PONTES-Agentur

Wydanie specjalne
Maj 2004
PONTES - uczenie się w Europie i dla Europy
Budowanie mostów w Euroregionie Nysa
PONTES sieć w procesie rozszerzenia Unii
Europejskiej
Po wielu latach jest już w końcu tak daleko, że
1 maja Polska i Cz echy zostaną przyjęte do
Unii Europejskiej. Wraz z nimi zostanie
przy jęty ch jednocz eśnie sześ ć państw
Europy Środkowo-wschodniej, jak również
Cypr i Malta.
Unia Europejska stanie się więks za. Jest to
największe rozszerzenie Unii od czasu jej
powstania. Ludzie z Euroregionu Neiße-NisaNysa już od dawn a przygotowywali się do
tego poszerzenia. Przy tym, my Wschodni
Niemcy, jesteśmy nie zbyt długo członkami
Unii Europejskiej.
Krótkie spojrzenie 14 lat w przeszłość. Mury
upadły, dla ludzi t ego regionu nie tylko na
gran icy z RFN, lecz także na granicy z
sąsiadami, Polską i Czechami. Sz czególnie z
Pola kami był kont akt od lat 80-t ych bardzo
ogra niczony. Dzięk i politycznym przełomom
w N iemczech i r ównież w całej Europie
W s ch o d n ie j zm ie n ił a s i ę sy t u a cj a
diametralnie. Ludzie z Niemiec Wschodnich
stali się dzięki ponownemu zjednoczeniu
Niemiec obywatelami Unii Europejskiej, bez
długich negocjacji. Dla ludzi zamie szkujących
teren graniczny zostały ułatwione kontakty z
Pola kami i Czechami. Powoli zbliżano się do
siebie, wychodząc ponad grani ce państw.
Rozmowy i dysk usje, wymiana różnych
p o gl ą d ów ( ró w n ie ż n a ż
ycie) i doświadczeń umacniały t o zbliżanie.
Osobiste inicjatywy odgrywały na początku
znac zącą rolę. Następnie zostały stworzone
inst ytucje i orga nizacje, które c elowo
popierają przekra czające granice ws pół
działanie. Polska i Czechy dostrz egły swoją
pers pektywę w Unii Europejskiej i starały się o
pr z yj ęc ie do n iej. To s po wod owa ło
inten syfikację wspó łpracy, powsta ły wspólne
proj ek ty i wizje. Zostały roz budowane,
prze kraczające granice, sieci powiązań,
dzięki którym została skoordynowana i
przeforsowana ws półpraca. Tak a właśnie
niemiecko-polsko-c zeska sieć kryje się pod
proj ektem „PONTES - uczenie się w Europie i
d la E ur op y. B u do wa n ie mo s t ó w w
Euroregionie Nysa.”
PONTES popiera w Euroreg ionie NeißeNisa-Nysa uczen ie się w ciągu całego życia .
Dzięki temu PONTES łączy mostem nie tylko
różne infrastruk tury ks ztałc enia w tym
re gionie, lecz tak że ludzi tutaj ż yjących. Sieć
PONTES widzi ro zszerzenie Unii Europejskiej
na wschód jako k luczowy moment rozwojowy
i ja ko szansę na p rzyszłość dla te go regionu.
Highlights
Uc zen ie się w ci ągu
cał ego życia w s ercu
z je dnoc zon e j Eu r opy
Uczące s ię regiony pod
znakiem rozszerzenia UE
............. .........................s trona 2
5 pytań do...
Robert Schiller, urodzony w Polsce,
wychowany w Niemczech i żyjący w
Czechach..............................strona 3
Pr zyszłość leży w ś rodku
Eu ropy...
Dyskusja z trzema kierownikami
Euroregionu Neiße-NisaNysa................................strona 4
W międzyczasie współpracuje w sieci ponad
200 partnerów z Polski i Czech. Różne
projekty, które popierają ucz enie się w
Eu roregionie, s ą przez nic h ws pólnie
re alizowane. Są to projekty kształcenia z
ró żnych dziedzin , w skład których wchodzą
m. in.: kształcenie zawodowe, polepszenie
umiejętności językowych w prz edszkolach i
szkołach, powst anie regionalnej platformy
ks ztałcenia w internec ie, c zy budowa
przekraczającej granice strategii „Lernstrasse Enerigie”. Tym lub innym przykładom
skutecznej, pona d granicznej współpracy w
dziedzinie eduk ac ji jest poświęcone to
sp ecjalne wydanie biuletynu in formacyjnego z
okazji rozszerzenia Unii Europejskiej.
Ch ce ono doda ć odwagi i zaprosić do
wy k or z ys t an ia wy ni k a ją c yc h d zięki
poszerzenia UE szans i możl iwości. Tylko
wspólnie z nas zymi polskimi i czeskimi
są siadami może rozwinąć się uczący się
re gion w sercu Eu ropy.
Agen cja PONTES
S ł owa cja pr zed prz y s tąpieniem do UE
Wy wiad z Magd ą Vasaryova,
a m b s a d o r S ł ow a c j i w
Warszawie....................strona 11
Pozostałe do tematu
kształcenie
„To jest tak jakby inwestowało
się w dom; je dnak jest to jeszcze
leps ze, pon ieważ mo żna to
zabrać ze sob ą.”
Barry McGaw
dyrektor OECD do spraw kształ
cenia przez uczenie się w ciągu
całego życia
w ww . po n t es - p o n t e s. d e
1
Wydanie specjalne
Maj 2004
Uczenie się w ciągu całego życia w sercu zjednoczonej Europie
Wyzwania i szanse dla przekraczającego granice uczącego się regionu PONTES
Dyrektor rządu Klaus Uckel w sp rawie znaczeni a uczenia się w ciągu całego życia dla procesu poszerzenia UE.
Autor jest kierownikiem referatu „Uczenie się w ciągu całego życia” w Ministerstwie Badań i Nauki.
Klaus Uckel
Unia Europejska stoi obecnie przed najbardziej znacz ącym
rozszerzeniem w swojej histo rii: gdy w maju 2004 roku 8 p aństw
Europy Środkowo-Wschodniej, Cypr i Ma lta zostaną prz yjęte,
zostanie wykonany ogromny krok w kierunku stwo rzenia
wielkiego euro pejskiego obszaru stabilności i bezpieczeństwa,
dobrobytu i pokoju.
Stworzyć eur opejski obszar uczenia się przez całe ży cie
Już w marcu 2000 roku w Lizbonie Rada Eu ropejska ustan owiła
strategicz ny cel na najb liższe dzies ięciolecie. Je st to
utworzenie z UE obszar u gospodarczego, który b ędzie
najbardziej ko nkurencyjny, d ynamiczny i ba zujący na wie dzy, w
porównaniu do świata. Jed nym z istotnych komponent ów tej
strategii jest u czenie się w ciągu całego życia. Konkurency jność
i zdolność do zatrudniania stoi w obliczu zmian strukturalnych w
kierunku z gl obaliz owaneg o społeczeń stwa oparteg o na
wiedzy, z goto wością każde j jednostki do ciągłego douc zania
się. Nauka i kształcenie są zarówno wielkimi gospodarczymi
c zyn nik a mi wp ły wa jąc y mi n a z do lnoś ci n as z ego
społeczeństwa w przyszłości, jak również wymaganie m do
tego, aby ka żdy mógł przejść przez indywidualne zmiany
strukturalne. W listopadzie 2001 roku K omisja Europejska
sformułowała cel stworzenia „europejskiego obszaru uc zenia
się przez całe życie”, od te go czasu two rzy to „uczenie się”
czerwoną nić dla inicjatyw na poziom ie europejskim. W
Niemczech ju ż w roku 200 0 postawiono kamień milowy dla
uczenia się w ciągu całe go życia, uru chomiono pro gram
Ministerstwa Nauki i Badań (BMBF) „Uczenie towarzyszące
życiu dla każdego”. W centrum tej inicjatywy znajdu je się
program „Ucz ące się regiony - wspieranie p rzez sieć”.
Uczące się regiony jako st rategiczny instrument
Popieranie uczenia się przez całe życie oznacza inwesto wanie
w ludzi i ic h wiedzę, wspieranie nabytych umieję tności
bazowych i wyrówny wan ie drogi do innowacy jn ych i
elastycznych form uczenia. L udzie wszystkich grup wieko wych
powinni mieć równy i nieo graniczony do stęp do najwy ższej
jak ości ofert nauczania i różnorodn ości doświad czeń
naukowych. Ważnym, strat egicznym inst rumentem jest tutaj
koncepcja uczących się regionów, która łączy wyzwania
odnoszące s ię do ukształtowania przyszłego nauczania z
potencjałami i specyfikami regionu. Dzięki temu popie ranie
kształcenia na kierowane jest na rozwój regionalny. Tutaj daje
się przypisać popierany p rzez BMBF p rojekt „PONTES uczenie się w Europie i dl a Europy. Bu dowanie most ów w
Euroregionie Nysa.”
