gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych gminy

Transkrypt

Załącznik do uchwały Nr VIII/52/07
Rady Gminy Lanckorona
z dnia 28 czerwca 2007 r.
GMINNA STRATEGIA
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH
GMINY LANCKORONA
NA LATA 2007 – 2015
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP ……………………………………………………………………………
I. ZałoŜenia metodyczne.
str. 3 - 4
str. 5 - 9
1.1. Tryb przygotowania Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
w Gminie Lanckorona
1.2. Zgodność celów Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
z nadrzędnymi dokumentami planistycznymi
II. Część diagnostyczna
2.1. Charakterystyka Gminy Lanckorona
…………………………..
2.2 . Demografia – waŜniejsze wskaźniki
str. 5 - 6
str. 6 - 9
str. 9 - 32
str. 9 - 10
str. 11
2.3. Diagnoza problemów społecznych w Gminie Lanckorona
str. 11 - 32
……
2.3.1. Ubóstwo ………………………………………………………
str. 15 - 16
2.3.2 Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych
str. 17
2.3.3. Bezrobocie
str. 17 - 22
str. 22 - 26
2.3.4 Niepełnosprawność, długotrwała choroba, starość …………………
2.3.5. Nadmierne picie, alkoholizm i narkomania …………………………… str. 26 - 29
2.3.6. Przemoc w rodzinie
………………………….…………………
str. 30 - 31
str. 31 - 32
2.3.7. Bezdomność ……………………………………………………
2.4. Zasoby gminy wpływające na realizację zadań z zakresu rozwiązywania
problemów społecznych
str. 32 - 36
2.4.1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i instytucje i organizacje
z nim współpracujące
2.4.2. Organizacja słuŜby zdrowia
2.4.3. Oświata i wychowanie
2.5. Analiza SWOT
III: Część projekcyjna
3.1. Wizja Gminy Lanckorona
str. 33 - 34
str. 34 - 35
str. 35 - 36
str. 37 - 39
str. 40 - 59
……………………………………………
str. 40
3.2. Misja Gminy …………………………………………………………… ..
str. 40
3.3. Wybór celów strategicznych
str. 41
3.4. Główne cele strategiczne , cele szczegółowe i ich realizacja
str. 42 - 56
3.5. Monitoring i wdraŜanie
str. 57 – 58
3.6. Źródła finansowania realizacji celów Gminnej Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych
str. 59
Spis tablic
str. 60
Spis wykresów
str. 61
Załącznik
str. 62
2
WSTĘP
Potrzeba opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych wynika z rosnących w Gminie Lanckorona zjawisk społecznych ,
które rodzą zagroŜenia dla bytu wielu osób i rodzin , pogarszają jakość Ŝycia
mieszkańców, niekiedy powodują skutki sięgające aŜ w przyszłe pokolenia .
Ustawa o pomocy społecznej uchwalona przez Sejm w 1990r. zmieniła usytuowanie
pomocy społecznej w strukturze społecznej, zobowiązała samorządy gminne do
większego zaangaŜowania sił i środków na rzecz zapobiegania biedzie i patologiom
społecznym .
Jednocześnie dotychczasowa „opieka społeczna” została przekształcona w „pomoc
społeczną”, gdzie waŜnym jest nie tylko wsparcie finansowe rodziny i osoby ale
przede wszystkim waŜne jest zapobieganie sytuacjom powodującym trudne sytuacje
Ŝyciowe.
Uznano równieŜ, Ŝe dla rozwoju człowieka, waŜnym jest to, co go otacza czyli
środowisko i przekształcanie tego środowiska w przyjazne człowiekowi.
Strategia rozwiązywania problemów społecznych nakierowana jest na pogłębianie
form pracy socjalnej , pogłębianie współpracy z róŜnymi instytucjami i organizacjami, w tym pozarządowymi oraz instytucjami działającymi w obszarze polityki
społecznej państwa jak: oświata, słuŜba zdrowia, sądownictwo, policja.
Budując gminną strategię naleŜało rozgraniczyć dwa pojęcia : „trudna sytuacja
Ŝyciowa” i „problemy społeczne”.
Pojęcie „problemy społeczne” jest zarezerwowane dla określenia niezaleŜnych od
naszej woli, wyodrębniających się , przykuwających uwagę, negatywnie ocenianych
zjawisk społecznych i nimi zajmujemy się w niniejszej strategii.
3
Zdiagnozowaliśmy :
aktualny stan społeczności gminy,
potrzeby mieszkańców,
siły i środki,
bariery i przeszkody.
Wyznaczono priorytety ze względu na :
rozmiary problemów,
dynamikę rozwoju tych problemów,
łańcuch przyczynowoskutkowy.
Przyjęto zasadę, Ŝe dobrze jest postrzegać problemy społeczne jako „wyspę
niesprawiedliwości”, gdzie elementy powiązane są ze sobą (jeden napędza drugi),
mają swą dynamikę czasową ; początek, punkt szczytowy i koniec.
Zadaniem zespołu było wypracowanie takiego postępowania, które doprowadzi do
likwidacji tych „wysp” lub skutecznie je ograniczy.
4
I. ZAŁOśENIA METODYCZNE
1.1 Tryb przygotowania Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie
Lanckorona.
Obowiązek opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
w gminie wynika z art.17 ust.1,pkt.1 Ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U.
nr 64, poz. 593 z póŜn. zm.). Podstawą prawną opracowania strategii była równieŜ Ustawa z dnia
17 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób
niepełnosprawnych (Dz. U. nr 123, poz. 776 ze zm.)
W celu opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych podjęto
następujące działania:
1. Zarządzeniem Wójta Gminy został powołany interdyscyplinarny zespół zadaniowy do
przygotowania gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych .
2. Zadbano aby strategię realizowano w wersji partnerskiej włączając do pracy zespołu takich
partnerów jak: szkoły, ośrodki zdrowia , samorząd gminny, organizacje poza rządowe,
policję.
3. Zadbano aby Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych była spójna z
programami rozwoju lokalnego i regionalnego.
4. Odniesiono się do nowego okresu planistycznego Unii Europejskiej wytyczonego na lata
2007 – 2013.
5. Zespół wypracował kierunki polityki społecznej gminy i przeprowadził analizę problemów
i starał się odpowiedzieć na pytanie dlaczego zaistniały te problemy i co się będzie działo
jeŜeli problemów tych nie będziemy niwelować i co moŜemy osiągnąć mierząc się z
problemami społecznymi, podejmując działania mające na celu zmianę dotychczasowej
negatywnej sytuacji.
6. Stan istniejący problemów i do czego chcemy dojść dokonano w oparciu o analizę SWOT,
uznając, Ŝe jest to metoda umoŜliwiająca zaangaŜowane wszystkich partnerów w
sporządzenie oceny wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań rozwojowych .
7. Zespół przeprowadził hierarchizacje problemów a następnie kierując się ich waŜnością
budował cele strategiczne.
5
8. Dla kaŜdego z celów operacyjnych określono oczekiwane efekty, beneficjentów, czas
realizacji oraz cele szczegółowe. Z kolei kaŜdy cel szczegółowy rozpisany został na zadania,
dla których określono czas realizacji, zasoby niezbędne do ich realizacji, oraz
odpowiedzialnych za prawidłowość i terminowość wykonania załoŜonych programem
zadań. Sporządzono równieŜ źródła finansowania celów strategicznych.
9. Zespół prezentował w toku pracy nad Strategią podejście zorientowane na rozwiązanie
problemów.
1.2. Zgodność celów Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych z nadrzędnymi
dokumentami planistycznymi.
Istnieje zgodność celów Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Lanckorona z
nadrzędnymi dokumentami planistycznymi takimi jak :
•
Strategiczne Wytyczne Wspólnoty przyjęte decyzją Rady Europejskiej w dniu
6 października 2006r. gdzie zapisano, Ŝe programy otrzymujące wsparcie w
ramach polityki spójności powinny dąŜyć do skoncentrowania zasobów na
następujących działaniach:
1. Zwiększenie atrakcyjności państw członkowskich , regionów i miast
poprzez poprawę dostępności , zapewnienie odpowiedniej jakości i poziomu
usług oraz zachowanie stanu środowiska,
2. wspieranie innowacyjności, przedsiębiorczości oraz rozwoju gospodarki
opartej na wiedzy poprzez wykorzystywanie moŜliwości w dziedzinie
badań i innowacji , w tym nowych technologii innowacyjnych i
komunikacyjnych,
3. tworzenie lepszych miejsc pracy oraz większej ich liczby poprzez
zainteresowanie większej ilości osób zdobyciem zatrudnienia oraz
działalnością gospodarczą, zwiększenie zdolności adaptacyjnych
pracowników i przedsiębiorstw oraz zwiększenie inwestowania w kapitał
ludzki.
•
Strategia Rozwoju Kraju 2007 – 2015 jest podstawowym dokumentem
strategicznym określającym cele i priorytety rozwoju społeczno –
6
gospodarczego Polski oraz warunki , które powinny ten rozwój zapewnić.
Priorytety Strategii Rozwoju Kraju to :
1. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki,
2. Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej ,
3. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości,
4. Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa,
5. Rozwój obszarów wiejskich ,
6. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
•
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia.
Dokument ten określa działania jakie Rząd Polski zamierza podjąć w latach 2007 -2013
w zakresie promowania trwałego rozwoju gospodarczego , wzrostu konkurencyjności oraz
wzrostu zatrudnienia. Cel strategiczny to: Tworzenie warunków do wzrostu
konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości
zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej ,
gospodarczej i przestrzennej Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju.
Ten cel planuje się osiągnąć poprzez cele szczegółowe takie jak:
1. Tworzenie warunków do utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu
gospodarczego,
2. Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego oraz społecznego,
3. Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw w tym sektora usług,
4. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej , mającej podstawowe znaczenie
dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów,
5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji
społecznej, gospodarczej i przestrzennej,
6. Rozwój obszarów wiejskich.
•
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego jest dokumentem przygotowanym przez
samorząd województwa . Określa cele i priorytety polityki rozwoju , prowadzonej na terenie
regionu.
7
Strategia województwa obejmuje następujące pola aktywności:
1. konkurencyjność gospodarczą,
2. rozwój społeczny i jakość Ŝycia, potencjał instytucjonalny.
•
Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Powiatu Wadowickiego.
Strategiczne obszary rozwoju powiatu to:
1. Nowe miejsca pracy.
2. Wysoka jakość Ŝycia .
3. Integracja, współpraca i promocja.
4. Inwestycja centralna „Świnna Poręba”.
•
Strategia Rozwoju Gminy Lanckorona
Dokumentem strategicznym Gminy Lanckorona jest Strategia rozwoju przyjęta na lata 1999
-2015.
Cele strategiczne to :
1. Dbałość o kulturę i rozwój edukacji.
2. Doskonalenie infrastruktury komunikacyjnej i komunalnej.
3. Ochrona środowiska i ochrona zdrowia.
4. Rozwój turystyki , sportu i i rekreacji.
5. Tworzenie nowych miejsc pracy i doskonalenie organizacji rolnictwa.
Wizję gminy zdefiniowano w następujący sposób: „ W 2015 roku gmina Lanckorona będzie
miejscem , które kaŜdy z mieszkańców z dumą będzie nazywał swoim domem i do którego
z przyjemnością będzie wracał. Miejscem, w którym będzie panował ład i porządek; nie
będzie zagroŜenia patologiami społecznymi, a ludzie będą mieli poczucie bezpieczeństwa
osobistego. Mieszkańcy gminy będą społecznością wykształconą, mądrą, zamoŜną, dbającą
o poszanowanie prawa, przykładającą ogromną wagę do dbałości o dobra kultury
materialnej, do rozwoju edukacji i ochrony środowiska oraz infrastruktury technicznej i
społecznej. Społeczność Lanckorony ceniąc własne przekonania i hierarchie wartości będzie
równocześnie otwartą, przyjazną i tolerancyjną w stosunku do odmiennych przekonań
przybywających tu turystów i ludzi osiedlających się na terenie gminy i lokujących tu swoje
inwestycje. Wzajemne zrozumienie i współpraca będzie tu czymś naturalnym. Gmina
współpracować będzie takŜe z innymi społecznościami w kraju i zagranicą dając m.in.
przykłady wielu pozytywnych działań i osiągnięć, a równocześnie czerpiąc z tej współpracy
wzory godne naśladowania”.
8
Misja Gminy :
„Rozwój gminy Lanckorona w oparciu o posiadane wartości historyczne, dziedzictwo
kulturowe, walory przyrodnicze oraz mądrość i umiejętność współpracy mieszkańców w
dąŜeniu do osiągnięcia wspólnych celów.”
W strategii Gminy zapisano równieŜ : „Zawarty w tym jednym zdaniu nadrzędny cel gminy
Lanckorona stawia przed społecznością gminy ogromne wyzwanie. Aby wyjść naprzeciw
temu wyzwaniu społeczność lokalna będąc dumna ze swej przeszłości będzie identyfikować
się ze swym środowiskiem i dąŜyć do jego rozwoju. W dąŜeniach tych pierwszoplanowymi
staną się działania zmierzające do osiągnięcia nakreślonych celów strategicznych. Dzięki
temu gmina stanie się atrakcyjnym miejscem nie tylko dla jej mieszkańców, lecz takŜe
miejscem, do którego chętnie będą przyjeŜdŜać turyści z kraju i zagranicy, w którym
osiedlać się będą osoby przybywające z innych regionów, a ludzie biznesu lokować będą tu
swoje przedsięwzięcia.”
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lanckorona do roku 2015 jest
zbieŜna ze Strategią Gminy, przede wszystkim z celami strategicznymi : 1, 3 i 5. Jest równieŜ
zbieŜna z przytoczonymi wcześniej nadrzędnymi dokumentami planistycznymi.
II. Część diagnostyczna
2.1. Charakterystyka Gminy Lanckorona .
Gmina Lanckorona szczyci się walorami kulturowymi i przyrodniczymi. Na terenie Gminy
znajduje się wiele zabytków i miejsc związanych z burzliwą historią naszej ojczyzny.
Przyjezdnych zachwycają te miejsca i zachwyca krajobraz nie tylko Lanckorony ale równieŜ
okolicznych wsi. W słoneczne dnie z Lanckorony widać szeroką panoramę okolic gminy, widać
rozciągnięte pasmo Beskidów i lśniącą w słońcu Babią Górą , zaś w bliŜszej panoramie sąsiednie
gminy: Sułkowice , Skawinę oraz Kalwarię Zebrzydowską z dominującym w krajobrazie lasów,
klasztorem Ojców Bernardynów.
Natomiast ze wsi i przysiółków takich jak : Dział Palecki, Skawinki, Jastrzębia moŜemy oglądać
Lanckoronę z Górą Zamkową, ruinami zamku i Kościołem Parafialnym p.w. św. Jana Chrzciciela
oraz willami i domami zlokalizowanymi na zboczach.
Lanckorona, której początki sięgają drugiej połowy XII wieku jest osadą starą .
