Sprawozdanie z ankiet dot - EduNet

Specjalistyczna
Poradnia Profilaktyczno – Terapeutyczna
w Tarnowie
33-100 Tarnów, ul. Józefa Szujskiego 25,
tel. 014 622 27 96, 014 636 27 96
www.sppt.tarnow.pl e-mail: [email protected]
INFORMACJE ZWROTNE PO
SPOTKANIACH
PRZEDSTAWICIELI OŚWIATY I
KOŚCIOŁA Z RADAMI
RODZICÓW
Opracowanie: Agnieszka Latos
Tarnów, dnia 8 grudnia 2009 r.
1
Wstęp
Od 2007 r. Urząd Miasta Tarnowa we współpracy z przedstawicielami
tarnowskich poradni (SPPT i PPP), oraz przedstawicielami Kościoła organizuje
spotkania z Radami Rodziców szkół podstawowych, gimnazjów, szkół
ponadgimnazjalnych i przedszkoli (24.04.07, 2.04.08, 23.04.09, 8.12.09). Celem tych
spotkań jest wypracowanie wspólnej platformy współpracy rodziców z instytucjami
działającymi na rzecz dzieci i młodzieży. Celem pośrednim jest zwrócenie uwagi
rodziców na problemy obserwowane od kilku lat: widocznego zmniejszenia ich
aktywności w szkole w sprawach wychowywania własnych dzieci (największe
zainteresowanie w przedszkolu i potem spada z wiekiem dziecka), zaangażowania w
sprawy grup przedszkolnych, zespołów klasowych, obecności w szkole i podejmowaniu
wspólnych działań z nauczycielami na rzecz rozwiązywania problemów rozwojowych
młodych ludzi. Pragniemy wspólnie zastanowić się dlaczego tak się dzieje, co można w
tej kwestii zmienić, aby móc poradzić sobie z różnymi współczesnymi wyzwaniami,
przed którymi stoimy.
Po spotkaniach roboczych z Radami Rodziców na poszczególnych szczeblach Edukacji
spisano wszystkie wnioski i oczekiwania zarówno ze strony instytucji jak rodziców.
Materiały te zostały przesłane jednostek, których dotyczyły te oczekiwania, wraz z
ankietą.
Ankieta do szkół składała się z dwóch części, pierwsza dotyczyła ewaluacji działań
podjętych po spotkaniach z Radami Rodziców, wniosków i oczekiwań w tym zakresie,
druga dotyczyła kompetencji RR. Ankieta do placówek i organizacji dotyczyła
ewaluacji działań po spotkaniach z RR w odniesieniu do konkretnych oczekiwań
rodziców.
Adresaci, do których rozesłano ankietę to: przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja,
szkoły ponadgimnazjalne (ze względu na fakt, że spotkania z RR szkół
ponadgimnazjalnych zaplanowano na wiosnę 2010 roku w ankiecie zapytano o
dotychczasowe działania, wnioski i oczekiwania). Ponadto ankietę otrzymały wydziały
UMT związane z działaniami na rzecz dzieci i młodzieży, poradnie PPP i SPPT, Kuria
Diecezjalna.
Następnie wypełnione ankiety, wraz z ustosunkowaniem się do oczekiwań od i do
rodziców zostały odesłane do Specjalistycznej Poradni Profilaktyczno-Terapeutycznej,
gdzie powstał niniejszy raport.
I. Wyniki ankiet przesłanych do
poszczególnych szczeblach nauczania
Rad
Rodziców
na
Ilość ankiet zwrotnych była bardzo różna z poszczególnych typów szkół, najlepiej w
tym zakresie wypadły Przedszkola, gdzie prawie wszystkie RR z tych placówek oddały
ankiety, najsłabiej wypadły RR ze Szkół Podstawowych, gdzie z 15 placówek na terenie
Tarnowa tylko 5 oddało wypełnione ankiety.
Ilość ankiet zwrotnych przesłanych ze szkół i przedszkoli
2
Rodzaj szkoły
Liczba
placówek,
które oddały
ankiety
Przedszkole
Szkoły Podstawowe
Gimnazja
Szkoły Ponadgimnazjalne
Suma
25
5
6
15
51
Tylko do jednej szkoły nie dodarły materiały ze spotkań z RR. Wszystkie placówki i
szkoły do których dotarły materiały zapoznały się z nimi. Zdecydowana większość
szkół, które były poproszone o przekazanie tych informacji trójkom klasowym zrobiła
to.
19 z 35 szkół (54%), które otrzymały materiały i uczestniczyły w spotkaniach z RR
podjęło konkretne działania, ustalenia w zakresie większego włączenia się RR w sprawy
wychowawcze w swoich placówkach.
1. Ustalenia i działania
•
•
•
•
•
•
•
•
Dodatkowe spotkania RR we własnym gronie oraz z przedstawicielami UMT,
ankietowanie
Większe włączenie się rodziców w sprawy opiekuńczo-wychowawcze w danej
placówce np. opieka RR w czasie dyskotek, festynów, wycieczek,
współuczestnictwo i współorganizacja uroczystości i imprez wewnątrz
przedszkolnych i środowiskowych
Uściślenie współpracy domu rodzinnego ze szkołą
Organizowanie szkoleń, wykładów, spotkań dla rodziców np. z zakresu
przeciwdziałania agresji, współpracy przedszkola z rodzicami, podstawa
prowadzenia działalności wychowawczo-dydaktycznej, "Jak pomóc dziecku z
ADHD”, pomoc w organizowaniu spotkań z Policją, przedstawicielami Sądu,
Prokuratury.
Wypracowanie wspólnego planu kontaktów z rodzicami np. wprowadzono
zeszyty do kontaktu z rodzicami, powiadomienia przez sms, e-mail
Prośba do przewodniczącego rad oddziałowych o zgłaszanie problemów,
których nie udało się rozwiązać na forum danej klasy celem uzyskania pomocy
z zewnątrz
Niektóre RR nie widziały potrzeby wdrażania nowych działań, uznając
dotychczasowe za wystarczające.
