Recenzja pracy doktorskiej

Proi'' dI hab' KataŹyna Niemirowicz-szcz}tt
Katedla Genetyki' Hodowli i Biotechno]ogii Roślin
SGGW
No\łoulsyno\'ska 166' 02-787 Walszalva
uI.
Recenzja pracy doktorskiej mgr Piotra Kamińskiego pt.,,ocena stabilności plonu i
rvłaściwości
kulinarnych bulrv ziemniaka odpornego n^ Phytophthor.r ihfestdhs"
Praca łTkonana w spółce ,,Hodoryla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o.- Grupa IHAR'' w
Zamartcm, ryoj. kujawsko-pomorskie, promotor dr hab. Bogdan Flis prof. nadzw.
IHAR-PIB
l'
Uq,agi ogó1ne
ocena róznych paranetrów plonu jak i cech kulinarnyclr zienrniaka ma długie tradycje w
IHAR-PIB. \ł'jego oddziałach j ak istacjach hodolł'li' Pojawiają się jednak nowe w1zuania,
szczegóInie w1edy, kiedy celem jest w}posazenie norłych odnian w wyŻszy poziom
odpomości plzy zachoqaniu wszvstkich możli\łych cech upra$nych' Do szcŻególnie
trudnych naleŻy uzyskanie lłysokicgo poziomu odporności, pochodzącego z gatu*ólv
dzikich z wczesnością plonowania.
Celern badan była ocena stabilnościplonu i w1'branych właścirł,ości
konsumpc1'jnyclr bulw
klonórł' z odpornością na P' in1bslą s- określenie związku pomiędzy qr'soką odpomością a
poziomem cecll i ich stabilnościąw dwóch środowiskach oraz rłysę]ckcjonowalric form
odpomycl! chalaktelyzujących się stabi]nym poziomem cech i przydatnych do upraw}'\\'
środowisku tradyc1'jnym i ckologicznym'
ll' Uwagi szczegółolve
Pracajest napisaua syntetycznie. N'la 194 strony maszynopisu (w t,vm 27 stlon spisu
litelatuly _ ok' 329 pozycji najnowszYch prac, głównie wjęzyku angielskin i 19 stron (\rg
numeracji, które przeznaczono na stlony tytułowe' stlesŻcŻenia, spis teści )'
w placy
zamicszczono 6 rysunków ($Yklesó!v) i 47 tabel' z k1órych 8 znajduje się v'dodatku
(aneksie).
Układ pracyjest typowy dia plac ekspelymęntalnych' ploporcje zawaltości poszcŻególnych
Iozdziałó\Ą'są dobrze \łJ'ważone. pracajest stalannie opracowana ed'vtolsko'
Plzegląd literatuly (2i stron) podzie1ono na sZeśó części'Dotycząone plonu bulw,
ułaściwości
i oceny krrlinamych bulw ziem'liaka' czynników kształtując)rch właściwości
kulinarne, odporności na Phytophthclra infesla's i stabilnościcech' PrzcgIąd litelatuy
dotyczy ściślętcmatu pracy ijest bogato udokumentowany.
Rozdział materiał i metodyjcst zwafiy (12 stron) i ma
8
podrozdziałów. Autol opisllje
najpierw rody hodolvlane i wzorce a następnię mctod'v' JŃo pielwszy podrozdział podaje
identyfikację markerów moleku]amych, test listkowy, ocenę plollu, cech kuiinarnych
długościł'egetacji i mollb]ogię buhł'oIaZ metody statystyczne.
