Nowe zarządzanie publiczne – informacje podstawowe
Transkrypt
Nowe zarządzanie publiczne – informacje podstawowe
ZARZĄDZANIE PARTYCYPACYJNE Dawid Sześciło Współczesne paradygmaty administracji publicznej Nowe zarządzanie publiczne – podejście ekonomicznomenedżerskie Administracja neoweberowska – powrót do podejścia prawniczego Governance – podejście oparte na teorii sieci i socjologii organizacji Krytyka NPM Dwa kierunki krytyki: rynek sam w sobie nie funkcjonuje idealnie, stąd i przenoszenie rozwiązań rynkowych do sektora publicznego obarczone jest ryzykiem ujawnienia się tych niedoskonałości; bezpośrednie aplikowanie rozwiązań z sektora prywatnego do publicznego nie uwzględnia specyfiki instytucji publicznych. Zarządzanie partycypacyjne Wywodzi się z nauk społecznych (socjologia organizacji) wielość wzajemnie zależnych od siebie aktorów uczestniczących w wykonywaniu zadań publicznych i procesach tworzenia polityk publicznych; Podmioty zewnętrzne (biznes, organizacje pozarządowe) jako współuczestnicy procesów zarządzania publicznego, którzy pozostają w stałej relacji z podmiotami publicznymi, opartej bardziej na zaufaniu i współdziałaniu niż Zarządzanie partycypacyjne Sieciowe struktury zarządzania publicznego – bez wyraźnej separacji i hierarchii między administracją a światem zewnętrznym; Kładzie nacisk na budowanie sieci współzależnych i współdziałających ze sobą podmiotów. W ramach tej struktury administracji przypada raczej rola koordynatora niż zamawiającego (jak w New Public Management) czy organu administracji wykonującego władztwo administracyjne (jak w modelu biurokratycznym). Inne koncepcje New Public Leadership • Good Governance • Administracja otwarta • New Public Leadership akcentuje jednak rolę liderów (przywódców) w administracji, nakładając na nich szczególną osobistą odpowiedzialność. Jednym z głównych zadań lidera publicznego jest zachęcanie do aktywności w tworzeniu i realizacji polityk publicznych aktorów pozarządowych. Lider publiczny to przywódca polityczny i przywódca określonej wspólnoty (np. gminy). Wybory bezpośrednie wójtów, burmistrzów, prezydentów miast jako przejaw NPL? Good governance Koncepcja związana głównie z pracami agend ONZ; Cechy good governance: Uczestnictwo – włączenie wszystkich obywateli w procesy decyzyjne poprzez udział bezpośredni lub w ramach grup reprezentujących ich interesy. Towarzyszyć temu powinno zapewnienie szerokich gwarancji wolności wypowiedzi i wolności stowarzyszeń; Rządy prawa – proceduralne gwarancje ochrony podstawowych praw człowieka; Good governance Cechy good governance c.d.: Jawność – dostęp do informacji umożliwiających monitorowanie działalności instytucji publicznych; Responsywność – służebna wobec obywateli postawa instytucji publicznych, umiejętność reagowania na potrzeby obywateli; na konsensus – dążenie do uzgadniania sprzecznych stanowisk różnych grup interesu; Równe traktowanie kobiet i mężczyzn; Orientacja Good governance Cechy good governance c.d.: Wydajność i efektywność – instytucje publiczne powinny najbardziej efektywnie wykorzystywać dostępne zasoby; Odpowiedzialność – za skutki swoich działań odpowiadają przed całym społeczeństwem i interesariuszami zarówno rząd, jak i podmioty sektora prywatnego; Myślenie strategiczne – przywódcy publiczni muszą myśleć w szerokiej i długoterminowej perspektywie, uwzględniać wpływ swoich działań na ogólne cele rozwojowe. Administracja otwarta Cechy administracji otwartej: jawność (transparentność) działania – działania administracji są podejmowane w sposób jawny, a osoby je podejmujące są wystawione na publiczną ocenę; dostępność – usługi świadczone przez administrację, a także informacje o nich są łatwo dostępne dla obywateli; responsywność – administracja jest zdolna do reagowania na nowe pomysły, postulaty i potrzeby obywateli NPM a governance. Podobieństwa osłabienie roli wybieranych przez obywateli liderów politycznych, w szczególności ograniczenie możliwości bezpośredniego kontrolowania przez nich poszczególnych obszarów życia społecznego; zacieranie różnic i ścisłego rozdziału między sektorem publicznym i NPM a governance. Podobieństwa zwiększenia znaczenia mechanizmów konkurencyjnych w zarządzaniu publicznym; skierowanie uwagi raczej na rezultaty procesów zarządzania niż tylko kontrolę zasobów administracji (zarządzanie przez rezultaty); skoncentrowanie działania administracji raczej na „sterowaniu niż wiosłowaniu” (zapewnienie wykonania zadań publicznych zamiast ich bezpośredniej realizacji przez samą administrację).