Kontynuacja działań wcześniejszych RR m.in.:
 udział rodziców w przedsięwzięciach szkolnych – np. festyny,
wycieczki, studniówki, Targi Zdrowej Żywności, pielgrzymki, jasełka
szkolne, wigilie klasowe itp.
 udział w zebraniach szkoleniowych
 opiniowanie
zmian
statutowych
w
szkołach,
programów
wychowawczego i profilaktycznego; podejmowanie uchwał w sprawie
programów wychowawczych i profilaktycznych
 uczestnictwo dzieci w publicznych imprezach kulturalnych
 organizacja czasu wolnego dla dzieci między zajęciami
 indywidualna pomoc uczniom w doskonaleniu umiejętności, pomoc
finansowa dla uczniów w trudnej sytuacji finansowej, pomoc przy
3









akcjach promocyjnych i charytatywnych, organizacja paczek
świątecznych
zabieganie o środki zewnętrzne na organizację zajęć pozalekcyjnych
konsultacje z Dyrektorem szkoły dotyczące jej funkcjonowania
omawianie spraw wychowawczych na zebraniach
pomoc w organizacji monitoringu
przedstawiciele RR spotykają się z uczniami omawiając najważniejsze
bieżące problemy uczniów i szkoły, pośredniczą w rozwiązywaniu
sytuacji konfliktowych
współpraca z pedagogiem szkolnym, nauczycielami, wychowawcami
promowanie konkursów, olimpiad
zachęcanie rodziców do pracy na rzecz szkoły
dbanie o bezpieczeństwo i higienę pracy uczniów.
Zdecydowana większość szkół nie napotykała na trudności w realizacji swoich działań,
jeśli pojawiają się problemy to dotyczą one strony finansowej oraz trudności we
współpracy z innymi rodzicami (nie angażowanie się innych rodziców w sprawy szkoły,
niechęć do uczestniczenia w pracach RR), w jednym przypadku trudność dotyczyła
braku porozumienia RR z nauczycielami w konkretnej sprawie.
2. Wnioski, oczekiwania rodziców
•
•
•
•
•
•
•
•
Potrzeba zorganizowania spotkania uczniów z funkcjonariuszem Policji –
cyberprzemoc.
Zabezpieczenie opieki medycznej dla uczniów przez cały czas trwania zajęć.
Informacje dla rodziców, ciekawe artykuły o różnorodnej tematyce.
Pomoc fachowa w wychowaniu dzieci w wieku przedszkolnym (rodzic,
nauczyciel, psycholog), warsztaty, szkolenia, wykłady dla rodziców.
Pomoc finansowa dla szkół/przedszkoli ze strony UMT m.in. na poczet
remontów (wymiana okien, nowa elewacja przedszkola); zakup niezbędnych
środków
dydaktycznych
dla
prawidłowego
rozwoju
dziecka
psychospołecznego (książki, zeszyty, zabawki, kredki), pomoc finansowa w
realizacji pomysłów i inicjatyw w szkołach.
Niektóre kompetencje RR są zbieżne z kompetencjami Rady Szkoły, w
związku z powyższym warto by rozważyć formalne rozwiązanie o wyrazistym
rozdzieleniu kompetencji tych dwóch gremiów.
Zwiększenie zaangażowania rodziców nie będących członkami RR w życie
szkoły, zwiększenie frekwencji rodziców na zebraniach szkolnych.
Nacisk na większą kontrolę uczniów sprawiających kłopoty wychowawcze.
3. Kompetencje Rad Rodziców
W drugiej części ankiety skierowanej do RR, znajdywały się pytania dotyczące
kompetencji jakie posiada Rada Rodziców w poszczególnych placówkach oświatowych.
Wyniki procentowe ankiet dotyczących kompetencji Rad Rodziców
Przedszkole
Szkoła Podstawowa
Gimnazjum
Szkoła
Ponadginazjalna
Kompetencje
Czy RR działa na
podstawie
regulaminu
Cz RR jest
Suma
tak
nie
nie
wiem
tak
nie
nie
wiem
tak
nie
nie
wiem
tak
nie
nie
wiem
Tak
100%
0
0
100%
0
0
100%
0
0
100%
0
0
100
%
88%
12%
0
80%
0
20%
100%
0
0
100%
0
0
92%
4
organem
niezależnym od
dyrektora?
Czy opinie i
wnioski RR są
brane pod uwagę
przy
podejmowaniu
decyzji przez
dyrektora?
Cz RR wybierana
jest w
demokratycznych
wyborach?
Czy RR uchwala
program
profilaktyki?
Czy RR opiniuje
budżet szkolny?
Czy RR uchwala
program
wychowawczy?
Czy RR opiniuje
projekt planu
finansowego?
Czy RR gromadzi
fundusze na cele
statutowe szkoły?
