HISTORIA I KULTURA ZIEMI SŁAWIEŃSKIEJ MIASTO I GMINA

HISTORIA I KULTURA ZIEMI SŁAWIEŃSKIEJ
T. X
MIASTO I GMINA POLANÓW
2
Spis treści
FUNDACJA „DZIEDZICTWO”
HISTORIA I KULTURA
ZIEMI SŁAWIEŃSKIEJ
TOM X
MIASTO I GMINA POLANÓW
Redakcja
WŁODZIMIERZ RĄCZKOWSKI
JAN SROKA
SŁAWNO–POLANÓW 2010
4
Spis treści
ABSTRACT: Rączkowski Włodzimierz, Sroka Jan (eds), Historia i kultura Ziemi Sławieńskiej, t. X: Miasto i Gmina Polanów [History and Culture of the Sławno region,
Vol. X: Town and Polanów Community]. Fundacja „Dziedzictwo”, Sławno 2010. Pp. 456,
figs 116, colour plates 46. ISBN 978–83–7591–142–8. Polish text with German summaries.
These are studies of aspects of history and culture of the Polanów region [Pomerania,
Poland]. The unique landscape has been shaped since the last glaciation. It was also
human being who got and impact on changes in landscape. The concept of the palimpsest allows to identify the processes of introducing new and erasing existing elements
of landscape. To some extent people got a respect to existing in landscape features (e.g.
burial mounds). Today it is difficult to find out the same approach. The fantastic historic tradition and beauty of landscape are under threat. Can we learn anything from
the past? The aim of the collection of paper is to bring the history nearer. The knowledge about the past of the region will allow to understand the landscape and protect it
as well as create a new social approach to the future.
© Copyright by Włodzimierz Rączkowski, Jan Sroka 2010
© Copyright by Authors
Na okładce: Wiesława Pietrzak, Złota jesień w Polanowie, 1977, olej, 61 × 92 cm
(zbiory prywatne)
Tłumaczenia na język niemiecki: Brygida Jerzewska
Publikację wydano przy finansowym wsparciu Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Zachodniopomorskiego oraz Urzędu Miasta i Gminy Polanów
Województwo
Zachodniopomorskie
Redaktor: Katarzyna Ceglarz
Łamanie komputerowe: Eugeniusz Strykowski
Wydawca/Herausgeber:
Fundacja „Dziedzictwo”, 76-100 Sławno, ul. A. Cieszkowskiego 2
Wydawnictwo „Region”, 81-574 Gdynia, ul. Goska 8
www.region.jerk.pl
ISBN: 978-83-7591-142-8
Druk/Druck: Totem – Inowrocław
Spis treści
WŁODZIMIERZ RĄCZKOWSKI (Poznań), JAN SROKA (Sławno), Pamięć w krajobrazie? O tradycji i niefrasobliwości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
WACŁAW FLOREK (Słupsk), Rzeźba terenu gminy Polanów na tle budowy geologicznej i morfogenezy krajobrazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19
IGNACY SKRZYPEK (Koszalin), Z pradziejów gminy Polanów . . . . . . . . . . . . . . .
39
ŁUKASZ BANASZEK, WŁODZIMIERZ RĄCZKOWSKI (Poznań), Archeologia w lesie.
O identyfikacji stanowisk archeologicznych w gminie Polanów (i nie tylko) . .
117
ARTUR TOTA (Kępiny), Kurhany we wsi Żydowo – ocalony zabytek . . . . . . . . . . .
133
KRZYSZTOF CHOCHUŁ (Słupsk), Polanów i okolice w zasobie archiwum Państwowego w Koszalinie Oddział w Słupsku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
141
ANDRZEJ CHLUDZIŃSKI (Pruszcz Gdański), Nazwy miejscowe miasta i gminy
Polanów (wybór) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
151
JÜRGEN LUX (Schönaich, Niemcy), Die Entstehung der Stadt Pollnow vor 700
Jahren mit einer Darstellung der Besitzverhältnisse des Schlosses und der
Stadt vom Mittelalter bis zur Neuzeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
175
TOMASZ SIEMIŃSKI (Bytów), Święta Góra w Polanowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
185
EWA GWIAZDOWSKA (Szczecin), Na dachu Pomorza – dawna kartografia i ikonografia gminy Polanów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
199
JOANNA PLIT (Warszawa), Przestrzenne zmiany zasięgu lasów i gospodarowania
w lasach gminy Polanów w ciągu ostatnich 400 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . .
269
ZBIGNIEW SOBISZ (Słupsk), Parki dworskie gminy Polanów. Część 1 . . . . . . . . .
289
MARIA WITEK, WALDEMAR WITEK (Szczecin), Zespoły folwarczne w krajobrazie
kulturowym gminy Polanów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
305
KONSTANTY KONTOWSKI (Darłowo), Cmentarze gminy Polanów . . . . . . . . . . . .
331
ARTUR DROPKO (Polanów), Życie gospodarcze Polanowa w latach 1918–1945 . . .
353
STEFAN ŻURAWSKI (Słupsk), Rady narodowe Ziemi Polanowskiej w latach 1945–
1978 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
381
6
Spis treści
MAREK JANKOWSKI (Koszalin), Koncepcja programowo-przestrzenna Rynku
Staromiejskiego w Polanowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
421
Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
435
Indeks nazw geograficznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
447
Lista adresowa Autorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
454
141
Krzysztof Chochu
Polanów i okolice
w zasobie archiwum
Pastwowego w Koszalinie
Oddzia w Supsku
KRZYSZTOF CHOCHU* (SUPSK)
Supska placówka archiwalna powstaa 28 lipca 1952 roku,
ale dopiero w 1957 roku swym dziaaniem obja obszar powiatu sawieskiego. Od tego momentu rozpoczto gromadzenie, opracowywanie i udostpnianie dokumentów archiwalnych z tego obszaru. Wród
nich cz dotyczya Polanowa i okolic. Pozwolio to uchroni przed
zniszczeniem te nieliczne akta, które ocalay z poogi wojennej i poaru w 1954 roku. Wród zbiorów polskojzycznych przechowywanych
w supskiej placówce (z lat 1945–1975) do najbardziej interesujcych
materiaów o znacznej wartoci historycznej niewtpliwie nale akta
urzdów administracji ogólnej i samorzdu terytorialnego:
1. Miejskiej Rady Narodowej i Zarzdu Miejskiego w Polanowie
(1945–1950). Zachoway si protokoy z posiedze plenarnych i prezydium Rady (Ryc. 1), w których przedstawiono: caoksztat dziaalnoci
wadz w miecie, akcj osiedlecz, wysiedlenia Niemców, zagospodarowywanie i odbudow zniszczonego miasta, organizacj szkolnictwa
handlu i rzemiosa. Ich uzupenieniem s budety miasta obrazujce
caoksztat gospodarki finansowej w latach 1945–1955 (z poaru
w 1954 roku zachowao si jedynie 27 jednostek archiwalnych).
2. Starostwa Powiatowego w Sawnie (1945–1950), Powiatowej
Rady Narodowej w Sawnie (1945–1950) i Prezydium Powiatowej Ra__________________
*
Archiwum Pastwowe w Koszalinie Oddzia w Supsku.
142
Krzysztof Chochu
Ryc. 1. Protokó zebrania inauguracyjnego Tymczasowej Rady Miejskiej w Polanowie,
MRN i ZM Polanów sygn. 1, s. 1
Polanów i okolice w zasobie archiwum Pastwowego w Koszalinie Oddzia w Supsku
143
dy Narodowej w Sawnie (1950–1973). W zespoach tych znajduj si
protokoy z sesji i uchway, budety oraz plany gospodarcze. Przedstawiaj kwestie dotyczce: inwestycji, remontów, handlu, szkolnictwa, suby zdrowia i opieki spoecznej, turystyki, produkcji rolnej
i skupu. Ukazuj: stosunek ludnoci do wadz, stosunki polityczne,
sprawy wyznaniowe, polityk osiedlecz i wysiedlenia Niemców. Odnajdziemy tu: sprawozdanie sytuacyjne Starosty dotyczce miasta
Polanowa oraz decyzje dotyczce przemianowania nazw ulic w miecie1, wykazy imienne czonków miejskiej i gminnej rady narodowej
(z lat 1947–1949)2, wykazy nauczycieli i sprawozdania statystyczne
dotyczce szkó, przedszkoli i bibliotek3, decyzje Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wpisie do rejestru zabytków kocioa p.w. Podwyszenia w. Krzya w Polanowie, grodziska i osady otwartej w Polanowie4.
3. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Polanowie (1950–1973).
Najwaniejsz czci zespou s protokoy sesji MRN z zacznikami
w postaci: uchwa, planów pracy, regulaminów, sprawozda jednostek
podporzdkowanych radzie, sprawozda finansowych, planów gospodarczych. Kolejne grupy akt stanowi dokumentacja z dziaalnoci komisji
Rady, jej Prezydium (protokoy z posiedze s bogatym materiaem
ródowym dotyczcym ycia spoeczno-gospodarczego i kulturalnego
miasta), plany gospodarcze oraz preliminarze budetowe i sprawozdania z ich wykonania.
4. Gminnej Rady Narodowej w Polanowie (1945–1954) – akta zawieraj protokoy z posiedze plenarnych, prezydium i komisji ze sprawozdaniami, budety i ich realizacj oraz ksigi kontroli ruchu ludnoci.
5. Prezydiów gromadzkich rad narodowych Bukowo (1956–1957),
Polanów (1955–1972) i ydowo (1955–1971). Najwiksz warto ródow przedstawiaj protokoy sesji GRN oraz doczone do nich
sprawozdania (dotycz one m.in.: dziaalnoci spódzielni produkcyjnych, kóek rolniczych, bibliotek, posterunków MO). Zachoway si
take materiay dotyczce zebra mieszkaców wsi i narad sotysów
(na zebraniach tych poruszano gównie sprawy skupu, dostaw obowizkowych, przydziau pasz, nawozów sztucznych i materiaów bu__________________
Patrz: Starostwo Powiatowe w Sawnie, sygn. 22 i 221.
Patrz: Powiatowa Rada Narodowa w Sawnie, sygn. 93–95.
3 Patrz: Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sawnie, sygn. 551, 582–614,
620–621.
4 Patrz: Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sawnie, sygn. 639.
1
2
144
Krzysztof Chochu
dowlanych). Obraz gospodarki gromadzkiej uzupenia dokumentacja
budetowa (zawieraj one wstpn charakterystyk gromad pod wzgldem: obszaru, ludnoci, gospodarstw, spódzielni produkcyjnych, szkó,
bibliotek, placówek socjalno-kulturalnych oraz gówny formularz budetowy).
Zupenie inn grup stanowi akta urzdów administracji specjalnej. Materiay te s ju zdecydowanie mniej liczne. Skadaj si na nie
zarówno materiay aktowe, jak i kartograficzne. Do tej grupy zaliczamy akta zespoów:
1. Inspektoratu Szkolnego w Sawnie (1945–1950). Zachowaa si
dokumentacja dotyczca remontów i odbudowy obiektów biblioteczno-owiatowych, wykazy nauczycieli i placówek owiatowych, plany rozwoju, sprawozdania statystyczne szkó i przedszkoli oraz z dziaalnoci
szkolnych organizacji i kó.
2. Powiatowego Inspektoratu Statystycznego w Sawnie (1950–1975).
Odnajdziemy tu midzy innymi zestawienia z Narodowego Spisu Powszechnego w 1970 roku oraz spisów rolniczych (zestawienia powiatowe i gromadzkie).
3. Urzdów Skarbowych w Sawnie (1945–1950). Dokumentacja
zawiera rejestr przedsibiorstw, podatku od wzbogacenia wojennego,
wymiarów doranych i posiadaczy nieruchomoci gmin miejskich
i wiejskich.
Kolejn grup akt stanowi akta przedsibiorstw i urzdów administracji gospodarczej oraz akta spódzielni i ich zwizków. W aktach
Zjednoczenia PGR w Sawnie (1954–1957) znajdziemy midzy innymi
dokumenty dotyczce Zespou PGR Nacaw. S to: plany gospodarczo-finansowe, materiay obrazujce produkcj i obrót ziemiopodami,
zagospodarowanie k i pastwisk oraz uytkowanie gruntów, protokoy
przyjmowania i przekazywania obiektów. Na ich podstawie mona
odtworzy nie tylko dzieje, ale take zakres i wielko produkcji, plany
rozwoju. W dokumentacji Zwizku Kóek Rolniczych w Sawnie znajduj si: akta rejestracyjne poszczególnych Kóek Rolniczych5, plany
finansowo-gospodarcze, sprawozdania, informacje z dziaalnoci mechanizacyjnej, wykazy gruntów oraz wykazy i sprawozdania z dziaalnoci Kó Gospody Wiejskich. W aktach Okrgowej Spódzielni Obrotu Zwierztami i Misem w Supsku (1948–1952), obejmujcej take
Polanów i okolice, znajduje si dokumentacja z uczestnictwa w wyko__________________