Rozdział w.vniki ma 'l2 stlon teks1u wrau z tabelani. Rozdzia}jost podzielony na sześć
części'Układ tręściu' rozdziale wyniki jest uporządkouany zgodnie z układem metod' W
pierrvszyn podrozclziale omórłjono odpomośćna }l. infestans, następnie zmionnośćplonll
buhł,' stabilnośćplonowania' zmiennośćcech kulinamych. stabilność ccch kulinarnych i
dlugośćokresu wegetacji'
D)'skus'a (24 strony)jest pro\ł.adzona Zgodnie z układem rłrynikórł.i wsparta d$'oma
tabelami' Auto1'q}tazuje w niej znajorrrość literatury przedmio|u' W pracy zamieszczono
posumowanie i wnioski \ł 15 puŃtach'
IIL Ocena merltoryczna pracy
w pracy podjęto \łażnezagadnienia zrł'iązane z odpomościąroślinziemniaka na
porażęnię P l,9ź.'l4r'' a cechani uź}tkowJ'mi. często negaty\łnie spŹeżonymi Z gśnanli
odpomości' Wynik badań miał dać odpowiedź, czy jest możliwe Wykolzystanie drł'óch źródeł
odporrrośol w kombinacji ze źródłem rvczesności i dobrej
jŃości plonu, dla uzyskania
odmiany \Ą,czesnęj. odpomej. o stabilnych cechach uŻytko\ł'ych \Y dwóch róŹnych s,vslemach
uprarł'l. Ponadto, plirnorvano w1jaśnienie' czy identyfikacia genów odpornościmetodami
molekulamyni' poz\ł'oli zastąlić test 1istkou!.
Praca pod względem netodycznym została tykonana prawidłowo. Najpierw
uzyskano materiał roślinny(3-4lata), czyli qTkonano krzyżo\ł'ania dwóch klonów ijedneI
odmiany odponej (Sarpo Mira) oraz jednej odmiany nieodpomej' a1e \ł'czesne.j. o doblym
jakościorł'oplonie (Lord)' Mateliały Z lrzech kombinacji krzyzó\ł'kolwch rozmnożono, aŹ do
uzyskania odporł'iedniej liczby bttiw' W trakcie dwóch lat lozmnożeń wegetatyrvnych
oceniano materiał pod względem odporności i rvstępnie pod względem cech eliminujących
rody ( morfologia bull\', okes wegetacji).
w piąRm roku doś\ł'iadcŻeńprzystą]iono do
trzy]etniego doświadczenia polowęgo w po\łtórzeniach i 5 mieisco\łościaclr (lokalizacjach)'
W miarę kolejnych etapów pracy z 200 nasion wysianych rł każdej kombinacji i Lrzyskania
roślin'doszło do lyboru odpowiednio dla kombinacji 37. 4ó i 36 klonów, które oceniano w
trzyletnin doświadczeniu porówna\ł'czyn. Zastoso\.vano bogaty warsztat narzędzi
statystycznych.
W sumie praca doświadczalna trw'ała siedem
W wyniku badań wykazano. że tylko
1at.
\Ą'
w}nagała dużej determinacji i w1trlr'ałości.
kombinac.ji z odmianą Lord uzyskano rody
plonujące wyżej od odmian podatnych' W uprawie ekologicznej plony były niższe o ponad
30%' Dużo uwagi poświęcono stabilltości oraz nieslabilności plonu o reakcji pŹe$'idywalnej
i nieprzewidywalnej lorm intensnvnych i ekstensywnych. stwierdzono, że fomy o wysokim,
stabi]n)łn plonie, w badanej populacji. lłystępują rzadziej niż niestabilne. stabilność
plonowania nie ma z\łiązku z odpomością na Zalazę ziemniaka. Plonowanie niestabilne
częściej ma charakter nieprŻewidywa]ny, alę zdarza.jąsię formy o niestabilnym plonię
plzewidłnva]nym w okreś1onym środorł'isku(np' fomy ekstensywne
\Ą'
uplawie
ekologicznej).
W prz1padku cech kulinarnych bulł'(smak' ciemnienie mięszu, tekstura) badano ich
stabilnośćbiologiczną ' okazało się również, Źe cechy kuiiname są dosyć dobre i stabilne dla
k1onów w1.branych do dośrł'iadczeń.Donorem dobrych cech kulinarnych były klony odpome
na zalazę ziemniaka' pochodzące z diploida1nych .
plymitywnych odmian S' phuleją
jŃ
IównieŹ Z nieodpornej odmiany Lord' Uprau'a w warunkach ekologicznych wpływała
korzystnie na smak i rnniejsze ciemnienie miązszu.
