank centralny - jako niezależna
instytucja - ma dążyć do relacji partnerskich z rządem. Bank centralny ma spełnić potrójne zadanie: stabilizować
ceny, finanse i wspierać politykę gospodarczą rządu. Aczkolwiek nie zostało to wypowiedziane wprost, to jednak
analitycy twierdzą, że były Minister gospodarki zamierza przenieść swe merkantylistyczne podejście do
gospodarki również na grunt banku centralnego (prezydent J. Áder mianował Matolcsyego prezesem MNB z
dniem 4 bm.) Przepisy prawne regulujące porządek działania MNB zostały zmienione jeszcze w ramach ostatnich
decyzji Matolcsyego, jako Ministra, w rezultacie czego od 03.03. wszelkie uprawnienia pracodawcy wynikające z
zatrudnienia pracowników (również ustalanie płac) przechodzą do jednoosobowej kompetencji prezesa
(dotychczas wiceprezesi i dyrektorzy banku centralnego wykonywali te kompetencje wobec kierowników
podległych im jednostek organizacyjnych, kierownicy zaś wobec swoich przełożonych). Matolcsy zamierza też
stworzyć funkcję dyrektora generalnego banku, który będzie podejmować decyzje w sprawach kadrowych,
zamiast prezesa (kandydat na to stanowisko, to Róza Nagy, dotychczasowa sekretarz stanu w resorcie
gospodarki). Uprawnienia wiceprezesów do samodzielnego reprezentowania banku centralnego ograniczone
zostały do przedstawicielstwa łącznego wraz z prezesem MNB. Wśród wielu innych osób będących na
stanowiskach kierowniczych w ministerstwie gospodarki do banku centralnego przechodzi też sekretarz stanu
odpowiedzialny za planowanie gospodarcze Sándor Csizmadia, a Gyula Pleschinger - odpowiedzialny za podatki i
finanse - został delegowany do Rady Monetarnej MNB jako jej członek z zewnątrz (delegowany przez parlament),
trzecim wiceprezesem MNB zostanie dotychczasowy podsekretarz stanu odpowiedzialny za sprawy podatkowe
Adám Balog. Jednocześnie prezydent poinformował o mianowaniu na stanowiska sekretarzy stanu w resorcie
gospodarki następujących osób: Mónika Balatoni, István Klinghammer oraz András Doncsev.
27. Kierunki i cele polityki gospodarczej pozostaną bez zmian, mogą się pojawić nowe instrumenty. Mihály Varga,
nowy minister gospodarki (oficjalnie objął urząd 7 marca 2013), oprócz zmniejszenia zadłużenia państwa i
zwiększenia zatrudnienia, ma zamiar przestawić gospodarkę na ścieżkę wzrostu. Dodał, że ew. modyfikacja
tegorocznego budżetu może nastąpić najwcześniej po zapoznaniu się zwynikami za pierwszy kwartał. Kluczowe
jest wyjście spod EDP, dlatego też - w jego ocenie - nie ma możliwości w budżecie na ruchy wspierające
kampanię (przed)wyborczą. Porozumienia strategiczne rządu z zachodnimi koncernami oraz polityka otwarcia na
wschód mają służyć wzrostowi inwestycji, lecz - w jego ocenie - wzmocnienie kontaktów ze wschodem ma sens
tylko wtedy, kiedy nie ulegają osłabieniu istniejące już kontakty z zachodem. Specjalne podatki sektorowe należy
jeszcze utrzymać w mocy, szczególnie do czasu, dopóki Węgry są objęte EDP. Wspomniał też o porozumieniu
zbankami, do którego może dojść w najbliższych tygodniach, co powinno przyczynić się do zwiększenia ich oferty
6
kredytowej w zamian za pewne ułatwienia podatkowe. Do zapowiedzi premiera o redukcji podatku dochodowego
od osób fizycznych (z 16% do 10%) nowy minister gospodarki odniósł się z komentarzem: "liczby budżetu są
dość sztywne", tj. gdyby rząd zrezygnował zdochodów, zmuszony byłby do ich uzupełnienia. Nie wyklucza
jednak, by w przyszłości doszło do takiej redukcji. Pierwsza oficjalna wizyta M. Vargi w charakterze szefa resortu
gospodarczego prowadzić będzie do Berlina.
