Szkolny program profilaktyki - Zespół Szkół nr 15 w Toruniu

Szkolny program profilaktyki
„Lepiej zapobiegać niż naprawiać”
PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOLNEJ:
Statut Szkoły
Karta Nauczyciela
Ustawa o systemie oświaty z dn. 7 września 1991r. z późn. zmianami
Konwencja o prawach dziecka
Rozporządzenie MEN z dn. 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i
form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej,
edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z
2015 r. poz. 1249)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków
spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu
oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach
żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz.U. z 2015 r. poz. 1256)
Główny cel SPP- zapobieganie zachowaniom problemowym młodzieży.
Szkolny program profilaktyki skorelowany jest z programem wychowawczym szkoły a poszczególne
jego elementy przewidziane są do realizacji w rocznych planach dydaktyczno-wychowawczych i
opiekuńczych szkoły.
Zadaniem Szkolnego Programu Profilaktycznego jest wspomaganie młodego człowieka w rozwoju, w
radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu a także
ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują rozwój i zaburzają zdrowy tryb życia.
Na podstawie diagnozy, obserwacji do czynników ryzyka w szkole zaliczono:
•
problem przemocy i agresji (walki o dominację na terenie szkoły, drobne bójki, zaczepki,
zastraszanie),
•
ubóstwo materialne rodziców ( brak podręczników, ubrań, niedożywienie, brak środków
finansowych),
•
występowanie problemów alkoholowych lub innych dysfunkcji w rodzinie ( przemoc i
zaniedbania wychowawcze wobec dzieci, niekonsekwentne lub zbyt surowe praktyki,
konflikty w rodzinie ),
•
niska samoocena dzieci i rodziców ( np. po utracie pracy przez rodziców),
•
brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne, wcześnie rozpoczynające się
niepowodzenia szkolne,
•
wagary, częste spóźnienia na lekcje,
•
deficyty rozwojowe ( problemy logopedyczne, dysleksja, dysgrafia, zaburzenia wzroku,
słuchu),
•
posiadanie starszych kolegów, którzy piją i palą lub przejawiają inne zachowania
problemowe,
•
wczesna inicjacja związana z piciem alkoholu i paleniem papierosów, przyjmowaniem
narkotyków, problemami życia seksualnego,
•
spostrzeganie u rówieśników akceptacji dla zachowań problemowych,
•
brak dyscypliny i niska kultura językowa,
•
problemy emocjonalne dzieci,
•
przestępstwa i wandalizm.
Główne cele:
1. Podnoszenie świadomości zagrożeń.
2. Rozbudzenie troski i odpowiedzialności za zdrowie swoje i innych.
3. Przeciwdziałanie zagrożeniom, patologiom i niedostosowaniu społecznemu.
4. Inicjowanie i współorganizowanie różnych form pomocy specjalistycznej.
5. Promowanie zdrowego stylu życia.
6. Dbałość o zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków nauki,
7. Zwracanie uwagi na kulturalne zachowania,
8. Zapobieganie i prowadzenie profilaktyki uzależnień ,
9. Zapobieganie nadmiernemu spędzaniu czasu przy komputerze, przestrzeganie przed
cyberprzemocą,
10. Systematyczne diagnozowanie zachowań uczniów, w szczególności zachowań
ryzykownych,
11. Wzmacnianie pozytywnych zachowań uczniów, dostarczanie przykładów właściwych postaw,
12. Promowanie zdrowej żywności,
13. Utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujących prawidłowy rozwój.
Szczególną wartość dla osiągania wymienionych w programie celów mają:
•
Zdrowy styl życia,
•
Ciekawe formy spędzania czasu wolnego,
•
Rozwijanie zainteresowań,
•
Radzenie sobie w sytuacjach trudnych,
•
Znajomość czynników zagrażających zdrowiu
•
Określenie swojego „miejsca’ w środowisku lokalnym,
•
Świadome przeżywanie emocji,
•
Istota i rodzaje uzależnień,
•
Asertywność – sztuka bycia sobą,
•
Radzenie sobie z presją grupy,
•
Rodzina – azylem bezpieczeństwa,
•
Pomoc osobom uzależnionym,
•
Tworzenie miejsca, gdzie uczeń może otrzymać informacje, wsparcie i pomoc w
rozwiązywaniu swych trudnych problemów.
KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH
Działania szkoły w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy,
skierowane na: uczniów, nauczycieli, rodziców i środowisko.
Współpraca szkoły z :
Urzędem Miejskim Wydziałem Zdrowia,
Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną
Sądem Rejonowym (kuratorami do spraw nieletnich),
Policją,
Strażą miejską,
Miejskim Ośrodkiem Edukacji i i Profilaktyki Uzależnień
Sponsorami prywatnymi i instytucjami , które oferują swą pomoc (zarówno finansową jak i
merytoryczną ) tj.:
MOPR
Polskim Czerwonym Krzyżem
DZIAŁANIA SKIEROWANE NA UCZNIÓW
1. Organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach : lekcji wychowawczych,
zastępstw lub spotkań dodatkowych. Realizacja programów profilaktycznych,
prozdrowotnych t.j.:
2.
•
„Uzależnieniom-nie”,
•
„Bez ryzyka”- profilaktyka HIV/AIDS,
•
„Zapobieganie przemocy, agresji i jej eliminowanie”
•
„Czas przemian”- okresu dojrzewania,
•
„Żyj bezpiecznie”- zapobieganie skutkom oparzeń,
•
„Śnieżny uśmiech”(kl I SP), „Radosny uśmiech, radosna przyszłość”, „ Piękny uśmiech
mam bo o zęby dbam”( kl III SP), „Twój piękny uśmiech”(kl. II G),
•
„ Słońce a rak skóry”
•
„Znajdź właściwe rozwiązanie”
•
„Nie pal przy mnie proszę”
•
„Jak żyć z ludźmi”
Organizowanie w szkole imprez m.in. Dzień pod hasłem „ Uzależnieniom –nie” w ramach
metody projektu (zajęcia o tematyce związanej z profilaktyką uzależnień na poszczególnych
przedmiotach, apel „Sąd nad papierosem” konkursy z zakresu wpływu nikotyny, alkoholu,
narkotyków na zdrowie człowieka). Współudział szkoły w organizowaniu imprez
profilaktycznych na terenie gminy. Współpraca z Urzędem Miejskim Wydziałem Zdrowia
(udział w przemarszach, debatach młodzieżowych).
3. Działalność Świetlicy Środowiskowej przy Parafii Św. Piotra i Pawła ( dokarmianie dzieci,
pomoc w odrabianiu zadań domowych, dodatkowo staje się świetlicą terapeutyczną,
organizowanie ciekawych zajęć, wyjść, wyjazdów, szkolenia profilaktyczne).
4. Zapewnienie uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (różnorodna
atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych, aktywne formy spędzania wolnego czasu),zajęcia
rekreacyjno – sportowe, nauka pływania i innych umiejętności sportowych, uczenie technik
relaksacyjnych, wolontariat młodzieżowy.
5.
Promocja zdrowego stylu życia (kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania
właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi).
6. Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa na terenie szkoły i poza nią ( zapoznanie z zasadami
BHP, przygotowanie uczniów do udziału w ruchu drogowym, akcja „ Odblaskowe pierwszaki”,
egzamin na kartę rowerową, aktywny udział w Europejskim Tygodniu Mobilności, zdobycie
umiejętności udzielania pierwszej pomocy).
7.
Kształtowanie świadomości ekologicznej.
8. Tworzenie różnorodnej i atrakcyjnej oferty w toku zajęć edukacyjnych.
9.
Włączenie przedstawicieli samorządu uczniowskiego do konkretnych działań (uczniowie
powinni mieć prawo zgłaszania własnych pomysłów i inicjatyw, a także poczucia
odpowiedzialności za to, co dzieje się w ich środowisku).
10. Szkolenie uczniów na liderów wsparcia rówieśniczego w programie „Chronię siebie, chronię
innych”
DZIAŁANIA SKIEROWANE NA NAUCZYCIELI:
1. Doskonalenie umiejętności nauczycieli – rozszerzenie wiedzy nauczycieli a przede wszystkim
wychowawców klas na temat: m in. uzależnień, umiejętności łagodzenia sytuacji stresowych,
wyciszania agresji, postępowania w konkretnych przypadkach i stosowanie formy pomocy.
