Raport

Transkrypt

Raport - e

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ:
Procesy Środowisko
Gimnazjum nr 1
Luboń
Wielkopolski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Poznaniu
Przebieg ewaluacji:
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej
obszarów.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych
efektów),
o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania
decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Raport z ewaluacji: Gimnazjum nr 1
2 / 27
Opis metodologii:
Badanie zostało zrealizowane w dniach 28-01-2013 - 11-02-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli Renata Pawlak, Izabela Liebert-Jędroszkowiak.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli organu prowadzącego.
Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe
(wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru
próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.
Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.
Kategoria badanych/źródła
danych
Dyrektor szkoły
Nauczyciele
Pracownicy
niepedagogiczni
Uczniowie
Metoda/technika
Sposób doboru próby
Indywidualny wywiad
pogłębiony
Ankieta elektroniczna (CAWI)
"Szkoła, w której pracuję"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
nd
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
"Moja szkoła"
"Mój dzień"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Rodzice
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Ankieta audytoryjna (PAPI)
Partnerzy szkoły,
przedstawiciele organu
prowadzącego
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Obserwacja zajęć
Obserwacja zajęć pozalekcyjnych
Obserwacja szkoły
Analiza danych zastanych
Wielkość próby/liczba
obserwowanych jednostek
nd
nd
Badanie na próbie pełnej
nd
35
Nauczyciele zróżnicowani pod
względem stażu, nauczanego
przedmiotu i pracy w
zespołach zadaniowych oraz
pedagog szkolny
Pracownicy inni niż
nauczyciele
uczniów klas rok niższych od
najstarszych
uczniów najstarszych klas
Przedstawiciele trzech
ostatnich roczników, dobrani
losowo oraz przedstawiciele
samorządu szkolnego
Przedstawiciele rady rodziców
i rad klasowych,
reprezentujący różne roczniki
oraz wszyscy chętni
rodziców uczniów klas rok
niższych od najstarszych
Przedstawiciele organu
prowadzącego i instytucji
wskazanych przez dyrektora
jako partnerzy
7
Na zewnątrz, przed i po
lekcjach, podczas przerw,
podczas zajęć pozalekcyjnych
10
107
97
8
9
123
9
10
nd
3 / 27
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Gimnazjum nr 1
Patron
Kardynał Stefan Wyszyński
Typ placówki
Gimnazjum
Miejscowość
Luboń
Ulica
Armii Poznań
Numer
27
Kod pocztowy
62-030
Urząd pocztowy
Luboń
Telefon
0618102838
Fax
Www
www.gimnazjumnr1lubon.pl.
Regon
63960908300000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
368
Oddziały
15
Nauczyciele pełnozatrudnieni
30
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
7
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
3
Średnia liczba uczących się w oddziale
24.53
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
12.27
Województwo
WIELKOPOLSKIE
Powiat
poznański
Gmina
Luboń
Typ gminy
gmina miejska
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
4 / 27
Wprowadzenie: obraz placówki
Raport, do którego lektury Państwa zapraszamy, dotyczy problemowej ewaluacji zewnętrznej w obszarach
„Procesy i środowisko” przeprowadzonej w dniach od 28 stycznia do 11 lutego 2013 r. w Gimnazjum nr 1 im.
Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Luboniu. Poniżej znajdą Państwo najważniejsze, płynące z badań, informacje
o szkole. Wszystkie zawarte w niniejszym tekście tezy i dane znajdują potwierdzenie w wynikach
przeprowadzonych badań.
Gimnazjum nr 1 jest szkołą prowadzoną przez Miasto i Gminę Luboń. Budynek położony jest przy ul. Armii Poznań
27. Jest to placówka, która liczy 15 oddziałów i uczy się w niej 368 uczniów. Oddziały szkoły liczą średnio po 24
uczniów.
Szkoła dysponuje 17 salami dydaktycznymi i 3 gimnastycznymi. Średnia wielkość sal wynosi 48 m2. W szkole są
następujące pracownie przedmiotowe: chemiczno-fizyczna, informatyczna, geograficzna, biologiczna, historyczna,
matematyczna, polonistyczna i językowe. Ponadto szkoła dysponuje własną siłownią, salą do gimnastyki
korekcyjnej, stołówką, biblioteką z elektronicznym systemem wypożyczeń i salą kinową. Recepcja wyposażona jest
w czytnik kart chipowych i ksero, z którego korzystają uczniowie. Szkoła posiada bezprzewodowy internet.
W budynku jest pracownia informatyczna z 15 stanowiskami komputerowymi, centrum multimedialne z 4
komputerami dla uczniów i 1 dla nauczyciela. We wszystkich salach lekcyjnych są komputery i rzutniki, a w jednej
sali - tablica interaktywna. W pracowni fizycznej znajdują się stanowiska doświadczalne. Szkoła dysponuje
telewizorami, DVD i radiomagnetofonami.
Gimnazjum nr 1 pracuje w oparciu o koncepcję, której głównymi założeniami są: uczenie każdego zgodnie
z potrzebami i możliwościami; rozwijanie talentów; dbanie o dobrą atmosferę; zapewnienie bezpieczeństwa
i współpraca z rodzicami. Oferta edukacyjna jest bogata i dostosowana do potrzeb uczniów. W szkole realizuje się
wiele nowatorskich działań, np.: utworzono klasę ogólną dwujęzyczną, klasę ze zwiększoną ilością godzin
z matematyki i informatyki, wprowadzono zajęcia z produkcji filmowej. Gimnazjum posiada własną szkolną
telewizję i platformę e-learningową. Każdy uczeń w klasie pierwszej pisze pracę poświęconą historii własnej
rodziny w oparciu o przeprowadzone wywiady, materiały ikonograficzne, źródła zgromadzone samodzielnie.
W szkole wprowadzono kurs GeoGebry. Placówka wydaje własne publikacje książkowe, np. w serii „Rozwijamy
talenty”, która poświęcona jest talentom uczniów Gimnazjum nr 1, itp.
Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami, np.: Urzędem Miasta w Luboniu, firmą „Librus”, Stowarzyszeniem
„Solidarni w Prawdzie i Miłosierdziu”, Instytutem Pamięci Narodowej, Muzeum Martyrologicznym w Żabikowie,
Centrum Edukacji Obywatelskiej, Ośrodkiem Kultury w Luboniu, Uniwersytetem III Wieku, Związkiem Strzeleckim
„Strzelec”, Wydziałem Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, okolicznymi
szkołami, portalem e-lubon.pl, echolubonia.pl, itp.
5 / 27
Wyniki ewaluacji:
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta
do realizacji przez radę pedagogiczną. Jest ona znana wszystkim pracownikom szkoły, uczniom, rodzicom
i przez wszystkich w pełni akceptowana. Szkoła prowadzi szereg rozmaitych i skutecznych działań
dydaktycznych i wychowawczych realizujących koncepcję. Koncepcja podlega systematycznej i wnikliwej
analizie, czego wynikiem jest modyfikacja dokumentu, zgodnie z którym pracuje szkoła.
Dyrektor, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni wymieniają najważniejsze założenia koncepcji, według
której działa szkoła. Są to: uczenie każdego zgodnie z potrzebami i możliwościami; rozwijanie talentów;
dbanie o dobrą atmosferę; zapewnienie bezpieczeństwa i współpraca z rodzicami. Potwierdza to analiza
dokumentów, w których zdefiniowano główne punkty koncepcji pracy szkoły (źródło: Protokół posiedzenia Rady
Pedagogicznej z dnia 25.09.2012r. pkt 4: „Koncepcja pracy Gimnazjum nr 1 w Luboniu” ).
Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) deklarują, że rada pedagogiczna przyjęła wypracowaną wspólnie
koncepcję pracy szkoły, co potwierdza analiza dokumentów.
Zdaniem uczniów ich szkołę wyróżnia to, że ciągle się rozwija, jest bardzo nowoczesna i stwarza im
możliwość wpływania na to, co się w niej dzieje. Uczniowie dodają, że w szkole szczególny nacisk kładzie się
na rozwijanie różnych talentów oraz przygotowanie do przyszłego życia, szczególnie obywatelskiego. Uczniowie
podczas wywiadu informują, że w szkole podoba im się dobra atmosfera oraz motywacja do nauki. Ważne jest
też dla nich to, że zaprasza się ciekawych ludzi, np. himalaistę, radnego, prawnika, reżysera, obcokrajowców,
policjanta czy lekarza. Uczniom podobają się urozmaicone sposoby prowadzenia lekcji, np. zajęcia w terenie,
praca metodami aktywizującymi, wykorzystanie nowoczesnych technologii. Cenią sobie otwartość dyrektora
i nauczycieli na ich inicjatywy, np. zorganizowanie Dnia Punka, Dnia Michaela Jacksona czy Dnia Łasucha.
Dyrektor informuje, że uczniowie i rodzice nie tylko są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły, ale są jej
współtwórcami, szczególnie w zakresie propozycji konkretnych zadań. Na wrześniowych lekcjach
wychowawczych każdy kolejny rocznik uczniów pracuje nad koncepcją i przekazuje swoje propozycje dyrektorowi.
Wychowawcy na pierwszych zebraniach w nowym roku szkolnym rozmawiają z rodzicami o koncepcji pracy szkoły,
zbierają sugestie i uwagi. Koncepcja jest omawiana przy okazji ewaluacji (metodą profilu) i spotkań z Radą
Rodziców. Propozycje uczniów i rodziców dotyczące wprowadzenia zmian w koncepcji są zawsze uwzględniane,
o ile spełniają warunki związane z prawem oświatowym czy przepisami bhp. Koncepcja pracy jest dostępna
na stronie internetowej szkoły.
Rodzice podczas wywiadu grupowego wymieniają następujące wartości, które uznaje się – ich zdaniem - w
szkole za ważne: rozwój osobowości, zdobywanie wiedzy, tolerancja, kluczowe rozpoznanie potencjalnych
talentów i predyspozycji oraz ich rozwijanie, kultura osobista, wszechstronne kształtowanie człowieka,
patriotyzm, rozwój społeczny, praca w grupie, otwartość, empatia, współpraca, samorządność, postawy
obywatelskie, poczucie bezpieczeństwa.
Rodzice dodają, że w szkole ceni się zaangażowanie uczniów i kładzie się nacisk na szeroko rozumiany dialog.
Według rodziców biorących udział w wywiadzie grupowym (9) uczniowie mają możliwość wpływania na to,
co uznaje się w szkole za ważne. Dodają, że dzięki pracy nauczycieli realizujących koncepcję pracy szkoły nie
występują sytuacje, by dzieci w trzeciej klasie zastanawiały się, kim chcą być. W szkole następuje rozpoznanie
ich talentów i predyspozycji. Rodzice cenią sobie rozwijanie przez szkołę umiejętności społecznych, rozbudzanie
aktywności życiowej. Nauczyciele uczą dzieci planowania, organizowania pracy, dążenia do celów. Dodają: „Ta
szkoła to prawdziwe wprowadzenie do dorosłego życia”. Dla rodziców ważne jest to, że nauczyciele
stwarzają każdemu uczniowi szansę na „zaistnienie na jakiejś płaszczyźnie życiowej”. Nauczyciele bardzo
wspierają uczniów, budują w nich poczucie własnej wartości, dodają odwagi, pewności siebie. Rodzice w pełni
6 / 27
akceptują koncepcję pracy szkoły.
Dyrektor i nauczyciele wymieniają najważniejsze działania,dzięki którym realizują koncepcję pracy
szkoły. Do stałych zaliczają m.in.: organizację imprez i innych działań wspierających, np. Szkolny Festiwal Nauki
czy koncert poetycki. Ponadto wymieniają takie działania jak: realizacja projektów (m.in.: „Adopcja Zabytków”,
„Szkoła z Klasą 2.0”), organizacja Wojewódzkiego Konkursu Matematycznego „Pitagorejczycy” (we współpracy
z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza) oraz wojewódzkiego konkursu historycznego dla szkół podstawowych
(we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej w Poznaniu). Wśród stałych działań wymieniają także: Białą
Szkołę, wystawy fotograficzne i plenery, działalność Związku Strzeleckiego (w tym obozy kondycyjno-taktyczne),
działalność rockowego zespołu muzycznego „Antygrawitacja”. Dodatkowo wyliczają: monitoring związany
z poczuciem bezpieczeństwa w szkole (ankiety, obserwacje, rozmowy, profil szkoły), udział w programach:
„Zachowaj trzeźwy umysł”, „Szkoła bez przemocy”, „Szkoła wolna od narkotyków i przemocy”, indywidualne
programy nauczania z matematyki, języka angielskiego, geografii. Dodatkowo: Pogotowie Edukacyjne, e-learning,
uczenie metodą CLIL w klasach dwujęzycznych, programy autorskie (w tym programy dla klas dwujęzycznych),
Dzień adaptacji dla klas szóstych. Dyrektor i nauczyciele do sporadycznych działań zaliczają m.in.: projekt „Mój
rówieśnik z obozu”, udział w „Odysei Umysłu”, „Noc w gimnazjum” i „Noc w bibliotece”. Respondenci wskazują
również na takie działania jak: organizacja miejskiego happeningu przeciw dopalaczom, współpraca z Instytutem
Fizyki Molekularnej, powtórki przed testami gimnazjalnymi w Muzeum Narodowym w Poznaniu, statystowanie
w Teatrze Wielkim w czasie „Wigilii polskich”. Jako nowe działania dyrektor i nauczyciele wymieniają m.in.: cykl
publikacji „Rozwijamy talenty”, zajęcia prowadzone przez native speakera z Kanady, projekt badawczy „Explory”,
warsztaty językowe w Londynie i Berlinie, udział w akcjach „Warto być dobrym”, „Kołderka za jeden uśmiech”,
„Zapal znicz pamięci” (we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej).