28. Państwo poręcza zakup węgierskich spółek gazowych E.On. Minister rozwoju narodowego złożyła wniosek o
modyfikację (pierwszą w tym roku) ustawy budżetowej w związku z poręczeniem zakupu (do kwoty 875 mln EUR
+ 90 mld HUF) przez państwową grupę MVM spółek E.ON Trading i E.ON Földgáz. W przypadku nie wywiązania
się MVM z obowiązku zapłaty w terminie do 30 września br. E.On będzie mógł wnioskować u ministra
odpowiedzialnego za budżet o wykonanie zobowiązania wynikającego z poręczenia. Jednak w marcu br., zgodnie
z poprawką do tegorocznego budżetu, rząd zmienił warunki poręczenia ztytułu zakupu przez MVM Zrt. spółek
gazowych E.On-u. Tym samym zmodyfikowano ustawę uchwaloną 12 lutego br. Zgodnie z poprawką, rząd udzieli
poręczenia na rzecz MVM Zrt. jedynie na 80% ceny określonej w umowie kupna-sprzedaży, lecz maksymalnie na
kwotę 256 mld HUF. Akt podpisania umowy kupna-sprzedaży spółek E.On jest już mocno opóźniony (pierwotnie
termin sfinalizowania transakcji wyznaczono na 31 stycznia br.). Powinno dojść do niego do połowy marca br.
29. Dalsza redukcja opłat za media zaplanowana na 1 lipca br. Po zakończeniu trzydniowego posiedzenia frakcji
dwóch partii rządzących przewodniczący A. Rogán zapowiedział od 1 lipca br. kontynuację obniżek opłat za
wodę, kanalizację, odprowadzanie ścieków, wywóz śmieci, gaz w butlach i usługi kominiarskie. Redukcja ma
wynieść średnio 10%, z uwzględnieniem różnic cenowych w poszczególnych regionach kraju. Plan i
harmonogram zmniejszenia opłat ma zostać opracowany przez grupę roboczą pod przewodnictwem wiceministra
gospodarki J. Fónagya. Dodatkowo, operatorzy podlegli samorządom mają zbadać możliwości redukcji kosztów
swej działalności.
30. Program tworzenia nowych miejsc pracy w 2013 roku. Resort gospodarki także w roku bieżącym ogłosił
program wspierania tworzenia nowych i utrzymania dotychczasowych miejsc pracy. Na program wyodrębniono
10 mld HUF, z przeznaczeniem na dotacje dla 700-800 mikro- i mśp, przysparzających 5.200 nowych miejsc
pracy oraz na utrzymanie 10 tysięcy już istniejących. Do konkursu przystąpić mogą, w okresie 14.02-05.04.2013,
firmy funkcjonujące na rynku od co najmniej 2 lat i wykazujące w ostatnim roku swojej działalności dodatnie
saldo. Bazowo, na jedno miejsce pracy udzielić można wsparcia na poziomie 1,5 mln HUF, co może być
uzupełnione kwotą dodatkowych 500 tys. HUF w przypadku zatrudniania zarejestrowanego bezrobotnego, a o
dalsze 300 tys. HUF w przypadku osoby pochodzenia romskiego. Dodatkowo, 200 tys. HUF można uzyskać, gdy
inwestycja realizowana jest w najbardziej zacofanych regionach kraju, 300 tys. HUF jeśli w jednym z 47
najbardziej zacofanych powiatów, a 400 tys. HUF jeśli w jednej z 903 miejscowości zaliczonych do wolnych stref
przedsiębiorczości. Łącznie na jedno miejsce pracy może przypaść do 3 mln HUF wsparcia w ramach tego
programu, poza ulgami i wieloletnimi zwolnieniami dla pracodawców w ramach uchwalonego w 2012 roku
rządowego programu ochrony miejsc pracy w opłacaniu składek ubezpieczenia społecznego chronionych
kategorii pracowników.
31. Nowy kodeks cywilny a biznes. Po dwuletnich pracach przygotowawczych uchwalono nowy kodeks cywilny
(wchodzący w życie 15 marca 2014 roku), zawierający także przepisy odnoszące się do spółek handlowych. Tym
samym dotychczasowa redakcyjna jedność prawa handlowego, przejawiająca się w zebraniu w jednym akcie
prawnym (Ustawa IV. z 2006 r. o spółkach handlowych) przepisów materialnych, proceduralnych, podatkowych i
księgowych została zniesiona. Znikają tzw. spółki użytku publicznego, nie będzie jednak przeszkody dla zawarcia
porozumienia, że dana spółka prowadzi działalność o takim charakterze. Spółki jawne i komandytowe nabędą
osobowość prawną, kapitał założycielski spółki z o.o. podwyższony zostanie z 500 tys. HUF do 3 mln HUF.