Organizacja szkoleń w tym również w ramach WDN dla nauczycieli na wyżej wymienione
tematy, które pomogłyby zintegrować środowisko nauczycielskie wokół podejmowanych
zadań.
2. Wyposażenie biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki,
DZIAŁANIA SKIEROWANE NA RODZICÓW:
1. Nawiązanie bliższego kontaktu z rodzicami, wizyty w domach rodzinnych uczniów –
poznawanie warunków życia,
2. Praca z rodzicami: prowadzenie przez odpowiednio wyszkolone osoby szkoleń m.in. z zakresu
profilaktyki uzależnień, uczenie spostrzegania mocnych stron u dzieci, włączenie rodziców w
życie szkoły ,w pomoc
w organizowaniu imprez m.in. dyskotek, zabaw
DZIAŁANIA SKIEROWANE NA ŚRODOWISKO:
1. Organizowanie festynów rodzinnych, konkursów, meczów i rozgrywek sportowych z
udziałem nauczycieli, uczniów i rodziców
2.
Ewaluacja programów wychowawczych i profilaktycznych, w ramach wewnątrzszkolnego
systemu mierzenia jakości pracy szkoły.
PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
1. W szkole zwiększa się liczba uczniów dożywianych , na stanie biblioteki szkolnej znajdą się
komplety podręczników, które mogą wypożyczać uczniowie z rodzin biednych, uczniowie
otrzymują do finansowania na wycieczki, wyjazdy, itp.
2. W bibliotece znajdują się materiały i publikacje dotyczące profilaktyki.
3. Tworzony jest bank publikacji i scenariuszy wypracowanych przez nauczycieli naszej szkoły.
4. Nauczyciele wszystkich przedmiotów posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki oraz
umiejętności postępowania (o współdziałania z innymi czynnikami , instytucjami) w
konkretnych przypadkach i stosowanie różnorodnych form pomocy. Następuje poprawa w
zakresie relacji : uczeń – nauczyciel - rodzic.
5. Jest niski wskaźnik uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne..
6. Zmniejsza się wskaźnik występowania agresji i przemocy, coraz więcej uczniów radzi sobie ze
stresem oraz innymi trudnymi sytuacjami.
7. Uczniowie i ich rodzice korzystają ze wsparcia instytucji profesjonalnych.
8. Uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia (promowanie
abstynencji tytoniowej, alkoholowej i narkotykowej; zanika moda na palenie , picie).
9. W szkole prowadzone są wartościowe programy profilaktyczne dla uczniów.
10. W szkole realizowany jest kalendarz imprez profilaktycznych i prozdrowotnych.
11. Nastąpiła poprawa wyników w nauce (coraz więcej uczniów bierze udział różnych
konkursach , zawodach)
12. Stopniowo poprawia się aktywność i samorządność uczniów . Uczniowie czują się
współgospodarzami szkoły. Uczniowie wspólnie z nauczycielami organizują wycieczki,
wyjazdy do teatru, rajdy, dyskoteki, obozy itp.
13. Coraz więcej uczniów uprawia różne dyscypliny sportowe. Idą za tym sukcesy w lokalnych
rozgrywkach i zawodach.
14. Coraz mniej czasu uczniowie spędzają przed telewizorem wybierając inne formy , które
oferuje im szkoła we współpracy z instytucjami lokalnymi.
15. Szkoła otrzyma certyfikat Szkoły Promującej Zdrowie.
16. Uczniowie są wyposażeni w wiedzę o środkach uzależniających.
17. Wszyscy w szkole przestrzegają kultury słowa.
18. Właściwe postawy nauczycieli – wychowawców wpływają na właściwą postawę uczniów i
dążenie ich do bycia lepszym, wolnym od przemocy , agresji, nałogów.
19. Rodzice chętnie uczestniczą w oferowanych im programach, warsztatach. Stosują zasady
profilaktyki domowej. Coraz więcej rodziców jest przekonanych, że profilaktyka i
współdziałanie rodziców , uczniów i szkoły jest drogą do zapobiegania kryzysu i patologiom
w rodzinie.
