PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY: ………

ZAŁĄCZNIK DO UCHWAŁY RADY MIASTA SOPOTU NR XXXVI/498/2014
Z DNIA 7 lutego 2014 roku
„GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA UZALEŻNIENIOM OD SUBSTANCJI
PSYCHOAKTYWNYCH” DLA GMINY MIASTA SOPOTU
na rok 2014
„Gminny Program Przeciwdziałania Uzależnieniom Od Substancji Psychoaktywnych”
na rok 2014 opracowany został zgodnie z treścią
Ustawy o Przeciwdziałaniu Narkomanii z dnia 29 lipca 2005r. , Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi z
dnia 26 października 1982 r. oraz w oparciu o wytyczne Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011 – 2016 i
Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011 – 2015.
„Gminny Program Przeciwdziałania Uzależnieniom Od Substancji Psychoaktywnych” opracowany został w oparciu o diagnozę sytuacji w
gminie Sopot oraz w oparciu o wyniki badań ogólnopolskich i lokalnych w obszarze używania substancji psychoaktywnych.
1. Opis zjawiska na podstawie diagnozy
Diagnozę przeprowadzono w oparciu o:
- analizę wyników badań wśród dzieci i młodzieży z terenu województwa pomorskiego (badania zrealizowane w 2011 r. przez PBS DGA,
wg metodologii ESPAD)
- analizę wyników badań ogólnopolskich wśród dzieci i młodzieży (badania ESPAD, 2011 r.)
1
- badanie „Diagnoza Społeczna” z roku 2013
- analizę badania dotyczącego hazardu oraz innych uzależnień behawioralnych, przeprowadzonego przez Fundację CBOS w latach 2011-2012
- analizę posiadanych danych, informacji i sprawozdań n/w instytucji i organizacji:
a. Urzędu Miasta Sopotu
b. Komendy Miejskiej Policji
f. Ośrodka Promocji Zdrowia i Terapii Uzależnień SPZOZ Uzdrowisko Sopot
i. Organizacji pozarządowych działających na terenie Sopotu, współrealizujących zadania z zakresu profilaktyki i terapii uzależnień –
Caritas, Polskie Towarzystwo Psychoedukacji, Sopockie Stowarzyszenie Profilaktyki i Promocji Zdrowia Meander”, Stowarzyszenie Klub
Abstynenta „Mewa”, „Czyste Dźwięki” itp., Fundacja Pomorski Dom Nadziei i in.
- analizę sprawozdania z realizacji Programu Przeciwdziałania Narkomanii i Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych za rok 2012
- wywiady z pracownikami instytucji i organizacji współpracujących w ramach realizacji sopockich programów profilaktycznych
- wywiady z uczestnikami programów profilaktycznych (dorośli, młodzież, dzieci )
2.
Na
podstawie
uzyskanych
informacji
można
określić
specyfikę
problemów,
występujących w mieście w sposób następujący:
Sopot jest miastem na prawach powiatu, położonym w centrum aglomeracji trójmiejskiej, pomiędzy Gdańskiem a Gdynią. Dzięki tej
lokalizacji pozostaje doskonale skomunikowany z ważniejszymi ośrodkami gospodarczo-administracyjnymi a także głównymi węzłami
transportowymi regionu Pomorza.
Sopot obecnie jest zamieszkały przez 35 843 osób (dane z dnia 31 grudnia 2013). Zgodnie z prognozami GUS do roku 2016 w
Sopocie będzie można zaobserwować tendencję spadkową liczby ludności, w porównaniu do lat ubiegłych.
W Sopocie następuje stopniowe starzenie się społeczeństwa.
2
Specyfiką Miasta jest dominacja funkcji turystycznej, kulturalnej i rozrywkowej, które w sezonie letnim przyciągają licznych gości z kraju i
zagranicy. Pod koniec 2013 r. liczba lokali gastronomicznych , serwujących alkohol, wyniosła 217 (liczba sklepów sprzedających napoje
alkoholowe – 86)
W weekendy w sopockich dyskotekach , bijących rekordy popularności w Polsce, bawią się młodzi ludzie, którzy do Sopotu przyjeżdżają
nie tylko z terenu województwa pomorskiego ale także z całego kraju. Zabawie towarzyszy alkohol, zdarza się, że również używanie
nielegalnych substancji psychoaktywnych. W celu ograniczenia ryzyka, związanego z używaniem substancji psychoaktywnych, od 5 lat w
lokalach dyskotekowych prowadzony jest program partyworking.
W mieście, choć relatywnie zamożnym, istnieją dobrze rozpoznane ośrodki patologii społecznych, wielopokoleniowego dziedziczenia biedy
i niezaradności życiowej, środowiska osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych i młodocianych przestępców, poszukujących
okazji szybkiego i łatwego zarabiania. Podejmowane prze tą grupę zachowania, związane z używaniem legalnych i nielegalnych substancji
psychoaktywnych, stwarzają ryzyko szkód zdrowotnych bądź uzależnienia.
