Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły
Transkrypt
Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły
Szkoła Podstawowa nr 2 im. mjra Henryka Sucharskiego w Kwidzynie Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły oprac. Jerzy Pawluczuk Kwidzyn, czerwiec 2007 r. SPIS TREŚCI W WSSTTĘĘPP SSTTR R.. 33 M MIISSJJA A II G GŁŁÓ ÓW WN NEE C CEELLEE SSTTR R.. 66 KSZTAŁTOWANIE POTENCJAŁU KADROWEGO STR. 12 PPR RO OC CEESS D DY YD DA AK KTTY YC CZZN NY Y SSTTR R.. 2255 O OPPIIEEK KA A II W WY YC CH HO OW WA AN NIIEE SSTTR R.. 4466 O OR RG GA AN NIIZZA AC CJJA A II K KIIEER RO OW WA AN NIIEE SSZZK KO OŁŁĄ Ą SSTTR R.. 6600 U Uw waaggii kkoońńccoow wee ssttrr.. 6688 WSTĘP „„U Uc czze en niie e ssiię ę jje esstt rro od dzza ajje em mp pa arrttn ne errssttw wa a m miię ęd dzzyy u uc czzn niia am mii,, rro od dzziic ca am mii,, n na au uc czzyyc ciie ella am mii,, p prra ac co od da aw wc ca am mii ii ssp po ołłe ec czze eń ńssttw we em m,, w wsszzyyssc cyy p prra ac cu ujją ą rra azze em m n na ad dp po op prra aw wą ąu um miie ejję ęttn no ośśc cii..”” Proponowana przeze mnie „Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły” jest nawiązaniem, odniesieniem się i wizją dalszego rozwoju szkoły po realizacji „Programu rozwoju szkoły na lata 2002 – 2007”. W tym czasie Polska weszła w skład państw członkowskich Unii Europejskiej, a my wszyscy uczestniczyliśmy w procesie szybkich zmian. Priorytetem w tym okresie było stworzenie optymalnych warunków rozwoju ucznia potrafiącego sprostać w dalszych etapach nauki i Ŝycia wyzwaniom szybko zmieniającej się rzeczywistości zarówno polskiej jak i europejskiej. Bardzo waŜnym zadaniem było równieŜ silne nawiązanie do przeszłości i do elementów tradycji, takŜe wieloletnich tradycji Szkoły Podstawowej nr 2 im. mjra Henryka Sucharskiego w Kwidzynie. Wszystkie poprzednie propozycje po konkursie zaprezentowałem nauczycielom i rodzicom. Na kaŜdym etapie ich realizacji wykorzystywałem doświadczenie i wnioski kadry szkoły i rodziców, dlatego teŜ traktuję tę nową koncepcję jako propozycję opartą na zbiorowych doświadczeniach, ale teŜ otwartą, podatną na przyszłe uzupełnienia, modyfikacje i niektóre trudne do przewidzenia uwarunkowania. Przystępując do tworzenia koncepcji, skupiłem się na ogólnej analizie przyszłych dokonań, stanów rzeczy w kontekście dotychczasowych sukcesów i poraŜek jako uzasadnienia do podjęcia perspektywicznych planów. W zakresie planowanych spraw sygnalizuję, co naleŜy wzmocnić, zminimalizować, zwiększyć lub rozszerzyć, formułuję cele przyszłego działania i planuję poszczególne kroki prowadzące do realizacji tych celów. Jednym z najistotniejszych czynników warunkujących uzyskanie powodzenia we właściwej realizacji zamierzonych celów było i będzie efektywne wykorzystanie osobistych predyspozycji współpracowników, umiejętne współdziałanie i uzupełnianie się. Zamierzam kontynuować załoŜenie, Ŝe moim priorytetem jest „pomoc w indywidualnym rozwoju kaŜdego ucznia i nauczyciela” poprzez tworzenie odpowiednich warunków do osiągania osobistych sukcesów. Suma tych indywidualnych sukcesów, a takŜe wspólnych dokonań będzie w naszym środowisku tworzyć wizerunek Szkoły Podstawowej nr 2 im. H. Sucharskiego w Kwidzynie. Jest to zatem w pewnym stopniu propozycja zastosowania w ciągu następnych lat niektórych koncepcji i metod wiąŜących się z procesem utrwalania dotychczasowych dokonań, doskonalenia istniejących rozwiązań, ale teŜ przede wszystkim poszukiwania innych charakteryzujących się jeszcze większą efektywnością i skutecznością. MISJA SP 2 BARDZO DOBRE przygotowanie do kontynuacji nauki w gimnazjum Wspomaganie indywidualnego rozwoju I SUKCESÓW ucznia C Ceell -- SSPP 22 SZKOŁĄ JAKOśCI Przygotowującą Do funkcjonowania Zapewnienie bezpiecznych I BARDZO DOBRYCH warunków do nauki Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie MISJA I GŁÓWNE CELE II.. B BA AR RD DZ ZO OD DO OB BR RE E PPR RZ ZY YG GO OT TO OW WA AN NIIE E D DO ON NA AU UK KII W WG GIIM MN NA AZ ZJJU UM M.. 1/ Wspólne przygotowanie „Programu rozwoju szkoły na lata 2007 – 2012” i jego ewentualnych modyfikacji. 2/ Na bieŜąco modyfikowana, atrakcyjna oferta edukacyjna zgodna z oczekiwaniami „klientów”. 3/ Ciągłe doskonalenie kompetencji nauczycieli poprzez indywidualny proces awansu zawodowego i nabywanie nowych kwalifikacji oraz uprawnień, w tym związanych z technologią informacyjną i językami obcymi. 4/ Nastawienie na ciągły proces zmian i innowacji, wspieranie programów innowacyjnych. 5/ Upowszechnianie i stosowanie nowoczesnych technologii edukacyjno-informacyjnych . 6/ Przygotowanie do Ŝycia w przyjaznym społeczeństwie 7 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie informacyjnym poprzez kontynuowanie udziału w programie „Interklasa” oraz starań o nadanie szkole Znaku Jakości Interklasa. 7/ Przygotowanie do Ŝycia społecznego w rodzinie, szkole, społeczności lokalnej, Ojczyźnie, Unii Europejskiej. 8/ Systematyczny monitoring osiąganych efektów. II. WSPOMAGANIE INDYWIDUALNEGO R RO OZ ZW WO OJJU U ii ssuukkcceessóów wU UC CZ ZN NIIA A.. 1/ Praktyczna realizacja załoŜenia: „KaŜdy uczeń jest dla nas jednakowo waŜny”. 2/ Zapewnienie optymalnych warunków indywidualnego rozwoju ucznia umoŜliwiających odkrywanie i efektywne wykorzystanie własnych predyspozycji i zdolności. 3/ Zapewnienie moŜliwości samodzielnego poszukiwania i przetwarzania informacji w szkolnym Centrum Edukacyjno-Informacyjnym, sali komputerowej dla klas I – III, w pomieszczeniach lekcyjnych dla klas IV – VI oraz w pracowni językowej. 4/ Rozwijanie samodzielności, przedsiębiorczości i poczucia odpowiedzialności. 8 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie 5/ Prowadzenie diagnozowania w zakresie potrzeb i moŜliwości rozwoju uczniów. 6/ Przygotowanie i realizacja porozumień i kontraktów partnerskich wspomagających indywidualny rozwój ucznia zawieranych przez rodziców, uczniów i nauczycieli. 7/ Stały proces wzbogacania oferty edukacyjnej i zajęć pozalekcyjnych. III. Zapewnienie Bezpiecznych I bardzo dobrych warunków ddoo nnaauukkii.. 1/ „Bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne” priorytetem obecnym we wszystkich programach realizowanych przez szkołę. 2/ „Dwójka Szkołą Promującą Zdrowie” realizującą własne zadania w ramach Klubu. Przygotowanie do wejścia do sieci ogólnopolskiej 3/ Partnerskie relacje między uczniami a nauczycielami, rodzicami a szkołą, szkołą a środowiskiem. 9 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie 4/ Nastawienie na spełnianie oczekiwań dziecka i rodziców. 5/ Ścisła współpraca z rodzicami, środowiskiem, zaprzyjaźnionymi ośrodkami i organizacjami pozaszkolnymi. 6/ Nastawienie na kształtowanie umiejętności współpracy w grupie, w zespole, współdziałania i kooperacji. 7/ UmoŜliwienie korzystania do celów edukacyjnych z technologii informacyjnej oraz Internetu w większości sal lekcyjnych. 8/ Ciągła modernizacja pomieszczeń i otoczenia szkoły, stopniowa wymiana wyposaŜenia. 9/ Podjęcie starań o budowę pełnowymiarowej sali gimnastycznej z łącznikiem obok budynku głównego. WIZJA W Wyycchhoow waanniiee cczzłłoow wiieekkaa:: kkuullttuurraallnneeggoo,, ttoolleerraannccyyjjnneeggoo,, sszzllaacchheettnneeggoo,, ttrroosskklliiw weeggoo,, w wrraaŜŜlliiw weeggoo,, ooddppoow wiieeddzziiaallnneeggoo zzaa ssiieebbiiee ii iinnnnyycchh,, sszzaannuujjąącceeggoo nnaarrooddoow wąą kkuullttuurręę ii ttrraaddyyccjjee,, ddoobbrrzzee pprrzzyyggoottoow waanneeggoo ddoo ffuunnkkccjjoonnoow waanniiaa w w pprrzzyyjjaazznnyym m ssppoołłeecczzeeńńssttw wiiee iinnffoorrm maaccyyjjnnyym mU Unniiii E Euurrooppeejjsskkiieejj.. 10 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie KSZTAŁTOWANIE POTENCJAŁU KADROWEGO „Taki będzie XXI wiek, jakie będzie wychowanie młodzieŜy juŜ dziś, a wychowanie młodzieŜy będzie takie, jacy są dziś wychowawcy...” -Julian Kania Rozwój szkoły to starania o stworzenie i praktyczne zrealizowanie jak najlepszej i najbardziej atrakcyjnej oferty edukacyjnej. To ciągłe doskonalenie oferty edukacyjnej. Jest to z jednej strony poprawa bazy edukacyjnej, sytuacji finansowej, stworzenie jak najlepszych warunków do nauki. Nie zawsze nauczyciele i dyrektor mogą mieć na to decydujący wpływ. Niektóre bariery, jak w przypadku naszej szkoły, są w głównej mierze zaleŜne od sytuacji i czynników zewnętrznych. Z drugiej strony jest to zapewnienie rodzicom tak dobrze przygotowanej i pracującej kadry, by zachęcić „klientów” do zapisywania dzieci do szkoły. Jest to obecnie bardzo waŜne zagadnienie, bo związane z problemem niŜu demograficznego w szkołach. Który z tych czynników jest waŜniejszy? 