Lekcja 4 - EDUkram

Lekcja 4
Rozumowanie
Z tej części dowiesz się…
• jakie czynności kryją się pod kompetencją nazwaną: rozumowanie
• co musi rozumieć Twoje dziecko, by poprawnie rozwiązać zadania sprawdzające tę
kompetencję
Szeroka kompetencja
Gdybyś spróbował określić za pomocą czasowników, jakie czynności kryją się pod
umiejętnością rozumowania, otrzymałbyś taką mozaikę:
posługiwać się, porządkować, przedstawiać, określać, wyrażać,
uzasadniać, opisywać, rozpoznawać, dostrzegać, ustalać, wskazywać,
sprawdzać, analizować.
Dużo, prawda? Nie ma w tym jednak nic dziwnego; Twoje dziecko jest jak młody
naukowiec, który musi umieć zbadać rzeczywistość na wszelkie możliwe sposoby.
Jakie zadania z tym związane mogą pojawić się na sprawdzianie szóstoklasisty?
Zadania dotyczące wydarzeń i zjawisk
• Porządkowanie wydarzeń w czasie i przestrzeni
Twoje dziecko musi:
• wiedzieć, kiedy miało miejsce jakieś wydarzenie, ile czasu
trwało i co było przed nim, a co po nim,
• obliczyć, ile czasu upłynęło między podanymi wydarzeniami,
• porządkować podane wydarzenia w kolejności
chronologicznej,
• umiejscowić wydarzenie/wydarzenia na osi czasu,
WAŻNA SPRAWA:
Niezbędną
umiejętnością
jest dla Twojego
dziecka zapisywanie
dat i określanie,
do jakiego wieku,
jakiej ery lub epoki
należą. PRZYKŁAD:
Sprawdzian 2011,
zadanie 7
• Przedstawianie przyczyn, skutków wydarzeń i zjawisk
Kategoria ta dotyczy wydarzeń i zjawisk historycznych oraz tych, które rozgrywają się
na co dzień. Twoje dziecko powinno więc umieć:
• wskazać główne przyczyny i skutki ważnych wydarzeń z dziejów Polski,
• ustalić przyczyny i przewidzieć skutki wydarzeń, które rozgrywają się w jego
otoczeniu,
• wyjaśnić przyczyny i skutki zmian, które zaszły
WAŻNA SPRAWA:
w środowisku naturalnym w wyniku działalności człowieka,
Twoje dziecko
• wytłumaczyć, dlaczego w środowisku w wyniku działalności
musi umieć opisać
człowieka zaszły zmiany negatywne i jak można ich uniknąć.
• Określanie znaczenia wydarzeń dotyczących rozwoju
cywilizacyjnego człowieka
Tutaj konieczna jest znajomość tych osiągnięć ludzi, które
są ważne dla rozwoju ludzkości (np. wynalezienie druku,
maszyny parowej, żarówki).
www.victor-junior.pl
1
osiągnięcia Polaków,
zarówno te, które
przyczyniły się
do rozwoju kraju,
jak i te, które
były wkładem
Polski w rozwój
cywilizacyjny świata.
• Dostrzeganie prawidłowości zachodzących zjawisk
Twoje dziecko doskonale wie już, że niektóre zjawiska w przyrodzie co jakiś czas się
powtarzają; np. po nocy przychodzi dzień, zmieniają się pory roku. Na sprawdzianie
szóstoklasisty mogą pojawić się zadania, w których Twoje dziecko będzie musiało:
• opisać zjawisko, które się powtarza, a które jest mu znane,
• wywnioskować, jak będzie przebiegać dane zjawisko, znając tylko jego opis.
PRZYKŁAD: Sprawdzian 2008, zadanie 21
Zadania związane z opisywaniem rzeczywistości
• Rozpoznawanie cech i własności
Dotyczy ono: liczb, figur, zjawisk, przemian, obiektów przyrodniczych i elementów
środowiska. Twoje dziecko musi umieć:
• rozpoznawać liczby i figury geometryczne, elementy środowiska, zjawiska
zachodzące w otoczeniu,
• wskazywać podobieństwa i różnice między nimi.
• Opisywanie na różne sposoby określonej sytuacji
Ta umiejętność sprawdzana jest w zadaniach polegających na tym,
że dziecko wybiera pewne dane z tekstu i przedstawia je za pomocą:
• prostego wyrażenia arytmetycznego i algebraicznego,
• równania stopnia pierwszego z jedną niewiadomą,
• planu lub mapy,
• schematu, diagramu słupkowego, rysunku.
Przykład: Sprawdzian 2003, zadanie 21
ZAUWAŻ: Zadanie,
w którym dziecko
ma narysować
np. schemat lub
diagram, sprawdza
jednocześnie trzy
umiejętności:
czytania, pisania
i rozumowania.
• Ustalanie sposobów rozwiązywania zadań, analizowanie wyników i ocena
ich sensowności
W zadaniach dotyczących tych umiejętności sprawdzane są:
• poprawność wyboru sposobu rozwiązania danego zadania,
• przedstawianie krok po kroku rozwiązania,
• sprawdzenie, czy otrzymany wynik jest poprawny.
Chodzi tu głównie o zadania matematyczne – dziecko musi wiedzieć, jak prawidłowo
rozwiązać dane zadanie, jakiego wzoru użyć. Przykład: Sprawdzian 2003, zadanie 8
Wyrażanie własnych opinii
Na sprawdzianie szóstoklasisty mogą pojawić się zadania, w których
Twoje dziecko będzie musiało wyrazić własną opinię na jakiś temat
i podać odpowiednie argumenty.
Ćwicz te umiejętności z dzieckiem na co dzień – szczegółowe wskazówki, jak
to robić, znajdziesz w lekcji 7.
Wiele ćwiczeń praktycznych przygotowujących do testu znajdziesz
w dwutygodniku „Victor Junior”. W każdym z numerów zamieszczone
są też przykładowe testy kompetencji wraz z odpowiedziami.
www.victor-junior.pl
2