Dyrektor i nauczyciele informują, że koncepcja pracy szkoły jest systematycznie analizowana. Na bazie
koncepcji planowane są wszystkie działania szkoły. Z analizy koncepcji pracy szkoły wynika, że szkoła
prowadzi działania skutkujące odkrywaniem różnych talentów uczniowskich. W szkole promuje się
uzdolnienia uczniów związane nie tylko z wiedzą matematyczną, polonistyczną czy umiejętnościami językowymi,
ale również predyspozycje organizacyjne, informatyczne, talenty wokalne, taneczne, aktorskie, fotograficzne i inne.
Zarówno nauczyciele, jak i pracownicy niepedagogiczni są otwarci na uczniów. Przejrzyste kryteria oceniania,
dobre kontakty nauczycieli, pracowników z uczniami, wspólne uroczystości tworzą dobrą atmosferę panującą
w szkole. Dyrektor dodaje, że jest to szczególnie podkreślane przez absolwentów. Normy zachowań są znane,
uczniowie we współpracy z nauczycielami układają kodeksy, analizują i proponują różnorakie rozwiązania. Szkoła
proponuje rodzicom różne formy wsparcia, jest otwarta na ich propozycje. Zdaniem dyrektora i nauczycieli
najlepszym dowodem na to, że koncepcja pracy szkoły sprawdza się i jest atrakcyjna dla uczniów, jest ciągły
wzrost liczby uczniów szkoły. W 2007 roku było ich 309, w tej chwili 368, co stanowi bardzo duży wzrost w dobie
niżu demograficznego. Uczniowie Gimnazjum nr 1 w Lubonia przyjeżdżają z Poznania, Mosiny, Puszczykowa,
Krosinka, Krosna, Walerianowa, Wir, co znacznie wykracza poza obwód szkoły. Dyrektor informuje, że w analizie
i modyfikacji koncepcji pracy szkoły uczestniczą nauczyciele wybrani oraz ci, którzy się sami zgłosili. Potwierdzają
to wyniki ankiet nauczycieli.
Dyrektor i nauczyciele informują, jakich zmian dokonano w koncepcji pracy szkoły. W 2012 roku dopisano w niej
wykorzystywanie w szerokim zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnej, co jest istotne z uwagi
na przygotowanie młodzieży do życia w świecie zinformatyzowanym. Dyrektor podkreśla, że wysoka
informatyzacja, w przemyślany sposób stosowana w procesie nauczania-uczenia się jest cechą szkoły i wyróżnia ją
spośród innych. Ponadto w ostatnim czasie wprowadzono do oferty szkoły kolejną klasę dwujęzyczną;
zorganizowano kółko produkcji filmowej (innowacja pedagogiczna).
Z przeanalizowanych danych wynika, że wymaganie jest spełnione na bardzo wysokim poziomie.
Poziom spełniania wymagania: A
7 / 27
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową, zgodna
z potrzebami uczniów, uwzględnia kształtowanie najważniejszych kompetencji potrzebnych na rynku pracy
i jest systematycznie modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Realizacja
podstawy programowej jest monitorowana. Szkoła realizuje wiele nowatorskich rozwiązań programowych.
Dyrektor informuje, że układając programy nauczania, zwraca się uwagę na wszystkie elementy podstawy
programowej. Dodaje, że kładzie się nacisk na umiejętności: rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego
przetwarzania tekstów, w tym tekstów kultury, co prowadzi do osiągnięcia własnych celów, rozwoju
osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa. Ważne jest też myślenie matematyczne –
umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych
na rozumowaniu matematycznym. Ponadto zwraca się uwagę na: myślenie naukowe, umiejętność
komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, sprawne posługiwanie się nowoczesnymi
technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, sprawność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej
analizy informacji, umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się, a także
pracę zespołową.
Ankietowani uczniowie klas drugich najbardziej chcą się nauczyć w szkole: radzenia sobie w dorosłym życiu,
samodzielności (36); języków obcych (25); współpracy, koleżeństwa i porozumiewania z innymi (21);
matematyki (19); dobrego zachowania, kultury osobistej (15). Zdaniem większości ankietowanych uczniów (91
z 107) szkoła umożliwia im nauczenie się tych najważniejszych dla nich rzeczy. Potwierdzają to wyniki ankiet
skierowanych do rodziców (118 z 123).
Zdaniem nauczycieli najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów to:
organizacja kółek zainteresowań; wydłużenie czasu pracy biblioteki; wprowadzenie audiobooków; system powtórek
do egzaminów gimnazjalnych; warsztaty zawodoznawcze; realizacja projektów; indywidualne programy nauczania;
e-learning; język hiszpański w ofercie szkoły; dodatkowe godziny matematyki; Pogotowie Edukacyjne; udział
w Targach Edukacyjnych.
Według dyrektora, nauczycieli i partnerów społecznych najważniejsze kompetencje potrzebne na rynku pracy
kształtowane u uczniów to: skuteczne porozumiewanie się w języku ojczystym i obcym; kompetencje społeczne
i obywatelskie (zaangażowanie, aktywność, umiejętność pracy w zespole, asertywność itd.); kompetencje
matematyczne i podstawowe naukowo-techniczne (obejmujące umiejętność rozwiązywania problemów,
planowania wykonywania zadań, wyciągania wniosków); bezpieczne wykorzystanie technologii
informacyjno-komunikacyjnej; świadomość i ekspresja kulturalna; umiejętność uczenia się przez całe życie;
wrażliwość; kultura osobista; umiejętność wyciągania wniosków i zadawania pytań; przełamywanie nieśmiałości;
tolerancja.
Zdaniem większości ankietowanych uczniów (89 z 107) szkoła pomaga im rozwijać zainteresowania. Podobną
opinię wyraża większość ankietowanych rodziców (112 z 123).
Dyrektor i ankietowani nauczyciele wymieniają wprowadzone zmiany w ofercie szkoły, które umożliwiają
uczniom pełniejszy rozwój. Wśród zmian dydaktycznych wyliczają m.in.: zajęcia na siłowni (w ramach lekcji);
klasy dwujęzyczne; bardzo duży wybór zajęć artystycznych i technicznych; klasę ze zwiększoną ilością godzin
z matematyki i informatyki; prace roczne z historii i prace długoterminowe z innych przedmiotów; wprowadzenie
e-learningu; udział w projektach (m.in. „Filmoteka Szkolna Akcja!”, „Historia na dużym ekranie”); wprowadzenie
zajęć z etyki; dodatkowe zajęcia z języka hiszpańskiego; stosowanie zasad neurodydaktyki; indywidualne
programy nauczania dla uczniów zdolnych; konkursy on-line; zajęcia w Muzeum Narodowym w ramach powtórek
przed egzaminem; naukę i doskonalenie pływania. Zmiany wychowawcze to m.in.: tworzenie sytuacji, w których
uczniowie rozwijają swoje talenty i umiejętności konieczne do aktywnego i odpowiedzialnego życia w dorosłości
(prowadzenie kawiarenki dla rodziców w czasie zebrań; organizacja kampanii wyborczej do Młodzieżowej Rady
Miasta Lubonia); organizacja obozów taktycznych; akcja „Podziel się posiłkiem” (uczniowie przygotowują śniadanie
dla całej szkoły). Do zmian organizacyjnych zaliczają m.in.: wprowadzenie: Banku Podręczników, zeszytu
konkursów i pełnego obiegu informacji o konkursach przedmiotowych, które obejmują nauczyciela, ucznia
i rodziców. Wdrożenie tych zmian potwierdzają partnerzy społeczni podczas wywiadu grupowego.
Dyrektor i nauczyciele informują, że realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Wymieniają
8 / 27
następujące wnioski z monitoringu: wszyscy nauczyciele znają podstawę programową II i IV etapu kształcenia;
cele kształcenia i treści z podstawy programowej są realizowane, nauczyciele potrafią je odpowiednio zaplanować
w czasie, dobrać metody i techniki pracy; uwzględniając zróżnicowane potrzeby uczniów, nauczyciele organizują
zajęcia zwiększające szanse edukacyjne uczniów; zmieniono podręczniki do matematyki i języka niemieckiego.
Dyrektor i nauczyciele wymieniają wiele przykładów rozwiązań programowych i działań edukacyjnych
wprowadzonych w szkole, które uważają za nowatorskie. Są to m.in.:
1. Klasa dwujęzyczna (innowacja pedagogiczna).
2. Klasa ze zwiększoną ilością godzin z matematyki i informatyki.
3. Zajęcia z produkcji filmowej (innowacja pedagogiczna).
4. Platforma e-learningowa (nauczyciele zamieszczają testy próbne, lekcje, ankiety, prowadzą dialog z uczniami;
nieobecni gimnazjaliści mogą wykorzystywać zamieszczone materiały do uzupełnienia zeszytów, przygotowując
się do sprawdzianów, rozwiązują testy próbne na platformie).
5. Praca badawcza z historii (każdy uczeń w klasie pierwszej pisze pracę poświęconą historii własnej rodziny
w oparciu o przeprowadzone wywiady, materiały ikonograficzne i inne źródła).
6. Kurs geogebry (darmowe oprogramowanie do wspomagania nauki matematyki dla uczniów szkół
podstawowych, średnich oraz studentów; uczniowie kształcą wyobraźnię przestrzenną, wykorzystanie technologii
informacyjno-komputerowej na lekcjach, łatwiej zapamiętują wzory dotyczące figur geometrycznych).
7. Seria publikacji „Rozwijamy talenty”.
8. Telewizja szkolna (zgłoszone jako dobra praktyka w Kuratorium Oświaty) - szkolne wiadomości są
umieszczane m.in. na stronie szkoły oraz nadawane na telebimie;
9. Projekt „Interaktywni nauczyciele - projektanci edukacyjnej przyszłości” (serie scenariuszy lekcji
z matematyki i historii).
10. Neurodydaktyka w praktyce (tzw. nauczanie przyjazne mózgowi".
11. CLIL - Zintegrowane Nauczanie Przedmiotowo-Językowe (nowa metoda nauki mającą na celu
wykorzystanie znajomości języka obcego w chwili nauki, a nie w czasie przyszłym, np. po studiach, w pracy, itd.).
Z przedstawionych wyników badań wynika, że wymaganie jest spełnione na bardzo wysokim poziomie.
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że w szkole wykorzystuje się wszystkie zalecane warunki i sposoby
realizacji podstawy programowej. Procesy edukacyjne są planowane, a ich organizacja i stosowane
metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Ocenianie uczniów daje im pełną informację o postępach
w nauce, wysoko motywuje do dalszej pracy i pomaga uczyć się. W szkole systematycznie monitoruje się
osiągnięcia uczniów i procesy edukacyjne, a wnioski z monitoringu są wdrażane i wykorzystywane
do dalszego planowania pracy szkoły. Szeroka współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów
edukacyjnych. Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania i motywowania uczniów w procesie
uczenia się.
Dyrektor i ankietowani nauczyciele (35) informują, że w szkolnym zestawie programów nauczania są
uwzględnione wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Nauczyciele
uczestniczący w wywiadzie grupowym stwierdzają, że w szkole nie ma żadnych ograniczeń w stosowaniu
zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej.
Dyrektor i wszyscy ankietowani nauczyciele (35) deklarują, że w szkole planuje się procesy
edukacyjne. Planowanie odbywa się według ustalonego wcześniej kalendarza, zaaprobowanego przez wszystkich
pracowników szkoły tak, aby nie powodować niepotrzebnego pośpiechu i przeciążenia pracą w zakresie
dokumentacji. Plan pracy szkoły i plan zajęć jest przedstawiany na radzie pedagogicznej w sierpniu i opiniowany
przez nauczycieli. Poszczególni nauczyciele opracowują: plany pracy dydaktycznej w oparciu o podstawę
programową; wnioski z ewaluacji własnych zajęć, przy uwzględnieniu potrzeb, możliwości uczniów; prace
długoterminowe i prace roczne. Zespoły przedmiotowe planują: analizę i wybór programu nauczania; programy
9 / 27
autorskie; wybór podręcznika; wdrażanie wniosków z ewaluacji wyników egzaminów zewnętrznych; terminy
konkursów; powtórki. Rada pedagogiczna w maju (poprzedzającym nowy rok szkolny) planuje: organizację roku
szkolnego; realizację zadań zgodnie z koncepcją pracy szkoły, zapotrzebowaniem uczniów, pasjami nauczycieli,
potrzebami środowiska lokalnego, wynikami ewaluacji wewnętrznej. Uzgadniany jest kalendarz imprez.
