Obronić społeczeństwo obywatelskie w Kazachstanie: zalecenia

Obronić społeczeństwo obywatelskie w Kazachstanie: zalecenia

Fundacja Otwarty Dialog
Al. J. Ch. Szucha 11a/21
00-580 Warszawa
T: +48 22 307 11 22
Obronić społeczeństwo obywatelskie
w Kazachstanie: zalecenia Fundacji w
ramach raportu Wysokiego
Komisarza Narodów Zjednoczonych
do spraw Praw Człowieka.
W kwietniu 2015 roku Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka zainicjował przeprowadzenie
konsultacji na temat opracowania rekomendacji, mających na celu stworzenie
korzystniejszego środowiska dla działań społeczeństwa obywatelskiego. Na podstawie
materiałów otrzymanych od organizacji broniących praw człowieka i krajów ONZ w kwietniu
2016 roku został opublikowanyraport Wysokiego Komisarza.
W ciągu ostatnich 5 lat nastąpiło krytyczne zwężenie przestrzeni dla działań społeczeństwa
obywatelskiego w postsowieckich państwach niedemokratycznych. Dlatego Fundacja Otwarty
Dialog podkreśliła znaczenie inicjatywy Wysokiego Komisarza ONZ i przedstawiła raport, który
opiera się na doświadczeniach komunikacji ze społeczeństwem obywatelskim w Kazachstanie.
Fundacja jest wdzięczna za rozpatrzenie i publikację niniejszego raportu, a także za
wykorzystanie niektórych pomysłów z raportu w końcowym dokumencie Wysokiego Komisarza.
W raporcie Fundacja zaznacza, że kazachstańskie ustawodawstwo i środowisko polityczne są
niekorzystne dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Aktywiści są na różne sposoby
dyskryminowani – poprzez areszty, oskarżenia, zakaz przeprowadzania demonstracji itp. Władze
przeszkadzają niezależnym mediom w rozwoju, ograniczając działalność źródeł informacyjnych,
niezbędnych dla działalności społeczeństwa obywatelskiego.
Władze Kazachstanu wspierają organizacje zajmujące się usługami publicznymi i projektami
społecznymi, ale nie wspiera projektów związanych z obroną praw człowieka, edukacją
polityczną, praworządnością, reformami rządowymi itd. Kazachstan obawia się także wpływu
niezależnych organizacji pozarządowych, które są finansowane przez zagranicznych darczyńców.
W porozumieniu z Wysokim Komisarzem ONZ, Fundacja Otwarty Dialog wysunęła swój projekt
zaleceń dla Kazachstanu w sprawie ochrony społeczeństwa obywatelskiego, a mianowicie:
- Zmniejszenie liczby biurokratycznych wymogów dotyczących rejestracji i działalności
organizacji społecznych, partii politycznych i wspólnot religijnych;
- Usunięcie z ustawy o stowarzyszeniach publicznych zakazu istnienia nieformalnych
stowarzyszeń;
- Wykluczenie z kodeksu karnego artykułu o interwencji stowarzyszeń publicznych w działalności
organów państwowych i zniesienie pojęcia "lider stowarzyszenia publicznego", które działa jako
czynnik obciążający;
- Dekryminalizacja artykułu o zniesławieniu i rozpowszechnianiu fałszywych informacji;
- Przerwanie praktyki wywierania nacisku, nękania i zastraszania, aresztowań działaczy
społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy;
- Odstąpienie od wymagań o ekstradycję polityków opozycyjnych, którzy finansowali i wspierali
opozycję, oraz działaczy społeczeństwa obywatelskiego w Kazachstanie;
- Stosowanie się do zaleceń społeczności międzynarodowej w sprawie uwolnienia więźniów
politycznych;
- Określanie priorytetów dla ogólnopaństwowych projektów grantowych poprzez rzeczywiste
konsultacje publiczne na podstawie rzeczywistych potrzeb społeczeństwa.
Ponadto w raporcie zaznaczone są ogólne zalecenia co do zapewnienia rozwoju społeczeństwa
obywatelskiego w krajach postsowieckich z niskim poziomem demokracji, w szczególności:
- Wspieranie i rozwój sektora publicznego, ponieważ da to możliwości krytyki społecznej i
politycznej;
- Publiczna krytyka obecnego systemu lub rządowych organów politycznych nie może być
podstawą do oskarżenia społeczeństwa obywatelskiego. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego
nie jest możliwy bez gwarancji wolności zgromadzeń i wolności słowa;
- Zachęcanie do uczestnictwa i uwzględnianie poglądów społeczeństwa obywatelskiego we
wszystkich etapach procesu podejmowania decyzji publicznych. Promowanie inicjatywy i
komentarzy społeczeństwa obywatelskiego podczas omawiania projektów ustaw;
- ONZ, UE, OBWE, PACE, a także rządy i parlamenty państw demokratycznych powinny wspierać
organizacje pozarządowe broniące praw człowieka, członkowie których często ryzykują swoim
życiem w obronie wartości praw człowieka i demokracji. Stała komunikacja ze społeczeństwem
obywatelskim będzie sprzyjać obiektywnemu informowaniu dyplomatów i polityków o sytuacji w
krajach niedemokratycznych, a także umożliwi zapobieganie konfliktom zbrojnym.
Tekst raportu oraz pełną listę rekomendacji Fundacji Otwarty Dialog można znaleźć na stronie
Urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka:
http://www.ohchr.org/Documents/AboutUs/CivilSociety/ReportHC/6_OpenDialogue.pdf
Aby uzyskać więcej informacji, prosimy o kontakt:
Igor Savchenko - [email protected]
Lyudmila Kozlovska - [email protected]
Fundacja Otwarty Dialog
facebook.com/OpenDialogFoundation | [email protected] | www.odfoundation.eu