Specyfika Sopotu:
- popularność Miasta (szczególnie w okresie letnim oraz w weekendy) i jej konsekwencje - duża liczba lokali
gastronomicznych,
serwujących
alkohol,
popularność
nielegalnych
substancji
psychoaktywnych,
przestępczość,
negatywne wzorce zachowań,
- zdiagnozowane ośrodki dziedziczenia biedy i patologii społecznych,
- silne powiązania z Gdańskiem i Gdynią oraz innymi miastami województwa – migracja młodzieży
3
3. Zdiagnozowane obszary problemowe
Obszar problemowy I:
Używanie legalnych substancji psychoaktywnych przez młodzież - alkohol
Wyniki badania ESPAD 2011
Analiza wyników badań w zakresie picia alkoholu wśród młodzieży (15 – 16 lat, 17 – 18 lat),
Napoje alkoholowe są najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży. Chociaż raz w ciągu całego swojego
życia piło 87,3% uczniów z młodszej grupy i 95,2% uczniów z starszej grupy. Picie napojów alkoholowych jest na tyle rozpowszechnione,
że w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem piło 57,6% piętnasto-szesnastolatków i 80,4% siedemnasto-osiemnastolatków. Najbardziej
popularnym napojem alkoholowym wśród całej młodzieży jest piwo, a najmniej – wino. Wysoki odsetek badanych przyznaje się do
przekraczania progu nietrzeźwości. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem, chociaż raz upiło się 21,4% uczniów z młodszej kohorty i
32,3% ze starszej grupy wiekowej. W czasie całego życia ani razu nie upiło się tylko 51,4% uczniów młodszych i 29,7% uczniów
starszych.
Podobne wnioski wyciągnięte zostały na podstawie badania metodą ESPAD, przeprowadzonego w województwie pomorskim w 2011 roku
(badania objęły także młodzież sopockich szkół).
Używanie nielegalnych substancji psychoaktywnych przez młodzież – narkotyki
Wyniki badania ESPAD 2011 wskazują na znacznie niższy poziom rozpowszechnienia używania substancji nielegalnych, niż legalnych,
szczególnie alkoholu i tytoniu. Większość badanych nigdy po substancje nielegalne nie sięgała. Wśród tych, którzy mają za sobą takie
doświadczenia większość stanowią osoby, które co najwyżej eksperymentowały z marihuaną lub haszyszem. Chociaż raz w ciągu całego
życia używało tych substancji 24,3% młodszych uczniów i 37,3% starszych uczniów. Na drugim miejscu pod względem rozpowszechnienia
wśród substancji nielegalnych jest amfetamina - ok. 4,6% wśród uczniów gimnazjów i 8,3% wśród uczniów szkół wyższego poziomu.
Aktualne, okazjonalne używanie substancji nielegalnych, czego wskaźnikiem jest używanie w czasie ostatnich 12 miesięcy, także stawia
przetwory konopi na pierwszym miejscu pod względem rozpowszechnienia. W klasach trzecich gimnazjów używa tego środka ponad
4
10,1% uczniów, w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych – 28,5%. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem 10,5% uczniów klas
trzecich gimnazjów i 15,0% uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych używało marihuany lub haszyszu.
Zarówno eksperymentowanie z substancjami nielegalnymi, jak ich okazjonalne używanie jest bardziej rozpowszechnione wśród chłopców
niż wśród dziewcząt.
Wyniki badań, przeprowadzonych w województwie pomorskim wskazują na podobne tendencje w zakresie używania nielegalnych
substancji psychoaktywnych.
Uzależnienia behawioralne w Polsce
Około jednej trzeciej młodzieży grała, chociaż raz, w gry hazardowe, tj. takie gdzie stawia się pieniądze i można je wygrać. W czasie
ostatnich 30 dni takie zachowanie zadeklarowało 8,9% uczniów trzecich klas gimnazjów i 10,0% uczniów drugich klas szkół
ponadgimnazjalnych. Można szacować, że ok. 2% młodzieży może być zagrożonych hazardem problemowym.
Spośród 60% mieszkańców Polski, korzystających z Internetu, 0,3% to osoby uzależnione, a 2,5% jest zagrożonych uzależnieniem. To
oznacza blisko 100 tysięcy uzależnionych oraz 750 tysięcy zagrożonych (badania CBOS).Problem dotyka głównie młodych ludzi do 34 roku
życia, przy czym większość to dzieci i młodzież poniżej 25 roku życia.
Podsumowanie wyników badania ESPAD – (audytoryjne badania ankietowe na próbie reprezentatywnej uczniów klas trzecich szkół
gimnazjalnych w wieku 15 – 16 lat oraz drugich klas szkół ponadgimnazjalnych w wieku 17 – 18 lat naszego kraju), którego celem był
m.in. pomiar natężenia zjawiska używania przez młodzież substancji psychoaktywnych, pozwala na sformułowanie n/w wniosków:
Alkohol:
Młodzież w większości zalicza się do konsumentów alkoholu, pije przede wszystkim piwo - rzadziej sięga po inne napoje,
poważnym problemem jest upijanie się
Stabilizacja wskaźników picia i upijanie się po spadku, który nastąpił w 2007 r.
Zahamowanie procesu zmniejszanie się różnic miedzy chłopcami i dziewczętami
Lekka tendencja spadkowa traktowania picia alkoholu jako zachowania bardzo ryzykownego
Spadek dostępności napojów alkoholowych wedle ocen badanych oraz spadek zakupów
5
Narkotyki:
Rozpowszechnienie używania substancji nielegalnych jest znaczne, chociaż o wiele niższe niż legalnych – spośród nielegalnych
najbardziej rozpowszechnione są przetwory konopi
Ponowny wzrost rozpowszechnienia używania przetworów konopi po załamaniu się trendu wzrostowego w 2007 r.
Tendencja spadkowa w rozpowszechnianiu doświadczeń z lekami .
Wzrost dostępności przetworów konopi oraz tendencja spadkowa dostępności substancji syntetycznych.
Spadek rozpowszechniania przekonań o dużym ryzyku związanym z używanie przetworów konopi, nawet jeśli mowa o
używaniu regularnym.