Inne
100%
0
0
100%
0
0
100%
0
0
93%
0
7%
98%
96%
0
0
100%
0
0
100%
0
0
100%
0
0
98%
72%
20%
0
100%
0
0
83%
0
0
100%
0
0
84%
68%
24%
0
80%
0
20%
67%
0
0
73%
20%
7%
71%
92%
4%
0
100%
0
0
67%
0
0
100%
0
0
92%
76%
16%
0
100%
0
0
67%
0
0
86%
7%
7%
80%
96%
4%
0
100%
0
0
100%
0
0
73%
0
13%
90%
40%
0
0
20%
0
0
16%
0
0
13%
0
0
29%
Inne:
• opiniowanie pracy nauczyciela np. przy awansie zawodowym nauczycieli
• opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub
wychowania szkoły w przypadku, gdy organ sprawujący nabór pedagogiczny
poleca dyrektorowi takowy stworzyć
• decyzja o zajęciach dodatkowych dla dzieci, pomoc w organizacji uroczystości
na terenie placówki
• aktywne włączenie się rodziców w zakup upominków z okazji: św. Mikołaja,
dnia dziecka, pożegnania 5-6-latków, pomoc w organizacji wycieczek,
konkursów i imprez szkolnych
• współpraca z innymi organami przedszkola przy rozwiązywaniu spraw
związanych z bieżącym funkcjonowaniem przedszkola, typowanie swoich
kandydatów do komisji konkursowej na stanowisko dyrektora
• RR decyduje, czy dyrektor wyrazi zgodę na działalność w przedszkolu
stowarzyszeń bądź organizacji pozaszkolnych np. PCK, LOP
• pomoc finansowa uczniom w trudnej sytuacji, dofinansowanie imprez
• planowanie, projektowanie, pozyskiwanie środków finansowych, wsparcie dla
wychowawców w organizowaniu zajęć pozaszkolnych, wycieczek, zielonych
szkół
• rodzice pomagają przy odnowieniu sal (malowanie, cyklinowanie, naprawa
sprzętu), włączają się w organizację różnych akcji np. kiermasz wypieków,
aukcje prac dziecięcych
• reprezentowanie ogółu rodziców, niesienie wszelkiej pomocy uczniom i
szkole, angażowanie środowiska społecznego do udzielania pomocy szkole,
umożliwienie rodzicom wpływu na działalność szkoły, pełna współpraca z
nauczycielami celem podniesienia poziomu nauczania.
5
II. Instytucje wobec oczekiwań Rad Rodziców
Materiały z spotkań z Radami Rodziców zostały przesłane do następujących instytucji:
UMT (Wydział Edukacji, Wydział Kultury, Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej),
Specjalistyczna Poradnia Profilaktyczno-Terapeutyczna, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna, Kuria Diecezjalna (Wydział Katechetyczny, Wydział Duszpasterstwa
Małżeństw i Rodzin). Wszystkie instytucje potwierdziły, że odebrały materiały i
zapoznały się z nimi. Większość omówiła te materiały w swoim gronie, oraz odniosła
się do nich w ankiecie po spotkaniach roboczych z RR. Poniżej znajdują się materiały z
tychże ankiet – oczekiwania rodziców i konkretne odpowiedzi na nie, działania podjęte
w tym zakresie, oraz wnioski i oczekiwania wobec RR szkół i przedszkoli w Tarnowie.
1. Oczekiwania rodziców wypracowane na spotkaniach roboczych z
Radami Rodziców i odpowiedzi instytucji na nie.
– pozyskiwanie środków na zajęcia pozalekcyjne (np. środki UE)
• Urząd Miasta stara się o środki unijne, w tej chwili z programu operacyjnego
Kapitał Ludzki, złożono kilka projektów, jest realizowany program „Równym
krokiem w przyszłość”
Do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie złożono projekty w ramach Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) przygotowane wspólnie przez Wydział Edukacji
i Wydział Strategii oraz dyrektorów i nauczycieli tarnowskich przedszkoli, szkół, a
także placówek oświatowych. Są to np.: „Szkoła wychowawców” (działanie 9.4 POKL),
„Doradztwo metodyczne – podwyższenie kwalifikacji nauczycieli przedmiotów
zawodowych w Tarnowie” (działanie 9.4 POKL), „Wsparcie uczniów szkół
zawodowych w Tarnowie – system dodatkowych zajęć” (działanie 9.2 POKL),
„Równym krokiem w przyszłość” (działanie 9.1 POKL), „Międzyprzedszkolny projekt
– Maluchy na start” (działanie 9.1 POKL), „Otwarte drzwi” (działanie 9.1 POKL),
„Szkolny Ośrodek Kariery – Szansa na sukces SZOK” (działanie 9.1 POKL), „Biuro
karier bez barier” (działanie 9.1 POKL), „Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych
i doradztwo dla przedsiębiorstw” (działanie 8.1 POKL) oraz „Klucz do sukcesu – nowe
kwalifikacje zawodowe” (działanie 8.1 POKL). Obecnie realizowane są trzy z ww.
programów: „Równym krokiem w przyszłość” (w 2008 r. wydano 748.082,83 zł.),
„Szkolny Ośrodek Kariery – Szansa na sukces SZOK” (w 2008 r. wydano 55.039,05 zł.)
oraz „Klucz do sukcesu – nowe kwalifikacje zawodowe”.
- organizacja zajęć dodatkowych
• tzw. 19 godzina od 1 września dla nauczycieli na różne zajęcia dodatkowe dla
uczniów (kółka przedmiotowe, zainteresowań itp.)
• rozbudzanie przedsiębiorczości młodzieży (działalność Młodzieżowej Rady
Miejskiej) „III Międzynarodowe Dni Samorządności Uczniowskiej", których
tematem przewodnim była praca nad kształtowaniem "Portfolia Rozwoju
Zawodowego Ucznia", adresat spotkań - młodzież gimnazjalna i
ponadgimnazjalna
• „Bezpieczna i przyjazna szkoła” program MEN (punkty konsultacyjne, zajęcia
psychoedukacyjne dla dzieci, rodziców, nauczycieli)
• UMT Wydział Sportu i Rekreacji. W roku 2008 uruchomiono po raz pierwszy
system wspierania zadań w zakresie sportu kwalifikowanego, co pozwoliło na
6
udzielenie pomocy na rozwój popularnych w Tarnowie dyscyplin sportu, m.in.
żużla, piłki nożnej, piłki ręcznej, wspinaczki.