Izdebnik figuruje w zapiskach historycznych juŜ w 1346r. Jastrzębia jest osadą datowaną na rok
1402, zaś wzmianki o Skawinkach pochodzą z 1359r. Jedynie Podchybie jest najmłodszą
miejscowością gminy.
9
W skład gminy wchodzi 5 sołectw. Powierzchnia Gminy Lanckorona wynosi 40,5 km. kw.
z tego :
− Lanckorona zajmuje obszar 11,8 km.kw.
− Izdebnik
16,1km.kw.
− Skawinki 7,4 km.kw.
− Jastrzębia 3,9 km.kw.
− Podchybie 1,3 km.kw.
W Gminie znajdują się :
- Przychodnia Medycyny Rodzinnej i Punkt Lekarski,
- 3 gimnazja ,
- 4 szkoły podstawowe,
- 1przedszkole samorządowe,
- 3 kościoły rzymsko- katolickie (3 parafie),
- 2 domy kultury,
- 4 biblioteki publiczne,
- 4 świetlice dla dzieci i młodzieŜy,
- instytucje i organizacje pomocy społecznej jak :
•
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
•
Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
•
Gminna Koalicja Przeciw Przemocy,
•
2 Zespoły Charytatywne,
-
inne organizacje jak : Ochotnicza StraŜ PoŜarna (5 jednostek), 4 Ludowe Kluby Sportowe,
Towarzystwo Przyjaciół Lanckorony, Stowarzyszenie „Klub Lanckoroński”,
Stowarzyszenie Ekologiczno- Kulturalne „Na Bursztynowym Szlaku”, Stowarzyszenie
„Czterech śywiołów” w Lanckoronie , Stowarzyszenie „Jarzębina” w Izdebniku.
Liczba podmiotów gospodarczych w gminie na koniec 2005r. wynosiła – 320.
Główne źródło dochodu mieszkańców to ;
− praca w sektorze prywatnym
80%,
− praca w gospodarstwie rolnym 15%.
10
− 2.2. Demografia – waŜniejsze wskaźniki.
Gmina Lanckorona liczy 6014 mieszkańców, z czego na poszczególne sołectwa
przypada:
-
Lanckorona
2113
mieszkańców
-
Izdebnik
2054
mieszkańców
-
Skawinki
1090
mieszkańców
-
Jastrzębia
625
mieszkańców
-
Podchybie
132
mieszkańców
Tab. Nr 1 Struktura ludności wg wieku w Gminie Lanckorona – stan na dzień 31 grudnia 2006r.
KOBIETY
WIEK
PRZEDPRODUKCYJNY
WIEK
PRODUKCYJNY
WIEK
POPRODUKCYJNY
MĘśCZYŹNI
705
1817
765
1938
540
249
3062
2952
RAZEM:
Źródło: Dane Ewidencji Ludności w Lanckoronie
Z powyŜszych danych wynika, iŜ ludność w wieku produkcyjnym stanowi 62 % ogółu,
w wieku przedprodukcyjnym 24 %, natomiast w wieku poprodukcyjnym 13 % ogółu ludności.
Gmina charakteryzuje się nadwyŜką kobiet w stosunku do męŜczyzn.
Według prognoz w najbliŜszych latach oczekiwany jest wzrost ludności w wieku
produkcyjnym i poprodukcyjnym oraz przyrost ludności ogółem.
W latach 2004 – 2006 przyrost naturalny ludności przedstawiał się następujaco :
Rok 2004 - 0 osób,
Rok 2005 - 11osób,
Rok 2006 - 16 osób
2.3 Diagnoza problemów społecznych w Gminie Lanckorona
Jak pisaliśmy na wstępie „problemy społeczne „ to niezaleŜne od naszej woli, wyodrębniające
się , przykuwające uwagę, negatywnie oceniane zjawiska społeczne. Wszyscy widzimy, ze tych
zjawisk negatywnie ocenianych w naszej gminie jest coraz więcej. Naszym zadaniem jest
zdiagnozowanie tych problemów, wyznaczenie priorytetów ze względu na :
•
rozmiary problemu czyli skalę problemu,
11
•
dynamikę rozwoju tych problemów,
•
łańcuch przyczynowo – skutkowy.
Diagnoza, to :
aktualny stan danej społeczności,
potrzeby wszystkich mieszkańców,
siły i środki,
bariery i przeszkody,
problemy społeczne a kwestie społeczne.
Codziennemu Ŝyciu Gminy Lanckorona towarzyszą liczne problemy, które swoim zasięgiem
obejmują coraz większą grupę ludzi i coraz młodsze pokolenia. Zmuszają one część społeczności
Gminy do szukania róŜnych form pomocy, w tym i korzystania z pomocy GOPS.
Do lat dziewięćdziesiątych XX wieku istotnym zapleczem gospodarczym w zakresie zatrudnienia
dla mieszkańców gminy były większe miasta i ośrodki miejskie takie jak: Kraków, Skawina,
Wadowice, Sułkowice, Bielsko-Biała. W okresie transformacji społeczno- politycznej sytuacja
uległa zmianie na niekorzyść. Ludzie utracili pracę w wyniku likwidacji zakładów pracy.
Podobna sytuacja wystąpiła w naszej gminie.
W trakcie pracy nad strategią uznano, Ŝe niezbędne jest profesjonalne i systemowe diagnozowanie
problemów w skali gminy, opracowanie załoŜeń polityki społecznej oraz przystosowanie istniejącej
infrastruktury pomocowej do skali występujących problemów w celu minimalizowania
negatywnych skutków przemian polityczno-gospodarczych oraz do wspomagania mechanizmów
przystosowania społecznego.
Diagnozując problemy społeczne posługiwano się danymi :
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w zakresie ;
- rzeczywistej liczby osób objętych pomocą społeczną w gminie,
- powodów przyznania wsparcia przez GOPS,
- działalności Gminnej Koalicji Przeciw Przemocy,
- udzielanych świadczeń rodzinnych ,
- prowadzonej pracy socjalnej, interwencji i obserwacji ,
Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
12
Pozyskanymi z PUP w Wadowicach danymi dotyczącymi bezrobocia w Gminie
i powiecie.
Danymi uzyskanymi z Komendy Policji w Wadowicach i Komisariatu Policji
w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Danymi statystycznymi z zakresu : bezrobocia, oświaty i zdrowia.
Danymi uzyskanymi z Sadu Rejonowego w Wadowicach.
Danymi z Urzędu Gminy
Danymi ze szkół i Przychodni Medycyny Rodziny
Na podstawie zebranych informacji oceniono występujące i wyodrębniające się problemy
i kwestie społeczne.
Wykres Nr 1 Liczba rodzin korzystających z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej,
w latach 2003-2006 kształtowała się następująco:
300
250
200
150
291
100
158
142
160
2004
2005
2006
50
0
2003
liczba rodzin
Źródło: GOPS w Lanckoronie
W roku 2003 pomocą objętych było 291 rodzin tj. 889 osób w rodzinach, natomiast 2004 roku
pomocą objęte było 158 rodzin, tj. 589 osób w rodzinach, w 2005r. - 142 rodzin, tj. 480 osoby w
rodzinach , w 2006r. - 160 rodzin, tj. 546 osoby w rodzinach.
Od roku 2003 do 2004 i w latach 2005 i 2006 ogólna liczba rodzin objętych pomocą GOPS w
Lanckoronie zmniejszyła się z uwagi na to, iŜ przekazano renty socjalne do ZUS zaś zasiłki stałe
i macierzyńskie do świadczeń rodzinnych. Jednak większość tych rodzin nadal potrzebuje wsparcia
Ośrodka Pomocy w formie pracy socjalnej.
W roku 2006 osoby korzystające z pomocy GOPS stanowiły 9,10 % populacji Gminy
Lanckorona.
13
PoniŜej przedstawimy główne powody przyznania pomocy w latach 2004 – 2006.
Analizując poniŜszą tabelę naleŜy zwrócić uwagę na fakt, Ŝe obrazuje ona jedynie te przypadki,
które uzyskały wsparcie Ośrodka Pomocy Społecznej w zakresie objętym ustawą o pomocy
społecznej, gdzie dochód na osobę w rodzinie i dochód osoby samotnie gospodarującej musi być
bardzo niski. (Obecnie dochód na osobę w rodzinie wynosi 351zł. a dochód osoby samotnie
gospodarującej 477zł.)
Tab. Nr 2
Powody przyznania pomocy finansowej w latach 2004, 2005, 2006 obrazuje poniŜsza tabela :
Powód trudnej sytuacji Ŝyciowej
Rok 2004
Rok 2005
Rok 2006
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
rodzinach
rodzinach
rodzinach
Ubóstwo
Sieroctwo
Bezdomność
Bezrobocie
Niepełnosprawność
Długotrwała lub cięŜka choroba
Bezradność w sprawach opiek.wych i
prow. gosp. domowego
Przemoc w rodzinie
Alkoholizm
Zdarzenia losowe
Sytuacja kryzysowa
Narkomania
122
1
83
54
5
66
506
1
396
121
14
255
109
2
40
48
14
69
408
2
163
75
48
291
115
2
36
58
19
58
408
2
152
73
52
348
12
17
2
4
1
55
81
4
5
5
8
12
4
2
-
30
64
9
4
-
9
16
2
6
-
42
65
6
16
-
śródło: GOPS w Lanckoronie
Z powyŜszego zestawienia wynika, Ŝe główne powody przyznania pomocy wpływające na
funkcjonowanie rodzin w Gminie Lanckorona to:
•
•
•
•
•
•
•
ubóstwo,
bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego,
bezrobocie,
niepełnosprawność, długotrwała choroba oraz starość
alkoholizm i narkomania
przemoc w rodzinie
bezdomność.
Widać równieŜ, Ŝe tylko w zakresie bezrobocia nastąpił spadek beneficjentów .
Musimy równieŜ przyjąć, Ŝe przemoc w rodzinie, nadmierne picie i alkoholizm nie są do
14
końca zdiagnozowane a wykazane liczby zacierają prawdziwy obraz i skalę tych problemów.
Z obserwacji pracowników socjalnych Ośrodka Pomocy Społecznej i innych słuŜb wynika, Ŝe
jest to problem narastający .
Tab. Nr 3 Rzeczywistą liczbę rodzin i osób objętych pomocą społeczna w latach 2004 – 2006
przedstawia poniŜsza tabela :
Wyszczególnienie
rok 2004
rok 2005
rok 2006
Liczba
osób,
którym
przyzn.
świad.
Liczba
rodz.
Liczba
osób w
rodzin.
Liczba
osób,
którym
przyzn.
świad.
Liczba
rodzin
Liczba
osób w
rodzinach
Liczba osób,
którym
przyznano
świad.
Liczba
rodzin
Liczba
osób
w rodz.
247
144
558
277
127
452
391
148
522
37
37
114
25
25
33
51
26
41
235
137
519
265
112
438
383
140
514
x
94
348
12
24
Swiadczenia
przyznane bez
względu na ich
rodzaj , formę i
Ŝródło finansowania
Świadczenia
przyznane w ramach
zadań zleconych
Świadczenia
przyznane w ramach
zadań własnych
pomoc udzielana w
postaci pracy
socjalnej
wyłącznie w postaci
pracy socjalnej
x
90
x
14
2 90
x
72
304
31
x
15
28
x
2.3.1. Ubóstwo
Ubóstwo określa się jako stan, w którym jednostce czy grupie społecznej brakuje
środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb, uznawanych w danej społeczności za
niezbędne. Ubóstwo jest głównym powodem przyznawania pomocy przez GOPS
w Lanckoronie w ramach zadań określonych ustawą o pomocy społecznej.
Tab. nr 4 Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu ubóstwa.
Lata , w których
przyznano pomoc
2004
2005
2006
Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach
158
109
115
589
408
469
śródło: GOPS w Lanckoronie.
15
W powyŜszej tabeli zauwaŜa się pewne zmniejszenie w latach 2005 i 2006 rodzin i osób, którym
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lanckoronie udzielił pomocy finansowej z powodu
ubóstwa w stosunku do roku 2004.
NaleŜy jednak na tę zniŜkową tendencję spojrzeć po analizie liczby rodzin , które w tym samym
czasie zaczęły korzystać ze świadczeń rodzinnych , określonych Ustawą z dnia 28 listopada 2003r.
o świadczeniach rodzinnych .
Tab. Nr 5 Rodziny korzystające z pomocy w formie świadczeń rodzinnych (kryterium dochodowe
na osobę w rodzinie nie moŜe przekroczyć 504zł. miesięcznie a rodzin gdzie występuje
niepełnosprawne dziecko 583zł.
Liczba
rodzin
ogółem
Liczba
w tym rodziny o dochodach
do 252zł.
od 252,01 do 504zł od 504,01 do 583zł.
rodzin
miesięcznie
miesięcznie na
miesięcznie na
na osobę w
osobę w rodzinie
osobę w rodzinie
pobierająrodznie
cych
zasiłki
rodzinne
1750
539
303
228
8
śródło: GOPS. w Lanckoronie – komórka świadczeń rodzinnych i UG
Z powyŜszych zestawień wynika, Ŝe rodzin z dziećmi o bardzo niskich dochodach jest w gminie
531 tj. W stosunku do rodzin ogółem stanowi to - 30,34%.
Ocenę Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lanckoronie potwierdzają dane o udzielonej
pomocy przez Zespoły Charytatywne w Lanckoronie i Skawinkach . W roku 2005 i 2006 Zespoły
Charytatywne udzieliły pomocy -
202 osobom, z tego :
o Zespół Charytatywny w Lanckoronie
- 103 osobom,
o Zespół Charytatywny w Skawinkach
- 99 osobom (37 rodzin) , przy czym
w udzielonej pomocy przez Zespół Charytatywny w Skawinkach była Ŝywność uzyskana
z Caritas Archidiecezji Krakowskiej.
Ubóstwo rodzin i osób ma zasadniczy wpływ między innymi na poziom Ŝycia społeczeństwa, na
socjalizację dzieci w rodzinach ubogich, jest ogranicznikiem w zdobywaniu wykształcenia przez
dzieci i młodzieŜ , prowadzi do dziedziczenia ubóstwa a tym samym społeczeństwo nie rozwija się,
wybiera stagnację.
Ubóstwo rodzi równieŜ inne problemy społeczne.
16
2.3.2. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa
domowego
Wykres Nr 2 Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu bezradności w sprawach
opiekuńczo - wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego.
70
60
50
40
30
66
69
2004
2005
58
20
10
0
2006
Na terenie Gminy Lanckorona jest wiele rodzin niewydolnych w wypełnianiu funkcji, jakie
powinna spełniać rodzina. Rodziny te to przewaŜnie rodziny wielodzietne o niskich dochodach,
rodziny niepełne z powodu zaistniałego rozwodu bądź śmierci jednego z rodziców, niekiedy
niewydolność rodzin związana jest z nadmiernym piciem lub alkoholizmem rodzica .