Szczególne s zanse regionu przygranicznego
Wraz z rozsz erzeniem UE 1 maja 2004 zostanie przesunię ty
region PONTES z dotychczasowego p ołożenia na z ewnę
trznej granicy UE do centrum zjednoczonej Europy. Dzięki temu
znajdzie się on w szczególnym punkcie, ponieważ chodzi tutaj o
rozwój wspó lnego, przyszłościowego ob szaru uczen ia się
przez całe życie w Europie.
Ak torzy projektu PONTES zauważyli położenie regionu na styku
trzech państw już w fazie planowania, co daje szcz ególne szanse dla
roz woju i zdobywa nia nowych dró g dla uczenia si ę przez całe życie,
jak i dla rozwoju u miejętności zam ieszkałych tutaj ludzi. Zostało to
prz yjęte jako pun kt wyjściowy dla zamiarów projektu. Należy
pod kreślić przy tym :
- szczególnie ko rzystne warunk i regionu dla połączenia treści
nauczania z po pieraniem umi ejętności języko wych i międzykulturowych (podczas przekraczających gran ice spotkań w
życiu codzienn ym, przy kształtowaniu wspólnych procesów
dotyczących p racy i nauki, itd .);
szansa utworzenia mostów m iędzy infrastruk turą nauczania
krajów sąsiadu jących poprzez stworzenie war unków
ramowych, dzięki którym mo żliwe będzie przenikanie się
systemów kszt ałcenia pochod zących z tych kr ajów.
Szc zególn ie dzię ki tym specy ficzny m podst awom, razem z
róż norodnymi potencjałami i europejskim wymiarem zdobył Uczący
się region PONTES szczególne uzn anie BMBF.
PONTES wyniki są godne naśla dowania
Osi ągnięte w ubi egłym roku wyniki dają przykład, jak należy
pos tępować. Polsc y i czescy partn erzy pracowali od samego począ
tku projektu aktyw nie nad innowacyjnymi przedsię wzięciami, taki mi
jak trójnarodowa s trategia „Lerns traße Energie”, wspólnota pracy
„Pedagogowie jęz yków sąsiedzki ch” lub budowa trójnarodowe go
kol egium zawodow ego EuroBit.
PONTES usytuował się już ja ko uznany partner
wspólnot
sam orządowych Eu roregionu Neiß e-Nisa-Nysa. Z ich wsparciem dla
inic jacji projektó w PONTES po stronie po lskiej i czesk iej
prz yczyniają się działacze PONTES do budowy wy kraczających poza
gra nice państw stru ktur w dziedzini e edukacji.
Życ zę działaczom sieci kształcenia PONTES dużo sukcesu przy
dal szym urzeczywi stnianiu ich wym agających zamiarów i zapraszam
ser decznie przede wszystkim naszy ch polskich i czeskich sąsiadów do
włączenia się ak tywnie do bu dowy przekrac zającego grani ce
Uc zącego się regio nu Oberlausitz-Dolnyśląsk, po to aby wspólnie
prz yczynić się do rozwoju europe jskiego obszaru uczenia się przez
cał e życie.
Info rmacje do program u
„Uczące się regiony wspieran ie
przez sieć”
www.lernende-regionen.info
2
w w w. p o n te s - po n t e s .d e
Maj 2004
Wydanie specjalne
5 pytań do Roberta Schillera, warsztat „Miejsce edukacji - region przygraniczny“
niemiecko-polsko-czeskie wspólne wzras tanie w Euroregionie Nysa
Robert Schiller jest praktykantem w PONTES-w arsztacie „Miej sce edukacji - region przygrani czny” i współpracuje nad
przekraczającą granicę strategią „ Lernstr aße Energie”. Urodzony w Polsce, wychowany w Niemczech i żyjący w Czechach
przedstawia agenc ji PONTES swój poglądna wspólne wzrastanie w Euroregionie Nysa.
Heike S chöbel
Urodził Pan się w Polsce, ży je Pan w Czec hach i kończy
Pan praktykę tutaj w Niemcze ch. Jest Pan ju ż europejskim
obywatelem. Co skłoniło Pana do tego kroku?
Aby można było to zrozumieć, muszę najpierw wyjaśnić, że
przed 13 laty wyemigrowałem wraz z rodzin ą do Niemiec.
Zdecydowałem się dzisiaj nie mieszkać w Niemczech.
Chciałem wyje chać z Niemie c, które już b ardzo dobrze
poznałem do naszego sąsiada Czech, byłem bardzo ciekawski
tego kraju, jego ludzi i kultury. Chciałem poznać Czechów.
Dzięki mojej prz eszłości nie bałem się zmienić moje miejsce
życia . Jednakże to chciałbym p odkreślić, całym sercem czuję
się w Niemczech , Polsce, Czech ach w Europie jak w domu.
Czego mogą nauczyć się nasi sąsiedzi od nas?
Tak, gdy się dobrze zacz nie przyglądać r egionom i pracy, którą
teraz rob ię, to jest to przede wszystkim p oziom kształce nia. W
Polsce i Czechach nie ma jeszcze t yle co w Niem czech
możliwości i ofert kszt ałcenia poza sz kołą. Poniewa ż tutaj
powstała taka sieć kształcenia jak PONTES, powinni się nasi
polscy i czescy sąsiedz i uczyć na przy kładzie PONTE S, jak
łączyć nośniki kształcenia i jak osi ągać takie sukcesy.
PONTES jest jak wizy tówka dla edukacji, trzeba ją tylko
wykorzystywać.
Jakie trudności musiał lub m usi Pan pokonywać w życiu
codziennym?
Gdy przybyłem do okręgu Obe rlausitz, na połączeniu trzech
państw, nie było mi ciężko zintegrować się ze spo łeczeństwem i
zostać zaakceptowany. Bardziej trudniejsze było dla mnie
pokonanie codziennych „technicznych spraw”.
Byłem codzien nie w drodze. Wła śnie przy budowie sieci
PONTES jest nakła d czasu bardzo duży, zw łaszcza kiedy
trzeba spędzić d użo godzin na granicy. I pytam siebie samego,
gdzie jest europejska integracja? Jednak myślę, że w
przyszłości i to się polepszy.
Ucz enie się oparte na przeżyciach strategia
„Lernstr aße Energie ”
Od marca 200 4 roku został u stalony przebie g wykraczające j
poza granice strategii „Lernst raße Energie”. 11 miejscowości
będzie wspierane przez najb liższe 3 lata przy rozbudowie
miejsc „uczenie oparte na prze życiach”
Miejsca „ uczen ie się
oparte n a przerzyciach”
1. Centrum o chrony przyrody
„Zittauer G ebirge” gGmbH
2. K o p a l n i a w ę g l a
b ru na t n eg o T ur ó w
(Polska)
3. „ Z w ią z e k p r z y j aci ó ł
obszaru Bogatyni” (Polska)
4. E l e k t r o w n i a T u r ó w
(Polska)
5. Wyspa Kul tury Einsiedel
6. A-Qua-Be gGmbH Görlitz
7. Ewangeli c ka Funda cja
Kultury Gö rlitz
8. Zw i ąze k G ó r n ic zy c h
Świadków Czasu BerzdorfOberlausitz e.V.
9. E n e rg o - e k o l o g i c z n e
miasto mo delowe OstritzSt. Marien thal
10. Bi bliot ek a ś ro dowisk a
Großhenn ersdorf e. V.
11. Związek te chniczny
pomnik i muzeum
Wraz z 1 majem 2004 roku Polska i Czechy zostaną
członkami UE. Jakie ważne z asady uprzejm ości powinni
koniecznie przestrzegać niem ieccy interes anci podczas
podjęcia konta ktu z polskimi lub czeskimi ins tytucjami?
Ważne jest, że by podczas, gd y niemiecka str ona wyobraża
siebie w Polsce albo w Czec hach nie pows tało przy tym
przekonanie, że Niemcy są mecenasem, wzgl. inicjatorem, a
polscy lub czescy partnerzy pow inni tylko współp racować, po to
aby otrzymać e uropejskie środ ki. To nie może się zdarzyć.