Corocznie Tarnów jest areną wielu imprez sportowych o znaczeniu ponadlokalnym,
m.in. stał się stolicą wspinaczki dzięki skutecznym działaniom MKS Tarnovia
i Tarnowskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, wspieranych finansowo i organizacyjnie
przez władze miasta. W roku 2008 zorganizowano w naszym mieście m.in. Puchar
Polski i Mistrzostwa Polski we wspinaczce sportowej, w roku 2009 Puchar Świata we
wspinaczce, Mistrzostwa Polski Seniorów we Wspinaczce Sportowej na Czas.
Organizowane są również imprezy sportowe dla amatorów, m.in. od 15 lat Puchar
Tarnowa w Kolarstwie Górskim, od 18 lat Bieg Leliwitów, Bieg Sokołów, jak też nowe
przedsięwzięcia, w tym Bike Maraton, zawody kolarstwa szosowego.
• UMT Wydział Kultury – UMT stworzył projekt P-32 „Program zajęć
pozaszkolnych dla dzieci i młodzieży” zakładający stworzenie spójnej bazy ofert
kulturalnych i sportowych skierowanych do dzieci i młodzieży. Oferty pochodzić
będą od instytucji miejskich, placówek edukacyjnych, organizacji
pozarządowych. Każdego roku instytucje kultury tworzą nową ofertę skierowaną
do dzieci i młodzieży (szczegóły na stronie tarnow.pl).
• UMT Wydział Kultury przedstawia szeroką listę zajęć pozalekcyjnych dla dzieci
i młodzieży w Tarnowie min. działalność TCK, PracOFFni (animacja wolnego
czasu), Biblioteki Publicznej (warsztaty, spotkania, Festiwal Poezji itd.), BWA
(wykłady, spotkania), Teatr (Mała Talia, warsztaty teatralne, spektakle
edukacyjne itd.), Pałac Młodzieży (zajęcia, festiwale, warsztaty) i wiele innych
(informacje na stronach www.tarnow.pl, www.edunet.tarnow.pl )
- indywidualne podejście do dziecka, wychwycenie zaburzeń zdrowotnych
• PPP – wydawanie opinii wraz z konkretnymi zaleceniami dostosowanymi do
indywidualnych potrzeb dziecka, do pracy w szkole; konsultacje dla dzieci,
młodzieży, nauczycieli, rodziców; rehabilitacja dzieci głęboko upośledzonych i
dzieci z zaburzeniami mowy, dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi; diagnoza
dzieci z różnymi zaburzeniami. W roku szkolnym 2008/2009 Poradnia przyjęła
do diagnozy
2.845 dzieci i uczniów.
Wykonano:
2.299
diagnoz
psychologicznych,
1.389
diagnoz pedagogicznych, 1.018
diagnoz
logopedycznych
• Terapią korekcyjno-kompensacyjną i terapią logopedyczną objęto 313 osób.
- zajęcia rozwijające u młodzieży umiejętności interpersonalne
• SPPT - grupy dla młodzieży gimnazjalnej („COOL”), ponadgimnazjalnej
(„Progress”)
- poprawienie bazy szkół, tworzenie miejsc zabaw dla dzieci i młodzieży
• Wydział Sportu, Turystyki i Rekreacji - miasto wzbogaciło się o kolejne boiska:
w 2008 roku, w ramach inicjatywy „Blisko Boisko”, powstało przy Zespole
Szkół Sportowych boisko ze sztuczną murawą (sfinansowanego ze środków
Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, PZU S.A., PZU Życie S.A oraz środków
budżetowych). W ramach rządowego programu „Moje boisko – Orlik 2012”, w
sąsiedztwie IV Liceum Ogólnokształcącego oraz Gimnazjum nr 10 powstał
nowoczesny, wielofunkcyjny obiekt o wartości całkowitej 1.366.000 zł.
Inwestycję wsparło w kwocie 333 tys. zł Ministerstwo Sportu i Turystyki
oraz województwo małopolskie – również na sumę 333 tys. zł. Ponadto, przy
Szkole Podstawowej Nr 14 otwarto wielofunkcyjne boisko ze sztuczną
nawierzchnią. Projekt, zakwalifikowany do programu Ministerstwa Sportu i
7
Turystyki „Budowa wielofunkcyjnych boisk sportowych ogólnie dostępnych dla
dzieci i młodzieży”, przy współudziale środków Funduszu Rozwoju Kultury
Fizycznej uzyskał wsparcie w kwocie 110.000 zł (całość inwestycji to ponad 406
tys. zł). W roku 2009 oddano do użytku 2 kolejne boiska wielofunkcyjne: przy
Szkole Podstawowej nr 15 i przy Szkole Podstawowej nr 5 (kompleks Orlik
2012). Rozpoczęto również remont dużej hali sportowej Zespołu Szkół
Licealnych i Zawodowych Nr 1 w Tarnowie, z której korzystają uczniowie kilku
tarnowskich szkół a także wielu mieszkańców miasta i kluby sportowe.
Zakończono remont części wewnętrznej obiektu, na kolejne lata zaplanowano
dokończenie przedsięwzięcia.
Wieloletni Plan Inwestycyjny Miasta Tarnowa zakłada realizację w kilku
najbliższych latach, kolejnych sportowych inwestycji. Wśród najważniejszych wymienić
należy budowę Ponadregionalnego Centrum Sportowo-Rekreacyjnego, składającego się
z trzech części: Parku wodnego (budowa została rozpoczęta a zakończenie robót
przewidziano na październik 2010 r.), wielofunkcyjnej hali sportowej, amfiteatru z
funkcjami rekreacyjnymi. Plan zakłada także modernizację Stadionu Miejskiego, który
kojarzony jest przede wszystkim ze sportem żużlowym.
Samorząd tarnowski prowadzi również czynności dotyczące przejmowania i nabywania
nieruchomości o charakterze sportowym, które ze względu na trudną sytuację
właścicieli, ulegają degradacji. Obecnie taka sytuacja ma miejsce w Zakładowym Klubie
Sportowym Unia Tarnów, która dysponuje dużym kompleksem obiektów sportowym.
