Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach na terenie Śląska

Występowanie zakażeń Nosema spp.
w pasiekach na terenie Śląska
dr hab. Paweł Chorbiński, prof. nadzw.
lek. wet. Agnieszka Wójcik
Zdrowie pszczół w Europie
Warszawa 19 luty 2013
Nasilenie występowania warrozy i
nosemozy w zamarłych rodzinach
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
warroza
nosemoza
2007/2008 2008/2009
Wg. Topolskiej 2009
Grzyby należące do
rodzaju Nosema są
czynnikiem
etiologicznym
choroby sporowcowej
(nosemosis) u
pszczoły miodnej
(Apis mellifera L.).
Nosemoza A – Nosema apis
Nosemoza C – Nosema ceranae
Nosemoza cykl rozwojowy w temp. 30 C
o
Nosema apis - 5 dni
Nosema ceranae < 3 dni
Przebieg infekcji N. ceranae
Wiosna – wczesna
jesień
Późna jesień – zima
Kolejna wiosna
– lato
Jesień – wiosna
faza bezobjawowa
faza wyrównywania
siły
fałszywe
ozdrowienie
depopulacja
pszczoły w
normalnej ilości
pszczoły w
normalnej ilości
bardzo dużo
pszczół
garstka pszczół z
matką
czerw w normalnej
ilości
zwiększona ilość
czerwiu
pełno czerwiu
nieduża ilość
czerwiu
brak objawów
choroby
pszczoły się nie
matka czerwi w zimie
roją
Wg. Gajdy 2010
obecne zapasy
pokarmu
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie Śląska
Badania prowadzono
ciągu 11 lat (20022011). Łącznie w tym
czasie przebadano
3159 rodzin
pszczelich.
19,9
80,1
wolne
zakażone
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie Śląska (% zakażonych rodzin)
40
39,1 38,42
35
28,15
30
25
20
19,13
16,13
15
12,6
10
10,8
7,62
13,28
15,79
17,87
5
0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie Śląska (w%)
Rok 2011
3,22 2,42
Rok 2012
3,75
96,25
94,36
N. ceranae
N. apis
N. ceranae/apis
N. ceranae
N. apis
N. ceranae/apis
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie południowej i północnej Polski
Pora roku
Region
Liczba prób
Wiosna
Południe Polski
488
Północ Polski
299
Południe Polski
157
Północ Polski
64
Jesień
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie południowej i północnej Polsk
Rodziny zakażone w %
45
39,13
40
35
30
25
20
południe
17,86
północ
15
10,94
10
6,37
5
0
wiosna
jesień
Porównanie gatunkowe Nosema w pasiekach
południowej i północnej Polski w okresie wiosny
Południe Polski
3,75
Północ Polski
9,40
84,62
96,25
N. ceranae
N. apis
N. ceranae/apis
5,98
N. ceranae
N. apis
N. ceranae/apis
Występowanie zakażeń Nosema spp. w pasiekach
na terenie Śląska


W pasiekach Śląska następuje stałe
wypieranie Nosema apis przez Nosema
ceranae
W okresie jesieni w rodzinach pszczelich
diagnozuje się wyłącznie zakażenie Nosema
ceranae
Dziękuję za uwagę