Największy wpływ wywrze na spółki handlowe nowa zasada mówiąca o tym, że przy ustalaniu relacji
udziałowców i regulowaniu funkcjonowania danego podmiotu, organizacji, będzie można odstąpić od materii
ustawowej, jeżeli przepis prawny wyraźnie tego nie zakazuje lub nie naruszy to praw mniejszościowych, praw
wierzycieli i pracowników. Powierzenie doradcom i samym zainteresowanym oceny, czy dane rozwiązanie rażąco
narusza prawa wprowadza dużo niepewności np. przy podwyższeniu kapitału zakładowego sp. z o.o. gdzie k.c.
wymaga większości trzech czwartych tj. porozumienia właściciela z mniejszością, pozostanie jednak pytanie, czy
7
umowa spółki będzie mogła obniżyć proporcję do zwykłej większości i czy nie będzie to rażącym naruszeniem
praw mniejszości. Ciekawą zmianą jest też możliwość zawieszenia procesu decyzyjnego poprzez złożenie przez
jednego z dyrektorów zarządzających sprzeciwu przeciwko planowanej decyzji drugiego dyrektora
zarządzającego w sytuacji, gdy w spółce działa dwóch uprawnionych do samodzielnego podpisu dyrektorów
zarządzających. Dopiero praktyka pokaże, czy zaniechanie złożenia sprzeciwu wywrze skutek w postaci
odpowiedzialności odszkodowawczej.
32. Przejęcie zadłużenia większych samorządów lokalnych. Jesienią 2012 roku rząd zapowiedział przejęcie
długów samorządowych w kwocie nieco ponad 600 mld HUF, z czego pod koniec 2012 roku zrealizował
oddłużenie w 100%-ach miejscowości o liczbie mieszkańców poniżej 5 tysięcy osób. Obecnie rozpoczął się drugi
etap, czyli proces negocjacyjny z większymi miejscowościami (w tym Budapesztem), w wyniku których przejęte
ma zostać ok. 500 mld HUF zobowiązań komunalnych. Skala przejmowania długów większych samorządów ma
sięgnąć - w przypadku samorządów znajdujących się w dobrej kondycji finansowej - 40% ich zadłużenia, a w
przypadku samorządów w gorszym położeniu - do 70%. W stolicy państwo przejmie 60% długu miasta, do
podpisania odpowiedniego porozumienia ma dojść 8 marca. Premier Węgier podkreślił, że w zamian samorządy
zobowiązały się przyjąć takie reguły, które uniemożliwią zaciąganie zobowiązań finansowych ponad ich
możliwości. Według rzecznika rządu środki na pokrycie przejętego długu (w kwocie 500 mld HUF) niekoniecznie
musi się ukazać wśród tegorocznych liczb budżetowych, gdyż rząd nie zamierza ich spłacać w jednej kwocie,
ponieważ długi samorządów zostały zaciągnięte na wiele lat.
33. Zmiany podatkowe. Ostatnim krokiem poczynionym w charakterze ministra gospodarki było złożenie przez
Gy. Matolcsyego pakietu zmiany ustaw podatkowych, zawierających również regulacje dot. unijnej pomocy
prawnej udzielanej w sprawach podatkowych. I tak, rząd po wprowadzonych wzeszłym roku restrykcjach łagodzi
podejście do m.in. przemysłu ‘hazardowego', kasyna bowiem będą mogły zmienić opodatkowanie liniowe na
degresywne. Wraz z przyjęciem modyfikacji, na pierwsze 10 mld czystego dochodu z gier wymierzona zostanie
stawka podatkowa w wysokości 30%, do pozostałej zaś części odnosić się będzie stawka 10%.
