pobierz prezentację

2010-11-29
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE
Rzeczowe aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe to środki trwałe, które
dana jednostka posiada w celu ich użytkowania
oraz wykorzystania w związku z prowadzoną
działalnością gospodarczą (produkcyjną,
handlową lub usługową) lub w celach
administracyjnych przez okres dłuższy niż 1 rok.
1
2010-11-29
Rzeczowe aktywa trwałe
• środki trwałe przekazane do użytkowania,
• środki trwałe w budowie,
• zapłacone zaliczki w związku z nabywaniem
środków trwałych.
Środki trwałe
Przez środki trwałe rozumie się rzeczowe aktywa
trwałe i zrównane z nimi:
• o przewidywanym okresie ekonomicznej
użyteczności dłuższym niż 1 rok,
• kompletne,
• zdatne do użytku,
• przeznaczone na potrzeby jednostki*.
*art.3 ust.1 pkt 15 Ustawy o Rachunkowości z 29 września 1994
2
2010-11-29
Środki trwałe
Do środków trwałych zaliczamy między innymi:
• grunty (w tym prawo wieczystego użytkowania
gruntów);
• budowle i budynki (w tym również będące
odrębną własnością lokale spółdzielcze,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz
spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego);
• urządzenia techniczne i maszyny;
• środki transportu;
• inne środki trwałe (ulepszenia w obcych środkach
trwałych, inwentarz żywy, wyposażenie, etc.).
Klasyfikacja Środków Trwałych
KŚT to usystematyzowany zbiór obiektów
majątku trwałego.
Służy m.in. do:
• celów ewidencyjnych,
• ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych,
• badań statystycznych.
3
2010-11-29
Klasyfikacja Środków Trwałych
(KŚT) wyodrębnia:
0 – grunty,
1 – budynki i lokale,
2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej,
3 – kotły i maszyny energetyczne,
4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego
zastosowania,
5 – specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,
6 – urządzenia techniczne,
7 – środki transportu,
8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie,
9 – inwentarz żywy.
Klasyfikacja Środków Trwałych
Rozwinięcia kodu 1:
• 10 - Budynki niemieszkalne
• 11 - Budynki mieszkalne
• 12 - Lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu
niemieszkalnego
4
2010-11-29
Klasyfikacja Środków Trwałych
Rozwinięcia kodu 10:
•
•
•
•
•
•
•
101 - Budynki przemysłowe
102 - Budynki transportu i łączności
103 - Budynki handlowo-usługowe
104 - Zbiorniki, silosy i budynki magazynowe
105 - Budynki biurowe
106 - Budynki szpitali i zakładów opieki medycznej
107 - Budynki oświaty, nauki i kultury oraz budynki kultury
fizycznej
• 108 - Budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla
rolnictwa
• 109 - Inne budynki niemieszkalne
Klasyfikacja Środków Trwałych
Rozwinięcia kodu 11:
• 110 - Budynki mieszkalne
Rozwinięcia kodu 12:
• 121 - Lokale niemieszkalne, spółdzielcze prawo do lokalu
niemieszkalnego
• 122 - Lokale mieszkalne, spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu mieszkalnego
5
2010-11-29
ZuŜycie środków trwałych
Środki trwałe ulęgają stopniowemu zużyciu w
skutek czego zmniejsza się ich wartość.
Wyróżnia się dwa rodzaje zużycia:
• zużycie fizyczne - powstaje w związku z
użytkowaniem danego środka trwałego,
• zużycie ekonomiczne - wynika z postępu
technicznego.
Amortyzacja
Amortyzacja to proces utraty wartości środków
trwałych wywołany jego:
• zużyciem fizycznym - powstałym w skutek
eksploatacji danego składnika,
• zużyciem ekonomicznym - będącym wynikiem
postępu technicznego, związanego z możliwością
uzyskania na rynku np. maszyn, urządzeń bardziej
wydajnych, tańszych w eksploatacji,
pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości.
6
2010-11-29
Metoda liniowa amortyzacji
• oparta jest na założeniu, iż zużycie środka trwałego
i utrata jego wartości jest taka sama w każdym
okresie (stąd zwana metodą równomiernych
odpisów lub metodą proporcjonalną),
• polega na odpisywaniu stałej raty (co miesiąc)
takiego samego odsetka wartości środka trwałego
(np. jeśli okres amortyzacji środka trwałego
obejmuje 5 lat, czyli 60 miesięcy, to co miesiąc
będzie odpisywana w koszty 1/60 część wartości
tego środka trwałego).