11 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Na załączonym w dalszej części tego rozdziału rysunku nie wyróŜniam pod tym względem Ŝadnego z nich. Przy załoŜeniu, Ŝe poziom przygotowania nauczycieli jest podobny we wszystkich kwidzyńskich szkołach, staje się jasne, Ŝe właśnie nasza szkoła w ocenie rodziców powinna być najmniej atrakcyjna w Kwidzynie ze względu na najbardziej uciąŜliwą i najmniej atrakcyjną bazę do nauki, a takŜe do pracy. UwaŜam, Ŝe warunki do nauki i pracy nie pozostają bez wpływu równieŜ na samą jakość pracy. Wobec tego jednym z najwaŜniejszych naszych priorytetów jest poprawa atrakcyjności szkoły poprzez poprawę jej najsłabszego punktu – bazy edukacyjnej. Postulat ten został częściowo zrealizowany w 2005 roku poprzez remont dwóch szkolnych budynków. Stało się jasne, Ŝe jedynym sposobem zrównowaŜenia szans rozwojowych szkoły, biorąc pod uwagę sytuację w innych szkołach, były moje starania o rozwój zawodowy kadry pedagogicznej, by była lepiej przygotowana od innych. Pod niektórymi względami tak się stało. Jest ona lepsza od innych zespołów nauczycielskich, lepiej przygotowana i lepiej realizująca waŜny postulat umiejętności korzystania w edukacji z technologii informacyjnej. W czasie mijającej kadencji zadeklarowałem pomoc i wspomaganie finansowe w zakresie osobistego rozwoju w tej dziedzinie kaŜdego nauczyciela. Obecnie 70% kadry posiada juŜ lub jest w trakcie uzyskiwania certyfikatu Europejskiego Komputerowego Prawa Jazdy, a wszyscy ciągle doskonalimy swe umiejętności w zakresie wykorzystania technologii informacyjnej. Muszę dodać, Ŝe w ostatnich pięciu latach wystąpiły bardzo znaczące zmiany w stopniu przygotowania kadry pedagogicznej. Nastąpił wielokierunkowy proces zmian i rozwoju. W pewnym okresie olbrzymia większość kadry jednocześnie podnosiła swoje kwalifikacje odbywając staŜe 12 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie związane z awansem, uczestnicząc w zajęciach na studiach uzupełniających, podyplomowych, zdobywając uprawnienia do nauczania drugiego przedmiotu, zdobywając nowe umiejętności, np. w wykorzystaniu technologii informacyjnej. Wymagało to duŜych nakładów finansowych ze strony nauczycieli, a takŜe szkoły. W efekcie większość obecnej kadry to nauczyciele dyplomowani, niemal wszyscy z tytułem magisterskim, piętnastu z nich ukończyło dodatkowo studia podyplomowe i uzyskało uprawnienia do nauczania drugiego przedmiotu. Jednym z priorytetów realizowanych w tym zakresie było teŜ zachęcanie do tworzenia innowacji pedagogicznych przez nauczycieli, samodzielnie lub w zespołach. Oto ich zestawienie. PROGRAMY INNOWACYJNE l.p. Nazwa programu Data Imię i nazwisko autora zatwierdzenia przez RP 1. „Aktywne spędzanie czasu Uchwała Iwona Stradał wolnego w szkole” nr 4/04 Beata śygadło z dnia 29.03.2004r. 2. „Zabawy plastyczne” Uchwała Ewa Święcka nr 5/04 z dnia 29.03.2004r. 3. „Integracja ze środowiskiem Uchwała wiejskim” Ewa Święcka nr 6/04 13 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie z dnia 29.03.2004r. 4. „Mały Europejczyk” Uchwała Iwona Stradał nr 7/04 z dnia 29.03.2004r. 5. „Przygody z ekologią w zielonej Uchwała szkole” Danuta Guziejewska nr 8/04 Katarzyna Srebrowska z dnia – Budek 29.03.2004r. 6. „Spacerkiem po Kwidzynie” Uchwała ElŜbieta Rakowska nr 9/04 z dnia 29.03.2004r. 7. „Wesołe spotkania z literaturą Uchwała Mariola Baprawska dziecięcą” nr 10/04 Danuta Guziejewska z dnia 29.03.2004r. 8. „StraŜak – przyjaciel dziecka” Uchwała Beata Pawłowska nr 29/04 z dnia 09.12.2004r. 9. „Zabawy z koszykówką” Uchwała Maciej Zimnicki nr 33/04-05 z dnia 06.01.2005r. 10. „Mały Pitagoras” Uchwała nr 35/04-05 14 Joanna Baranowicz Ewa Jurek Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie z dnia Wioletta Radomska 17.03.2005r. 11. „Taniec w szkole” Uchwała Aleksandra Gełdon nr 34/04-05 z dnia 17.03.2005r 12. „Gry i zabawy w piłkę ręczną” Uchwała nr 40/04-05 Barbara Jadach Regina śuk z dnia 16.06.2005r 13. „Edukacja Ekologiczna” Uchwała nr 16/05-06 ElŜbieta Klawoń Beata Hajdukiewicz z dnia 19.01.2006r. 14. „Jestem Badaczem przyrody” Uchwała Edyta Felenczak nr 17/05-06 z dnia 19.01.2006r. 15. „Bezpieczne zabawy z kolorowym szkłem.” Uchwała BoŜena Bała 23a/05-06 Jolanta Muchowska z dnia 14.06.2006r. W efekcie pomogło to znacznie wzbogacić i podnieść jakość oferty edukacyjnej. Niektóre innowacje przeszły odpowiednią procedurę i uzyskały akceptację Pomorskiego Kuratora Oświaty, są realizowane i stanowią waŜne elementy w procesie edukacyjnym naszych uczniów. Są to autorskie programy, wszystkie realizowane z powodzeniem do dnia dzisiejszego. 15 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie PROGRAMY AUTORSKIE l.p. Nazwa programu Data Data zatwierdzenia zatwierdzenia Imię i nazwisko autora przez przez RP Delegaturę Kuratorium Oświaty w Stargardzie Gdańskim 1. „Zabawy z komputerem – nr 3/03 elementy z dnia informatyki w Nr innowacji Renata Gerlach Uchwała - 87 Halina Gorka zatwierdzenie Joanna Grządka 27.03.2003r. 16.06.2003r. klasach I – III” 2. „Jestem Nr innowacji Mariola Baprawska Uchwała Przedszkolakiem nr 3/04 będę uczniem” z dnia - 75 Wiesława Gadzińska zatwierdzenie Halina Gorka 29.03.2004r. 24.06.2004r. Danuta Guziejewska Irena Ludew Beata Pawłowska Katarzyna Srebrowska – Budek Iwona Stradał Sabina Szulc Beata Wróblewicz Beata śygadło 16 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie 3. „W Uchwała komputerowym 34/04-05 świecie” Nr innowacji Renata Gerlach - 6 Joanna Grządka zatwierdzenie ElŜbieta Rakowska z dnia 17.03.2005r. 05.05.2005r. Katarzyna Srebrowska – Budek 4. „Bezpieczni w Uchwała komputerowym 19/05-06 świecie” Nr innowacji Mariola Baprawska, 406/18/06 z dnia Renata Gerlach, Joanna Grządka, 22.03.2006r. Danuta Guziejewska, Michal Klain, Beata Pawłowska, ElŜbieta Rakowska, Katarzyna Srebrowska – Budek, Wiesława Strzelczyk, Karol Wiącek Od 2004 roku naleŜymy do nielicznych szkół w kraju realizujących nauczanie elementów informatyki przez cały okres nauczania w klasach od pierwszej do szóstej na podstawie własnego autorskiego programu. Robimy to w oparciu o dwie sale komputerowe, wykorzystując wiedzę i umiejętności wielu nauczycieli posiadających uprawnienia do nauczania tego przedmiotu. W perspektywie będę chciał zachęcać nauczycieli do realizacji podobnych priorytetów jak dotychczas, będą to: 17 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie wszechstronne posługiwanie się technologią informacyjną; tworzenie i wdraŜanie innowacji pedagogicznych podwyŜszających jakość pracy szkoły i wzbogacających naszą ofertę edukacyjną; doskonalenie i zdobywanie nowych kwalifikacji zawodowych; ewaluacja własnej pracy; dobra komunikacja interpersonalna. W dalszym ciągu zakładam funkcjonowanie zespołów przedmiotowych, interdyscyplinarnych i zadaniowych kierowanych przez liderów i koordynatorów wybieranych przez grono nauczycielskie. Będą to z pewnością najlepsi organizatorzy i specjaliści potrafiący współpracować i zachęcić innych do twórczej pracy, otwartości na zmiany i rozwiązywanie problemów. Zagadnienia te ściśle wiąŜą się ze wspomnianym wcześniej problemem stworzenia oferty edukacyjnej wychodzącej naprzeciw oczekiwaniom „klientów”. Sprostanie tym oczekiwaniom to z jednej strony zapewnienie środków finansowych, ale takŜe postawienie do dyspozycji kadry nauczycielskiej z odpowiednio wysokimi kwalifikacjami. Właściwa analiza oczekiwań „klientów” oraz moŜliwej do stworzenia „Oferty edukacyjnej naszej szkoły” pozwolą na określenie oczekiwań wobec kadry. 18 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Wszyscy będziemy mieli moŜliwość uwzględnienia tych postulatów w tworzonych programach i planach pracy, długofalowych zamierzeniach oraz planach własnego rozwoju zawodowego. KaŜdy znajdzie swoje waŜne miejsce w aktualnej i przyszłej ofercie edukacyjnej. Dyrektor szkoły uzyska narzędzia słuŜące właściwemu planowaniu podnoszenia kwalifikacji kadry. Nauczyciele uzyskają dodatkową motywację do planowania własnego rozwoju oraz zdobywania dodatkowych umiejętności. 