Nauczyciele sami proponują zadania i zgłaszają się do ich realizacji. Planowane są zajęcia dodatkowe dla uczniów.
Dyrektor sprawdza, czy kalendarz jest spójny, gromadzi wszystkie materiały, sporządza plan pracy szkoły i plan
nadzoru pedagogicznego. Posługując się tabelą dba o równomierne rozłożenie pracy wśród nauczycieli.
Ankietowani nauczyciele planując procesy w odniesieniu do przedmiotu, którego uczą uwzględniają:
potrzeby i możliwości uczniów (35); czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści (35); dostępne
pomoce dydaktyczne (35); wyniki ewaluacji swojego przedmiotu (35); liczebność klas (34); organizację roku
szkolnego (34); terminarz i zakres konkursów przedmiotowych oraz zawodów sportowych (31); system
powtórek do egzaminu gimnazjalnego (25); liczbę prac długoterminowych (20).
Z analizy planu lekcji wynika, że liczba godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie
na poszczególne dni tygodnia. W szkole obowiązuje podział na grupy na językach obcych, wychowaniu
fizycznym i informatyce (źródła: plan lekcji, arkusz organizacyjny). Z analizy dokumentów wynika, że ułożenie
przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się poprzez zachowanie higieny pracy (źródła: plan lekcji, arkusz
organizacyjny). Uczniowie sami wybierają zajęcia artystyczne i techniczne, które są podzielone tak, aby grupa nie
przekraczała 25 osób. Dotyczy to zajęć teatralnych, produkcji filmowej, fotograficznych, plastycznych,
muzycznych. Większość ankietowanych uczniów klas trzecich (66 z 97) przyznaje, że nie czuje się zmęczona
z powodu liczby zajęć w szkole. Potwierdzają to ankietowani rodzice. Większość respondentów (117 z 123)
uważa, że plan lekcji jest tak ułożony, że sprzyja uczeniu się.
Zdaniem wszystkich ankietowanych nauczycieli (35) szkoła zapewnia im możliwość korzystania z potrzebnych
podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia, sprzyjają osiąganiu
zamierzonych celów. Z obserwacji lekcji wynika, że organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu
się. Przykładowo: w lekcji wychowania fizycznego brało udział 10 uczennic; lekcja odbywała się w dużej sali
gimnastycznej; uczennice miały do dyspozycji wiele przyrządów sportowych; nauczyciel na początku zajęć
przedstawił cele lekcji, planowany przebieg zajęć i oczekiwania wobec uczennic; na końcu lekcji dokonał
podsumowania, oceny zaangażowania uczennic, postępów i zwrócił uwagę na to, co należy jeszcze doskonalić;
podczas zajęć nauczyciel zwracał uwagę na zachowanie zasad bezpieczeństwa.
Podczas wszystkich obserwowanych lekcji (10) nauczyciele w każdej sytuacji umożliwiali uczniom poprawę
popełnionych błędów, prowadzili zajęcia w taki sposób, aby uczniowie mieli możliwość wyrażania
własnych opinii przez całą lekcję, przyjmowali te opinie, wykorzystując je do dalszej pracy i wyrażając
akceptację.
Z obserwacji placówki wynika, że wielkość sal jest odpowiednia do liczebności klas. Szkoła dysponuje 17
salami dydaktycznymi, a młodzież uczy się w 15 klasach. Średnia wielkość sal lekcyjnych wynosi 48 m2
(największa 60 m2, a najmniejsza 12 m2). W szkole są następujące pracownie przedmiotowe:
chemiczno-fizyczna, informatyczna, geograficzna, biologiczna, historyczna, matematyczna, polonistyczna
i językowe. Ponadto szkoła posiada własną siłownię, salę do gimnastyki korekcyjnej, stołówkę, bibliotekę
z elektronicznym systemem wypożyczeń i salę kinową. Wszystkie obserwowane lekcje (10) potwierdziły,
że liczebność klas pozwala na organizację procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się.
Dyrektor i ankietowani nauczyciele (35) podają przykłady działań, które nakierowane są na zwiększenie
efektywności procesu uczenia się w szkole, m.in.: świadome i zgodne z potrzebami uczniów wybieranie
doskonalenia zawodowego (np. kursy e-learningowe z motywowania uczniów, warsztaty z interpretacji dzieła
literackiego, praca z uczniem w klasie dwujęzycznej kursy z geogebry itd.), udział nauczycieli w "Comenius Regio",
"Nauczyciel-Badacz" oraz "Interaktywni nauczyciele" czy prowadzenie ewaluacji metod pracy i ich znaczenia dla
umiejętności i wiedzy uczniów. Ponadto nauczyciele wykorzystują różnorodne metody pracy - tak, aby stymulować
i ułatwiać uczenie wzrokowców, słuchowców, kinestetyków. W szkole działa Pogotowie Edukacyjne. Wprowadzono
indywidualne programy nauczania. Dyrektor i nauczyciele do działań służących zintensyfikowaniu efektywności
uczenia się zaliczają: organizację wystawy "Eksperymentuj" we współpracy z Centrum Nauki Kopernik, wycieczki
do Centrum Nauki Kopernik w Warszawie oraz cykl warsztatów "Niezwykły świat ciekłych kryształów" w Instytucie
Fizyki Molekularnej Polskiej Akademii Nauk.
Większość ankietowanych nauczycieli (31 z 35) deklaruje, że uczniowie kilka razy w roku mają szansę
pracować na ich zajęciach metodą projektu. Respondenci informują, że na wybór metod pracy z uczniami
największy wpływ mają: cele i treści zajęć (35), możliwości, potrzeby i inicjatywy uczniów (35), dostęp
10 / 27
do pomocy dydaktycznych (33 z 35), miejsce realizacji zajęć (33 z 35), liczba uczniów (28 z 35), zalecenia
poradni psychologiczno-pedagogicznej (26 z 35); wiedza zdobyta w toku doskonalenia zawodowego
zapewnianego przez szkołę, jak i zdobyta z własnej inicjatywy (25 z 35); zainteresowania uczniów (8 z 35).
Z obserwacji placówki wynika, że szkoła posiada szerokie możliwości do korzystania z technologii
informatyczno-komunikacyjnych w pracy uczniów i nauczycieli. Szkoła dysponuje 50 komputerami
stacjonarnymi, 4 laptopami, 5 DVD, 6 telewizorami, 14 magnetofonami, 16 rzutnikami, 1 tablicą multimedialną, 1
kamerą i 1 telebimem.
Ankietowani uczniowie wymieniają, jakie urządzenia i pomoce są najczęściej wykorzystywane na lekcjach:
komputer (161 z 204), internet (142 z 204), projektor (128 z 204), tablica interaktywna (42 z 204).
Większość uczniów klas trzecich (82 z 97) deklaruje, że ucząc się, czuje zaciekawienie. Aktywne uczestnictwo
w lekcjach deklaruje przeważająca część ankietowanych respondentów (86 z 97). Większość badanych (77 z 97)
przyznaje, że nauczyciele im pomagają w zastanowieniu się, czego się nauczyli.
Podczas wszystkich obserwowanych lekcji (10) nauczyciele przez całe zajęcia stwarzali uczniom możliwość
samodzielnego wykonywania zadań i tworzyli sytuacje, w których uczniowie mogli rozwiązywać problemy,
co sprzyjało uczeniu się.
Na obserwowanych lekcjach nauczyciele stosowali przez większą część zajęć formy pracy zespołowej (9
z 10) i odwoływali się przez całe zajęcia do doświadczeń uczniów (9 z 10). Na wszystkich obserwowanych
zajęciach
nauczyciele
dobierali
zadania
odpowiednio
do
kompetencji
poszczególnych
uczniów. Przykładowo: na jednej z lekcji nauczyciel zadawał trudniejsze pytania uczniom, którzy szybciej
wykonywali zadania, a uczniowie słabsi byli pytani w dalszej kolejności i otrzymywali prościej sformułowane
pytania.
Ankietowani uczniowie klas drugich deklarują, że zawsze (61 z 107) lub prawie zawsze (43 z 107) wiedzą,
dlaczego otrzymali daną ocenę. Respondenci przyznają, że nauczyciele wystawiając ocenę, na większości
(54 z 107) lub na wszystkich (31 z 107) lekcjach odnoszą się do tego, co umieli lub wiedzieli wcześniej.
Uczniowie w ankietach informują, że nauczyciele, wystawiając ocenę, na większości zajęć (52 z 107) odnoszą
się do wcześniejszych osiągnięć lub trudności.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) przyznają, że przekazują uczniom informację zwrotną, uzasadniającą
ocenę. Zgodnie z deklaracjami nauczycieli taka informacja zawiera: wskazówki, co można zrobić, aby uzyskać
lepszy efekt, na co należy zwrócić uwagę (35); mocne i słabe strony pracy (32); komunikaty wzmacniające, np.
„gratulacje”, „brawo”, „super” „najlepsza praca w klasie”, „świetna praca” (30); wskazówki dotyczące ewentualnej
poprawy i jej terminu (13); skalę ocen i punktację (11); analizę poprawnej i błędnej odpowiedzi (5). Podczas
obserwowanych zajęć nauczyciele udzielali opisowej informacji zwrotnej w każdej sytuacji (10) po
odpowiedziach uczniów. Przykładowo: podczas zajęć teatralnych uczniowie otrzymali plusy za prawidłowe
odpowiedzi związane z terminologią teatralną, a w razie potrzeby korygował lub uzupełniał te odpowiedzi.
Z obserwacji szkoły wynika, że informacje o wszelkich sukcesach uczniów są eksponowane i na bieżąco
aktualizowane. Na parterze w widocznym miejscu znajduje się tzw. "Aleja Gwiazd". Są tam zdjęcia aktualnych
uczniów i absolwentów szkoły wraz z informacjami o ich licznych talentach i sukcesach, np. "Gimnazjalista Roku",
"Talent wokalny", "Wspaniały pianista", "Gwiazda filmu", "Talent taneczny", "Mistrzowie języka angielskiego",
"Talent organizacyjny", "Florecistka", "Pływaczka", "Osobowości", "Uzdolnieni matematycznie", "Talent
fotograficzny", "Grafik komputerowy", "Mistrzyni konferansjerki". Umieszczone są też zdjęcia uczniów i ich
osiągnięcia w ramach działających w szkole zespołów, np. "Antygrawitacji", "Makabji", "Koła teatralnego" czy
"Replay - grupy tanecznej". Na parterze w gablotach znajdują się liczne puchary i medale, np. za zajęcia I miejsca
w XII Manewrach Techniczno-Obronnych "Hornet" (2012). Na korytarzach w szkole znajdują się gazetki ścienne,
na których wyeksponowano prace plastyczne i manualne uczniów, np. rysunki wykonane ołówkiem, prace
wykonane haftem krzyżykowym, prace laureatów konkursu fotograficznego "Książka w aranżacji". Na II piętrze
umieszczono prace uczniów w ramach kącików matematycznego ("Nasze projekty - geogebra") i geograficznego
("Szukamy siebie w wykresach, czyli statystyki gimnazjalne"). Przy sali gimnastycznej znajduje się gazetka,
na której wyeksponowano aktualne osiągnięcia sportowe uczniów, np. "Piłka ręczna - Mistrzostwa Lubonia I miejsce drużyna dziewcząt, II miejsce drużyna chłopców", "Mistrzostwa Lubonia w pływaniu - II miejsce",
"Mikołajkowy Turniej Siatkówki Nauczyciele - Uczniowie". W sekretariacie na ścianach wyeksponowano wiele
dyplomów przyznanych uczniom, nauczycielom i szkole, np. "Jesteśmy Szkołą z Klasą 2.0", "Nasza Szkoła
należy do Klubu Szkół Uczących Się w roku szkolnym 2012/2013", "Szkoła na Medal", "Certyfikat Kreatywnej
Szkoły", "Uczeń z klasą".
W szkole są dokumenty potwierdzające monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się (źródła:
Raport z ewaluacji wewnętrznej Metodą Profilu – Protokół posiedzenia rady pedagogicznej z 10.01.2013r.,
11 / 27
Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego - Protokół posiedzenia rady pedagogicznej z dnia 28.06.2012r., Plan
nadzoru pedagogicznego 2012/2013, Protokół posiedzenia rady pedagogicznej z dnia 24.01.2012. Sprawozdania
z konkursów przedmiotowych, Arkusze kontroli realizacji podstawy programowej przygotowane przez MEN,
Protokół posiedzenia rady pedagogicznej z dnia 16.06.2011r., Zestawienia śródroczne i końcoworoczne średnich
z poszczególnych przedmiotów LIBRUS).
Z analizy dokumentów wynika, że ocenianie w Gimnazjum nr 1 w Luboniu zakłada dawanie uczniom
informacji o postępach w nauce (źródło: Wewnątrzszkolny System Oceniania § 20 Statutu Szkoły).
