8. Wykres Ishikawy

8. Wykres Ishikawy
Wykres Ishikawy znany także jako diagram ryby to metoda opracowana przez japońskiego
profesora Ishikawę. Służy ona identyfikacji wszystkich możliwych przyczyn problemu
o złożonym i wieloaspektowym charakterze. Struktura gotowego diagramu przypomina
kształtem szkielet ryby – stąd pochodzi nazwa wykresu. Zgodnie z intencją jej twórcy
diagram jest przydatny w analizie problemu i wyszczególnianiu jego najistotniejszych
obszarów, nad którymi należy popracować lub w poszukiwaniu udoskonaleń. Procedura
rozwiązywania problemu wygląda następująco:
Krok 1 – w miejscu symbolizującym głowę ryby wpisujemy problem.
Krok 2 – na końcach żeber szkieletu wpisujemy wszystkie możliwe kategorie przyczyn
danego problemu. Są one zwykle wybierane zgodnie z zasadą 5M+E, czyli:






Człowiek (man)
Maszyna (machine)
Materiał (material)
Stosowana Metoda (metod)
Kierownictwo (management)
Otoczenie (environment)
Można także używać innych kategorii np. procedury, wyposażenie, materiały, informacje,
ludzie – w zależności od dziedziny w jakiej wykres jest stosowany.
Krok 3 – na końcach „ości” biegnących od żeber zapisujemy składowe aspekty przyczyn
znajdujące się na końcach żeber.
Krok 4 – tak stworzony diagram ryby jest podstawą do dalszej pracy:




Analizy poszczególnych przyczyn problemu
Analizy relacji pomiędzy przyczynami problemu
Analizy związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy różnymi elementami zjawiska
lub obiektu
Formułowania problemów do rozwiązania
Źródło: W. Griffin: „Podstawy Zarządzania Organizacjami”PWN Warszawa 2013r.