5 Zachoway si akta z rejestracji Kóek Rolniczych: Googóra, Jacinki, Krg, Krytno, Polanów, Warblewo, Wielin i ydowo.
Polanów i okolice w zasobie archiwum Pastwowego w Koszalinie Oddzia w Supsku
145
naniu Akcji Kontraktowej Nr 2. Pozosta cz zasobu stanowi
sprawozdania, bilanse roczne oraz rejestr czonków.
Cenne dla bada nad przeszoci tego obszaru s take materiay
niemieckojzyczne. W supskiej placówce archiwalnej dokumentacj t
reprezentuj akta zespoów: Urzd Katastralny w Sawnie (1861–1944)
i Dyrekcja Okrgowa Ziemstwa w Supsku (1702–1945), które obejmoway take Polanów i jego okolice.
Akta Urzdu Katastralnego w Sawnie (Katasteramt Schlawe) s
take kapitaln baz ródow do bada nad dziejami gospodarczymi
Ziemi Polanowskiej w XIX i XX wieku6 (Ryc. 2, 3). Znajduj si tu
wiadomoci o: zmianach wacicieli gruntów i zabudowa, granicach
nieruchomoci, klasach ziemi, strukturze upraw itp. Zawarto treciowa poszczególnych serii ksig jest nastpujca:
– ksigi parcel zawieraj zestawienie parcel wedug klasy gruntów
w poszczególnych kategoriach;
– ksiga podatku budynkowego stanowi spisy i opisy budynków
oraz parcel funkcjonalnie z nimi zwizanych;
– spisy artykuów matrykuy zawieraj spisy numerów wszystkich
artykuów matrykuy wystpujcych w danym obrbie katastralnym oraz osób, które s wacicielami dziaek ukrytych pod danymi numerami matrykuy;
– akta pomiarów uzupeniajcych zawieraj informacje o wszystkich zmianach zachodzcych na gruntach oraz w budynkach.
W ksigach zamieszczono liczne rysunki i szkice zaistniaych
zmian;
– ksigi polowe s zestawieniami rysunków oraz konkretnych oblicze dotyczcych zmian zachodzcych we wasnoci ziemskiej na
terenie obrbu katastralnego. Zawieraj one pomiary i obliczenia
bdce podstaw do aktualizacji danych o wasnoci ziemskiej.
Integraln czci akt katastralnych jest dokumentacja kartograficzna.
Dokumentacja naleca do zespou Dyrekcji Okrgowej Ziemstwa
w Supsku (Landschafts Bezirks Direktion Stolp) zawiera informacje
dotyczce: wacicieli poszczególnych majtków ziemskich, take z oko__________________
6 W supskiej placówce znajduje si dokumentacja katastralna dla miejscowoci:
Bukowo (Wendisch Buckow), Chocimino (Gutzmin), Garbno (Gerbin), Googóra (Breitenberg), Kociernica (Kösternitz), Kocierniczka (Neu Kösternitz), Nacaw (Natzlaff),
Polanów (Pollnow), Rosocha (Rotzog), Rzyszczewko (Klein Ristow), Warblewo (Varbelow), Wielin (Vellin), Wietrzno (Vettrin), ydowo (Sydow).
146
Krzysztof Chochu
Ryc. 2. Regulierungsakten von Pollnow, Urzd Katastralny w Sawnie, sygn. 270
Polanów i okolice w zasobie archiwum Pastwowego w Koszalinie Oddzia w Supsku
147
Ryc. 3. Gebäudebuch des Gemeindebezirks Pollnow, Urzd Katastralny w Sawnie,
sygn. 53
148
Krzysztof Chochu
lic Polanowa7, ich granic i wielkoci, problemów finansowych (zaduenia), klasy gruntów i naliczanych podatków. Cz dokumentacji ma
zwizek z majtkami pod przymusowym zarzdem Landschaftu, szacowaniem ich wartoci, udzielaniem kredytów i poyczek. Z tymi sprawami cz si te akta syndyka dotyczce kontraktów sprzeday, wycigi hipoteczne oraz listy zastawne.