Najwyższe wskaźniki używania zarejestrowano wśród mężczyzn, osób młodszych (przede wszystkim uczniowie i studenci),
mieszkańców dużych miast, bezrobotnych oraz biernych zawodowo. Według Diagnozy Społecznej najbardziej zagrożone
województwa to zachodniopomorskie i mazowieckie, ponieważ w tych regionach największe odsetki badanych miało
kontakt z narkotykami. Wśród osób w wieku 15-24 lat odnotowano najwyższy odsetek użytkowników narkotyków.
W 2012 i w 2013 roku pojawiły się na polskim rynku nowe substancje psychoaktywne („Mocarz”, Tajfun Orange” – syntetyczne
kannabinoidy, ”brodoklej”, „rzęsoklej” itp., „Disco light”, Świetlik”, „Blue fire” – zioła itp. metamfetamina, leki)
W Sopocie, mieście bardzo popularnym, szczególnie wśród młodych osób, spotkać można przedstawicieli wielu środowisk,
w tym używających tak legalnych jak i nielegalnych substancji psychoaktywnych. Są to nie tylko mieszkańcy miasta ale
przede wszystkim młodzież zamieszkała w różnych rejonach kraju (np. studenci) a nawet turyści zagraniczni. W tej sytuacji
konieczne staje się prowadzenie działań profilaktycznych, informacyjno-edukacyjnych oraz zapewniających bezpieczeństwo
na poziomie profilaktyki uniwersalnej.
Diagnoza przyczyn problemów:
1. Rekomendowane programy profilaktyczne realizowane są w stosunkowo małym zakresie wśród uczniów klas gimnazjalnych
2. Popularność zabawy pod wpływem legalnych i nielegalnych substancji psychoaktywnych
3. Niewielkie uczestnictwo rodziców w programach profilaktycznych
6
Obszar problemowy II:
Picie alkoholu przez osoby dorosłe (nadużywanie alkoholu, uzależnienie), używanie problemowe nielegalnych substancji psychoaktywnych
Badania CIDI (2012 r.) w populacji 18-64 lata pozwala szacować liczbę osób spełniających kryteria szkodliwego picia na ponad 3 mln,
a wśród nich ponad 600 tysięcy uzależnionych
Trwa transformacja polskiego tradycyjnego wzoru używania alkoholu (mała częstotliwość, wysokie dawki). Alkohol powoli staje się
produktem codziennego użytku - ponad 5 i pół mln Polaków sięga po alkohol co najmniej raz w tygodniu.
Rozpowszechnienie postaw abstynenckich utrzymuje się na poziomie notowanym w latach 1990-tych ubiegłego stulecia
Wyniki Diagnozy Społecznej kolejny raz potwierdzają ustalenia z innych badań, że narkotyki są bardziej popularne w miastach, niż na wsi.
Status zawodowy i wykształcenie również mają wpływ na zażywanie narkotyków. Osoby bierne zawodowo miały kontakt z narkotykami
znacznie częściej, niż pracownicy sektora publicznego. Natomiast osoby z wykształceniem wyższym ponad dwukrotnie rzadziej od osób z
wykształceniem podstawowym sięgały po narkotyki.
Informacje uzyskane z sopockiej poradni, prowadzącej
lecznictwo ambulatoryjne osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych
(alkoholu i narkotyków), wskazują na zbliżoną liczbę pacjentów uzależnionych , którzy zgłosili się w roku 2012 i 2013:
rok 2012 – 118 pacjentów, rok 2013 – 114 pacjentów (uzależnieni od alkoholu mieszkańcy Sopotu) ,
rok 2012 – 21 pacjentów, rok 2013 – 16 pacjentów (uzależnieni od narkotyków, używający w sposób ryzykowny mieszkańcy Sopotu).
Mieszkańcy Sopotu korzystać mogą z usług Ośrodka Promocji Zdrowia i Terapii Uzależnień SPZOZ , Poradni przy Młodzieżowym Ośrodku
Terapeutycznym „Mrowisko” a także ze specjalistycznych placówek tego typu w innych miejscowościach. Wysoka dostępność leczenia i
terapii tak dla osób uzależnionych jak również członków rodzin ma niewątpliwy wpływ na większą liczbę osób, podejmujących leczenie,
korzystających z usług specjalistycznych.
Do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w latach 2010 – 2013 wpływało średnio 70 zgłoszeń rocznie ( 69 w roku
2013) w sprawie skierowania na leczenie przymusowe osób uzależnionych od alkoholu. Coraz częściej wnioski o skierowanie na leczenie
składają członkowie rodzin.
7
Dzieci osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych uczestniczą w programach zajęć socjoterapeutycznych i opiekuńczych,
oferowanych przez placówki takie jak: Świetlica Terapeutyczna przy Zespole Szkól Nr 3, Ognisko Wychowawcze „Sopocki Dom”, Klub dla
dzieci „Meander”, Młodzieżowa Placówka Wychowawcza Caritas, Klub Abstynenta „Mewa”, zajęcia przy Szkołach Podstawowych Nr 1, 8.
Tego typu forma wsparcia rodzin z problemem alkoholowym ma na celu poprawę funkcjonowania społeczno-emocjonalnego. W
powyższych zajęciach uczestniczy blisko 200 dzieci i młodzieży , ze środowisk wymagających szczególnej pomocy.
W mieście zdiagnozowano grupę osób, w wieku 18 – 30 lat, które nie mają wystarczających umiejętności życiowych (społecznych,
osobistych) oraz przygotowania zawodowego. Są to często osoby, wywodzące się ze zmarginalizowanych środowisk , będące pod
nadzorem kuratorów sądowych, eksperymentujące z substancjami psychoaktywnymi itp. Osoby te nie rejestrują się w urzędach pracy, nie
są także wystarczająco zmotywowane do podjęcia działań na rzecz poprawy własnej sytuacji.