19 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie nauczyciele -> SZKOŁA -> KLIENCI Oczekiwania klientów Baza edukacyjna Dyrektor Nauczyciele Kwalifikacje Umiejętności MoŜliwości finansowe Jakość pracy Warunki Do nauki Oferta edukacyjna 7 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Jak widać z załączonego wykresu idealną sytuację mielibyśmy wtedy, gdyby oczekiwania naszych klientów miały bezpośrednie przełoŜenie w naszej ofercie edukacyjnej, gdyby oferta edukacyjna całkowicie zaspokoiła wszystkich zainteresowanych: Oczekiwania klientów A = B Oferta edukacyjna Tak jednak nie jest, chociaŜ naleŜy dąŜyć do tego, by obie umowne wartości róŜniły się w jak najmniejszym stopniu. Zanim nawet dobrze poznane oczekiwania znajdą swoje odzwierciedlenie w ofercie, ulegną swoistemu przefiltrowaniu przez przedstawione w wykresie uwarunkowania. Braki w tych lub innych obszarach będą automatycznie obniŜać w naszym równaniu umowną wartość „B”. Sprostanie tym oczekiwaniom w jak największym stopniu to podstawowe zadanie osoby zarządzającej oraz w pewnej mierze Organu Prowadzącego. Od sprawności i umiejętności dyrektora zaleŜy wiele, ale wszystko, co jest w stanie dokonać, moŜe zrobić jedynie z całym zespołem współpracowników. 8 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Dlatego tak waŜny jest nauczyciel, jego kwalifikacje, umiejętności, jakość pracy. Te czynniki w głównej mierze decydują o jakości szkoły, moŜliwości sprostania oczekiwaniom klientów, o tym, jaką aktualnie jesteśmy w stanie zaproponować ofertę, determinują teŜ moŜliwości rozwoju szkoły. Chciałbym, tak jak robiliśmy to wcześniej, zaprosić nauczycieli do współudziału w tworzeniu „Oferty edukacyjnej Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie” oraz do badań jakości pracy szkoły, a więc takŜe własnej. Pozwoli to kaŜdemu na lepsze planowanie swojego rozwoju, zdobywanie dodatkowych kwalifikacji i umiejętności, ukierunkuje działania związane z poprawą jakości własnej pracy. Z drugiej strony uzyskamy w ten sposób dodatkowe instrumenty oddziaływania i informacje związane z planowaniem moŜliwych kierunków rozwoju szkoły, planowaniem przydziału zadań zatrudnionym nauczycielom na najbliŜsze lata. Opisany powyŜej proces i jego uwarunkowania nie stanowią jedynego instrumentu i sposobu kształtowania polityki kadrowej i jej wpływu na moŜliwości rozwojowe szkoły. Bardzo istotne wydaje mi się równieŜ nastawienie na pomoc w uzyskiwaniu osobistego sukcesu nauczyciela. 9 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie KaŜdy z nas posiada indywidualne, szczególne predyspozycje i umiejętności. Czasami te wartości stają się początkiem budowania zupełnie nowej, indywidualnej koncepcji dochodzenia do określonego celu. WiąŜe się to najczęściej z silnym, wewnętrznym systemem motywacji, ze skupieniem się na dobrym wykonywaniu pracy. Zamierzam wspierać tego typu działania, pomagać w zapewnieniu w miarę moŜliwości dobrych warunków realizacji tych zadań, w podnoszeniu wartości niezbędnych narzędzi i warsztatu pracy. KaŜdy indywidualny osobisty sukces nauczyciela, bezpośrednio związany z „sukcesem zawodowym”, będzie miał bezpośredni wpływ na jakość szkoły. Stąd moją rolą będzie tworzenie warunków sprzyjających osiąganiu sukcesu poprzez doskonalenie bazy edukacyjnej, zapewnienie środków finansowych, ale teŜ poprzez inne działania takie jak: inspirowanie rozwoju zawodowego, doskonalenie kadry, tworzenie atmosfery sprzyjającej innowacyjności, zapewnienie swobody i pomoc w tworzeniu własnych programów 10 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie i projektów, oddawanie do dyspozycji nowoczesnych, skutecznych narzędzi edukacyjnych, dbałość o poprawne relacje interpersonalne. 11 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie PROCES DYDAKTYCZNY „„K Ka aŜŜd dyy u uc czze eń ń jje esstt d dlla an na ass jje ed dn na ak ko ow wo ow wa aŜŜn nyy”” Własny rozwój zawodowy nauczycieli jest procesem ciągłym, podobnie jak procesem nie kończącym się jest praca nad poprawą efektywności nauczania i poszukiwaniem sposobów na osiągnięcie sukcesu edukacyjnego przez uczniów. B BA AD DA AN NIIE E PPO OSST TĘ ĘPPU UE ED DU UK KA AC CY YJJN NE EG GO O Staramy się to osiągnąć poprzez analizę osiąganych wyników uczniów w badaniach zewnętrznych jak i dodatkowo prowadzonych badaniach wewnętrznych. Wyniki i wnioski są podstawą do konstruowania programów naprawczych i planów wynikowych. Analiza postępów uwzględnia równieŜ kontekst społeczny (wykształcenie rodziców) i wyniki osiągane wcześniej podczas badań zewnętrznych lub własnych badań wewnętrznych. 25 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Przyczyniło się to do wypracowania w naszej szkole sposobu na wyliczanie podczas analiz dydaktycznych nowej wartości „postępu edukacyjnego” – PE. Pozwala to na w miarę obiektywne mierzenie postępu ucznia na tle klasy i szkoły, a takŜe postępu całego zespołu klasowego w porównaniu z osiągnięciami innych klas. Oto przykład takich wyliczeń. Porównanie wyników badań klas Badanie umiejętności polonistycznych i matematycznych w klasach I AUP 2003r. Wartość wyniku w porównaniu z wynikiem miasta Badanie umiejętności polonistycznych i matematycznych w klasach III AUP 2006r. Wartość wyniku w porównaniu z wynikiem miasta Porównanie wyników na tle średniej miasta 2003 i 2006 (postęp edukacyjny) A B C D 93 95 76 84 93 - 87 = 95 – 87 = 76 – 87 = 84 – 87 = +6 +8 - 11 -3 94 85 81 80 94 – 85 = 85 – 85 = 81 – 85 = 80 – 85 = +9 0 -4 -5 +3 -8 +7 -2 26 Szkoła 87 85 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Jest to odpowiednik „edukacyjnej wartości dodanej” liczonej dla całej populacji gimnazjalistów w oparciu o wyniki Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Jest on znacznie mniej skomplikowany, do łatwego wykorzystania przez nauczycieli i zespoły nauczycielskie. Chcę zaproponować, aby ten sposób analizy i wykorzystania badań wyników pracy dydaktycznej był kontynuowany i doskonalony. KaŜdy uczeń i jego rodzice będą mieli w ten sposób szansę otrzymać nie tylko informację o swoim wyniku, ale teŜ ocenę rzeczywistego postępu. Nauczyciel będzie mógł ocenić u kaŜdego ucznia odrębne dwa elementy: osiągnięty wynik bezwzględny oraz postęp edukacyjny. 27 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Nauczyciel moŜe w ten sposób otrzymać bardziej zbliŜone do rzeczywistości dane o efektach swej pracy i realizacji załoŜonych celów. Dotychczasowe wyniki badań zewnętrznych, m.in. sprawdzianu dla klas VI, badania klas III prowadzone przez Akademię Umiejętności Pedagogicznych w Kwidzynie, wskazują na to, Ŝe nasi uczniowie mogą je uzyskiwać na bardzo wysokim poziomie. Cieszymy się, Ŝe mamy swój wkład do uzyskiwania coraz lepszych wyników przez miasto. Jest to wynik duŜego wysiłku ze strony nauczycieli i uczniów, ale jest to wysiłek wart kontynuowania. Szkoła podstawowa to dwa etapy edukacyjne i zasadniczo dwa zespoły nauczycielskie pracujące z uczniami w trzyletnich cyklach. Badania zewnętrzne i zaplanowane przez zespoły nauczycielskie i nadzór pedagogiczny własne uzupełniają się i razem stanowią całość pozwalającą ocenić pierwszy i drugi etap edukacyjny. Wyniki otrzymują uczniowie i rodzice na koniec kaŜdego z tych etapów w klasie III oraz w klasie VI. RównieŜ w tym samym czasie zwracamy się do rodziców i uczniów o dokonanie ogólnej oceny szkoły osobno za cały okres nauki w klasach I – III oraz w klasach IV – VI. Pozwala to na planowanie zmian i poprawę jakości w naszej szkole w wielu obszarach. Zamierzam kontynuować takie badania uczniów i rodziców oceniających szkołę będących podsumowaniem kaŜdego z etapów edukacyjnych. Same narzędzia badawcze są i powinny być modyfikowane zarówno przez zespoły nauczycielskie jak i rodziców. 