Wymagania na poszczególne oceny z geografii w klasie 1 liceum

Wymagania na poszczególne oceny z geografii w klasie 1 liceum
Poziom podstawowy
Nauczyciel prowadzący: mgr Agata Kita
Geografia. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli szkóâ ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy
18
4. Wymagania na poszczególne oceny szkolne
Ucze powinien wiedzieý, czego podczas zaj ý szkolnych b dzie od niego oczekiwaâ nauczyciel. Ucze musi znaý wymagania (w ko cu jego dotycz ), które nale+y speâniý, aby
otrzymaý okre lone oceny.
Zamieszczone w rozdziale wymagania na poszczególne oceny zostaây opracowane w oparciu o nast puj ce materiaây:
¾ program nauczania geografii w zakresie podstawowym
¾ podr cznik
¾ projekt rozkâadu materiaâu.
Zrezygnowano z formuâowania wymaga na oceny dla poszczególnych lekcji na korzy ý
wymaga odnosz cych si do dziaâów materiaâu nauczania. Taki zapis stwarza nauczycielowi
wi ksz swobod manewru przy korzystaniu z tabelki.
Poniewa+ dziaâ materiaâu nauczania zatytuâowany „Zró+nicowanie gospodarcze wiata”
skâada si z a+ 17 jednostek lekcyjnych, jedna tabela dla niego byâaby bardzo obszerna i stwarzaâaby nauczycielowi trudno ci natury „eksploatacyjnej”. Dlatego, aby uâatwiý nauczycielowi korzystanie z tabeli, podzielono j na tabele mniejsze, kilkulekcyjne.
Wszystkie tabele w tym rozdziale s dwukolumnowe:
¾ Kolumna lewa zawiera wymagania podstawowe, czyli wymagania na ocen dopuszczaj c i dostateczn . Drukiem wytâuszczonym oznaczono elementy wiedzy niezb dne do
uzyskania oceny dostatecznej. Drukiem normalnym – elementy wiedzy na ocen dopuszczaj c .
¾ W kolumnie prawej zamieszczono wymagania ponadpodstawowe na ocen dobr i bardzo dobr . Drukiem wytâuszczonym oznaczono elementy wiedzy warunkuj ce uzyskanie
oceny bardzo dobrej. Drukiem normalnym – elementy wiedzy niezb dne do otrzymania
oceny dobrej.
Poniewa+ formalnym warunkiem uzyskania oceny celuj cej jest prezentowanie przez
ucznia wiedzy wykraczaj cej poza zakres zapisany w programie nauczania, wymaga na t
ocen sformuâowaý raczej nie mo+na.
WA*NA UWAGA! – Ucze mo+e (powinien?) byý zapoznany z przedstawionymi dalej
wymaganiami.
Nale+y przypomnieý, +e zawarto ý poni+szych tabel nale+y traktowaý jako propozycj ,
a nie jako dyrektyw – jedyn i zamkni t . Powtarzam to kolejny raz: ka+dy nauczyciel jest
zobowi zany do modyfikacji wymaga programowych, w zale+no ci od mo+liwo ci percepcyjnych swoich uczniów.
Logo Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
Geografia. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli szkóâ ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy
19
Tab. 6. Wymagania programowe na poszczególne oceny
I. WSPÓáCZESNE PROBLEMY DEMOGRAFICZNE I SPOáECZNE WIATA
(rozdziaây 1.–6.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po lekcjach tego dziaâu ucze :
x wska+e przykâady poszerzenia si horyzontu
geograficznego,
x wska+e przykâady zmiany „wagi” pozycji
pa stw,
x wymieni po dwa przykâady barier i atrakcji
osadniczych i uzasadni je,
x przedstawi rozwój liczby ludno ci Ziemi od
czasów prehistorycznych,
x stosuj c teori przej cia demograficznego,
uzasadni rozwój liczby ludno ci na Ziemi,
x przedstawi ró+ne klasyfikacje migracji ludno ci,
x wska+e przykâady krajów emigracyjnych
i imigracyjnych,
x przedstawi fazy urbanizacji,
x wymieni czynniki wpâywaj ce na zmiany
liczby ludno ci w miastach,
x wyja ni poj cie „kr g kulturowy”,
x wymieni kr gi kulturowe wyró+nione na Ziemi.