Wyżej wymienionej grupie stworzono możliwość uczestnictwa w treningu aktywności społeczno-zawodowej. Włączono ogółem 10 osób,
które pod nadzorem trenera, koordynatora technicznego, dwóch liderów , doradcy zawodowego i psychologa podwyższają swoje
umiejętności osobiste oraz zdobywają kwalifikacje zawodowe.
Zadanie to służy także wykształceniu właściwych postaw wobec używania substancji psychoaktywnych.
Diagnoza przyczyn problemów:
1. Niewielka świadomość problemowego używania substancji psychoaktywnych wśród osób dorosłych
2. Powielanie negatywnych wzorców, zwłaszcza przez młode osoby
3. Niska motywacja osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych (alkoholu, narkotyków) do zmian
4. Niska świadomość
zachowań ryzykownych (picie szkodliwe – nadużywanie alkoholu, picie jednorazowo dużych ilości alkoholu,
nietrzeźwość)
Obszar problemowy III:
Sezonowa
popularność
Sopotu
i
jej
konsekwencje
–
powszechność
stereotypu
dobrej
zabawy
pod
wpływem
substancji
psychoaktywnych
8
Wśród klientów dyskotek przeważają osoby, które trafiają na zabawę
będąc pod wpływem alkoholu bądź innych substancji
psychoaktywnych, stwarzając ryzyko zatruć lub podjęcia innych, nieakceptowanych zachowań (awantury, bójki itp.). Są to często
mieszkańcy Trójmiasta i okolic, a w sezonie letnim goście z kraju i zagranicy.
W związku z dużym zagrożeniem życia i zdrowia , koniecznością podejmowania interwencji, w roku 2007 wprowadzono do największych
lokali dyskotekowych program redukcji szkód „Czyste dźwięki” ( partyworking). Zatrudnieni partyworkerzy przeprowadzają kilkaset
rozmów, porad rocznie, w tym kilkanaście interwencji z zakresu pierwszej pomocy medycznej.
W okresie letnim do miasta przyjeżdżają także grupy młodzieży, spędzającej czas poza lokalami, podejmującej zachowania ryzykowne na
plażach, w parkach, w lesie, stwarzając zagrożenie dla siebie i innych, poprzez picie alkoholu, używanie nielegalnych substancji
psychoaktywnych, zachowania agresywne, przypadkowe kontakty seksualne, kradzieże.
Pracownicy uliczni „streetworkerzy” w czasie sezonu letniego przeprowadzają blisko 1000 rozmów, porad, mających na celu
zmotywowanie do zmiany zachowań.
Diagnoza przyczyn problemów:
1. Duże przyzwolenie społeczne na używanie substancji psychoaktywnych, głownie legalnych (alkohol)
2. Niska świadomość konsekwencji podejmowanych zachowań ryzykownych
3. Promowanie określonych zachowań przez media
4. Wysoka liczba klientów letnich dyskotek, użytkowników substancji psychoaktywnych
5. Duża liczba przyjezdnych, nie tylko w celu turystycznym
9
4. Definicja celów Gminnego Programu Przeciwdziałania Uzależnieniom od Substancji
Psychoaktywnych
Po etapie analizy i diagnozy zostały określone problemy główne oraz ich przyczyny. Następnie dokonano wyboru problemów, których
rozwiązanie będzie celami programu.
Kryterium wyboru problemów stanowiły:
- możliwość realizacji
- systemowe rozwiązanie problemu
- waga problemu
Wyniki badania ankietowego ESPAD wskazały, iż polska młodzież, pomimo pozytywnych tendencji w postaci stabilizacji zjawiska używania
substancji psychoaktywnych, nadal jest silnie zagrożona tak przez używanie narkotyków jak również picie ryzykowne alkoholu.
Stąd wynika potrzeba realizowania profesjonalnych programów profilaktyki i promocji zdrowego stylu życia.
Podejmowane działania będą monitorowane oraz ewaluowane w celu określenia ich skuteczności i efektywności.
Sformułowane cele są wynikiem procesu identyfikacji problemów oraz opartych na kryteriach decyzji, dotyczących podjęcia skutecznych
rozwiązań, będących jednocześnie celami Programu Przeciwdziałania Uzależnieniom.
