szkolny program profilaktyki - Gimnazjum Miejskie nr 1 im. Gen
Transkrypt
szkolny program profilaktyki - Gimnazjum Miejskie nr 1 im. Gen
Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Miejskiego nr 1 w Mińsku Mazowieckim SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM MIEJSKIE NR 1 IM. GENERAŁA WŁADYSŁAWA ANDERSA W MIŃSKU MAZOWIECKIM Program uzgodniony z Radą Rodziców i zatwierdzony Uchwałą Nr 12/15/16 Rady Pedagogicznej z dnia 30 sierpnia 2016r. 1 Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Miejskiego nr 1 w Mińsku Mazowieckim Spis treści 1. Ustawy i rozporządzenia. 2. Słowo wstępne. 3. Cel główny i cele szczegółowe, formy i metody. 4. Szkolny program profilaktyki – działania. 5. Zasady bezpiecznego zachowania się ucznia w szkole. 6. Procedury- zarządzania kryzysem w szkole ( szkolny system działań interwencyjnych). 7. Badanie efektów działania – ewaluacja. 2 Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Miejskiego nr 1 w Mińsku Mazowieckim 1. USTAWY I ROZPORZĄDZENIA DAJĄCE PODSTAWĘ PRAWNĄ DO DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. Art. 72 Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w dniu 20 listopada 1989 r. art. 3, art. 19, art. 33. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lutego 2007r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999r. w sprawie nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno – pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych oraz ramowego statutu tych poradni. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno –pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach, placówkach. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta nauczyciela. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 3 Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Miejskiego nr 1 w Mińsku Mazowieckim 2. SŁOWO WSTĘPNE Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej. Działalność edukacyjna szkoły jest określana przez szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska. Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie dzieci przed zagrożeniami przez działania wychowawczo – profilaktyczne a także reagowania w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy (wskazywanie, czasem pomoc w organizacji pierwszego kontaktu ze specjalistą, nawiązanie kontaktu z rodzicami, motywowanie do podjęcia leczenia i terapii). Szkolny program profilaktyki opracowany o zdiagnozowane wśród uczniów, nauczycieli i rodziców zachowania problemowe zmierza do: wspierania rozwoju uczniów uwzględniając ich potrzeby rozwojowe, zachęcania i motywowania do podejmowania zdrowego i bezpiecznego trybu życia, uczenia, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach bez korzystania z niebezpiecznych środków, wzmacniania więzi koleżeńskich i rodzinnych. Zachowania problemowe zdiagnozowane w naszej szkole to: - zachowania agresywne (agresja słowna i fizyczna), - brak kultury osobistej – używanie wulgaryzmów, - wagary, - próby zażywania substancji psychoaktywnych (w tym głównie papierosów). 3. CEL GŁÓWNY Ochrona młodego człowieka przed podejmowaniem zachowań ryzykownych, hamujących i niszczących rozwój. CELE SZCZEGÓŁOWE - Przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku pojawienia się ich na terenie szkoły i w środowisku. - Kształtowanie postaw i wartości umożliwiających dokonywanie wyboru zachowań właściwych dla zdrowia fizycznego i psychicznego. - Promowanie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. - Budowanie dobrej współpracy między rodzicami, uczniami, nauczycielami i instytucjami wspierającymi rodzinę w wypełnianiu przez nią swoich zadań. - Zapobieganie wagarom. - Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie profilaktyki i interwencji. FORMY I METODY PRACY: - pogadanki, 4 Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Miejskiego nr 1 w Mińsku Mazowieckim - prelekcje, - dyskusje; - „burza mózgów”, - wykłady, - miniwykłady, - zajęcia warsztatowe, - praca w parach, w małych grupach, - zajęcia w trakcie realizacji poszczególnych przedmiotów, - zajęcia w ramach godzin wychowawczych, - rozmowy indywidualne, - rozmowy kierowane, - drama, - apele okolicznościowe i porządkowe, - gazetki ścienne, - uroczystości szkolne, - ćwiczenia integracyjne, - gry i zabawy dydaktyczne, - projekcje filmów, - zajęcia pozalekcyjne. 5 4. DZIAŁANIA Lp. Zadania 1. Przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku pojawienia się ich na terenie szkoły i w środowisku. Sposoby realizacji: Zapoznanie uczniów z dokumentami określającymi pracę szkoły: - statutem, - wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania, - procedurami określającymi sytuacje zagrożenia w szkole, - zasadami postępowania w sytuacjach kryzysowych, - regulaminem gimnazjum, - regulaminem wycieczek szkolnych, - regulaminem obowiązującym w klasie sportowej. Konsekwentne stosowanie przez nauczycieli procedur w określonych sytuacjach niezgodnych z regulaminami wewnątrzszkolnymi, zgodnie z przyjętymi w szkole procedurami. Przeprowadzenie godzin Realizatorzy: Termin realizacji wychowawcy wrzesień dyrekcja szkoły, wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny cały rok szkolny wychowawcy rok szkolny wychowawczych o tematyce: - prawa i obowiązków ucznia, - system kar i nagród stosowanych w szkole. Organizacja apeli porządkowych, dotyczących spraw i działań szkoły w tym obszarze. dyrekcja szkoły rok szkolny Wzmacnianie u gimnazjalistów postaw właściwych poprzez pochwały, wpisywanie pozytywnych uwag w dzienniku elektronicznym. Stała współpraca nauczycieli i wychowawców klas z pedagogiem szkolnym, psychologiem szkolnym. Prowadzenie zajęć na temat czynników negatywnie wpływających na zdrowie i samopoczucie człowieka (lekcje w – f, wdż). Stała współpraca z policją, kuratorami, PPP. wychowawcy, nauczyciele,pedagog szkolny, psycholog szkolny cały rok szkolny nauczyciele cały rok, według potrzeb dyrekcja szkoły,pedagog szkolny, psycholog