Zdaniem większości uczniów klas drugich (61 z 107) nauczyciele często rozmawiają z nimi na temat przyczyn
trudności w zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Większość uczniów deklaruje, że ocenianie powoduje, że:
wiedzą, co mają poprawić (76 z 107), są z siebie zadowoleni (58 z 107), postanawiają się poprawić (58
z 107), mają ochotę dalej się uczyć (40 z 107). Zdaniem uczniów biorących udział w wywiadzie grupowym oceny
są sprawiedliwe i obiektywne, a nauczyciele przestrzegają wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Zdaniem
prawie wszystkich ankietowanych nauczycieli (34 z 35) uczniowie dzięki informacji zwrotnej są zmotywowani
do pracy, co potwierdza większość ankietowanych rodziców (102 z 123).
Dyrektor opisuje, w jaki sposób prowadzony jest monitoring osiągnięć uczniów. Platforma e-learningowa służy
wykorzystaniu zamieszczonych testów przygotowujących i lekcji. W przypadku ucznia zdolnego bierze się
pod uwagę m.in. rodzaj podejmowanych zadań dodatkowych, poziom prac długoterminowych, stopień
przygotowania do konkursu i efekty końcowe. W przypadku całych klas na poszczególnych przedmiotach
monitoring jest prowadzony poprzez wykorzystanie dziennika elektronicznego i platformy e-learningowej.
W przypadku rocznika monitorowanie dotyczy m.in. analizy wyników egzaminu próbnego i egzaminu
gimnazjalnego.
Dyrektor wymienia pytania, na które poszukuje się odpowiedzi, monitorując osiągnięcia uczniów: czy oferta szkoły
odpowiada potrzebom i możliwościom uczniów; czy cele i treści z podstawy programowej są realizowane; czy
każdy uczeń ma stworzone warunki do rozwoju; czy metody pracy są właściwie dobrane; czy oddziaływania
wychowawcze są skuteczne. Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) deklarują, że systematycznie, w sposób
zorganizowany monitorują postępy i osiągnięcia wszystkich uczniów.
Większość uczniów klas drugich (74 z 107) przyznaje, że nauczyciele często rozmawiają z nimi o postępach
w nauce i dzięki temu wiedzą, jak się uczyć. Zdecydowana większość uczniów klas trzecich (87 z 97) informuje,
że otrzymała od nauczycieli wskazówkę, która pomogła im się uczyć. Zgodnie z wypowiedziami uczniów w szkole
zorganizowano zajęcia z firmą Clever na temat nauki szybkiego pisania, czytania i zapamiętywania. Na godzinach
wychowawczych rozmawia się o tym, jak sobie organizować pracę. Odbywają się spotkania z psychologiem.
Uczniowie zdolni mają indywidualne programy nauczania. Nauczyciele często zostają po lekcjach, aby
przygotować uczniów do udziału w konkursach. Rozwiązują z nimi zadania egzaminacyjne. Często proponują
uczniom, aby sami się ocenili. Na końcu lekcji pytają uczniów, co im się podobało na lekcji, co trzeba zmienić, itp.
Zdaniem uczniów, te rozmowy pomagają im w nauce. Czują się odpowiedzialni, za to co robią.
Zdaniem większości rodziców (113 z 123) informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli pomaga
im się uczyć. Większość rodziców (106 z 123) uważa, że ich dzieci potrafią się uczyć.
Wszystkie obserwowane lekcje (10) wykazały, że nauczyciele w każdej sytuacji zwracają uwagę na te
elementy odpowiedzi i działania uczniów, które były nieprawidłowe.
Dyrektor i wszyscy ankietowani nauczyciele informują, że w szkole prowadzi się monitoring procesów
edukacyjnych. Polega on m.in. na: sprawdzeniu planów pracy nauczycieli i zespołów przedmiotowych,
obserwacjach koleżeńskich, rozmowach podsumowujących obserwacje, ewaluacji metodą profilu, monitoringu
przy pomocy dziennika elektronicznego. Dyrektor dodaje, że chętni uczniowie realizują projekty badawcze
dotyczące procesów zachodzących w szkole (np. kółek zainteresowań, rozwijania pasji). Nauczyciele wymieniają
następujące zagadnienia, które są monitorowane: realizacja podstawy programowej (35); jawność,
systematyczność i różnorodność oceniania (35); znajomość treści programowych i umiejętności (35); dobór metod
pracy i ich skuteczność (35); przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego i analiza wyników egzaminu (35);
wsparcie dla ucznia z trudnościami edukacyjnymi (35); przydatność podręczników i zeszytów ćwiczeń (35);
motywowanie uczniów (35); przestrzeganie wewnątrzszkolnego systemu oceniania (35); zainteresowania i talenty
uczniów (35); efekty pracy z uczniem zdolnym (35); oferta kół zainteresowań (34); wykorzystanie technologii
informacyjno-komunikacyjnej (34); zapotrzebowanie na pomoce dydaktyczne (33); wykorzystanie pomocy
dydaktycznych (33); współpraca z rodzicami (28); zachowanie uczniów (24). Ankietowani nauczyciele informują,
że monitorują wskazane zagadnienia m.in. poprzez: kartkówki, sprawdziany, odpowiedzi ustne; projekty; prace
domowe; obserwacje uczniów; analizę wyników testów próbnych i egzaminów gimnazjalnych; dziennik
elektroniczny Librus.
Dyrektor i nauczyciele stwierdzają, że wnioski z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu samych
12 / 27
procesów edukacyjnych. Podają przykłady decyzji dotyczących procesów edukacyjnych, które wynikają
z monitoringu: wprowadzenie indywidualnego programu nauczania z języka polskiego, języka angielskiego,
geografii, matematyki; wprowadzenie audiobooków; zmiana godzin pracy biblioteki; polityka zatrudniania
nauczycieli (ludzi z pasją); zmiana podręcznika do matematyki i języka niemieckiego; wprowadzenie metody CLIL;
rezygnacja z zeszytów ćwiczeń do chemii i fizyki; polityka prorodzinna w zasadach funkcjonowania szkoły.
Ankietowani uczniowie informują, że nauczyciele na większości zajęć (42 z 107) pytają ich o opinie, w jaki
sposób chcieliby się uczyć.
Dyrektor deklaruje, że podejmowane przez szkołę działania uwzględniają propozycje i opinie uczniów.
Podaje następujące przykłady: kodeksy klasowe dotyczące zachowania; ocenianie zachowania (dodano tabelę
samooceny ucznia); tematyka projektu gimnazjalnego; uzgadnianie terminów sprawdzianów; zakupy do szkoły: np.
pufy, specjalistyczne oświetlenie, kamery; organizacja kół zainteresowań (np. pływanie, gry zespołowe, keybord);
sposób prowadzenia lekcji (np. prowadzą je uczniowie, wykorzystywany jest internet); akcje ekologiczne; imprezy
na terenie szkoły: Metamorfozy, Dzień Kobiet, Dzień Chłopaka, Dzień Hippisa, Dzień Punka, mikołajki, dyskoteki;
obchodzenie urodzin kolegów poprzez wywieszanie transparentów na ich cześć, nadawanie komunikatów przed
radiowęzeł; szkolna demonstracja przeciw ACTA i miejska przeciw dopalaczom; organizacja „Nocek w szkole”,
„Nocy w bibliotece”; zakup audiobooków do biblioteki; przygotowane zakładki „Absolwenci polecają”; umieszczanie
informacji na stronę w przypadku nagłej i nieplanowanej nieobecności nauczyciela na pierwszej godzinie lekcyjnej;
muzyka nadawana przez radiowęzeł w czasie niektórych przerw; druki do pobrania ze strony szkoły; zadania
domowe do wyboru.
Ankietowani nauczyciele stwierdzają, że na wszystkich (32 z 35) lub większości zajęć (3 z 35) biorą pod uwagę
opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć. Respondenci informują, że dają uczniom wybór dotyczący
m.in.: metod pracy na lekcji (35), tematyki lekcji (34), sposobu oceniania (33), zajęć pozalekcyjnych (33),
terminów testów, sprawdzianów itp. (32), wykonania pomocy naukowych (9), repertuaru i tematu
przedstawień teatralnych (7).
Zdaniem większości rodziców (97 z 123) nauczyciele biorą w bardzo dużym stopniu pod uwagę to, czego
chcą uczniowie, jeżeli chodzi o tematykę zajęć czy sposób prowadzenia lekcji. Podczas wywiadu dodają,
że uczniowie mogą zawsze zgłosić swoje propozycje i sugestie. Podkreślają, że cechą charakterystyczną szkoły są
zawsze otwarte drzwi do gabinetu dyrektora – uczniowie mogą w każdej chwili przyjść i porozmawiać o swoich
pomysłach. Rodzice dodają, że problemy w szkole są rozwiązywane wspólnie i na bieżąco. Podkreślają, że ich
dzieci często mają możliwość współprowadzenia lekcji, co ich bardzo motywuje do pracy. Proponują własne tematy
poszerzające wiedzę programową, np. jeden z rodziców informuje, że jego dziecko prowadziło lekcję na temat
systemów parlamentarnych w Europie. Zdaniem rodziców uczniowie w znacznym zakresie angażują nauczycieli,
a nie odwrotnie. Po sugestiach uczniów nauczyciele częściej wykorzystują takie sposoby prowadzenia zajęć, które
im najbardziej odpowiadają, np. lekcje w terenie, praca w grupach, gry dydaktyczne, filmy dydaktyczne. Uczniowie
mają możliwość przygotowywania gazetek klasowych zgodnie z samodzielnie zaproponowaną tematyką. Bardzo
często tematy prac pisemnych z języka polskiego pochodzą od uczniów. Rodzice dodają, że nic w szkole nie jest
odgórnie narzucane, a jest wypracowywane drogą negocjacji między uczniami a nauczycielami. W szkole
obowiązują w pełni demokratyczne zasady, podkreśla się zasadność każdego kulturalnego i konstruktywnego
dialogu, kładzie się nacisk na wymianę poglądów. Uczniowie często są ankietowani, dzięki czemu mogą się
wypowiedzieć i zasugerować ewentualne zmiany. Rodzice dodają, że wyniki tych ankiet nigdy nie skutkują
negatywnie na dalszą pracę, a służą jej poprawie.
Zdaniem uczniów uczestniczących w wywiadzie grupowym, aby chcieli się uczyć, nauczyciele przekazują im
informacje zwrotne po ocenie, piszą recenzję pracy, motywują do nauki poprzez naklejki, plusy
z aktywności, umożliwiają poprawę każdej oceny.
Rodzice biorący udział w wywiadzie grupowym (9) wymieniają to, co robią nauczyciele, aby uczniowie chcieli
się uczyć: indywidualizowanie pracy z uczniami, motywowanie zgodne z ich potrzebami i osobistymi cechami,
przygotowywanie do konkursów i eksponowanie sukcesów.
Ankietowani nauczyciele informują, w jaki sposób wspierają uczniów w zdobywaniu wiedzy m.in.:
przedstawiają techniki skutecznego uczenia się, kładą nacisk na istotę uczenia się i rozwoju osobistego, dbają
o przyjazną atmosferę na lekcjach. Ponadto: minimalizują stres związany z ocenianiem, np. biorąc pod uwagę
samoocenę ucznia. Nauczyciele motywują uczniów poprzez m.in.: werbalne wyrażanie aprobaty, przyznawanie
plusów i ocen za aktywność, umieszczanie komentarzy na pracach pisemnych (typu: „gratulacje”, „brawo”,
„najlepsza praca w klasie” itp.). Zdaniem wszystkich rodziców uczestniczących w wywiadzie grupowym (9)
nauczyciele skutecznie motywują uczniów.
Z przeanalizowanych danych wynika, że wymaganie jest spełnione na bardzo wysokim poziomie.
13 / 27
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że wszyscy nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów
edukacyjnych i współpracują przy ich analizie. Nauczyciele skutecznie wspierają się w organizacji
i realizacji procesów edukacyjnych, a proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) deklarują, że konsultują swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi
nauczycielami. Potwierdza to analiza dokumentów (źródła: Księga zarządzeń 12.12.2012r. – procedury
postępowania w sytuacjach kryzysowych; Protokół rady pedagogicznej z dnia 7.06.2011r. o planowaniu pracy
w gimnazjum).
Dyrektor informuje, w jaki sposób zorganizowana jest w szkole analiza procesów edukacyjnych. Odbywa się ona
w czasie zebrań zespołów przedmiotowych, rad pedagogicznych, podczas ewaluacji metodą profilu szkoły, spotkań
z Samorządem Uczniowskim, posiedzeń Rady Rodziców, rozmów z pracownikami niepedagogicznymi. Omawia się
działania i efekty pracy nauczycieli w czasie spotkania zespołów przedmiotowych w formie sprawozdania. Analizy
i wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego przedstawiane są na radzie pedagogicznej. Analiza
następuje również podczas przygotowania profilu szkoły z uczestniczeniem uczniów, nauczycieli, rodziców,
pracowników obsługi i administracji. Nauczyciele przygotowują analizy wyników egzaminów gimnazjalnych
i próbnych egzaminów. Do analizy wykorzystuje się dziennik elektroniczny (statystyki dotyczące oceniania,
systematyczności i różnorodności oceniania) i terminarz do sprawdzenia, czy sprawdziany są planowane w ilości
i terminach zgodnych z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. Analizuje się karty obserwacji i obserwacji
koleżeńskiej przez dyrektora i nauczycieli obserwujących/obserwowanych.
