Polska - MetLife

Październik 2014
Polska
Obecny rok rozpoczął się dobrze dla polskiej gospodarki. Dane
za I kwartał wykazały silne przyspieszenie dynamiki PKB, do
+3,4% r/r. Największą rolę odegrał popyt krajowy, ale
koniunkturę napędzał również m.in. eksport. Na korzyść
ożywienia działały także inwestycje, które wzrosły aż o +10,7%
r/r., co jest najlepszym wynikiem od 2008 r. Na szeroki zakres
ożywienia
wskazywała
wysoka
dynamika
produkcji
przemysłowej. Zwyżki zanotowały nie tylko branże eksportowe,
ale również te zorientowane na rynki krajowe. Lepsze były też
wyniki indeksu PMI, obrazującego koniunkturę w polskim
przemyśle. W styczniu i lutym wzrósł on powyżej 55 pkt, czyli do
poziomu niewidzianego od trzech lat. Poprawa była widoczna
we wszystkich głównych składowych indeksu (produkcja,
zamówienia, zatrudnienie).
przełożyło się na wyniki eksportu. Według wicepremiera Janusza
Piechocińskiego, sankcje mogą obniżyć PKB Polski w tym roku
o 0,4 – 0,6 pkt proc. Ich wpływ na gospodarkę był już widoczny
w danych za II kwartał. Dynamika PKB wyhamowała w tym
czasie do +3,3% z +3,4%, odnotowanych trzy miesiące
wcześniej. Pozytywny wpływ na gospodarkę miał popyt krajowy,
konsumpcja prywatna i aktywność inwestycyjna. Na lekkie
ochłodzenie wskazywały też inne dane – słabszy przyrost
produkcji przemysłowej, sprzedaży detalicznej czy coraz niższy
poziom wskaźników koniunktury. Indeks PMI dla przemysłu
latem spadł do poziomu wskazującego na słabszą koniunkturę
w sektorze. Nadzieją na poprawę sytuacji był ostatni wynik
wskaźnika. We wrześniu indeks PMI wzrósł z 49 pkt do 49,5 pkt
i ponownie znajduje się blisko granicy oddzielającej rozwój
sektora od recesji.
Pierwsze obniżki stóp po długiej przerwie
W bieżącym roku nadal mieliśmy do czynienia ze spadkiem
inflacji w Polsce. Od marca br. dynamika cen i usług notowała
coraz niższe wartości, a w lipcu po raz pierwszy w historii spadła
poniżej 0%. Zjawisko deflacji w połączeniu ze słabszym
wzrostem gospodarczym skłoniło Radę Polityki Pieniężnej (RPP)
do pierwszej obniżki stóp od lipca 2013 r., o -50 pb do 2%. Jej
skala była zaskoczeniem dla ekonomistów. Większość z nich
oczekiwało, że stopy zostaną obniżone o -25 pb. Ta decyzja
może być początkiem kolejnego cyklu cięcia kosztu pieniądza
w Polsce.
Chłodny powiew ze wschodu
W kolejnych miesiącach dane z polskiej gospodarki zwiastowały
spowolnienie, co było częściowo związane z napiętą sytuacją
geopolityczną na Ukrainie. Obustronne sankcje ekonomiczne na
linii USA i Unia Europejska – Rosja, miały negatywny wpływ na
rozwój państw Starego Kontynentu. W przypadku Polski,
embargo na produkty spożywcze nałożone przez Rosję
Stopy procentowe w Polsce
5,00%
4,50%
4,00%
3,50%
3,00%
2,50%
2,00%
Źródło: Analizy Online
1
paź 14
maj 14
gru 13
lip 13
lut 13
wrz 12
kwi 12
lis 11
cze 11
sty 11
sie 10
mar 10
paź 09
1,50%
koniunkturę na światowych giełdach, wzrósł o skromne +2% od
początku roku (licząc w USD).
Świat
Trudny rok na europejskich giełdach
Niska inflacja stała się realnym problemem nie tylko w Polsce.
Z drugiej strony, skłoniła największe banki centralne do dalszego
prowadzenia luźnej polityki monetarnej. Amerykański Fed
wygaszał program skupu aktywów QE3 (Quantitative Easing
- luzowanie ilościowe) w zapowiedzianym wcześniej tempie (do
października br.). Przez kolejne miesiące z rynku znikały obawy
o jego wcześniejsze zakończenie. Również oczekiwania
pesymistów dotyczące przyspieszenia pierwszej podwyżki stóp
procentowych w USA nie sprawdziły się.
