SPRAWOZDANIE
Transkrypt
SPRAWOZDANIE
GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIV BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Zaborek 8-12 październik 2012r. 1. CEL I ZAKRES BADAŃ Organizatorem badań biegłości i badań porównawczych (PT/ILC) hałasu w środowisku przeprowadzonych w dniach 8-12 październik 2012r. był Instytut Ochrony ŚrodowiskaPaństwowy Instytut Badawczy na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Przeprowadzono je w celu oceny zdolności laboratoriów do prowadzenia pomiarów hałasu w środowisku. Ocenie zostało poddanych 45 laboratoriów badawczych specjalizujących się w badaniach hałasu. Badania poprowadzono zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17043:2011 „Ocena zgodności -Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości”. Badania biegłości i badania porównawcze (PT/ILC) hałasu w środowisku składały się z 3 odrębnych cykli pomiarowych. Były to badania: hałasu przemysłowego – jeden cykl, hałasu komunikacyjnego – jeden cykl, badania mocy akustycznej maszyny – jeden cykl. 2. WYBRANE DOKUMENTY BEZPOŚREDNIO ZWIĄZANE Z XXXIV BADANIAMI BIEGŁOŚCI I BADANIAMI PORÓWNAWCZYMI (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU: Normy: PN-EN ISO/IEC 17043:2011 Ocena zgodności - Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości, PCA DAPT -01 Akredytacja organizatorów badań biegłości. ISO 13528:2005 Statistical methods for use in proficiency testing by interlaboratory comparisons, Rozporządzenia: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291). ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linia tramwajową, lotniskiem lun portem (Dz. U. nr 140, poz. 824). XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -1- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) PN-EN ISO 3746:2011 Akustyka – Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej i poziomów energii akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów ciśnienia akustycznego – metoda orientacyjna z zastosowaniem otaczającej powierzchni pomiarowej nad płaszczyzną odbijającą dźwięk. 3. ORGANIZACJA XXXIV BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Przed rozpoczęciem zajęć uczestnicy otrzymali swój numer kodowy, którym posługiwali się dla zachowania poufności. Uczestnicy badań byli zobowiązani do przywiezienia własnego sprzętu pomiarowego wyposażonego w aktualne świadectwa wzorcowania. Obserwator nadzorował wykonywanie badań na danym poligonie oraz podpisywał w protokole wyniki pomiarów uzyskane na danym poligonie, tak, aby zapobiec zmowie i fałszowaniu wyników przez Uczestników. Organizator monitorował parametry źródła dźwięku oraz panujące warunki atmosferyczne: prędkość i kierunek wiatru, temperaturę ciśnienie atmosferyczne oraz wilgotność. Każdy z uczestników badań otrzymał skoroszyt pt. Normy i Metody, w którym zawarte były przykładowe metody analiz. W celu wykonania badań biegłości i badań porównawczych hałasu zostały przygotowane eksperymentalne poligony pomiarowe dla hałasu przemysłowego ze znaną charakterystyką źródła oraz dla hałasu komunikacyjnego. Zostały one scharakteryzowane poniżej. Informacje na temat obiektu badań należało umieścić w odpowiednich miejscach w protokole i sprawozdaniu. BADANIE 1 – poligon pomiarowy hałasu przemysłowego. Organizator badań przygotowywał poligon pomiarowy hałasu przemysłowego z: określonym 1 źródłem dźwięku, włączonym w zadanym czasie, wyznaczonymi 3 lokalizacjami punktów pomiarowych położonymi w zróżnicowanych warunkach topograficznych, określonymi warunkami tła pomiarowego, takiego, by przynajmniej w jednym punkcie była możliwość jednoznacznego określenia poziomu sygnału akustycznego z danego źródła. Organizator przygotował w warunkach poligonu badawczego zarejestrowane wcześniej sztuczne źródło dźwięku symulujące pracę instalacji na przenośnym urządzeniu. Poligon symulował uciążliwy zakład przemysłowy, w którym można z góry sterować mocą i czasem pracy