20. Dzięki atmosferze wytworzonej w szkole uczniowie klas pierwszych szybko adaptują się w
nowym środowisku.
21. Zespół ds. profilaktyki prowadzi monitoring i ewaluację dotyczącą działań w
wyodrębnionych obszarach zagrożeń.
Harmonogram działań :
Czynniki ryzyka
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
Grupy rówieśnicze i
występujące w nich
zachowania
dysfunkcyjne:
1.1 eliminować istnienie
negatywnych grup
rówieśniczych;
przeprowadzenie
ankiet w klasach;
wychowawcy klas
1. uległość wobec
grupy;
2. przemoc i agresja
1.2 integrować zespoły
klasowe;
2.1 ograniczać zjawiska
przemocy i agresji wśród
uczniów
2.2 podnieść
umiejętności i wiedzę
nauczycieli;
2.3 dostarczyć uczniom
wiedzę o sposobach
radzenia sobie z
emocjami, stresem i
zagrożeniami;
przeprowadzenie
zajęć wychowawczych
integrujących zespoły
klasowe (wycieczki,
wyjścia, imprezy itp.);
wychowawcy klas
wychowawcy
klas, pedagog
dyrektor
wychowawcy klas
zdiagnozowanie
miejsc oraz sytuacji
wstępowania przemocy i
agresji w szkole (ankieta
wśród uczniów);
wewnątrzszkolne
doskonalenie nauczycieli
(warsztaty, rady
szkoleniowe);
bieżąca realizacja
programu wychowawczoprofilaktycznego
przeciwko agresji i
wychowawczego.
Dostęp do środków i
substancji
psychoaktywnych:
1. moda na branie,
palenie,
1.1 dbałość o swoje
zdrowie;
higiena codzienna,
otoczenia i żywienia;
1.2 dostarczenie uczniom higiena pracy
i rodzicom wiedzy na
ucznia;
temat konsekwencji
więzi psychiczne i
nałogów;
poczucie bezpieczeństwa
1.3.kontynuowanie
dziecka;
działań propedeutycznych
gromadzenie
w zakresie używania
wychowawcy
klas, pielęgniarka
bibliotekarz
wychowawcy
klas, pedagog
wychowawcy klas
wychowawcy
klas, pedagog
dopalaczy i innych
substancji
psychoaktywnych;
1.4 . dbałość o rozwój
wiedzy i umiejętności
zawodowych nauczycieli;
1.5 . wykorzystywanie
wsparcia ze strony
specjalistów;
1.6. kontynuacja
realizacji istniejących
programów;
materiałów, nowoczesne
środki dydaktyczne na
temat profilaktyki
uzależnień;
wychowawcy klas
przygotowanie i
przeprowadzenie lekcji
wychowawczych na temat
zagrożeń związanych z
nałogami;
przeprowadzenie
pedagogizacji rodziców na
temat zagrożeń
uzależnieniami i ich
profilaktyki;
2.1 upowszechnianie
wśród uczniów znajomości
nasilenie
zachowań asertywnych;
propagandy wizualnej na
ten temat;
pozyskiwanie
współpracowników z PPP
i innych poradni;
pozyskanie i
przeprowadzenie
programu z zakresu
profilaktyki uzależnień;
przeprowadzenie
lekcji wychowawczych na
temat zachowań
asertywnych;
Wczesna inicjacja w
zachowaniach
ryzykownych
1.1 wdrożenie do
realizacji ścieżek
edukacyjnych: edukacja
prozdrowotna oraz
wychowanie do życia w
rodzinie;
1.2 dostarczenie
uczniom wiedzy o AIDS
oraz chorobach
przenoszonych drogą
płciową;
1.3 zapobieganie
chorobom zakaźnym;
popularyzacja
wiedzy na temat
zdrowego życia
popularyzacja
wiedzy dotyczącej
planowania rodziny;
podjęcie tematyki
AIDS i chorób
przenoszonych drogą;
sporządzenie
gazetek tematycznych
nauczyciele
przedmiotów
wychowawcy
klas, pielęgniarka
wychowawcy klas
Słabe wyniki w nauce:
1.
niechęć do nauki
(lenistwo);
2.
niska samoocena
uczniów;
1.1 aktywizowanie
uczniów;
1.2 poszerzanie oferty
spędzania czasu wolnego,
umożliwienie zdobycia
nowych umiejętności;
3.
poziom absencji
na zajęciach w szkole
4.