Istnieje pomysł nabycia tych obiektów i zmodernizowania, po czym służyć będą one
mieszkańcom miasta, przede wszystkim dzieciom i młodzieży.
- zajęcia uczące dzieci empatii, asertywności, tolerancji (z udziałem specjalistów)
• SPPT - oferta zajęć w szkołach i przedszkolach po uprzedniej konsultacji z
wychowawcą klasy
- organizacja warsztatów dla rodziców i nauczycieli w zakresie wychowawczym
• SPPT – „Szkoła dla rodziców i wychowawców cz.1”, w przygotowaniu „Szkoła
dla rodziców… cz. 2 (Rodzeństwo bez rywalizacji) i cz. 3 (Nastolatki), warsztaty
dla nauczycieli i rodziców z oferty poradni, prelekcje, szkolenia rad
pedagogicznych
• PPP - pomoc w pracy wychowawczej szkół w formie zajęć psychoedukacyjnych
prowadzonych w klasach, w tym zajęć integracyjnych i innych, warsztatowych z
elementami treningu oraz zajęć psychoedukacyjnych dla nauczycieli i rodziców
obejmujące uczenie się rozwiązywania trudności i konfliktów na terenie
placówek
• UMT Wydział Zdrowia
Szkolenia dla nauczycieli:
a) Program CUKIERKI jest jedną z nielicznych propozycji zajęć z zakresu
profilaktyki uzależnień, których adresatem są dzieci najmłodsze (w wieku 6-10
lat).głównym celem szkolenia jest przygotowanie nauczycieli do prowadzenia
zajęć profilaktycznych z dziećmi rozpoczynającymi naukę szkolną. Program
uzyskał pozytywną opinię Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
i Kuratorium Oświaty w Krakowie. Adresaci to szkoły podstawowe klasy I-III.
Realizator: Fundacja Homo-Homini Kraków.
b) Cykl szkoleń pt. „Kierowanie klasą – dyscyplina w klasie szkolnej”,
„Metody pracy w sytuacji przemocy rówieśniczej” autorstwa pana Jakuba
Kołodziejczyka. Celem warsztatów jest dostarczenie wiedzy o kluczowych
8
elementach związanych z kierowaniem klasą; nabycie umiejętności
diagnozowania źródeł pojawiania się zachowań naruszających dyscyplinę;
nabycie umiejętności dobierania i stosowania poszczególnych technik
dyscyplinujących. Program skierowany do nauczycieli szkół podstawowych,
gimnazjum i ponadgimnazjalnych.
c) Dragi”- cykl wykładowo szkoleniowy skierowany do rady pedagogicznej 4
szkół gimnazjum poszerzający wiedzę nauczycieli nt. narkotyków - realizowany
przez Centrum Edukacji Bielsko-Biała.
d) Ogólnopolska Kampania „Sprawdź czy twoje picie jest bezpieczne”.
Przeszkolenie nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych zainteresowanych
udziałem w kampanii.
Szkolenia dla rodziców:
a) „Skarby Odnalezione” - szkolenie dotyczące walki z przemocą i agresją,
„Narkotyk śmierci dotyk”- spotkanie z psychologiem – terapeutą Magdaleną
Łopatyńską.
b) „Godność człowieka” (alkoholizm, narkomania, przemoc, przestępczość, prawo
karne aspekty przestępczości). Warsztat poprowadzi Stanisław Koćwin.
Wszystkie wyżej wymienione programy to propozycje tarnowskich dyrektorów
szkół oraz pedagogów, które wpłynęły do WZiOS.
- badania przesiewowe u przedszkolaków
• SPPT - badania przesiewowe Platformą do badania zmysłów dla dzieci
uczestniczących w różnych zajęciach w poradni
• PPP prowadzi coroczne badania przesiewowe, oraz prowadzi konsultacje
logopedyczne, psychologiczne i pedagogiczne w przedszkolach
- przygotowanie edukacyjne przed rozpoczęciem nauki w szkole
• PPP – wczesne wspomaganie dzieci, konsultacje w przedszkolach
- szkolenia personelu merytorycznego szkół i przedszkoli w zakresie prawnym
• Edukacja prawna podczas Konferencji Miejskich dla dyrektorów i pedagogów
szkolnych np.
Cyberprzestępstwo nowym wyzwaniem wychowawczym,
Migracje rodziców – nowe wyzwanie wychowawcze.
- wydłużenie pracy higienistek, pomoc lekarska w szkołach
• UMT Wydział Zdrowia - W kwestii dotyczącej wydłużenia czasu pracy
higienistek szkolnych (dotyczy szkół podstawowych i gimnazjalnych) lub
zatrudnienia higienistki (dotyczy przedszkoli) istnieją odpowiednie
uregulowania prawne, które określają sposób organizacji bezpłatnej opieki
medycznej w szkołach, tj.: art. 27 ust.3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zmianami), zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą. Wykaz świadczeń
gwarantowanych oraz warunki ich realizacji w środowisku nauczania
i wychowania określone zostały w oparciu o art. 31 d. ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zmianami) w załączniku
Nr 4 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie
świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.
Ustawodawca nie przewidział możliwości zatrudnienia w przedszkolach
higienistki lub pielęgniarki (dotyczy świadczeń finansowanych ze środków
9
NFZ). Opieka nad dzieckiem do 6 roku życia należy do zadań podstawowej
opieki zdrowotnej i spoczywa na lekarzu pierwszego kontaktu, jakim jest
pediatra, do którego dziecko jest zapisane.
Dzieci do 6 r.ż. podlegają obowiązkowym badaniom przesiewowym, zwanym
badaniami bilansowymi. Badania w tym okresie życia winny być wykonywane
w poradni dziecięcej w 2., 4. oraz 6. roku życia dziecka, a ich celem jest
wychwycenie zaburzeń zdrowotnych.