34. P. Szijjártó pełnomocnikiem ds. relacji gospodarczych z Rosją i Chinami. Péter Szijjártó, sekretarz stanu w
Kancelarii Premiera, odpowiedzialny za współpracę gospodarczą z zagranicą, przejął od (kończącego z dniem 3
bm. wykonywanie funkcji ministra gospodarki) Gy. Matolcsyego obowiązki pełnomocnika rządu odpowiedzialnego
za kontakty chińsko-węgierskie i rosyjsko-węgierskie. Pełnić też będzie, ze strony węgierskiej, obowiązki prezesa
odpowiednich wspólnych komisji gospodarczych. Wśród wytyczonych celów rządu Szijjártó wymienił
ukształtowanie strategicznej, finansowej współpracy z Chinami, w czym udział ma wziąć również bank centralny
oraz dokonanie poważnych inwestycji infrastrukturalnych przy pomocy chińskich środków finansowych, a także
ożywienie eksportu węgierskich małych i średnich przedsiębiorstw do Chin. Wodniesieniu do Rosji wymieniona
została możliwość wzrostu eksportu węgierskich produktów rolnych.
35. Projekt wprowadzenia nowego podatku specjalnego. Od połowy br. na firmy medialne ma zostać nałożony
podatek z tytułu usług meteorologicznych (ostawce 0,5%). Celem jest zapewnienie państwowej służbie
meteorologicznej odpowiednich dochodów gwarantujących dobrej jakości krajową sieć pomiarową i lokalne
systemy prognostyczne. Podstawą opodatkowania mają być roczne dochody operatorów mediów, wpływające z
reklam.
36. Nowy pełnomocnik ministra rozwoju obszarów wiejskich. Został nim I. Horváth, wiceprezes parlamentarnej
komisji ds. rolnictwa. Jego zadaniem będzie nadzór nad realizacją rządowego programu podwojenia trzody
chlewnej na Węgrzech (obecnie niespełna 3 mln sztuk). Rząd przeznaczył na ten cel 2,6 mld HUF ze środków
krajowych.
37. Francuska firma oferująca bony żywieniowe opuszcza Węgry. Spółka Le Cheque Dejeuner Kft. podjęła
ostateczną decyzję wyjściu z Węgier. Jej bony będzie można realizować na Węgrzech do 31 maja br. W 2012
roku rząd zreformował ten rynek.
38. Nowa inwestycja Opla w Szentgotthárd. Opel zainwestuje 130 mln EUR w rozbudowę swych węgierskich
8
zakładów. We wrześniu ub.r. roku GM oddano do użytku nową fabrykę silników w Szentgotthárd (inwestycja o
wartości 500 mln EUR). Obecna inwestycja ma pozwolić na produkcję rocznie dodatkowo 130 tys. silników diesla.
Fabryka GM w Szentgotthárd powstała w 1990 roku, od 1992 roku odbywa się tutaj produkcja silników
benzynowych. Węgierskie zakłady są wyłącznym producentem silników dla europejskich fabryk Opla, a część
silników trafia do fabryk GM w Ameryce Północnej.
39. Porozumienie Volvo z Rába. Volvo Bus Corporation oraz państwowa spółka Rába Járműipari Holding Nyrt.
podpisały w Parlamencie, w obecności szwedzkiej minister handlu E. Björling oraz wicemin. w Kancelarii Premiera
P. Szijjártó, porozumienie strategiczne w zakresie współpracy na rynku autobusów. Pojazdy, wyprodukowane
wspólnie na potrzeby komunikacji miejskiej w Budapeszcie BKV oraz państwowych linii autobusowych Volán,
mają się docelowo składać w 30%-ach z części wytworzonych przez zakłady Rába i jego węgierskich
poddostawców.
40. MFW utrzyma swoje biuro w Budapeszcie. G. Rice, dyrektor ds. międzynarodowych MFW kategorycznie
zaprzeczył pogłoskom jakoby miało dojść do zamknięcia biura Funduszu w Budapeszcie. Doniesienia prasowe
zdementował także główny negocjator z MFW węgierskiego rządu, minister M. Varga. Stwierdził on również, że
po emisji obligacji dewizowych przez rząd węgierski w polityce gospodarczej ukonstytuowała się nowa sytuacja,
którą rząd obecnie poddaje dokładnej analizie i w najbliższej przyszłości podejmie decyzję, czy będą prowadzone
dalsze rozmowy z instytucjami międzynarodowymi.