Cel ogólny:
Ograniczenie używania substancji psychoaktywnych (alkoholu, narkotyków) i związanych z tym
problemów społecznych i zdrowotnych
10
Cele szczegółowe:
Cel szczegółowy
1. OGRANICZENIE ZJAWISKA PICIA
Wskaźnik
-
liczba
interwencji
Komendy
Źródło pozyskania wskaźnika
Miejskiej
Dokumentacja KMP w Sopocie,
ALKOHOLU, UŻYWANIA
Policji , Straży Miejskiej
Dokumentacja szkolna
SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH
- liczba interwencji szkolnych
Dokumentacja
(LEGALNYCH I NIELEGALNYCH)
- liczba interwencji „partyworkers”
raporty,
PRZEZ DZIECI I MŁODZIEŻ
- liczba interwencji pracowników ulicznych
partyworking, streetworking
- liczba rekomendowanych programów
Dokumentacja organizacji pozarządowych
profilaktycznych,
prowadzących zajęcia dla młodzieży z grup
- liczba młodzieży uczestniczącej w
ryzyka
programach profilaktycznych
wskazująca)
UMS
–
wyniki
sprawozdania
z
(profilaktyka
diagnozy,
programu
selektywna,
realizowanych na terenie szkół,
- liczba przeszkolonych nauczycieli
2. OGRANICZENIE ZABURZEŃ ŻYCIA
-
liczba placówek, punktów świadczących
Dokumentacja
poradni
,
ośrodków
RODZINNEGO, W TYM SZKÓD
pomoc rodzinie z problemem uzależnienia
specjalistycznych,
ZDROWOTNYCH I ROZWOJOWYCH
-
Dokumentacja organizacji pozarządowych
DZIECI I MŁODZIEŻY Z RODZIN Z
socjoterapeutycznych
PROBLEMEM UZALEŻNIENIA
-
liczba
liczba
dzieci
korzystających
świetlic
realizujących
z
zajęć
oraz innych instytucji, realizujących zajęcia
program
dla dzieci,
socjoterapeutyczny
- liczba dzieci, objętych wsparciem, pomocą
- liczba wniosków o leczenie odwykowe,
skierowanych do Sądu
11
3.ZMNIEJSZENIE
ZACJI
MARGINALI--
SPOŁECZNEJ
OSÓB
UZALEŻNIONYCH
-
liczba
jednostkę
placówek
wspieranych
samorządu
przez
terytorialnego
w
Dokumenty UMS, raporty, sprawozdania
Dokumentacja placówek terapii uzależnień
bieżącym roku/w poprzednim roku,
-
- liczba osób objętych programami
leczenia w bieżącym roku/w poprzednim
roku,
-
wysokość nakładów poniesionych przez
jednostkę
programy
samorządu
realizowane
terytorialnego
w
na
placówkach
leczenia uzależnień w bieżącym roku/w
poprzednim roku
4.OGRANICZENIE PRZYPADKOW
- liczba kontroli przeprowadzonych przez
NARUSZEŃ PRAWA W ZWIĄZKU
GKRPA w placówkach sprzedaży alkoholu
Dokumentacja GKRPA, WZISS
Z ALKOHOLEM I POZOSTAŁYMI
SUBSTANCJAMI
PSYCHO-
AKTYWNYMI
5.PROMOCJA ZDROWEGO STYLU
ŻYCIA
- liczba i rodzaj ofert skierowanych do
Dokumenty
UMS
społeczności lokalnej
sprawozdania,
–
WZISS,
informacje
na
raporty,
stronie
www.mlodysopot.pl
12
5.
Zadania
Gminnego
Programu
Przeciwdziałania
Uzależnieniom
od
Substancji
Psychoaktywnych
Realizacji każdego z celów służą zadania.
Cel szczegółowy 1. OGRANICZENIE ZJAWISKA PICIA ALKOHOLU, UŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH (LEGALNYCH
I NIELEGALNYCH) PRZEZ DZIECI I MŁODZIEŻ
Lp.
1.
Zadanie
Organizacja
Działania
1.Analiza
Programy
potrzeb
szkoleń
szkoleniowych
edukacyjnym dla młodzieży,
rodziców
innych
warsztatów
form
charakterze
zajęć
i
Wskaźniki
o
profilaktycznoi
nauczycieli,
prowadzonych
przez
specjalistów
z
obszaru
profilaktyki
i
terapii
uzależnień
Źródła
Odpowiedzial-
pozyskiwania
ny za
wskaźników
realizację
Tekst
Główny
programu
Specjalista ds.
rekomendacje
Umowa
Profilaktyki
2.Wybór
Realizatorzy
Ankiety
Uzależnień,
realizatorów
(liczba
ewaluacyjne
Organizacje
3.
realizatorów,
pozarządowe
kompetencje,
(realizatorzy),
placówek
rekomendacje
Ośrodek
szkolnych
)
Promocji
Liczba ucze-
Zdrowia
stników
Terapii
Skierowanie
informacji
do
-
Budżet
30 000,0
Termin
2014
.
i
13
szkoleń,
Uzależnień
SPZOZ,
placówki
oświatowe
(szkoły)
2.
Wdrożenie i upowszechnienie
1.Analiza
Liczba
Informacje od
Główny
programów
potrzeb
przeszkolo-
pedagogów
Specjalista ds.
szkoleniowych
nych n-li
szkolnych
naukowych podstawach lub o
2.Wybór
Liczba uczniów
podstawie
Uzależnień,
potwierdzonej skuteczności –
realizatora
uczestniczą-
dokumentacji
dyrektorzy
„UNPLUGGED” (gimnazja),
3.Przeprowadze
cych
szkolnej
placówek
programy promocji zdrowia –
nie szkoleń
programach
uniwersalnej
profilaktyki
opartych
przedszkola,
na
szkoły
w
Liczba
podstawowe)
na
10 000,00
2014
10 000,00
2014
170 000,0
2014
Profilaktyki
oświatowych
szkół
realizujących
program
3.
Prowadzenie
działalności
1.Analiza
Liczba
informacyjnej i poradnictwa
potrzeb
dla
2.Wybór
dzieci,
młodzieży,
rodziców i nauczycieli
4.
osób,
Dokumentacja
Główny
korzystających
realizatora
Specjalista ds.
z pomocy
Sprawozdania
Profilaktyki
realizatora
kierownik
3.Indywidualne
placówki
poradnictwo,
realizującej
interwencja
zadanie
Organizacja działań profilak-
1.Analiza
tycznych z obszaru
potrzeb
–
Wykaz
Sprawozdania
Główny
placówek,
realizatorów
Specjalista ds.
14
profilaktyki selektywnej - dla
kwalifikacja
Liczba
zajęć
Profilaktyki
młodzieży z „grup
uczestników
młodzieży
Umowy
Uzależnień,
podwyższonego ryzyka”
2.Wybór
uczestniczącej
programu
realizatorzy,
i
realizatorów
3.Monitorowanie
przebiegu
programu
5.