28 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Ankietowanie Rodziców I uczniów Rodzice 7-latków zapisy oczekiwania Nauczanie i-iii oferta Rodzice klas iii ankieta modyfikacja ocena oczekiwania Jaka szkoła ? ankiety badanie Rodzice Klas VI ankieta ocena Nauczanie IV-VI oferta Uczniowie Klas VI ankieta modyfikacja ocena 29 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Oczekiwania rodziców i uczniów to zazwyczaj bogata, atrakcyjna szkoła (bardzo dobre i wygodne warunki do nauki) i atrakcyjna, rozbudowana oferta edukacyjna, zwłaszcza w formie zajęć pozalekcyjnych. To takŜe gotowość szkoły do pomocy w osiągnięciu przez ucznia indywidualnego sukcesu. Z duŜym uznaniem w szkolnym środowisku spotkał się pomysł ustanowienia Szkolnych Nagród Roku wręczanych szczególnie uroczyście podczas „Święta Szkoły”. Specjalne statuetki były juŜ czterokrotnie wręczone, a laureaci w dwunastu kategoriach zostali upamiętnieni w kwidzyńskich mediach i szkolnych kronikach. Oto nasze honorowe tytuły: ,,Kolega na Medal ” ,,Najlepszy Historyk” ,,Najlepszy Matematyk” ,,Najlepszy Informatyk” ,,Najlepszy Muzyk” ,,Najlepszy Plastyk’’ ,,Najlepszy Przyrodnik” ,,Najlepszy Sportowiec” ,,Mistrz Języka Angielskiego” ,,Mistrz Języka Polskiego” ,,Mistrz Ortografii” ,,Najlepszy Absolwent” 30 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Jest to nie tylko promocja zwycięzców i uznanie za ich wysiłek, to równieŜ ogromna zachęta dla innych uczniów, nauczycieli i rodziców w dąŜeniu do własnego sukcesu. Z podobnym oddźwiękiem spotykają się sukcesy naszych uczniów w konkursach i zawodach na róŜnych szczeblach. Uczniowie są wyróŜniani podczas szkolnych apeli oraz na naszej stronie internetowej. Chcę zaproponować, aby w naszej szkole na jak najwcześniejszym etapie rozwoju uczniów, nauczyciele i rodzice podejmowali współpracę w zakresie tworzenia jak najlepszych warunków i szansy do doskonalenia dzieci w wybranej dziedzinie. W tym roku szkolnym rozpoczęliśmy juŜ podpisywanie przez uczniów, rodziców i nauczycieli odpowiednich porozumień. Jest to wzajemne zobowiązanie się do dodatkowych zajęć, dodatkowej nauki, treningu sportowego. Przekonaliśmy się, Ŝe nasi uczniowie mogą osiągać najlepsze wyniki. Przykładem moŜe być np. sportowe wicemistrzostwo kraju lub pierwsze miejsce w przedmiotowym konkursie wojewódzkim. Chodzi o to, Ŝebyśmy stworzyli zachętę i mechanizmy pozwalające zwiększyć szansę na uzyskiwanie podobnych wyników w wielu dziedzinach przez najzdolniejszych lub uzyskania jak największego postępu zmierzonego podobnie, jak w przypadku postępu edukacyjnego. Aby moŜna było coraz lepiej sprostać temu wyzwaniu, zamierzam nadal doskonalić kadrę nauczycielską. Zamierzam przynajmniej jeden z tematów szkoleniowych w kaŜdym roku szkolnym poświecić podnoszeniu jakości 31 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie procesu dydaktycznego, wyposaŜeniu nauczycieli w umiejętności uczenia dzieci szczególnie tego, jak się uczyć i jak najefektywniej zdobywać informacje. Umiejętność korzystania z informacji to jedna z pięciu ponadprzedmiotowych kategorii i umiejętności, w jakie wyposaŜamy ucznia szkoły podstawowej. Jest ona postrzegana jako szczególnie waŜna dla moŜliwości rozwojowych i przyszłej kariery w konkurencyjnym świecie. Szkoła dotychczas traktowała tę umiejętność tak jak umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami edukacyjnymi i informacyjnymi jako jeden z priorytetów dla nauczycieli i uczniów. Udało nam się utworzyć w szkole bardzo dobrze funkcjonujące Centrum Edukacyjno-Informacyjne „Interdwójka” z salą medialną, skomputeryzowanymi zbiorami bibliotecznymi, będące faktycznie nowoczesną bazą edukacyjną wykorzystywaną do nauczania wszystkich przedmiotów. Dzięki szybkiemu utworzeniu tej bazy dydaktycznej byliśmy trzecią szkołą w kraju udostępniającą dane o zbiorach bibliotecznych równieŜ poprzez Internet. Wiele pomieszczeń klasowych oraz pokoje nauczycielskie wyposaŜyliśmy dodatkowo w komputery z dostępem do wewnętrznej sieci szkolnej oraz sieci internetowej, rozbudowaliśmy sieć między budynkami szkolnymi wykorzystując łącza radiowe. Utworzyliśmy drugą pracownię komputerową dla klas I – III, z której z powodzeniem korzystają zarówno nasi uczniowie jak i dzieci z zaprzyjaźnionych przedszkoli. Szczycimy się tym, Ŝe mamy wielokrotnie chwaloną, często aktualizowaną, rozbudowaną stronę internetową. 32 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Jej część związana z „Interdwójką” otrzymała ogólnopolskie wyróŜnienie przyznane przez miesięcznik „Biblioteka w Szkole”, a jej twórca otrzymał tytuł laureata konkursu. Jako jedna z nielicznych szkół w kraju nauczamy wszystkie dzieci, od klasy pierwszej do szóstej, elementów informatyki w oparciu o własne programy autorskie stworzone przez naszych nauczycieli. Prawie cała kadra nauczycieli doskonali swe umiejętności w tej dziedzinie, a 75% grona posiada lub ubiega się o certyfikaty Europejskiego Komputerowego Prawa Jazdy. Zamierzam w dalszym ciągu pomagać w rozwijaniu tych umiejętności u nauczycieli i uczniów. Technologia informacyjna jest praktycznie wykorzystywana w kaŜdej szkolnej dyscyplinie. Dalsze rozwijanie umiejętności, usprawnienia organizacyjne i modernizacja sprzętu będą jeszcze bardziej pomocne w codziennej pracy dydaktycznej i organizacyjnej. Unia Europejska juŜ z udziałem Polski przyjęła wspólną strategię i priorytety w zakresie rozwoju tej dziedziny. W szkole w ostatnich latach udało nam się wiele zmienić, ale teŜ przed nami wiele nowych, trudnych wyzwań. W najbliŜszym czasie będziemy testowali i przygotowywali do uŜytku nowy szkolny dziennik elektroniczny z internetowym dostępem dla rodziców. Będziemy starali się wypełnić jak najlepiej warunki umoŜliwiające otrzymanie przez szkołę Znaku Jakości „Interklasa”. 33 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Koordynacją i wdraŜaniem wielu działań w tej dziedzinie zajmuje się „Zespół ds. rozwoju informacyjnego”. Obecnie jest coraz mniej barier psychologicznych utrudniających korzystanie z narzędzi informatycznych, natomiast pojawiły się nowe realne zagroŜenia. Z jednej strony są to niepoŜądane treści dostępne na stronach internetowych i uzaleŜnienia komputerowe, z drugiej strony zalew i przerost róŜnych informacji. Nakazuje to nam uczenie siebie i innych umiejętnego selekcjonowania i wybierania informacji oraz wprowadzania dla dzieci pewnych ograniczeń. Taką próbę rozwiązania tych problemów i pomocy w tym zakresie rodzicom, nauczycielom i uczniom było stworzenie nowego naszego programu autorskiego „Bezpieczni w komputerowym świecie”. Bardzo szybko zmienia się wokół nas rzeczywistość i tak samo szybko musimy umieć zmieniać i doskonalić naszą rzeczywistość edukacyjną. 34 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie JJaakk ppoom móócc uucczznniioom m?? Rolą dyrektora i Rady Pedagogicznej jest wypracowanie jednolitego programu edukacyjnego szkoły, który powinien stać się częścią standardowej oferty edukacyjnej. Nabyte juŜ doświadczenia związane z realizacją konkretnych programów powinny stać się podstawą dyskusji i analizy w zespołach nauczycielskich pod kierunkiem liderów. Zawsze poŜądane będą korekty, realizowanie autorskich propozycji, uzupełnianie o nowe projekty, ale nadrzędnym celem pozostanie istnienie jednolitego, spójnego programu edukacyjnego szkoły będącego częścią oferty edukacyjnej. Przyjęcie programu edukacyjnego szkoły jest początkiem drogi. Podstawowy problem procesu dydaktycznego to odpowiedź na pytania : „Czego uczniowie powinni nauczyć się?” „Jak pomóc uczniom nauczyć się?” „Jak sprawdzić efekty swojej pracy? ” „Jak doskonalić swój warsztat pracy?” 35 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Im częściej będą zadawane, im częściej będą analizowane moŜliwe odpowiedzi, tym bliŜsi będziemy sprostania celom określonym w misji szkoły oraz oczekiwaniom „klientów”. Skuteczna realizacja tych zadań to nieustanne wyzwanie kaŜdego nauczyciela. Dyrektor szkoły musi zadbać o właściwą organizację szkoleń Rady Pedagogicznej równieŜ z udziałem zaproszonych wykładowców, pełnić rolę organizatora bądź współorganizatora kursów, inspirować udział nauczycieli w róŜnych formach dokształcania. Uczeń powinien nauczyć się swobodnego posługiwania podstawowymi instrumentami pozwalającymi docierać do informacji i wiedzy, umieć je stosować w praktyce. Umiejętności te zwiększą jego szansę pomyślnego indywidualnego rozwoju, stworzą moŜliwości lepszego funkcjonowania w społeczeństwie. Centralna Komisja Egzaminacyjna dokładnie je określiła i wykorzystała do tworzenia kolejnych arkuszy egzaminacyjnych sprawdzianów dla klas szóstych. 