Wszyscy ankietowani nauczyciele informują, że procesy edukacyjne zachodzące w szkole analizują zarówno
samodzielnie, ponosząc za to odpowiedzialność (35), jak też wspólnie z innymi nauczycielami w zespołach
zadaniowych (35) i przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów (35).
Dyrektor wskazuje, w jaki sposób nauczyciele wspierają się wzajemnie w pracy z uczniami. Na płaszczyźnie
merytoryczno-dydaktycznej: dzielą się pomysłami na lekcje, prowadzą obserwacje koleżeńskie w ramach
różnych zespołów, planują pracę, przygotowują uczniów do konkursów, wymieniają inne materiały, np. ciekawe
filmy do wykorzystywania na lekcji. Na płaszczyźnie wychowawczej wspierają się przy rozwiązywaniu problemów
i omawiają je na bieżąco. Każdego wychowawcę wspiera tzw. „wychowawca wspomagający”. Wychowawcy
otrzymują tzw. „pigułkę wychowawcy”, czyli zbiór procedur i wskazówek odnośnie prowadzenia dokumentacji itd.
Nauczyciele pracują wspólnie w zespołach do spraw pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Nauczyciele
wspierają się również przy: dzienniku elektronicznym (koordynator pomaga rozwiązać problemy techniczne);
kursach, warsztatach (pomoc w realizacji badań); słownie w trudnych sytuacjach. Nauczyciele wspierają się
przy organizacji różnych imprez. Wspólnie realizują rozmaite projekty (np. film „Armia Anity”) i wyjeżdżają
na szkolenia (np. Nauczyciel-badacz, nauczanie w klasach dwujęzycznych, szkolenia dla nauczycieli wychowania
fizycznego). Ściśle ze sobą współpracując, realizują program CLIL w klasach dwujęzycznych. Realizują ścieżki
interdyscyplinarne (www.itao.edu.pl).
Potwierdzają to wyniki ankiet skierowanych do nauczycieli. Zdaniem prawie wszystkich ankietowanych nauczycieli
(34 z 35) wsparcie uzyskiwanie od innych nauczycieli jest wystarczające.
Dyrektor i nauczyciele informują, jakie zmiany dotyczące procesów edukacyjnych zostały wprowadzone
w szkole w wyniku wspólnie podjętych decyzji. Wprowadzono zajęcia artystyczne z produkcji filmowej. Jest to
dla uczniów bardzo ciekawa i nowatorska propozycja pozwalająca rozwijać pasje i talenty. Wzbogacono ofertę
szkoły o klasę dwujęzyczną. Zgodnie z propozycją nauczycieli wychowania fizycznego zbudowano siłownię.
Zakupiono audiobooki do biblioteki. W efekcie uczniowie z dysleksją i uczniowie-słuchowcy łatwiej zapoznają się
z literaturą. Propozycja rad szkoleniowych i wyjazdów szkoleniowych (ORE, Comenius Regio) wychodzi od dyrekcji
i nauczycieli. Kolejną zmianą jest udział w projektach typu „Explory”, „Szkoła z klasą 2.0”, „Sztuka obozowa”. Były
to decyzje zainteresowanych nauczycieli, które uzyskały poparcie (i udział) dyrekcji. Efektem jest rozwój pasji
uczniów i nauczycieli oraz lepsze wyniki nauczania. Z inicjatywy dyrekcji szkoła należy do klubu „Szkół uczących
14 / 27
się”, co wiąże się m.in. z udziałem w kursach e-learningowych zainteresowanych nauczycieli (8 osób)
i uczestnictwem dyrekcji w warsztatach.
Prawie wszyscy ankietowani nauczyciele (34 z 35) uważają, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie
podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych.
Z przedstawionych wyników badań wynika, że wymaganie jest spełnione na bardzo wysokim poziomie.
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne
i adekwatne do potrzeb uczniów. Uczniowie aktywnie uczestniczą w planowaniu, realizowaniu
i modyfikowaniu rozmaitych działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw.
Wypracowane wspólnie przez nauczycieli wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane.
Większość ankietowanych uczniów klas drugich czuje się traktowana przez nauczycieli sprawiedliwie (92
z 107) i w równy (86 z 107) sposób z innymi uczniami. Taką samą opinię wyrażają ankietowani rodzice (100
z 123).
Dyrektor i nauczyciele informują, w jaki sposób w szkole dba się o to, aby działania wychowawcze prowadzone
w szkole były spójne. Podają przykłady: wspólne opracowanie spójnego z koncepcją pracy szkoły programu
wychowawczego przez nauczycieli oraz konsultacje z rodzicami i uczniami; monitoring i wdrażanie wniosków
z ewaluacji do punktowego systemu oceniania zachowania; stosowanie przez wszystkich nauczycieli tych samych
kryteriów oceniania; wypracowanie przez młodzież i nauczycieli „Kodeksu Szkoły z Klasą 2.0”.
Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie grupowym stwierdzają, że w pracy z uczniami udaje im się: budowanie
pozytywnego klimatu; sprawny przepływ informacji między nauczycielami; poznanie uczniów, ich sytuacji
rodzinnej; skuteczne przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom, np. fali wśród uczniów; dbanie
o bezpieczeństwo; zbudowanie zaufania u uczniów (chętnie zwracają się o pomoc, rozmawiają o osobistych
sprawach, zgłaszają problemy swoje i innych uczniów); natychmiastowe reagowanie na trudne sytuacje;
na bieżąco rozwiązywanie problemów. Nauczyciele przyznają, że trudność czasem sprawia im: kontakt
z niektórymi rodzicami; problemy społeczne; niska samoocena uczniów; brak motywacji u niektórych uczniów
wynikający z trudnej sytuacji rodzinnej, wyuczonej bezradności społecznej.
Większość ankietowanych uczniów (98 z 107) deklaruje, że postawy promowane przez szkołę są zgodne
z postawami, które sami uważają za ważne. Ankietowanym rodzicom (112 z 123) odpowiada sposób
wychowania uczniów przez szkołę.
Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie grupowym (7) informują, że diagnozę wychowawczych potrzeb
uczniów przeprowadza się m.in. na podstawie: ankietowania; dyskusji na lekcjach wychowawczych; obserwacji;
ewaluacji metodą profilu szkoły; rozmów z rodzicami; informacji przekazywanych za pomocą Librusa. Nauczyciele
wymieniają, że w wyniku tej diagnozy określono następujące potrzeby: edukację zawodoznawczą; informowanie o
uzależnieniach, cyberprzemocy, bezpiecznym Internecie; chęć spotkania z prawnikiem. Nauczyciele informują,
jakie działania prowadzą w celu zaspokojenia tych potrzeb. Są to m.in.: warsztaty; rozmowy indywidualne;
konferencja „Stawiam na rodzinę”; Dzień Bezpiecznego Internetu; happening „Stop dopalaczom”; spotkania
z absolwentami; zaproszenie ekspertów z różnych dziedzin.
Nauczyciele stwierdzają, że wszyscy uczniowie biorą udział w działaniach kształtujących społecznie
pożądane postawy, jak np.: ustalanie kodeksów klasowych; akcje charytatywne, np. „Podziel się posiłkiem”,
„Adopcja na odległość”; wizyty w szpitalu. Ponadto część uczniów angażuje się co roku w działania w ramach
finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz zabezpiecza Luboński Bieg Niepodległości.
Prawie wszyscy ankietowani nauczyciele (34 z 35) informują, że w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy miały
miejsce dyskusje na temat pożądanych postaw uczniów. Potwierdzają to wypowiedzi ankietowanych uczniów
klas drugich (98 z 107) i wszystkich pracowników niepedagogicznych uczestniczących w wywiadzie grupowym
(10).
15 / 27
Podczas wszystkich obserwowanych zajęć (10) nauczyciele poprzez swój sposób zachowania kształtowali
pożądane społecznie postawy. W salach znajdowały się kontrakty dobrego zachowania zredagowane przez
uczniów, co dowodzi uczestnictwa uczniów w działaniach sprzyjających kształtowaniu właściwych postaw. Podczas
obserwowanych lekcji uczniowie zgodnie współpracowali w grupach, sprawiedliwie oceniali pracę kolegów
i dokonywali samooceny. Na jednej z lekcji poprzez poznanie problematyki osób niepełnosprawnych zweryfikowali
nie tylko wiedzę na ten temat, ale również swoje poglądy. Otrzymali jasny i rzetelny komunikat dotyczący
szacunku, otwartości, empatii i akceptacji w stosunku do drugiego człowieka.
Nauczyciele informują, że w szkole promuje się takie postawy, jak: kreatywność, odpowiedzialność,
tolerancja, prorodzinność, otwartość na inne kultury, kultywowanie tradycji, proeuropejskość, akceptacja
odmiennych postaw czy wartości. Zdaniem nauczycieli gimnazjaliści zgadzają się z tymi postawami
i potwierdzają to wypowiedzi uczniów. Według nich w szkole oczekuje się następujących postaw i zachowań:
odpowiedzialność, patriotyzm, kreatywność, praca w grupach, życzliwość. Większość ankietowanych uczniów
klas drugich (91 z 107) ma poczucie wpływu na to, jakie postawy są promowane w szkole.
Dyrektor, wszyscy ankietowani nauczyciele (35) i rodzice uczestniczący w wywiadzie grupowym stwierdzają,
że uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu oddziaływań wychowawczych. Podają
następujące przykłady: spotkania samorządu uczniowskiego z dyrektorem szkoły dotyczące punktowego systemu
oceniania zachowania i działań wychowawczych; realizowane propozycje lekcji wychowawczych i działań
wychowawczych, np. akcje ekologiczne; udział w wyborach do Młodzieżowej Rady Miasta; akcja pieczenia
pierników w kształcie motyli dla hospicjum; zapraszanie specjalistów na wniosek uczniów (np. terapeuty do spraw
uzależnień, doradców zawodowych, spotkania z ciekawymi ludźmi); udział w profilu szkoły wszystkich klas,
przedstawicieli klas i przedstawicieli uczniów w panelu.
Rodzice uczestniczący w wywiadzie grupowym (9) podkreślają, że: uczniowie podejmują partnerski dialog
z nauczycielami, którzy kładą nacisk na tłumaczenie, a nie karanie.
Podczas wszystkich obserwowanych lekcji (10) nauczyciele uwzględniali inicjatywy zgłaszane przez uczniów.
Dotyczyły one: metod pracy na lekcji (9 z 10); treści lekcji (8 z 10); sposobu oceniania (3 z 10).
Dyrektor i nauczyciele uczestniczący w wywiadzie grupowym (7) wymieniają wnioski z analiz działań
wychowawczych oraz informują, w jaki sposób są wykorzystywane. Stwierdzono, że uczniowie znają swoje prawa
i obowiązki i w większości się do nich stosują. Ustalono, że w dalszym ciągu przy planowaniu pracy wychowawczej
należy poświęcić czas na omawianie regulaminów i zwracanie uwagi na normy zachowań. Drugi wniosek
wyciągnięto na podstawie obserwacji i rozmów z uczniami. Uznano, że tworzenie klasowych kodeksów zachowań
jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Zarówno nauczyciele, jak i młodzież odnoszą się do nich w konkretnych
sytuacjach. Od dwóch lat planując kalendarz roku szkolnego, poświęca się jeden dzień na zajęcia tylko
wychowawcze, polegające na tworzeniu klasowych kodeksów i innych tego typu działaniach. Kolejny wniosek
wyciągnięto na podstawie obserwacji, rozmów z rodzicami, uczniami i nauczycielami szkół podstawowych.
Stwierdzono, że Dzień Adaptacji w czerwcu, tuż przed zakończeniem roku szkolnego, jest dla uczniów przyjętych
do szkoły dniem, który spędzają w murach szkoły ze swoimi nowymi kolegami, wychowawcami, pedagogiem
i psychologiem. Dzięki temu we wrześniu znają już swoją klasę, wychowawcę itd., więc łatwiej im się odnaleźć
w szkole. Stwierdzono, że planując rok szkolny, należy umieszczać w kalendarzu Dzień Adaptacji. Psycholog
i pedagog prowadzący warsztaty dla uczniów przygotowują na ten dzień ciekawe zadania. Istotne jest także
znaczenie promocyjne – forma bezpiecznego wchodzenia do nowej szkoły odróżnia szkołę od innych gimnazjów.
Kolejny wniosek, wyciągnięty na podstawie rozmów z uczniami i podczas profilu szkoły. Dotyczył wprowadzenia
tabeli samooceny do punktowego systemu oceniania zachowania. Pozwala to uczniom na doskonalenie
umiejętności podejmowania decyzji, analizowania własnych działań pod kątem poprawności zachowania itd.