Występują równieŜ przypadki niewydolności wynikające z nieumiejętności gospodarowania
posiadanymi środkami finansowymi. W liczbie rodzin bezradnych znajdują się rodziny nie
przygotowane do pełnienia ról społecznych, w tym roli rodzica, pracownika.
Istnieje równieŜ w tej grupie pewna liczba rodzin z problemem niepełnosprawności.
Niepełnosprawność niekiedy znacznie ogranicza moŜliwości rodziny w sprawach opiekuńczych
i prowadzenia gospodarstwa domowego.
Na określenie rodziny moŜna przywołać wiele definicji i nazw jak np. „podstawowa grupa
społeczna”, komórka społeczna, „grupa pierwotna”. Wszystkie te określenia oznaczają, Ŝe rodzina
jest grupą niezastąpioną , daną nam przez sam fakt narodzin, stanowiącą zaląŜek szerszej
społeczności – narodu, społeczeństwa, grupy etnicznej.
To co się dzieje z rodziną i w rodzinie nie moŜe być obojętne społeczeństwu. KaŜde „pęknięcie”
w dotychczasowej spójności rodziny grozi zaburzeniem funkcjonowania nie tylko Ŝycia
rodzinnego ale równieŜ Ŝycia społecznego.
17
2.3.3. Bezrobocie
Wykres Nr 3
Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu bezrobocia.
100
80
60
40
83
20
40
36
2005
2006
0
2004
Źródło: Dane GOPS w Lanckoronie
Z danych GOPS wynika, Ŝe w latach 2004-2006 bezrobocie było istotnym problemem wśród osób
korzystających z pomocy społecznej.
Bezrobocie, przyczyniając się do zuboŜenia materialnego, implikuje na poziomie
rodziny takie negatywne skutki, jak: dezintegracja rodziny (upadek autorytetów i zakłócenia
socjalizacji dzieci), zmniejszenie siły wsparcia emocjonalnego i solidarności pomiędzy członkami
rodziny, zwiększa się ryzyko zaistnienia patologii w Ŝyciu rodziny.
Na poziomie indywidualnym – powoduje brak wiary we własne siły, obniŜenie samooceny, wpływa
na potęgowanie się niezdolności do pokonywania problemów, przyczynia się do zaniku gotowości
i chęci do pracy, wywołuje obniŜenie poziomu umiejętności funkcjonowania w zorganizowanych
formach Ŝycia społeczno- gospodarczego.
Szczególne zagroŜenia dla jednostki i rodziny niesie długotrwały brak pracy. Wpływ bezrobocia na
kształtowanie się nowej warstwy ubogich jest ciągle potwierdzany faktem rosnącej liczby
świadczeniobiorców pomocy społecznej. Większość długotrwale bezrobotnych klientów ośrodka
to osoby, które nie spełniły wymagań rynku pracy. Ich trwałe pozostawanie bez pracy zmniejsza
z kaŜdym tygodniem szanse na zatrudnienie, postępuje bowiem zuŜycie kwalifikacji i utrata
atrakcyjności dla potencjalnego pracodawcy.
Musimy równieŜ pamiętać o tym, Ŝe rolą pracodawcy nie jest zatrudnianie ale osiąganie zysków
a zatrudnianie jest tylko jednym ze środków do osiągnięcia zysku.
18
Zatrudnienie pozwala zdobyć człowiekowi takie doświadczenia jak :
struktura czasu (regularne godziny pracy i dostosowanie do nich pory zajęć),
kontakty społeczne z ludźmi spoza rodziny,
uczestnictwo w zbiorowym , sensownym i celowym działaniu,
akceptacja statusu społecznego i jego skutków dla poczucia toŜsamości oraz moŜliwości
regularnej aktywności.
Bezrobotni są pozbawieni wszystkich tych doświadczeń, co ujemnie wpływa na ich stan
psychiczny.
Mówimy : „Jacy obywatele, takie społeczeństwo”.
W literaturze przedmiotu znajduje się wiele charakterystyk bezrobocia i jego oddziaływania na
człowieka. Tadeusz Tomaszewski w pracy: „Bezrobocie jako zagadnienie psychologiczne „
wymienia elementy środowiska społecznego konieczne dla zachowania zdrowia psychicznego
takie jak:
moŜliwość kontroli,
moŜliwość wykorzystania kwalifikacji,
cele ustalone z zewnątrz,
urozmaicenie,
przejrzystość środowiska,
dostępność pieniędzy,
fizyczne bezpieczeństwo,
moŜliwość kontaktów międzyludzkich,
cenione pozycje społeczne.
Poszerzające się obszary niedostatku materialnego spowodowanego bezrobociem mogą być
przyczyną narastania zjawisk społecznie niepoŜądanych, mogą wyzwalać szeroko rozumiane
zachowania patologiczne. Przymusowa bezczynność zawodowa i nieuregulowany tryb Ŝycia
wyzwalają zachowanie dewiacyjne skierowane równieŜ na rodzinę i lokalne środowisko społeczne.
To co przeŜywa długotrwale bezrobotny moŜna nazwać potworną huśtawka nastrojów i odczuć, co
obrazuje poniŜszy wykres : (szok, optymizm, pesymizm, fatalizm).
Wykres Nr 4.
19
Długotrwałe bezrobocie, z jego negatywnymi konsekwencjami psychospołecznymi, wymaga
skonstruowania specjalnych form oddziaływań.
Stwierdzono, Ŝe z bezrobociem nie
naleŜy walczyć, natomiast naleŜy walczyć o atmosferę prozatrudnieniową.
Tab. Nr 6
.Bezrobotni z Gminy Lanckorona zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy
w latach 2003 – 2006
Wyszczególnienie
Rok
w tym:
2003
K
ogółem
Zarej.
bezrob.
M.
Rok
2004
z prawem
do zasiłku
bez prawa
do zasiłku
139
43
24
19
283
160
123
K
M
Rok
2005
w tym
K
Rok
2006
M
ogółem
Ogółem
ogółem
264
265
185
316
177
w tym:
158
106
31
13
18
220
136
190
w tym
K
M
159
104
43
24
19
31
115
13
70
18
220
135
85
154
102
52
śródło: dane z rocznika statystycznego i PUP
Liczba osób bezrobotnych w Gminie Lanckorona wynosiła na koniec grudnia 2006 r. 185 osób,
w tym 115 kobiet. Wśród ogółu osób bezrobotnych prawo do zasiłku posiadało tylko 31 osób,
w tym 13 kobiet. Bez prawa do zasiłku było aŜ 154 osób, w tym 102 kobiety.
Tab. Nr 7
Nazwa
Bezrobotni wg wieku:
Ogółem K
M
2003
Ogółem K
M Ogółem K
2004
M Ogółem K
2005
M
2006
od 18 - 24
od 25 - 34
od 35- 44
od 45 - 54
od 55 - 59
powyŜej
99
83
74
48
8
54
63
41
17
2
45
20
33
31
6
83
72
54
47
7
54
52
31
20
1
29
20
23
27
6
93
55
55
48
11
61
37
35
23
3
32
18
20
25
8
51
38
35
49
10
37
29
20
24
5
14
9
15
25
5
60 lat
4
0
4
1
0
1
1
0
1
2
0
2
20
Tab. Nr 8
Bezrobotni wg wykształcenia:
Nazwa:
2003r.
K
M 2004r
7
37
10
78
45
5
12
3
62
57
gółem:
wyŜsze
średnie i polic.
LO
zawodowe
podstawowe
12
49
13
140
102
K
M 2005r.
5
44
9
63
37
4
20
0
49
43
ogółem
9
64
9
112
70
K
M 2006r.
K
M
6
31
13
74
35
3
17
1
52
31
2
33
12
82
56
0
25
12
49
29
2
8
0
33
27
K
M 2006r.
K
M
12
21
24
25
20
57
4
20
18
17
21
24
8
19
18
13
20
37
5
19
14
8
1
23
ogółem
9
48
14
126
66
ogółem
Tabela Nr 9
Nazwa
Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy:
2003r.
K
M
8
13
22
15
28
91
12
17
18
22
24
46
ogółem
do 1 miesiąca
do 1 – 3 m.
od 3 – 6 m.
0d 6 – 12 m.
od 12 – 24m
powyŜej 24m.
20
30
40
37
52
137
2004r.
K
M 2005r.
12
22
21
16
18
69
16
16
11
24
10
29
ogółem
28
38
32
40
28
98
Ogółem
16
41
42
42
41
81
ogółem
13
38
32
21
21
60
Na podstawie powyŜszych danych moŜna stwierdzić, Ŝe bezrobotni w gminie stanowili w 2003
roku 9% ludności w wieku produkcyjnym a w 2005r. 7% tejŜe ludności.
Największą liczbę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 18 -34 lat , z przewagą kobiet. W grupie
bezrobotnych wg wieku zauwaŜa się tendencję spadkową w grupie wiekowej do 44 lat.
W latach 2003 – 2006 wśród bezrobotnych wg wykształcenia najliczniejsza grupą byli bezrobotni
z wykształceniem zasadniczym zawodowym, stanowili średnio 45% ogółu bezrobotnych.
Z powyŜszych danych wynika równieŜ, Ŝe kobiety są lepiej wykształcone od męŜczyzn.
Jednocześnie naleŜy zauwaŜyć, Ŝe w grupie osób długotrwale bezrobotnych kobiety pozostają
w większości.
MoŜna wysnuć wniosek, Ŝe dla męŜczyzn jest więcej pracy w zawodach typowo męskich takich
jak: murarz, cieśla, malarz pokojowy, kierowca i innych, gdzie wymagane są inne predyspozycje .
Ponadto kobiety obciąŜone są obowiązkami związanymi z wychowaniem dzieci, co determinuje je
w poszukiwanie pracy blisko miejsca zamieszkania a pracodawców często odstrasza od
zatrudnienia kobiet.
21
Analizując czas pozostawania bezrobotnych bez pracy ( tabela nr 9) naleŜy stwierdzić, Ŝe wciąŜ
jest bardzo duŜy udział bezrobotnych pozostających bez pracy powyŜej 24 miesięcy. Stan ten
utrzymywał się i na koniec grudnia 2006r. – mimo spadku bezrobocia – wynosił 32% ogółu
bezrobotnych . W latach poprzednich sytuacja przedstawiała się następująco:
•
2003r. - 43%,
•
2004r. - 37%,
•
2005r. - 31%
tabela Nr 10 Wykaz osób pracujących i osób bezrobotnych w gminie w stosunku do osób w wieku
produkcyjnym:
Liczba osób
2003 rok 2004 rok 2005 rok
w wieku produkcyjnym
w tym :
MęŜczyzn
3420
3490
3546
1782
1808
1828
1638
1682
1718
Pracujących ogółem:
w tym:
MęŜczyzn
460
197
475
221
468
206
Kobiet
Bezrobotnych ogółem:
263
316
254
263
262
263
w tym
MęŜczyzn
139
105
104
Kobiet
177
158
159
Kobiet
śródło: dane statystyczne – rocznik statystyczny województwa małopolskiego.
2.3.4 Niepełnosprawność, długotrwała choroba, starość.
Niepełnosprawność
Dotknięcie jednego z członków rodziny niepełnosprawnością stanowi dla rodziny sytuację
kryzysową. Rodzina w takiej sytuacji wymaga nie tylko pomocy finansowej ale takŜe
instytucjonalnych form pomocy, maksymalnie zindywidualizowanych i dostosowanych
do ich potrzeb. Wzmocnienia wymaga takŜe sama rodzina , bo to ona zapewnić ma
22
w najpełniejszy i ciągły sposób potrzeby miłości i przynaleŜności. To rodzina, niezaleŜnie
od charakteru dokonujących się zmian w Ŝyciu społecznym, z natury broni godności oraz
przynaleŜności prawnej swych członków, dając im poczucie bezpieczeństwa.
Niepełnosprawność jest jednym z najtrudniejszych obszarów do zdiagnozowania.
Miarodajne statystyki, to wyniki spisu powszechnego z 2002r. ewentualnie ogólnopolskie badania
GUS – Stan zdrowia ludności Polski z 2004r. Z danych tych wynika, Ŝe około 6 mln. osób w Polsce
jest niepełnosprawnych co stanowi 19% populacji w wieku powyŜej 15 roku Ŝycia .
•
78% posiada orzeczenia prawne o inwalidztwie,
•
22% nie posiada orzeczeń, lecz ma powaŜne ograniczenia w wykonywaniu podstawowych
czynności Ŝyciowych,
•
49% to schorzenia układu krąŜenia,
•
46% to uszkodzenia i choroby narządu ruchu,
•
30% wzrok,
•
14% słuch,,
•
29% schorzenia neurologiczne,
•
10% choroby psychiczne
W gminie brak statystyk umoŜliwiających dokonanie dokładnej diagnozy tego problemu.
Będziemy więc w naszej strategii posługiwać się danymi GOPS uzyskanymi w trakcie wywiadów
środowiskowych obecnie i w latach poprzednich , uzyskanymi w toku załatwiania świadczeń
opiekuńczych i obserwacją tego zjawiska oraz otrzymywanymi orzeczeniami Zespołu ds.
Orzekania o Niepełnosprawności w Wadowicach.
Procent rodzin korzystających z pomocy finansowej z powodu niepełnosprawności na tle
wszystkich rodzin pomocy społecznej waha się w granicach :
•
Rok 2004
- 38%,
•
•
Rok 2005
Rok 2006
- 37,8% ,
- 39,1%.
Źródło : GOPS w Lanckoronie.
W/g danych Urzędu Statystycznego w Krakowie i Urzędu Gminy w Lanckoronie ludność w gminie
w wieku poprodukcyjnym waha się w granicach:
•
•
Rok 2004
Rok 2005
-
834 osoby tj. 14,41% ludności ogółem,
817 osób tj. 14 % ludności ogółem
23
Wykres Nr 5 Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu niepełnosprawności.
60
50
40
30
54
20
58
48
10
0
2004
2005
2006
Źródło: Dane GOPS w Lanckoronie
Natomiast na podstawie obserwacji i danych z ostatniego spisu narodowego (przeprowadzonego
w 2002r.) wynika, Ŝe osób niepełnosprawnych w gminie, ze względu na róŜnego typu schorzenia
jest nie mniej niŜ 978 .
Osoby niepełnosprawne intelektualnie w gminie obecnie otrzymują pewne wsparcie poprzez
Środowiskowe Domy Samopomocy. Ale zasadniczą pomoc w dalszym ciągu świadczą przede
wszystkim rodzice (jeŜeli chodzi o dzieci) i rodziny. W tej sytuacji naleŜy myśleć o tym, Ŝe nie
zawsze rodzice będą mogli sprawować opiekę nad swoimi dziećmi i naleŜy ten problem uwzględnić
w strategii.
Do roku 2003r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej wypłacał renty socjalne. Z dokumentacji
Ośrodka wynika, Ŝe osób niepełnosprawnych od dzieciństwa i tych, których niepełnosprawność
powstała w okresie nauki w szkole było w gminie – 119 osób w tym ;
pensjonariusze DPS w Izdebniku - 75 osób,
pozostali mieszkańcy gminy
- 44 osoby .