Niepokój związany z konfliktem sił rządowych z separatystami
na Ukrainie, wpłynął negatywnie na koniunkturę giełd Starego
Kontynentu. Napiętą sytuację geopolityczną odczuły szczególnie
rynki Europy Środkowo-Wschodniej. Inwestorzy z największym
dystansem podeszli do giełdy w Moskwie, a jej flagowy indeks
RTS od początku roku stracił przeszło -22% (w USD). Nerwowo
było również na innych giełdach w regionie. Pod kreską, licząc
od początku roku, znalazł się węgierski indeks BUX i austriacki
ATX. Warszawski WIG wypadł dobrze na tle sąsiadów, notując
dodatnią stopę zwrotu na poziomie +7%. Nie był to jednak
równomierny wzrost, niemal cały tegoroczny wynik został
wypracowany w lipcu i sierpniu, kiedy to WIG zyskał łącznie
+9,7%.
Duży wpływ na politykę Fed miały dane dotyczące rozwoju
gospodarki w USA. Dynamika PKB w I kwartale po rewizji spadła
o -2,9% (w ujęciu zannualizowanym) na skutek niekorzystnych
warunków pogodowych. Źródłem negatywnej niespodzianki był
spadek zapasów, wynikający z surowej zimy. W II kwartale
sytuacja wróciła do normy. Gospodarka wzrosła o +4,2%
w ujęciu rocznym i był to wynik lepszy od oczekiwań
ekonomistów. Motorem napędowym nadal pozostawały
inwestycje, konsumpcja oraz eksport. Poprawie w tym roku
uległa również sytuacja na amerykańskim rynku pracy. Stopa
bezrobocia spadła z 6,7% w grudniu do 5,9% we wrześniu.
Stabilizację widać też na rynku nieruchomości. W sierpniu
sprzedaż nowych domów wzrosła do 504 tys. w ujęciu rocznym,
czyli najwyższego poziomu od 6 lat.
Ryzyko związane z konfliktem na Ukrainie przeszkodziło również
najpopularniejszym parkietom Starego Kontynentu. Ujemną
stopę zwrotu od początku roku odnotował niemiecki DAX,
a także brytyjski FTSE. Dobrze na tle innych giełd wypadł
francuski CAC (+2,8%). Czynnikiem, który mógł uchronić rynki
Starego Kontynentu przed większą przeceną, była polityka
prowadzona przez Europejski Bank Centralny, szczególnie
zapowiedzi oraz wprowadzenie w życie obniżek stóp
procentowych i nowego mechanizmu skupu obligacji.
Odważne działania banku centralnego
Indeks akcji amerykańs kich S &P 500
Dużym wsparciem dla inwestorów na Starym Kontynencie, była
odpowiednia komunikacja Europejskiego Banku Centralnego
(EBC) z rynkiem. Mario Draghi, prezes instytucji, już od marca
sugerował kolejne obniżki stóp procentowych, jak również
wprowadzenie dodatkowego programu wsparcia dla gospodarki
strefy euro. W czerwcu i lipcu inwestorzy doczekali się
pierwszych efektów. Stopy procentowe zostały obniżone łącznie
o -20 pb. Na wrześniowym posiedzeniu Mario Draghi
zapowiedział także uruchomienie od początku października
kolejnego programu pomocowego. Mechanizm dotyczy
papierów zabezpieczonych aktywami, a jego skala może sięgnąć
nawet 1 bln EUR. Ostatnie działania banku były odpowiedzią na
utrzymującą się niską inflację w strefie euro oraz nadal słaby
wzrost gospodarczy. Inflacja HICP od początku roku notuje
spadek (od +0,8% w grudniu do +0,3% we wrześniu). Z kolei
inflacja producencka krajów Wspólnoty już od dłuższego czasu
znajduje się na ujemnym poziomie. Dynamika PKB Eurolandu
w I kwartale wyniosła +0,9% r/r, a w drugim obniżyła się do
+0,7% r/r.
2 100
1 800
1 500
wrz 14
mar 14
wrz 13
mar 13
wrz 12
mar 12
wrz 11
mar 11
wrz 10
mar 10
900
wrz 09
1 200
Ź ródło: Analizy Online
Część rynków akcji wykazała się dużą odpornością na globalne
zawirowania. Ponad +6,5% zysk od początku stycznia
wypracował amerykański indeks S&P500, który przez ostatnie
miesiące osiągał kolejne historyczne rekordy, a w sierpniu po raz
pierwszy przekroczył 2000 pkt. Inwestorzy z USA w większym
stopniu zwracali uwagę na politykę tamtejszego banku
centralnego. Mimo obaw pesymistów, pozytywne dane makro
nie przełożyły się na wcześniejsze podwyżki stóp procentowych
w USA, czy szybsze wygaszenie QE3. Dodatkowo na wyobraźnię
inwestorów działały dobre wyniki kwartalne spółek z Wall
Street.