szkolny, nauczyciele cały rok Dbanie o bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć lekcyjnych i przerw śródlekcyjnych (pełnienie dyżurów na terenie szkolnym). Pogadanki profilaktyczne na temat cyberprzemocy, bezpiecznego korzystania z Internetu, uzależnień (m. in. na godzinach wychowawczych, wdż, lekcjach informatyki, biologii, j.polskiego, w-f). Wychowanie sytuacyjne wynikające z rozmów z uczniami – uświadomienie niebezpieczeństwa związanego z zażywaniem środków psychoaktywnych. Pogadanki profilaktyczne przeprowadzone przez patrol szkolny (przedstawiciela policji i straży miejskiej), zapoznające z przepisami prawa i konsekwencjami jego nieprzestrzegania (kl. I). Przeprowadzenie w klasach nauczyciele nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny pedagog szkolny wrzesień/październik pedagog szkolny wrzesień pierwszych zajęć integracyjnych. Organizacja imprez służących integracji środowiska szkolnego (np.: wycieczki szkolne, dyskoteka integracyjna, ogniska). 2. Kształtowanie Udział wszystkich klas w szkolnym postaw i wartości konkursie „Superklasa”. umożliwiających dokonywanie Objęcie uczniów indywidualnym wsparciem wyboru zachowań psychologiczno-pedagogicznym. właściwych dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Przygotowanie przez uczniów profilaktycznych gazetek ściennych, artykułów do szkolnej „Gim-zetki”. Pogadanki na lekcjach i godzinach wychowawczych( tematy dotyczące uzależnień, zdrowego stylu życia, bezpieczeństwa, agresji, nałogów, higieny osobistej). Rozwijanie u uczniów umiejętności interpersonalnych, pozwalających wychowawcy, nauczyciele rok szkolny nauczyciele, pedagog szkolny rok szkolny pedagog szkolny, psycholog szkolny, nauczyciele cały rok szkolny, według zgłaszanych potrzeb nauczyciele, wychowawcy rok szkolny pedagog szkolny, cały rok szkolny, gimnazjalistom na radzenie sobie w sytuacjach trudnych i problemowych (indywidualna praca z uczniem, zajęcia warsztatowe). Realizacja treści prozdrowotnych i profilaktycznych podczas lekcji biologii, w-f, lekcji wychowania do życia w rodzinie i innych lekcjach ( zgodnie z podstawą programową). Uczenie zachowań dotyczących kultury życia oraz kultury słowa (np.: pogadanki, włączanie uczniów w przygotowanie uroczystości i imprez szkolnych, wyjazdy do teatru i kina). Prowadzenie indywidualnych rozmów z uczniami na temat higieny pracy umysłowej i organizacji czasu wolnego. Promowanie aktywnych form spędzania czasu wolnego w teorii i praktyce np. udział w turniejach i zawodach sportowych, wycieczkach szkolnych. Zachęcanie uczniów do rozwoju własnych zainteresowań (indywidualne rozmowy z uczniami, wskazywanie możliwości rozwijania zainteresowań na terenie szkoły, psycholog szkolny, pracownicy PPP, nauczyciele, według zgłaszanych potrzeb nauczyciele rok szkolny nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny cały rok szkolny, według zgłaszanych potrzeb nauczyciele rok szkolny nauczyciele, pedagog miasta, prezentowanie na zajęciach szkolnych zainteresowań i pasji uczniów). Organizacja otwartych warsztatów edukacyjnych „AIDS – wiem jak się ustrzec, jestem bezpieczny”, „Poznaj swoje ciało”. Realizacja programu „Bezpieczne wakacje”. Udział uczniów w programach profilaktycznych finansowanych przez MKRPA (np. „DEBATA”, „Dopóki Masz Wybór”). Realizacja programu antynikotynowego „Znajdź właściwe rozwiązanie”. Udział uczniów w konkursach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata (np. „Bezpieczny Internet”). Organizacja spotkań z wybranymi (w zależności od diagnozy środowiska szkolnego) specjalistami zajmującymi się uzależnieniami. szkolny, psycholog szkolny nauczyciel biologii wychowawcy dyrekcja szkoły, pedagog szkolny pedagog szkolny Bieżące informowanie uczniów o nauczyciele negatywnych skutkach zażywania tytoniu, alkoholu, napojów energetyzujących (ulotki, foldery, materiały edukacyjne zamieszczone na stronie internetowej dyrekcja szkoły, pedagog szkoły). Kontynuowanie współpracy z PPP (indywidualne konsultacje dla uczniów, rodziców, nauczycieli; zajęcia warsztatowe dla uczniów, prelekcje dla rodziców) 3. Promowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego. Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. Włączanie uczniów w działalność wolontariatu i akcje charytatywne na rzecz potrzebujących (np.: zbiórka baterii i nakrętek, wykonanie upominków dla podopiecznych Fudacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci). szkolny, psycholog szkolny nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny nauczyciele, wychowawcy pedagog szkolny, nauczyciele, wychowawcy Udział uczniów w turniejach i zawodach sportowych. Zachęcanie uczniów do wykonania nauczyciele w-f dodatkowych prac domowych. Organizowanie wycieczek szkolnych, imprez nauczyciele,wychowawcy i spotkań klasowych. Prowadzenie zajęć dodatkowych np. kół zainteresowań, szkolnego wolontariatu. nauczyciele, pedagog rok szkolny 4. Budowanie dobrej współpracy między rodzicami, uczniami, nauczycielami i instytucjami wspierającymi rodzinę w wypełnianiu przez nią swoich zadań. Pogadanki na temat planowania i organizacji czasu wolnego (godz. wychowawczych, lekcje wdż). Prowadzenie zajęć w ramach świetlicy opiekuńczo – wychowawczej finansowanej przez MKRPA. Promowanie czytelnictwa wśród uczniów (lekcje biblioteczne, indywidualne rozmowy) szkolny Zapoznanie rodziców z podstawowymi dokumentami regulującymi pracę szkoły, np. statut szkoły, wewnątrzszkolne zasady oceniania, program wychowawczy, program profilaktyki, regulamin szkoły (zamieszczenie na stronie internetowej szkoły, przekazanie informacji na zebraniu klasowym). Ustalenie zasad kontaktowania się z rodzicami uczniów. Zapoznanie rodziców i uczniów z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych (informacje na stronie internetowej szkoły, indywidualne rozmowy dyrekcja szkoły, wychowawcy wrzesień wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog szkolny rok szkolny wychowawcy nauczyciele, pedagog szkolny z pedagogiem i psychologiem szkolnym). Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami i dni otwartych w szkole. Zachęcanie rodziców do współpracy we wspólnym rozwiązywaniu problemów wychowawczych zaistniałych w szkole. Prowadzenie stałej korespondencji z rodzicami w formie komunikatów w dzienniku elektronicznym, telefoniczne kontaktowanie się z rodzicami/ opiekunami. Indywidualne konsultacje z rodzicami prowadzone przez wychowawców klas, nauczycieli. Współpraca nauczycieli z uczniami w ramach samorządu uczniowskiego, kół zainteresowań, wolontariatu szkolnego. Organizowanie pomocy koleżeńskiej. Kontynuowanie współpracy z policją, kuratorami, PCPR, PPP, MOPS, Sądem Rejonowym, MKRPA, Caritas. Organizacja zebrań klasowych, dni otwartych i indywidualnych spotkań z dyrekcja szkoły wychowawcy dyrekcja szkoły, nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog szkolny cały rok szkolny, według zgłaszanych potrzeb rok szkolny nauczyciele, pedagog szkolny wychowawcy, nauczyciele rodzicami. dyrekcja szkoły, pedagog Udzielanie rodzicom informacji dotyczących szkolny, wychowawcy, instytucji pomocowych, zamieszczenie nauczyciele materiałów na stronie internetowej szkoły. Organizowanie pomocy rzeczowej dla uczniów (zakup podręczników szkolnych). Indywidualna psychoedukacja rodziców prowadzona w czasie dyżurów pedagoga szkolnego, psychologa szkolnego. 5. Zapobieganie wagarom. Kontrolowanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach lekcyjnych. Konsekwentne stosowanie procedur szkolnych wobec uczniów opuszczających zajęcia szkolne. Przeprowadzenie zajęć na godzinach wychowawczych dotyczących realizacji obowiązku szkolnego i konsekwencji jego nieprzestrzegania. Organizacja zajęć dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – zajęcia dydaktyczno sswyrównawcze, konsultacje przedmiotowe, zajęcia ze wszyscy nauczyciele cały rok szkolny wychowawcy pedagog szkolny, psycholog szkolny, nauczyciele według zgłaszanych potrzeb specjalistami szkolnymi. Organizacja spotkań z rodzicami, dotyczących frekwencji uczniów na zajęciach oraz form pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Nagroda Samorządu Uczniowskiego za 100% frekwencję. 6. Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie profilaktyki i interwencji. Udział nauczycieli i specjalistów szkolnych w konferencjach, warsztatach i szkoleniach, dotyczących uzależnień. Rozwijanie współpracy z instytucjami promującymi zdrowy styl życia i oferującymi pomoc w zakresie profilaktyki uzależnień. Systematyczny rozwój współpracy z rodzicami, radą rodziców w zakresie profilaktyki. Kontynuowanie dobrej praktyki szkolnej w obszarze wymiany doświadczeń i informacji w zakresie profilaktyki, obejmującej zagadnienia i problemy szkolne. pedagog szkolny, wychowawcy rok szkolny nauczyciel czerwiec dyrektor szkoły, wszyscy nauczyciele, rodzice cały rok szkolny, według zgłaszanych potrzeb rok szkolny Przeprowadzenie przez specjalistę warsztatu tematycznego, dla rodziców i nauczycieli, dotyczącego uzależnień od substancji psychoaktywnych. Zorganizowanie spotkania rodziców z przedstawicielem policji na temat przepisów prawa i konsekwencji, jakie mogą ponieść dzieci i ich rodzice w przypadku jego nieprzestrzegania. I semestr II semestr 5. ZASADY BEZPIECZNEGO ZACHOWANIA SIĘ UCZNIÓW W SZKOLE. 5.1.Bezpieczeństwo i higiena 1. Uczniowie mają prawo do: - ochrony swego zdrowia i bezpieczeństwa, - uzyskania pierwszej pomocy w razie wypadku lub nagłego zachorowania. 2. Uczniowie mają obowiązek: - przebywać podczas przerw na korytarzu tego piętra, na którym odbywać się będą następne zajęcia, - podczas przerw zachowywać się spokojnie, nie biegać, nie zagrażać swoim zachowaniem bezpieczeństwu innych, nie wychodzić poza teren szkoły, - wchodzić do sal lekcyjnych pod opieką nauczyciela, - po ostatniej lekcji w danym dniu zejść do szatni, spokojnie ubierać się i opuścić szkołę, - respektować regulaminy pracowni przedmiotowych, - o złym samopoczuciu zameldować wychowawcy, innemu nauczycielowi lub pielęgniarce szkolnej. 3. Uczniowie nie mogą: - zapraszać do szkoły osób obcych, - nosić biżuterii zagrażającej bezpieczeństwu, - pić alkoholu, używać środków odurzających i palić tytoniu, - siadać na parapetach, - stukać w szyby okienne, - przynosić do szkoły przedmiotów zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych, - niszczyć mienia szkoły stanowiącego własność społeczną, - uczniowie przychodzą do szkoły najwcześniej na 10 minut przed rozpoczęciem zajęć. 5.2.Zasady zachowania się uczniów przebywających na terenie obiektu szkolnego w czasie trwania zajęć i po ich zakończeniu - Uczeń może przebywać na terenie obiektu szkoły w czasie trwania zajęć szkolnych ( 10 minut przed rozpoczęciem pierwszej lekcji i 10 minut po zakończeniu swoich zajęć). - Uczniowie, którzy są członkami kół zainteresowań i SKS mogą przebywać na terenie szkoły w uzgodnieniu z nauczycielem prowadzącym dane zajęcia. - W uzasadnionych przypadkach uczniowie mogą przebywać w szkole tylko za zgodą dyrektora. - Uczniowie przebywający na terenie obiektu szkolnego zobowiązani są do przestrzegania tygodniowego planu zajęć w szczególności do punktualnego rozpoczynania zajęć. - W czasie przerw między lekcjami w okresie jesienno – zimowym uczniowie przebywają na korytarzach szkolnych, natomiast w okresie wiosenno – letnim mogą opuścić budynek szkolny i przebywać na boisku szkolnym pod opieką pełniącego dyżur nauczyciela. - Po przyjściu do szkoły uczeń pozostawia w szatni okrycie wierzchnie i zmienia obuwie. 