Czy kontrakt szkoleniowy ma sens?

metoda
Kontrakt
Czy kontrakt
szkoleniowy
szkoleniowy
– czy to
ma
masens?
sens?
Luiza Wójtowicz-Waga
Większość lektorów języków obcych jest zdania, że rozwój językowy ma większą szansę na zaistnienie,
gdy cele językowe są przejrzyste – szczególnie, gdy mowa o motywowaniu uczniów dorosłych.
S
potykając się z nową grupą, nie możemy założyć,
że uczestnicy wiedzą, jaki jest cel naszych lekcji.
Przydatnym narzędziem zapewnienia zgodności
celów trenera i uczestników kursu jest kontrakt.
Gdy zajrzymy do słownika, okaże się, że kontrakt to umowa
zawarta na piśmie między stronami. Kontrakt szkoleniowy –
powinien mieć formę umowy, jaką zawiera trener językowy ze
swoją grupą. Taka umowa, może w istotny sposób usprawnić
udział uczestników w szkoleniu i zmotywować ich do pracy.
Dobry kontrakt nie służy do kontrolowania uczestników
ani ograniczania ich swobody. Jego zadaniem jest skierowanie
energii grupy na konkretne cele i zmotywowanie uczestników
do działania. Dobry kontrakt zostawia każdemu swobodę
własnych wyborów przy jednoczesnym poczuciu, że dążymy
do wspólnego celu.
Kontrakt powinien podsunąć uczestnikom szkolenia
konkretne kryteria oceny ich osiągnięć. Kontrakt zwalnia
trenera z całkowitej, wyłącznej odpowiedzialności za pracę
grupy. Zwraca uwagę jej członków, że decydując się na udział
w treningu, biorą odpowiedzialność za swoje uczestnictwo.
Mogą wpływać na kierunek pracy, a także na jakość interakcji,
jakie pojawiają się w procesie rozwoju grupy.
Przyglądając się szczegółowo zaletom kontraktów szkoleniowych, należy wymienić: wyjaśnienie uczestnikowi na co się
godzi, przystępując do nauki; zapewnienie zaangażowanego
uczestnictwa w grupie oraz przejrzystości szkolenia; informowanie uczestników o ich zadaniach oraz metodach osiągania
celów; określenie metody postępowania grupy; doprecyzowanie
wymagań wobec prowadzącego i uczestników; zapewnienie
[ 100 ] bezpieczeństwa psychologicznego, niezbędnego dla rozwoju
osobistego i kształtowania nowych umiejętności.
Idealnym rozwiązaniem jest, gdy lektor i grupa wspólnie
uzgadniają kluczowe dla nich elementy kontraktu. Są jednak
takie nieodzowne kategorie, jak: cel nadrzędny grupy i cele
szczegółowe, w tym cele osobiste uczestników szkolenia; metody,
jakimi te cele planujemy realizować; ustalenie trenera szkolenie;
proponowane reguły postępowania członków grupy; sposoby,
dzięki którym reguły te będą przestrzegane. Te elementy są
oczywiście tylko propozycją. Zawartość kontraktu jest bowiem
związana bezpośrednio z rodzajem grupy szkoleniowej, jej
celami, specyfiką oraz temperamentem. Niektórzy przedstawiają
grupie kontrakt ustnie, inni proponują gotowy, spisany zestaw
norm i zasad, który jest dyskutowany w grupie, uzupełniony
i podpisany przez każdego z jej członków. Ten ostatni sposób
często powoduje, że uczestnicy stają się od początku aktywnymi strażnikami zasad i norm, biorą odpowiedzialność za
funkcjonowanie grupy, czują się bezpieczniej i nie czekają na
reakcje trenera w trudniejszych momentach rozwoju grupy, ale
reagują samodzielnie. Jest to bardzo korzystne i motywujące
tak dla samej grupy, jak i procesu uczenia się.
Luiza Wójtowicz-Waga
Trenerka i inspektor Stowarzyszenia PASE, prezenterka Cambridge University
Press, recenzentka wydawnictw językowych. Przez ponad dekadę związana
z Warsaw Study Centre. Prowadzi kursy metodyczne online w ramach projektu
Nauka Bez Granic. W miesięczniku „The Teacher” prowadzi sekcję poświęconą
rozwojowi świadomego nauczyciela. Autorka bloga o dobrym nauczaniu.
dydaktyka i metodyka
3/2013