źródeł. XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -2- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) Uczestnicy badań zobowiązani byli wykonać pomiary, imisji hałasu w wyznaczonych punktach pomiarowych zgodnie z Rozp. Min. Środ. z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291). Metody i procedury badań uczestnik ustalał indywidualnie, zgodnie ze swym stanem wiedzy w tym zakresie oraz dysponowanymi umiejętnościami. Przykładowe metody analiz zawarto w przekazanym uczestnikom badań skoroszycie pt. Normy i Metody. Uczestnicy badań zobowiązani byli do oznaczenia równoważnego poziomu dźwięku LAeqD w wyznaczonych punktach pomiarowych wraz z oszacowaniem błędu. Czas pracy urządzenia został podany przez organizatora badań i wynosił on 17100 s. Uzyskane wyniki zostały poddane ocenie. BADANIE 2 –poligon pomiarowy hałasu komunikacyjnego Do badań w warunkach rzeczywistych został wytypowany poligon pomiarowy. Należy przeprowadzić badania w wyznaczonych punktach pomiarowych zgodnie z Załącznikiem nr 3 referencyjna metodyka wykonywania okresowych pomiarów poziomów hałasu wprowadzanego do środowiska w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych i linii tramwajowych oraz kryteria lokalizacji punktów pomiarowych rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linia tramwajową, lotniskiem lun portem (Dz. U. nr 140, poz. 824). Informacje należało umieścić w odpowiednich miejscach w protokole i sprawozdaniu. BADANIE 3 –poligon pomiarowy badanie mocy akustycznej maszyny Badania biegłości polegają na przeprowadzeniu pomiarów poziomów ciśnienia akustycznego zgodnie z normą PN-EN-ISO 3746/2011 służących do wyznaczenia mocy akustycznej maszyny. Uczestnicy badań zobowiązani byli do oznaczenia w ściśle określonych warunkach emisyjnych, zgodnych z normą, poziomów ciśnienia akustycznego w środowisku, oraz innych następujących parametrów akustycznych, tj.: LAeqi równoważnego poziomu ciśnienia akustycznego A w danym położeniu mikrofonu pomiarowego w dB, Wyznaczenia mocy akustycznej maszyny – LWA w dB, oraz opracowania uzyskanych wyników w sprawozdaniu, przekazywanym następnie koordynatorowi w ostatnim dniu realizacji ćwiczenia (wg. harmonogramu) wraz z oszacowaniem niepewności pomiaru, i obliczenia niepewności pomiaru. Metody, procedury badań itp. w tym przypadku uczestnik ustalał indywidualnie, zgodnie ze swym stanem wiedzy w tym zakresie oraz dysponowanymi umiejętnościami. Informacje na temat obiektu badań należało umieścić w odpowiednich miejscach w protokole i sprawozdaniu. XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -3- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) Ocenie tutaj podlegają opracowania z pomiarów przeprowadzonych przez sprawdzane laboratoria z uwzględnieniem wniosków wynikających z obserwacji prowadzonej przez osoby sprawdzające (niezależnych obserwatorów) w trakcie wykonywania badań. 3. STABILNOŚĆ I JEDNORODNOŚĆ ŹRÓDŁA Stabilność i jednorodność źródeł dźwięku była badana w trakcie badań biegłości zgodnie z Programem Badań Biegłości PT-BH- 01 z dn. 02.07.2012. 4. OGÓLNE ZASADY PODSUMOWANIA WYNIKÓW BADAŃ Wyniki badań - równoważne poziomy dźwięku oraz poziom mocy akustycznej -obliczone przez uczestników badań były opracowywane statystycznie. Podstawą do statystycznej oceny laboratorium był standaryzowany parametr En, obliczany oddzielnie dla każdego przyjętego punktu pomiarowego oraz dla poligonu badania poziomu mocy akustycznej Standaryzowany parametr En określany jest z zależności: E n x X 2 2 ulab u ref gdzie: x - równoważne poziomy dźwięku emitowanego z danego zakładu do środowiska lub poziom mocy akustycznej, obliczone przez poszczególne laboratoria, dB, X – wartość przypisana - równoważne poziomy dźwięku emitowanego z danego zakładu do środowiska lub poziom mocy akustycznej dB, obliczone przez poszczególne laboratoria, określony, jako średnia ważona z wyników uzyskanych przez wszystkich uczestników badań w danej jednorodnej grupie badawczej, dB, ulab - niepewność wyniku pomiaru uczestnika (średnia), uref - niepewność wartości przypisanej oznaczonej w laboratorium odniesienia. Klasyfikację laboratoriów ze względu na parametr En przyjęto następująco: Ocena laboratorium Kryterium oceny Zadawalająca Niezadawalająca En 1 En> 1 Skalę oceny interpretuje się następująco: zadowalająca - oznacza, iż dane laboratorium wykonuje pomiary prawidłowo, niezadawalająca - laboratorium musi podjąć działania naprawcze. XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -4- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) Aby badania biegłości zostały zaliczone z wynikiem zadawalającym należy uzyskać na każdym poligonie i w każdym punkcie pomiarowym zadawalający parametr En. 5. PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ Wartość parametru En obliczona została na podstawie pomiarów wartości poziomu równoważnego – hałasu maszyny na poligonie pomiarowym, wykonywanych w trzech punktach pomiarowych, pomiarów hałasu komunikacyjnego oraz badanie mocy akustycznej maszyny. LISTA WYNIKÓW LABORATORIÓW XXXIV BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU 8-12 PAŹDZIERNIK 2012 R. LP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 KOD LABORATORIUM 34/3/2012/01 34/3/2012/02 34/3/2012/03 34/3/2012/04 34/3/2012/05 34/3/2012/06 34/3/2012/07 34/3/2012/08 34/3/2012/09 34/3/2012/10 34/3/2012/11 34/3/2012/12 34/3/2012/13 34/3/2012/14 34/3/2012/15 34/3/2012/16 34/3/2012/17 34/3/2012/18 34/3/2012/19 34/3/2012/20 Parametr En [dB] – Parametr En [dB] – Parametr En [dB] – badanie hałasu przemysłowego badanie hałasu komunikacyjnego badanie mocy akustycznej maszyny |En| OCENA |En| OCENA |En| OCENA 0,2 0,7 0,2 0,5 0,1 0,6 0,1 0,2 0,4 0,5 0,3 0,4 0,4 0,5 0,2 0,1 0,4 0,7 0,4 0,1 Zadawalająca 0,5 0,1 0,9 0,1 0,5 0,1 0,3 0,6 0,0 0,1 0,5 0,3 0,4 0,5 0,9 0,4 0,7 0,3 0,5 0,4 Zadawalająca 0,1 0,2 0,3 0,5 0,3 0,0 0,2 0,1 0,0 0,2 0,3 0,3 0,1 0,1 0,0 0,1 0,1 0,3 0,2 0,3 Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca -5- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 34/3/2012/21 34/3/2012/22 34/3/2012/23 34/3/2012/24 34/3/2012/25 34/3/2012/26 34/3/2012/27 34/3/2012/28 34/3/2012/29 34/3/2012/30 34/3/2012/31 34/3/2012/32 34/3/2012/33 34/3/2012/34 34/3/2012/35 34/3/2012/36 34/3/2012/37 34/3/2012/38 34/3/2012/39 34/3/2012/40 34/3/2012/41 34/3/2012/42 34/3/2012/43 34/3/2012/44 34/3/2012/45 Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) 0,3 0,2 0,9 0,4 0,5 0,8 0,8 0,4 0,8 0,4 0,1 0,2 0,8 0,1 0,2 0,7 1,0 0,9 0,3 0,1 0,3 0,8 0,5 0,2 1,0 Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca 0,5 0,8 0,3 0,8 0,7 0,4 0,0 0,5 0,2 0,4 0,1 0,4 0,7 0,5 0,8 0,1 0,2 0,3 0,5 0,8 0,2 0,1 0,1 0,0 0,5 Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca 0,5 0,2 0,3 0,1 0,2 0,0 0,1 0,0 0,1 0,0 0,2 0,2 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,3 0,0 0,3 0,1 0,0 0,2 0,3 0,1 Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca Zadawalająca ANALIZY STATYSTYCZNE WYNIKÓW BADAŃ INTERKALIBRACYJNYCH Lp. Zakres oceny 1 2 3 4 5 Udział w ćwiczeniach wzięło razem Nie sklasyfikowano z uwagi na błędy merytoryczne Klasyfikacją objęto ekipy pomiarowe Wynik niezadawalający (ze względu na E) uzyskały Wynik zadawalający(ze względu na E) Ilość (osób) laboratoriów Pomiarowych/ liczba ocen 45 45 45 XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -6- GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA DEPARTAMENT MONITORINGU I INFORMACJI O ŚRODOWISKU NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ 6. OPIS INFORMACJI POWIADAMIANIA. Zakład Akustyki Środowiska Akredytacja PCA w zakresie pomiarów hałasu: (szczegóły zakresu na stronie www.ios.edu.pl) PRZEKAZYWANYCH UCZESTNIKOM NA ETAPIE Uczestnicy mogli przed ćwiczeniem zapoznać się z kompletnym programem badania biegłości w przekazanej im poczcie internetowej. (Na tym sprawozdanie zakończono.) XXXIV BADANIA BIEGŁOŚCI I BADANIA PORÓWNAWCZE (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU -7-