- problem telefonów komórkowych, nagrywania filmików itp. czyli cyberprzemoc
• SPPT przeprowadziło badania diagnozujące skalę zjawiska cyberprzemocy
(Raport z badań nad cyberprzemocą dzieci i młodzieży tarnowskich szkół)
• SPPT wraz z Wydziałem Edukacji UMT zorganizowało konferencje pt.
Cyberprzestępstwo nowym wyzwaniem wychowawczym (25.05.09),
przekazało obecnym dyrektorom i pedagogom materiały dotyczące
zapobiegania i postępowania w sytuacjach cyberprzemocy (konkretne
procedury, scenariusze zajęć dla dzieci i rodziców, prawne aspekty itp.)
• SPPT zorganizowało spotkanie pedagogów szkół podstawowych z
policjantami z wydziału ds. nieletnich dotyczącą postępowania w sytuacji
cyberprzestępstwa (aspekty prawne, możliwości szkoły, interwencja policji)
- większy nacisk na zajęcia profilaktyczne a w szczególności te rozwijające inteligencję
społeczną dzieci
• SPPT - Szkolenie dla nauczycieli z programy integracyjno-profilaktycznego
„Oczko”, realizacja w szkołach zajęć profilaktycznych.
• UMT Wydział Zdrowia
a) Szkolenie profilaktyczno-edukacyjne ”Debata” z zakresu przeciwdziałania
alkoholizmowi dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych. Istotną cechą
programu jest jego otwarty charakter i nastawienie na asymilację wszystkich
elementów pozwalających na skuteczne wejście do środowiska młodych ludzi.
Szkolenie realizowane przez Fundację Homo-Homini w Krakowie.
b) Warsztaty „Impreza II” wraz z konsultacjami dla wychowawców. Program
profilaktyczny z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii, oparty
na metodzie aktywnego uczestnictwa młodzieży szkół gimnazjalnych w
warsztatach, pozwalających na duże zaangażowanie się w poruszane problemy i
opracowanie ich rozwiązań. Program skierowany do uczniów gimnazjów oraz
szkół ponadgimnazjalnych realizowany przez Centrum Edukacji Bielsko-Biała.
c) Szkolenie „Narkotyk śmierci dotyk”, program skierowany do uczniów szkół
podstawowych oraz ponadgimnazjalnych z zakresu przeciwdziałania
narkomanii, uczy młodzież asertywnych zachowań wobec problemów, z którymi
na co dzień się spotykają. Program prowadzi psycholog-terapeuta Magdalena
Łopatyńska.
d) „Pułapka” szkolenie skierowane do uczniów gimnazjów i szkół
ponadgimnazjalnych z zakresu profilaktyki antyalkoholowej prowadzone przez
psycholog-terapeutę Magdalenę Łopatyńską-Polot.
e) „Godność człowieka” (alkoholizm, narkomania, przemoc, przestępczość, prawo
karne aspekty przestępczości). Program skierowany do młodzieży gimnazjów
i szkół ponadgimnazjalnych realizowany przez emerytowanego kierownika
Referatu Kryminalnego Komisariatu Tarnów-Zachód Stanisława Koćwina.
f) Kampania profilaktyczna „Zachowaj trzeźwy umysł”, adresaci: szkoły
podstawowe oraz gimnazjum.
g) „Warsztaty edukacyjne dla młodzieży z zakresu profilaktyki uzależnień
i udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej”, realizowane przez PCK w
Tarnowie. Warsztaty mają na celu uwrażliwienie młodzieży na zagrożenia
10
wynikające z nadużywania alkoholu, zażywania narkotyków i palenia
papierosów oraz
dodatkowo nabycie przez uczestników
praktycznej
umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Adresaci to
uczniowie gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych.
Zadania są realizowane na zlecenie Gminy Miasta Tarnowa, w ramach Gminnego
Programu Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania
Narkomanii dla Miasta Tarnowa na 2009 rok.
Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej realizuje programy z obszaru promocji zdrowia i
profilaktyki chorób społecznych, z których dwa adresowane są do dzieci i młodzieży
szkolnej tj.:
Przedszkola
• „Program ochrony narządu żucia u dzieci w przedziale wieku 3 – 6 lat
uczęszczających do przedszkoli na terenie miasta Tarnowa”
Program realizowany jest we wszystkich tarnowskich przedszkolach. W jego ramach
dzieci objęte są planowanymi zabiegami kontaktowej profilaktyki fluorkowej oraz
profesjonalnym instruktażem higieny jamy ustnej. Rodzice dzieci mogą uczestniczyć w
spotkaniach edukacyjnych prowadzonych przez stomatologa lub dyplomowaną
higienistkę stomatologiczną.
Szkoły podstawowe
• Wczesne wykrywanie astmy oskrzelowej u dzieci w przedziale wieku 5 –
11 r.ż”
Program skierowany jest do dzieci w starszym wieku przedszkolnym oraz do dzieci
uczęszczających do szkół podstawowych. Realizowany jest w wybranej placówce
medycznej na terenie miasta. W ramach programu dzieci obejmowane są
specjalistycznymi badaniami diagnostycznymi oraz edukacyjnymi, całkowicie
pokrytymi ze środków Gminy Miasta Tarnowa.
• Diagnoza i aktywizacja społeczna niepełnosprawnych dzieci, uczniów
klas integracyjnych Szkoły Podstawowej Nr 9 w Tarnowie pn.
„Przekraczamy barierę zmysłów”
Program skierowany jest do dzieci niepełnosprawnych i realizowany we współpracy
z organizacją pozarządową, którą założyli pedagodzy i nauczyciele pracujący w szkole.
Zadanie skierowano do dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i
umiarkowanym (z zespołem Downa, ADHD, zaburzeniami emocjonalnymi) oraz
niepełnosprawnych ruchowo, zamieszkałych na terenie miasta Tarnowa. W ramach
programu dzieci mogą korzystać z zajęć rehabilitacji ruchowej, dogoterapii, stymulacji
sensorycznej i logoterapii.