Partnerzy powinni być traktowani jak partnerzy i powinni
otrzymać prawo głosu. Poza ty m myślę nad t aką błahostką,
która jest bardzo ważna: w Pols ce podają sobie wszyscy dłoń
podczas powita nia. Albo, gdy się znają mówią s obie po prostu
„dzie ń dobry”, lub gdy się nie zn ają „dzień dobry , nazywam się
Schiller”. To jest taka typowa form a uprzejmości.
Czego możemy się nauczyć od naszych sąsiadów?
Tak, wszyscy lu dzie są tacy jacy są i to stwarza nam szansę
uczenia się od s iebie. Każdy widzi tą samą spra wę różnymi
oczami. Pogląd na rzeczy jest całkowicie różny w tych trzech
państwach, więc dlatego musimy nauczyć się t e różnice
rozpoznawać i akceptować. Pow inniśmy to widzieć nie jako
konflikt, jednak jako szansę. Po prostu rozumieć, jak nasi
sąsiedzi coś pos trzegają i się z tego uczyć.
P ONTES warsz tat „Miejsce na uki - region
przygraniczny”
Kontakt
Umweltbibliothek Großhennersd orf e.V.
A ndreas Schönfe lder
A m Sportplatz 3
0 2747 Großhenn ersdorf
Tel.: 049 - (0)35873 - 40 503
Fax: 049 - (0)35 873 - 30 921
E -Mail: [email protected] rg
w w w. p o n t e s - p o nt e s .d e
3
Maj 2004
Wydanie specjalne
Przyszłość w środku Europy
P ontes przeprowadził rozmowy na temat rozszer zenia UE na ws chód i
jego wpływu na nasz region z trzema kierownik ami Euroregionu NeißeNisa-Nysa. Przedstawiamy w skórcie te wywiady.
v.I.n.r: Iva Hübne rova (Czechy), Gerhard Watterott (Niemcy), Andrzej
J anowski (Polska )
Heike Schöbel
Co oczekują Państwo od Unii Europejskiej? Jakie szanse
dos trzegają Pańs two w rozszerzeniu UE n a wschód dl a
naszego regionu?
Iva Hübnerova:
Roz szerzenie UE n a wschód prz yniesie nam no we możliwości i
sza nse, zwłaszcza dla współpracy wykraczającej poza granice .
Dot yczy to wsz ystkich obszarów, a w sz czególnośc i
infrastruktury i tury styki. Będziem y mieli możli wość otrzymania
nowych środków unijnych. Te możliwości będ ą dostępne dla
wsz ystkich w przys złości.
Ger hard Watterott :
Euroregion umo żliwia w pie rwszej linii współpracę w
dziedzinach przyg ranicznych, kt óra wykracza poza te granice .
Roz szerzenie UE jest już „historią dokonaną”. O dbywa się ono
teraz na poziomie państw po między starą UE i nowym i
czło nkami i wspier a naszą pracę tutaj na miejscu. To znaczy, że
pole pszą się w przyszłości warunki dla współp racy w naszym
regi onie. To nie może być podważane przez nikogo. Myślę, że
to rozszerzenie doprowadzi do p owstania wspólnego obszaru
gos podarczego. Dzięki temu kraje członkowskie UE będą
mogły się do siebie zbliżać i dopa sowywać.
And rzej Janowski:
Wejście Polski do UE oznacza dla mnie nowe wyzwania, ja k
również możliwośc i urzeczywistn ienia nowych p omysłów i wizji.
Właśnie ja, jako kierownika Euro regionu Nysa, otrzymam nowe
zadania. W ostatnich 12 latach pracowaliśmy wszyscy bardzo
dob rze, przygotowaliśmy się na p oszerzenie UE. Teraz właśnie
wyk orzystamy te możliwości i nasza praca stanie się jeszcze
bard ziej wymagająca, np. zast anawialiśmy się na ostatnim
zebraniu, jak moż na dopasować nasz region strukturalnie do
nowych wyzwań, k tóre niesie ze sobą rozszerzenie.
Mob ilność, pode jmowanie pr acy w krajac h sąsiedzkic h,
wni oski o fundusze pomocowe są to wsz ystko aspekty,
któr e się zmienią. Jak oceni ają Państwo poziom współ
pra c y? Cz y z m ie ni ą si ę wa r unk i ra m ow e dl a
wyk raczających poza granice państw czynno ści?
And rzej Janowski:
Tak , na pewno zmienią się warunki, jednak to c o ważne jestdla
wsp ółpracy pozos tanie bez zmian. Są to przede wszystkim
ludz ie i instytucje, które właśnie t ą współpracę wykonują. Może
zos taną stworzone prawne ramy dla współpracy, tzn. przepisy.
Jednak jest to mniej ważne, wa żni są ludzie. Wykonywali on i
doty chczas tą prac ę wspaniale i b ędą to dalej ro bić, m.in. dzię ki
leps zym warunkom, które stworz y rozszerzenie UE.
4
Iva Hübnerova:
Dot ychczas powstało wiele partnerskich stosunków w
dziedzinie kształc enia. Jest to , myślę, bard zo ważne dla
przy szłości, ponie waż właśnie pr zez osobiste kontakty będzie
rozwijana współpr aca w tej dzie dzinie. Prawie przed rokie m
zdecydowaliśmy, ż e chcielibyśm y bardziej fors ować projekty i
czy nnośc i w dz iedzinie szk olnic twa i d oksz tałc ania .
Szc zególnie ważn e są dla nas przy tym dzieci i młodzież. On i
właś nie musz ą się dzięki ty m projektom zapoznać z
Eur oregionem Ne iße-Nisa-Nysa i z ludźmi tutaj żyjącymi,
przede wszystkim z innych stro n. To wszystko ma trochę do
czyn ienia z regi onalną identy fikacją. W z wiązku z tym
opie kujemy się obecnie w Czech ach pracą dyp lomową, która
zaj muje się is t ni en iem c zes ko -nie mi e c kiej wspó
łpra cy w dziedzinie szkolnictwa.
Poz a tym założyliśmy nową gr upę ekspertów „kształcenie ”
Eur oregionu. Tutaj działa również agencja P ONTES, dzię ki
której ws półprac a powinna stać się jes zcze bardzie j
intensywna. Właśn ie ta grupa ek spertów jest o dpowiedzią na
zbliż ające się nowe warunki ra mowe. Dla ic h pracy mogą
ocz ywiście zostać zastosowane nowe środki f inansowe. I tak
mogą w przyszłośc i wszystkie tr z y strony korzys tać z programu
Inte rreg IIIa. Dzię k i temu polepsz y się możliwość realizowania
proj ektów, mogą być przeprow adzane nowe projekty, jak
również rozwijane innowacyjne treści i metody. Jednym z
moż liwych celów mogłoby być połączenie trz ech systemów
szkolnictwa. Myślę tutaj o wzaje mnym uznawa niu dyplomów
uko ńczenia. Jednak do osiągnięcia tego jest jeszcze długa
drog a.
w w w. p o n te s - po n t e s .d e
Maj 2004
Wydanie specjalne
Jakie przes łanki miało z ałożeni e grupy ekspe rtów
„kształcenie”?
Iva Hübnerov a:
Cele m tej grupy je st stworzenie platformy dla dyskusji i dla
współpracy zainteresowan ych ek spertó w. W przesz łoś ci
okazało się, że nie istnieje ż adna taka platforma dla dzied ziny
kształcenia i wykraczającej poza granice p aństw współp racy.
Stwierdziliśmy wspólnie, że jest zapo trzebowanie, więc
postanowiliśm y zintensy-fikować tą w spółpracę wła śnie
poprzez założenie grupy ekspertów „ksz tałcenie”. Pod obne
inicjatywy wy szły również od nas w innych dziedzinach.
W grupie e kspertów pra cują zaintere sowani, regionalni
eksperci. O to właśnie byliśmy wcześniej pytani, wzgl. kilku
nawet rozpoc zęło z nami rozmowy, że są oni zainteresowani
współpracą. Z adania, cele grupy ekspertów określane są p rzez
jej członków. W następnych krokach będą członkowie grupy
określać samodzielnie ich wł asne dziedziny pracy. Na pocz ątku
trzeba pozna ć systemy k ształcenia na wszystkich tr zech
stronach, następnie muszą zostać usta lone dalsze c ele i
zadania, po to aby została po lepszona wspó łpraca.
W każdym ra zie je st ta gru pa pewną podstawą dla ini cjacji
wspólnych pr ojektów i na pe wno od 1 maja będą istniały le psze
możliwości re alizacji wspóln ych projektów w ramach programu
Interreg IIIa
Gerhard Watt erott:
Edukacja jest oczywiście głównym zadaniem tej grupy. Chodzi
tutaj również o intensyfikację wymiany dzie ci i młodzieży. Tutaj
właśnie musi zostać przeprowadzonych du żo czynności, które
będą popier ały wspólne wzrastanie (zr astanie się) ludzi
żyjących w n aszym regionie . Myślę, że tak należy rozumieć tą
grupę ekspertów. Powinna o na zakryć duż e pole działani a, od
spotkań po ks ztałcenie. Oba są blisko ze sob ą związane.