MoŜna przyjąć, Ŝe osoby, które są mieszkańcami DPS mają zabezpieczone potrzeby nie tylko
bytowe ale kulturale, opieki i rozwoju.
Natomiast pozostałe osoby wymagają wsparcia : niekiedy finansowego a bardzo często
emocjonalnego i przygotowania do funkcjonowania w środowisku.
Wsparcie typu samopomocowego dla niektórych osób z tej grupy niepełnosprawności
organizowane jest przez Środowiskowe Domy Samopomocy zlokalizowane na terenie Gmin:
Wadowice i Sułkowice. RozwaŜyć naleŜy, czy ta forma pomocy nie powinna być świadczona
w naszej gminie a jednocześnie podejmując to zagadnienie naleŜy rozwaŜyć czy stworzenie na
24
naszym terenie Środowiskowego Domu Samopomocy będzie inwestycją, która spełni pokładane
w niej oczekiwania i czy będzie wykorzystana. Problem tego typu miała gmina Sułkowice parę lat
wstecz.
Z danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lanckoronie wynika, Ŝe w poszczególnych
latach ze wsparcia Środowiskowych Domów Samopomocy korzystało z naszej gminy:
w 2004 roku
w 2005 roku
w 2006 roku
.
–
-
9 osób,
11 osób,
12 osób.
Funkcjonujący system wsparcia dla osób niepełnosprawnych powinien być uzupełniany o te formy,
które zagwarantują lepsze usamodzielnienie, pełną integrację ze środowiskiem, a takŜe będą
przeciwdziałały izolacji i marginalizacji tej grupy osób. Wśród niepełnosprawnych szczególnie
naraŜonymi na wyŜej wymienione zjawiska są osoby z zaburzeniami psychicznymi. Z myślą o nich
i ich rodzinach konieczne jest animowanie grupy wsparcia. Jej utworzenie ma na celu działania
integracyjne i edukacyjne oraz wzmacnianie funkcjonowania osób z zaburzeniami psychicznymi w
środowisku.
Starość
Ludzie starsi i niepełnosprawni potrzebują innego rodzaju pomocy niŜ ludzie młodzi i ludzie
w średnim wieku.
Myślenie o starości w aspekcie potrzeb ludzi i zabezpieczeń z zakresu polityki socjalnej moŜna
ująć następująco:
o reorientacja ról , profilaktyka
- wiek od 50 – 60 lat,
o interwencja społeczna, programy społeczne
o interwencja kręgów nieformalnych
o działania podtrzymujące i wspierające
(mamy do czynienia z zaleŜnością od innych – pomoc instytucjonalna) - wiek od 85 lat
Do Domów Pomocy Społecznej z gminy Lanckorona w ostatnich latach skierowano 9 osób,
a obecnie przebywa w tych Domach 6 osób, poniewaŜ 1 osoba zrezygnowała z pobytu w DPS,
2 osoby zmarły. Za 3 osoby gmina pokrywa część naleŜności za ich pobyt w DPS.
W stosunku do ludzi starych konieczne jest podtrzymanie ich sprawności ruchowej
i intelektualnej umoŜliwiającej zaspokojenie podstawowych potrzeb, a takŜe ich aktywności
społecznej oraz łagodzenie trudności związanych z wiekiem.
25
Mówiąc „osoby starsze” mamy na myśli osoby w wieku poprodukcyjnym. W grupie tej,
oprócz problemów dotyczących sprawności fizycznej mamy równieŜ do czynienia ze zmianami
psychicznymi wpływającymi na zdolność funkcjonowania w środowisku.
Sytuacja ludzi starszych w okresie szybkich zmian gospodarczych jest złoŜona i uwarunkowana
takimi czynnikami jak: pogorszenie stanu zdrowia, opieka zdrowotna, zanik tradycji międzypokoleniowych, przemiany kulturowe, niekorzystne warunki Ŝycia i pogorszenie sytuacji materialnej.
Towarzyszy temu brak aktywności społecznej, osamotnienie, izolacja, nieporadność Ŝyciowa.
Jednocześnie ludzie starzy posiadają ogrom doświadczenia Ŝyciowego, wiedzy i mądrości
Ŝyciowej, którą mogą przekazać młodym pokoleniom. Ludzie starzy to gwarancja naszej narodowej
tradycji i pielęgnacja wiary, to wreszcie babcie i dziadkowie, na których mogą wesprzeć się
rodzice w wychowaniu swoich dzieci.
Uwzględniając specyfikę środowiska osób starszych ich potrzeby oraz potrzebę socjalizowania
dzieci i młodzieŜy w duchu poszanowania dla ludzi starych, istnieje konieczność stworzenia
systemu, który będzie uwzględniał najwaŜniejsze potrzeby ludzi starych i uświadamiał młodszym
konieczność więzi międzypokoleniowej.
Długotrwała choroba podobnie jak niepełnosprawność jest cierpieniem całej rodziny.
Bardzo często powoduje schorzenia somatyczne i psychiczne u innych członków rodziny.
Daje się równieŜ odczuć znaczne obciąŜenie budŜetu domowego w postaci wydatków na
leczenie, rehabilitację i inne jak dojazdy do placówek słuŜby zdrowia . Niejednokrotnie
rodzina pozbywa się dorobku Ŝycia Ŝeby wspomóc chorego. Osoba chora aby zdrowieć lub
przetrwać kryzys potrzebuje oparcia w bliskich. Rodzina opiekująca się osobą długotrwale
chorą równieŜ potrzebuje wsparcia, które pozwoli przetrwać trudne chwile, doda siły
i zmobilizuje. Często wystarczy dobre słowo bądź pomoc finansowa. Są jednak przypadki
gdzie konieczna jest pomoc systemowa (hospicja, zakłady opiekuńczo-lecznicze, grupy
wsparcia, wolontariat).
2.3.5. Nadmierne picie, alkoholizm i narkomania.
W temacie występują dwa pojęcia : nadmierne picie i alkoholizm. RozróŜnianie tych pojęć
jest konieczne, po pierwsze dlatego, Ŝe nie posiadamy w gminie (nie tylko w nasze)
zdiagnozowanych alkoholików. Ponadto bardzo trudna jest do określenia granica, gdzie kończy się
nadmierne picie a zaczęło się u danej osoby stadium alkoholowe. Bardzo często alkoholika
nazywamy pijakiem a pijaka alkoholikiem.
26
Co to jest alkoholizm ?
Anonimowi alkoholicy często przytaczają koncepcję dr. Wiljama Silkwortha, która brzmi :
„……………obsesja umysłu i alergia ciała. Obsesja czy teŜ kompulsacja gwarantuje, iŜ dotknięta
nią osoba będzie piła wbrew swojej woli i wbrew swoim interesom. Alergia gwarantuje, Ŝe osoba
ta umrze lub popadnie w szaleństwo”.
UzaleŜnienie od alkoholu jest chorobą, którą moŜna zatrzymać lecz której nie potrafimy
wyleczyć.
Natomiast nadmiernie pijacy muszą się liczyć z konsekwencją uzaleŜnienia.
Społeczeństwo musi zdawać sobie sprawę, Ŝe pijący powodują - na ogół - więcej szkód niŜ
nałogowi alkoholicy.
Osoby naduŜywające alkoholu powodują rocznie problemy typu:
dezorganizacja środowiska pracy- absencja ,
wypadki przy pracy,
utrwalanie się bezrobocia,
naruszanie prawa i porządku publicznego – przestępstwa kryminalne,
naruszanie prawa przez nietrzeźwych kierowców,
naruszanie porządku publicznego (awantury w dyskotekach, na uroczystościach
rodzinnych itp.,
naruszanie prawa związanego z obrotem alkoholowym (alkohol z nielegalnego źródła),
naruszanie zakazu reklamy i promocji (antyedukacja zdrowia, zniszczenie krajobrazu,
lekcewaŜenie prawa, korupcja).
Z powodu problemów alkoholowych tracimy rocznie ok.6-8% produktu narodowego brutto,
zyskując około 2-3% ze sprzedaŜy alkoholu.
Źródło: Krzysztof Wojcieszek „Czy to twój problem”
Tabela Nr 11 Popełnione przestępstwa w latach 2003 – 2006
Wyszczególnienie
Rok
Rok
Rok
Rok
2003
2004
2005
2006
2
4
4
1
11
7
10
4
9
30
Przestępstwa przeciw rodzinie i opiece
4
7
4
9
24
Przestępstwa przeciw mieniu
25
34
28
18
105
Przestępstw przeciw. Ŝyciu i zdrowiu
Ogółem;
Przestępstwa przeciw bezpieczeństwu
w komunikacji
27
Przestępstwa z ustawy o przeciwdz.
2
2
1
5
10
Inne przestępstwa
15
5
11
4
35
Ogółem przestępstwa w latach:
55
62
52
46
215
narkomanii
śródło : Oprac. własne na podstawie danych Komisariatu Policji w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Kto ma problem alkoholowy ?
Wanda Sztander w pracy „Poza kontrolą” pisze: „osobą z problemem alkoholowym moŜna
nazwać kaŜdego, kto w swojej rodzinie – moŜna rzec- potyka się o butelkę z alkoholem nawet
gdy sam po nią nie sięga, a nawet gdy staje się jej zagorzałym przeciwnikiem”.
Diagnozując problem społeczny jakim jest alkoholizm i nadmierne picie posłuŜyliśmy się danymi
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lanckoronie i danymi Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Zaznaczyć naleŜy, Ŝe dane te nie są adekwatne do problemu jaki istnieje w gminie. NaleŜy przyjąć,
Ŝe dane te pokazują tylko jaki odsetek osób i rodzin rozpoczął działania , bo chce zmienić swoją
trudną sytuację Ŝyciową i chce zmierzyć się z problemem.
Jest w gminie jeszcze wiele rodzin, które ukrywają problem pijaństwa swoich bliskich bądź go
bagatelizują. Wielu uwaŜa, Ŝe picie piwa codziennie jest normalna sprawą, podobnie jak
spoŜywanie chleba.
Tabela Nr 12
Dane za lata 2004 – 2006 :
Rodzaj pomocy
rok 2004
rok 2005
rok 2006
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
rodzinach
rodzinach
rodzinach
Pomoc finansowa
Pomoc w formie pracy socjalnej
Rozmowy interwencyjnomotywacyjne
Wystąpiono do Sądu o przymus
leczenia
17
35
6
6
81
108
brak
danych
x
12
35
10
7
64
120
brak
danych
x
16
33
5
6
65
106
brak
danych
x
śródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS, GKd/sRPA
28
NaduŜywanie napojów alkoholowych stanowi dziś bezsprzecznie jeden z najpowaŜniejszych
problemów. Zjawisko to w naszej gminie stwarza problem złoŜony i trudny do przezwycięŜenia.
Szerzące się zjawisko alkoholizmu dotyka wielu mieszkańców Gminy Lanckorona i nie respektuje
płci, wieku ani statusu intelektualnego.
Z problemem naduŜywania alkoholu pracownicy socjalni spotykają się od wielu lat,
niepokojącym jest jednak fakt wzrastania liczby osób nadmiernie pijących i obniŜanie wieku
pierwszego z nim kontaktu.
Inicjacja alkoholowa jest tym łatwiejsza, Ŝe łamane są bardzo często przez dorosłych reguły
wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz reguły
właściwego wychowania dziecka i dbałości o jego dobro (w sklepach dzieciom sprzedawany jest
alkohol, rodzice często posyłają swoje nieletnie dzieci do sklepu po alkohol lub papierosy, na
uroczystościach rodzinnych serwuje się alkohol w duŜych ilościach).
Zaznaczyć naleŜy, Ŝe w wielu środowiskach daje się zauwaŜyć zjawisko "dziedziczenia"
pijaństwa oraz alkoholizmu.
Musimy tworząc strategię wziąć pod uwagę fakt, Ŝe jedna osoba pijąca w rodzinie w sposób
destrukcyjny dostarcza wszystkim innym członkom problemów Ŝyciowych, finansowych
i uczuciowych. Z tego wynika, Ŝe liczbę osób nadmiernie pijących i liczbę alkoholików naleŜy
pomnoŜyć przez liczbę członków ich rodzin, wówczas obraz będzie bardziej wiarygodny.
W ostatnich latach zauwaŜa się, iŜ młodzieŜ zaczyna eksperymentować z narkotykami.
Otrzymywane sygnały z Policji, mówią, Ŝe na terenie naszej gminy pojawiają się dilerzy
rozprowadzający narkotyki, co niesie za sobą obawy przed wystąpieniem tego problemu na
większą skalę.
Rodzice nie rozumieją ogromu zagroŜenia jakie zaczyna do nas docierać, bagatelizują ten problem
uwaŜając, Ŝe to nie moŜe dotyczyć ich dziecka. Dlatego teŜ konieczne jest wprowadzanie do szkół
profilaktyki w tym zakresie, oraz inicjowanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń dla osób
realizujących zadania wychowawcze w stosunku do dzieci i młodzieŜy.
Ilość popełnionych przestępstwa z art.48 Ustawy o narkomanii :
− 2003 rok
- 2,
− 2004 rok.
- 2,
− 2005 rok
- 1,
− 2006 rok
- 5.
śródło: Dane z Komisariatu Policji.
29
2.3.6. Przemoc w rodzinie
Przemoc domowa stanowi powaŜny problem. Negatywne skutki przemocy dotyczą
wszystkich członków rodziny. Najczęściej ofiarami przemocy są kobiety i dzieci, sprawcami zaś
męŜczyźni.
Obserwuje się nasilenie przemocy w rodzinie. W rodzinach, które są objęte pomocą GOPS
pracownicy socjalni dość często obserwują, Ŝe tam gdzie jest problem alkoholowy, tam równieŜ
występuje przemoc ale nie jest to regułą. Przemoc występuje równie w rodzinach gdzie nie ma
problemu z naduŜywaniem alkoholu.
W literaturze przedmiotu najczęściej cytowana – jako najbardziej trafna - jest definicja przemocy
Ireny Pospiszyl, która brzmi :
„Przemoc – naduŜywanie siły, wykorzystywanie przewagi fizycznej (militarnej) nad kimś dla
osiągnięcia jakichś celów; lub teŜ : uŜycie siły w celach przestępczych ; gwałt, przymus, nacisk”
Najczęściej spotykana u nas przemoc to:
psychiczna, która jest trudna do udowodnienia
fizyczna ,
seksualna,
ekonomiczna, która nasiliła się w ostatnim okresie czasu.
Oblicza i aspekty przemocy:
jest procesem ( nie pojawia się znienacka, tworzy cykle),
eskaluje (nie zatrzymana przybiera na sile),
ma tendencje do powtarzania się (rzadko jest jednorazowym epizodem),
toczy się w wymiarze „dominacja – uległość”
nie jest zjawiskiem niezaleŜnym od człowieka (człowiek jest zdolny do radzenia sobie
z siłami, które czynią go sprawcą,
odpowiedzialność zawsze jest po stronie sprawcy niezaleŜnie od tego, co ofiara czyni.