- oczekiwania względem katechetów w szkole i Kościoła (podniesienie umiejętności
pedagogicznych księży uczących religii w szkołach, katecheza wokół wartości,
zwiększenie współpracy ksiądz – nauczyciel – rodzic, większe zaangażowanie
katechetów w życie szkoły)
•
Wydział Katechetyczny Kurii Diecezjalnej – „W dyskusji tylko częściowo
uznano racje rodziców. Katecheci w niczym nie ustępują innym nauczycielom i
wychowawcom w zakresie umiejętności i działań wychowawczych. Działania
katechetów wpisują się w program wychowawczy szkoły. Sukces wychowawczy
katechety jest sukcesem wychowawczym szkoły, a sukces wychowawczy szkoły
jest sukcesem wychowawczym rodziców. Mądrzy i odpowiedzialni rodzice na
ogół dobrze wychowują dzieci. Ci rodzice nawet nie oczekują wsparcia ze strony
Kościoła i szkoły. Trudni rodzice zawsze będą mieć pretensje wobec szkoły i
Kościoła zrzucając na te instytucje odpowiedzialność za swoje zaniedbania.”
11
•
Wydział Duszpasterstwa Małżeństw i Rodzin Kurii Diecezjalnej – „wydaje się
wciąż zasadniczą i aktualną sprawą uświadomienie rodzicom, iż wychowanie
jest ich pierwszym prawem i obowiązkiem. Inne instytucje pełnią tutaj rolę
pomocniczą! I nie powinni o tym zapominać – i rodzice i te instytucje.”
2. Ustalenia i działania instytucji w zakresie większego wsparcia
rodziców i RR w sprawach wychowawczych szkół, przedszkoli.
Wydział Edukacji UMT
• Od roku szkolnego 2003/2004 włączenie tematyki spraw wychowawczych do
priorytetów działań systemowych Miasta (wspomaganie rodziny przez szkołę i
Kościół, wychowanie do kultury, wychowanie patriotyczne, pomoc
niepełnosprawnym, organizacja wolnego czasu dzieci i młodzieży). Cel
ożywienie współpracy, rozmowy na tematy dot. współczesnych wyzwań,
poprawy jakości pracy szkół i placówek oświatowych, kompetencji i form
działań UMT w zakresie wychowania i profilaktyki zagrożeń dzieci i młodzieży
we współpracy z innymi podmiotami w mieście, którym tematyka ta jest bliska.
• Przygotowanie i zorganizowanie Konferencji Miejskiej z RR wszystkich
poziomów przedszkoli i szkół publicznych i niepublicznych w Tarnowie
(8.12.09); zaplanowanie 4-ego spotkania z RR SPG wiosną 2010. Dalsza
aktywność wynika z aktualnych i dalekosiężnych potrzeb przyjmowanych na
podstawie bieżącego monitoringu podejmowanych działań. UMT Wydział
Edukacji - zorganizowanie od 2007 r. 6 Konferencji Miejskich X-XV dla
dyrektorów i pedagogów szkolnych – po 2 na rok i innych przybliżających
zagadnienia: „Szkoły dla Rodziców” (8.10.08), nowoczesnych metod nauczania i
wychowania, sposobów rozwiązywania pilnych i ważnych problemów
stanowiących współczesne wyzwania edukacyjno-wychowawcze.
X Kształcenie specjalne w szkołach i placówkach oświatowych w Tarnowie (5.06.07)
XI Czas wolny dzieci i młodzieży a zadania szkoły (5.12.07)
XII Zobaczyć ucznia za diagnozą niepełnosprawności (27.05.08)
XIII Doświadczenia placówek kształcenia specjalnego w edukacji dzieci
niepełnosprawnych (3.12.08)
XIV Cyberprzestępstwo nowym wyzwaniem wychowawczym (25.05.09)
XV Migracje rodziców – nowe wyzwanie wychowawcze (20.11.09).
•
•
Koordynacja działań miejskich w zakresie wychowania i profilaktyki zagrożeń
przez Wydział Edukacji i SPPT a od 2008 r. we współpracy z PPP (budowanie i
doskonalenie systemu Oświata – Kościół, Kultura, Zdrowie, Instytucje Prawa od
2003/2004); opracowanie raportów dot.: w 2007 r. - Informacja o zagrożeniach
dzieci i młodzieży, Raport z badań nad czasem wolnym dzieci i młodzieży, w
2009 r. - Raport z badań nad cyberprzemocą dzieci i młodzieży tarnowskich
szkół, wyników egzaminów zewnętrznych 2008, 2009; edukacyjnej wartości
dodanej 2006-2008, co roku wyników naboru do szkół, oferty edukacyjnej
tarnowskich szkół (informatory). Przekazywanie bieżących informacji o
podejmowanych działaniach edukacyjnych, kulturalnych, w dziedzinie sportu i
wypoczynku, edukacji ekologicznej w aktualnościach UMT; informacji
pisemnych na posiedzenia różnych Komisji Rady Miejskiej dot. współpracy
instytucji i szkół oraz placówek oświatowych w mieście na rozmaitych polach.
Zgodnie z własnym zobowiązaniem Wydział Edukacji przekazał pisemne
podsumowania spotkań z RR Przedszkoli, SP, G do Kurii Diecezjalnej,
Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej, Wydziału Kultury, PPP i SPPT oraz do
12
RR przedszkoli i ww. szkół publicznych i niepublicznych w Tarnowie (komplet
3 podsumowań). Dołączono RR informację o systemowych działaniach Miasta w
zakresie wychowania i profilaktyki zagrożeń. Cel – zebranie, poprawa drożności
przebiegu informacji, większy rezonans społeczny. Opracowano ankiety w celu
uzyskania informacji zwrotnej dot. potrzeb i oczekiwań oraz wniosków, aby
dokonać podsumowania działań na konferencji z RR 8.12.09 r. i włożyć je do
dalszej bieżącej pracy.