Tabela jest stałym elementem punktowego systemu oceniania zachowania. Stała się dodatkową motywacją dla
uczniów chcących pracować nad sobą.
Z przedstawionej analizy wyników badań wynika, że wymaganie jest spełnione na bardzo wysokim
poziomie.
16 / 27
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że nauczyciele doskonale znają możliwości swoich uczniów. Prowadzą
liczne działania skutecznie zwiększające ich szanse edukacyjne i uwzględniające indywidualizację procesu
edukacji. Na skutek tych działań uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne zgodne z ich możliwościami.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) informują, że diagnozują możliwości edukacyjne wszystkich swoich
uczniów. Z tej diagnozy wynikają następujące informacje: określenie aktualnego stanu osiągnięć uczniów (32);
dostosowanie wymagań do potrzeb i możliwości uczniów, np. podział materiału na mniejsze partie, wydłużony czas
pracy (30); poznanie temperamentu, systemu wartości, zainteresowań uczniów (27); rozpoznanie predyspozycji
i uzdolnień uczniów, np. w orientowaniu się i czytaniu mapy, obliczeniach meteorologicznych, interpretacji
i tworzeniu narracji historycznej (26); dostosowanie systemu wspierania i motywowania do cech indywidualnych
uczniów (22); identyfikacja czynników sprzyjających uczeniu się (21).
Dyrektor wymienia działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, które prowadzi szkoła, m.in.: koła
przedmiotowe (od rozwijających talenty do pomocy w nadrobieniu zaległości, powtórki przed egzaminem
gimnazjalnym); Pogotowie Edukacyjne; ścisła współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną;
motywowanie (od plusów za aktywność do systemu stypendiów); oddawanie uczniom prac do domu (aby mogli
zapoznać się z błędami i poprawić ocenę); stosowanie różnorodnych metod pracy (tak, aby stymulować
uczniów w zróżnicowany sposób); systematyczne diagnozowanie osiągnięć uczniów; pomoc materialna
(zakup podręczników, słowników, ćwiczeń do języków obcych); Bank Podręczników; współpraca ze szkołą
językową Salamanca (native speaker, język hiszpański); tworzenie klas ze zwiększoną ilością godzin dla
uczniów zainteresowanych językiem angielskim, matematyką i informatyką; system powtórek przed
egzaminem gimnazjalnym.
Większość ankietowanych rodziców (108 z 123) oraz partnerzy uczestniczący w wywiadzie grupowym uważają,
że w szkole podejmuje się starania, aby uczniowie mieli poczucie sukcesu w nauce na miarę ich
możliwości. Rodzice uczestniczący w wywiadzie grupowym (9) wymieniają liczne przykłady takich działań, m.in.:
uczniowie utalentowani artystycznie mają możliwość publicznego zaprezentowania swoich umiejętności, np.
podczas Dni Lubonia, w bibliotece, w zaprzyjaźnionych szkołach (w tym specjalnej), w Domu Opieki dla Osób
Starszych, w hospicjum; wszelkie uzdolnienia uczniów są szeroko upubliczniane i promowane. Rodzice wymieniają
efekty takich działań, m.in.: dzieci są chętne do pracy; wielu absolwentów kontynuuje naukę w szkołach
ponadgimnazjalnych pierwszego wyboru; łatwiejsze jest „przejście” ze szkoły gimnazjalnej
do ponadgimnazjalnej; uczniowie uczą się kultury osobistej, potrafią się zachować w rożnych miejscach, wśród
różnych ludzi, w rożnych okolicznościach; podstawy wiedzy wyniesione z gimnazjum są przydatne na dalszym
etapie kształcenia; szkoła uczy umiejętności uczenia się; szkoła rozwija sportowo, uczy zdrowej rywalizacji, zasad
fair play; uczniowie gimnazjum uczą się umiejętności życia społecznego; szkoła promuje indywidualne talenty
sportowe w takich dziedzinach, które nie wchodzą w zakres zajęć obowiązkowych, np. szermierka, nurkowanie.
Ankietowani uczniowie stwierdzają, że nauczyciele pomagają im się uczyć, kiedy mają trudności z nauką (92
z 107) i mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy (86 z 107). Większość respondentów (88
z 107) jest przekonana, że nauczyciele w nich bardzo wierzą.
Dyrektor informuje, że uczniowie są motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości. W szkole
obowiązuje system stypendiów pochodzących od sponsorów, przyznawanych nie tylko uczniom uzdolnionym
w jakiejś dziedzinie (np. matematyka, czy geografia), ale i za działalność ekologiczną, organizacyjną, talenty
fotograficzne, muzyczne, nieustanną pomoc woźnemu, czy pełnienie „pogotowia informatycznego”. Prace uczniów
są publikowane na stronie internetowej, w formie książek wydawanych przez szkołę (np. seria „Rozwijamy
talenty"). Uczniom stwarza się możliwość udziału w różnych projektach (np. „Jasna szkoła”, „ Szkoła Myślenia”).
Nauczyciele wymieniają sposoby indywidualizowania procesów edukacyjnych, np.: zadania domowe do wyboru
(metoda „Wybierz sobie pracę domową”); indywidualne ustalanie terminów poprawy każdej oceny; prowadzenie
lekcji przez uczniów; indywidualne programy nauczania dla uczniów zdolnych; realizacja projektów na warsztatach
teatralnych (zadania dostosowane do możliwości, zainteresowań i potrzeb uczniów); indywidualizacja pracy
nauczycieli – zgodnie z ich predyspozycjami i talentami.
Nauczyciele biorący udział w wywiadzie grupowym (7) informują, w jaki sposób pracują z uczniami o specjalnych
potrzebach, np. organizują indywidualne spotkania; wydłużają czas pracy; przekazują dodatkową literaturę;
17 / 27
przygotowują dodatkowe zadania.
Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele dobierali sposób motywowania odpowiednio do potrzeb
poszczególnych uczniów.
Na podstawie przeanalizowanych danych należy stwierdzić, że wymaganie jest spełnione na bardzo
wysokim poziomie.
18 / 27
Obszar: Środowisko
Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Komentarz:
Gimnazjum nr 1 w Luboniu współpracuje ze środowiskiem, identyfikuje jego potrzeby i oczekiwania.
W odpowiedzi na nie podejmuje liczne inicjatywy, z wykorzystaniem zasobów środowiskowych,
pomocnych w procesie wychowania i nauczania. Szeroka współpraca szkoły z osobami, organizacjami
i instytucjami działającymi w środowisku wpływa pozytywnie na rozwój uczniów.
W opinii dyrektora, nauczycieli i partnerów Gimnazjum nr 1 współpracuje z różnymi podmiotami działającymi
w środowisku. Są to m.in.: Urząd Miasta w Luboniu, firma „Librus”, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
w Luboniu, Stowarzyszenie „Solidarni w Prawdzie i Miłosierdziu”, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum
Martyrologiczne w Żabikowie, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Caritas, Ośrodek Kultury w Luboniu, Uniwersytet III
Wieku, Związek Strzelecki „Strzelec”, Teatr Wielki, Wydział Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu, okoliczne szkoły, portale e-lubon.pl, echolubonia.pl, itp. Potwierdza to analiza
dokumentów.
Zdaniem dyrektora i nauczycieli oraz z analizy dokumentacji wynika, że gimnazjum podejmuje liczne inicjatywy
na rzecz środowiska. Są to m.in: organizacja wystaw historycznych dla szkoły i mieszkańców, współorganizacja
konkursu historycznego na poziomie wojewódzkim dla szkół podstawowych, udział w akcjach „Szkoła z klasą 2.0”,
obecność pocztu sztandarowego i delegacji na miejskich uroczystościach, występy młodzieży na „Dniach Lubonia”,
pomoc w zabezpieczeniu trasy Lubońskiego Biegu Niepodległości, udostępnianie sal i wypożyczanie sprzętu
na szkolenia, prowadzenie licznych akcji charytatywnych, np. „Puszka dla maluszka:, „Ołówek dla Afryki”,
„Opatrunek na ratunek”, „Podziel się posiłkiem”, warsztaty dla nauczycieli sąsiednich szkół poświęcone awansowi
zawodowemu, obsłudze dziennika elektronicznego, e-learningu. Szkoła organizuje koncerty walentynkowe,
wieczory poetyckie, konkursy ekologiczne, szczepienia przeciw HPV dla dziewcząt, happening przeciwko
dopalaczom, szkolenia dla rodziców, zbiórka podręczników, stworzenie tzw. „Banku podręczników”, organizacja
festynów i Dnia Rodziny. Współorganizuje wojewódzki konkurs matematyczny „Pitagorejczycy”, itp.
Partnerzy biorący udział w wywiadzie bardzo dobrze oceniają współpracę gimnazjum z organizacjami
i instytucjami działającymi w lokalnym środowisku. Ich zdaniem jest to współpraca ścisła, obopólna
i systemowa. Część podmiotów korzysta non-profit z zasobów gimnazjum. Są to m.in.: instytucje samorządowe,
poradnia psychologiczno-pedagogiczna, policja, fundacje, lokalny samorząd, ośrodek pomocy społecznej,
dom/ośrodek kultury, szkoły lub inne placówki edukacyjne, biblioteki, organizacje pozarządowe, rodzice, grupy
nieformalne, kościoły oraz Uniwersytet III Wieku.
Według dyrektora, partnerów, przedstawiciela samorządu lokalnego, rodziców i nauczycieli szkoła identyfikuje
potrzeby i możliwości lokalnego środowiska oraz prowadzi działania mające na celu zaspokojenie tych
potrzeb. Gimnazjum pozyskuje informacje w tym względzie poprzez: ewaluację metodą profilu szkoły (rodzice),
analizę materiałów z prasy lokalnej („Wieści Lubońskie”, Informator) oraz portali e-lubon.pl, echolubonia.pl, poprzez
rozmowy i spotkania z przedstawicielami różnych instytucji, stowarzyszeń biorąc pod uwagę takie uwarunkowania,
jak: oczekiwania starszych osób (np. Uniwersytet III Wieku), rodziców. Brano pod uwagę gminę i najbliższą okolicę,
typowano grupę docelową (np. uczniowie z SP), zwrócono uwagę na to, czy w okolicy odbywają się już podobne
działania. Istotna w zbieraniu informacji była kwestia stawianych sobie przez szkołę i inne podmioty celów oraz
sposobów działania. W wywiadach z dyrektorem, nauczycielami, rodzicami i partnerami społecznymi, podano
przykłady potrzeb środowiska. Są to: wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnej w szkołach;
informowanie na temat szczepień HPV, świadomość ekologiczna, pomoc socjalna, pomoc prawna dla rodziców,
szczególnie kobiet; spędzanie wolnego czasu wspólnie przez rodziny, organizacja wolnego czasu; wsparcie
socjalno-prawne; zapisywanie historii, tradycji lokalnej. W związku z tymi potrzebami gimnazjum prowadzi
następujące działania m.in: wykorzystanie szkolnych zespołów muzycznych do imprez na terenie Lubonia;
szkolenia dla rodziców; wolontariat; dyżury radnych; wynajem sal, wypożyczanie sprzętu i wyposażenia szkoły;
działalność Uniwersytetu III Wieku w budynku szkoły; porady specjalistów w szkole, np. psychiatry; organizacja
szkolenia dla rodziców z wykorzystania technologii komputerowej (praca z dziennikiem elektronicznym); projekt
„Zagrajmy o sukces”; organizacja zajęć z bierzmowania na terenie szkoły; wsparcie socjalno-prawne; zaspokajanie
19 / 27
potrzeb kulturalnych; organizacja rozgrywek sportowych: rodzice – nauczyciele – uczniowie; bale karnawałowe, itp.
Respondenci uczestniczący w badaniu deklarują, że gimnazjum korzysta z zasobów środowiskowych
w procesie wychowania i nauczania. Wymieniają mi.in Wielkopolski Park Narodowy: np. rajdy, biegi przełajowe,
ścieżki przyrodnicze; Młodzieżowa Rada Miasta Lubonia – aktywność społeczna uczniów; Luboński Ośrodek
Sportu i Rekreacji – udział w zawodach, udział w projekcie dotyczącym bezpieczeństwa w ruchu drogowym;
Ośrodek Kultury – np. współpraca w zakresie realizacji zajęć artystycznych; Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie
– realizacja projektów, akcja „Adopcja zabytków”, poszerzanie wiedzy dotyczącej historii regionu, itp.