Przemoc w Gminie Lanckorona podobnie ja alkoholizm nie jest w pełni zdiagnozowana, dlatego
liczby podane w poniŜszej tabeli naleŜy traktować jako sygnał problemu, poniewaŜ rodziny, którym
udzielono pomocy to te, które podjęły działania aby zmienić swoja sytuację Ŝyciową.
Tabela Nr 13 Udzielona pomoc rodzinom , w których występuje przemoc domowa.
Rodzaj pomocy
rok 2004
rok 2005
rok 2006
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
Rodzin Osób w
rodzinach
rodzinach
rodzinach
Pomoc finansowa
Pomoc w formie pracy socjalnej
Rozmowy interwencyjne
12
34
3
55
120
14
8
35
2
30
141
9
9
37
3
42
156
14
30
W wyniku powyŜszych działań Sąd Rejonowy w Wadowicach prowadził 1 postępowanie z art.207
KK ( znęcanie się nad rodziną) a pod nadzorem Kuratorów Rodzinnych znajdowało się 12 rodzin
i 2 osoby zobowiazane do leczenia odwykowego.
Z danych Komendy Powiatowej Policji w Wadowicach wyłania się wniosek, Ŝe liczba interwencji
w poszczególnych latach dotycząca przemocy w rodzinach i procedury Niebieskiej Karty w
porównaniu z liczbą postępowań przygotowawczych z art.207 KK w tych samych latach jest
niewspółmiernie niska (tabela poniŜej).
Tab. Nr 14 Informacja na temat interwencji i postępowań w sprawie przemocy domowej - teren
powiatu wadowickiego:
Lata
Interwencje dotyczące przemocy
w rodzinie /procedura NK
2003
2004
2005
2006
401
477
452
350
Liczba ofiar
przemocy w
rodzinie
1006
1102
1036
781
Liczba postępowań
przygotowawczych z art.207 KK
48
51
49
57
Źródło: Komenda Powiatowa w Wadowicach i Komisariat Policji w Kalwarii Zebrzydowskiej
Jak ocenić zauwaŜoną w tabeli Nr 14 tendencję spadkową w zakresie ilości interwencji ? MoŜna
dwojako ;
sytuacja ulega zmianie na lepsze , mniej jest przypadków łamania prawa w tym zakresie,
sytuacja nie zmienia się na korzyść, natomiast występuje zniechęcenie osób i rodzin do
wzywania interwencji, poniewaŜ procedury związane z ukaraniem sprawcy są długotrwałe
i powodują potworny stres dla ofiar przemocy.
UwaŜamy, posiłkując się danymi GOPS, Ŝe przemoc w rodzinach istnieje i eskaluje. Procedury
związane z ukaraniem sprawcy przemocy są długie i prowadzenie z róŜnym skutkiem, dodatkowo
obciąŜają ofiarę przemocy.
JeŜeli nie podejmiemy działań patologia ta będzie się pogłębiać, skutkować rozbiciem rodzin,
brakiem dobrych wzorców dla dzieci, powielaniem przez nie ról swych rodziców : ofiara –
dręczyciel.
2.3.7. Bezdomność
Osoba bezdomna wg określenia zawartego w Ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej
oznacza „ osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie
praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu
31
przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych , a takŜe osobę niezamieszkałą w lokalu
mieszkalnym i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma moŜliwości zamieszkania.”
Konflikty rodzinne oraz naduŜywanie alkoholu często stają się przyczyną bezdomności.
RównieŜ istnieją sytuacje niezaleŜne od ludzi, których dotykają. Osoby starsze o niskich dochodach
często nie są w stanie dbać o substancję mieszkaniową tak aby była w dobrym stanie technicznym
i umoŜliwiała zamieszkanie. Niekiedy osoby starsze uwaŜają, Ŝe nadal mogą mieszkać w domu,
który nie nadaje się do zamieszkania. Bezdomność to jedno z najgroźniejszych zjawisk patologii
społecznej. Dla społeczeństwa bezdomność stanowi zagroŜenie bezpieczeństwa i spokoju. Pomoc
państwa dla osób bezdomnych została określona ustawą o pomocy społecznej, w myśl której
bezdomnemu naleŜy się tymczasowe miejsce noclegowe, odzieŜ i posiłek, a w niektórych
przypadkach równieŜ zasiłek i inne formy pomocy.
Problem bezdomności w Gminie Lanckorona spowodował, Ŝe 2 osoby obecnie przebywają
w Domu Pomocy Społecznej a 2 kolejne powinny się w nim znaleść.
Mimo, Ŝe sytuacja w tym zakresie - jeŜeli patrzymy na liczby – nie jest na pierwszy rzut oka
niepokojąca, to musimy wziąć pod uwagę łatwość przemieszczania się ludności, bliskość naszej
gminy w stosunku do miejsc kultu religijnego jak: Kalwaria Zebrzydowska i Wadowice, gdzie ten
problem jest znaczny.
Musimy teŜ przyjąć, Ŝe nasze społeczeństwo jest ubogie i starzeje się.
Chodzi bowiem o to, aby władze gminy i słuŜby społeczne w przyszłości nie zostały zaskoczone
tym problemem.
2.4. Zasoby gminy wpływające na realizację zadań z zakresu rozwiązywania problemów
społecznych .
Jedną z najwaŜniejszych instytucji w gminie wykonujących zadania z zakresu polityki
społecznej jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej .
Celem Ośrodka jest :
•
wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb
i umoŜliwienia im Ŝycia w warunkach odpowiadających godności człowieka,
•
zapobieganie sytuacjom , powodującym trudne sytuacje Ŝyciowe i dąŜenie do Ŝyciowego
usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Gminny Ośrodek realizuje powyŜsze cele w oparciu o ustawę o pomocy społecznej i wytyczone w
niej zadania własne gminy i zadania zlecone gminie z zakresu pomocy społecznej.
32
Dobrze jest gdy w gminie oprócz Ośrodka Pomocy Społecznej funkcjonują inne placówki
i instytucje pomocowe , stowarzyszenia, grupy wsparcia.
W gminie funkcjonuje Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Gminna
Koalicja Przeciw Przemocy, Zespół Charytatywny w Lanckoronie i Zespół Charytatywny
w Skawinkach, 4 świetlice poza szkolne (obecnie nazywane świetlicami socjoterapeutycznymi).
W gminie Lanckorona brak grup wsparcia i stowarzyszeń wspierających ludzi w rozwiązywaniu
ich problemów.
WaŜną rolę np. w pomocy rodzinie spełnia poradnictwo rodzinne, które w znikomym stopniu
funkcjonuje w naszej gminie i jest realizowane przez pedagogów szkolnych i pracowników
socjalnych . Nie jest to jednak pomoc specjalistyczna, chociaŜ jest niezbędna i na pewno jest
pomocną w kierowaniu do specjalistów a przede wszystkim w wykrywania problemów i w rozeznaniu obszaru problemu. Kompleksowa pomoc w tym zakresie realizowana jest przez Powiatowe
Centrum Pomocy Rodzinie w Wadowicach.
2.4.1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i instytucje z nim współpracujące.
Gminny Ośrodek Pomocy Społeczne w Lanckoronie wypełniając zadania wynikające z
Ustawy o pomocy społecznej współpracuje z szeregiem instytucji ;
• Urząd Gminy i Małopolski Urząd Wojewódzki,
• Szkoły i pedagodzy szkolni,
• Lekarze i pielęgniarki środowiskowe,
• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wadowicach,
• Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Myślenicach,
• Powiatowy Urząd Pracy w Wadowicach,
• Ośrodki Pomocy Społecznej na terenie kraju,
• Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie,
• Sąd Rejonowy w Wadowicach,
• Kuratorzy Sądowi,
• Zespoły Charytatywne w gminie Lanckorona,
• Poradnia Zdrowia Psychicznego w Wadowicach,
• grupy wsparcia „AA” w Kalwarii, w Stryszowie i w Wadowicach,
• Chrześcijańska SłuŜba Charytatywna, Filia w Kalwarii Zebrzydowskiej,
• Komornicy Sądowi, w tym przy Sądzie Rejonowym w Wadowicach,
• Komenda Policji w Wadowicach,
• Komisariat Policji w Kalwarii Zebrzydowskiej,
• Domy dla Samotnych Matek,
• Schroniska i Przytuliska na terenie Krakowa dla bezdomnych,
• Środowiskowe Domy Samopomocy w Wadowicach i Sułkowicach,
• Domy Pomocy Społecznej,
• Kuratorium Oświaty,
• PCK w Wadowicach i Krakowie
33
Organizacje pozarządowe wykonują wiele zadań z zakresu pomocy społecznej. Współpracę
między organami administracji samorządowej z organizacjami pozarządowymi umoŜliwia
wspieranie przez gminę działalności organizacji społecznych, Kościoła katolickiego, stowarzyszeń
oraz osób fizycznych i prawnych, w celu realizacji określonych zadań z zakresu pomocy społecznej
poprzez kierowanie środków pienięŜnych na ich realizację. Gmina takŜe moŜe wspierać finansowo
organizacje pozarządowe.
Zgodnie z zasadą pomocniczości, organizacje pozarządowe mają pierwszeństwo w organizowaniu
przedsięwzięć pomocowych. Pełnią one takŜe rolę nowatorów wprowadzających alternatywne
metody działania, oŜywiają Ŝycie społeczne. Posiadają większą niŜ instytucja pomocy społecznej
swobodę działania i większy stopień niezaleŜności.
Od zaistnienia w 1935r. pierwszych grup „Anonimowych Akoholików” nic lepszego nikt nie
wymyślił. Na temat grup samopomocowych ich roli w terapii, nie tylko w zakresie uzaleŜnień,
ale i przezwycięŜania chorób, niepełnosprawności wypowiadają się uznani specjaliści z zakresu
pracy socjalnej, psychologii i socjologii.
Grupy samopomocowe działają na całym świecie; uczą Ŝyć, dają wsparcie, radę i pociechę.
Powstanie na terenie gminy Lanckorona grup wsparcia (róŜnego typu) moŜe być bardzo waŜnym
krokiem do efektywnego rozwiązywania problemów społecznych, do konsolidacji społeczeństwa,
do zacieśniania więzi między ludzkich.
2.4.2. Organizacja słuŜby zdrowia
Opiekę zdrowotną nad mieszkańcami gminy Lanckorona sprawują instytucje słuŜby zdrowia jak :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Szpital Powiatowy im. Jana Pawła II w Wadowicach,
Wojewódzki Szpital Psychiatryczny w Andrychowie,
Stacja Pogotowia Ratunkowego w Wadowicach,
Specjalistyczny Oddział Ratowniczy w Wadowicach,
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej , Ośrodek Pediatryczno –Internistyczny
w Myślenicach,
Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach
Przychodnia Medycyny Rodzinnej w Lanckoronie ,
Punkt Lekarski w Izdebniku,
Gabinet lekarski prywatny,
34
•
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach ,
SłuŜby zdrowia w gminie , to przede wszystkim :
1) Przychodnia Medycyny Rodzinnej w Lanckoronie z gabinetami :
− lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
− lekarza pediatry,
− stomatologicznym,
− zabiegowym,
− pielęgniarki środowiskowej,
− medycyny szkolnej
2) Punkt Lekarski w Izdebniku z gabinetami:
− lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
− stomatologicznym,
− zabiegowym.
Kadra lekarska i pielęgniarska :
−
−
−
−
−
−
−
−
−
lekarz med. rodzinnej
- 2,
lekarz otolaryngolog
- 1,
lekarz stomatolog
- 2,
lekarz pediatra
- 1,
lekarz specjalista chorób wewnętrznych - 1,
pielęgniarki środowiskowe - 2,
pielęgniarka koordynujaca - 1,
pielęgniarka szkolna, pediatryczna - 1,
połoŜna środowiskowa
- 1
Tabela Nr 15 Liczba pacjentów :
Wyszczególnienie:
Pacjenci ogółem:
w tym dzieci
rok 2004
4800
1000
rok 2005
5000
1000
rok 2006
5000
1000
2.4.3. Oświata i Wychowanie
Usługi edukacyjne w systemie oświaty tzn. od placówek przedszkolnych do ponadpodstawowych
determinowane są liczbą urodzeń dzieci, którym naleŜy zapewnić dostęp do róŜnych form
wychowania i kształcenia. Obowiązek ten spoczywa na samorządach gminnych i powiatowych.
W Gminie Lanckorona znajdują się :
•
•
4 szkoły podstawowe w miejscowościach ; Lanckorona, Izdebnik, Jastrzębia i Skawinki,
3 gimnazja w miejscowościach ; Lanckorona, Izdebnik i Skawinki,
35
•
5 oddziałów wychowania przedszkolnego w tym 1 przedszkole w miejscowości
Lanckorona.
W roku szkolnym 2005 /2006 :
•
•
•
wychowaniem przedszkolnym objętych było 117 dzieci,
nauczaniem w szkołach podstawowych na terenie gminy objętych było 464 uczniów,
w gimnazjach naukę pobierało 291 uczniów .
Świetlice szkolne skupiały 158 dzieci.
Szkoły prowadzą zajęcia w kołach zainteresowań o róŜnej tematyce jak; koło regionalne,
teatralne, ekologiczne, plastyczne, matematyczne, języka angielskiego, kursu tańca towarzyskiego,
sportowe – piłki noŜnej, przyrodnicze, oraz zajęcia ; umuzykalniające, informatyczne, plastyczne,
rewalidacyjne wyrównawcze czy zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze.
W Lanckoronie istnieje wolontariat uczniowski.
W Jastrzębi Szkoła Podstawowa organizuje corocznie Festyn Szkolny, w którego organizację –
oprócz nauczycieli – angaŜują się rodzice, OSP, samorząd wiejski oraz konkurs plastyczny
o tematyce: „Z Wami Bezpieczniej”, w którym biorą udział dzieci z całej gminy i a nawet z całej
Polski.
36
2.5. ANALIZA SWOT GMINY LANCKOR0NA
Analiza SWOT jest jedną z prostszych i najczęściej stosowanych technik analitycznych.
Skrót SWOT pochodzi od czterech angielskich słów:
•
Strenghts (silne strony),
•
Weaknesses (słabe strony) ,
•
Opportunities (szanse),
•
Threats (zagroŜenia).
Analiza SWOT opiera się na badaniu dwóch grup czynników: wewnętrznych
i zewnętrznych. KaŜda grupa rozpatrywana jest pod kątem pozytywnego i negatywnego wpływu na
organizację rozwiązywania problemów społecznych.
Silne strony – pozytywne zjawiska, na które wpływ ma sama organizacja rozwiązywania
problemów społecznych (np. wysoka jakość kadry, znajomość lokalnych uwarunkowań itp.)