•
Odbyło się kilka spotkań Pana Prezydenta z Ks. Biskupem Ordynariuszem dot.
podjętych działań i doskonalenia dalszej współpracy z zakresu wychowania,
organizacji uroczystości, osobistego udziału przedstawicieli Kościoła czy Miasta
w spotkaniach (oddelegowanie pisemne), podejmowanych
przedsięwzięciach. Podniesienie rangi tych zagadnień.
•
•
•
wzajemnie
Realizacja działań Miasta w Raportach o stanie Miasta za 2008, 2007 na stronie
www.tarnow.pl w różnych zakresach tematycznych dot. edukacji, kultury, sportu
i rekreacji, ekologii, zdrowia, strategii, inwestycji i modernizacji posiadanej bazy
oraz na stronie EduNet w tym w zakładce Wychowanie w Tarnowie – plany i
realizacja działań systemowych Miasta w zakresie wychowania i profilaktyki
zagrożeń w ostatnich latach – odpowiedź na podnoszone oczekiwania, potrzeby,
trudności, systematyczne dążenie do wsparcia wysiłków rodziców i nauczycieli
w wychowaniu dzieci i młodzieży.
Modyfikacje Strategii Rozwoju Miasta. Poszukiwanie środków ze źródeł
zewnętrznych na podejmowane projekty. Realizacja programów: Miejskiego
Programu Działań na Rzecz Pomocy Dziecku i Rodzinie dla Miasta Tarnowa
do 2013; Miejskiego programu profilaktyki, rozwiązywania problemów
alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii; Gminnego Systemu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie dla miasta Tarnowa.
Przesłano do dyrektorów szkół SP i G oraz przedszkoli oczekiwania RR w
zakresie edukacji w celu bezpośredniej rozmowy i wyjaśnienia niektórych
zagadnień wynikających z nieznajomości specyfiki działania tych placówek jak
również przybliżenia ich kompetencji.
Wydział Katechetyczny Kurii Diecezjalnej
• Prowadzenie katechizacji przy parafii dla dzieci w wieku przedszkolnym nie
uczęszczających do przedszkola.
• Nauki stanowe, konferencje dla rodziców.
• Zaproszenie rodziców uczniów przygotowujących się do I spowiedzi i Komunii
na katechezy parafialne i specjalne spotkania.
• Udział katechetów w organizowanych przez szkołę spotkaniach
wychowawczych.
• Zaproszenie rodziców na specjalne spotkania przy parafii i na osobne
wywiadówki w szkole.
Wydział Duszpasterski Małżeństw i Rodzin Kurii Diecezjalnej
• W ramach duszpasterstwa małżeństw i rodzin i przygotowywanego projektu
kompetencji do rodziców – podejmowany będzie temat uwrażliwienia rodziców
na ich prawo i obowiązek wychowania dzieci. Także uwrażliwienie na
konieczność współpracy z instytucjami i osobami pomagającymi rodzicom i
wychowawcom.
13
3. Wnioski, oczekiwania i potrzeby do Rad Rodziców szkół i przedszkoli
w Tarnowie ze strony instytucji:
Wydział Edukacji UMT
• Oczekiwanie podjęcia trudu większego i świadomego zaangażowania w sprawy
wychowawcze dzieci i młodzieży na terenie szkół i placówek oświatowych w
Tarnowie. Motywowanie rodziców do większego zaangażowania zwł. tam, gdzie
występują problemy, trudności.
Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej UMT
• Wydział Zdrowia i opieki Społecznej jest otwarty na propozycje ze strony
rodziców, dotyczące działań w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób,
które według ich uznania byłyby najpilniejsze do realizacji w przedszkolach lub
szkołach.
• Istotne jest określenie obszaru zagadnień, w którym rodzice dostrzegają potrzebę
pomocy. W przypadku profilaktyki należałoby określić o jaki rodzaj profilaktyki
chodzi, np. profilaktyka uzależnień itp.
Wydział Kultury UMT
• Większe uczestnictwo w kulturze rodziców i dzieci.
• Łatwiejszy dostęp z materiałami promującymi wydarzenia kulturalne i edukacyjne
do przedszkoli i szkół.
Wydział Katechetyczny Kurii Diecezjalnej
• Przypomnienie rodzicom o potrzebie kontaktu z katechetami.
• Nawiązanie kontaktu z parafiami zamieszkania uczniów.
• Wielu rodziców nie rozumie znaczenia parafii jako wspólnoty, w której się
kształtuje wiarę i postawy ludzkie, religijno-moralne.
Specjalistyczna Poradnia Profilaktyczno-Terapeutyczna
• Zgłaszanie zapotrzebowania na szkolenia, konsultacje z rodzicami.
• Otwartość na współpracę z rodzicami i nauczycielami.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
• Zintensyfikowanie pedagogizacji rodziców dzieci pięcio- i sześcioletnich w
przedszkolach przy udziale psychologów, pedagogów, logopedów – głównie w
celu zwiększania świadomości rodzicielskiej odnośnie wagi stymulacji rozwoju
psychomotorycznego, przede wszystkim sprawności manualnej, koordynacji
wzrokowo-ruchowej przez dom rodzinny oraz współpraca w tym zakresie z
przedszkolami.
• Prowadzenie ustawicznej orientacji i poradnictwa zawodowego dla uczniów klas
starszych w celu dobrania odpowiedniej ścieżki rozwoju zawodowego oraz
współpraca w tym zakresie z gimnazjami i szkołami ponadgimnazjalnymi.
• Otwartość i dostępność poradni dla rodziców.
• Dyspozycyjność pracowników do podejmowania wielu zadań bieżących.
• Wychodzenie naprzeciw wyzwaniom.
14