18 - W czasie od rozpoczęcia zajęć do ich zakończenia uczeń nie może opuszczać terenu szkoły. - Uczniowie nie uczęszczający na lekcje religii powinni przebywać w bibliotece szkolnej. - Jeżeli zajęcia edukacyjne wymagają opuszczenia terenu szkoły uczniowie wychodzą na zewnątrz pod opieką prowadzącego zajęcia nauczyciela. - Nauczyciel wyznacza godzinę i miejsce spotkania przed wyjściem poza teren szkoły ( wycieczki, rajdy, biwaki, kino, inne) - Nauczyciel ponosi za uczniów całkowitą odpowiedzialność. - Co najmniej 2 dni przed planowaną wycieczką, nauczyciel wypełnia „ Kartę wycieczki” zgodnie z regulaminem wycieczek. - Na wycieczce szkolnej uczeń stosuje się do Regulaminu Gimnazjum i godnie je reprezentuje. - Wszystkie imprezy organizowane na terenie szkoły po zakończeniu zajęć lekcyjnych mogą odbywać się jedynie za zgodą dyrektora szkoły. - Zabrania się wnoszenia na teren szkoły papierosów i innych używek, niebezpiecznych przedmiotów, substancji łatwopalnych oraz leków (uwaga: leki mogą być używane tylko w przypadku pisemnej informacji rodziców o konieczności ich stosowania). - Uczniowie zobowiązani są do poszanowania majątku szkolnego i dbania o czystość i estetykę pomieszczeń oraz terenów wokół szkoły, utrzymania czystości i higieny w toaletach. - Na klatkach schodowych obowiązuje ruch prawostronny i zakaz biegania. - Dla zachowania bezpieczeństwa w czasie przerw obowiązuje zakaz biegania również na korytarzach szkolnych. - W przypadku zagrożenia pożarowego i ogłoszenia akcji ewakuacyjnej uczniowie zobowiązani są zachować spokój i podporządkować się poleceniom nauczyciela lub kierującego akcją ewakuacyjną. - Podczas lekcji obowiązuje zakaz korzystania z telefonów komórkowych. - Podczas lekcji obowiązuje zakaz konsumowania posiłków. 5.3.Zasady korzystania z pomieszczeń szkoły, urządzeń i sprzętu szkolnego - Uczeń może korzystać ze wszystkich sal lekcyjnych oraz ze sprzętu szkolnego i pomocy dydaktycznych za wiedzą i zgodą a także pod nadzorem wychowawcy lub nauczyciela prowadzącego zajęcia. - Zasady przebywania w pomieszczeniach biblioteki, bufetu i pracowni szkolnych oraz zasady korzystania ze sprzętu i wyposażenia tych pomieszczeń podane są w odrębnych regulaminach. - Uczniowie zobowiązani są do szanowania i dbania o powierzone im mienie szkolne, pomoce naukowe i sprzęt służący wszystkim uczniom i pracownikom szkoły i używanie go zgodnie z przeznaczeniem i zachowaniem zasad bezpieczeństwa. - W przypadku nieumyślnego uszkodzenia lub zniszczenia mienia szkolnego uczeń zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie nauczyciela. Jeżeli szkoda powstała w wyniku rażącego zaniedbania, kradzieży lub spowodowana została rozmyślnie przez ucznia rodzice lub prawni opiekunowie zobowiązani są do jej pokrycia. 19 - Zachowanie w szatni: uczniowie mogą przebywać w szatni w celu zmiany obuwia i pozostawienia odzieży wierzchniej, uczniowie mają obowiązek szanować własne i cudze rzeczy pozostawione w szatni. - Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za drogie obuwie i kosztowną odzież i inne wartościowe przedmioty pozostawione w szatni. 6. ZARZĄDZANIE KRYZYSEM W SZKOLE. PROCEDURY. 6.1. Zakres obowiązków pracowników szkoły na wypadek krytycznych zdarzeń szkolnych Dyrektor: - ustala i potwierdza rodzaj zdarzenia; - pozyskuje kluczowe informacje (co się stało, kto był zaangażowany, kto był świadkiem, jak zdarzenie się zaczęło). - w uzasadnionych sytuacjach – powiadamia policję (997, 112), straż pożarną (998,112), pogotowie ratunkowe (999, 112), - rozpoczyna realizację szkolnych procedur: ewakuacji, przeciwpożarowej, bombowej, inne (w zależności od zdarzenia); - powołuje Szkolny Zespół Kryzysowy; - w uzasadnionych sytuacjach – wzywa placówkę wsparcia np. PPP, Centrum Zarządzania Kryzysowego; - zawiadamia przez ogłoszenie lub w inny dostępny sposób personel szkoły; - chroni (odizolowuje) wszystkich, którzy byli narażeni na niebezpieczeństwo; - podejmuje działania zapobiegające dezinformacji, chaosowi; - upewnia się, że wszyscy pozostali uczniowie (personel) są bezpieczni; - zarządza kontrolę wejść/wyjść w szkole; - utrzymuje kontakt z personelem szkoły, aby monitorować sytuację; - kieruje uczestnikami zdarzeń; - na bieżąco zawiadamia jednostkę policji / straży pożarnej o przebiegu zdarzeń, monituje o zmianach; - zbiera świadków, poszkodowanych w zdarzeniu, jeśli to możliwe; - zbiera kluczowe informacje niezbędne do dalszych działań; - organizuje udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej rannym (zapewniając bezpieczeństwo uczestnikom); - kontroluje obecność uczniów i personelu; - wyznacza osobę do zawiadamiania rodziców / opiekunów prawnych uczniów; - zleca zabezpieczenie miejsca zdarzeń, śladów; - współpracuje z policją lub odpowiednimi służbami w rozwiązaniu problemu - kieruje współpracą personelu ze służbami; 20 - zawiadamia służby interweniujące, personel, rodziców/opiekunów o ustabilizowaniu sytuacji; - inicjuje działania naprawcze. Sekretarz szkoły: - zawiadamia członków Szkolnego Zespołu Kryzysowego o miejscach, terminach spotkań; - kieruje służby interweniujące do miejsca incydentu, udziela informacji o topografii budynku, specyficznych cechach sytuacji; - kieruje wszelkie telefony, zapytania od mediów do dyrektora szkoły / osoby lub instytucji wyznaczonej do kontaktów z mediami. Pielęgniarka: - udziela pierwszej pomocy przedmedycznej; - zgłasza potrzebę pomocy medycznej (wg. oceny zagrożenia życia, zdrowia); - angażuje osoby towarzyszące uczniom odwożonym do szpitali; - udziela uczniom informacji o ew. konsekwencjach dla zdrowia, jakie niesie ze sobą incydent; - przekazuje lekarzom kluczowe informacje o sytuacji, poszkodowanych. Wychowawca, inni nauczyciele: - powiadamiają uczniów w klasie i podejmują temat w dyskusji (jeśli jest to właściwe); niezwłoczne identyfikują uczniów potrzebujących porady, pomocy i zawiadamiają o tym psychologa, pedagoga lub specjalistę wspierającego szkołę; - eskortują uczniów szczególnie pobudzonych, roztrzęsionych do miejsca udzielania pomocy; - monitorują stan uczniów w okresie późniejszym; - towarzyszą uczniom rannym, chorym; - angażują zespół klasowy w konstruktywne lub pożądane formy aktywności (w zależności od rodzaju zdarzenia); - zmniejszają dolegliwości skutków (w okresie po zdarzeniu). Pedagog, psycholog: - koordynuje działania związane z pomocą psychologiczną, w tym zgłaszanie zapotrzebowania wsparcia w tym zakresie; - stałe udziela informacji – informacja jest podstawową formą pomocy w sytuacji krytycznej; - pozostaje w stałym kontakcie z wychowawcami; - kontaktuje się z sąsiednimi szkołami w sprawie ew. wsparcia w opiece nad uczniami; - prowadzi ewidencję uczniów, którym należy udzielać pomocy; - informuje rodziców / opiekunów prawnych o konieczności udzielania pomocy i zachęca do - kontynuowania stosownych form pomocy poza szkołą; - pomaga rodzicom w zrozumieniu podstawowych, typowych reakcji ich dzieci na zdarzenie kryzysowe; - pomaga pracownikom szkoły w radzeniu sobie z własnymi reakcjami na zdarzenie kryzysowe. 