Po lekcjach tego dziaâu ucze :
x omówi zmiany pozycji politycznej lub gospodarczej Polski w Europie po 1990 r.,
x uzasadni rozmieszczenie najwi kszych skupisk ludno ci na wiecie,
x uzasadni rozmieszczenie ludno ci,
np. w Afryce,
x wyja ni poj cie „ruch naturalny ludno ci”
i jego uwarunkowania,
x wyka+e wpâyw czynników medycznych i chorób na liczb ludno ci wiata,
x przedstawi wspóâczesne migracje ludno ci
na wiecie,
x przedstawi migracje zewn trzne Polaków po
1989 r.,
x przedstawi formy koncentracji miast i da ich
przykâady,
x omówi problemy wynikaj ce z mieszkania
w mie cie,
x scharakteryzuje kr gi kulturowe wyst puj ce
w Europie,
x uzasadni lokalizacj Polski w kr gu kulturowym zachodnim.
Logo Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
Geografia. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli szkóâ ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy
20
II. ZRÓ*NICOWANIE GOSPODARCZE WIATA (rozdziaây 7.–13.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po tych lekcjach ucze :
x poda przykâady mierników poziomu rozwoju
gospodarczego pa stw,
x wska+e przykâady pa stw o ró+nym produkcie krajowym brutto,
x przedstawi przyrodnicze oraz pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa,
x wyja ni poj cie gâodu ilo ciowego,
x wska+e ró+nice mi dzy gâodem ilo ciowym
a gâodem jako ciowym,
x przedstawi charakter pomocy mi dzynarodowej,
x wska+e spoâeczne i gospodarcze przyczyny
niedo+ywienia,
x wska+e przemiany wspóâcze nie zachodz ce
w rolnictwie i uzasadni ich potrzeb ,
x wymieni funkcje lasu we wspóâczesnym wiecie,
x wska+e przykâady du+ych kompleksów lenych na poszczególnych kontynentach,
x wymieni odnawialne i nieodnawialne zasoby
mórz i oceanów oraz uzasadni konieczno ý
ich ochrony.
Po tych lekcjach ucze :
x przedstawi zró+nicowanie krajów wiata wedâug wska)nika HDI,
x przedstawi zró+nicowanie krajów wiata
wedâug poziomu +ycia ludzi,
x przedstawi zró+nicowanie rolnictwa w Europie oraz poza Europ ,
x wyja ni ograniczanie produkcji rolnej na
wiecie,
x wyka+e, +e otyâo ý ludzi to problem cywilizacyjny,
x omówi sposoby wspierania pa stw sâabo rozwini tych,
x przedstawi sposoby interwencji w konflikty
mi dzynarodowe,
x przedstawi zmiany charakteru wsi,
x omówi pozytywne i negatywne konsekwencje
mieszkania na wsi,
x omówi wspóâcze nie zachodz ce zmiany powierzchni le nej na wiecie,
x przedstawi metody zmniejszania tempa wyr bu lasów,
x omówi eksploatacj surowców mineralnych
z dna mórz i oceanów,
x wyka+e wpâyw Konwencji Prawa Morskiego
na rozwój ryboâówstwa morskiego.
II. ZRÓ*NICOWANIE GOSPODARCZE WIATA (rozdziaây 14.–16.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po tych lekcjach ucze :
x wymieni odnawialne i nieodnawialne )ródâa
energii elektrycznej,
x przedstawi rol ropy naftowej i gazu ziemnego
(od XIX w.) jako surowców energetycznych,
x wyja ni poj cie „ludno ý zawodowo czynna
i bierna”,
x przedstawi zmiany struktury zatrudnienia
ludno ci wiata w XIX i XX w.,
x wyja ni poj cie „przemysâ wysokiej techniki
(technologii)”,
x przedstawi rozwój przemysâu wiatowego.
Po tych lekcjach ucze :
x przedstawi zmiany struktury surowcowej
produkcji energii elektrycznej,
x uzasadni rosn c rol odnawialnych )ródeâ
energii w produkcji energii elektrycznej,
x przedstawi przyczyny bezrobocia na wiecie
i omówi sposoby walki z nim,
x przedstawi formy skupienia przemysâu wysokiej technologii,
x przedstawi aktualne zró+nicowanie poziomu
rozwoju przemysâu wiatowego.