41. Połączenie kas fiskalnych on-line z urzędem skarbowym od maja br. Rząd węgierski przedłużył o miesiąc
termin obowiązkowej wymiany kas fiskalnych - używanych w handlu detalicznym - do 1 maja 2013 r. Nowe kasy
fiskalne będą się łączyć przez internet z urzędami skarbowymi. Według szacunku resortu gospodarki,
wprowadzenie połączenia on-line kas fiskalnych z urzędem skarbowym powinno przynieść budżetowi państwa
ok. 95 mld HUF (szacunki jednak dotyczyły pierwotnego terminu wprowadzenia regulacji, tj. 1 kwietnia 2012 r.).
Koncepcja ta jest jednym z elementów walki rządu z szarą strefą (każda transakcja będzie rejestrowana).
42. Opóźnienia w opłacaniu rachunków przez gospodarstwa domowe. Według danych Węgierskiego Urzędu ds.
Energii (opublikowanych na dzień 31 stycznia 2013 roku) aż 1,4 mln gospodarstw z opóźnieniem opłaciło
rachunki za energię elektryczną, 855 tys. z opóźnieniem uregulowało płatności za gaz, a za centralne ogrzewanie
180 tysiecy. Zgodnie z danymi Urzędu stan zadłużenia gospodarstw wobec operatorów sumarycznie wzrósł z
55,6 mld HUF w sierpniu 2012 r. do obecnych 125 mld HUF, z czego aż 35,7 mld HUF stanowi dług z ponad
roczną wymagalnością. Operatorzy wyłączyli dostawy w prawie 150 tys. gospodarstwach (35,7 tys. gospodarstw
odcięto od energii elektrycznej, 105,7 tys. od gazu, 6 tys. od ogrzewania centralnego).
43. Reorganizacja kolei państwowych (MÁV). Oficjalnym powodem przekształceń w firmie są problemy
finansowe, w tym ogromne zadłużenie. W ramach reorganizacji utworzona zostanie nowa spółka - Nemzeti Vasúti
Pályaműködtető Zrt. - zawiadująca trasami kolejowymi, narzędziami oraz środkami trwałymi. Spółka
rozpoczynająca swą działalność od kwietnia br. zatrudniać będzie ok. 16-17 tys. osób, i stanowić będzie własność
agencji zarządzania mieniem państwowym (MNV Zrt.). W zakresie przewozów pasażerskich natomiast planowane
zmiany obejmą fuzję MÁV-Trakció Zrt. (holowanie), MÁV-Gépészet Zrt. (konserwacja), MÁV-Start Zrt. (przewozy
pasażerskie), gdyż dotychczasowe samodzielne funkcjonowanie każdej ze spóle okazało się niewydajnie i nie
przyniosło oczekiwanych efektów ekonomicznych. Po wdrożeniu przekształceń MÁV Zrt. działać będzie w formie
holdingowej, wykonując prawa właścicielskie, zarządzające oraz kontrolne nad filiami. Od marca br. zmianie
ulegną także reguły obliczania ceny biletów kolejowych (na wzór biletów lotniczych).
44. Elmű-Émász o cenach za energię elektryczną. Grupa Elmű-Émász zabrała głos w sprawie redukcji
kosztów energii dla gospodarstw domowych, tłumacząc strukturę pobieranych opłat energetycznych. Operatorzy
uniwersalni (oferujący wobec odbiorcy kompleksowe usługi sprzedaży, przesyłu sieciowego i dystrybucji) kupują
prąd od podmiotu prowadzącego sprzedaż hurtową (zwykle od MVM Zrt.) po cenie kontrolowanej przez Urząd ds.
Energii. Transport energii (poprzez sieć przesyłową i dystrybucyjną) także odbywa się po cenach regulowanych
(są one natychmiast uiszczane przez operatora uniwersalnego na rzecz operatorów sieci dystrybucyjnej i
przesyłowej). Z ceny jednego kw prądu (obecnie 45 HUF) pozostaje operatorowi uniwersalnemu ok. 1,32 HUF co
9
nie jest w stanie pokryć kosztów całej usługi.
45. Środki unijne na rolnictwo w latach 2014-20. Pomimo, iż ogólny budżet Wspólnej Polityki Rolnej na lata
2014-2020 skurczył się o 11% w stosunku do poprzedniej perspektywy Węgry uzyskają na rolnictwo w ramach
nowych WRF 12,3 mld EUR (w okresie 2007-2013 wyniosło ono 10.4 mld EUR). Tym samym udział Węgier w
dziale WPR wzrósł z 2,36% do 3,19%. Według wstępnych szacunków środki przeznaczone na rozwój obszarów
wiejskich z dotychczasowych 3,86 mld EUR wzrosną w nowej perspektywie finansowej do 3,45 mld EUR, co
oznacza kwotę 98 EUR w przeliczeniu na hektar .