1.3 wzmacnianie
pozytywnej samooceny
problemy rozwoju uczniów;
1.4 ograniczenie
rozmiarów absencji
uczniów na lekcji;
1.5 rozpoznanie
problemów rozwojowych
uczniów
stosowanie metod
aktywizujących w pracy z
uczniami;
zaangażowanie
uczniów w działalność
pozytywną (społeczną,
charytatywną,
artystyczną);
nauczyciele
przedmiotów
wychowawcy klas
nauczyciele
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wykorzystywanie
elementów motywacji w
systemie oceniania;
nagradzanie za
rzeczywiste osiągnięcia i
umiejętności;
stworzenie
zespołów
wyrównawczych;
organizowanie
prezentacji osiągnięć
uczniów;
zapoznanie
uczniów i rodziców z
treściami Statutu Szkoły
dotyczącymi praw i
obowiązków uczniów,
zasad usprawiedliwiania
nieobecności oraz
systemu nagród i kar;
monitorowanie
absencji uczniów w
szkole;
wspomaganie
rodziców w nawiązywaniu
kontaktów z PPP w
kwestii orzecznictwa;
opracowanie
rejestru uczniów z
orzeczeniami PPP i
monitorowanie realizacji
zaleceń;
Wzorzec negatywnych
zachowań w szkole i w
1.1 eliminacja mało
interesujących lekcji
organizowanie
form doskonalenia na
dyrektor
domu:
1.
brak
zainteresowanie
lekcjami;
poprzez stosowanie
aktywizujących metod
nauczania;
1.2 respektowanie norm
poprawnego zachowania
2.
brak dyscypliny na
na lekcjach;
lekcjach
1.3 nawiązywanie
3.
brak kontaktu z
kontaktu z domem
rodzicami uczniów;
rodzinnym ucznia (w
przypadku jego braku);
4.
stan wiedzy
pedagogicznej i
1.4 zwiększenie
psychologicznej
częstotliwości kontaktu
rodziców;
nauczyciel – rodzic;
5.
brak
1.5 podnoszenie stanu
poszanowania dla norm
wiedzy pedagogicznej i
prawnych szkoły;
psychologicznej rodziców;
1.6 egzekwowanie
przestrzegania praw
wewnątrzszkolnych;
Środowisko społeczne i 1.1
uczenie
normy nim występujące, krytycznego stosunku do
promujące dane wzorce mediów;
zachowań:
1.2
podnoszenie
1.
negatywne wzorce poziomu świadomości i
w mediach;
kultury prawnej uczniów;
2.
niski poziom
kultury prawnej;
3.
fałszywe
przekonanie o
rzeczywistości –
stereotypy
temat aktywizacji uczniów nauczyciele
na lekcjach;
nauczyciele
ustalenie norm i
wychowawcy klas
wdrażanie ich w praktyce
wychowawcy klas
lekcyjnej;
dyrektor
wysyłanie wezwań
przez szkołę;
przeprowadzanie
indywidualnych spotkań z
rodzicami;
opracowanie i
realizowanie tematyki
pedagogizacji rodziców;
zapoznanie
uczniów i rodziców z
prawem szkolnym;
stosowanie
statutowego systemu
nagród i kar;
pogadanki na temat wychowawcy klas
roli mediów w
dyrektor
kształtowaniu
negatywnych wzorców
wychowawcy klas
zachowań;
kontynuacja
organizacji spotkań
1.3
przekształcanie
uczniów z policją i
przekonań normatywnych
pedagogiem na temat
na prawdziwe
prawnych aspektów
przestępczości wśród
nieletnich i problemów
resocjalizacji;
organizacja
przedsięwzięć łamiących
stereotypy (szkolna
zabawa, wycieczka).