Podstawy opieki.qxd

SPIS TREŒCI
Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej
„Czasopisma Aptekarskiego” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Przedmowa prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej . . . . . . . . . . . 15
Rozdzia³ 1
BEZPIECZEÑSTWO I SKUTECZNOŒÆ FARMAKOTERAPII
Wstêp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
1. Bezpieczeñstwo i skutecznoœæ farmakoterapii . . . . . . . . . . . . 23
1.1. Proces stosowania leków i jego wady . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Pytania kontrolne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Rozdzia³ 2
PODSTAWOWE POJÊCIA W OPIECE FARMACEUTYCZNEJ
2. Podstawowe pojêcia w opiece farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . 31
2.1. Filozofia opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
2.2. Definicje opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2.3. Problemy lekowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
5
2.3.1. Problemy medyczne i problemy lekowe . . . . . . . . . 35
2.3.2. Rzeczywiste i potencjalne problemy lekowe . . . . . . 36
2.3.3. Rodzaje problemów lekowych . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Pytania kontrolne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Rozdzia³ 3
PROCES OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ
3. Proces opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
3.1. Nawi¹zanie kontaktu z pacjentem . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.2. Zbieranie informacji o pacjencie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
3.2.1. Do czego s¹ potrzebne informacje o pacjencie? . . 55
3.2.2. Jak zbieraæ informacje o pacjencie? . . . . . . . . . . . . 57
3.2.3. Dane obiektywne i subiektywne . . . . . . . . . . . . . . . 59
3.2.4. Jakie dane nale¿y zbieraæ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
3.2.5. Jak zapisaæ zebrane informacje? . . . . . . . . . . . . . . . 65
3.2.6. PoufnoϾ zebranych danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
3.3. Plan opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
3.3.1. Analiza informacji o pacjencie . . . . . . . . . . . . . . . . 66
3.3.2. Plan opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
3.3.3. Wdra¿anie planu opieki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3.3.4. Kontynuacja opieki i jej ocena . . . . . . . . . . . . . . . . 77
3.4. Dokumentacja opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . 80
3.5. Modele opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
3.6. Wewn¹trzzawodowe przeszkody we wprowadzaniu
opieki farmaceutycznej do praktyki zawodowej . . . . . . . 91
3.7. Warunki wdra¿ania opieki farmaceutycznej . . . . . . . . . . . 93
Pytania kontrolne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Wykaz tabel i rycin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Indeks wa¿niejszych pojêæ rzeczowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
6
SUPLEMENT
Dokumenty i materia³y dotycz¹ce opieki farmaceutycznej
Œwiatowej Organizacji Zdrowia, Miêdzynarodowej Federacji
Farmaceutycznej, Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej,
EuroPharm Forum i Rady Europy
Opieka farmaceutyczna
– Deklaracja norm zawodowych przyjêta przez Radê FIP
na posiedzeniu w Hadze w 1998 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Rola farmaceuty, jakoœciowo dobre us³ugi farmaceutyczne,
korzyœci dla rz¹dów i spo³eczeñstw
– Sprawozdanie z II Spotkania WHO
w Tokio w 1993 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
O roli i kszta³ceniu aptekarzy z aptek ogólnodostêpnych
– Rezolucja Rady Europy AP (93)1
przyjêta przez Komitet Ministrów 23 listopada 1993 r. . . 114
O racjonalnym stosowaniu leków
– Rezolucja Rady Europy AP (94)1
przyjêta przez Komitet Ministrów
10 paŸdziernika 1994 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Rozwój funkcji aptekarzy i dostosowanie ich podstawowego
kszta³cenia
– Rezolucja Rady Europy AP (97)2
przyjêta przez Komitet Ministrów 30 wrzeœnia 1997 r. . . 120
Rola farmaceuty w zakresie bezpieczeñstwa zdrowia
– Rezolucja Rady Europy RsAP (2001)2
przyjêta przez Komitet Ministrów 21 marca 2001 r. . . . 125
Dobra Praktyka Apteczna w Europie
– Dokument PGEU z 1994 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
7
Standardy jakoœciowe us³ug farmaceutycznych
– Oœwiadczenie Komitetu Ekspertów WHO
ds. Preparatów Farmaceutycznych,
zaaprobowane przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Vancouver w 1997 r. . . . . . . . . . . . . 143
Rola farmaceuty w zachêcaniu do przestrzegania zaleceñ
w d³ugotrwa³ym leczeniu
– Dokument przyjêty przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Sydney w 2003 r. . . . . . . . . . . . . . . 150
Samoopieka z samoleczeniem: rola farmaceutów
– Dokument przyjêty przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Jerozolimie w 1996 r. . . . . . . . . . . . 154
Obowi¹zki i rola farmaceutów w edukacji o lekach dzieci
i m³odzie¿y
– Stanowisko przyjête przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Singapurze w 2001 r. . . . . . . . . . . . 158
B³êdy w leczeniu zwi¹zane ze stosowaniem leków
– Oœwiadczenie przyjête przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Barcelonie w 1999 r. . . . . . . . . . . . 161
Rola farmaceutów w doborze leku: wymiana terapeutyczna
i zamiana generyczna
– Deklaracja przyjêta przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Vancouver w 1997 r. . . . . . . . . . . . . 167
Rola farmaceuty w promowaniu przysz³oœci wolnej od tytoniu
– Zalecenia przyjête przez Radê FIP
na Kongresie FIP w Sydney w 2003 r. . . . . . . . . . . . . . . 170
8
Farmaceuta w zespole opieki diabetologicznej
– Protokó³ programu EuroPharm Forum „PharmaDiaβ”
(wersja z 2001 r.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Program wspomagania leczenia nadciœnienia w aptece
– Dokument EuroPharm Forum z 1997 r. . . . . . . . . . . . 190
Opieka farmaceutyczna w astmie
– Wstêp do Protoko³u EuroPharm Forum z 1997 r. . . . 203
Objaœnienie najczêœciej wystêpuj¹cych
wa¿niejszych skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Rozwi¹zania zadañ podanych w tekœcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Piœmiennictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216