46. Zwrot środków na rzecz UE. Wskutek niewłaściwego wykorzystania środków przeznaczonych na rolnictwo na
podstawie decyzji KE z 26.02 Węgry zobowiązane zostały do zwrotu 9,3 mln EUR środków unijnych (2,7 mld
HUF).
47. Budownictwo mieszkaniowe na najniższym od 90 lat poziomie. W całym 2012 roku wybudowano na
Węgrzech 10.560 nowych mieszkań, tj. aż o 17% mniej, niż w 2011 roku. Jest to najniższa liczba od 1921 roku;
podkreśla się, że nawet podczas II. wojny światowej budowano więcej mieszkań. W 2012 roku wydano 10.600
zezwoleń na budowę nowych mieszkań, co oznacza spadek o 15% r/r. Rozmiar spadku był najbardziej drastyczny
w stolicy gdzie liczby te kształtowały się w 2012 roku odpowiednio na poziomie 48% (budowa) i 32%
(zezwolenia). Od czterech lat trwa stały proces zmniejszania się liczby budowy mieszkań - w 2009 roku w samym
Budapeszcie budowano jeszcze tyle mieszkań (10.385), co obecnie w całym kraju. Instytut GKI przewiduje, że w
2013 roku powstanie 8-9 tys. nowych mieszkań, w 2014 roku 10-11 tysięcy.
48. Kolejny zwrot w sprawie e-toll. Jak wynika z dziennika ustaw, zamówienie elementów i usług
powiązanych z elektronicznym system opłat za korzystanie z dróg publicznych odbędzie się w trybie
nadzwyczajnym, tj. na podstawie przepisów rozporządzenia rządowego o dostawach wymagających podjęcia
szczególnych kroków bezpieczeństwa lub dotyczących zasadniczych interesów obronnych i bezpieczeństwa
narodowego. Oznacza to, że dostawy dokonywane w trybie powyższej procedury mogą być przeprowadzane z
wykluczeniem jawności. Źródłem finansowania pozostaje nadal kwota wydzielona na ten cel w budżecie na 2013
rok (42 mld HUF). Zadania wykonawcze powierzone zostały generalnej dyrekcji dróg i autostrad (ÁAK Zrt.), ale
do procesu zostanie włączona również państwowa spółka infokomunikacyjna (NISZ Zrt.). W założeniu nowy
system miał ruszyć od 1 lipca br. oraz objąć pojazdy powyżej 3,5 ton przemierzających łącznie 6.318 km dróg.
Kłopoty z przetargiem stawiają te cele pod znakiem zapytania.
49. Przetarg ws. przydziału częstotliwości unieważniony. Sąd Najwyższy wydał werdykt w sprawie udziału
państwowego operatora komórkowego MPVI Mobil Zrt. w konkursie rozpisanym w 2012 roku na podział
częstotliwości 900 mHz. Wówczas to pozostali trzej uczestnicy rynku telefonii komórkowej na Węgrzech
zaskarżyli wynik konkursu do Sądu Stołecznego, który orzekł, że państwowy operator nie miał prawa
uczestniczyć w przetargu. Wskutek wyroku SN, podtrzymującego decyzję sądu niższej instancji, Vodafone
Magyarország Zrt., Magyar Telekom Nyrt. i Telenor Magyarország Zrt. otrzymają z powrotem 30 mld HUF opłat
uiszczonych na rzecz państwa, konkurs zaś zostanie rozpisany na nowo jeszcze w tym roku (tym razem już bez
udziału państwowego operatora). W budżecie przewidziano 40 mld HUF dochodu ze sprzedaży tej częstotliwości.
50. Chiny sfinansują linię kolejową z Budapesztu do Belgradu? P. Szijjártó, sekretarz stanu
odpowiedzialny za sprawy zagraniczne i kontakty gospodarcze z zagranicą w Kancelarii Premiera, rozmawiał w
Serbii o rozpoczęciu konkretnych prac przygotowawczych w sprawie budowy dwutorowej linii kolejowej
Budapeszt-Belgrad (linia byłaby całkowicie zelektryfikowana, pociągi miałyby jeździć na niej z max. prędkością
160 km/h i zastąpiłyby dotychczasową 50-letnią infrastrukturę). Spółki kolejowe mają w pierwszym etapie
przygotować kalkulacje kosztowe, po czym obydwa rządy zbadać źródła finansowania (ok. 3-4 mld USD), wśród
których wymieniany jest chiński fundusz założony dla rozwoju infrastrukturalnego Europy Środkowej, ale w
rachubę wchodzić mogą również środki unijne, jak również kredyt z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
Rozmawiano także m.in. o otwarciu trzech nowych przejść granicznych.