Metoda degresywna amortyzacji
• oparta jest na założeniu, że zużycie środka
trwałego (a zwłaszcza zmniejszenie jego wartości)
następuje w początkowym okresie jego używania
szybciej niż w następnych okresach,
• metoda nierównomiernych (malejących) odpisów,
• polega na zastosowaniu współczynnika
podwyższającego stawkę amortyzacyjną,
• w momencie gdy odpis staje się mniejszy aniżeli
odpis z metody liniowej, następuje przejście na
metodę liniową.
7
2010-11-29
Wybór metody amortyzacji
W polskim systemie prawnym prawo bilansowe
nie narzuca konkretnej metody amortyzowania,
jedynie obliguje do systematycznego i
planowanego rozłożenia wartości początkowej
na ustalony okres amortyzacji.
Środki trwałe w budowie
Przez środki trwałe w budowie rozumie się
zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w
okresie ich:
• budowy,
• montażu ,
• ulepszenia już istniejącego środka trwałego*.
* art.3 ust.1 pkt 16 UoR
8
2010-11-29
Wycena środków trwałych
Środki trwałe wycenia się według:
• cen nabycia,
• kosztów wytworzenia,
• wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny
środków trwałych),
pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub
umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej
utraty wartości.
Wycena środków trwałych w
budowie
Środki trwałe w budowie wycenia się na dzień
bilansowy w wysokości ogółu kosztów
pozostających w bezpośrednim związku z ich
nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o
odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
9
2010-11-29
Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów
obejmująca kwotę należną sprzedającemu bez
podlegających odliczeniu VAT oraz podatku
akcyzowego, powiększona w przypadku importu o
obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz o
koszty bezpośrednio związane z zakupem i
przystosowaniem składnika aktywów do stanu
zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu,
łącznie z kosztami transportu, załadunku,
wyładunku, składowania lub kosztami
wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty,
opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski*.
* art. 28 ust.2 UoR
Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia
składnika aktywów, a w szczególności przyjętego
nieodpłatnie (w tym w drodze darowizny) jego
wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego
samego lub podobnego przedmiotu.
10
2010-11-29
Koszt wytworzenia środków trwałych oraz środków
trwałych w budowie zawiera sumę poniesionych
kosztów za okres budowy, montażu, przystosowania
i ulepszenia do dnia bilansowego lub do dnia
przyjęcia danego składnika aktywów trwałych do
użytkowania, w tym także:
• VAT i podatek akcyzowy niepodlegający odliczeniu,
• koszty obsługi zaciągniętych zobowiązań w celu
sfinansowania aktywów trwałych i ujemne różnice
kursowe, pomniejszone o przychody uzyskane z tych
tytułów*.
* art. 28 ust.3 UoR
Obiekt inwentarzowy
Jednostką ewidencyjną środków trwałych
(objętą ewidencją szczegółową) jest obiekt
inwentarzowy oznaczony odrębnym numerem
inwentarzowym umożliwiającym jego
identyfikację.
Obiekt inwentarzowy powinien stanowić pewną całość
wyodrębnioną pod względem rzeczowym oraz być
jednostką na tyle niepodzielną, aby w momencie
przemieszczania, przekazania czy likwidacji stanowił
samodzielny przedmiot obrotu.
11
2010-11-29
Za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje
się pojedynczy element zasobów trwałych
spełniających określone funkcje w procesie
wytwarzania wyrobów i świadczenia usług.
Może nim być np. budynek, maszyna, pojazd
mechaniczny. Dopuszcza się również przyjęcie
tzw. obiektów zbiorczych, np. zespołu
komputerowego, zespołu latarni, przewodów
rurociągowych.
Urządzeniami ewidencji szczegółowej własnych
środków trwałych są zazwyczaj:
• książki inwentarzowe,
• szczegółowe, indywidualne karty obiektów
inwentarzowych,
• tabele amortyzacyjne.
Środki trwałe podlegają inwentaryzowaniu
i uzgodnieniu raz na 4 lata.
12
2010-11-29
Ewidencja środków trwałych powinna zawierać:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
liczbę porządkową,
datę nabycia,
datę przyjęcia do używania,
określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,
określenie środka trwałego,
symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
wartość początkową,
stawkę amortyzacyjną,
kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za
okres dokonywania tych odpisów, w tym także, gdy składnik majątku był
kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej
wykreślony i ponownie wprowadzony,
zaktualizowaną wartość początkową,
zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych,
wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową,
datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.
Wartości niematerialne i prawne
Do wartości niematerialnych i prawnych
zaliczamy między innymi:
•
•
•
•
•
•
•
•
prawa autorskie,
licencje,
patenty,
znaki towarowe,
wzory użytkowe i zdobnicze,
know-how,
koszty zakończonych prac rozwojowych,
wartość firmy.
13