Bodźce, które leczą - Pedagogiczna Nr 1 oraz Nr 2

medycyna
Jakie zachowania dziecka mogą wskazywać na zaburzenia integracji sensorycznej?
Fot. Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Białymstoku
Bodźce, które leczą
▲▲ – Rozpoczęcie terapii SI poprzedzone jest diagnozą rozwoju dziecka. Terapeuta przeprowadza też wywiad z rodzicami. Na zdjęciu mgr Katarzyna Ruszczyk, terapeuta pe-
dagogiczny, specjalista wczesnego wspomagania rozwoju z Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku.
Twoje dziecko niechętnie rysuje,
ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem
się czy posługiwaniem się sztućcami?
A może nie lubi kąpieli, czesania?
Unika zabaw związanych z brudzeniem
rąk. Może to tylko zwykłe dziecięce
„widzimisię”, a może niepokojące objawy
zaburzenia integracji sensorycznej.
Dorota Kosior-Maleta, certyfikowany terapeuta
integracji sensorycznej z Niepublicznej Poradni
Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku
wyjaśnia, jakie zachowania dziecka powinny wzbudzić niepokój rodziców i być wskazaniem do zgłoszenia się do terapeuty integracji sensorycznej.
Marzena Bęcłowicz: Zatem od początku.
Czym jest integracja sensoryczna (SI)?
Dorota Kosior-Maleta: Jest to proces neurolo-
giczny odpowiedzialny za prawidłową organizację
bodźców czyli tzw. wrażeń sensorycznych napływających ze wszystkich zmysłów m.in. wzroku,
słuchu, dotyku. Gdy mózg je właściwie rozpoznaje,
segreguje, interpretuje, łączy ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami – to dziecko rozwija się
prawidłowo. Integracja sensoryczna rozpoczyna
się już w okresie płodowym i trwa do ok. siódmego
roku życia. Nierozwinięcie określonych umiejętności
w kolejnych stadiach rozwoju, powoduje powstawanie trudności w funkcjonowaniu i zachowaniu
dziecka.
M. B.: Na czym polegają zaburzenia integracji sensorycznej?
12
D. K-M.: Na nieefektywnym przetwarzaniu sygnałów płynących z różnych zmysłów przez układ
nerwowy. W konsekwencji dochodzi do nietypowych, zbyt słabych lub nadmiernych, reakcji
na bodźce. Pojawiają się np. trudności z zachowaniem właściwej postawy ciała, problemy w opanowywaniu nowych zadań ruchowych (np. jazda
na rowerze), czy też niechęć do uczestnictwa w zabawach ruchowych i grach sportowych. W wieku
szkolnym mogą to być kłopoty z opanowaniem
pisania, czytania czy liczenia lub problemy z utrzymaniem uwagi na zadaniu.
M. B.: Co powinno wzbudzić niepokój rodziców? Jakie problemy są wskazaniem
do zgłoszenia się do terapeuty integracji
sensorycznej?
D. K-M.: Do najczęstszych, łatwo dostrzegalnych
objawów zaburzeń procesów integracji pojawiających się w okresie przedszkolnym, należą trudności
z utrzymaniem równowagi – dziecko często potyka
się, przewraca. Ponadto często występuje słaba
koordynacja ruchowa. Malec niechętnie rysuje,
nieprawidłowo trzyma nożyczki podczas wycinania,
ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem się, zapinaniem guzików, posługiwaniem się sztućcami przy
jedzeniu. Kolejną grupą niepokojących objawów
są problemy związane z awersją do mycia włosów,
twarzy, uszu, czesania włosów, obcinania paznokci,
czy unikanie zabaw związanych z brudzeniem rąk.
Może wystąpić wyjątkowa wrażliwość na bodźce
słuchowe i częste zasłanianie uszu rękoma podczas
hałasu lub obniżona wrażliwość na ból, niezwracanie uwagi na skaleczenia czy zimno.
M. B.: Dla kogo przeznaczona jest metoda
integracji sensorycznej?
D. K-M.: Metoda ta przeznaczona jest dla dzieci
w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, które
doświadczają problemów w codziennym funkcjonowaniu. Adresatami metody są także dzieci
ze spektrum autyzmu, z mózgowym porażeniem
dziecięcym, czy niepełnosprawnością intelektualną.
Warto pamiętać, że z zaburzeń integracji sensorycznej dzieci nie wyrosną same, a problemy w przetwarzaniu wielozmysłowym będą rosły wraz z nimi.
Dlatego tak ważne jest wczesne zdiagnozowanie
i objęcie terapią SI wszystkich dzieci, które takich
zabiegów wymagają.
M. B.: Na czym polega terapia?
D. K-M.: Rozpoczęcie terapii SI poprzedzone jest
dokładną diagnozą rozwoju dziecka opartą na testach południowo-kalifornijskich oraz obserwacji
klinicznej. Terapeuta przeprowadza też, bardzo
istotny dla rzetelnego i trafnego rozpoznania, wywiad z rodzicami. Podczas terapii dziecko nie ćwiczy
konkretnych umiejętności lecz poprawiając integrację sensoryczną wzmacnia procesy nerwowe leżące
u podstaw tych umiejętności. Głównym zadaniem
terapii jest dostarczanie kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych poprzez różnorodne ćwiczenia.
Dzieci bardzo lubią wszystkie terapeutyczne zabawy i chętnie biorą w nich udział. Czyżby intuicyjnie
wyczuwały, co dla nich korzystne? Dodam, iż terapia
SI powinna być prowadzona przez certyfikowanych
terapeutów.
M. B.: Dziękuję za rozmowę.
ZDROWY BIAŁYSTOK