Gdy rozmawiamy o kształceniu często stawiane jest w polityce
sformułowanie „Chcemy stać się ws pólnym regio nem
edukacji”. Można się dołącz yć tylko do tej wypowiedzi. Jednak
musi ona jeszcze zostać zrealizowana, co oznacza, że na leży
ten cel połąc zyć z konkretnymi działania mi i zamiaram i. Te
działania muszą zostać stop niowo urzeczy wistnione, nie tylko
przy stole, a le również prz ez ekspertów z trzech stro n na
miejscu. To wszystko musi z ostać zanalizo wane i ustalone , jak
wygląda punkt wyjściowy, kr ok 1, krok 2, k rok 3. Sądzę, ż e do
tego nadają się takie struk tury, grupy i n ależy je rozwijać i
umacniać ich zdolność do dz iałania, również w przyszłości.
Co moż e zrobić sieć kształcenia PO NTES dla
wykrac zającego poza granice rozw oju edukacji?
Iva Hübnerova:
Problemem na obszar ze Euroregionu Nysa są trudności
językow e, albo używanie różnych języków. Myślę, że sieć
kształcenia PONTES może się do teg o przyczynić, ż eby
wiedza i komunikacja o naszych sąsiadach wzrastał y. Tutaj
mamy t rzy języki, które są tak samo ważne: niemiecki,
polski, c zeski. Nie moż e być tak, że rozmowy o wsp ółpracy
będą ty lko przeprowad zane po niemiecku, nie może być
zakładane, że wszyscy mówią dobrze po niemiecku. A tak
właśnie jest w niektóry ch projektach, gdzie nawet nie ma
tłumacz a. PONTES m ógłby bardzo się przyczynić
do tego, aby trzy język i zdobyły równ ouprawnienie i aby
każda z e strona starała się opanować i stosować jęz yki
sąsiadów.
Oczywiś cie nie jest to rzecz prosta dla każdego, uczyć się
obcego języka, ale trz eba się postarać... To byłby p oczątek,
nie mo gę wymaga ć oczywiście , że będę d ostawał
a dokumenty z Niemiec , czy z Polski p o czesku, ale muszę się
starać d la moich czesk ich partnerów to przetłumaczyć. Takie
starania muszą również przedsięwziąć partnerzy w P olsce i w
Niemcz ech. I jeśli do tego mógłby się przyczynić p o części
PONTES, byłoby to już dużym sukcesem.
Gerhard Watterott:
Nie chc iałbym tego tak wzmacniać. M yślę, jednak ż e należy
uświa do mić sobie prob lem świadomości. W Euroregionie są
trzy róż ne języki, musz ą one oczywiście być równo używane.
Można tak zrobić podc zas fachowych rozmów, jak t o jest już
robione podczas różnych uroczystości.
Dzisiaj jest często nie stety tak, że ta osoba, któ ra posiada
paszpor t niemiecki i posługuje się językiem nie mieckim,
o c ze k u j e , że b ę d z i e r o z m a w ia ł o s i ę
po niem iecku. Nie je st w ogóle świadoma, że istniej ą jeszcze
dwa inn e języki, dla niej jest standard em, czymś no rmalnym,
że rozmawia się po niem iecku...
Iva Hübnerova:
I to dotyczy nie tylko wyuczenia się języka, zaczyna się
podczas tłumaczeń. K ażdy, kto przy gotowuje jakiś projekt,
mu si b y ć św iado m y : Ch cia ł b ym t u t aj s i ed zie ć
i rozmawiać przy stole z partnerem z Polski, Niemiec i Czech.
Używają oni w zasadzie trzech różnyc h języków. Czy potrafią
moi partnerzy rozmawiać w wspólnym języku? Jaki jest ten
w sp ó l n y
j ę z y k ?
D o
t e g o
s ą
ludzie niewystarczają co uwrażliwien i. Może się zdarzyć, że
wszyscy trzej mówią po niemiecku, n ie ma problemu. Jednak
gdy nie, muszę zapla nować tłumacz a. Musimy akc eptować
naszych partnerów, na wet wtedy, kiedy nie znają oni języka
niemiec kiego.
Dziękuj ę za interesując ą rozmowę!
Informationen zur Euroregion
Neiß e-Ni sa-Nysa
www.neisse-nisa-nysa.com
w ww. po n t es - p o n t e s.d e
5
Maj 2004
Wydanie specjalne
W drodze do s iebie
Doś wiadczenia w wykraczającej poz a granice wspó
Ursula Wimmert,Remigiusz Cieple chowicz
Obywatelskie zaangażowa nie ma tyle t warzy, ile jes t ludzi,
którzy wnosz ą coś, którzy chcą się porus zać między so bą. To
zaangażowanie nie daje s ię ograniczyć . To, że dzięk i temu
granic e mo gą być prze zwy ciężone opisuje Remigiusz
Cie plechowic z, który przez dłu gi czas t owarzyszył polskim i
niemieckim k obie tom przy nauczaniu jęz yków. Z począ tkowo
luźnej inicjat ywy niemieckic h i polskich uczestniczek ro zwin ął
się w zeszłym roku projekt w ramach partnerstwa miast Görlitz i
Zgorzelec pod nazwą „B ezpiecznie w kraju sąsie dnim ”,
popierany przez Fundację Batory i Fundację Robert Bosch.
Przy tym uczenie się językó w odgrywa tak samo ważną rolę, jak
np. temat „his toria i mentaln ość w Polsce i Niemczech”. J ednak
niemiecko-polska kolacja świąteczna mająca na celu poznanie
typowych dla danych krajów tradycji w Domu Kultury (grudzień
2003, patrz zdjęcie) stworzy ła punkt szczy towy, który na pewno
nie jest końce m wspólnych p rzedsięwzięć .
Ja osobiście mogłam pr zeżyć przez kilka lat powstanie
wspólnych kół i to „wzajemn e wzrastanie” się aktywnych kobiet.
Ten właśnie przykład dodał mi odwagi podjęcia decyzji
postawienia pierwszych kroków uczeniu s ię języka polsk iego w
mieście sąsie dzkim.
Ursula Wimmert
„Germanica ” Zgorzelec
1 maja będzi e nasz kraj oficjalnie w Unii E uropejskiej. O d x lat
starają się Polacy, abstrahując od gospo darczych czyn ników,
których nie można nie zauważać, o takie same prawa, jakie to
obowiązują d la obywateli U E. Życzyłbym s obie, żeby od 1 maja
została zapoczątkowana n owa historia m iędzy nami, że by nie
tylko upadły granice na Ny sie, lecz rów nież, żeby granice w
przenośnym sensie w nasz ych głowach z ostały zlikwido wane.
Traktujmy 1 maj bardziej symbolicznie. Jest teraz dla mnie
oczywiste, że będzie trzeba po 1 maja dużo zrobić. Te g ranice
są w nas ba rdzo zakotwiczone i musi jeszcze dużo czasu
upłynąć, żeb y można było s ię w obydwu krajach dobrze czuć.
Trzeba po prostu być tego ś wiadomym i przyczynić się d o tego,
po to aby te zmiany przebiegły szybciej.
Są jednak lud zie, organizac je, inicjatywy, k tóre już przed 10 la ty
rozpoczęły tutaj w naszym regionie budo wę wspólnego domu
Europy. Z pewnością nie b yło ich celem stworzenie od razu z
tego dużej Unii Europejs kiej, lecz poz nać wcześnie j dwa
narody, dwie kultury i ment alności, zbliży ć się do siebie i przy
tym pomaga ć sobie, po to aby ludzie mogli z sobą po prostu
rozmawiać. M oże nie była to unia w po litycznym sens ie, ale
unia kobiet. Ta organizacja nazywa się Interklub „FE MINA”.
Miałem nieda wno możliwoś ć pracować z t ymi kobietami i mogę
jedynie bardzo pochwalić te damy. Chociaż zawsze języki
stwarzają problemy, uczą się Polki niemieckiego i Niemki
polskiego, po to aby w przys złości lepiej się rozumieć.
Kom unikacja przebiega jednak mimo tego, kob iety mają dużo
cierpliwości dla sie bie, i jeszcze jeden ważny punkt, one chcą
zroz umieć partn era rozmowy.