Prowadzenie
obszarze
działań
w
profilaktyki
z
1.Analiza
Treść
ofert,
z
Główny
zgodność
zakresie
programów
potrzebami
Profilaktyki
kulturalnej i sportowej dzieci
sposobów i form
2.Liczba
Umowy
Uzależnień,
i młodzieży
spędzania czasu
uczestników
Sprawozdania
Organizacje
aktywności
w
i
rodzaj
uwzględnieniem
potrzeb
1.Liczba
100 000,0
2014
20 000,00
2014
Specjalista ds.
wolnego
pozarządowe,
2.Wybór
Realizatorzy
programów i ich
zajęć
realizatorów
3.Monitorowanie
przebiegu
realizacji
6.
Edukacja
lokalnej,
ze
społeczności
1.Analiza
1. Liczba form
Analiza
szczególnym
dostępnych
przekazu
sposobów
form i sposobów
2.Liczba osób,
form
uwzględnieniem młodzieży -
Główny
i
Specjalista ds.
Profilaktyki
15
kampanie
lokalne
ogólnopolskie,
,
mediach,
edukacji
korzystających
przekazu,
Uzależnień,
w
2.Wybór
(np. wejść na
zgodność
Realizatorzy
stronie
środków
stronę
tematyki
zadań
przekazu
internetową)
1.Liczba
Sprawozdania
Główny
informacje
na
WWW.mlodysopot.pl
3.Monitrowanie
7.
Podnoszenie
kwalifikacji
i
1.Analiza
ofert
kompetencji
nauczycieli,
szkoleniowych
młodzieży
Strona
Specjalista ds.
wychowawców,
terapeutów,
2.Współpraca z
uczestniczącej
WWW.mlodys
Profilaktyki
przedstawiciela
w spotkaniach
opot.pl,
Uzależnień,
mi „E2C”
międzynarodo
Zdjęcia, filmy
organizatorzy
uzależnień,
3.Organizacja
wych
z
szkoleń
działaniach
szkoleń
2.Liczba
4.Monitorowanie
podnoszących
pracowników
instytucji
współpracujących
dziedzinie
uczestnictwo
w
w
europejskiego
stowarzyszenia
Drugiej
tym
w
SUMMIT”
Szansy”
projekcie
„Szkoła
(E2C),
w
„YOUTH
osób
kwalifikacje
udziału
w
25 000,00
2014
projekcie
„YOUTH
i
SUMMIT”
kompetencje
zawodowe
3.Liczba
zrealizowanych
form
szkoleniowych
16
Cel szczegółowy 2 . OGRANICZENIE ZABURZEŃ ŻYCIA RODZINNEGO, W TYM SZKÓD ZDROWOTNYCH I ROZWOJOWYCH
DZIECI I MŁODZIEŻY Z RODZIN Z PROBLEMEM UZALEŻNIENIA , UŻYWAJĄCYCH SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH W
SPOSÓB SZKODLIWY
Lp.
Zadanie
Działania
Wskaźniki
Źródła
Odpowiedzialny
pozyskiwania
za realizację
Budżet
Termin
wskaźników
1.
Wsparcie istniejących miejsc
1.Analiza
Liczba
Dzienniki
Główny
pomocy dla dzieci z rodzin z
istniejących
istniejących
zajęć
Specjalista
problemem alkoholowym –
zasobów
miejsc
Dokumenta-
Profilaktyki
świetlic terapeutycznych,
2.Monitorowa-
wsparcia
cja
Uzależnień,
Ogniska Wychowawczego,
nie
Liczba
organizacji,
instytucje
Klubu dla Dzieci
placówki
wychowawców
prowadzą-
organizacje
z
cych zadanie
prowadzące
pracy
(zgodność
ze
standardami)
przygotowanie
3.Pomoc
m w zakresie
superwizyjna
udzielania
136 000,0
2014
10 000,00
2014
ds.
i
świetlice
pomocy
Liczba dzieci
2.
Doskonalenie metod
1.udział
Liczba
interwencji i pomocy, w tym
członków
uczestniczą-
ofiarom przemocy domowej w
GKRPA
rodzinie z problemem
szkoleniach
w
cych
szkoleniu
osób
Sprawozdanie
w
szkolenia
Główny
ze
Specjalista
ds.
Profilaktyki
Uzależnień,
17
uzależnienia
2.współpraca z
Liczba
członkowie
instytucjami
założonych
GKRPA
zaangażowany
„Niebieskich
mi
kart”
w
i
podejmowanie
podjętych
pomocy ofiarom
interwencji
przemocy
domowej
3.
Zwiększenie świadomości
1.przygotowa-
Liczba
społeczności lokalnej na temat
nie
materiałów
na
szkód zdrowotnych,
na
stronie
konsekwencji używania
WWW.mlodyso
substancji psychoaktywnych w
pot.pl
wejść
stronę
Materiały
i
GKRPA, Główny
informacje
Specjalista
WWW.mlodys
na
Profilaktyki
opot.pl
internetowej
stronie
5 000,00
2014
ds.
Uzależnień
sposób szkodliwy
18
Cel szczegółowy 3. ZMNIEJSZENIE MARGINALIZACJI SPOŁECZNEJ WŚRÓD OSÓB UZALEŻNIONYCH I PODEJMUJĄCYCH
ZACHOWANIA RYZYKOWNE
Lp.
Zadanie
Działania
Wskaźniki
Źródła
Odpowiedzialny
pozyskiwania
za realizację
Budżet
Termin
Wskaźników
1.