36 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Standardowe umiejętności 37 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Zostały one ujęte w pięć panadprzedmiotowych kategorii związanych z poŜądanymi umiejętnościami : czytanie, pisanie, rozumowanie, korzystanie z informacji, praktyczne wykorzystanie wiedzy. Znamienne jest to, iŜ zrezygnowano z tradycyjnego podziału na przedmioty, a kaŜda z nich jest równie istotna. Chciałbym szczególnie zwrócić uwagę na jedną z tych ponadprzedmiotowych kategorii, wiąŜącą się w pewnym stopniu z pozostałymi, a przede wszystkim z celem określonym na wstępie w misji szkoly. U UM MIIE EJJĘ ĘT TN NO OŚŚĆ ĆK KO OR RZ ZY YSST TA AN NIIA AZ Z IIN NFFO OR RM MA AC CJJII Umiejętność wykorzystywania technologii informacyjnej i komunikacyjnej do pracy i nauki była jednym z podstawowych załoŜeń mojego programu rozwoju szkoły sprzed pięciu lat. W roku 2002 na pierwszym, pokonkursowym spotkaniu z radą pedagogiczną prezentację swego programu rozwoju szkoły poprzedziłem szkoleniem 38 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie w zakresie wykorzystywania w edukacji multimedialnych podręczników. Szkolenie prowadzone przez przedstawiciela firmy Young Digital Poland bazowało na przykładzie wykorzystania multimedialnych podręczników dla klas IV – VI z języka polskiego, matematyki, historii i przyrody. Cały taki zestaw w wersji sieciowej EDU-LAN zakupiłem jednocześnie jako pomoc naukową dla naszej szkoły. Takie samo szkolenie zorganizowałem teŜ dla chętnych ze szkół podstawowych i gimnazjalnych z terenu powiatu kwidzyńskiego. Podręczniki multimedialne w wersji EDU-LAN przewidzianej na 10 stanowisk uczniowskich dają dosyć wszechstronne moŜliwości dla nauczyciela, pozwalają teŜ na interaktywną pracę z uczniami, wymagają jednak dosyć dokładnego poznania i opanowania technik wykorzystywania go. W pierwszej fazie wdraŜania multimedialnych podręczników zorganizowałem cykl lekcji z wymienionych wyŜej czterech przedmiotów prowadzonych przez nauczyciela bibliotekarza ze Szkolnego Centrum Edukacyjno-Informacyjnego przy wspomaganiu nauczyciela uczącego w danej klasie. Druga faza to realizacja lekcji przy zamianie ról: prowadzi ją nauczyciel uczący przy pomocy nauczyciela bibliotekarza. Trzecia i końcowa faza to samodzielne przygotowanie sprzętu i lekcji oraz przeprowadzenie jej przez nauczyciela przedmiotu. Lekcje z wykorzystaniem podręczników multimedialnych były juŜ prowadzone we wszystkich klasach IV – VI przez nauczycieli języka polskiego, matematyki, historii i przyrody. Były to wybierane tematy 39 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie realizowane w wolnych terminach w sali medialnej naszego Szkolnego Centrum Edukacyjno-Informacyjnego. Wszystkie zajęcia obserwowane przeze mnie lub wicedyrektorki uwidoczniły duŜe zainteresowanie i akceptację uczniów. Uczniowie sami potrafili wyjaśnić, dlaczego są interesujące i atrakcyjne, czego dzięki nim mogli się nauczyć. Wiele tego typu zajęć nauczyciele przygotowywali dodatkowo na prośbę swoich uczniów. Nie były to jedyne lekcje z wykorzystaniem technologii informacyjnej. Samodzielne scenariusze własnych lekcji z wykorzystaniem technologii informacyjnej tworzyli i realizowali nauczyciele róŜnych przedmiotów. Efektem tych działań było nauczenie i przyzwyczajenie uczniów do wykorzystywania tej technologii nie tylko do zabawy, ale teŜ do uczenia się i przede wszystkim poszukiwania informacji. Innym waŜnym, w duŜej mierze juŜ zrealizowanym, przedsięwzięciem była pomoc organizacyjna i finansowa w przygotowaniu się i pomyślnym zdaniu przez nauczycieli i pracowników administracji kolejnych egzaminów ECDL (Europejskiego Komputerowego Prawa Jazdy). Przystąpiłem do tego przedsięwzięcia z większością z nich. Jeszcze w roku 2002 zorganizowałem w szkole bezpłatne zajęcia komputerowe dla wszystkich chętnych, wykorzystując przy tym umiejętności nauczyciela informatyki. Razem z grupą kilkunastu nauczycieli rozpocząłem przygotowania do kolejnych egzaminów ECDL. Powodzenie uzyskane przez tę pierwszą grupę zachęciło teŜ innych. Aktualnie 28 osób ma juŜ certyfikat bądź jest w trakcie 40 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie realizacji tego programu złoŜonego z siedmiu egzaminów. Mamy więc w szkole ponad 70% nauczycieli z potwierdzonymi umiejętnościami potrafiących wykorzystywać technologię informacyjną do własnej pracy nauczycielskiej, do przygotowywania i realizacji lekcji. Prezentacje nauczycielskie są wykorzystywane nie tylko na lekcjach, ale teŜ na posiedzeniach Rady Pedagogicznej, podczas innych spotkań. Zespoły nauczycielskie opracowały m.in. prezentację polską i w wersji angielskojęzycznej przedstawiającą szkołę i jej ofertę edukacyjną, realizację zadań związanych z promocją zdrowia w szkole, historię szkoły i wiele innych. Przed pięciu laty zainicjowałem powstanie w szkole interdyscyplinarnego Zespołu ds. rozwoju informacyjnego i edukacji europejskiej. Zespól ten podjął się koordynacji szkolnych działań w tym zakresie, był teŜ platformą dyskusyjną. Efekty tych działań to miedzy innymi: powstanie Szkolnego Klubu Europejskiego, realizacja zadań edukacyjnych w roku szkolnym 2002/2003 ogłoszonym „Rokiem Europejskim” i podsumowanym podczas ogólnoszkolnego festynu, realizacja zadań w roku szkolnym 2003/2004 w związku z hasłem „Moja szkoła, moje miasto w Unii Europejskiej” i podsumowanie podczas festynu o tej samej nazwie, Spring Day 2004, 2005,2006 i 2007 czyli Pierwszy Dzień Wiosny w Europie, nawiązanie kontaktów i współpracy z uczniami wielu szkół europejskich i wiele innych. Zespół ten zajął się teŜ problematyką rozwoju informacyjnego w szkole tak, Ŝeby stworzyć jak najlepsze warunki tego rozwoju dla nauczycieli i uczniów. Postanowiliśmy przygotować się do wystąpienia o nadanie szkole Znaku Jakości Interklas@. Jest to proces złoŜony i długotrwały, ale mamy juŜ za sobą wiele pokonanych barier. 41 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Wymienię kilka z nich. Coraz lepiej przygotowana kadra pedagogiczna i administracja z potwierdzeniem ECDL. W pełni zinformatyzowana biblioteka szkolna przekształcona w Szkolne Centrum Edukacyjno-Informacyjne „Interdwójka”. Internetowy dostęp do informacji o szkole i zbiorach bibliotecznych. Systematycznie aktualizowana strona internetowa, nagrodzona przez miesięcznik „Biblioteka w Szkole”. Wolny dostęp do komputerów oraz Internetu w godzinach otwarcia szkoły. Wszystkie komputery w sieci szkolnej z dostępem do Internetu: dwie sale komputerowe, pokoje nauczycielskie, klasy IV – VI, kadra zarządzająca, administracja, pedagog szkolny, wypoŜyczalnia zbiorów bibliotecznych. Internetowe i sieciowe łącze radiowe między dwoma budynkami szkolnymi oraz najbliŜej mieszkającymi nauczycielami. Sprzęt, programy i elektroniczne pomoce naukowe umoŜliwiające wszechstronne wykorzystanie przez uczniów i nauczycieli. Wykorzystanie technologii informacyjnej w procesie edukacyjnym, w administracji, zarządzaniu, przekazie informacji i marketingu. Zatwierdzone programy autorskie wdroŜone do realizacji w klasach I – III oraz IV – VI. Są to dwa programy autorskie opracowane przez nasze zespoły nauczycielskie. Pierwszy z nich „Elementy informatyki dla klas I – III. Zabawy 42 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie z komputerem” podobnie jak język angielski stanowi uzupełnienie w nauczaniu zintegrowanym. Realizowany początkowo przez autorki programu, obecnie w związku z coraz lepszym przygotowaniem pod tym względem w większości klas przez nauczycielki uczące. Po kilku latach realizacji, po zebraniu opinii nauczycieli i rodziców, a takŜe na podstawie przeprowadzonej ewaluacji i obserwowanej akceptacji dzieci moŜna stwierdzić, Ŝe jest akceptowany i pomaga rozwijać u dzieci wiele nowych poŜądanych umiejętności. SłuŜy teŜ, co nie jest bez znaczenia, wyrównywaniu szans edukacyjnych, gdyŜ daje pewnej grupie dzieci szanse na pracę z wykorzystaniem odpowiedniego sprzętu. Pomyślna ewaluacja i korzystne efekty wdroŜenia tego programu zachęciły nas do opracowania jego kontynuacji dla klas IV – VI o nazwie „W komputerowym świecie”. Obecnie nauczanie informatyki we wszystkich klasach realizujemy w oparciu o własne programy autorskie, a dzięki temu staramy się jak najlepiej przygotować siebie i uczniów do funkcjonowania w przyjaznym społeczeństwie informacyjnym, co jest naszym załoŜeniem określonym w programie rozwoju szkoły, a takŜe celem strategicznym Unii Europejskiej. Bardzo się cieszę, Ŝe udało mi się w ciągu ostatnich lat pozyskać w tym względzie tak wielu sojuszników, Ŝe udało się wspólnie osiągnąć tak wiele. Opisane powyŜej działania, ale teŜ te, o których tu nie wspominam to przede wszystkim działania zespołowe oparte na indywidualnych umiejętnościach. 