Rynek na świecie
Tegorocznym czarnym koniem okazała się giełda w Indiach,
która zyskała ponad +25% od początku stycznia. Za hossą na
tamtejszym rynku kryły się wydarzenia polityczne. Inwestorzy
w Indiach z radością przyjęli zwycięstwo w wyborach do
parlamentu prorynkowej Indyjskiej Partii Ludowej, kierowanej
przez cenionego przez finansistów Narendra Modiego,
nacjonalisty o wolnorynkowych poglądach. Duży wpływ na
W tym roku nie brakowało niespodzianek na rynkach
finansowych. Pozytywny wpływ na notowania globalnych
indeksów miała polityka monetarna prowadzona przez
Europejski Bank Centralny, z kolei głównym czynnikiem ryzyka
była napięta sytuacja geopolityczna - konflikt na Ukrainie
i w Iraku. W efekcie indeks MSCI All Country World, obrazujący
2
koniunkturę w Indiach będzie miał teraz plan reform, który ma
zrealizować nowy rząd.
Odpornością na rynkową przecenę wykazał się z kolei segment
średnich spółek, zgrupowanych w indeksie mWIG40, który od
początku roku zyskał blisko +9%. Dodatni wynik wypracowały
również największe spółki z indeksu WIG20 (+4,1%,
a z uwzględnieniem dywidend +8,4%).
Polityka odegrała również dużą rolę na brazylijskiej giełdzie. Jej
główny indeks Bovespa notował świetne wyniki w reakcji na
spadające poparcie dla urzędującej prezydent Dilmy Rousseff
w przedwyborczych sondażach, która nie należy do ulubieńców
inwestorów. Te informacje wywindowały tegoroczną stopę
zwrotu na koniec sierpnia do prawie +20%. We wrześniu
sytuacja zmieniła się jak w kalejdoskopie. Sondaże wskazujące
na duże szanse zwycięstwa w wyborach urzędującej prezydent,
wraz z negatywnymi prognozami wzrostu gospodarczego
Brazylii wywołały silną przecenę (-11,7% w skali miesiąca).
W efekcie tegoroczna stopa zwrotu indeksu Bovespa na koniec
września spadła do 5%. Dilma Rousseff zdobyła najwięcej
głosów po pierwszej turze wyborów, nie osiągnęła jednak progu
gwarantującego zwycięstwo.
Udany rok na rynku długu
Z bardzo dobrą koniunkturą mieliśmy do czynienia na rynku
obligacji skarbowych. Przez trzy pierwsze kwartały 2014 r.
rentowności papierów niemieckich i amerykańskich, które cieszą
się dużym uznaniem wśród inwestorów, spadły o -50 i -100 pb.
do 0,9% i 2,5% (ceny obligacji wzrosły). Hossa na
najpopularniejszych rynkach długu, skłoniła inwestorów do
poszukiwania zysków w innych regionach. Jednym z nich były
kraje peryferyjne Europy. Rentowności 10-letnich obligacji
Hiszpanii i Włoch, czyli państw, które do tej pory były kojarzone
głównie z problemami fiskalnymi, spadły od stycznia do końca
września aż o prawie -200 pb. do 2,2% i 2,3% i odnotowały
historyczne rekordy w minionym miesiącu. Warto przypomnieć,
że w najgorętszym okresie Hiszpania i Włochy musiały się
zadłużać przy oprocentowaniu przekraczającym 7%.
Rynek w Polsce
Indeks akcji pols kich WIG
60 000
Pomimo dość sceptycznych oczekiwań komentatorów, hossa na
polskim rynku obligacji w 2014 r. miała się dobrze. Rentowności
papierów 10-letnich spadły do historycznie niskiego poziomu we
wrześniu (poniżej 3%), a trzeci kwartał zakończyły na poziomie
3,1%. Indeks IROS-10, mierzący zmiany ich cen zyskał aż
+13,1% od początku roku. Oprócz czynników zewnętrznych na
korzyść polskich papierów dłużnych w ostatnich miesiącach
działał niski (a nawet ujemny) poziom inflacji w Polsce, co
kreowało nadzieje inwestorów na kolejny cykl obniżek stóp
procentowych.