Rozszerzenie
i
doskonalenie
Wsparcie
Liczba
Sprawozda-
Główny
oferty terapeutycznej dla osób
finansowe
pacjentów
nie placówki
Specjalista ds.
uzależnionych
oferty
uczestniczą-
terapeutycz-
Profilaktyki
realizowanej
cych w
nej
Uzależnień, pla-
pomocy
programie
cówki
terapeutycznej
terapeutycz-
terapeutyczne
od
substancji
psychoaktywnych,
przejawiających
innych
uzależnień,
symptomy
członków
rodzin
2.
200 000,0
2014
85 000,00
2014
nym
Realizacja procedury
1.Prowadzenie
Liczba osób,
Dokumenta-
Przewodniczący
kierowania na przymusowe
poradnictwa,
którym
cja GKRPA,
GKSPA,
leczenie przeciwalkoholowe
konsultacji dla
udzielono
członkowie
osób
porady,
GKRPA, osoby
uzależnionych,
konsultacji,
odpowiedzialne
członków rodzin
pomocy
za prowadzenie
2. Działalność
Liczba osób
zadania
Gminnej
skierowanych
Komisji
na leczenie w
Rozwiązywania
ramach
19
Problemów
procedur
Alkoholowych –
ustawowych
wnioskowanie
Liczba osób
do Sądu
zmotywowany
Rodzinnego
m do podjęcia
3.Monitorowa-
leczenia
nie udziału w
terapii przez
osoby
uzależnione
3.
Wspieranie działalności Klubu
1.Realizacja
Liczba osób
Sprawozda-
Prezes Klubu
Abstynenta „Mewa”
działań na rzecz
korzystają-
nie
Abstynenta
udziału w życiu
cych z oferty
organizacji
„Mewa”,
społecznym i
programowej
Główny
zawodowym
Klubu
Specjalista ds.
przez
Abstynenta
Profilaktyki
środowisko
Sprawozdanie
Uzależnień
abstynenckie
merytoryczne
65 000,00
2014
2.Wsparcie
finansowe
programu
3.
Monitorowanie
20
4.
Kontynuacja treningu
1.Dobor
Liczba
Sprawozda-
Organizacje
aktywności
realizatorów
uczestników
nie
pozarządowe
społeczno-zawodowej,
2.Monitorowa-
programu
organizacji
realizujące
skierowanego do młodych osób
nie przebiegu
„Druga
projekt, Główny
(18 – 25 lat) , o niskich
Szansa”
Specjalista ds.
kompetencjach społecznych,
Sprawozdania
Profilaktyki
bez przygotowania
merytoryczne
Uzależnień
390 000,0
2014
58 000,00
2014
25 000,00
2014
zawodowego
5.
Ograniczanie szkód
1.Opracowanie
Liczba lokali
Sprawozda-
Organizacja
zdrowotnych wśród osób,
założeń
gastronomicz-
nia
pozarządowa,
podejmujących zachowania
programu
nych, w
organizacji
Główny
ryzykowne – realizacja
2.Wybór
których
realizującej
Specjalista ds.
programu „partyworking”
realizatora
realizowany
program
Profilaktyki
(„Czyste Dźwięki” - obszar
3.Monitorowa-
jest program
profilaktyki selektywnej)
nie przebiegu
Liczba osób,
programu
którym
Uzależnień
udzielono
pomocy
6.
Podejmowanie działań
1.Opracowanie
1.Liczba osób,
Sprawozda-
Organizacja
ograniczających zachowania
założeń
którym
nia
pozarządowa,
ryzykowne – program
programu
udzielono
organizacji
Główny
streetworking (obszar
2.Wybór
pomocy
realizującej
Specjalista ds.
profilaktyki selektywnej)
realizatora
2.Liczba
program
Profilaktyki
3.Monitorowa-
realizatorów
Uzależnień
21
nie przebiegu
programu
7.
Współpraca z
Kontynuowanie
1.Wykaz
Sprawozda-
Główny
przedstawicielami instytucji,
współpracy,
instytucji i
nia,
Specjalista ds.
organizacji, pracujących w
organizacji
dokumentacj
Profilaktyki
obszarze pomocy osobom
współpracują-
a projektowa
Uzależnień,
uzależnionym, podejmującym
cych
5 000,00
2014
przedstawiciele
zachowania ryzykowne.
instytucji (KMP,
Sąd, MOPS,
placówki
oświatowe)
Cel szczegółowy 4. OGRANICZENIE PRZYPADKOW NARUSZEŃ
SUBSTANCJAMI
Lp.
PRAWA W ZWIĄZKU Z ALKOHOLEM I POZOSTAŁYMI
PSYCHOAKTYWNYMI
Zadanie
Działania
Wskaźniki
Źródła
Odpowiedzialny
pozyskiwania
za realizację
Budżet
Termin
wskaźników
1.
Podejmowanie kontroli
1.Współpraca z
Liczba
Dokumenta-
Przewodniczą-
przestrzegania przez
Wydziałem
skontrolowany
cja GKRPA
cy GKRPA,
przedsiębiorców posiadających
Obywatelskim
ch punktów
29 000,00
2014
członkowie
22
zezwolenia na sprzedaż
UMS
sprzedaży
zespołu ds.
alkoholu zasad i warunków
2.Przeprowadza
alkoholu
kontroli
korzystania z zezwoleń
nie kontroli w
punktach
WYNAGRODZENIA CZŁONKÓW
sprzedaży
GMINNEJ KOMISJI
alkoholu
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW
ALKOHOLOWYCH:
1. Członkowie GKRPA za
przeprowadzenie
kontroli punktu
sprzedaży alkoholu
(kontrola finansowa)
otrzymują
wynagrodzenie w
wysokości 15%
najniższego
wynagrodzenia,
obowiązującego w
danym okresie
2. Członkowie GKRPA za
udział w pozostałych
pracach Komisji
23
(lecznictwo odwykowe,
kontrole formalne
punktów sprzedaży
alkoholu , spotkania
plenarne, pozostałe
działania) otrzymują
wynagrodzenie w
wysokości 9%
najniższego
wynagrodzenia,
obowiązującego w
danym okresie
2.