Słabe strony – zjawiska ograniczające moŜliwości rozwoju organizacji rozwiązywania
problemów społecznych, na które ma ona wpływ (np. słaba komunikacja wewnętrzna, itp.)
Szanse – zjawiska stwarzające moŜliwości rozwoju niezaleŜne od działań organizacji
rozwiązywania problemów społecznych (np. połoŜenie geograficzne, moŜliwości zewnętrzne)
ZagroŜenia – negatywne zjawiska pochodzące z otoczenia organizacji rozwiązywania
problemów społecznych, niezaleŜne od jej działań (np. częste zmiany prawa, pogarszanie
wskaźników makroekonomicznych itp.).
37
Tabela Nr 16
ANALIZA
SWOT
MOCNE STRONY
Istniejąca świadomość wśród lokalnych władz
i kadr pomocy społecznej potrzeby partnerstwa
z org. pozarządowymi,
Istniejący w gminie potencjał ludzki i organizacyjny,
Doświadczenie samorządu w zakresie
pozyskiwania środków pomocowych,
Wyznaczenie kierunków priorytetów polityki
społecznej w gminie,
Istniejące zaplecze specjalistycznej kadry,
Istniejąca świadomość problemu,
MoŜliwość zlecania zadań w zakresie polityki społ.
organizacjom pozarządowym,
Istnienie dokumentu – Strategia rozwoju,
Pole do działania wielu ogranizacji zajmujących się
rozwiązywaniem problemów społecznych,
Praktyka udziału przedstawicieli róŜnorodnych
organizacji i instytucji w tworzeniu gminnych
programów rozwoju,
Tworzenie i realizowanie programów działań w
sferze polityki społecznej.
Wykształcona kadra pedagogiczna i nauczycielska.
Stałe polepszanie się warunków nauki .
SŁABE STRONY
Brak miejsc pracy,
Nikłe zaangaŜowanie
społeczne,
Brak koordynacji działań z
zakresu polityki społecznej,
Występujące patologie w
rodzinach ,
Brak liderów społecznych ,
Za mała wiedza społeczeństwa w zakresie problematyki
społecznej ,
Brak specjalistycznej kadry
mogącej wpływać na redukcję zagroŜeń patologiami,
Za mała ilość środków
finansowych na realizacje
działań pomocowych i profilaktycznych,
Niedostosowanie szkolnictwa
do potrzeb pracodawców i
rynku pracy,
Zbyt silny wpływ czynników
ekonomicznych na politykę
społeczną,
Łatwość dostępu młodzieŜy i
dorosłych do środków
uzaleŜniających jak :alkohol,
narkotyki,
Nikła świadomość
społeczeństwa potrzeby
stykania się z kulturą wyŜszą,
Słaba komunikacja między
miejscowościami w gminie,
Brak specjalistów w zakresie
opieki zdrowotnej
MoŜliwość skorzystania z
pomocy lekarskiej w wolne
dnie i święta ograniczona ,
Brak form pomocy
instytucjonalnej w zakresie
pomocy osobom
niepełnosprawnym, w tym
dzieciom.
38
SZANSE
•
•
•
•
Walory turystyczno- krajobrazowe,
Wzrost poziomu wykształcenia ,
OŜywienie gospodarcze,
MoŜliwość pozyskania środków z Funduszy
Europejskich,
ZAGROśENIA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tworzenie lokalnych koalicji w zakresie polityki
społecznej,
Rozwój grup wsparcia i stowarzyszeń,
Tworzenie specjalnych programów pomocowych
Regulacje prawne uwzględniające organizacje
pozarządowe
PołoŜenie gminy
DuŜa liczba rodzin ubogich i
bezradnych Ŝyciowo ,
Obarczanie samorządów
gminnych coraz to nowymi
zadaniami,
Brak rozwiązań systemowych w
zakresie bezrobocia,
Narastający problem pijaństwa,
alkoholizmu i przemocy,
Wypieranie potrzeb socjalnych
przez inne obszary,
Bardzo ograniczone srodki
finansowe na inwestycje i
remonty w gminie
Częste zmiany przepisów i złe
regulacje prawne (kolizja prawa),
Niewystarczająca ilość kadry i
duŜe obciąŜenie pracowników
pomocy społecznej róŜnego typu
zadaniami.
Przejmowanie bezkrytyczne
kultury bycia i nawyków
zachodnich , wzorców,
szczególnie przez młodzieŜ,
Ciągła niepewność wielkości
środków na cele pomocy
społecznej,
DuŜa biurokracja
Brak zaangaŜowania i współpracy rodzin i osób w rozwiązywaniu swoich problemów
Ŝyciowych.
Stereotypy na temat
alkoholizmu, pijaństwa i przemocy,
Brak stałej placówki policji na
terenie gminy
eksperymentowanie z narkotykami dzieci i młodzieŜy
Brak w dobrym stanie bazy
lokalowej na sytuowanie w niej
instytucji pomocowych , grup
wsparcia, stowarzyszeń.
39
III. Część projekcyjna
3.1. WIZJA GMINY LANCKORONA
Uwagi ogólne.
Wizja nie jest terminem jednoznacznym. W teorii i praktyce wizja definiowana jest jako
” pozytywne wyobraŜenie przyszłości organizacji lub osoby, wyprowadzone na podstawie
uznawanych wartości i idei, z którego wywodzą się cele i plany działania”.
Kreowanie wizji, czyli przewidywanie przyszłości, jest skomplikowanym procesem. Wymaga
bowiem nie tylko twórczej wyobraźni i zdolności do syntezy, ale takŜe ogromnej wiedzy,
z której moŜna wyprowadzić trendy rzutujące na obraz przyszłości, czy to w skali mikro, jeśli
chodzi o wizję stanu w mieście, czy teŜ w skali makro, gdy mowa o wizji stanu w państwie.
Urzeczywistnianiu wizji słuŜy planowanie wieloletnie. Proces kreowania i urzeczywistniania
wspólnej wizji jest elementem koncepcji uczącej się organizacji, a taką - według coraz
powszechniejszej opinii – powinien być lokalny samorząd.
Wizja Gminy Lanckorona :
Aktywna polityka społeczna Gminy Lanckorona to polityka wielowymiarowa,
skorelowana z ekonomicznymi, społecznymi i kulturowymi aspektami rozwoju,
realizująca podstawowe zasady europejskiego modelu społecznego, takie jak:
solidarność, współpraca, aktywność, uczestnictwo i równość, wyraŜająca idee
partnerstwa społeczno-publicznego, promując współpracę jednostek
administracji publicznej oraz partnerów społecznych.
3.2. MISJA GMINY
Uwagi ogólne: Misja jest deklaracją środowiska, instytucji lub organizacji podejmujących
realizację Wizji rozwoju Gminy. Opisuje przyjmowane przez nie zasady i podstawowy sposób
urzeczywistniania tej Wizji. Podstawowe znaczenie ma misja samorządu Gminy, odpowiadająca na
pytanie, w jaki sposób samorząd Gminy będzie realizował materialne załoŜenia strategii: wizję
rozwoju, cele strategiczne i operacyjne, programy i zadania.
Misja Gminy Lanckorona :
Społeczeństwo, w którym nie będzie osób marginalizowanych i wykluczonych.
Społeczeństwo, w którym swobodny rozwój kaŜdego, będzie normą, gdzie
potrzeby osób będą dostrzegane a problemy niwelowane.
40
3.3. Wybór celów strategicznych
Cele strategiczne usytuowano pod względem ich waŜności ze względu na wielkość (rozmiar)
problemu, dynamikę rozwoju problemu, jego wpływ na dziedziny Ŝycia i łańcuch przyczynowoskutkowy. Problemy ciągle eskalujące muszą być rozwiązywane w pierwszej kolejności.
Uznano, Ŝe problemy takie jak naduŜywanie alkoholu, przemoc czy pojawiające się w gminie
narkotyki powodują szdody nie tylko u tych, którzy mają z nimi bezpośednio do czynienia ale są,
bądź mogą być problemami o skali dziś trudnej do oszacowania. Wiemy, Ŝe z człowieka
nadmiernie pijącego, czy narkomana nie moŜe być dobrego pracownika, rodzica i obywatela.
Priorytetem dla osób uzaleŜnionych jest przede wszystkim dbanie o to aby zaspokoić swoje
potrzeby aby nie być na tzw. „głodzie”.
Kierując się tą zasadą cele strategiczne usytuowano w następującej kolejności :
Cel strategiczny I.
Redukowanie zjawiska ubóstwa w gminie i wspieranie rodzin z problemem
wychowawczo –opiekuńczym.
Cel strategiczny II.
Ograniczenie zjawiska naduŜywania alkoholu przez mieszkańców gminy
i zapobieganie powstawaniu nowych problemów związanych z nadmiernym piciem
i pojawiającymi się narkotykami.
Cel strategiczny III.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
Cel strategiczny IV.
Ograniczenie bezrobocia w gminie
Cel strategiczny V.
Zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych,
starych , długotrwale chorych.
Cel strategiczny VI.
Zapobieganie bezdomności.
41
3.4. GŁÓWNE CELE STRATEGICZNE, CELE SZCZEGÓŁOWE I ICH
REALIZACJA:
CEL STRATEGICZNY I :
Redukowanie zjawiska ubóstwa w gminie i wspieranie rodzin z problemem
wychowawczo- opiekuńczym.
============================================================
Cele operacyjny 1.1
UmoŜliwienie osobom i rodzinom przezwycięŜenia trudnych sytuacji Ŝyciowych ,
których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki i moŜliwości.
Nr
ZADANIA
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ODPOWIEDZ.
ZA REALIZACJĘ
1.1.1
Zapewnienie osobom
potrzebującym pomocy rzeczowej (
Ŝywność, odzieŜ, pościel, środki
czystości, obuwie), zgodnie z
ustawą o pomocy społęcznej.
1.1.2
Samorzad
i
GOPS
Ciagła praca
Samorząd
i GOPS
Ilość udziel.
pomocy
GOPS,
dyrektorzy
szkół,
wychowawcy
i nauczyciele
Ilość
podjetych
interwencji,
działań
1.1.3
1.1.4
Ciagła praca
Stała praca
Wykorzystywanie w pracy z rodziną
jej mocnych stron
Ilość udziel.
pomocy
Ciągła praca
Udzielanie pomocy finansowej oraz
zapewnienie gorących posiłków dla
osób potrzebujących.
Ścisła współpraca z kuratorami
sądowymi, policją i innymi
pracującymi na rzecz rodziny.
Wskaźnik/
Miernik
GOPS
Ilość
zawartych
kontraktów
socjalnych
42
Cel operacyjny 1.2
Aktywizacja społeczna osób dotkniętych ubóstwem
Nr
Zadania
Czas działania
Odpowiedz.
Wskaźnik/
miernik
1.2.1
Poradnictwo dla osób
długotrwale korzystających z
pomocy społecznej – przeciwdz.
bezradności
Praca ciągła
GOPS
Ilość porad
1.2.2
Praca socjalna pobudzajaca
aktywnośc osób i rodzin
Praca ciągła
GOPS
Ilość osób
objętych
pracą socjal.
Cel operacyjny 1.3.
UwraŜliwianie społeczności lokalnej na ubóstwo i niedostatek innych
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
Mobilizowanie społeczności
lokalnej do pomocy innym
(róŜnego typu zbiórki)
Praca ciągła
Samorząd,
GOPS,
Zespoły
Charytat.
Liczba
zbiórek
i ilość
zebranych
darów
Przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu
Praca ciągła
GOPS,
samorząd,
placówki
oświatowe,
Parafie
Ilość
podjętych
działań
1.3.1
1.3.2.
43
Cel operacyjny 1.4.
Wsparcie rodzin z problemem opiekuńczo-wychowawczym
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
Organizowanie szkoleń,
warsztatów, prelekcji dla
rodziców i opiekunów
w zakresie psychologii
rozwojowej dzieci i młodzieŜy
Ciagła praca
Placówki
Oświat.,
Samorząd,
GOPS,
Ilość szkoleń,
warszatów
itp.
1.4.1
1.4.2.
Inicjowanie i organizowanie
róŜnych form integracji rodzin
ze społecznością lokalną:
Wspieranie wypoczynku
rodzinnego, organiz. imprez
kulturalnych , festynów,
spektakli.
Zapewnienie specjalistycznej
pomocy rodzinom
potrzebującym szczególnej
pomocy – praca socjalna, terapia
rodzn
Praca ciągła
1.4.4
Powołanie do Ŝycia dziennej
placówki opiekuńczowychowawczej
Do końca 2010r.
1.4.5
Zmodyfikowanie pracy
istniejących świetlic i nakierowanie ich pracy na rzecz
dzieci z rodzin ubogich , dzieci z
problemami w nauce i z rodzin,
w których istnieje problem
opiekuńczo-wychowawczy
Do końca 2008r.
1.4.3.
Ciagła praca
Samorząd,
GOK, placówki
oświatowe,
biblioteki
Samorząd,
GOPS,
Ośrodki
terapeutyczne ,
Pedagodzy
szkolni
Samorząd
gminy,
Wójt,
GOPS
Wójt Gminy,
samorząd ,
GOPS.
Ilość imprez
Ilość rodzin ,
które
skorzystały z
pomocy
Liczba dzieci
Liczba dzieci
44
Cel operacyjny 1. 5
Systematyczna praca z rodzinami z problemem opiekuńczo-wychowawczym
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
1.5.1
Diagnoza deficytów w zakresie
pełnienia roli rodzicielskiej ,
zaniedbań względem dzieci i
innych braków
Ciągła praca
Placówki
oświatowe,
GOPS,
Świetlice,
Kuratorzy,
policja
Sprawozdawczość
1.5.2
Ocena sytuacji dziecka w
środowisku szkolnym i
rówieśniczym
Ciagła praca
Placówki
oświatowe
Policja
Sprawozdawczość
1.5.3
Stała współpraca GOPS z
placówkami oświatowymi,
Sądem , Kuratorami sądowymi,
policją, samorządem w celu
bieŜącej analizy sytuacji dzieci i
młodzieŜy i zapobieganie
patologiom
GOPS,
Placówki
Oświatowe,
policja,
kuratorzy
Analizy,
sprawozdania,
spotkania
robocze.
Ciągła praca
1.5.4
Organizowanie czasu wolnego dla Ciała praca
dzieci przez szkołę z
uwzględnieniem wyrównywania
braków bio-socjo-kulturowych
dziecka
Placówki
oświatowe,
GOK,
świetlice,
biblioteki,
rodzice
Liczba imprez i
liczba
uczestników
1.5.5
Nawiązywanie w wychowaniu
dzieci i młodzieŜy do dobrych i
sprawdzonych wzorców takich
jak harcerstwo – zainicjowanie i
powołanie druŜyn harcerskich
Placówki
oświatowe,
samorząd
Liczba druŜyn
harcerskich,
liczba druhów
Do końca
2008r.
i stałe
kontynuowanie
tej pracy
45
Cel operacyny 1.6.