21 1. Kontakt z mediami w sytuacji kryzysowej Dyrektor szkoły współpracuje z Urzędem Miasta i Szkolnym Zespołem Kryzysowym w przygotowywaniu oficjalnych komunikatów dla mediów; Dyrektor szkoły wyznacza osobę spośród personelu szkoły lub zespołu kryzysowego odpowiedzialną za kontakt z dziennikarzami; Wyłącznie osoba wyznaczona przez dyrektora szkoły przekazuje informacje do mediów; Dyrektor szkoły wyznacza miejsce, z którego będą udzielane informacje podczas kryzysu; Należy zwróć uwagę, aby dziennikarze otrzymywali informacje od wyznaczonego personelu i nie „werbowali” rozmówców spośród uczniów. 2. Procedura postępowania w sytuacji stwierdzenia lub podejrzenia, że uczeń jest na terenie szkoły pod wpływem alkoholu, narkotyków, dopalaczy, leków (użytych do celów pozamedycznych) lub innych substancji psychoaktywnych. Pracownicy szkoły podejmują następujące działania: - w razie konieczności zapewniają uczniowi opiekę medyczną, - bezzwłocznie zawiadamiają rodziców, - ustalają jak najbliższy termin spotkań z uczniem i jego rodzicami (osoba odpowiedzialna – wychowawca), - prowadzą rozmowę z uczniem (wychowawca i pedagog szkolny), - pedagog szkolny, psycholog lub osoba przygotowana do działań interwencyjnych wspólnie z wychowawcą prowadzą rozmowę z rodzicami, w czasie której wspólnie ustalają dalsze działania wobec dziecka, zasady współpracy między rodzicami a szkołą oraz możliwość uzyskania pomocy specjalistycznej, - uczeń w obecności rodziców podpisuje kontrakt, w którym zobowiązuje się do zaprzestania używania substancji psychoaktywnych i przestrzegania określonych w kontrakcie reguł zachowania, nadzór nad wypełnieniem kontraktu przez ucznia sprawują rodzice i wychowawca, - powyższe działania są podjęte również w przypadku ucznia, u którego stwierdzono posiadanie i udostępnianie alkoholu, narkotyków, dopalaczy, leków (których posiadanie budzi wątpliwości nauczycieli.), - uczniów mających poważniejsze problemy związane z używaniem i nadużywaniem substancji psychoaktywnych szkoła kieruje, w porozumieniu z rodzicami, do odpowiedniej placówki specjalistycznej. 3.Procedura postępowania w sytuacji stwierdzenia lub podejrzenia, że uczeń stosuje przemoc psychiczną lub fizyczną w stosunku do innych osób. Pracownicy szkoły podejmują następujące działania: - wychowawca lub nauczyciel będący świadkiem zdarzenia bezzwłocznie zawiadamia rodziców i dyrekcję szkoły o zaistniałej sytuacji, - w razie konieczności ofierze zapewnia opiekę medyczną lub psychologiczną, ustala się najbliższy termin spotkania z ofiarą zajścia, agresorem, rodzicami obojga (osoba odpowiedzialna – wychowawca). 22 - pedagog psycholog lub osoba przygotowana do działań interwencyjnych wspólnie z wychowawcą prowadzą rozmowę z rodzicami i uczniami, w czasie której ustalają zasady funkcjonowania dzieci, między którymi doszło do konfliktu oraz zasady współpracy między rodzicami a szkołą, - uczeń w obecności rodziców podpisuje kontrakt, w którym zobowiązuje się do zaprzestania używania przemocy, - nadzór nad wypełnieniem kontraktu przez ucznia sprawuje wychowawca i rodzice, u- czniów mających poważne problemy emocjonalne szkoła kieruje w porozumieniu z rodzicami do odpowiedniej placówki specjalistycznej, - po wyczerpaniu powyższych kroków, w przypadku notorycznie powtarzających się agresywnych zachowań ucznia lub ciężkiego uszkodzenia ciała, dyrekcja szkoły podejmuje decyzję o powiadomieniu policji i dalszym postępowaniu. 4.Procedura postępowania w sytuacji stwierdzenia lub podejrzenia wagarów. Wychowawca podejmuje następujące kroki: - przeprowadza rozmowę z uczniem w celu ustalenia przyczyn nieobecności w szkole, - kontaktuje się z rodzicami w celu potwierdzenia informacji uzyskanych od ucznia, - w przypadku kolejnych powtarzających się nieusprawiedliwionych nieobecności wychowawca kontaktuje się z pedagogiem szkolnym w celu ustalenia dalszego postępowania. W kolejności: rozmowa ucznia z pedagogiem szkolnym, spotkanie rodziców, pedagoga, wychowawcy i ucznia, w celu zawarcia kontraktu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na konsekwencje złamania zawartej umowy, - nadzór nad wypełnieniem kontraktu przez ucznia sprawuje wychowawca i rodzice, - w przypadku złamania kontraktu, skierowanie ucznia na rozmowę profilaktyczno – ostrzegawczą do Powiatowej Komendy Policji lub w razie podejrzenia zaburzeń psychicznych – do psychologa szkolnego lub odpowiedniej poradni specjalistycznej, - jeżeli zachowanie ucznia nie ulegnie poprawie dyrektor szkoły kieruje sprawę do Sądu Rodzinnego i Nieletnich. 5. Procedura postępowania w sytuacjach kryzysowych (m.in. zagrożenie życia, próba samobójcza): Rozmowa wychowawcy (lub nauczyciela) z uczniem w przyjaznej, sprzyjającej atmosferze. Tworzenie zespołu wsparcia, pomocy, w skład którego wchodzą: wychowawca, pedagog szkolny, psycholog szkolny oraz inni nauczyciele (w miarę potrzeby). Zespół ocenia stopień zagrożenia, rozpoznaje sytuację kryzysową. Nawiązuje kontakt z rodzicami, ustala termin spotkania. Zespół przekazuje rodzicom spostrzeżenia na temat funkcjonowania dziecka w szkole i zaobserwowanych trudności. Ustala z rodzicami możliwe sposoby rozwiązania trudności oraz formy współpracy z nauczycielskim zespołem klasowym. 