43 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Dały one wielu osobom duŜo satysfakcji i poŜytku. Jestem z tego szczególnie zadowolony, gdyŜ byłem albo ich bezpośrednim realizatorem i uczestnikiem, albo pomysłodawcą i inspiratorem. D Doo cczzeeggoo zzm miieerrzzaam myy?? C Chhcceem myy nnaaddąąŜŜyyćć zzaa zzm miiaannaam mii ii cceellaam mii ookkrreeśśllaannyym mii w w rroozzw woojjoow wyycchh pprrooggrraam maacchh eedduukkaaccyyjjnnyycchh PPoollsskkii ii U Unniiii EEuurrooppeejjsskkiieejj.. SSppooddzziieew waannee eeffeekkttyy Zwiększy to nasze moŜliwości zaoferowania uczniom skuteczniejszej pomocy w zdobywaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności. MoŜemy spodziewać się, ze będzie to miedzy innymi: lepsze przygotowanie uczniów do kontynuacji nauki w gimnazjum, wyrównanie szans rozwojowych róŜnych uczniów, zwiększenie atrakcyjności oferty edukacyjnej szkoły, większe umiejętności korzystania z róŜnych nośników informacji i technologii edukacyjnych, 44 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie nabycie umiejętności wyszukiwania oczekiwanej informacji, zrozumienia jej, umiejętności selekcji informacji, jej twórczego przekształcania i praktycznego wykorzystania, lepsze warunki indywidualnego rozwoju ucznia, zwiększenie samodzielności uczniów, lepsze, bardziej przyjazne warunki do nauki, umoŜliwienie wszystkim nauczycielom wykorzystywanie nowoczesnych technologii edukacyjnych i stały dostęp do potrzebnych informacji, pomoc w realizacji procesu dydaktycznego na kaŜdym poziomie nauczania, dobre przygotowanie się do kontynuacji nauki w gimnazjum, a zarazem efektywnego funkcjonowania w przyjaznym społeczeństwie informacyjnym. 45 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Opieka i wychowanie „„W Wyycchhoow waanniiee cczzłłoow wiieekkaa kkuullttuurraallnneeggoo,, ttoolleerraannccyyjjnneeggoo,, sszzllaacchheettnneeggoo,, ttrroosskklliiw weeggoo,, w wrraaŜŜlliiw weeggoo,, ooddppoow wiieeddzziiaallnneeggoo zzaa ssiieebbiiee ii iinnnnyycchh,, sszzaannuujjąącceeggoo nnaarrooddoow wąą kkuullttuurręę ii ttrraaddyyccjjee,, ddoobbrrzzee pprrzzyyggoottoow waanneeggoo ddoo ffuunnkkccjjoonnoow waanniiaa w w pprrzzyyjjaazznnyym m ssppoołłeecczzeeńńssttw wiiee iinnffoorrm maaccyyjjnnyym m U Unniiii E Euurrooppeejjsskkiieejj..”” Rodzice i rodzina to pierwsi i najwaŜniejsi wychowawcy dziecka. Szkoła jest dla rodziców instytucją wspomagającą w tym zakresie. Wprawdzie moŜna wyodrębnić trzy podstawowe obszary aktywności szkoły - wiedzy, umiejętności i wychowania - jednak w rzeczywistości przenikają się one i uzupełniają, a wychowanie obejmuje praktycznie całą działalność szkoły. KaŜdy z wymienionych obszarów wpływa na rozwój ucznia i często decyduje o jego postawie, aktywności oraz zachowaniu się. UwaŜam, Ŝe kaŜda szkoła powinna być otwarta na współpracę z rodzicami i zapraszać ich jak najczęściej do uczestniczenia w najwaŜniejszych szkolnych wydarzeniach. 46 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Dobrą tradycją naszej szkoły stały się wspólne festyny podczas „Święta Szkoły”. Rodzice, a nawet rodziny razem z uczniami spędzają czas na wspólnej zabawie i piknikowaniu. Jest to czas podsumowań i radości, wspólne przeŜywanie. Takie okazje do bliŜszych kontaktów i wspólnych przeŜyć da wkrótce realizacja nowego programu wychowawczego „Dobry Wybór”. Taka czynna forma współpracy w róŜnych wychowawczych przedsięwzięciach ogólnoszkolnych i tym bardziej klasowych wzmacnia wzajemną akceptację, zrozumienie i pomaga lepiej rozwiązywać wychowawcze problemy. Program wychowawczy Szkoła realizuje szereg programów i projektów, które stają się stałymi elementami „Szkolnego programu wychowania” oraz „Szkolnego programu profilaktyki”. Aktualnie szkoła realizuje znane rodzicom od dosyć dawna między innymi takie programy jak: „Spójrz inaczej”, „Spójrz inaczej na agresję”, „śycie i miłość”, „Program Szkoły Promującej Zdrowie”, „Dziecko, alkohol i narkotyki”, 47 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie „Wychowanie do Ŝycia w rodzinie”, „Sportowa Liga Szkolna”, „Fair Play”, „Gimnastyka korekcyjna”, „Rozszerzony program wychowania fizycznego piłki ręcznej dziewcząt i piłki koszykowej chłopców”, „Szkolny program segregacji odpadów”. „Szkolny program wychowania” oraz wszystkie inne programy i ich modyfikacje są opiniowane przez Radę Rodziców, podobnie jak wszelkie zmiany statutowe i regulaminowe związane z opieką, wychowaniem, bezpieczeństwem. Sprawami opieki i wychowania zajmują się w szkole wszyscy nauczyciele i pracownicy szkoły. Programowaniem tej pracy zajmuje się „Zespół ds. opieki i wychowania”, którym kieruje koordynator wybierany przez nauczycieli. Od chwili utworzenia tego zespołu jest nim pedagog szkolny. 48 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Szkoła naleŜy do sieci „Szkół Promujących Zdrowie”. Jest to jeden z naszych wieloletnich priorytetów realizowanych w kaŜdym roku szkolnym. Przez ostatnie dwa lata tematyka prozdrowotna stanowiła przyjęte przez szkołę roczne zadania edukacyjne i hasła festynowe będące ich podsumowaniem. Było to realizowane rok temu zadanie „Nasze szkolne społeczeństwo dba o zdrowie, bezpieczeństwo” oraz tegoroczne z finałem, który odbył się 2 czerwca - „Zdrowolandia. Zaproszenie do szkoły promującej zdrowie”. UwaŜam, Ŝe budując czy uzupełniając lub modyfikując w przyszłości obecny „Szkolny program wychowawczy” powinniśmy załoŜyć świadomość powszechności zachodzących procesów wychowawczych w całej szkole i powszechnego udziału w nim wszystkich pracowników szkoły. Powszechnie uświadamiamy juŜ sobie fakt, iŜ to dom rodzinny jest głównym miejscem wychowania, kształtowania postaw, nawyków, zwyczajów, szacunku do siebie i innych. Funkcję wychowawczą szkoły moŜna więc równieŜ określić jako wspomagającą wobec domu rodzicielskiego, a więc „klienta” i taką rolę zawsze proponowałbym uwzględniać w programie wychowawczym. Wynikającą z tego zasadą powszechnie obowiązującą w szkole powinna być „zasada poszanowania indywidualnej osobowości ucznia”. 49 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Przy takim usytuowaniu uczeń stanie się podmiotem i celem naszych oddziaływań wychowawczych (najlepiej zbieŜnych) rodziców i pracowników szkoły. Wymienione zasady łatwiej nam będzie przyjąć i realizować, gdy do budowania systemu wychowawczego szkoły zaprosimy rodziców, a cały proces oprzemy na współpracy. Budowanie w ten sposób systemu wychowawczego szkoły moŜe stać się efektywne wtedy, gdy my wszyscy jako uczestnicy procesu wychowawczego przyjmiemy i będziemy respektować wspólne zasady obowiązujące całą szkolną społeczność. Dotyczy to zwłaszcza respektowania : chrześcijańskiego systemu wartości, uniwersalnych zasad etyki, tradycji narodowych, regionalnych, szkolnych, norm ustawowych i prawnych, oczekiwań kwidzyńskiego samorządu, oczekiwań rodziców. 50 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Następnym istotnym elementem, który powinniśmy uwzględniać w naszych planach, to zespół uwarunkowań zewnętrznych określających niezbędne do spełnienia warunki mogące decydować o przyszłym sukcesie, umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie (obecnie moŜna juŜ dodać europejskim). Powinniśmy pomóc dzieciom zaistnieć w naszych coraz bardziej skomplikowanych czasach i dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości! PoniŜej przytoczę po raz kolejny jeden z przykładów takich zewnętrznych, obiektywnych uwarunkowań, zestaw poŜądanych umiejętności uznanych za najwaŜniejsze w formie listy cech najbardziej poszukiwanych pracowników: umiejętności przywódcze, łatwość nawiązywania kontaktów, inicjatywa i radzenie sobie z przeszkodami, myślenie koncepcyjne i analityczne, umiejętność efektywnego pozyskiwania, przetwarzania i wykorzystywania informacji, podejmowanie efektywnych decyzji, umiejętność pracy w zespole, efektywne zarządzanie własnym czasem, 51 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie łatwość i zwięzłość formułowania myśli (takŜe na piśmie), znajomość języków obcych, kreatywność, niekonwencjonalność rozwiązań, silna motywacja, umiejętność autoprezentacji, odpowiedzialność, odporność na stres, gotowość do ciągłego dokształcania się, podnoszenia swych kwalifikacji. To teŜ powinniśmy uwzględniać w planowaniu swojej pracy z dziećmi. WyposaŜanie np. w takie cechy i umiejętności potencjalnego pracownika musi rozpocząć się odpowiednio wcześnie, by w dobie powszechnej konkurencji stworzyć szansę na rozwój umoŜliwiający osiągnięcie osobistego sukcesu na większą lub mniejszą skalę. P Prrzzyyjjaazznnee w wssppóółłddzziiaałłaanniiee Jednym z podstawowych załoŜeń, które wymieniłem formułując na początku główne cele, to nastawienie na partnerskie relacje oraz ścisłą współpracę między nauczycielami i uczniami, szkołą i rodzicami, szkołą 52 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie i najbliŜszym środowiskiem. Wszyscy jako partnerzy i współdziałające środowiska mamy wzajemnie duŜe moŜliwości oddziaływania na siebie, dlatego teŜ najlepiej byłoby, gdybyśmy razem stali się odpowiedzialni za współtworzenie szkolnego programu wychowawczego, czy teŜ szkolnego programu oddziaływań wychowawczych. Jest to moŜliwe, gdyŜ wszystkie wymienione środowiska mają wpływ na budowanie lub ocenę naszej oferty edukacyjnej i innych elementów związanych z rozwojem szkoły. 