Poprawa jakości zycia rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
1.6.1
Udzielanie pomocy finansowej
i w naturze , celem
podniesienia jakości Ŝycia
rodziny i utrzymanie dziecka
w rodzinie
Ciągła praca
GOPS,samorząd, Ilość udzielonej
Zespoły
pomocy
Charytatywne
1.6.2
Opracowanie lokalnego
systemu pomocy dziecku i
rodzinie
2007r.
GOPS przy
udziale:szkół
kuratorów,
policji , słuŜby
zdrowia
Potrzeby w tym
zakresie
1.6.3.
Organizowanie akcji
charytatywnych dla
pozyskania srodków na pomoc
dzieciom
Ciągła praca
Zespoły
Charytatywne
Parafie
Ilość zebranych
środków
1.6.4.
Pomoc rodzinom
niewydolnym wychowawczo
w przezwycięŜeniu
problemów opiekuńczowychowawczych
Ciągła praca
GOPS, świetlice, Ilość rodzin
szkoła,
kuratorzy,
placówki
specjalistyczne
1.6.5.
Praca socjalna z rodzinami
problemowymi
Stale
GOPS
1.6.6.
Przeciwdziałanie szerzeniu się
postaw destrukcyjnych wśród
dzieci i młodzieŜy
Praca ciągła
Szkoła, świetlice Ilość dzieci i
szkolne,
młodzieŜy
swietlice
wiejskie, policja,
GOK
1.6.7
Budowanie sieci współpracy z
instytucjami i organizacjami na
rzecz rodzin z problemai
opiekuńczo-wychowawczymi
2008 -2009
GOPS, placówki
i stałe
szkolnopodtrzymywanie wychowawcze
i umacnianie
współpracy
Ilość kontraktów
socjalnych
Ilość
współpracujących
intytucji i ilość
rodzin
46
CEL STRATEGICZNY II.
Oganiczenie zjawiska naduŜywnia alkoholu przez mieszkańców gminy i
zapobieganie powstawaniu nowych problemów związanych z nadmiernym
piciem i narkotykami.
Cel operacyjny 2.1
Pomoc rodzinom z problemem alkoholowym w miejscu ich zamieszkania
Nr
Zadania
Czas dział.
2.1.1
Zainspirowanie i wspieranie
działalności trzeźwościowej
Do 2009 i stale
2.1.2
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
GOPS GKds.RPA
właściwa Komisja
Rady Gminy,
Parafie
Ilość
potrzebujących
Zorganizowanie w gminie grupy Do 2009
wsparcia dla koalkoholików
GOPS i
GKds.RPA
Ilość
potrzebujących
2.1.3
Zorganizowanie w gminie
Do 2009
Grupy wsparcia dla alkoholików
– grupa AA
GKds.RPA i
GOPS
Ilość
potrzebujących
2.1.4
Ochrona członków rodzin
alkoholików przed przemocą i
ubóstwem
Praca ciągła
GOPS
Ilość udzielonej
pomocy
2.1.5
Wyrównywanie braków
biosocjokulturowych dziecka z
rodziny alkoholowej
Praca ciągła
GOPS
GKds.RPA, plac.
oświatowe,
świetlice
Ilość udzielonej
pomocy
2.1.6
Praca socjalna z rodziną
problemową
Praca ciągła
2.1.7
Zwiększenie dostępności
pomocy terapeutycznej dla osób
uzaleŜnionych od alkoholu i
narkotyków
Współpraca z policją,
kuratorami sądowymi w
zakresie stosowania Niebieskiej
Karty i podejmowanych działań
Do - 2010 r.
2.1.8
Praca ciągła
Ilość
GOPS
potrzebujących
i ilość
kontraktów
socjalnych
Pełnomocnik ds.
Ilość punktów
Rozw.Probl.Alkoh bądź ośrodków
terapii
GOPS,GKRPA,
Koalicja przeciw
przemocy
Ilość
interwencji
47
Cel operacyjny 2.2
Ograniczenie problemu alkoholowego w gminie i przeciwdziałanie narkomani.
Nr
Zadania
Czas dział.
2.2.1
Podnoszenie wiedzy
społeczeństwa w zakresie
skutków nadmiernego picia.
Praca ciągła
2.2.2
Profilaktyczne oddziaływanie
wobec młodzieŜy
Praca ciągła
2.2.3
Współpraca z organizacjami
młodzieŜowymi i placówkami
oświatowymi
Praca stała
2.2.4
Organizowanie kampani
edukacyjnej dla rodziców na
temat uzaleŜnień
2.2.5
Upowszechnianie wiedzy na
temat uzysknia pomocy w
konkretnych sytuacjach
Ŝyciowych członków rodzin
(ulotki, konferencje, spotkania,
gazeta miejscowa, strona
inernetowa gminy)
Dokonywanie kontroli
przestrzegania zasad i
warunków korzystania z
zezwoleń na sprzedaŜ napojów
alkoholowych
Zgodnie z
corocznym
harmonogramem
GKds.RPA
Praca ciągła
2.2.6
2.2.7
Podejmowanie niezwłocznej
interwencji w przypadku
łamania prawa w zakresie
reklamy, promocji i sprzedaŜy
napojów alkoholowych
Zgodnie z
harmonogramem Gminnego
programu
Rozw.Probl.
alkoh. (nie
rzadziej niŜ 3
razy w roku)
W razie
stwierdzenia
nieprawidłowości
Odpowiedz.
GOPS,
plac.oświatowe,
GKds.RPA,
Koalicja przeciw
przemocy, policja
GKds.RPA,
koalicja przeciw
przemocy,
plac.oświat.,
GOPS, GOK,
policja
GOPS, koalicja
przeciw przemocy
GKds.RPA,
policja
Pełnomocnik,
KGds.RPA,
szkoły, świetlice,
GOK
Wskaźnik/
Miernik
Ilość akcji,
imprez,
publikacji, itp
Ilość akcji,
imprez,
publikacji i
innych
Ilość wspólnych
akcji, spotkań
Liczba
uczestników
Pełnomocnik,
GKds.RPA,GOPS
Punkt
Konultacyjny,
placówki oświat.
Liczba osób
korzystających
Policja, GKRPA,
Liczba
wykonanych
kontroli
Policja,
GKds.RPA, wójt
Liczba
podjętych
interwencji
48
Cel operacyjny 2.3
Zmiana postaw społeczeństwa związanych z uŜywaniem i naduŜywaniem
napojów alkoholowych oraz eksperymentowania z narkotykami – obalanie
stereotypów na temat pijaństwa, alkoholizmu i narkomanii.
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
2.3.1
Upowszechnianie materiałów
informacyjno edukacyjnych
w zakresie promocji zdrowia
Praca ciągła
2.3.2
Organizowanie imprez
bezalkoholowych i promowanie
abstynencji
Na bieŜąco
2.3.3
Organizowanie szkoleń dla
samorządu, instytucji i grup
zajmujących się wychowaniem
i nauczaniem oraz pomocą
rodzinie
Organizowanie konkursów
wśród dzieci i młodzieŜy na
temat szkodliwości alkoholu
i narkotyków
Organizowanie konkursów
i innych działań mających na
celu uzyskanie wiedzy na temat
uzaleŜnień i obalenie
stereotypów na temat pijaństwa,
alkoholu i narkotyków
Od 2008r.
Corocznie
Pełnomocnik,
GKds.RPA,Punkt
konsultacyjny,
lokalna prasa
Pełnomocnik,
GKds.RPA,Punkt
konsultacyjny,
lokalna prasa,
księŜa, GOK,
placówki
oświatowe
Pełnomocnik,
GKd/sRPA,
Wójt
2.3.4
2.3.5
Od 2008r.
Corocznie
Od 2008r.
Corocznie
2.3.5
Prowadzenie przez lekarzy
Od 2008r.
podstawowej słuŜby zdrowia w
gminie testów przesiewowych – I na bieŜąco
wywiadów alkoholowych
AUDIT, opracowanych przez
PARPA, w celu wczesnego
wykrycia osób pijacych w
sposób ryzykowny (nie dotyczy
alkoholików)
Wskaźnik/
Miernik
Liczba
odbiorców
Liczba
uczestników,
liczba klubów
abstynenckich
Liczba osób
objętych
szkoleniem
Szkoły,
pełnomocnik,
GKd/sRPA ,wójt
Liczba
uczestników
Pełnomocnik,
GKd/sRPA,
szkoły, samorząd
Liczba
uczestników
SłuŜba Zdrowia,
Wójt Gminy,
GKd/sRPA,
GOPS.
Liczba
przeprowadzonych
wywiadów
i liczba
wczesnych
interwencji
49
CEL STRATEGICZNY III.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Cel operacyjny 3. 1
Pomoc ofiarom przemocy w rodzinie.
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
Wskaźnik/
Miernik
Doskonalenie form działania Koalicji
Przeciw Przemocy, udział zespołu w
szkoleniach tematycznych ,
współpraca z innymi instytucjami i
grupami pomocowymi działającymi
na rzecz rodzin dotkniętych
przemocą
2007-2008
i na bieŜąco
Koordynator
koalicji p.
przemocy
Liczba
współpracujących
Uruchomienie grupy wsparcia i grupy 2008-2010
samopomocowej dla ofiar przemocy
w rodzinie.
GOPS,
Koordynator
koalicji,
GKRPA
Liczba
potrzebujacych,
Liczba grup
Prowadzenie działań mających na
celu pogłębienie współpracy z
kuratorem sądowym, policją,
instytucjami pomocy społecznej,
szkołą, Domem Samotnej Matki.
2007-2015
GOPS,
Koordynator
Koalicji,
GKd/sRPA
Liczba spotkań,
udzielonych
informacji,
podjętych
wspólnych
działań
Kierowanie przypadków przemocy
na drogę postępowania sądowego
- stosowanie przez Kolicje i
pracowników socjalnych Nieb. Karty
Na bieŜąco
GOPS, Policja,
Koalicja p.
przemocy,
prokuratura
Liczba wniosków
o ukaranie
sprawców
Pomoc ofiarom przemocy poprzez
informacje, wsparcie materialne,
pomoc prawną, pomocy
psychologiczną
Zapewnienie ofiarom przemocy
całodobowego schronienia -
Na bieŜąco
Koalicja p.
Przemocy,
GOPS, Policja,
Prokuratura
Wójt, Koalicja
p.przemocy,
GKd/s RPA
Szkoły,
świetlice, GOPS
Liczba
interwencji,
liczba NK
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
3.1.5
3.1.6
3.1.7
Objęcie dzieci z rodzin dotkniętych
przemocą pomocą w ramach pobytu
w świetlicach i pomocą psychologiczną – zatrudn. psychologa
Do 2010r.
i stale
Stale
Zapewnienie
lokum
Liczba dzieci
50
Cel operacyjny 3.2
Podejmowanie działań profilaktycznych w celu ograniczenia przemocy.
Nr
Zadania
Czas dział.
Odpowiedz.
3.2.1
Edukacja w szkołach na temat
przemocy , w tym przemocy domowej i
moŜliwości otrzymania wsparcia
Działania
ciągłe
3.2..2
Pedagogizacja rodziców na temat
istniejących zagroŜeń i obowiązków
przeciwdziałania przemocy
Placówki
oświatowe w
gminie,
samorzad
gminny
Placówki
Przynajmniej oświatowe,
1 raz w roku samorząd
3.2.3
Uświadamianie sprawcom przemocy
konsekwencji karnych za ich czyny
Działania
ciagłe
Policja, GOPS,
Koalicja p.
przemocy,
szkoły
Przeciwdziałanie stereotypom na temat
przemocy domowej (bicia Ŝon, dzieci,
gwałtów w małŜeństwie, przemocy
psychicznej) poprzez zwiększenie
dostępności informacji: broszury,
internet, wykłady i prasa lokalna itp.
2007-2015
Koordynator
koalicji, GOPS,
GKRPA,
Samorzad,
Szkoły,
pedagodzy
szkolni
Koalicja p.
przemocy,
GOPS,policja,
GKd/s RPA,
Samorzad
Parafie
Wskaźnik/
Miernik
Liczba
spotkań ,
posiedzeń,
konferencji,
liczba lekcji
Liczba
spotkań,
liczba
uczestników
Liczba
rozmów,
interwencji.
3.2.4
3.2.5
Uświadomienie społeczeństwu
odpowiedzianości za los ofiar
przemocy domowej i innej
3.2.6.
Diagnozowanie (zdiagnowanie)
zjawiska przemocy
Działania
ciągłe
Działania
ciągłe
Pierwsze
dane do
końca 2010r.
GOPS, Koalicja
p. Przemocy,
GKd/sRPA,
KsięŜa
Liczba
podjętych
działań
Ilość publikacji w prasie
miejscowej,
ilość informacji:broszur,
ulotek,
inform.na
stronie intern.
Liczba
rozponanych
przypadków
51
CEL STRATEGICZNY IV.
Ograniczenie bezrobocia w Gminie
Cel operacyjny 4.1
Wspieranie bezrobotnych w poszukiwaniu pracy oraz przeciwdziałanie i
eliminowanie negatywnych skutków psychospołecznych bezrobocia.
.
Lp.
4.1.1.
4.1.2
4.1.3
4.1.4
ZADANIA
Budowanie sieci współpracy
między instytucjami i
organizacjami pozarządowymi
działającymi na rzecz
rozwiązywania problemów
bezrobocia
Powstanie Klubu Integracji
Społecznej
Rozwiązywanie problemu
bezrobocia systemowo, czyli z
uwzględnieniem pomocy dla
rodziny bezrobotnego
ZróŜnicowanie form pomocy
adresowanych do bezrobotnego
zgodnie z zasadą indywidualizacji
procesu pomagania
4.1.5
Czas
działania
2007-2015
Do 2010
Odpowiedzialni
U.G., GOPS,
PCPR, PUP,
organizacje
pozarządowe
Urzad Gminy
GOPS
Samorząd
gminny, GOPS,
UG,
PUP
Liczba
potrzebujących
Liczba
potrzebujących
2007-2015
GOPS, PUP
Liczba
potrzebujących
2007-2010
GOPS, PUP ,UG
Liczba
potrzebujących
2007-2015
Organizacja robót publicznych dla
długotrwale bezrobotnych
klientów pomocy społecznej
mająca na celu ułatwienie powrotu
na rynek pracy.
2007-2015
4.1.6
Prowadzenie szkoleń dla osób
bezrobotnych w zakresie zdobycia
nowych kwalifikacji, a takŜe
umiejętności poszukiwania
pracodawcy, ze szczególnym
uwzględnieniem aktywizacji
zawodowej absolwentów, którzy
ukończyli szkoły zawodowe i
średnie.