Logo Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
Geografia. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli szkóâ ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy
21
II. ZRÓ*NICOWANIE GOSPODARCZE WIATA (rozdziaây 17.–19.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po tych lekcjach ucze :
x wyja ni i uzasadni poj cie „przemysâ turystyczny”,
x uzasadni rozwój turystyki wiatowej w XX w.,
x wyka+e, +e rozwój komunikacji warunkuje
dost pno ý wiata,
x przedstawi wspóâczesne przemiany transportu l dowego,
x wyja ni, czy dzisiejszy wiat mo+e istnieý bez
handlu zagranicznego,
x przedstawi wspóâczesne zmiany wielko ci
obrotów handlowych na wiecie.
Po tych lekcjach ucze :
x przedstawi zmiany wiatowych kierunków
wyjazdów turystycznych oraz wyjazdów Polaków,
x omówi skutki rozwoju turystyki,
x przedstawi wspóâczesne przemiany transportu wodnego i lotniczego,
x przedstawi wspóâczesny rozwój rodków
â czno ci,
x wyka+e wzajemn wspóâzale+no ý handlu
zagranicznego i transportu,
x wyka+e wpâyw handlu zagranicznego na rozwój gospodarczy pa stw.
II. ZRÓ*NICOWANIE GOSPODARCZE WIATA (rozdziaây 20.–22.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po tych lekcjach ucze :
x wyja ni poj cia „globalista, antyglobalista,
alterglobalista”,
x wyja ni poj cie „globalizacja” i omówi jej
przemiany,
x wska+e na mapie przykâady terytoriów zale+nych,
x wyja ni poj cia „enklawa, eksklawa” i wska+e ich przykâady,
x przedstawi rol Organizacji Narodów Zjednoczonych we wspóâczesnym wiecie,
x omówi rol Unii Europejskiej w integracji
pa stw Europy.
Po tych lekcjach ucze :
x przedstawi wpâyw instytucji mi dzynarodowych na procesy globalizacyjne,
x wyka+e zró+nicowanie udziaâu poszczególnych pa stw w procesach globalizacyjnych,
x omówi przemiany polityczne na mapie Europy na przeâomie XX i XXI w.,
x wska+e wspóâczesne przykâady dezintegracji
pa stw wiata,
x wyka+e rosn c rol Paktu Póânocnoatlantyckiego we wspóâczesnym wiecie,
x omówi rol organizacji mi dzynarodowych
na wiecie.
Logo Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
Geografia. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli szkóâ ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy
22
III. DZIAáALNO ü CZáOWIEKA A RODOWISKO PRZYRODNICZE
(rozdziaây 23.–27.)
WYMAGANIA PROGRAMOWE
podstawowe
ponadpodstawowe
Po lekcjach tego dziaâu ucze :
x wyja ni poj cie „równowaga rodowiska
przyrodniczego”,
x wyja ni negatywny wpâyw czâowieka na rodowisko,
x wyja ni poj cia „obieg wody”, „bilans wodny
obszaru”,
x wska+e przykâady obszarów nadmiaru wody
w Polsce i na wiecie,
x wyja ni poj cia „degradacja gleb”, „rolnictwo ekologiczne”,
x uzasadni konieczno ý ochrony gleb,
x wymieni naturalne zmiany klimatu,
x przedstawi wpâyw czâowieka na klimat,
x przedstawi prognoz rozwoju liczby ludno ci
w XXI w. i uzasadni prognoz .
Po lekcjach tego dziaâu ucze :
x wyka+e zale+no ci mi dzy post pem gospodarczym a ochron rodowiska,
x przedstawi koncepcj rozwoju zrównowa+onego,
x wska+e przykâady i wyja ni genez obszarów
deficytu wody w Polsce i na wiecie,
x wyka+e, +e dost p do czystej wody jest problemem globalnym,
x wyka+e wpâyw poszczególnych gaâ zi gospodarki na degradacj gleb,
x wska+e pozytywy i negatywy rolnictwa ekologicznego,
x wyka+e negatywny wpâyw „dziury” ozonowej
na biosfer ,
x wyka+e wpâyw czâowieka na przyspieszenie
zmian klimatów Ziemi,
x wyja ni, czy raport Klubu Rzymskiego byâ
zb dny,
x wyja ni, dlaczego jest potrzebna polityka
demograficzna o zasi gu globalnym.
Logo Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro