peryskop - Klub Jagielloński

PERYSKOP
Energy Information Administration: Profil energetyczny Chin
Chiny są najbardziej zaludnionym krajem na świecie. Konsumują także najwięcej energii, a
zapotrzebowanie na nią będzie tam konsekwentnie rosło. To z kolei przełoży się na sytuację na
światowym rynku energii.
Wojciech Jakóbik
U.S. Energy Information Administration zebrała
Morzem Południowochińskim, wokół którego
dane na temat profilu energetycznego Chin.
toczą
Chiny konsumują energię w 70 procentach
Wietnamczykami i innymi nacjami roszczącymi
pochodzącą z węgla, w 19 procentach z ropy
sobie prawo do tamtejszych wód. W ramach
naftowej, w 6 procentach z energii wodnej
organizacji
(kluczowy
Trzech
opisującą sposób pokojowego rozstrzygnięcia
Przełomów), w 4procentach z gazu. Marginalne
sporów o te obszary, jednakże nie jest to
znaczenie ma energia atomowa i odnawialne
wystarczająca
źródła energii (odpowiednio 1 i 0,3%).
rozwiązania
udział
ma
tutaj
Tama
się
spory
pomiędzy
ASEAN
sygnowano
gwarancja
problemu.
Chińczykami,
deklarację
pokojowego
Przeciwnie,
napięcie
systematycznie rośnie.
Ropa
Chińczycy szukają także ropy na Bliskim
Chiny
są
największym
po
Stanach
Wschodzie, w obu Amerykach, Afryce i Azji.
importerem
ropy
naftowej.
Samo NOC wydało w 2011 roku na zamorskie
Sprowadzają około 5,5 miliona baryłek dziennie.
inwestycje 18 miliardów USD. Pekin importuje
Narodowe firmy petrochemiczne to Sinopec,
ropę z Arabii Saudyjskiej, Angoli, Iranu, Rosji,
NOC, CNPC i CNOOC. Ceny tego surowca są
Omanu, Iraku, Sudanu, Wenezueli, Kazachstanu,
ściśle regulowane, choć rząd podjął już pewne
Kuwejtu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich,
działania na
Brazylii i Kongo oraz od kilku mniejszych
Zjednoczonych
posiadają
rzecz
własne
ich
czarnego
Chiny
–
dostawców. Transport surowca odbywa się za
największe w regionie Sinkiang, w którym
pomocą naziemnych rurociągów przebiegających
aktywnie
muzułmańscy.
przez Sinkjang, łączących Chiny z Kazachstanem
Duże zasoby ropy mogą znajdować się pod
oraz wschodnią Rosją, a także szlaków morskich
działają
złoża
uwolnienia.
separatyści
oleju
1
PERYSKOP
wytyczonych z Bliskiego Wschodu przez Ocean
wydobycia z tego rodzaju złóż. Największym
Indyjski i kolejne cieśniny aż do Państwa Środka.
gazociągiem, oddanym do użytku w 2004 roku
przez PetroChina, jest Gazociąg Zachód-Wschód
Gaz
ciągnący się od zasobów w zachodnich Chinach
do rynków we wschodniej części kraju. Jego
Zgodnie z informacjami OGJ Chiny posiadają
przepustowość
107 miliardów stóp sześciennych(3,03 mld m3)
sześciennych (12 mld m3) rocznie. Druga
możliwych
gazu
instalacja to Gazociąg Azji Centralnej (CAGP) o
ziemnego. Zapotrzebowanie na ten surowiec
przepustowości 1,4 biliona stóp sześciennych
niezmiennie rośnie, w zeszłej dekadzie potroiła
(0,03 bln m3) rocznie. Doprowadza on surowiec
się także jego konsumpcja. Gazem zajmują się
z Turkmenistanu, Uzbekistanu i Kazachstanu.
wspomniane Sinopec, CNPC oraz CNOOC.
Ponad połowa importu gazu ziemnego do Chin
Regulowane przez władzę ceny są dużo niższe od
jest realizowana w formie skroplonej (LNG).
rynkowych, jednak wprowadzenie pilotażowych
Zdolność regazyfikacyjna kraju wynosi 1000
reform ma powiązać cenę surowca z ceną ropy
miliardów stóp sześciennych (28,3 mld m3)
naftowej.
rocznie. Chińczycy sprowadzają LNG od 2006
do
Takie
wydobycia
programy
zasobów
funkcjonują
w
to
430
miliardów
stóp
prowincjach Guangdong i Guangsi. Wydobycie
roku, głównie poprzez CNOOC
krajowe ma miejsce w basenie Syczuańskim i w
Surowiec pochodzi z Indonezji, Malezji i
Sinkjangu. Największe zasoby znajdują się w
Australii. Część zasobów sprowadzane jest także
basenie
–
z Kataru. Na terytorium Chin działa 5 terminali –
dowiedziono tam obecność rezerw w wysokości
Dapeng/Guangdong, Fujian, Szanghai, Dalian,
15 miliardów stóp sześciennych (0,4 mld m3)
Rudong/Jiangsu. W planach jest ich modernizacja
surowca.
i zwiększenie przepustowości, a także budowa 6
Ordos
w
prowincji
Chanqing
i CNPC.
następnych. Prowadzone są również rozmowy i
Według szacunków Chiny posiadają duże złoża
analizy dotyczące postawienia kolejnych czterech
gazu niekonwencjonalnego. Największe złoża
obiektów.
gazu łupkowego znajdują się w basenach
Syczuanu i Tarimu. Wydobywana ilość surowca
Węgiel
ma sięgać 1,275 biliona stóp sześciennych (0,03
bln m3). Chińczycy podjęli starania o dostęp do
Chiny
know-how
konsumentem węgla. Na kraj ten przypada
pozwalającego
na
rozpoczęcie
są
największym
producentem
2
i
PERYSKOP
prawie połowa jego światowego zużycia. Chiny
Rozwój
posiadają trzecie na świecie rezerwy surowca w
przyspieszą nowe technologie, takie jak CCS i
liczbie 128 miliardów ton, co jest równe 13
szczelinowanie hydrauliczne. Specyfika reżimu
procentom rezerw światowych. Konsumpcja
Państwa
węgla,
do
technologii oraz inwestycji z krajów zachodnich.
wytwarzania prądu i ogrzewania, stanowi 70
Pomimo liberalizacji i otwarcia się na Zachód
procent całego zużycia energii w Chinach i
Chinom
szybko rośnie. Obecnie jest trzy razy większa niż
gospodarek planowych problemy z wydajnością
w 2000 roku.
w sektorze energetycznym, które utrudniają
który
służy
przede
wszystkim
energetyki
Środka
nadal
modernizację.
Od 2009 roku Państwo Środka jest importerem
netto
surowca,
sprowadzanego
głównie
węglowej
utrudnia
jednak
doskwierają
Sektor
i
traci
gazowej
transfer
typowe
głównie
dla
na
centralizacji i nieefektywnym zarządzaniu.
z
Indonezji i Australii. Import osiągnął poziom 240
Napięcia polityczne w relacjach z sąsiadami
ton w 2011 roku. Na jego wzrost złożyły się
utrudniają z kolei sięgnięcie po nowe zasoby
wyższe koszty węgla rodzimego, problemy z jego
spod Morza Południowochińskiego. ApetytChin
transportem,
z
na energię wydaje się niezaspokojony. Sprawia
państwowych regulacji oraz obawy o środowisko
on, że Pekin stale poszukuje nowych źródeł
naturalne. Największym producentem węgla w
surowców. Duża część importu odbywa się drogą
Chinach jest odpowiedzialny za wydobycie 30
morską znajdującą się pod całkowitą kontrolą
procent rodzimego surowcaShenhuaCoal. Jest to
floty USA. To między innymi ta niedogodność
jednocześnie największa firma górnicza na
strategiczna
świecie. Mniejsze kopalnie w Państwie Środka
rozwijania zdolności anti access/area denial.
nie radzą sobie w warunkach rynkowych – są
Chodzi o środki odstraszania, takie jak łodzie
niedoinwestowane i dysponują przestarzałym
patrolowe,
sprzętem. Pekin planuje konsolidację sektora w
lotniskowcom,
celu przyciągnięcia zagranicznych inwestorów,
prymat Amerykanów na morzach chińskich, a
którzy
docelowo zapewne zaprowadzić dominację sił
ograniczenia
mogliby
wyłożyć
wynikające
kapitał
na
jego
popycha
podwodne
które
Chiny
i
w
rakiety
mają
kierunku
przeciwko
zakwestionować
modernizację.
chińskich na Pacyfiku.
Komentarz
Aby uniezależnić się od dostaw morskich,
Chińczycy kładą także duży nacisk na rozwój
3
PERYSKOP
infrastruktury
lądowej
–
zwiększania
skazuje je na konflikt interesów na Pacyfiku z
przepustowości istniejących i budowania nowych
USA. Jeżeli Chińczycy zamierzają zrealizować
rurociągów sprowadzających surowiec z północy
śmiałe
i zachodu. A zatem potrzeby chińskiej energetyki
gospodarką,
w dużym stopniu definiują politykę zagraniczną
energetycznym, by zapewnić paliwo napędowe
tego państwa. To m.in. kwestia energetyki zbliża
dla „Pokojowego Wzrostu”.
cele,
jakie
muszą
stawiają
sprostać
przed
swoją
wyzwaniom
Chiny do rywala geopolitycznego – Rosji i
Klub Jagielloński to jedna z najstarszych w Polsce organizacji pozarządowych. Stowarzyszenie od ponad 20 lat
aktywne działa w przestrzeni publicznej zarówno na szczeblu lokalnym, jak i ogólnopolskim. Ambicją Klubu jest m.in.
merytoryczny wkład do debaty publicznej i tym samym profesjonalizacja polityki poprzez dostarczanie idei i wiedzy.
Dlatego jednym z trzech filarów aktywności naszego stowarzyszenia jest działalność ekspercka, która koncentruje
się na badaniach naukowych w ważnych obszarach życia publicznego. Mamy w swoim dorobku znaczące raporty,
analizy oraz projekty badawcze w obszarze stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej, samorządu
terytorialnego, rozwoju regionalnego, ekonomii oraz zagadnień ustrojowych.
Zespół Ekspertów Klubu Jagiellońskiego powstał w 2012 roku jako eksperckie zaplecze stowarzyszenia. Jest to
instytucja typu think-tank, która prowadzi działalność badawczą i naukową. W jej skład wchodzą przede wszystkim
pracownicy naukowi Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, a także
pracownicy administracji publicznej, mający doświadczenie w realizacji projektów badawczych. Eksperci są
jednocześnie szefami katedr tematycznych w Klubie Jagiellońskim, które mają charakter edukacyjno-formacyjny.
Pełnią więc funkcję dydaktyczną stanowiąc bezpośrednie wsparcie dla członków Klubu Jagiellońskiego – głównie
studentów i doktorantów.
4