23 W razie potrzeby udostępnia adresy instytucji pomocowych. Zespół interwencyjny z nauczycielskim zespołem klasowym udzielają pozytywnego wsparcia dziecku w środowisku szkolnym i monitorują jego zachowanie. Zespoły mogą podjąć następujące działania wspierające: dowartościowanie, dostrzeganie mocnych stron, organizowanie grupowych form współpracy, w miarę możliwości i chęci dziecka przydzielanie określonych dodatkowych zadań mających na celu wzmocnienie poczucia własnej wartości. 6. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel ( inny pracownik szkoły) zauważy, że uczeń pali papierosy, e-papierosy. Nauczyciel interweniujący powinien poinformować o tym fakcie wychowawcę klasy lub pedagoga /psychologa. Wychowawca (w porozumieniu z pedagogiem/psychologa) wzywa do szkoły rodziców /prawnych opiekunów ucznia i przekazuje im informację o fakcie palenia papierosów przez dziecko. Rozmowa odbywa się w obecności pedagoga lub psychologa szkoły. Rodzic zobowiązuje się do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. Pedagog przeprowadza rozmowę profilaktyczno - ostrzegawczą z uczniem. Uczeń zobowiązuje się w formie pisemnej do niepalenia papierosów. W przypadku notorycznego łamania zakazu palenia papierosów traktowanego jako demoralizacja decyzją dyrektora szkoły sprawa zostaje przekazana odpowiednim organom ( sąd rodzinny). 7. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk. 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, wzywa policję. 3. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 8. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie leki(używane do celów pozamedycznych), narkotyki, dopalacze. Nauczyciel interweniujący w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. O swoich spostrzeżeniach nauczyciel interweniujący powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów 24 ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości plecaka, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel interweniujący dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. 9.Procedura postępowania wobec ucznia sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: Nauczyciel interweniujący niezwłocznie powiadamia pedagoga i dyrektora szkoły, Wspólnie z pedagogiem ustala okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia, Przekazuje sprawcę (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) wychowawcy lub pedagogowi pod opiekę, Wychowawca powiadamia rodziców ucznia - sprawcy, Niezwłocznie w porozumieniu z dyrektorem powiadamia policję, w przypadku gdy sprawa jest z kategorii przestępstw z kodeksu karnego ściganych z urzędu lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana, Nauczyciel interweniujący, wychowawca lub pedagog zabezpiecza ewentualne dowody przestępstwa lub przedmioty pochodzących z przestępstwa i przekazuje je policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). 10.Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego: Nauczyciel interweniujący pozostawia poszkodowanego ucznia pod opieką pielęgniarki, która udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnia mu pomoc poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń. Nauczyciel interweniujący niezwłocznie powiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły. Wychowawca powiadamia rodziców ucznia. Wychowawca w porozumieniu z dyrektorem niezwłocznie wzywa policję w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. 11.Procedury usprawiedliwiania nieobecności uczniów oraz egzekwowania systematycznego uczęszczania na zajęcia szkolne. Nauczyciele prowadzący zajęcia lekcyjne bezwzględnie odnotowują wszystkim nieobecnym na zajęciach uczniom nieobecność w dzienniku. 25 Na pierwszym organizacyjnym zebraniu z rodzicami należy przedstawić procedury związane z nieobecnościami w szkole. Rodzice składają wzór podpisu w dzienniczku, który widniał będzie pod usprawiedliwieniem. Uczniom uczestniczącym w zawodach sportowych, bądź konkursach przedmiotowych odbywających się w czasie zajęć lekcyjnych nie zaznacza się nieobecności, lecz wpisuje się odpowiednio informację „zawody”, „konkurs” (wpisu dokonuje wychowawca klasy lub nauczyciel odpowiadający za organizację zawodów sportowych, konkursów przedmiotowych). Uczeń zwalniany z lekcji w trakcie ich trwania musi przedstawić pisemną prośbę rodziców zapisaną w dzienniczku ucznia. Ucznia zwalnia wychowawca a w przypadku jego nieobecności nauczyciel przedmiotu. Nauczyciel zwalniający odnotowuje zwolnienie w dzienniku lekcyjnym i podpisuje w dzienniczku. W przypadku uskarżania się dziecka na złe samopoczucie nauczyciel kontaktuje ucznia z pielęgniarką szkolną . Jeżeli według oceny pielęgniarki szkolnej stan zdrowia ucznia jest zły nauczyciel lub pielęgniarka wzywa rodziców/opiekunów prawnych i powierza dziecko ich opiece. W przypadku gdy rodzice nie mogą odebrać dziecka, a stan zdrowia zagraża życiu wzywane jest pogotowie. W takim przypadku o zaistniałej sytuacji informuje się dyżurującego dyrektora. Wychowawca w terminie do 5 dni od zakończenia nieobecności ucznia w szkole usprawiedliwia je na postawie wpisu w dzienniczku potwierdzonego podpisem rodzica. Dopuszczalne jest usprawiedliwianie nieobecności przez rodzica ustnie. Po upływie podanego terminu godziny pozostają nieusprawiedliwione. Rodzic jest zobowiązany ściśle współpracować z wychowawcą w celu kontroli frekwencji ucznia a w przypadku przedłużającej się nieobecności (powyżej 2 dni) poinformować wychowawcę. Wychowawca w przypadku braku informacji o przyczynach przedłużającej się nieobecności jest zobowiązany do kontaktu z rodzicami. Wychowawca na bieżąco podlicza frekwencję i uzupełnia miesięczne zestawienie nieobecności uczniów w dzienniku. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń nadal nie realizuje obowiązku szkolnego zostaje uruchomiona procedura wyegzekwowania realizacji obowiązku szkolnego zgodnie z Dz.U.36.poz.161 z 1991, Dz.U .Nr 96 z 7 września 1991 ze zmianami. 