Spo sób i rodzaj ro zmowy, to jak się obchodzą ze sobą, to jak
one organizują imprezy i jak czę sto rozmawiają o wspólnych
problemach było dla mnie jedynym w s woim rodzaju
doś wiadczeniem na polu wy kraczającej poza granice
wsp ółpracy.
Mogę jedynie powie dzieć, że się czułem bardzo dobrze
podczas tego szkolenia i życzy łbym sobie jeszcze w
przyszło ści, aby takie pojęcia jak P olska i Niemc y nie miały
między naszymi naro dami priorytetu , lecz po prost u człowiek,
kobieta, mężczyzna, d ziecko, oboję tnie skąd poch odzą. Takie
organiz acje stawiają kamienie milowe w nas zym życiu,
przyczy niają się do te go, że się lepiej znamy, że się wie, jak
należy się z naszymi przesądami, h istorią obchod zić, lub co
trzeba z robić, gdy się znajdzie w krytycznej sytuacji za granicą.
Takie o rganizacje roz wiązują na poz iomie człowie k człowiek
wiele niedocenionych problemów i mam nadzie ję, że się
je szcze w naszym re gionie parę ta kich podobnych inicjatyw
znajdzie , ponieważ po 1 maja 2004 będzie dużo pr acy po obu
stronac h.
P.S. Ws zystkie informacje zawarte w tekście są jedynie moimi
własnymi wrażeniami.
Remigiusz Cie plechowicz
PONTES warsztat „U czenie się prz y zaangażow aniu
wszystki ch obywateli“
Kontakt
Deutscher Paritätischer Wohlfahrtsve rband (DPWV) ,
Landesverband Sachsen
Regionals telle Görlitz
Ursula Wimmert
Fischmarkt 8
02826 Gö rlitz
Tel.: 049 - (0)3581 - 66 72 34
Fax: 049 - (0)3581 - 41 27 33
E-Mail: ur sula.wimmert @parisax.de
6
w w w. p o n te s - po n t e s .d e
Maj 2004
Wydanie specjalne
Multimedialne uczenie się w Euroregionie Nysa www.bildungsmarkt-neiss.de
Stan rozwoju i perspektyw y
Andreas Sommer
Niech Pani / Pan sobie wy obrazi,
Jest Pani / Pan przedsiębiorcą i stwierdza, że P aństwa
pracownik p otrzebuje prze szkolenia w dziedzinie marketingu,
żeby sprze dawać Państ wa produkty na rynku po lskim i
czeskim. JE DNAK nie ma ją Państwo mo żliwości wysłać tego
pracownika na 4 dni do Drezna na szkolen ie.
Albo
Jest Pani / P an na urlopie wychowawczy m i szuka Pan / Pani
możliwości w tym czasie d alej się doksz tałcać, po to aby nie
stracić obez nania w zawod zie. JEDNAK może Pan / Pa ni tylko
wieczorami się dokształcać , gdy dziecko ś pi, a na opieku nkę do
dziecka nie może Pan / Pani sobie pozwolić.
Albo
Szuka Pani /Pan kursu ga rncarskiego, Yoga, języków o bcych.
Oferta jest bogata, JEDNAK Państwa poszukiwanie jest
kosztowne i wymaga dużo czasu, ponieważ nie ma centrum
informacji. I ponadto nie wiedzą Pań stwo, czy ta oferta
dotrzyma to, co obiecuje...
Albo
Oferują Państwo możliwoś ć kształcenia i szukają korzystnego
kosztownie sposobu śc iągnięcia jak największe j ilośc i
uczestników.
Jakość ofert edukacji została przedstawiona przez ewolucję
zainteresowanych kształceniem, jak również przez wspólny
znak jakości oferentów edukacji. Rynek edukacji powinien w
sowim końcowym stopniu rozbudowy służyć każdemu jako
miejsce początku, który chce wstąpić na drogę uczenia się.
Oddanie do użytku Rynku Kształcenia Nysa
Wrzesień 2004
Cztery możliwe przykłady z praktyki pokazują, jak jest ciężko
znaleźć pas ującą do dane j sytuacji ofertę edukacyjną.
www.b ildungsmarkt-neisse.de
Uczymy się przez całe ż ycie: nie tylko w szkole, ró wnież w
pracy, wolnym czasie, ży ciu codzienny m, i w rodzinie. Takie
uczenie się jest czymś więcej jak tylko d okształcanie. Szybka
z mian a n as ze go s po łe cz eńs twa wy maga c iąg łego
dopasowywania się i sa modzielnego d alszego podnoszenia
kwalifikacji. To zmierza ni e tylko do polepszenia jakośc i całego
szkolnictwa, lecz równie ż musi brać pod uwagę wszystkie
okresy życ ia i przez to um ożliwia ć elast yczne przystosowanie
się do ciąg łych zmian p oziomu kwalif ikacji społecze ństwa i
świa ta pracy. Wraz z Ryn kiem Edukacj i Nysa zostały otwarte
ludziom Eu roregionu nowe drogi kształcenie przez całe życie.
Ten rynek powinien wiąz ać oferty kszta łcenia w Euroregionie
Neiße-Nisa -Nysa, przeds tawiać przejrzy ście ofe rty regionalne i
p op i e r a ć d o ks zt a ł c a n i e w m a ł y ch i ś r e d n i ch
przedsiębiorstwach. Po to, aby stworzyć akceptacje dla elearning w Euroregionie N ysa została c ała regionalna wiedza,
niezależnie od miejscowości i czasu, p rzygotowana w formie
mulimedia lnej i posta wiona do dy spozycji ws z yst kim
obywatelom różnych grup wiekowych.
Wirtualne zajęcia, pokaz folii, prezentac je, wirtualne wywiady i
zwie dzanie fabryk itd. t worzą podstawy dla intere sującej,
innowacyjnej, regionalnej platformy nauczania, która umożliwia
nieformalne uczenie się w ciągu dnia, w pracy, w rodzinie i w
woln ym czasie.
PONTES warsztat „R ynek edukac ji Nysa”
Kontakt
Koordini erung - PONTES-Agentur
Mathias Piwko
Internationales Begegn ungszentrum St. Marienthal
Marienth al 10, 02899 O stritz
Tel.: 004 9-(0)-35823- 7 7254, Fax: 00 49-(0)-3582377250
E-Mail: ibz-piwko@t-on line.de
Bildungs datenbank un d Dozentenpoo l
Robert Viertel
WeiterBi ldungsInstitut der Hochschule Zittau/Görlitz e.V.
E-Learn ing
Andreas Sommer
Internationales Hochsc hulinstitut Zitta u
Technische Realisierun g
Mike Altmann
MultiMed iaPark Goerlit z GmbH
w w w . po n t es - po n t es . d e
7
Wydanie specjalne
Maj 2004
Szkoła tworzy szkołę
Raport PONTES warsztatu „Sąsiedztwo i język”
Giselher Woite
Dlaczego chodzą dzieci do sz koły? Jak się uczą? Kim
z ostaną?
Możliwe, że tak ie pytania stawiają sobie nie tylko nauczyci ele,
wychowawcy, l ecz również wie le dorosłych i dzieci. W ciągu
trwania PONTES warsztatu „Sąsiedztwo i ję zyk” myśli s ię o
tym.
J akie są różnice w szkole i wykształceniu zawodowym w trzech
k raja c h P ols ce, Cz ec h a ch i Niem cz e ch ? Prz ys tą
p ienie do UE Czech i Polski ot wiera możliwo ści wspólnej pracy
n ad kształcenie m wychodzącej poza granice państw i językowe
różnice. Do tego należy nie t ylko nauka języka sąsiada, lecz
również zrozumienie, jak czescy i polscy ob ywatele uczą się i
p racują od szkoły aż do zawodu.
J uż podczas trzech konferencji w Euro-Szkole Zitta u i
Zgorzelec pedagogowie prze dstawili różnice, wspólne cechy
o pieki w żłobk u, świetlicy, ogólno- i zawodowo-kształcącej
s zkole.
Niemcy, spóźniony naród? W każdym razie zaczynają
n auczanie Pols ka i Czechy ju ż w przedszkolu. Do tego nal eżą
p oczątki liczenia i pisania. Podczas wymiany myśli każdy
u czestnik mus i uważać, materiały pokazowe i mapy ze
z djęciami zos tają wykładane, nast ępn ie znajduje s ię
o dpowiedzi na wiele pytań.
W jakim wieku idą dzieci w Polsce i Czechach do pierwszej
k lasy? Jak jest zorganizowan y system edukacji? Interesuj ące
jest, że istnieją już szkoły w naszym Euroregionie, w których
n aucza się w dwóch języka ch. W przyszł ości powinny być
d ostępne ksią żki w trzech językach. Jednak czy same
z najomości języka wystarcz ą? Czy zostanie uznany mój
d yplom w państ wie sąsiedzkim i czy będę mógł tam pracować?
