Informacje o materiałach dydaktycznych
Transkrypt
Informacje o materiałach dydaktycznych
Materiały dydaktyczne do kursu to: 1. Materiały opracowywane przez wykładowców do każdego modułu i zamieszczane na stronie SPH do pobrania przez Słuchaczy po zalogowaniu. Materiały mają autorski charakter, zróżnicowany zakres i formę. 2. Zalecane pozycje książkowe (do nabycia w księgarniach lub bezpośrednio u Wydawcy - w tym drugim przypadku istnieje możliwość odebrania książek bezpośrednio na zajęciach SPH - zamówienia należy składać na adres: [email protected]): a. M. Supera-Markowska „Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – podręcznik dla przedsiębiorców”, Warszawa 2015, stan prawny: 31.10.2015, liczba stron: 299, książka w języku polskim i następnie analogiczna treść w j. hiszpańskim, wzbogacona o wykaz najważniejszych terminów prawniczych w obydwu językach, cena brutto u Wydawcy: 28,80 zł, b. „Polsko-hiszpańska współpracy gospodarcza – uwarunkowania prawne. Materiały pokonferencyjne”, red. nauk. M. Supera-Markowska, Warszawa 2015, stan prawny: 5.11.2015 r., zbiór referatów z konferencji współorganizowanej przez CPHiR, która odbyła się 5.11.2015 r. na Uniwersytecie Warszawskim, cena brutto u Wydawcy: 23,00 zł. 3. Istnieje możliwość także zamówienia poprzez kontakt na w/w adres (tj. [email protected]) i odebrania na zajęciach SPH bez ponoszenia kosztów przesyłki książki: M. Supera-Markowska, „Zarys prawa hiszpańskiego i prawa polskiego. Esbozo del derecho español y del derecho polaco”, II wydanie, Warszawa 2013, stan prawny: 31.5.2012 r., książka w j. polskim i hiszpańskim, liczba stron: 322, cena w przypadku zamówienia na w/w adres: 96,75 zł. Ilość egzemplarzy ograniczona. HISZPANIA ISBN: 978-83-89330-12-3 Espol sp. z o.o. ul. J.P. Woronicza 33 l.122 02-640 Warszawa www.brf-espol.pl Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców Maria Supera-Markowska – doktor nauk prawnych, licenciada de Derecho, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego i kierownik Centrum Prawa Hiszpańskiego i Europejskiego na WPiA UW, wykładowca oraz autorka kilkudziesięciu publikacji z dziedziny prawa finansowego, prawa hiszpańskiego i prawa europejskiego; prezes zarządu Espol sp. z o.o. maria supera-markowska Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców to kompendium wiedzy niezbędne zarówno dla podmiotów, które już weszły na rynek hiszpański, jak i dopiero planujących ekspansję gospodarczą w tym kierunku. Przedstawiono w nim podstawowe informacje dotyczące systemów prawnych obydwu państw w ramach Unii Europejskiej, unijnego rynku wewnętrznego i jego podstawowych swobód. W kolejnych rozdziałach książki omówione zostały najważniejsze regulacje prawa cywilnego, handlowego, podatkowego, prawa pracy i inne istotne w działalności gospodarczej. Stosowne informacje przedstawiono w językach polskim i hiszpańskim. Części polsko- i hiszpańskojęzyczna mają tę samą tematykę, taki sam układ i treść, a uzupełnione zostały o dwujęzyczne wykazy najważniejszych pojęć języka prawniczego. maria supera-markowska U warunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców maria supera-markowska Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców Maria Supera-Markowska Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorców Autor: Maria Supera-Markowska Stan prawny: 31 października 2015 r. Korekta: ABBICCI Tłumaczenie na język hiszpański: Polsko-Hiszpańska Fundacja Współpracy i Rozwoju Skład i druk: Mazowieckie Stowarzyszenie Edukacyjne Zadanie współfinansowane przez Ministra Gospodarki Copyright © by Espol sp. z o.o., Warszawa 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej pracy bez zgody wydawcy zabronione Numer ISBN: 978-83-89330-12-3 Wydawca: Espol sp. z o.o. ul. J.P. Woronicza 33 l. 122 02-640 Warszawa Http://www.brf-espol.pl SPIS TREŚCI WYKAZ SKRÓTÓW 17 WSTĘP 21 INTRODUCCIÓN 23 ROZDZIAŁ I HISZPANIA I POLSKA W UNII EUROPEJSKIEJ 1. Początki integracji europejskiej 1.1. Powstanie Wspólnot Europejskich 1.2. Wspólny rynek 1.3. Rozszerzenia Wspólnot Europejskich 1.4. Akcesja Hiszpanii 2. Rynek wewnętrzny i jego podstawowe swobody 2.1. Założenia rynku wewnętrznego 2.2. Swobodny przepływ towarów 2.2.1. Zakres 2.2.2. Unia celna 2.2.3. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego 2.2.4. Zakaz ograniczeń ilościowych oraz wszelkich środków o skutku równoważnym 2.3. Swobodny przepływ osób 2.3.1. Zakres 5 25 25 25 26 27 27 28 28 28 28 29 29 31 32 32 Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 2.3.2. Swobodny przepływ pracowników 2.3.3. Swoboda przedsiębiorczości 2.4. Swobodny przepływ usług 2.5. Swobodny przepływ kapitału 3. Unia Europejska 3.1. Powstanie 3.2. Wzmocniona współpraca 3.3. Akcesja Polski 3.4. Traktat reformujący 3.5. System instytucjonalny 4. Integracja w UE i jej znaczenie dla rozwoju współpracy gospodarczej pomiędzy państwami członkowskimi Załącznik 1. Wybrane przepisy TFUE dotyczące rynku wewnętrznego i jego podstawowych swobód Załącznik 2. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim ROZDZIAŁ II SYSTEMY PRAWNE UNII EUROPEJSKIEJ, HISZPANII I POLSKI 1. System unijny 1.1. Prawo unijne 1.1.1. Prawo pierwotne 1.1.2. Prawo wtórne (pochodne) 1.1.2.1. Zakres 1.1.2.2. Rozporządzenia 1.1.2.3. Dyrektywy 1.1.2.4. Decyzje 1.1.2.5. Opinie i zalecenia 1.2. Relacje pomiędzy prawem unijnym a prawem krajowym 1.2.1. Uwagi ogólne 1.2.2. Zasada prymatu 1.2.3. Zasada skutku bezpośredniego 6 33 34 34 35 36 36 37 38 39 39 40 41 54 57 57 57 57 58 58 58 58 59 59 60 60 60 60 Spis treści 1.3. Instytucja sądowa 1.3.1. Trybunał Sprawiedliwości UE 1.3.2. Trybunał Sprawiedliwości 1.3.3. Sąd 1.3.4. Sąd do spraw Służby Publicznej 2. System hiszpański 2.1. Źródła prawa 2.1.1. Charakterystyka ogólna 2.1.2. Konstytucja 2.1.3. Ustawy 2.1.3.1. Ogólna charakterystyka 2.1.3.2. Ustawy organiczne 2.1.3.3. Ustawy zwykłe 2.1.3.4. Dekrety 2.1.3.5. Ustawy wspólnot autonomicznych 2.1.4. Traktaty lub umowy międzynarodowe 2.1.5. Rozporządzenia 2.2. Ustrój państwa 2.2.1. Charakterystyka ogólna 2.2.2. Władza wykonawcza i ustawodawcza 2.3. Samorząd terytorialny 2.4. System sądowniczy i Trybunał Konstytucyjny 2.4.1. Władza sądownicza 2.4.2. Trybunał Konstytucyjny 3. System polski 3.1. Źródła prawa 3.1.1. Charakterystyka ogólna 3.1.2. Konstytucja 3.1.3. Ustawy 3.1.4. Umowy międzynarodowe 3.1.5. Rozporządzenia 3.2. Ustrój państwa 3.2.1. Charakterystyka ogólna 7 61 61 61 62 62 63 63 63 63 64 64 64 64 64 65 66 66 67 67 67 68 68 68 69 70 70 70 70 71 71 71 72 72 Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 3.2.2. Władza ustawodawcza i wykonawcza 3.3. Samorząd terytorialny 3.4. System sądowniczy i Trybunał Konstytucyjny 3.4.1. Władza sądownicza 3.4.2. Trybunał Konstytucyjny Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim ROZDZIAŁ III UWARUNKOWANIA PRAWNE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W HISZPANII I W POLSCE 1. Prowadzenie działalności gospodarczej w Hiszpanii 1.1. Przedsiębiorcy 1.2. Formy organizacyjno-prawne 1.2.1. Uwagi ogólne 1.2.2. Indywidualna działalność gospodarcza 1.2.3. Spółka cywilna 1.2.4. Spółki handlowe 1.2.4.1. Charakterystyka ogólna 1.2.4.2. Spółki osobowe 1.2.4.3. Spółki kapitałowe 1.3. Rejestr Handlowy 1.4. Upadłość 2. Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce 2.1. Przedsiębiorcy 2.2. Formy prawno-organizacyjne 2.2.1. Uwagi ogólne 2.2.2. Indywidualna działalność gospodarcza 2.2.3. Spółka cywilna 2.2.4. Spółki handlowe 2.2.4.1. Charakterystyka ogólna 2.2.4.2. Spółki osobowe 2.2.4.3. Spółki kapitałowe 8 72 73 73 73 74 75 77 77 77 78 78 78 79 80 80 80 81 83 84 85 85 86 86 87 87 88 88 88 89 Spis treści 2.3. Rejestry przedsiębiorców 2.4. Upadłość 3. Spółka europejska 4. Ochrona konsumentów w relacjach z przedsiębiorcami Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim ROZDZIAŁ IV PODATKI W HISZPANII I W POLSCE 1. System podatkowy w Hiszpanii 1.1. Podstawowe pojęcia 1.2. Podatek od dochodu osób fizycznych 1.3. Podatek od spółek 1.4. Podatek od wartości dodanej 1.5. Pozostałe podatki 2. System podatkowy w Polsce 2.1. Podstawowe pojęcia 2.2. Podatek dochodowy od osób fizycznych 2.3. Podatek dochodowy od osób prawnych 2.4. Podatek od towarów i usług 2.5. Pozostałe podatki 3. Międzynarodowe podwójne opodatkowanie Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim ROZDZIAŁ V ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW W HISZPANII I W POLSCE 1. Hiszpańskie prawo pracy 1.1. Pracodawcy i pracownicy 1.2. Stosunek pracy 1.3. Umowy o pracę 1.3.1. Formy zawarcia 9 90 91 92 93 94 97 97 97 98 102 103 104 105 105 107 109 110 111 112 136 139 139 139 140 141 141 Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 1.3.2. Rodzaje 1.3.3. Wygaśnięcie 1.4. Zasady świadczenia pracy 1.4.1. Wynagrodzenie 1.4.2. Czas pracy 1.4.3. Urlopy wypoczynkowe i zwolnienia z pracy 1.4.4. Urlopy związane z opieką nad dzieckiem 2. Polskie prawo pracy 2.1. Pracodawcy i pracownicy 2.2. Stosunek pracy 2.3. Umowy o pracę 2.3.1. Forma zawarcia 2.3.2. Rodzaje 2.3.3. Wygaśnięcie 2.4. Zasady świadczenia pracy 2.4.1. Wynagrodzenie 2.4.2. Czas pracy 2.4.3. Urlopy wypoczynkowe i zwolnienia z pracy 2.4.4. Urlopy związane z opieką nad dziećmi Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim CAPÍTULO I ESPAÑA Y POLONIA EN LA UNIÓN EUROPEA 1. Principios de la integración europea 1.1. Creación de las Comunidades Europeas 1.2. Mercado común 1.3. Ampliaciones de las Comunidades Europeas 1.4. Adhesión de España 2. Mercado interior y sus libertades fundamentales 2.1. Objetivos del mercado interior 2.2. Libre circulación de mercancías 2.2.1. Alcance 10 142 143 144 144 145 145 146 146 146 147 148 148 149 150 152 152 152 153 153 154 157 157 157 158 159 159 160 160 160 160 Spis treści 2.2.2. Unión aduanera 2.2.3. Prohibición del gravamen discriminatorio y proteccionista 2.2.4. Prohibición de las restricciones cuantitativas y todas las medidas de efecto equivalente 2.3. Libre circulación de personas 2.3.1. Alcance 2.3.2. Libre circulación de trabajadores 2.3.3. Libertad de establecimiento 2.4. Libre circulación de servicios 2.5. Libre circulación de capitales 3. Unión Europea 3.1. Constitución 3.2. Cooperación reforzada 3.3. Adhesión de Polonia 3.4. Tratado reformador 3.5. Sistema institucional 4. Integración en la UE y su significado para el desarrollo de la colaboración económica entre los Estados miembros Anexo 1. Disposiciones escogidas del TFUE referentes al mercado interior y sus libertades fundamentales Anexo 2. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco CAPÍTULO II SISTEMAS JURÍDICOS DE LA UNIÓN EUROPEA, ESPAÑA Y POLONIA 1. Sistema de la Unión Europea 1.1. Derecho de la Unión Europea 1.1.1. Derecho primario 1.1.2. Derecho secundario (derivado) 1.1.2.1. Alcance 1.1.2.2. Reglamentos 11 161 162 163 165 165 165 166 167 168 169 169 170 171 172 172 173 174 188 189 189 189 189 190 190 190 Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 1.1.2.3. Directivas 1.1.2.4. Decisiones 1.1.2.5. Dictámenes y recomendaciones 1.2. Relaciones entre el Derecho de la Unión Europea y el Derecho nacional 1.2.1. Comentarios generales 1.2.2. Principio de primacía 1.2.3. Principio de efecto directo 1.3. Institución judicial 1.3.1. Tribunal de Justicia de la UE 1.3.2. Tribunal