W pżypadku cechy' jakąjest lł'czesność'uzyskano folmy Z genami odporności' które są
jcdlocześnie wczesne' lvczesne do średniowczesnych i ślednio$'czesne' Udowodniono
zatem, Że geny odpomości z w}.korzystanych form' nie są sprzężone z genami długiego
okresu wegętacji'
-'\ulol \łskazuje. że testy molekulane prowadzące do identyfikacji badanyclr genóu
odporności są skutecznc i pozwa1ają na wozesną diagliostykę pod wŻględem odporności F'
i n fe s t ą n
s n'Bteiałów hodo\ł lanyc h.
Zastosowanc w pmcy motody pozwoliły na wyodlębnienie trzech k]onów ziemnia]<a o
podlłlźszonej odpomości. plonujące stabi]nie powyżej średniej ogólnej, średnim okresie
l\'czesności i dobrych cechach kulinamych bulw' K1ony te nie mają ló\\'nież innych wad,
które sąbrane pod uwagę przy zgloszeniach do badań rejestrow1ch
także .jeden klon o niestabiln}łn
a1e
CoBoRU. Wybrano
pżewidyu'a1nym plonie w uprawie ekologic7nei.
Na podkreś]enie zasługuje u'l.jątkowo stalanne oplacowanie statystyczne wynikó\Ą'' Za
\\ańościo\c i godne podkrcślenia Żesta\łienie r.vyników dla cechjakości kulinamej
na stronie
147. Za nieco mniej k1aro\łIą można uznać tabe1e 35. Tu prośbao \ł'1'jaśnienieslatystyki.
Proszę o podanie w prezentacji na oblonie, jaką hipotezę badarr.czą posta$'iono
\
czasie
prz:golo$)\'r"l'" do.'riadczen do re izac-i.
ProsZę lównieŻ o u\1,agi' dot!'cŻale odponości poio\łej klonór.v
i'źJl.lrJ , w}'odrębnionych
na porażenie przez P'
w placy jako najlepsze'
W ocenię całościchciałabym podkeślićwysoki poziom mer}toryczny pracy' Cęlę
pracy był-v ambitnc' Plzygotowano i Zrealizo\\,ano wartościolrc załoŹenia ekspeĄ/menta]ne'
Praca.jest starannie przygotowana.
Podsumorvanie
U$aŻam, że przedstalĄ'iona do reccnzji praca doktorsla Parra mgr Piotra Kamińskicgo
pt. ,,ocena stabilnościplonu i \ł'łaściwości
ku1inanr"r'c1r bulw ziemniaka odporncgo na
Phytophthord inlbstąns'' v'ykonana rł,spółcę .'Hodo\łla ZienrniŃa Zama e sp' z o-o'_ Glupa
lHAI{" lv Zamańcm, woj' kujarvsko-pomorskic. .icst \ł'ańościo\łŻr,Za\Ą'iela prawidłolvo
udokunento\\'ane \\'Jniki i ś\ł'iadczyo tyn' że Doktorant zna doskona]ę tematykę z\ł ia-zcną Z
metodani i tec1]nikami stosolvanymi rł' nolł'oczesnej hodo\Ą]i odmiaLrr ziemniaka. potrafi je
w,vkorzystaó \ł' badaniach i praktyce hodolvlanej'
stwieldzan' że oceniana praca spełnia wszystkie kr)'teria stawiane rozprarvom doktorskim
pr7c7 Ustalvę Z drlia l'ł.03'2003r. o stopniach naukow}'ch i t}tule
naukoĘm
tytule w Zaklesie sztuki' określone ł' zutykule l3 lJstaw]' (Dz' U.
Nl
oIaZ stopniach
65' poz. 595, z późn'
zm') i wnioskLrję do Wysokiei Rady Naukorłej lnst}tutu Hodowli i Ałlimatyzacji Roślin
Państ\ł'owcgo Inst}.tutu Bada\łczego W Radzikorł,ie o dopuszczenię
m$ inż. Piotra
Iiarrrlńskiego do dalszych etapóu, prze\Ą,odu doktorskiego.
Warszawa.2016-02-08
ł' lr
\^''u1lt
prol. d. hab. K:ll:lrl) n:l \ iernirou rcl-s/c/)
Il
i