Wskaźnik/
Miernik
Liczba
wspólnych
posiedzeń,
inicjatyw
UG, PUP,
GOPS
Liczba
potrzebujących
52
4.1.7
Eliminowanie z systemu pomocy
osób uchylajacych się od pracy
bądź pracujacych na „czarno”
poprzez stałą pracę socjalną i
codzienny kontakt z klientem
(projekt: szukanie pracy ,
pełnoetatowym zajęciem)
4.1.8
Inicjowanie i tworzenia grup
samopomocowych osób
długotrwale bezrobotnych
4.1.9
2007 – 2015
GOPS, PUP
Liczba osób
wykorzystujacych
System pomocy
społecznej
2008-2010
i na bieŜąco
GOPS
Liczba
potrzebujacych
2007-2015
PUP, GOPS
GOPS, PUP
2007-2015
GOPS, UG
Liczba dzieci
2007-2015
GOPS
PUP
Liczba
kontraktów,
liczba interwencji
2008-2015
GOPS
Liczba pracow.
socjalnych
Do 2014r.
Samorzad gminy
Liczba dzieci
Na bieŜąco
Wójt, samorząd
Liczba osób
korzystajacych z
usług pomocowych (zdrowie,
pomoc społ. inne)
Podejmowanie działań w celu
mobilizowania podopiecznych
GOPS do efektywnego
poszukiwania zatrudnienia
4.1.10
Ochrona dzieci przed skutkami
bezrobocia rodziców ( pomoc w
zakresie : doposaŜenia szkolnego,
posiłku w szkole, korzystania z
oferty wypoczynku w okresie
przerwy w nauce)
4.1.11
Prowadzenie systematycznej pracy
socjalnej, której celem jest
kształtowanie postaw
odpowiedzialności za swój los
oraz umiejętności racjonalnego
gospodarowania środkami
finansowymi- praca na kontrakcie
socjalnym
4.1.12
Dokształcanie i doskonalenie
pracowników socjalnych
pracujących z osobami
bezrobotnymi
4.1.13 Uruchomienie przedszkola w
Izdebniku i Skawinkach w celu
umoŜliwienia matkom podjęcia
zatrudnienia
4.1.14 Polepszenie komunikacji między
miejscowościami w gminie
53
CEL STRATEGICZNY V.
Zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, starych,
długotrwale chorych .
Cel operacyjny 5.1
Wsparcie osób niepełnosprawnych, starych i długotrwale chorych
Lp.
ZADANIA
Czas działania
Odpowiedzialni
Wskaźnik/
Miernik
5.1.1
GOPS, Zespoły
Charytatywne , grupy
pomocowe
Liczba
potrzebujących
Do 2013
UG, GOPS
Liczba osób
potrzeujacych
2007-2015
Samorząd , GOPS,
Zespoły
Charytatywne
Liczba
potrzebujących
2008-2015
UG, PCPR
Liczba
obiektów
2008-2015
GOPS, UG, GOK
Liczba osób,
liczba imprez,
spotkań
2008-2009
UG, GOPS
Liczba osób
potrzebująch
Profesjonalizacja w zakresie 2007-2015
szeroko rozumianej pracy
socjalnej na rzecz osób
niepełnosprawnych oraz
starszych i długotrwale
chorych i rodzin
opiekujących się nimi
5.1.2
Zorganizowanie środowiskowego domu samopomocy dla osób niepełnosprawnych i starych.
5.1.3 Pomoc finansowa
świadczona przez GOPS na
rzecz osób niepełnosprawnych, długotrwale
chorych i osób starych.
5.1.4
Likwidacja barier
architektonicznych.
5.1.5 UmoŜliwienie osobom
starszym i niepełnosprawnym udziału w Ŝyciu
społecznym gminy
5.1.6
Doskonalenie systemu
informowania o
moŜliwościach uzyskania
pomocy przez osoby
potrzebujące –
zorganizowanie punktu
informatycznego.
54
5.1.7
Zorganizowanie grup
pomocowych dla osób
potrzebujących wsparcia
i uruchomienie „pomocy
sąsiedzkiej „ lub
wolontariatu
5.1.8 Doradztwo i poradnictwo
zawodowe dla osób
niepełnosprawnych
5.1.9 Pomoc rodzicom i matkom
samotnie wychowujacym
niepełnosprawne dzieci
poprzez : inicjowanie grup
samopomocowych i
stowarzyszeń
2008-2010 i na
bieŜąco
GOPS,
Zespoły
Charytatywne
Liczba
potrzebujących
2008-2010
GOPS, PCPR, PUP,
PFRON
Liczba
udzielonej
pomocy
Stała praca
GOPS, PCPR,
Liczba
potrzebujących
Cel operacyjny 5.2
Wzrost aktywności ludzi starych , samotnych , niepełnosprawnych oraz ich
rodzin
Wskaźnik/
Miernik
Liczba
członków
Lp.
ZADANIA
Czas działania
Odpowiedzialni
5.2.1
Utworzenie Klubów Seniora
Do 2010r.
Samorząd , GOPS,
GOK
5.2.2
Włączenie ludzi starych i
niepełnosprawnych w Ŝycie
gminy i korzystanie z ich
doświadczenia Ŝyciowego
Praca ciągła
Wszystkie
Ilość osób
organizacje, instytucje działających
Ciągła praca
Koła Gospodyń, GOK
Ilość kursów
Ciągła praca
GOK, Szkoły,
świetlice
Ilość
spotkań,
akcji
Praca ciągła
GOPS, Zespoły
Charytatywne
Ilość porad
5.2.3
Szkolenia w zakresie
umiejętności korzystania z
róŜnych zdobyczy
technicznych
Organizowaie kontaktów
ludzi starych , ludzi
niepełnosprawnych z
dziećmi i młodzieŜą
Aktywizowanie rodzin na
5.2.5. rzecz sprawow. opieki
5.2.4
55
CEL STRATEGICZNY VI:
Zapobieganie bezdomności.
Cel operacyjny 6.1 :
Zapewnienie schronienia osobom bezdomnym:
Lp.
ZADANIA
6.1.1 Zapewnienie pomocy finansowej i
rzeczowej oraz pomocy w formie pracy
socjalnej osobom bezdomnym
6.1.2
Współdziałanie ze Schroniskami i
noclegowniami dla bezdomnych
zlokalizowanymi w sąsiednich
powiatach
Czas
działania
Odpowiedzialni
Wskaźnik/
Miernik
GOPS
Ilość
udzielonej
pomocy
Na bieŜąco
Na bieŜąco
GOPS
Ilośc
kontaktów
6.1.3
Zainicjowanie powstania noclegowni
lub przytuliska na terenie powiatu
wadowickiego umoŜliwiającego
korzystanie z niego bezdomnych
z całego powiatu, w tym z naszej gminy
Na bieŜąco
Wskazania
do strategii
powiatowej
Samorząd gminy, Liczba
Wójt, GOPS
potrzebujących
i potrzeby na
przyszłość
56
3.5. M o n i t o r i n g wdraŜania strategii.
Monitoring strategii jest obserwacją realizacji celów strategicznych
i operacyjnych oraz nowych pojawiających się okoliczności i sytuacji mających
wpływ na realizację strategii.
Monitorowanie słuŜy :
BieŜącej kontroli realizacji zadań.
Pilnuje dyscypliny czasowej realizacji zadań.
Daje informacje jak są realizowane zadania.
Informuje, które czynności zostały wykonane a które nie wykonane.
Daje szczegółową informację o czynnościach powtarzających się.
Rozwija samokontrolę.
Jest bazą do formułowania oceny.
Strategia nie jest i nie moŜe być dokumentem sztywnym, której nie moŜna ulepszać,
poprawiać, jeŜeli tylko to ulepszanie faktycznie niesie postęp i zmianę koncepcji na
lepszą, dogodniejszą.
Realizacja niniejszej strategii będzie równieŜ uzaleŜniona od opracowania
programów operacyjnych (projektów) przez poszczególne jednostki w gminie.
Elementami skutecznego monitoringu i wzbogacania strategii będą przede wszystki ;
• Zespół wdraŜajacy strategię,
• Roczna ocena wdraŜania strategii.
Sugerujemy aby Zespół wdraŜajacy straregię został powołany przez Wójta Gminy
Lanckorona odrębnym zarządzeniem wewnętrznym.
Zespół ten winien zbierać się przynajmniej raz w roku aby ocenić poziom wdraŜania
poszczególnych celów. Zespół swoją ocenę powinien – po zakończeniu prac –
przekazać Wójtowi Gminy i Radzie Gminy, sugerując przyjęcie proponowanych
rozwiązań.
57
Ponadto uchwalane programy w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi w gminie
i inne związane z polityką społeczną powinny wykazywać zgodność ze wskazanymi
w strategii rozwiązaniami i celami.
Proponuje się teŜ, aby na etapie rozbudowy strategii zawsze dokonywać analizy
SWOT dla poszczególnych programów i celów.
Oceniać naleŜy:
• Stopień realizacji celów.
• ZaangaŜowanie w realizację poszczególnych zadań.
• Efektywność poszczególnych sposobów realizacji zadań.
Dokonując oceny szacujemy wyniki podjętych działań i porównujemy z celami jakie
zaplanowano.
Aby ocena spełniła swoje funkcje musi być realizowana w sposób planowy
a ponadto powinna być uzasadniona danymi z monitoringu.
WaŜne jest aby ocenę realizacji strategii dokonywać corocznie w okresie
poprzedzającym podejmowanie decyzji finansowych (budŜetowych ) na rok
następny.
58
3.6 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA REALIZACJI CELÓW GMINNEJ
STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
W GMINIE LANCKORONA
1. Powołanie stanowiska zajmującego się pozyskiwaniem środków finansowych
z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na realizację celów Strategii
oraz przygotowywaniem projektów w tym zakresie.
Termin realizacji - 2008r.
2. Zagwarantowanie w budŜecie gminy środków finansowych na realizację
zadań Strategii.
Termin od 2008r. i sukcesywnie.
2. 1. Część środków na realizację celów strategicznych takich jak: pomoc
celowa, pomoc okresowa, specjalne zasiłki celowe, specjalne zasiłki
okresowe będzie pochodzić z budŜetu gminy i będzie kontynuacją
wydatków ponoszonych corocznie i będzie usytuowana (jak
dotychczas ) w Dziale 852 pomoc społeczna.
Zakłada się zwiększenie nakładów w tym zakresie o 1/4 .
Termin 2008r. i sukcesywnie.
2.2. Konieczne jest zwiększenie środków w rozdziale 85219 – utrzymanie
Ośrodka Pomocy Społecznej w celu zwiększenia przynajmniej o jeden
etat liczby pracowników socjalnych oraz na obsługę stanowiska ,
określonego w pkt.1
Termin: 2008r. i sukcesywnie.
2.3. Na realizację zadań określonych w Celach strategicznych: I, IV i V konieczne
są nakłady finansowe na przystosowanie pomieszczeń, remonty i wyposaŜenie.
Aby móc zrealizować te zadania konieczne są znaczne środki finansowe i naleŜy
podjąć starania o środki unijne.
Przewodniczący Rady (-) Jerzy ChorąŜy
59
SPIS TABLIC :
Nr
Wyszczególnienie
Nr
strony
1.
Struktura ludności wg wieku w Gminie Lanckorona – stan na dzień 31
grudnia 2006r.
11
2
Powody przyznania pomocy finansowej w latach 2004 , 2005, 2006
14
3
Rzeczywista liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną w latach
2004 – 2006
15
4
Liczba rodzin korzystajacych z pomocy GOPS z powodu ubóstwa
15
5
Rodziny korzystajace z pomocy w formie świadczeń rodzinnych
(kryterium dochodowe na osobe w rodznie nie moŜe przekroczyć 504zł,
miesięcznie a rodzin, gdzie występuje niepełnosprawne dziecko 583zł.
16
6
Bezrobotni z Gminy Lanckorona zarejestrowani w Powiatowym
Urzędzie Pracy w latach 2003 – 2006
20
7
Bezrobotni wg wieku
20
8
Bezrobotni wg wykształcenia
21
9
Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy
21
10
Wykaz osób pracujących i osób bezrobotnych w gminie w stosunku do
osób w wieku produkcyjnym
22
11
Popełnione przestępstwa w latach 2003 2006
27
12
Dane za lata 2004 – 2006
28
13
Udzielona pomoc rodzinom, w których występuje przemoc domowa
30
14
Informacja na temat interwencji i postepowań w sprawie przemocy
domowej – teren powiatu wadowickiego
31
15
Liczba pacjentów
16
Analiza SWOT
35
37
60
Spis wykresów:
Nr
Wyszczególnienie
Nr strony
wykresu
1.
Liczba rodzin korzystających z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy
13
Społecznej w latach 2003 – 2006
2.
Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu bezradności
17
w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego
3.
Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z powodu bezrobocia
18
4.
Huśtawka nastrojów i odczuć długotrwale bezrobotnego
19
5.
Liczba rodzin korzstających z pomocy GOPS z powodu
24
niepełnosprawności
61
Zał. Nr 1
Wykaz Zespołu
biorącego udział w opracowaniu Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych Gminy Lanckorona :
1. Władysława Matuła
2. Ewa Florek
- Kierownik GOPS w Lanckoronie
- Starszy Pracownik Socjalny w GOPS
w Lanckoronie
3. Iwona Gaura- Pieronkiewicz - Starszy Pracownik Socjalny w GOPS
w Lanckoronie
4. Anna Świergosz
- Starszy Pracownik Socjalny w GOPS
w Lanckoronie
5. Aneta ChorąŜy
- pedagog szkolny w Zespole Szkół
w Lanckoronie i Szkole Podstaswowej
w Jastrzębi
6. Kornelia Maślanka- Gołąb
- pedagog szkolny w Zespole Szkół w Izdebniku
7. Anna Proszczek
- pedagog szkolny w Zespole Szkół w Skawinkach
8. Grzegorz Siwek
- Radny, Przewodniczacy Komisji Edukacji,
Kultury, Spraw Społecznych i Promocji Gminy
9. Barbara Kucharska
- Inspektor w Urzędzie Gminy
10. Ewelina Piechota
- poinspektor w Urzędzie Gminy
11. ElŜbieta Mirocha
- przedstawiciel słuŜby zdrowia
12. Stefania Maj
- przedstawiciel Zespołu Charytatywnego
w Lanckoronie
13. Stanisław Pilch
- członek Rady Duszpasterskiej przy Parafii
Rzymsko-Katolickiej p.w.św. Joachima
w Skawinkach
14. Jacek Skrzyński
- dzielnicowy, przedstawiciel Komisariatu Policji
w Kalwarii Zebrzydowskiej
15. Robert Bodnar
- p.o Dyrektor GOK w Lanckoronie
Przewodniczący Rady (-) Jerzy ChorąŜy
62
63
64

gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych gminy

Transkrypt

Podobne dokumenty

",f"1,1W

GOPS w Subkowach ma swoją stronę internetową

Wykaz placówek 2014

Zielona Linia - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Boronowie

SBt`"tffi

AKTYWNA KOBIETA SZCZĘŚLIWA MAMA

Oferta cenowa - Biuletyn Informacji Publicznej Gminny Ośrodek

Ę$ lnnloiettu Wii`i**"-`"" W iłi*.. - BIP

pracownika ds. kadrowo