12.Procedura postępowania w przypadku złamania zakazu używania telefonów komórkowych na terenie szkoły. Podczas lekcji obowiązuje zakaz korzystania z telefonów komórkowych. Złamanie zakazu używania telefonów komórkowych obejmuje: inicjowanie i odbieranie połączeń, wysyłanie i odbieranie wiadomości sms, mms i innych, nagrywanie i odtwarzanie, fotografowanie. 26 W przypadku stwierdzenia, iż uczeń złamał zakaz korzystania z telefonu komórkowego podczas zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych nauczyciel żąda od ucznia łamiącego zakaz, wyłączenia telefonu oraz przekazania go nauczycielowi. Nauczyciel dokonuje w zeszycie uwag notatki informującej o zdarzeniu. Nauczyciel informuje ucznia o sposobie odebrania telefonu przez rodziców. Nauczyciel interweniujący przekazuje telefon do sekretariatu szkoły lub wychowawcy klasy. Rodzic może odebrać telefon z sekretariatu szkoły lub na spotkaniu z wychowawcą. W przypadku odmowy przekazania telefonu przez ucznia, nauczyciel dokonuje w zeszycie uwag notatki informującej o zdarzeniu, informuje ucznia o możliwości obniżenia oceny z zachowania; wychowawca zawiadamia o zaistniałej sytuacji rodziców ucznia. Nagminne łamanie zakazu używania telefonów komórkowych w szkole ma wpływ na ocenę zachowania. 13. Procedura reagowania – Żałoba po śmierci ucznia (za wyjątkiem śmierci samobójczej) Dyrektor informuje o sytuacji nauczycieli, wychowawców; Pedagog/psycholog przypomina (podaje) zasady kierowania dyskusją z elementami odreagowania z uczniami, na potrzeby godzin wychowawczych, innych lekcji (daje materiały instruktażowe); Wychowawca informuje uczniów na forum klasy; (opowiada o okolicznościach śmierci, uwzględniając życzenia rodziny zmarłego); Jeśli istnieje taka potrzeba należy stworzyć warunki uczestniczenia w ceremoniach pogrzebowych, uroczystościach o charakterze „wspominkowym” itp.; Wychowawca ocenia potrzeby – monitoruje stan psychiczny uczniów ze szczególnym uwzględnieniem reakcji stresu pourazowego, zwraca uwagę na uczniów, u których stwierdza szczególnie ostry lub chroniczny przebieg reakcji; Wychowawca pozostaje w stałym kontakcie z pedagogiem/psychologiem szkolnym lub specjalistą z PPP; Wychowawca, po konsultacji z pedagogiem /psychologiem organizuje – spotkanie, którego celem jest wymiana doświadczeń związanych ze zdarzeniem, mobilizacja indywidualnych sposobów radzenia sobie ze skutkami zdarzenia, udzielanie informacji o dalszych planach, działaniach, konsekwencjach, a także monitorowanie stanu emocjonalnego poszkodowanych. Nauczyciel dokonuje w zeszycie uwag notatki informującej o zdarzeniu. Nauczyciel informuje ucznia o sposobie odebrania telefonu przez rodziców. Nauczyciel interweniujący przekazuje telefon do sekretariatu szkoły lub wychowawcy klasy. Rodzic może odebrać telefon z sekretariatu szkoły lub na spotkaniu z wychowawcą. W przypadku odmowy przekazania telefonu przez ucznia, nauczyciel dokonuje w zeszycie uwag notatki informującej o zdarzeniu, informuje ucznia o możliwości obniżenia oceny z zachowania; wychowawca zawiadamia o zaistniałej sytuacji rodziców ucznia. Nagminne łamanie zakazu używania telefonów komórkowych w szkole ma wpływ na ocenę zachowania. 27 13. Procedura reagowania – Żałoba po śmierci ucznia (za wyjątkiem śmierci samobójczej) Dyrektor informuje o sytuacji nauczycieli, wychowawców; Pedagog/psycholog przypomina (podaje) zasady kierowania dyskusją z elementami odreagowania z uczniami, na potrzeby godzin wychowawczych, innych lekcji (daje materiały instruktażowe); Wychowawca informuje uczniów na forum klasy; (opowiada o okolicznościach śmierci, uwzględniając życzenia rodziny zmarłego); Jeśli istnieje taka potrzeba należy stworzyć warunki uczestniczenia w ceremoniach pogrzebowych, uroczystościach o charakterze „wspominkowym” itp.; Wychowawca ocenia potrzeby – monitoruje stan psychiczny uczniów ze szczególnym uwzględnieniem reakcji stresu pourazowego, zwraca uwagę na uczniów, u których stwierdza szczególnie ostry lub chroniczny przebieg reakcji; Wychowawca pozostaje w stałym kontakcie z pedagogiem/psychologiem szkolnym lub specjalistą z PPP; Wychowawca, po konsultacji z pedagogiem /psychologiem organizuje – spotkanie, którego celem jest wymiana doświadczeń związanych ze zdarzeniem, mobilizacja indywidualnych sposobów radzenia sobie ze skutkami zdarzenia, udzielanie informacji o dalszych planach, działaniach, konsekwencjach, a także monitorowanie stanu emocjonalnego poszkodowanych. Wychowawca wraz z pedagogiem /psychologiem ułatwia kontakt ze specjalistami z placówek wsparcia zewnętrznego. 14.Procedura reagowania – konieczność zawiadomienia o śmierci ucznia. O śmierci ucznia lub nauczyciela, która miała miejsce na terenie szkoły lub w związku z zajęciami szkolnymi, wycieczkami, koloniami itp. powinien poinformować rodzinę dyrektor szkoły lub osoba upoważniona (jednak musi ona bezpośrednio kojarzyć się z administracją szkolną). Dotyczy to sytuacji, kiedy jest na to czas. Pozostałe przypadki pozostają w gestii policji, lekarzy, psychologów itp. W sytuacji, gdy wyznaczona osoba nie czuje się na siłach do konfrontacji z ekstremalnymi emocjami przeżywanymi przez rodzinę, która doświadczyła śmierci np. dziecka, wówczas zadanie to powinien przejąć na siebie psycholog lub pedagog. Powiadamianie o śmierci zawsze powinno się odbywać twarzą w twarz. Należy unikać powiadamiania za pomocą telefonu lub poczty, jeśli jest to tylko możliwe. Powiadamianie o śmierci musi spełnić następujące warunki: - dostarczyć niezbędnych informacji; - udzielić pierwszego wsparcia dla ofiar; - ochronić godność; - okazać szacunek wobec ofiary jak i powiadamianej rodziny. Powiadomienie powinno odbyć się w czasie możliwie jak najkrótszym od ustalenia tożsamości ofiary i ustalenia tożsamości osób mu najbliższych. 