de Justicia 1.3.3. Tribunal General 1.3.4. Tribunal de la Función Pública 2. Sistema español 2.1. Fuentes del Derecho 2.1.1. Característica general 2.1.2. Constitución 2.1.3. Leyes 2.1.3.1. Característica general 2.1.3.2. Leyes orgánicas 2.1.3.3. Leyes ordinarias 2.1.3.4. Decretos 2.1.3.5. Leyes de las Comunidades Autónomas 2.1.4. Tratados o convenios internacionales 2.1.5. Reglamentos 2.2. Régimen del Estado 2.2.1. Característica general 2.2.2. Potestad ejecutiva y legislativa 2.3. Gobierno territorial 2.4. Sistema judicial y Tribunal Constitucional 2.4.1. Poder judicial 2.4.2. Tribunal Constitucional 3. Sistema polaco 12 190 191 192 192 192 192 193 193 193 194 194 195 195 195 195 195 196 196 196 197 197 198 198 199 199 199 200 200 201 201 202 202 Spis treści 3.1. Fuentes del Derecho 3.1.1. Característica general 3.1.2. Constitución 3.1.3. Leyes 3.1.4. Convenios internacionales 3.1.5. Reglamentos 3.2. Régimen estatal 3.2.1. Característica general 3.2.2. Poder legislativo y ejecutivo 3.3. Gobierno territorial 3.4. Sistema judicial y Tribunal Constitucional 3.4.1. Poder judicial 3.4.2. Tribunal Constitucional Anexo. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco CAPÍTULO III ORDENACIÓN JURÍDICA DE LA ACTIVIDAD ECONÓMICA EN ESPAÑA Y EN POLONIA 1. Ejercicio de la actividad económica en España 1.1. Empresarios 1.2. Tipos de organización jurídica 1.2.1. Comentarios generales 1.2.2. Actividad económica individual 1.2.3. Sociedad civil 1.2.4. Sociedades mercantiles 1.2.4.1. Característica general 1.2.4.2. Sociedades personalistas 1.2.4.3. Sociedades de capital 1.3. Registro Mercantil 1.4. Concurso 2. Ejercicio de la actividad económica en Polonia 2.1. Empresarios 13 202 202 203 203 204 204 204 204 205 205 206 206 207 208 211 211 211 212 212 212 213 214 214 215 215 217 218 219 219 Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 2.2. Tipos de organización jurídica 2.2.1. Comentarios generales 2.2.2. Actividad económica individual 2.2.3. Sociedad civil 2.2.4. Sociedades mercantiles 2.2.4.1. Característica general 2.2.4.2. Sociedades personalistas 2.2.4.3. Sociedades de capital 2.3. Registros de empresarios 2.4. Concurso 3. Sociedad europea 4. Protección de los consumidores en las relaciones con los empresarios Anexo. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco CAPÍTULO IV IMPUESTOS EN ESPAÑA Y POLONIA 1. Sistema fiscal en España 1.1. Definiciones básicas 1.2. Impuesto sobre la renta de las personas f ísicas 1.3. Impuesto sobre sociedades 1.4. Impuesto sobre el valor añadido 1.5. Otros impuestos 2. Sistema fiscal en Polonia 2.1. Definiciones básicas 2.2. Impuesto sobre la renta de las personas f ísicas 2.3. Impuesto sobre la renta de las personas jurídicas 2.4. Impuesto sobre mercancías y servicios 2.5. Otros impuestos 3. Doble imposición internacional Anexo. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco 14 220 220 221 221 222 222 222 223 224 226 227 228 229 231 231 231 232 236 237 238 240 240 241 243 245 245 247 271 Spis treści CAPÍTULO V EMPLEO DE LOS TRABAJADORES EN ESPAÑA Y EN POLONIA 1. Derecho laboral español 1.1. Empresarios y trabajadores 1.2. Relación laboral 1.3. Contrato laboral 1.3.1. Forma del contrato 1.3.2. Modalidades del contrato 1.3.3. Extinción del contrato 1.4. Principios de prestación del trabajo 1.4.1. Salario 1.4.2. Tiempo de trabajo 1.4.3. Vacaciones y permisos 1.4.4. Bajas y excedencias relacionadas con el cuidado de hijos 2. Derecho laboral polaco 2.1. Empresarios y trabajadores 2.2. Relación laboral 2.3. Contrato laboral 2.3.1. Forma del contrato 2.3.2. Modalidades del contrato 2.3.3. Extinción del contrato 2.4. Principios de prestación del trabajo 2.4.1. Salario 2.4.2. Tiempo de trabajo 2.4.3. Vacaciones y permisos 2.4.4. Bajas y excedencias relacionadas con el cuidado de hijos Anexo. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco BIBLIOGRAFIA 273 273 273 274 275 275 276 277 278 278 279 279 280 280 280 282 282 282 283 284 286 286 286 287 288 288 291 15 HISZPANIA Centrum Prawa Hiszpańskiego i Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego zostało powołane w 2003 r. przy wsparciu i udziale Polsko-Hiszpańskiej Fundacji Współpracy i Rozwoju. W Centrum utworzona została Szkoła Prawa Hiszpańskiego, w której prowadzone są roczne studia prawa hiszpańskiego i europejskiego. ISBN: 978-83-89330-13-0 Espol sp. z o.o. ul. J.P. Woronicza 33 l.122 02-640 Warszawa www.brf-espol.pl Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Espol sp. z o.o. powstała w 1991 r. Zajmuje się obecnie przede wszystkim działalnością wydawniczą, szkoleniową i rachunkową. Prowadząc biuro rachunkowo-finansowe, ukierunkowana jest na obsługę prawno-finansową podmiotów polskich i hiszpańskich. Dysponuje wieloletnim doświadczeniem praktycznym w zakresie problematyki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i w Hiszpanii w ramach unijnego rynku wewnętrznego. maria supera-markowska Prezentowany zbiór referatów stanowią wybrane zagadnienia będące przedmiotem międzynarodowej konferencji Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne, która odbyła się 5 listopada 2015 r. na Uniwersytecie Warszawskim, zorganizowanej przez Espol sp. z o.o. oraz Centrum Prawa Hiszpańskiego i Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego pod honorowym patronatem Ministerstwa Gospodarki. Z uwagi na bardzo szeroki zakres tematyki podczas konferencji poruszono jedynie wybrane zagadnienia, które ujęte zostały w formie pisemnych referatów w niniejszej książce, odpowiadających treścią wystąpieniom wygłoszonym podczas konferencji w ramach jej trzech modułów tematycznych, z zakresu prawa cywilnego i finansowego. Dwujęzyczny charakter książki pozwala zapoznać się z przedmiotową tematyką zarówno w języku polskim, jak i hiszpańskim. redakcja maria supera-markowska P olsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Materiały pokonferencyjne maria supera-markowska Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Redakcja Maria Supera-Markowska Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Materiały pokonferencyjne Redakcja: M. Supera-Markowska Stan prawny: 5 listopada 2015 r. Korekta: ABBICCI Skład: Violet Design Druk: Mazowieckie Stowarzyszenie Edukacyjne Zadanie współfinansowane przez Ministra Gospodarki Copyright © by Espol sp. z o.o., Warszawa 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej pracy bez zgody wydawcy zabronione Numer ISBN: 978-83-89330-13-0 Wydawca: Espol sp. z o.o. ul. J.P. Woronicza 33 l. 122 02-640 Warszawa Http://www.brf-espol.pl SPIS TREŚCI Maria Supera-Markowska Wprowadzenie 7 Joanna Śliz Rozwój i znaczenie polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 9 Mª Ángeles Zurilla Cariñana El reglamento europeo de sucesiones 19 Rafał Bobkiewicz Klauzule parasolowe i ich zakres oraz wpływ na prawa inwestora na podstawie traktatów o ochronie inwestycji 37 Aleksandra Wąsowska Umowa franczyzy – nowe problemy prawne 49 Pilar Domínguez Martínez La cooperación judicial civil en la Unión Europea 61 Magdalena Olczyk Wybrane zagadnienia prawa konsumenckiego 73 Luis María Romero Flor Introducción a la fiscalidad internacional 85 5 Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne Maria Supera-Markowska Aspekty podatkowe polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – analiza prawno-porównawcza i metody unikania podwójnego opodatkowania 97 Mariusz Korzeb Analiza prawno-porównawcza regulacji podatku VAT i jego wpływu na rozwój gospodarczy w Hiszpanii 113