Do tego tematu fachowcy przedstawiają systemy edukacji
trzech pa ństw. Ciężko powiedzieć, któ ry model jest n ajlepszy.
Jednak uc zyć się mogą wszyscy od sie bie.
PONTES warsztat „S ąsiedztwo i j ęzyk” oferuje podczas
konferenc ji możliwość nawiązania ko ntaktów z sąsiadami i
wspiera ic h poszukiwan ia partnerskich instytucji.
Po to, aby wszystkie pomysły z sukce sem zorganizować i je
zrealizow ać przewiduje plan pracy A G „Pedagodzy języków
sąsiedzkich” co dwumiesięczne spo tkania w Euro regionie.
Serdecznie powitane zo staną inne czeskie i polskie instytucje.
Zainteres owani mogą zwracać się po d alsze informacji do pani
Elżbiety Brückner i pana GiselherWoite .
PONTES war sztat „Sąsiedztwo i język”
Kontakt:
Euro-Schulen gGmbH Görlitz
Giselher Woite
Straßburg-Passage
02826 Görlitz
Tel.: 0049 - (0) 3581 - 40 51 26
Fax: 0049 - (0) 3581 - 40 37 76
E-mail: Giselhe [email protected]
Euro-Szkola Sp . Z o.o,
pani Elzbieta Brückner
Tel. 0048 - (0) 75 - 771 93 89
8
w w w. po nt es - po nt es .d e
Maj 2004
Wydanie specjalne
Bezgraniczna orientacja zawodowa na styku trzech państw
Szkoły w Euror egionie Ny sa zostaną dostosow ane dla Europy
Christian L ange, sdw
Przesuwa się ono coraz bliżej: rozszerzenie UE na wschód. W
ma ju 2004 roku UE przyjmie dziesięć nowych członkó
w, m.in. dwa sąsiednie kraje Saksonii Czechy i Polskę.
Na jwy żs zy cz as wzmocnić w ucz niach ś wiado moś ć
istn iejących szans, które połączone są z rozszerzeniem,
ponieważ zjednoczona Europa zaczyna się już w głowach. Od
p o c z ą t k u r o k u z a a n g a ż o w a ł y si ę S ä c h s is c h e
Sta atsministerium für Kultus (Saksońskie Ministerstwo Nauki),
La nd es arb eit s gem einsc ha ft SCHULE -WI RTSCHA FT
(wspólnota pracy) i Stiftung der Deutschen Wirtschaft (sdw)
(Fundac ja Niemieckiej Gospodarki) razem z projektem
„SCHULE WIRTS CHAFT Euregios” w wykraczającą poza
granice orientację uczniów i uczen nic w kierunku zawodowym i
ryn ku pracy. Ten projekt wspierany jest prze z inicjatywę
„PONTES uczen ie się w Europie i dla Europy”. „SCHULE
WI RTSCHA FT Eure gio s” wy st artowała jako pilot w
Eur oregionie Neisse-Nisa-Nysa na styku trzech państw
Nie miec- Czech-Polski.
Ce ntralnym celem f in ansowanego, ze środków Fundacji Robert
Bosch i europejskiego programu Interreg III a, projektu jest
uwrażliwienie młod zieży na orientację w kierunku zawodowym i
ryn ku prac y wykra cz ają cego poza granice, a więc
e u ro p e j s k i e g o . O g ó l n ok s z t a ł c ą c e s z k o ł
y po trzech strona ch granicy zost ają zachęcane do podjęcia
współpracy z ich odpowiednikami u sąsiadó w, jak i z
przedsiębiorstwami. Uzupełniająco do już istniejących modeli
kooperacji w edu kacji i szkolnictwie powinna młodzież i
nauczyciele rozważać, długookr esowo, praktyczne tematy
gospodarcze w przewidzianych do tego związkach SchuleWirtschaft.
Obecnie uczestniczy w tym d ziesięć saksońskich szkół
śre dnich i gimnazjó w z regionu PONTES: szkoły z okręgu Zittau
współpracują z czeskimi, szkoły z Dolnośląskiego Okręgu
Ob erlaus itz z polskimi. Dwie szkoły s tworzyły nawet
trójnarodowe stosunki partnerskie.
Atrakcyjny wachl arz instrument ów
Uczestniczące szkoły i przedsiębiorstwa mogą skorzystać, na
dro dze do wzmocnienia dwun arodowych wyposażeń, z
atrakcyjnego wach larza instrument ów.
Zorie ntowane zawodowo podstawy praktyczn e takie jak
rozpoznanie przedsiębiorstwa, praktyka, wspólne projekty
przeprowadzane p rzez uczniów z różnych szkół , jak i udział
ekspertów z gospodarki podczas zajęć okazały się już
przydatne w innych projektach fund acji. To wszystko przyczynia
się do takiego ukształtowania zajęć lekcyjnych, aby były one
zor ie ntowane praktycznie i o dpowiadały w ymaganiom
gospodarki. Do po dstaw, które zostały zaoferowa ne ze strony
sdw należą również wykraczające poza granice warsztaty
przyszłości. Uczniowie, kt órz y wyk azują szc zególne
zaangażowanie mogą się krytycznie, intensywnie , kreatywnie
zajmować przez w iększą ilość dni tematami związanymi z UE,
np. „Szanse i potencjały wykraczającego poza gra nice obszaru
gospodarczego”. Duży obszar zajmują prace grupowe, dzięki
cze mu zostaje wzmocnione myślenie w grupie.
D u że z n ac ze n ie m a r ó wn i e ż wy mi a n a u c z n ió
w z polskich i czeskich szkół partnerskich. Po to aby
zorientować i przygotować ucz estniczących w projekcie
uczniów do świata pracy i zawodów został postawiony do
dyspozycji euroregionalny paszport edukacyjny.
Zostaną tam odnotowane: p raktyka, odwiedziny szkolnych i
nie szkolnyc h imprez, udzia ł w projektach oraz szczególne
osiągnięcia w szkole. Ten pa szport został stworzony w ramach
programu „Szkoła/gospod arka/życie zaw odowe” (SW A)
Ministerstwa Nauki i Badań (Bundesministe rium für Bildung
und Forschun g).
Ponadto otrzymują szkoły u czestniczące w projekcie różne
wskazówki d otyczące utworzenia zorientowa nych praktycznie
zajęć, np. w formie stworzenia regionalne go przewodnika,
który przedstawia gospodarcze, kulturowe, polityczne i
sp o łe c zn ie c e c h y s z c z e g ó ln e d a n e g o r egi o n u
prz ygraniczn ego. Sdw to warzy szy i ws piera równie ż
zakładanie f irm uczniowskich, ponieważ właśnie na tym
obszarze mo gą młodzi lud zie zapoznać się z sytuacją na
rynku, któr a wy kra cz a poza gran ice pań st w. I ch
przedsiębiorcze myślenie i działanie jest w ten sposób
popierane, uczą się oni dzięki temu odpowiedzialności.
Dalszy rozw ój umożliwia g rono nauczyci elskie
Nie tylko du ża zawartość praktyki oddala ten projekt od
suchego ćwiczenia: komplet różnych modu łów praktycznych
nie jest tylko statyczny, lecz oferuje dyna miczne, otwar te
instrumentar ium. Dzięki ścisłej współpracy Saksońskiego
Ministerstwa Nauki (Säch sisc hes Kultus ministerium) z
kierownikam i szkół i nauczycielami uczest niczących w tym
projekcie szkół jest on dale j ro zwijany.
Dla pedagog ów oferuje ta koncepcja dużą zaletę, poniewa ż
mogą oni w nieść w nią swoją wiedzę na temat cech
szczególnych regionu i potrzeb uczniów. Na uczyciele wiedzą
najlepiej, jaka jest mło dzi eż, jakie życzenia zawodowe
ewentualn ie już istnieją i wzg l. w którym mie jscu „ciśnie but”.
Europa to hasło nie pow inno być w przyszłości czymś
abstrakcyjnym dla saksońskiej młodzieży, lecz pojęcie m
żyjącym.
Grupa kierownicza & platforma internetowa
Zaplanowana jest budowa portala internetowego, który będzie
służył komu nikacji pomiędzy szkołami uczestniczącymi w
projekcie „S CHULE WIRTSCHAFT Eur egios”. Aktualne
pomysły i materiały do prow adzenia zajęć będą umieszczone
online. Grupa kierownicza, która składa się z przedstawicieli
systemu ks ztałcenia, zwią zków pracodawców i Agencji
PONTES pr ac uje w regionie nad rozpowszechnienie m
projektu. Dzięki przejrzystości projektu i przedstawianiu
wyników powinny zostać za chęcone inne s zkoły Saksonii do
ofensywnego i optymistyczn ego wyjścia na przeciw integra cji
europejskiej.