Współpraca z przedsiębiorcami,
1.Realizacja
Liczba lokali
Dokumneta-
Przewodniczący
prowadzącym sprzedaż
programu
uczestniczą-
cja GKRPA
GKRPA,
alkoholu w Sopocie
„Bezpieczny
cych w
członkowie
Lokal”
programie
GKRPA
2.Organizacja
„Bezpieczny
spotkań na
lokal”
0
2014
temat
przestrzegania
obowiązujących
przepisów
prawnych
3.Monitorowa-
24
nie
4.Zamieszczanie informacji
na stronie
WWW.mlodyso
pot.pl
3.
Współpraca z Komendą Miejską
1.Kontynuowa-
Liczba
Dokumenta-
Główny
Policji, Strażą Miejską, SP ZOZ
nie współpracy
podjętych
cja KMP,
Specjalista ds.
interwencji
WZISS
Profilaktyki
Uzdrowisko Sopot – Ośrodkiem
Promocji Zdrowia i Terapii
Uzależnień,
Uzależnień,
członkowie
0
2014
GKRPA,
przedstawiciele
KMP
25
Cel szczegółowy 5. PROMOCJA ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
Lp.
1.
Zadanie
Realizacja
programu
„Zdrowi i Aktywni”
Działania
Wskaźniki
Organizacja
Liczba grup, liczba
zajęć – fitness,
uczestników
Źródła pozyskiwania
Odpowiedzialny
wskaźników
za realizację
www.mlodysopot.pl
UMS – WZISS,
Budżet
Termin
80 000,00
2014
10 000,00
2014
20 000,00
2014
Główny
tai-chi, zumba,
specjalista
ds.
gimnastyka
prof. uzależnień
organizacja
pozarządowa
2.
Kontynuacja
Opracowanie
Program,
„Rodzicielskie DKF – czyli
programu
liczba
program
tematycznego
o
programu
dorastaniu,
miłości, relacjach”
www.mlodysopot.pl,
SPZOZ , UMS –
spotkań,
strona
Główny
liczba uczestników
SWPS
internetowa
specjalista
ds.
spotkań,
prof. uzależnień
organizacja
WZISS, SWPS
cyklicznych
spotkań,
połączonych
z
projekcją
filmów
3.
Organizacja
programu
Opracowanie
Program,
dla dzieci i rodziców w
całorocznego
liczba
ramach tzw. „Strefy dla
programu
rodziny”
zajęć,
–
warsztaty
www.mlodysopot.pl,
UMS-WZISS,
spotkań,
strona
internetowa
Główny
liczba uczestników
SWPS,
strona
internetowa
specjalista
-
ds.
prof.
26
rozwojowo-twórcze,
organizacja
spotkania dla rodziców
cyklicznych
biblioteki sopockiej
uzależnień,
SWPS,
spotkań
dla
biblioteka
dzieci,
rodziców,
opiekunów
4.
Współpraca
z
Organizacja
Projekty
Dokumentacja UMS
UMS – WZISS
- WZISS
–
organizacjami lokalnymi,
wspólnych
SWPS,
spotkań,
specjalista
europejskimi w ramach
przygotowanie
prof. uzależnień
realizacji
programu
wspólnych
promocji
zdrowia,
projektów
programów
partnerami
10 000,00
2014
11 000,00
2014
Główny
ds.
profilaktyki
uzależnień
5.
Monitorowanie
i
Opracowanie
„Raport
ewaluacja realizowanych
„Raportu
narkotyków
programów
narkotyków
profilaktycznych
dot.
i
Dokumentacja
UMS – WZISS
WZISS - UMS
–
Główny
narkomanii”,
specjalista
narkomanii”,
Liczba
prof. uzależnień
opracowanie
przeprowadzonych
programu
kontroli,
monitoringu
i
dot.
w
ds.
wizyt,
spotkań
roku 2014,
monitoring
poszczególnych
27
programów
i
projektów
profilaktycznych
6. Finansowanie Programu
Zgodnie z art. 18² Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dochody z opłat za zezwolenia na sprzedaż
napojów alkoholowych „wykorzystywane będą na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
oraz Gminnych Programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, i nie mogą być
przeznaczane na inne cele”.
7. System monitoringu i ewaluacji
Celem stworzonego systemu monitorowania będzie sprawdzenie czy realizacja Programu odbywa się zgodnie z przyjętymi założeniami :
- w określonym czasie
- w założonych ramach finansowych
- zmierza do uzyskania zaplanowanych produktów i rezultatów
Osobą odpowiedzialną za realizację całego Programu Przeciwdziałania Uzależnieniom będzie Główny Specjalista ds. Profilaktyki Uzależnień
przy współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
System ewaluacji
Miarą realizacji poszczególnych celów będą ich wskaźniki, zawarte w Programie, zgodnie z którymi dokonana zostanie ocena efektywności
i skuteczności podjętych działań.
Ocena dokonana zostanie w oparciu o informacje uzyskane z przeprowadzonego monitoringu jak również przygotowane narzędzia
ewaluacyjne – ankiety, wywiady z uczestnikami projektu itp.
28
29