54 000
48 000
wrz 14
kwi 14
lis 13
cze 13
sty 13
sie 12
mar 12
paź 11
maj 11
gru 10
lip 10
lut 10
36 000
wrz 09
42 000
Ź ródło: Analizy Online
Z zupełnie inną sytuacją mieliśmy do czynienia na polskiej
giełdzie. Przez pierwsze miesiące 2014 r. na niekorzyść cen akcji
działało sąsiedztwo Ukrainy, kraju pogrążonego w konflikcie
zbrojnym. Dodatkowo koniunkturze na GPW nie sprzyjały
działania rządu, który dokonał kontrowersyjnego przejęcia 153
mld zł (51,5%) aktywów zgromadzonych w Otwartych
Funduszach Emerytalnych. Transfer obligacji i innych papierów
skarbowych został przeprowadzony w lutym po wprowadzeniu
w życie zmian w systemie emerytalnym.
Inwestycje bez tajemnic
Jednym z najczęściej popełnianych przez inwestorów błędów
jest działanie pod wpływem emocji. W rezultacie, jeżeli
w krótkim, np. rocznym okresie nasz fundusz wypracowuje
słabsze wyniki, często decydujemy się na zmianę
dotychczasowej strategii inwestycyjnej. Warto pamiętać, że
żadna z form inwestycji nie jest wolna od ryzyka. Wiedza
dotycząca jego skali oraz sposobu jego ograniczenia jest więc
bardzo cenna. Jednym z prostych działań, jakie można
zastosować, jest wydłużenie horyzontu inwestycji.
Emocji (głównie tych negatywnych) dostarczał też wybór między
OFE a ZUS, który trwał od kwietnia do końca lipca. Nowych
zmartwień na polskim ryku przysparzało niewielkie
zainteresowanie przyszłych emerytów II filarem. Najbardziej
konserwatywne prognozy zakładały, że w OFE pozostanie
jedynie kilka procent ubezpieczonych. Wynik, rzutem na taśmę,
okazał się lepszy od oczekiwań, a w funduszach emerytalnych
pozostało nieco ponad 15%, ubezpieczonych (2,5 mln osób), co
poprawiło koniunkturę na GPW w sierpniu. Oddalenie ryzyka
związanego z OFE i wieści o stabilizacji sytuacji na Ukrainie,
zachęciły inwestorów do dalszego kupna akcji we wrześniu.
Dzięki temu indeks szerokiego rynku WIG zyskał +7% od
początku roku.
Zbadaliśmy wpływ czasu trwania inwestycji na jej rezultaty.
W tym celu przeanalizowaliśmy średnie stopy zwrotu
(przesuwane co miesiąc) funduszy mieszanych stabilnego
Statystyki funduszy mieszanych stabilnego wzrostu*
1m
Z dużą zmiennością mieliśmy do czynienia w segmencie małych
i spółek w tym roku. Indeks MiS80 od stycznia do sierpnia stracił
prawie -18%. Powrót inwestorów do przedsiębiorstw o niższej
kapitalizacji w sierpniu poprawił nieco tegoroczne wyniki. Po
trzech kwartałach stopa zwrotu indeksu MIS80 wyniosła -12%.
12m
24m
36m
60m
-9,4% -11,8% -21,7% -19,6% -9,0%
-4,7%
maksymalny wynik
6,3%
86,3%
37,5%
50,5%
liczba okresów ze stratą
45
40
29
17
11
6
liczba okresów z zyskiem
76
81
92
104
110
115
37,2% 33,1% 24,0%
14,0%
9,1%
5,0%
62,8% 66,9% 76,0%
86,0%
90,9%
95,0%
prawdopodobnieństwo
straty
prawdopodobnieństwo
zysku
* na podstawie danych z 10 ostatnich lat
Źródło: Analizy Online
3
3m
minimalny wynik
10,8% 25,4%
wzrostu, których zarządzający lokują kapitał zarówno w akcje
jak i obligacje skarbowe, oraz funduszy akcji polskich
uniwersalnych. Wyniki zostały zbadane w różnych horyzontach
od 1 miesiąca do 5 lat, w okresie od września 2004 do września
2014 r. Najbardziej ryzykowne okazały się inwestycje
krótkoterminowe. Z kolei lepsze wyniki wypracowali klienci,
którzy ulokowali kapitał na lata.
wybrania dłuższego horyzontu inwestycyjnego, nadal czeka na
atrakcyjne z ich punktu widzenia stopy zwrotu. Należy jednak
dodać, że w ich przypadku okres 10 lat inwestycji nie został
jeszcze osiągnięty.
Nawet osoby, które nie śledzą bacznie wyników własnych
inwestycji i nie interesują się światem finansów, mogą w prosty
sposób ograniczyć ryzyko straty. Wystarczy uzbroić się
w cierpliwość i wydłużyć oczekiwany horyzont inwestycyjny. Jak
pokazują dane, instytucje nie bez powodu sugerują lokowanie
kapitału na lata.