Wywiady z uczniami, nauczycielami, rodzicami i dyrektorem potwierdzają tezę, że współpraca gimnazjum
z podmiotami działającymi w środowisku wpływa na wszechstronny rozwój uczniów. W opinii nauczycieli
i dyrektora najważniejsze korzyści, jakie odnoszą uczniowie dzięki współpracy gimnazjum z organizacjami
i instytucjami działającymi w lokalnym środowisku, to: rozwijanie pasji; nabywanie nowych umiejętności; poznanie
historii i tradycji; poznanie regionu; uczestnictwo w różnorodnych konkursach; wzbogacenie bazy szkoły; wyjazdy
na stypendia zagraniczne; zdobywanie wiedzy, jak się poruszać na współczesnym rynku pracy, jak zarządzać
grupą. Uczniowie potrafią zorganizować sobie pracę, są bardziej punktualni i odpowiedzialni. Rodzi się potrzeba
osiągania sukcesu w życiu. Młodzież poznaje różne sposoby i formy spędzania wolnego czasu; uczniowie poznają
samych siebie, uczą się zasad właściwego zachowania w rożnych miejscach i okolicznościach, poznają swoje
prawa i obowiązki; rodzi się aktywność społeczna; młodzież uczy się tolerancji, niesienia pomocy innym,
wrażliwości; diagnozowane są talenty i problemy uczniowskie. Nauczyciele wyciągają wnioski na podstawie
rozmów z uczniami, rodzicami, władzami, specjalistami, absolwentami, przedstawicielami Młodzieżowej Rady
Miasta Lubonia, a także w oparciu o wyniki analizy ankiet, obserwacje i ewaluację.
Na podstawie zebranych i przeanalizowanych danych należy uznać, że wymaganie jest spełnione
na bardzo wysokim poziomie.
Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Komentarz:
Z przeprowadzanych badań wynika, że informacje o losach absolwentów są wykorzystywane w procesie
nauczania i wychowania. Gimnazjum często współpracuje z absolwentami na wielu płaszczyznach. Szkoła
przygotowuje uczniów do dalszej edukacji i funkcjonowania na rynku pracy.
Szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów w procesie nauczania i wychowania, co wynika
z ankiet i wypowiedzi nauczycieli. Wszyscy nauczyciele deklarują, że wykorzystują informacje o losach
absolwentów do doskonalenia procesu nauczania lub wychowania. Potwierdzają to opinie wyrażone przez
większość ankietowanych uczniów (97 z 107). Podczas wywiadu nauczyciele dodają, że dzięki znajomości losów
absolwentów zwiększono liczbę godzin z matematyki, poszerzono ofertę zajęć artystycznych, zmodyfikowano
program wychowawczy, dokonano modyfikacji treści nauczania z wiedzy o społeczeństwie, chemii i fizyki,
położono większy nacisk na uczenie samodzielności, wprowadzono do oferty szkoły dodatkowe zajęcia
gospodarstwa domowego.
Szkoła często współpracuje z absolwentami, co wynika z wypowiedzi dyrektora i nauczycieli. Absolwenci
występują w koncertach, kontynuując swoją działalność w zespole teatralnym, czy muzycznym; spotykają się
z uczniami szkoły, opowiadając o zaletach i wadach swoich szkół ponadgimnazjalnych. Uczestniczą
w organizowanych przez szkołę mini-targach edukacyjnych dla uczniów klas trzecich; przesyłają informacje
do zakładki „Absolwenci polecają” na temat swoich nowych szkół. Uczestniczą w wigiliach swoich klas w szkole,
spotykając się z byłymi wychowawcami, przekazują opinie na temat zalet i wad Gimnazjum nr 1, co pozwala
na planowanie zmian; przynoszą materiały promocyjne; biorą udział w festynach, obozach na trenie szkoły, akcjach
promocyjnych Związku Strzeleckiego, brali udział w kręceniu Libduba; odbywają w szkole praktyki studenckie
i zawodowe.
20 / 27
Szkoła przygotowuje do dalszej edukacji. Większość ankietowanych uczniów klas drugich (99 z 107) ma
poczucie, że kończąc Gimnazjum nr 1 w Luboniu, będzie dobrze przygotowana do dalszej edukacji. Według
większości ankietowanych nauczycieli (34 z 35) oraz ponad połowy rodziców (63 ze 123) uczniowie, aby zapewnić
sobie możliwość dalszej nauki w szkole ponadgimnazjalnej, nie potrzebują korepetycji lub innych zajęć poza
szkołą. Zdanie to potwierdza 74 z 107 uczniów.
Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów wymieniają, jakie działania prowadzi szkoła, by przygotować
uczniów do funkcjonowania na rynku pracy. Są to m.in.: uczenie posługiwania się językami obcymi, wspieranie
inicjatyw uczniowskich, tworzenie sytuacji problemowych, np. scenki, uczenie redagowania pism, pisania
opowiadań, scenariuszy, motywowanie do udziału w konkursach recytatorskich, uczenie planowania własnej pracy,
organizowanie wyborów do samorządu uczniowskiego, do Młodzieżowej Rady Miasta Lubonia. Ponadto
posługiwanie się technologią informacyjno-komunikacyjną w stopniu zaawansowanym w ramach telewizji szkolnej,
zajęcia z doradcą zawodowym, organizowanie zajęć z absolwentami, udział w wystawie z Centrum Nauki
Kopernik, współpraca z Akademią Nauk, organizacja wycieczek do zakładów pracy, wyjazd do Parlamentu
Europejskiego, itp. Zdaniem partnerów i ankietowanych rodziców (101 ze 123) oferta szkoły jest dostosowana
do potrzeb obecnego rynku pracy i uczniowie są dobrze przygotowani do funkcjonowania w dalszym życiu.
Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że Gimnazjum nr 1 w Luboniu prowadzi stałe działania informacyjne
dotyczące oferty edukacyjnej, działań szkoły, jej osiągnięć, celowości i skuteczności swoich działań.
Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska znają osiągnięcia szkoły i jej uczniów oraz postrzegają
szkołę jako dbającą o jakość uczenia się i relacje z lokalnym środowiskiem. Szkoła prowadzi działania
w lokalnej społeczności promujące wartość uczenia się przez całe życie.
Dyrektor w ankiecie podaje, w jaki sposób szkoła informuje o swojej ofercie, działaniach i osiągnięciach:
przygotowywane są specjalne informatory, ulotki, foldery na temat działalności szkoły, szkoła ma własną stronę
internetową, informacje tego typu umieszczane są na tablicach ogłoszeń (na szczególna uwagę zasługuje „Aleja
Gwiazd”, gdzie prezentowane są fotografie i talenty uczniów gimnazjum). Szkoła wydaje własną gazetkę szkolną,
cyklicznie prezentuje się w lokalnych mediach (ogłoszenia i artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, udział
w programach lokalnej TV). Szkoła posiada własną telewizję, konto na youtube, Naszej Klasie, na Facebook'u.
Jako przykład ostatnio upowszechnionej (nie więcej, niż miesiąc temu) w lokalnym środowisko informacji dyrektor
wskazuje publikację „Rozwijamy talenty” - „Dzienniki stanu wojennego” - prace literackie uczniów powstałe
na bazie wspomnień ich bliskich na temat stanu wojennego. Informacje zamieszczono w: "Głosie Wielkopolskim",
na portalu e-lubon, w "Wieściach Lubońskich", stronie szkoły. Radio Merkury przeprowadziło wywiad z uczniami
oraz dyrektorem szkoły. Informacja o projekcie „1863 – Pamiętamy”, który gimnazjum realizuje wspólnie
z Narodowym Instytutem Dziedzictwa dla całej Wielkopolski ukazała się na: szkolnej stronie www, stronie
Kuratorium Oświaty, portalu e-lubon.pl oraz w Radiu Merkury. Codziennie na stronie szkoły ukazują się nowe
informacje dotyczące osiągnięć uczniów. Jeżeli osiągnięcie ucznia jest co najmniej na szczeblu powiatu, informacje
są od razu na stronach miasta, prasie lokalnej, szkolnej gazetce. Informacje te potwierdza przedstawiona
dokumentacja.
Wszyscy ankietowani nauczyciele deklarują, że przekazują rodzicom informacje o: celach realizowanych przez
szkołę i celach edukacyjnych działań nauczycieli celach wychowawczych przedsięwzięć; działaniach
szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą i edukacyjną. Potwierdzają to
wypowiedzi partnerów społecznych uczestniczących w wywiadzie grupowym i ankietowanych rodziców. Na 123
21 / 27
badanych rodziców: 94 przyznaje, że jest poinformowana o celach, które chce realizować szkoła, 91 zna cele
edukacyjnych działań, które realizują nauczyciele, 84 jest poinformowanych o celach wychowawczych działań
realizowanych przez nauczycieli, 70 wie, jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość
edukacyjną, a 41 - wychowawczą.
Partnerzy społeczni podczas wywiadu grupowego i ankietowani rodzice przyznają, że szkoła
w wystarczającym stopniu informuje ich o osiągnięciach uczniów na olimpiadach przedmiotowych,
sukcesach uczniów w zawodach sportowych, nagrodach i wyróżnieniach przyznawanych nauczycielom
i innym pracownikom szkoły, o przyznaniu uczniom szkoły stypendiów naukowych. Większość rodziców
bardzo dobrze ocenia informacje na temat osiągnięć szkoły.
Według partnerów społecznych uczestniczących w wywiadzie i większości ankietowanych rodziców (79 z 97)
szkoła dba o jakość uczenia się. Zdaniem rodziców i partnerów biorących udział w wywiadach grupowych
świadczą o tym np. liczba laureatów konkursów ogólnopolskich; wysokie wyniki nauczania; łatwe wejście w dalszy
etap kształcenia ponadgimnazjalnego; udział uczniów w wielu konkursach o wysokiej randze, w tym historycznych,
chemicznych. Respondenci podkreślają, że szkoła kładzie nacisk na kształtowanie osobowości, precyzowanie
przez uczniów swoich własnych oczekiwań od życia. W szkole stosuje się ciekawe i nowatorskie metody, które
trafiają do uczniów. Przykładem jest omawianie „Balladyny” w formie programu „Rozmowy w toku”,
co spowodowało, że wszyscy uczniowie zapoznali się z treścią lektury, a potem zaangażowali w zajęcia. W szkole
kładzie się nacisk na uczenie przez doświadczanie, pracę w grupach i rozwiązywanie problemów. Nauczyciele
przywiązują dużą wagę do regularnego kształcenia, a dyrektor daje im bardzo dobry przykład do naśladowania.
Stwarzane są warunki, aby nauczyciele cały czas doskonalili swój warsztat pracy, np. dwujęzyczność sprawia,
że nauczyciele muszą zdobywać dodatkowe umiejętności i doskonalić już posiadane. Zdaniem rodziców dyrektor
jest zarówno bardzo dobrym menedżerem szkolnym, jak i wspaniałym nauczycielem z powołania. Swoimi licznymi
pomysłami zaraża dzieci i nauczycieli. Według rodziców ma bardzo dobrą intuicję w wyborze pracowników oraz
potrafi każdego zmotywować do pracy.
Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają szkołę jako dbającą o relacje z lokalnym
środowiskiem. Zdaniem partnerów społecznych uczestniczących w wywiadzie grupowym i większości
ankietowanych rodziców (118 ze 123) nauczycielom i innym pracownikom szkoły zależy na współpracy z rodzicami
i lokalnym środowiskiem.
Dyrektor podczas wywiadu wymienia następujące kluczowe działania edukacyjne dla dorosłych, które
prowadziła szkoła: szkolenie dla rodziców, radnych z komisji sfery społecznej, burmistrza, nauczycieli i dyrekcji
z innych szkół dotyczące wykorzystania dziennika elektronicznego; Dzień Rodziny – dzień poświęcony na wspólne
spędzanie wolnego czasu przez rodziny uczniów w szkole. Przy współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych zapraszani są prowadzący warsztaty (np. kosmetyczka, psycholog, florystka, seksuolog
itd.), uczestniczą w nich całe rodziny. Na sali gimnastycznej rozgrywane są mecze w siatkówkę i piłkę nożną,
w których uczestniczą rodzice, uczniowie, pracownicy szkoły. W stołówce działa kawiarnia, w której uczniowie
sprzedają przygotowane przez siebie produkty; działania informacyjne, np. związane ze szczepieniami przeciw
HPV, szkoła o nich informuje, odbywają się spotkania dla rodziców z lekarzem, szczepienia na terenie szkoły.
Organizowane są konkursy ekologiczne dla lubońskich szkół, przy współpracy z KOM-LUBEM, Starostwem
Powiatowym, Lasami Państwowymi. Prowadzone są akcje informacyjne i szkolenia dla rodziców z obsługi
dziennika elektronicznego. Potwierdzają to ankietowani rodzice i partnerzy społeczni uczestniczący w wywiadzie
grupowym. Większość ankietowanych rodziców wylicza następujące działania: szkolenia, kursy, warsztaty (63
z 123), akcje społeczne, spotkania z ciekawymi ludźmi (56 ze 123); działania informacyjne (54 ze 123); projekty
edukacyjne (45 ze 123), konkursy (36 ze 123), konsultacje, debaty (33 ze 123).
22 / 27
Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły
Komentarz:
Z przeprowadzonych badań wynika, że rodzice dzielą się opiniami na temat pracy Gimnazjum nr 1
w Luboniu oraz procesu nauczania, co w wysokim stopniu wpływa na funkcjonowanie szkoły. Szkoła
wspiera rodziców w wychowaniu dzieci i informuje o ich rozwoju. Rodzice uczestniczą w działaniach
organizowanych przez szkołę oraz w podejmowaniu decyzji dotyczących jej życia.