Na zakoczenie chciabym wspomnie o szczliwie ocalaej z poogi wojennej ksigi Sdu Obwodowego w Polanowie. Sdy obwodowe
jako pierwsza instancja orzekay w sprawach cywilnych i karnych.
Sprawy karne dotyczyy: przekrocze, wykrocze pospolitych, kradziey, przywaszcze, oszustw. Paserstwo przedmiotów do wartoci 25 RM
byo zagroone kar do trzech miesicy pozbawienia wolnoci i 600 RM
grzywny, a wyrokowane byo przez sd awniczy (Schäffengericht), który
dziaa przy kadym sdzie obwodowym. Sd taki skada si z jednego
sdziego zawodowego i dwóch awników, wybieranych podobnie jak
przysigych. W sprawach cywilnych sd obwodowy orzeka do wartoci przedmiotu sporu 300 RM (suma ta z czasem wzrastaa), sprawy
za o: najem lokali, pracy, podróy, spedycji, kwaterunku, kradziey
zwierzt, prostytucji byy wyrokowane bez wzgldu na warto sporu.
Sdy prowadziy postpowania upadociowe, zarzdy przymusowe,
licytacje. Ponadto wykonyway niesporne sprawy, tj. opiekucze, spucizny (przechowywanie, otwieranie i wykonywanie testamentów), hipoteczno-gruntowe (ksigi hipoteczne, ksigi gruntowe), nadzór nad fundacjami. Sdy obwodowe prowadziy rejestry: wzorców, handlowe,
towarzystw, spóek i jednostek pywajcych oraz przechowyway duplikaty ksig metrykalnych.
Sd Obwodowy w Polanowie powoano 1 padziernika 1879 roku.
Od jego wyroków przysugiwao prawo do apelacji (odwoania) do Sdu
Krajowego w Supsku, który by te waciwy dla spraw niebdcych
w kompetencji sdu w Polanowie i sprawowa nad nim bezporedni
nadzór administracyjny. Okrg dziaania Sdu Obwodowego w Polanowie obejmowa poudniow cz powiatu sawieskiego8. Podobnie
jak w innych tego typu urzdach, w sdzie tym istniay wyodrbnione
komórki – urzd ksig wieczystych (Grundbuchamt) i od 1934 roku
__________________
7 W naszym zasobie mamy akta dla majtków ziemskich w miejscowociach: Bukowo (Wendisch Buckow), Chocimino (Gutzmin), Jacinki (Jatzingen), Kociernica (Kösternitz), Krytno (Kritten), Sowno (Zowen), wierczyna (Schwarzin), Warblewo (Varbelow), Wielin (Vellin).
8 Gemeindelexikon für den Freistaat Preussen, Bd. III, Provinz Pommern, Berlin
1932, s. 76; Handbuch über den Preussischen Staat, Jg. 138 (1934), s. 385.
Polanów i okolice w zasobie archiwum Pastwowego w Koszalinie Oddzia w Supsku
149
sd wasnoci dziedzicznej (Anerbengericht). Urzd dziaa do pocztków 1945 roku. Podczas wojny akta zostay rozproszone9. Los nieprzejtego przez niemieckich archiwistów zasobu Sdu Obwodowego w Polanowie jest nieznany. 5 czerwca 2008 roku pan Jürgen Lux z Niemiec
przekaza w darze do naszego zasobu ksig gruntow dla miasta Polanowa z lat 1870–1945 (Grundbuch von Pollnow Kreis Schlawe, Band
XVI, Blatt Nr 353–399). Przekazana ksiga jest prawdopodobnie jedyn ocala z przechowywanych do 1945 roku w registraturze polanowskiej. Wpisy w niej zawarte dotycz nieruchomoci pooonych w ówczesnych granicach miasta Polanowa. Oprawiona w zbiorowy tom
(Band) skada si z wykazów (Blatt) zawierajcych trzy dziay. Wykaz
obejmuje: nazw sdu, liczb porzdkow wykazu i spis posiadoci.
W dziale pierwszym znajduj si dane dotyczce waciciela nieruchomoci, w drugim – ograniczone prawa rzeczowe i inne prawa dotyczce nieruchomoci. Dzia trzeci to hipoteka.
