C-eye

Rozwi¹zaniem jest jednoczesny trening cia³a i umys³u.
Ale jak to w³aœciwie robiæ? Jak w jednym momencie trenowaæ cia³o i podejmowaæ wysi³ek umys³owy?
Jest to mo¿liwe dziêki programom komputerowym realizuj¹cym ideê tzw. wirtualnej rehabilitacji. Osoba
korzystaj¹ca z takiego programu staje lub siada naprzeciwko ekranu komputera. Widzi na nim swoje
lustrzane odbicie, wokó³ którego pojawiaj¹ siê wirtualne obiekty. Zadanie polega na kierowaniu swoim
odbiciem w taki sposób, by z³apaæ, przesun¹æ lub uderzyæ pojawiaj¹ce siê obiekty. Ca³oœæ ma formê prostej
gry komputerowej, w której osi¹gniête przez u¿ytkownika rezultaty bêd¹ uzale¿nione zarówno
od sprawnoœci ruchowej, jak umys³owej (przyk³ad na zdjêciu obok). Trenuje wiêc cia³o i umys³ jednoczeœnie!
Co najwa¿niejsze, tego typ programy dostêpne s¹ ju¿ dla szerokiego grona odbiorców, tak¿e w Polsce.
Co z tego wszystkiego wynika?
Ka¿da forma zdrowej aktywnoœci, czy to fizycznej, czy umys³owej, mo¿e poprawiæ nasz¹ kondycjê w du¿o
szerszym zakresie, ni¿ siê tego spodziewamy. Co wiêcej, w dzisiejszych czasach mamy ju¿ dostêpne pomoce,
pozwalaj¹ce jednoczeœnie usprawniaæ umys³ i cia³o. Obecnie mamy wiêcej ni¿ kiedykolwiek w historii niezwykle bogat¹ paletê mo¿liwoœci utrzymywania sprawnoœci. Wystarczy odrobina motywacji
i systematycznoœci.
.
Mateusz Kruszyñski
wspó³twórca programu Neuroforma
C-Eye
Problem osób, doœwiadczonych ciê¿kim uszkodzeniem mózgu, które wybudzi³y siê ze œpi¹czki,
ale nie odzyska³y pe³nej œwiadomoœci, jest wci¹¿ aktualny. Dane z krajów Unii Europejskiej wskazuj¹,
¿e liczba osób zapadaj¹cych w œpi¹czkê mo¿e dochodziæ do ok. 5-6 tys. pacjentów rocznie, g³ównie
ze wzglêdu na wzrost liczby wypadków komunikacyjnych (urazy czaszkowo-mózgowa), jak równie¿
incydentów zwi¹zanych z niedotlenieniem mózgu (udar, NZK, zawa³ i inne). Œpi¹czka trwa od 2-4 tygodni.
W tym czasie pacjent mo¿e siê wybudziæ, umrzeæ lub przejœæ w jeden ze stanów: stan wegetatywny, zespó³
zamkniêcia. Zagadnienie œpi¹czki i zwi¹zanych z ni¹ ró¿nych stanów obni¿onej œwiadomoœci jest niezwykle
z³o¿one. Podejœcie lekarskie czy terapeutyczne wymaga ostro¿nego i delikatnego traktowania, g³ównie
werbalnego, aby uda³o siê nawi¹zaæ jak¹kolwiek relacjê interpersonaln¹ z osob¹ w takim stanie [1].
Warto zaznaczyæ, ¿e stan wegetatywny wcale nie musi byæ stanem utrwalonym. Znaczna grupa
pacjentów z biegiem czasu odzyskuje czêœæ œwiadomoœci i przechodzi do stanu minimalnej œwiadomoœci.
Zgodnie z wynikami badañ prowadzonych w krajach Europy Zachodniej, odsetek b³êdnych diagnoz
zwi¹zanych z ocen¹ œwiadomoœci pacjentów doœwiadczonych uszkodzeniem mózgu i „wybudzonych”
.
ze œpi¹czki wynosi a¿ 40% [2], [3].
12
W celu poprawy tej sytuacji (zobiektywizowania procedury oceny stanu œwiadomoœci pacjentów),
jak równie¿ w celu dostarczenia narzêdzia wspieraj¹cego rehabilitacjê neurologiczn¹ pacjentów poprzez
stymulacjê ich procesów poznawczych, firma AssisTech Sp. z o.o. podjê³a siê opracowania i produkcji
systemu C-Eye bêd¹cego nastêpc¹ systemu CyberOko stworzonego w Politechnice Gdañskiej. Metoda
wykorzystywana w systemie C-Eye jest oparta na interakcji wzrokowej pacjenta z wyœwietlan¹ na ekranie
treœci¹ (zastosowanie systemu œledzenia punktu fiksacji wzroku pacjenta). Œledzenie wzroku pacjenta
ma ogromny potencja³ zarówno w ogólnej ocenie stanu, rehabilitacji neurologicznej osób z zaburzeniami
œwiadomoœci, jak równie¿ w komunikacji.
.
Badaniu oraz stymulacji s¹ poddawane funkcje poznawcze pacjenta (m.in. funkcje jêzykowe,
rozumienie, myœlenie). Interpretacja reakcji oraz potencjalnej odpowiedzi odbywa siê na podstawie analizy
aktywnoœci wzrokowej pacjenta, który skanuje treœæ prezentowanego mu obrazu oraz wybiera wzrokiem
odpowiedni obiekt graficzny lub tekstowy odpowiadaj¹cy treœci polecenia zadanego przez system.
Informacja o po³o¿eniu punktu fiksacji wzroku mo¿e byæ równie¿ wykorzystywana w komunikacji pacjenta
z otoczeniem. Pacjent ma mo¿liwoœæ wskazania wzrokiem np. konkretnego piktogramu reprezentuj¹cego
jego aktualn¹ potrzebê, lub konkretn¹ literê na wirtualnej klawiaturze, a co za tym idzie formu³owanie
ca³ych wyrazów i zdañ. Komunikacja za pomoc¹ systemu C-Eye mo¿e byæ wyk³adnikiem poziomu
zachowanej œwiadomoœci oraz u¿ytecznym narzêdziem rehabilitacyjnym wykorzystuj¹cym
.
plastycznoœæ mózgu.
dr. in¿. Bartosz Kunka
Prezes AssisTech Sp. z o.o.
Literatura
1. X. Dalakaki, G. Mantzouranis, „Reflections on coma: Man deprived of his consciousness”.
The Internationa Journal of Psychoanalysis 93, 1137-1152, 2012.
2. M. M. Monti, S. Laureys, and A. M. Owen, “The vegetative state,” BMJ, vol. 341, 2010.
3. M. M. Monti, A. Vanhaudenhuyse, M. R. Coleman, M. Boly, J. D. Pickard, L. Tshi-banda,
A. M. Owen, and S.Laureys, “Willful modulation of brain activity in disorders of consciousness”,
The New England Journal of Medicine, vol. 362, no. 7, pp. 579589, 2010.
13