51. Strategiczne partnerstwo z Audi Hungaria. Kolejnym partnerem strategicznym rządu węgierskiego
10
został koncern Audi. Na Węgrzech firma funkcjonuje od 1994 roku, a jej powierzchnia produkcyjna rozrosła się od
tego czasu z 240 tys. m² do 4 mln m². Dotychczas Audi wyprodukowało na Węgrzech łącznie 23,6 mln silników i
580 tys. pojazdów, co oznacza, że Audi Hungaria jest największą fabryką silników na świecie. Firma daje
zatrudnienie - wraz z dostawcami i powiązanymi usługami - 15 tys. osobom na Węgrzech i dokonuje rocznie
zakupów od krajowych dostawców na wartość 1,5 mld EUR. W połowie roku otworzy nową linię produkcyjną
nowej wersji Audi A3.
52. Mniej zamówień publicznych. Urząd ds. Zamówień Publicznych poinformował, że w 2012 roku
przeprowadzono 8.451 udanych procesów zamówień publicznych (spadek 22,6% r/r) na wartość 1.333,5 mld HUF
(spadek 8,5% r/r). Pod względem wartości zamówień szczyt odnotowano w 2009 roku (1.800 mld HUF), a pod
względem liczby zamówień publicznych było ich najwięcej w 2011 roku (prawie 11 tysięcy). W 42% zamówienia
związane były ze środkami unijnymi, których wartość wyniosła 721 mld HUF (rok wcześniej 645 mld HUF). 55%
wartości zamówień dotyczyła inwestycji budowlanych (rok wcześniej 47%), na drugim miejscu uplasowały się
zamówienia usług. Spośród podmiotów rozpisujących zamówienia 30% stanowiły samorządy, udział zaś mśp w
rocznej wartości zamówień stanowił 34,5%. Średnia wartość zamówienia publicznego w 2012 roku wyniosła
157,8 mln HUF (wzrot o 18,2% r/r).
53. Zużycie energii elektrycznej na najniższym poziomie od 10 lat. Ze wstępnych danych opublikowanych przez
MAVIR Zrt. (operator sieci elektrycznych) wynika, że produkcja energii elektrycznej przez elektrownie węgierskie
w styczniu i lutym br. osiągnęła najniższy poziomi w ostatnich 10 latach. W styczniu ilość prądu
wyprodukowanego i przesłanego do sieci zmniejszyła się do 2,9 terawatów, w lutym zaś do 2,6 terawatów (ilości
te w 2012 i 2011 roku wynosiły odpowiednio: 3,17 i 3,2 oraz 3,26 i 2,92). Ceny na giełdzie energii elektrycznej w
Budapeszcie obniżyły się o 25%, nie tylko z powodu połączenia rynków Czech, Słowacji i Węgier, ale również z
uwagi na łagodną zimę i nadpodaż na rynku.
54. Zakup tramwajów dla stolicy. Centrum Transportu BKK w Budapeszcie rozpisało przetarg na zakup 37
niskopodłogowych tramwajów, które mają zastąpić obecnie używane, prawie 40-letnie pojazdy (na liniach
1,3,19,61). Oferty należy składać do 3 kwietnia br., umowy dostawcze natomiast - zgodnie z zapowiedziami mają zostać podpisane latem br. UE pokryje 99,3% kosztów zakupu, co stanowi równowartość 43 mld HUF. Nowe
pojazdy mają trafić do użytku pod koniec 2014 roku. Miasto planuje także zakup 24 nowych niskopodłogowych
trolejbusów.