28 Przed powiadomieniem należy zebrać informacje o relacjach ofiary z osobą powiadamianą, o stanie zdrowia osoby powiadamianej (zwłaszcza choroby serca, krążenie, cukrzyca itp.), które są istotne do przewidywania sposobu reakcji osoby powiadamianej. Osoby powiadamiane mogą reagować w sposób bardzo emocjonalny, mogą potrzebować pierwszej pomocy. Warto przygotować sobie wsparcie pogotowia medycznego, żeby umożliwić w razie potrzeby, natychmiastową interwencję lekarską. Powiadomienie o śmierci powinno odbywać się przez co najmniej dwie osoby. Jedna udziela informacji, druga zaś obserwuje reakcje osoby powiadamianej. Powiadomienie powinno odbyć się na terenie przyjaznym osobie powiadamianej. Zawiadomienie powinno być możliwie jak najprostsze, bez dorabiania różnych historii.ne miejsce (gabinet lekarski, gabinet psychologa/pedagoga); na ile to możliwe, nie rozpowszechnia w szkole informacji o zdarzeniu; informuje o zdarzeniu dyrekcję szkoły, wychowawcę, pedagoga/psychologa; zawiadamia pogotowie ratunkowe (999, 112) nie skupia się na rozstrzyganiu, czy to jest psychoza, czy nie – pozostawiamy to lekarzom. jeżeli uczeń wraca po leczeniu szpitalnym należy przygotować do tego klasę – np. przeprowadzić zajęcia edukacyjne na temat: „Czym jest choroba psychiczna” (jeżeli fakt choroby jest ogólnie znany); jeżeli uczeń sobie tego nie życzy – nie informować klasy; wziąć pod uwagę skutki uboczne leczenia i choroby przy określaniu wymagań wobec ucznia; konsultować postępowanie z lekarzem oddziałowym, na którym leczy się uczeń, który to lekarz jednak nie musi udzielić informacji; udzielić elementarnego wsparcia rodzicom, w tym wskazać możliwość skorzystania z form pomocy dostępnych w PPP, PZP, przyszpitalnych grupach wsparcia. 16.Procedura reagowania: incydent bombowy. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję - tel. 997 lub 112. powiadomić dyrektora szkoły, który przeprowadza ewakuację i powiadamia odpowiednie służby; w przypadku nieobecności dyrektora nauczyciel prowadzący zajęcia podejmuje działania leżące w gestii dyrektora. Symptomy wystąpienia zagrożenia: Podstawową cechą terroryzmu jest to, iż nie ma wyraźnych znaków ostrzegawczych o możliwości wystąpienia zamachu lub są one trudno dostrzegalne. Zainteresowania i uwagi wymagają: rzucające się w oczy lub po prostu nietypowe zachowania osób; pozostawione bez opieki przedmioty, typu: teczki, paczki, pakunki itp.; 29 osoby wyglądające na obcokrajowców; osoby ubrane nietypowo do występującej pory roku; samochody, a w szczególności furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach, tj. w pobliżu kościołów, synagog, meczetów lub miejsc organizowania imprez masowych i zgromadzeń. O swoich spostrzeżeniach informujemy: służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo obiektu lub policję. Ogłoszenie alarmu bombowego oraz procedury postępowania w czasie zagrożenia bombowego: Do czasu przybycia policji akcją kieruje administrator obiektu, terenu lub osoba odpowiedzialna za jego bezpieczeństwo. Na miejsce zagrożenia incydentem bombowym należy wezwać służby pomocnicze, takie jak pogotowie ratunkowe, straż pożarną, pogotowie gazowe, pogotowie wodno-kanalizacyjne, pogotowie energetyczne. Po przybyciu policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona dalsze kierowanie akcją. Należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów. Przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia „bomby”, użytkownicy pomieszczeń służbowych powinni sprawdzić swoje miejsce pracy i jego bezpośrednie otoczenie, pod kątem obecności przedmiotów nieznanego pochodzenia. Pomieszczenia ogólnodostępne (korytarze, klatki schodowe, windy, toalety, piwnice, strychy) oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu, sprawdzają i przeszukują osoby wyznaczone lub służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji. Podejrzanych przedmiotów nie wolno dotykać! O ich lokalizacji należy powiadomić administratora oraz osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo. Po ogłoszeniu ewakuacji, należy zachować spokój i opanowanie, pozwoli to sprawnie i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon. Po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu twojej pracy, należy je opuścić, zabierając rzeczy osobiste (torebki, siatki, nesesery itp.). Identyfikacja i rozpoznawaniem zlokalizowanego ładunku wybuchowego oraz jego neutralizacją zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane jednostki i komórki organizacyjne policji. Zasady zachowania się po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub groźbie podłożenia „bomby”: 1. Podczas działań, związanych z neutralizacją „bomby”, stosujemy się do poleceń policji. 2. Jak najszybciej oddalamy się z miejsca zagrożonego wybuchem. Po drodze informujemy o zagrożeniu jak największe grono osób, będących w strefie zagrożonej lub kierujących się w jej stronę. 3. Po ogłoszeniu alarmu i zarządzeniu ewakuacji niezwłocznie udajemy się do wyjścia, zgodnie ze wskazaniami administratora budynku lub wskazaniami upoważnionych osób. 30 Dostępna baza informacji na temat instytucji pomocowych znajduje się u dyrektora szkoły, w bibliotece szkolnej, w gabinecie pedagoga i psychologa szkolnego, w pokoju nauczycielskim (w biblioteczce podręcznej), na stronie internetowej szkoły. W przypadku rozwiązywania powyższych problemów niezbędna jest ścisła współpraca wychowawcy z rodzicami, uczniem, pedagogiem szkolnym lub psychologiem. Brak współpracy ze szkołą ze strony rodziców spowoduje zgłoszenie sprawy do Sądu Rodzinnego. 7. BADANIE EFEKTÓW DZIAŁANIA PROGRAMU - EWALUACJA Monitorowanie, ewaluację i wnioski do dalszej pracy przygotowuje i opracowuje zespół zadaniowo – problemowy ds. profilaktyki szkolnej. Przyjmuje się następujące sposoby ewaluowania działań profilaktycznych: wywiady i ankiety na temat odbioru programu przez uczniów, rodziców i nauczycieli; kwestionariusze dla nauczycieli i rodziców na temat skuteczności programu profilaktyki; obserwacja zmian w zachowaniu uczniów po wdrożeniu programu; analiza i wnioski płynące z zachowania uczniów w toku realizacji programu; stałe monitorowanie zachowania uczniów. 31