Dyrektor i nauczyciele informują, że rodzice dzielą się swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu
nauczania w czasie indywidualnych rozmów poza wyznaczonymi godzinami spotkań z rodzicami (np. podczas
przerw, "okienek", itp.) (35), w czasie indywidualnych rozmów w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla
rodziców (34), poprzez dziennik internetowy (34), przy okazji uroczystości i imprez szkolnych/ klasowych (33),
w ankietach (32), podczas zebrań rodziców (28), a także telefonicznie, drogą elektroniczną, w SMS-ach biorąc
udział w ewaluacji metodą profilu. Potwierdzają to wyniki ankiet skierowanych do rodziców, którzy uważają,
że nauczyciele poświęcają odpowiednią ilość czasu na kontakty z nimi (112 ze 123) i w szkole są tworzone
możliwości do dzielenia się opiniami na temat jej funkcjonowania (105 ze 123). Na tablicach oraz na stronie
internetowej szkoły są podane informacje na temat zebrań rodziców, terminów indywidualnych spotkań dyrektora
i nauczycieli z rodzicami.
Dyrektor i większość ankietowanych nauczycieli (34 z 35) deklaruje, że opinie rodziców są w wysokim stopniu
brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły. Na poziomie całej szkoły były to: zmiany listy lektur
w klasach pierwszych, oddawanie prac pisemnych uczniom do domu, druki do pobrania na stronie szkoły,
oznaczenie kierunku ruchu na schodach wewnętrznych między I a II piętrem, wprowadzenie etyki, wysokość opłat
za ubezpieczenie, rezygnacja z dzienniczka drukowanego przez szkołę. Ponadto wprowadzenie zgody rodziców
na oglądanie konkretnego filmu przez dziecko, termin balu gimnazjalnego, opiniowanie zmian podręczników, planu
finansowego, pracy nauczycieli, system zachęcania do udziału w dwóch wojewódzkich konkursach, wydanie serii
„Rozwijamy talenty”, zniesienie punktów karnych za farbowanie włosów. Na poziomie klas były to: miejsce wyjazdu
na wycieczkę, zgoda na nocowanie w szkole, zmiana nauczyciela na umotywowana prośbę, zmiana klasy przez
ucznia. Deklaracje dyrektora i nauczycieli są spójne z wypowiedziami większości ankietowanych rodziców (102 ze
123). Rodzice uczestniczący w wywiadzie grupowym dodają, że wiele działań podjęto i zmieniono w szkole
pod wpływem ich opinii, np. inicjatywa stworzenia Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły, umieszczenie zakładki
dotyczącej rekrutacji na stronie internetowej szkoły.
Dyrektor informuje, że szkoła wspiera rodziców w wychowaniu. Rodzice, w zależności od potrzeb, mają
możliwość skorzystania: z pomocy pedagoga i psychologa szkolnego oraz z warsztatów psychologicznych
doskonalących umiejętności wychowawcze. W gimnazjum prowadzi się profilaktykę zachowań ryzykownych
i zajęcia wychowawcze dla młodzieży oraz świetlicę dla uczniów. Zdaniem dyrektora wszystkie są ważne, gdyż
pozwalają rozwiązywać na bieżąco problemy i wychodzić naprzeciw potrzebom dzieci. Dyrektor dodaje, że nie
wyobraża sobie pracy szkoły bez pedagoga z uwagi na duże doświadczenie, bardzo dobry kontakt z uczniami
i widoczne efekty pracy. Ankietowani nauczyciele wymieniają najczęstsze sposoby wspierania rodziców
w wychowaniu młodzieży: stały kontakt z rodzicami (35), dokładne poznanie sytuacji życiowej wychowanków i ich
rodzin (35) oraz służenie radą i wsparciem w sytuacjach problemowych (35), prowadzenie - w zależności
od potrzeb - indywidualnych lub grupowych spotkań z rodzicami (33), doradzanie, gdzie rodzice mogą szukać
wsparcia (34). Nauczyciele organizują wsparcie dla talentów dzieci poprzez ich rozpoznawanie, premiowanie,
motywowanie do nauki i rozwoju umiejętności różnego typu. Wymienione przez dyrektora i nauczycieli formy
wsparcia rodziców w wychowaniu opisane są w dokumentach szkoły i znajdują potwierdzenie w wynikach ankiet
rodziców. Zdaniem ankietowanych rodziców pomocne są następujące sposoby wsparcia prowadzone przez szkołę:
pomoc pedagoga i psychologa szkolnego (101 ze 123), udzielanie rad i wsparcia przez nauczycieli w sytuacjach
problemowych (73 ze 123), doradztwo w ramach indywidualnych lub grupowych spotkań z wychowawcami (59 ze
123, pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej (52 ze 123), prowadzenie warsztatów psychologicznych
doskonalących umiejętności wychowawcze (45 ze 123). W szkole w widocznych miejscach wywieszone są
następujące informacje: godziny dyżurów dyrektora i nauczycieli dla rodziców, informacje o różnych formach
kontaktu (telefon, adres mailowy, strona internetowa), informacje na temat wychowania (problemy wychowawcze
itp.).
Według wszystkich ankietowanych nauczycieli (35) rodzice są w wystarczającym stopniu informowani
23 / 27
zarówno o sukcesach, jak i trudnościach swoich dzieci. Deklaracje nauczycieli są zgodne z wypowiedziami
większości ankietowanych rodziców (112 ze 123 stwierdza, że w wystarczającym stopniu są informowani
o sukcesach, a 111 o trudnościach). Zdaniem rodziców uczestniczących w wywiadzie informacje, które otrzymują
od nauczycieli i innych pracowników szkoły na temat dzieci są bardzo pomocne w wychowaniu. Dodają,
że wszystkie problemy są natychmiastowo rozwiązywane, reakcja następuje we właściwym momencie. Rodzice
mają cały czas kontakt z nauczycielami dzięki informacjom przekazywanym za pośrednictwem dziennika
elektronicznego „Librus”, mają stały kontakt telefoniczny i mailowy z wychowawcami. Rodzice dodają,
że wychowawcy odbierają telefony od nich o każdej porze. Niektórzy wychowawcy wysyłają sms-y do rodziców
przypominające o terminach zebrań. Nauczyciele indywidualnie traktują uczniów, rozpoznają ich problemy,
dostrzegają obiektywnie ich plusy i minusy. Są naprawdę zainteresowani swoimi uczniami. W szkole zauważa się
uczniów, którym można w różny sposób pomóc. Nauczyciele rozmawiają z rodzicami, czasem sugerują
skierowanie się po pomoc do specjalisty, poradni psychologiczno-pedagogicznej. Jeżeli rodzice mają problem
z dzieckiem, nauczyciele stają się doradcami. Nigdy nie zostawiają rodziców samych z problemem. Wskazują
propozycje rozwiązania problemów, sposoby radzenia sobie z dziećmi z różnymi problemami. W szkole panuje
dobra atmosfera społeczna, uczy się dzieci empatii i niesienia pomocy innym. W szkole nie występuje problem
wagarów.
Nauczyciele wymieniają działania organizowane przez szkołę, w których uczestniczyli rodzice. Są to m.in.:
Dzień Rodziny; bale gimnazjalistów i karnawałowe; profil szkoły; koncerty; szkolne kawiarenki; Dzień Łasucha;
apele na zakończenie roku szkolnego; publikacje „Rozwijamy talenty”; wieczorki; jasełka; festyny; organizacja
imprez klasowych; praca w ramach Rady Rodziców; Libdub; Powołanie Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły „Nasza
Jedynka”; zbiórka darów art. spożywczych, zbiórka na rzecz zwierząt w schroniskach. Potwierdzają to rodzice
w ankietach i podczas wywiadu grupowego.
Zdaniem dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (35) rodzice mają duży wpływ na działania szkoły.
Dyrektor informuje, że każdy sygnał od rodziców jest od razu omawiany, a zmiany są wprowadzane (o ile są
możliwe, zgodne z prawem i bhp). Celem szkoły jest uświadomienie rodzicom, że są jej partnerami. Dyrektor
dodaje, że część już się o tym przekonała – chętnie rozmawiają, telefonują, biorą udział w profilu. Potwierdzają to
wypowiedzi rodziców. Uważają oni, że nie są w szkole traktowani jako osoby nieprzygotowane do dialogu.
W szkole panują relacje partnerskie. Wszyscy są bardzo zaangażowani w pracę szkoły: dyrekcja, nauczyciele,
pracownicy niepedagogiczni. Wszyscy bardzo się szanują. Rodzice są środowiskiem bardzo zintegrowanym dzięki
różnym inicjatywom szkoły. Na zebraniach jest bardzo wysoka frekwencja, mimo że wszystkie informacje
o ocenach znają na bieżąco dzięki programowi Librus. Są chętnie wysłuchiwani przez dyrektora i nauczycieli. Ich
pomysły są realizowane przez szkołę. Uczestnictwo to polegało na doradztwie, przekazywaniu sugestii, aktywnym
działaniu. Wszyscy respondenci podają przykłady współuczestnictwa rodziców w decydowaniu o życiu szkoły. Są
to m.in.: opiniowanie zestawu programów i podręczników; udział w koncertach, festynach, jasełkach, wigiliach
klasowych; organizacja balów; uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczego
i programu profilaktyki; włączanie się w remont sal; publikacja „Rozwijamy talenty”; Dzień Rodziny; gry zespołowe;
fundowanie stypendiów; decyzja dotycząca nauczania etyki jako alternatywy dla religii; dofinansowanie, itp. Analiza
dokumentów potwierdza, że rodzice mają wpływ na kwestie dydaktyczne, wychowawcze i organizacyjne.
24 / 27
Wnioski z ewaluacji:
1. Wypracowana przez całą społeczność szkolną i realizowana w szkole koncepcja pracy definiuje
najważniejsze kierunki działalności szkoły, które w pełni akceptują uczniowie, nauczyciele, pracownicy
niepedagogiczni i rodzice.
2. W pracy szkoły kładzie się nacisk na rozwój talentów uczniów, budowanie dobrego klimatu i zapewnienie
sukcesu edukacyjnego młodzieży.
3. Oferta szkoły jest systematycznie poszerzana o działania edukacyjne i wychowawcze umożliwiające
uczniom pełniejszy rozwój.
4. W szkole podejmuje się liczne nowatorskie działania mające na celu uatrakcyjnienie oferty edukacyjnej
oraz zwiększające szanse na sukces edukacyjny uczniów.
5. Systemowo wprowadzane zmiany w procesach edukacyjnych są wynikiem zespołowego działania
nauczycieli, co sprzyja efektywności kształcenia i wychowania.
6. Nauczyciele w pracy z uczniami korzystają z technologii informacyjno-komunikacyjnych, co podnosi
atrakcyjność zajęć oraz stymuluje większe zaangażowanie młodzieży.
7. W szkole stosuje się nowoczesną technologię informacyjno-komunikacyjną, np. e-bibliotekę, dziennik
elektroniczny, platformę e-learningową, elektroniczny obieg informacji, elektroniczną księgę komunikatów.
8. Szkoła stwarza uczniom możliwość poszerzania swoich pasji i zainteresowań poznawczych, proponując
udział w wielu konkursach, projektach i zajęciach dodatkowych.
9. Gimnazjum współpracuje z wieloma organizacjami i instytucjami funkcjonującymi w lokalnym
środowisku, zwracając uwagę na kształtowanie u młodzieży postawy aktywności, poczucia
odpowiedzialności i rozwijania kreatywności.
10. Szkoła zapewnia młodzieży szerokie uczestnictwo w kulturze oraz rozwija ich zainteresowanie sztuką.
11. Szkoła współpracuje ze swoimi absolwentami, których osiągnięcia motywują uczniów w procesie
dydaktycznym.
12. Rodzice uczniów są partnerami w podejmowaniu i organizowaniu różnych przedsięwzięć w szkole.
13. W pracy szkoły przywiązuje się dużą wagę do przygotowania uczniów do udziału w życiu społecznym
i obywatelskim, np. poprzez pracę w Młodzieżowej Radzie Miasta Lubonia.
25 / 27
Wymaganie
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy
programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania
nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans
edukacyjnych
Obszar: Środowisko
Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz
wzajemnego rozwoju
Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Promowana jest wartość edukacji
Rodzice są partnerami szkoły
Poziom spełniania wymagania
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
26 / 27
Raport sporządzili:
Renata Pawlak
Izabela Liebert-Jędroszkowiak
Kurator Oświaty:
................................................
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
27 / 27

Raport - e

Transkrypt

Podobne dokumenty

KONFERENCJA MIĘDZYNARODOWA Jakość edukacji czy/i jakość

raport-ewaluacji-wewnetrznej--w-obszarze---funkcjonowanie

Raport z ewaluacji wewnętrznej za rok szkolny 2010/2011

zakres zadań KM RPO L2020

ewaluacja wewnętrzna - Szkoła Muzyczna w Gostyniu

PLANOWANIE STRATEGICZNE W JST

Pracownik ds. szkoleń

„Od badania do działania, czyli 3P – prosta, potrzebna i praktyczna