55. Konkurs na zakup autobusów CNG. Ministerstwo rozwoju narodowego udzieli 1,6 mld HUF wsparcia przy
zakupie nowych, niskopodłogowych autobusów o napędzie gazowym (CNG) przez państwowe lub komunalne
spółki komunikacyjne. Celem jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, koncentracji pyłu i zanieczyszczenia
powietrza w miastach. Środki są do pozyskania w drodze konkursu, a pokryć z nich można różnicę cenową
pomiędzy identycznymi technicznie pojazdami o napędzie dizla lub gazowym. W przypadku autobusów
pojedynczych (solo) bezzwrotne wsparcie może wynieść 18 mln HUF od sztuki, aprzegubowych - 24 mln HUF.
Podmioty biorące udział w konkursie muszą zobowiązać się do tego, że po dwóch miesiącach od oddania do
użytku nowych autobusów wycofane zostaną z ruchu dotychczasowe, przestarzałe ekologicznie autobusy. Można
ubiegać o zaliczkę (do 25% wartości projektu), wynoszącą maksymalnie 300 mln HUF. Do konkursu przystąpić
można w terminie 04.04. - 30.09.2013.
56. Rekord produkcyjny elektrowni nuklearnej. Elektrownia jądrowa w Paks zamknęła rok 2012 rekordem
produkcyjnym (15.792 GWh) osiągając tym wzrost udziału w krajowej produkcji energii elektrycznej do poziomu
45%. Przychody netto ze sprzedaży wyniosły 184 mld HUF.
57. Spada dochodowość sektora energetycznego. Prezes ELMŰ-ÉMÁSZ stwierdziła, że niemiecki koncern RWE AG
- największy udziałowiec w ww. węgierskich operatorach energii elektrycznej (ELMŰ 55,25% i ÉMÁSZ 54,26%)
rozważa opuszczenie Węgier. Powodem jest decyzja rządu o obligatoryjnej, styczniowej redukcji cen energii dla
gospodarstw domowych. Koncern rozważa rychłą sprzedaż swych udziałów w ww., przynoszących straty
spółkach.
11
58. Intensywne prace nad rozwiązaniem sytuacji osób zadłużonych w walutach obcych. Z relacji opozycyjnego
dziennika Népszabadság wynika, że rząd pracuje nad rozwiązaniem, zgodnie zktórym kredyty hipoteczne
pobrane w walutach obcych, a z których spłatą dłużnicy zalegają powyżej 90 dni mogłyby zostać przeliczone na
forinty, a pozostała część kwoty dłużnej miałaby zostać ‘odpuszczona'. W tym samym czasie prezes nadzoru
finansowego (PSZÁF) przesłał do resortu gospodarki wniosek modyfikacji regulacji tzw. zapory kursowej, zgodnie
z którą osoby zadłużone w walutach obcych mogłyby wnioskować o zastosowanie wobec nich preferencyjnego
kursu walutowego podczas spłaty rat nie tylko do końca marca br., lecz na bieżąco, przez cały okres spłacania
kredytu, z możliwością wielokrotnego korzystania z tej konstrukcji.
59. Sprawa węgierskiej "pálinki" przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Unijne postępowanie w sprawie
węgierskich owocowych napojów alkoholowych o nazwie "pálinka" weszło w fazę skierowania na drogę sądową
do TS UE. W czerwcu 2012 KE wystosowała do rządu węgierskiego opinię w sprawie niezgodności praktyki
węgierskiej (chodzi o zwolnienie z opłat akcyzowych rocznie 50 litrów palinki wyprodukowanych na potrzeby
własne; węgierskie regulacje z 2010 roku) z dyrektywą 92/83/WE (uprawniającej maksymalnie tylko do 50%
zwolnienia z akcyzy). Rząd zapowiedział, że nie zamierza zmieniać reguł pędzenia palinki na domowe potrzeby,
powołując się na dziedzictwo kulturowe oraz na identyczne rozwiązania u innych państw UE (Austria, Niemcy,
Słowenia, Portugalia).
-------------------------------------------------------------------------------------------------Węgry - podstawowe wskaźniki makroekonomiczne
2009
2010
2011
2012/2013
Wzrost PKB (%)
-6,3
1,2
1,7
-1,7 (I-XII '12)
Produkcja
przemysłowa (%)
-17,7
10,5
5,4
-3,4 (XII '12)
Inflacja (%)
4,2
4,9
3,9
3,7 (I '13)
Bezrobocie (%)
10,0
11,2
10,9
11,2 (XI '12 - I
'13)
Źródło: Węgierski Urząd Statystyczny (KSH)
Opr.: Wydział Poliyczno-Ekonomiczny Ambasady RP w Budapeszcie
12