Osoby inwestujące w jednostki funduszy mieszanych stabilnego
wzrostu na jeden lub trzy miesiące w 33% odnotowały ujemny
wynik. Natomiast w przypadku trzyletniej inwestycji, odsetek
ujemnych okresów spadł już do 9%. Jeszcze lepiej było
w przypadku 5-letniego horyzontu inwestycji, w przypadku
którego 95% zbadanych okresów było dodatnich.
Usługa
e-klient
Z większym wpływem „cierpliwości” na wyniki, mieliśmy do
czynienia w przypadku funduszy akcji polskich uniwersalnych.
W ciągu ostatnich 10 lat, prawdopodobieństwo zakończenia
miesięcznej inwestycji z zyskiem wyniosło 55%. Lepszym
wyjściem okazało się zachowanie przynajmniej rocznego
horyzontu inwestycji. Na 121 badanych rocznych okresów 88
było dodatnich. Co ciekawe, o straty nie musieli martwić się
klienci, którzy zainwestowali aż na 10 lat. W tym wypadku
najsłabszym wynikiem okazał się +65% zysk. Wydłużenie
horyzontu do 5 lat (czyli zalecanego przez instytucje),
zaowocowało spadkiem liczby ujemnych okresów do 20%.
Serwis e-klient umożliwia przeglądanie informacji o posiadanych
umowach ubezpieczenia oraz ułatwia składanie zleceń. Aby
zalogować się do serwisu e-klient, należy wejść na stronę
główną i podążyć ścieżką:
www.metlife.pl > Obsługa Klienta > MetLife > e-klient
Do zalogowania się (wyłącznie za pierwszym razem) służy numer
PIN, który otrzymali Państwo do Telefonicznego Systemu
Informacyjnego. Osoby, które nie posiadają PIN-u, proszone są
o kontakt z konsultantem pod nr tel. 22 523 50 70.
W przypadku funduszy akcyjnych, słabszy wynik inwestycji
dotyczył jednak szerokiego grona klientów. Ten segment rynku
cieszył się ogromną popularnością w latach 2006 - 2007,
podczas silnej hossy na GPW. W efekcie wielu klientów, mimo
www.metlife.pl > Aktualności > Komentarz rynkowy MetLife TFI
Stopy zwrotu wybranych indeksów i innych instrumentów (na koniec września 2014)
6M
12M
24M
36M
48M
60M
4,8%
9,1%
25,5%
43,4%
21,3%
46,0%
2,0%
11,5%
31,4%
48,0%
17,4%
12,3%
-8,4%
-21,0%
-23,9%
-16,2%
-25,5%
-10,4%
Polska
WIG
Europa
EURO STOXX 50 (EUR)
RTS (Rosja)
Świat
MSCI EM Emerging Markets
1,1%
1,8%
0,3%
14,2%
-6,5%
10,0%
S&P500 (USA)
5,3%
17,3%
36,9%
74,3%
72,8%
86,6%
Nikkei 225 (Japonia)
9,1%
11,9%
82,3%
85,9%
72,6%
59,6%
Bovespa (Brazylia)
7,3%
3,4%
-8,6%
3,4%
-22,1%
-12,0%
EUR/PLN
0,1%
-1,0%
1,5%
-5,3%
4,7%
-1,1%
USD/PLN
8,7%
5,6%
3,8%
1,2%
12,7%
14,3%
IROS*
6,2%
9,0%
14,6%
24,6%
30,3%
40,5%
Waluty i rynek długu
* indeks cen polskich obligacji skarbowych o stałym oprocentowaniu
Źródło: Analizy Online na podstawie danych rynkowych
Materiał ma wyłącznie charakter informacyjny i nie powinien być traktowany jako sugestia wyboru strategii inwestycyjnych produktów z ubezpieczeniowymi funduszami
kapitałowymi. W trakcie trwania ubezpieczenia wysokość środków może ulegać zmianom, a Ubezpieczający powinien liczyć się z możliwością utraty części lub całości
wpłaconych środków. MetLife nie gwarantuje realizacji założonego w Regulaminie Ubezpieczeniowych Funduszy Kapitałowych celu inwestycyjnego, a historyczne stopy
zwrotu funduszy nie gwarantują osiągnięcia podobnych w przyszłości. Przed zawarciem umowy z UFK należy zapoznać się z OWU tego produktu oraz zakresem
ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Materiał przygotowany przez Analizy Online SA
4