53 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie U Ucczzeeńń ii jjeeggoo śśrrooddoow wiisskkoo w wyycchhoow waaw wcczzee śycie W rodzinie rodzina uczeń Uczestniczenie W procesie Dydaktyczno -wychowawczym Funkcjonowanie W grupie śycie W społeczeństwie wychowawcy Środowisko uczniowskie Środowisko pozaszkolne 46 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Jak widzimy na zaprezentowanym rysunku szkoła pełni wobec rodziców wspomagającą funkcję wychowawczą, dlatego będę proponował, by budowanie i modyfikacje szkolnego programu oddziaływań wychowawczych przeprowadzać wspólnie i uwzględniać zwłaszcza oczekiwania rodziców. E Edduukkaaccjjaa eeuurrooppeejjsskkaa Szybko zmieniająca się rzeczywistość i nowe perspektywy dla młodych ludzi stawiają przed nami takŜe nowe wyzwania wychowawcze. Nasi uczniowie to młodzi polscy Europejczycy, dlatego będę proponował, by kontynuować wprowadzenie do programu oddziaływań wychowawczych takŜe związane z tym zagadnienia. Kilka lat temu utworzyliśmy Szkolny Klub Europejski „Euromaniaki” oraz podobny w klasach młodszych o nazwie „Mały Europejczyk”. Elementy edukacji europejskiej, poznawanie kultur krajów Europy, nawiązywanie międzynarodowych kontaktów będą nadal waŜnymi elementami strategii wychowawczej. Warto nadal propagować wśród uczniów i nauczycieli korzystanie z róŜnych przydatnych do tego celu portali internetowych, a wśród nich portalu „Interklasy”. Nasi uczniowie i nauczyciele z powodzeniem kontaktowali się i współpracowali m.in. z partnerami ze szkół w Grecji, Portugalii, Rumunii, Litwy, Włoch. Będę popierał starania o rozszerzanie takich kontaktów i moŜliwe przystąpienie do wspólnego projektu. 47 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie R Roocczznnee zzaaddaanniiaa eedduukkaaccyyjjnnee Na początku roku szkolnego 2002/2003 zaproponowałem gronu pedagogicznemu i rodzicom, Ŝeby w naszej placówce kaŜdy rok szkolny wiązał się z realizacją konkretnego przedsięwzięcia edukacyjnego, które będzie miało swój wielki finał podczas czerwcowego festynu szkolnego. Festyn miałby charakter oficjalnego „Święta Szkoły”. Zaproponowałem teŜ, Ŝebyśmy wspólnie rozwaŜyli moŜliwość wprowadzenia kilku zasadniczych załoŜeń przestrzeganych obecnie i w kaŜdym następnym roku szkolnym: 1. KaŜdy rok szkolny będzie wiązał się z realizacją wybranego, konkretnego zadania edukacyjnego (szkolnego „projektu”). 2. Wspólnie tworzymy plany. 3. Wszyscy realizujemy je przez cały rok szkolny. 4. Podsumowaniem jest czerwcowe „Święto Szkoły” w formie sobotniego, szkolnego festynu z udziałem całej społeczności szkolnej, rodziców i sympatyków szkoły. 5. Przyjęte zadania uwzględniamy w rocznych planach dydaktycznych i wychowawczych. 48 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Propozycje po zespołowych dyskusjach zostały zaakceptowane, pojawiło się wiele nowych pomysłów, niektóre uległy modyfikacji. Po akceptacji Rady Szkoły i Rady Rodziców nowy termin i koncepcja „Święta Szkoły” zostały wpisane w system prawa wewnątrzszkolnego. Po kilku latach realizacji moŜna stwierdzić, Ŝe jest to waŜny element tradycji naszej szkoły, jest w pełni akceptowany przez szkolną społeczność i powinien być kontynuowany. Dotychczas podsumowaliśmy juŜ realizację czterech takich zadań. 2002/2003 „Rok Europejski”. Poznawanie Unii Europejskiej i krajów członkowskich. 2003/2004 „Moja szkoła, moje miasto w Europie”. Świętowanie wejścia Polski do Unii Europejskiej i poznawanie nowych krajów członkowskich. 2004/2005 „Sześćdziesiąt lat minęło”. Poznawanie historii szkoły i ludzi z nią związanych, przygotowania do Jubileuszu 60-lecia. 2005/2006 „Nasze szkolne społeczeństwo dba o zdrowie, bezpieczeństwo”. Realizacja programów związanych z bezpieczeństwem i nauka udzielania pierwszej pomocy. 49 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie 2006/2007 „Zdrowolandia. Zaproszenie do szkoły promującej zdrowie”. Realizacja programów związanych z promocją zdrowia i zdrowego trybu Ŝycia. Realizacja ostatniego zadania została podsumowana niedawno podczas ostatniego „Święta Szkoły” 2 czerwca tego roku. M MO OD DE EL LA AB BSSO OL LW WE EN NT TA A Nauka i praca w szkole jest pewnym nieustającym procesem doskonalenia siebie i doskonalenia innych. Proces ten dla pewnej części uczniów i nauczycieli w pewnym momencie kończy się, a jego finalnym „produktem” jest grupa młodych ludzi – absolwentów. Zawsze potrzebne będzie wspólne formułowanie pytań poszukujących odpowiedzi na podstawowe zagadnienie: „„JJaakkii ppoow wiinniieenn bbyyćć aabbssoollw weenntt SSzzkkoołłyy PPooddssttaaw woow weejj nnrr 22 iim m.. m mjjrraa H Heennrryykkaa SSuucchhaarrsskkiieeggoo w wK Kw wiiddzzyynniiee ??”” Wspólne szukanie odpowiedzi na jednoznacznie sformułowane, bezpośrednie pytania pozwoliłoby na bardziej precyzyjne poznanie oczekiwań i określenie celów. Takie poszukiwania, stawianie pytań zawsze będzie ułatwiało nam tworzenie i określanie najbardziej poŜądanych priorytetów. 50 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Są to pytania, które często warto sobie zadawać. Co będzie charakteryzować absolwenta naszej szkoły? Jaką wiedzą i jakimi umiejętnościami będzie dysponował? Jaki powinien być jego stosunek do rodziny, do szkoły, swojego miasta, regionu, kraju, Europy? W jakim zakresie będzie znać i akceptować chrześcijański system wartości i ogólne zasady etyki? Jakie nawyki kultury osobistej powinny go cechować? Jak będzie reagował na problemy innego człowieka? Czy będzie umiał szanować inne zdanie i poglądy? Co powinien wiedzieć i jakie posiadać umiejętności, aby skutecznie uczyć się i doskonalić? Z jakich informacji będzie umiał korzystać? Jakimi narzędziami edukacyjno-informacyjnymi będzie umiał się posługiwać? Jakie języki obce i jak dobrze ma znać? 51 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Co powinien wiedzieć o tradycjach i historii swojej szkoły, swojego miasta, regionu, kraju? Jakimi metodami pracy zespołowej będzie umiał się posługiwać? Jakie powinien posiadać nawyki w zakresie dbałości o zdrowie, higienę, estetykę własną i otoczenia? Jaki będzie jego stosunek do przyrody i ochrony przyrody? Co powinien wiedzieć i jak umieć się zachować, aby bezpiecznie poruszać się po mieście? W jakim zakresie będzie umiał korzystać z dóbr kultury? Chcę w tym miejscu podkreślić, Ŝe określenie modelu absolwenta nie jest próbą ujednolicenia wymagań, ani narzucenia stereotypu. Robiliśmy juŜ to wspólnie. KaŜdy uczeń jako niepowtarzalna indywidualność będzie się rozwijać samodzielnie i inaczej, wykorzystując własne zdolności i predyspozycje, a jednocześnie wszyscy będziemy mieli wypracowaną wspólnie wizję celu naszej pracy dydaktyczno-wychowawczej. 52 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie ORGANIZACJA I KIEROWANIE SZKOŁĄ „Szkoła powinna i moŜe być miejscem, gdzie nie tylko mówi się o demokracji, ale uczy się jej poprzez działanie” – Teresa Szymczyk 60 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie KaŜda szkoła z natury rzeczy pracująca w oparciu o organizmy zespołowe uczniów, nauczycieli, a takŜe rodziców, między którymi powstają konkretne zaleŜności, stwarza specyficzne relacje między nimi. Musi teŜ uwzględniać bieŜące priorytety i zmiany określane przez organ nadzorujący i prowadzący. Pracownicy administracji i obsługi poza realizacją swych określonych obowiązków powinni pełnić teŜ w pewnym zakresie rolę wychowawców. Chciałbym wzmocnić nasze przekonanie o tym, byśmy wszyscy, realizując swoje zadania, mieli poczucie realizacji wspólnej misji i dąŜenia do osiągnięcia wspólnych celów. Jest to nastawienie na ustawiczne wzmaganie poczucia identyfikacji ze szkołą, poczucia współodpowiedzialności, wzajemnej zaleŜności, wspólnego sukcesu. K Kiieerroow waanniiee sszzkkoołłąą ppoopprrzzeezz zzeessppoołłoow wee ddzziiaałłaanniiaa Takie nastawienie wynika z przeświadczenia, Ŝe kierowanie szkołą będzie tym bardziej skuteczne, im częściej będę się opierał na zespołowych działaniach. Dotyczy to ustalania celów, tworzenia koncepcji, prawa szkolnego, wszelkich regulaminów, ale teŜ monitorowania i diagnozowania. 