Równie wan czci zasobu s nasze zbiory biblioteczne. Wród
nich najwiksze zainteresowanie budzi prasa polsko- i niemieckojzyczna. W tym miejscu wymieni kilka najchtniej przegldanych tytuów. Oprócz ju udostpnionych w Internecie w ramach wspópracy
z Batyck Bibliotek Cyfrow i bijcych tu rekordy popularnoci
Amtsblattach koszaliskich10 i Kreisbalttach sawieskich11 s to gazety: „Gos Koszaliski” za lata 1956–1974, „Wiadomoci Sawieskie”
z 1953 roku, „Grenzzeitung” z lat 1937 i 1943, „Zeitung für Ostpommern” 1. Halbjahr za lata 1942 i 1943, „Intelligenzblatt für Stolp,
Schlawe, Lauenburg und Bütow” z lat 1868 i 1869 oraz „Grenz-Bote”
z 1929 roku.
Jestem wiadom, e przedstawione informacje nie zaspokajaj
wszystkich oczekiwa. Powodem tego jest wielko materiau oraz
ograniczenia konstrukcyjne i tematyczne. Mam nadziej, e mimo to
grono zainteresowanych supskim zasobem archiwalnym powikszy
si. Kierujc si tym przesaniem zapraszam wszystkich zainteresowanych do odwiedzin naszej siedziby przy ulicy Lutosawskiego 17
w Supsku.
__________________
9 W rezultacie tych dziaa w zasobie Archiwum Pastwowego w Szczecinie obecnie znajduje si 35 j.a. Sdu Obwodowego w Polanowie. Cz akt po II wojnie wiatowej znalaza si w Niemczech i jest przechowywana w Landesarchiv Greifswald
(107 j.a.).
10 Amtsbaltt der Königlichen Regierung zu Köslin 1860–1865, 1900–1903, 1905,
1907, 1909–1911, 1913, 1915, 1923.
11 Kreisblatt des Schlawer Kreisses 1843–1914.
150
Krzysztof Chochu
Polanów und Umgebung im Bestand des Staatlichen
Archivs in Koszalin, Zweigstelle Supsk
Zusammenfassung
Die archivalische Dienststelle in Supsk entstand am 28. Juli 1952,
aber erst 1957 übernahm sie die Akten des Kreises Sawno/Schlawe. Ab dieser Zeit begann man, die Archivahlen Dokumente dieses Gebieteszug sammeln, zu bearbeiten und zuggängig zu machen. Die Kriegswirren i und der
große Brand 1954 haben viele Akten vernichtet. Jetzt galt es, das wenig Übriggebliebene zu retten.
Unter den Sammlungen in polnischer Sprache sind einige historisch sehr
wertvolle, z.B. die der Allgemeinen Verwaltung und der territorialen Selbstverwaltung des Nationalrates der Stadtverwaltung 1945–1950, des Präsidiums des Stadtrates in Polanów 1950–1973, der Kreisverwaltung in Sawno
1945–1950, des Nationalen Kreisrates in Sawno 1959–1973, des Nationalen
Gemeinderates in Polanów 1945–1954 und der Ortsvorstände der Nationalräte in Bukowo 1956–1957, Polanów 1955–1972, ydowo 1955–1971. Es existieren Akten von Verwaltungsämtern in fachlicher Richtung, z.B. des Schulinspektorates in Sawno 1945–1950, des Statistischen Amtes in Sawno
1950–1975, des Finanzamtes in Sawno 1945–1950, Akten von Ämtern und
Unternehmen der Wirtschaftsverwaltung in Sawno, den vereinten staatlichen Gütern in Sawno 1954–1957.
Für die Untersuchungen der Vergangenheit sind die Akten in deutscher
Sprache sehr wertvoll. In der Zweigstelle Supsk befinden sich Archivahle
Dokumente wie: des Katasteramtes in Sawno 1861–1944, der Direktion des
Kreises Stolp 1702–1945, des Amtsgerichtes in Pollnow 1870–1945. Diese
Akten sind eine ausgezeichnete Quelle für Untersuchungen der wirtschaftlichen Vergangenheit der Pollnower Erde im 19. und 20. Jh., Wertvoll sind
auch Informationen über z.B. Besitzer der Grundstücke und der Gebäude, der
Grundstücksgrenzen, der Bodenklassen und -bearbeitung, die Höhe der Steuerabgaben usw.