Czas trwania projektu przewidziany jest do p aździernika 2006
roku.
Konta kt:
Frau Aust
Stiftun g der Deutschen Wirtschaft für Qualifizierung u nd
Koope ration e. V.
sdw im Haus der Deu tschen Wirtschaft
Breite Str. 29, 10178 B erlin
Tel.: 0 049- (0)30 - 27 89 06 - 10,
Fax 00 49 - (0)30 - 27 89 06 - 55
E-Mail: schulewirtsch [email protected]
[email protected]
w w w. p o n t e s - p o nt e s .d e
9
Wydanie specjalne
Maj 2004
II niemiecko-polskie dni gospodarki w Weißwasser
Targi współpracy gospodarki regionalnej pod znakiem rozszerzenia UE na wschód
Mathias Piwko
W ubiegłym rok u odbyły się po raz pierwszy niemiecko-polskie
d ni gos podark i. Ze wzglę du na duże zainteresow anie
o dwiedzających i niemieckich i polskich przedsiębio rstw
p ostanowił organizator równie ż w tym roku je kontynuować.Od
4 do 6 czerwca 2004 roku odbędą się na stadionie lodowym w
Weißwasser drugie niemieck o-pols kie dni gospodark i.
Zaproszeni są Dolnośląski Okręg Oberlausitz i Okręg
Weißwasser, k tórzy dzięki tym dniom chcą pośredniczyć i
b udować wykra czające poza granice kontakty gospodarcze.
B erhard Lange, radny Dolnośląskiego Okręgu Oberlau sitz,
p rzejął protek torat nad dniami gos podarki, które są
o rganizowane przez Dolno śląskiego Okręgu Oberlausitz
Związek „Wirtschaftstage e.V.”
Celami dni gospodarki są:
- utrzymanie regionalnej pozycji w międzynarodowej
k onkurencji, dotyczącej wyboru miejsca dz iałaln ości
gospodarcz ej, poprzez europejską wspó łpracę
- c elowe uwrażliwienie przedsiębiorców na mie jsce
działalności w przyszłości - Lausitz i regio ny partnerskie
- stworzenie i rozbudowa dwunarodowych ,branżowych sie ci
- wspieranie niemiecko-polskiego obszaru gospodarcze go
jako jednos tki
- u mo cnieni e obszaru gospo darcz e go OberlausitzDolnyśląsk poprzez współ pracę
Nie miecko-pols kie dni gospod arki stają się przy tym platformą
d la regionalnego rozwoju, komunikacji i wsp ółpracy w
regionie.
To wyraża się również przez to , że dni gospo darki odbywają się
w tym roku pod znakiem europejskim, co po woduje, że będzie
można na nic h spotkać nie tylko partne rów z Polski. W
Weißwasser będą się prezent ować również przedsiębiorstwa z
Włoch, Słowenii w nadziei naw iązania nowych kontaktów.
Towarzyszyć bę dzie tej imprezie bogaty i inte resujący program.
P iątek zostanie otwarty prze z sympozjum „Otwarte obszary
g ospodarcze perspektywy i szanse dla stanu średnie go”.
S obota będzie poświęcona prezentacjom, jak i różnym
warsztatom. Dodatkowo o dbędą s ię dwa tematy czne
s ympozja. Pie rwsze dotyczy tematu „Wykraczająca p oza
g ranice współp raca gospoda rcza”. Zostan ą tutaj poruszone
takie sprawy jak : marketingowy program pomocowy dla reg ionu
p rzygraniczneg o, jak również różne prawne i podatkowe
a spekty w Niemczech i Polsce. Dodatkowo k ształcenie uczniów
w obydwóch krajach jako ważny czynnik zabezpieczenia
p otencjału w prz edsiębiorstwach.
Drugie sympozj um będzie prz edstawiało „Europejskie obszary
g ospodarcze”, ich potencjały i szanse.
10
Do tego będą wypowiadali się goś ci z Polski, Sło wenii i Wło ch,
odbę dzie się runda dyskusji na temat i ch regionów
poch odzenia.
W niedzielę, dzień opinii public znej”, wstęp będzie wolny,
odbędą się wyciecz ki i targ rzecz y wykonanych ręcznie. Poza
tym przewidzia ny jest bogaty program kulturowy. Celami
wycie czek będą e lektrownia zasilana węgle m brunatnym
Boxb erg (Vattenfall Europe), Bom bardier w Görlitz i fabryka
płyt wiórowych w Żarach, jak również mia sta Weißwasser,
Görlitz, Bad Muskau i Lausitzer Se enland.
Wsp ółdziałaczkam i i partneram i II niemiecko -polskich dni
gosp odarki są m.in . sąsiednie okręgi i miasta, IHK Drezno, der
“Bundesverband M ittelständische r Wirtschaft (BVMW)”, der
“Wirt schaftsförderv erein Nieders chlesien” i de r “Regionale
Plan ungsverband”.
Z p olskiej strony będą repre zentowane okręgi Żary, i
Zgor zelec, miasto K atowice i ta mt ejsze izby gospodarcze.
Ze S łowenii będą u czestniczyli p rzedstawiciele miasta i izby
gosp odarczej Nova -Gorica, a z W łoch przedstawiciele regionu
Goriz ia.
II niemiec ko-polskie dni gospodarki w
Weißwasser
04.06.-06.06.2004
Konta kte:
Wirtsc haftstage e.V.
Wolfgang Stöber/Ivo nne Klein
Prof. - Wagenfeld - R ing 66
02943 Weißwasser/ O.L.
Tel.: 0 049- (0)3576 - 28 80 13
Fax: 0 049 - (0)3576 - 28 80 73
E-Ma il: Wirtschaftstage.stoeber@ web.de
Entwicklungsgesells chaft Niedersc hlesische
Oberlausitz mbH
Ulrich Westphal
Heideweg 2
02953 Bad Muskau
Tel.: 0 049- (0)35771 - 58 132
Fax: 0 049 - (0)3577 1 - 58 200
E-Ma il: hein@lausitz -online.de
w w w. p o n te s - po n t e s .d e
Maj 2004
Wydanie specjalne
Słowacja zielony ogród w sercu Europy przed wejś ciem do UE
Problemy i perspektywy
Obok Polski i Czech wstępuj ą inne państwa 1 maj 2004 do UE. Jan Schönfelder, student un iwersytetu Lepz ig i praktykant w
słowackim in stytucie w Wars zawie, rozmaw iał dla nas 16.03 .04 z panią Ma gdą Vasaryova, ambasador Sło wacji w Warszawie.
Jan S chönfelder
1 maja bieżą cego roku ws tępuje Słowa cja do UE. Cz ego
oczekuje Pani dla swojego kraju w następnych latach?
Słowacja stanie się częścią dużego obs zaru gospoda rczego
(po rozszerze niu Unia będzie liczyła ok. 42 0 mln ludzi). D latego
stoi prz ed S łowa cją s z ansa prz e jmo wan ia ró wnież
odpowiedzialności międzynarodowej (również w r amach
członkostwa w NATO), jak i bycia godnym zaufania par tnerem
dla krajów europejskich. Ponadto roz szerza się r ównież
potencjał eko nomiczny.
Już od 2 lat jest słowack a gospodarka liderem rozw oju w
Europie Śro dkowej ze w zrostem 4 5 %. Również liczba
bezrobotnych spadła w p rzeciągu 2 lat z 18 poniżej 14% i
wartość słowackiej korony wzrosła o 40%. Jak można to
wytłumaczyć?
Naturalnie dz ięki reformom rządu Dzurind a, które się opłacały.
Na pierwszym miejscu stoi przede wszystk im reforma fin ansów
publicznych i zmniejszenie deficytu budżetowego, który w 2-3
lat musi być poniżej 3%, po to aby Słowacja mogła spełnić
kryteria z Ma astricht. Wraz z tym musi oc zywiście obniżyć się
inflacja. God ne wymienien ia są również wyraźne polep szenie
bilansu ha ndloweg o, d yn amicz ny wzrost inwe sty cji
zagraniczny ch i reforma podatkowa . Wszy stkie stawi
podatkowe, włącznie z VAT wynoszą 19 procent, c o jest
przejrzyste i proste i jednocześnie zapobiega korupcji.
Jak wygląda sytuacji z inwestycjami niemieckich fir m na
Słowacji?
„Już od pocz ątku lat 90 angażują się niemieckie firmy bardzo
mocno na rynku słowackim. Pomyślci e Państwo tylko o
ogromnych in westycjach VW, Siemens i Henkel.”
Słowacja należy również do tzw. pańs tw wyszehra dzkich
(obok Polski, Węgier i Czech). Jak w ygląda współpraca
tych państw na obszarze gospodarczym ?
Proces gos podarczej współpracy pań stw wyszehradzkich
odbywał się w ramach CE FTA. Celem by ła redukcja barier w
handlu, co udało się w dzie dzinie produktów przemysłow ych, a
w rolniczych skończyło fiaskiem. W osta tnich latach ro zwinął
się bardzo ha ndel między państwami wys zehradzkimi. Handel
między Pols ką a Słowacja osiągnął już wielkości rzędu 1,8
milia rda USD i wzrósł w roku 2003 o 30% w porównaniu d o roku
poprzednieg o.
I to nawet, gd y nie ma połą czenia autost radą między P olską
a Słowcją…
Tak, to prawd a, ale trzeba wiedzieć, że autostrada przez góry
nie jest pros tą sprawą. Cała infrastrukt ura jest problemem,
również w sa mej Słowacji. Dwie metropolie, stolica Bratislava
(460.000 mieszkańców) n a zachodzie i Kosice (250.000
mieszkańc ó w) na wsch odzie kraju nie są połą cz one
autostradą… Ten projekt został jednak już rozpoc zęty i
powinien do 2010/12 być skończony. Do 2006 roku będzie
gotowy odcinek Bratislava - Zillina.
J akie zalety posiada Słowacja w porównaniu z innymi
państwami wy szehradzkimi?
Obecnie przede wsz ystk im w dzied zinie inwes t yc ji
z agranicznych. Podczas gdy do roku 2000 inwestowało się
p rzeważnie w Polsce, Węgrzech i Czechach, inwestuje się od
roku 2000 na S łowacji. Oczywiście zawdzięczane jest to wielu
reformom rządu Dzurinda tak ich jak reforma podatkowa, która
robi Słowację atrakcyjną dla inwestorów. Rząd jest bardzo
a ktywny (zostały jednocześnie przeprowa dzone reformy w
s łuż bie zdrowia, systemie szkolnic twa wyższego i w
a dministracji) i dysponuje Słowacja teraz duż ą ilością młodych,
wykształconych i ambitnych ludzi. Różnica między życiem w
mieście i na wsi nie jest tak duża jak np. w Polsce (co również
d otyczy jakości szkolenia i możliwości spędzania wolnego
c zasu). Ponadto leży Słowcja w środku Europy, nad rzeką
Dunaj i posiada granicę z Ukr ainą, więc z Europą Wschod nią.
Słowacja posiada bardzo dobre położenie st rategiczne. Nie do
z apomnienia je st wspaniała, częściowo nie naruszona natura,
k tóra jest cennym kapitałem (Tatry, Fatry i słowacki raj).
Na Słowacji is tnieją jednak duże regiona lne różnice?
Tak, ale regionalne różnic e istnieją jednak w każdym
p aństwiem, więc i na Słowacji. Bratislava , np. jest już ze
względu na siłe gospodarczą na europejskim poziomie w 100
p rocentach. Du żym probleme m jest w określonych region ach
s trukturalne bezrobocie. Jes t to częściowo uwarunkowane
h istorycznie, to że w 50 i 60 latach os ta tniego stulecia,
s ło wackie uprzemysłowienie, budowano często jedną fabrykę
w jednej dolinie . Gdy zostały one zlikwidowane, powstały d uże
p roblemy. We wschodniej Słowac ji dochodzą do tego
p asywności lu dzi i problem różnych mniejszości (o bok
mniejszości węgierskiej, Rumuni i Ukraincy…).
Ostatnie pytanie: Słowacja określa siebie bardzo chęt nie
jako „zielony ogród w sercu Europy” i za chwyca swoi ch
gości wspaniałą nautrą, jednakże spotyk a się w Tatrach
dużo turystów z Polski, Czech, Słowenii i prawie w og óle
z innych państw. Dlaczego?
Z pewnością jest Słowacja małym i do tego młodym i mało
z nanym krajem , poza tym jest to w dużym s topniu zależne od
s amych Słowaków, którzy powinni zachęcać turystów. Musi do
tego zostać rozbudowana infrastruktura turystyczna. Jed nak
Tatry nigdy z pe wnością nie bę dą konkurencją dla Alp.
Do osoby
Magda Vasaryova ma 55 lat, jest ma tką 2 córek. S ama
pochod zi z rodziny artystów, jej mąż jest również
znaczą cą osobowością życia kuluralnego. Jest on a
socjolog iem, po zakoń czeniu studiów i aktywności
aktorsk ich rozpoczęła służbę dyplomatyczną. Mówiąca
po słowacku, niemiecku, angielsku, polsku Magda
Vasaryo va była również ostanią am basador
Czecho słowacji w Austrie.
w w w . po n te s - po n t es .d e
11
Wydanie specjalne
Maj 2004
Święta uczenia się w Euroregionie Nysa
Strzał startowy dla święta uczenia się 2004
Cla udia Meusel
Gdy ktoś myśli, że uczenie si ę i święto nie pasują zbytnio do
siebie, to może on wyprowadzić się z błędu 2 5 września 20 04
roku w Ebersb acher Wohngeb iet Oberland. Już po raz trze ci
organizuje Age ncja PONTES Międzynarod owego Centru m
Spotkań Marienthal euroregio nalne święto. Tym razem we
współpracy z p anią Moritz z biura projektów „Sozialen Stadt
Elbersbach”. Szczególnie ważne jest w tym roku włączen ie
czeskich partnerów.
Uczenie się nie tylko w szkolnej klasie, lecz również na ulicy.
Uczenie się nie jako stres, lecz jako przyjem ność. To są tylko
dwa aspekty, które powinny zachęcić odwiedzających do
zobaczenia tematu edukacja również z innych str on.
Liczne regionalne instytucje edukacyjne, przedsiębiorstwa i
instytucje będą się w tym dn iu (25.09.2004 ) w Ebersbach er
Oberland wzdłuż Lernfest-Parcuors prezentowały i zaprasza ły
odwiedzającyc h, od małych dzieci do starszych, d o
uczestnictwa, warsztatów i testów wiedzy. To że odwiedzają cy
będą mogli się poinformo wać o akt ua lnych oferta ch
edukacyjnych i metodach nauczania jest tylko jednym z efektó w
tego święta.
Również w tym roku jest paszport uczenia się z wieloma
stempla mi biletem wstępu do święta uczenia się „ LernfestTombola ”.
Obecnie jest wszystko przygotowywane. Więcej niż 60
aktorów już się zgło siło, m.in. B undesgrenzsch utz, der
Hunder sportverein, der Jugendzahnä rztliche Dienst i jeden
magik, którzy z pewno ścią obudzą swoimi przedstawieniami
zaintere sowanie wielu o dwiedzających .
Organizatorzy przywita ją z radością innych zainteresowanych,
którzy chcą się zaprezentować na święcie uczenia się „Lernund Oberlandfest”.
Kontakt
PONTES-Agentur
Claudia Meusel
Tel.: 0 049 - (0)35823 - 77 - 252
Fax: 0 049 - (0)35823 - 77 - 250
E-Mail: [email protected]
Dziękujemy za finansowe wsparcie pracy sieci PONTES
w roku 2004
Tutaj mogłoby również stać Tw oje logo!!!
Impressum______________________________________________________________
Redakcja
Biuletyn informa cyjny „PONTE S - uczenie się w Europie i dla Europy“ wydan ie specjalne ma j 2004
Biuletyn ukazuje się cztery razy do roku i może być bezpłatnie zamówiony w Agencji PONTES w formie dru kowanej lub jako
plik PDF.
Nakład: 1.000 egzemplarzy.
Wydawca:
Internationales Begegnungszentrum St. Marie nthal (IBZ), PO NTES-Agentur
St. Marienthal 1 0, 02899 Ostritz,
Telefon: 0049 - (0) 35823 - 77 252, Fax: 0049 - (0) 35823 - 77 250,
E-Mail: ibz-pon [email protected] , Homepage: www.pontes-pontes.de
Redakcja i wygląd:
Mathias Piwko,
Tel: 0049 - (0) 3 5823 - 77 254 ,Fax: 0049 - (0)35823 - 77 250, E-Mail: ibz-piwko@t-online. de
E U R O P Ä I S C H E UN ION
E u r o pä i s c h e r S o z i a l f o n d
12
w ww. po nt es -p onte s .de