61 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Zaproponowany wcześniej przeze mnie ustawiczny proces ewaluacji pracy szkoły, badania oczekiwań wobec szkoły i tworzenia koncepcji edukacyjnych jest właśnie takim przykładem praktycznego wykorzystania do kierowania szkołą działań zespołów. Rodzice i uczniowie z jednej strony formułują swoje indywidualne oczekiwania wobec szkoły, klasy, zespołu, ale z drugiej strony muszą się dostosować do ogólnie przyjętych i obowiązujących reguł. Ten sposób kierowania nie zwalnia dyrektora od jednoosobowej odpowiedzialności za całokształt pracy szkoły. Na pewno Ŝaden dyrektor wspólnie z wicedyrektorami nie byliby w stanie osobiście kierować szkolnymi zespołami. UwaŜam, Ŝe jego główną rolą jest inspirowanie i organizowanie procesów zmian, innowacji, tworzenie zespołów i takich systemów organizacyjnych, które zapewnią efektywne funkcjonowanie i rozwój placówki. Kierowanie konkretnymi zespołami nauczycieli powinno się powierzać osobom posiadającym odpowiednie predyspozycje i chęci podjęcia się realizacji takich zadań. 62 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Z drugiej strony liderzy i koordynatorzy zespołów powinni znać zakres oczekiwań wobec siebie i zakres uprawnień, którymi dysponują. Chcę tutaj teŜ zaznaczyć, Ŝe ten sposób kierowania szkołą nie ma uniwersalnego zastosowania do rozwiązywania wszystkich problemów. Jest on wart popierania, bo wykorzystuje wiedzę i umiejętności wielu osób oraz wzmacnia poczucie wzajemnych więzi i odpowiedzialności. 63 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Współpracujące grupy naszej społeczności szkolnej Współdziałanie współtworzenie szkoła podstawowa nr 2 w kwidzynie Przewodniczący Rada szkoły Rada rodziców Rada pedagogiczna Samorząd uczniowski dyrektor Trójki klasowe rodziców Zespoły nauczycielskie Samorządy klasowe Uczniowie Rodzice Władze oświatowe Samorząd kwidzyński Organizacje współdziałające Pracownicy szkoły 60 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie O Obboow wiiąązzkkii ii kkoom mppeetteennccjjee Wiele decyzji w szkole musi być podejmowanych szybko i jednoznacznie. MoŜe to robić dyrektor, wicedyrektor, kierownik, lider, nauczyciel, referent ds. administracji, rodzic. Chciałbym, Ŝebyśmy wszyscy posiadali jasno sprecyzowany zakres obowiązków i kompetencji, Ŝeby nasze działania mogły być efektywne, a decyzje były podejmowane szybko. Takie „delegacje” w zakresie przekazywania kompetencji i przydziału obowiązków powinny być modyfikowane tak często, jak okaŜe się to potrzebne. W ostatnich latach w trakcie mijającej kadencji nastąpiła pewna modyfikacja podziału kompetencji osób sprawujących nadzór pedagogiczny oraz sposobu tworzenia zespołów nauczycielskich. Wyraźnie w sposób naturalny nadzór pedagogiczny oraz sposób planowania, konsultacji i wypracowywania decyzji podzielono na dwie części. Jest to grupa nauczycieli związana z pierwszym etapem edukacyjnym oraz opieką świetlicową pracująca razem w odrębnym budynku „Pod Zegarem”. Nauczyciele ci stanowią jeden „Zespół edukacji wczesnoszkolnej” kierowany przez wicedyrektora ds. nauczania zintegrowanego. Drugi etap edukacyjny związany z klasami IV – VI i następnymi budynkami to nauczyciele podzieleni na dwa zespoły przedmiotowe: 61 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie „Zespół edukacji humanistycznej i artystycznej” oraz „Zespół edukacji matematyczno-przyrodniczej i wychowania fizycznego”. Zespołami kierują wybrani spośród nauczycieli liderzy. Cała kadra nauczycielska jest podzielona zatem na trzy zespoły przedmiotowe, które zajmują się podstawowymi problemami związanymi z dydaktyką. Poza zespołami przedmiotowymi w szkole tworzy się zespoły ponadprzedmiotowe i zespoły zadaniowe (np. „Zespól ds. organizacji Jubileuszu 60-lecia Szkoły”). Na czele tych zespołów stają zaakceptowani przez Radę Pedagogiczną koordynatorzy. W chwili obecnej funkcjonują w szkole następujące zespoły ponadprzedmiotowe: „Zespól ds. opieki i wychowania”. „Zespól ds. promocji zdrowia”, „Zespół ds. rozwoju informacyjnego”, „Zespól ds. rozwoju językowego i edukacji europejskiej” W szkole działa Rada Rodziców, w skład której wchodzi ośmiu przedstawicieli wybranych przez rodziców na zebraniu ogólnym. Zajmuje się ona wszystkimi sprawami realizowanymi w imieniu rodziców, podejmując najwaŜniejsze decyzje finansowe i opiniując najwaŜniejsze szkolne dokumenty. 62 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Wybrani przedstawiciele rodziców oraz grona nauczycielskiego tworzą ośmioosobową Radę Szkoły, która ma najwięcej kompetencji, podejmuje najwaŜniejsze decyzje, w tym decyzje o zmianach w Statucie Szkoły. Praktycznie przez cały okres roku szkolnego, począwszy od etapu planowania organizacji roku poprzez opinie o planach, budŜecie szkoły, bieŜące decyzje związane z motywowaniem, nagradzaniem nauczycieli i wiele innych w procesie decyzyjnym lub opiniującym biorą udział rodzice. Rodzice uczestniczą teŜ osobiście w najwaŜniejszych wydarzeniach, np. takich jak „Święto Szkoły”. Bardzo waŜnym rozwiązaniem, które powinniśmy w następnych latach usprawnić jest moŜliwość bezpośredniego przekazywania swoich opinii o szkole. Jest to moŜliwość wypowiadania się poprzez ankiety przez rodziców (zwłaszcza klas trzecich i szóstych), jest to moŜliwość zgłaszania wszelkich własnych postulatów poprzez wpisanie ich specjalną kartę na kaŜdym zebraniu klasowym. W naszej szkole dodatkowo uruchomiliśmy teŜ anonimową ankietę na stronie internetowej stwarzającą praktycznie nieograniczone moŜliwości bieŜącego przekazywania swych opinii. RównieŜ na stronie internetowej umieściliśmy informacje o wszystkich pracownikach pedagogicznych z podanym adresem poczty elektronicznej. 63 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie Raz w miesiącu wszyscy pełnią po południu specjalny dyŜur ułatwiający dłuŜsze osobiste rozmowy z uczącymi nauczycielami. Od nowego roku szkolnego nasze grono nauczycielskie i nasi rodzice będą mogli korzystać z jeszcze jednej moŜliwości kontaktu poprzez internetowy dziennik elektroniczny, gdzie oprócz zwykłych ocen będą mogły pojawić się informacje takŜe o zachowaniu i frekwencji. KaŜda szkoła działa w innych warunkach, w oparciu o swoją bazę lokalową, ma inną kadrę, ma własne tradycje, realizuje wcześniej przyjęte programy i załoŜenia. Moim celem będzie pozyskanie jak największej liczby uczestników procesu edukacyjnego Szkoły Podstawowej nr 2 do proponowanych tutaj koncepcji zastosowania metod sprzyjających rozwojowi szkoły, ale teŜ uwzględnienia jej tradycji, dotychczasowych dokonań i warunków, w których funkcjonuje. 64 Opracował Jerzy Pawluczuk Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 w Kwidzynie UWAGI KOŃCOWE „„J Je eŜŜe ellii m ma arrzzyy ttyyllk ko o jje ed de en nc czzłło ow wiie ek k,, p po ozzo osstta an niie e tto o ttyyllk ko om ma arrzze en niie em m.. J Je eŜŜe ellii zza aśś b bę ęd dzziie em myy m ma arrzzyyć ćw wsszzyyssc cyy rra azze em m,, b bę ęd dzziie e tto op po oc czzą ątte ek kn no ow we ejj rrzze ec czzyyw wiisstto ośśc cii..”” -- H He elld de err C Ca am ma arra a PrzedłoŜone opracowanie nie jest próbą zaproponowania gotowej, jedynie słusznej, najlepszej recepty na zapewnienie sukcesu szkole, a więc uczniom, rodzicom, pracownikom. Jest to propozycja do wykorzystania podczas wspólnego budowania perspektyw rozwojowych, najbliŜszego pięcioletniego programu rozwoju szkoły oraz rocznych programów. Jest to oferta pomocy w znajdowaniu moŜliwie najlepszych rozwiązań w skutecznym i efektywnym dąŜeniu do osiągania zamierzonych celów. Jest to propozycja zastosowania lub kontynuowania niektórych metod mogących skutecznie przyczynić się do dalszego rozwoju Szkoły Podstawowej nr 2 im. mjra Henryka Sucharskiego w Kwidzynie. 68 Opracował Jerzy Pawluczuk