streszczenie pl

William Hernando Alfonso Piña
New dynamics of urbanization and suburbanization in developing countries. Analysis of
the contemporary process of urban expansion in Bogota D.C., Colombia
Dynamika procesów urbanizacji i suburbanizacji w krajach rozwijających się. Analiza
współczesnych procesów ekspansji miejskiej w Bogocie , w Kolumbii
Praca stanowi studium rozwoju przestrzennego Bogoty w XXI wieku. Autor bada zmieniający
się, od połowy XX wieku do chwili obecnej, model urbanizacji charakterystyczny dla krajów
rozwijających się, a szczególnie dla krajów Ameryki Łacińskiej. To z tego regionu pochodzi
większość modeli struktury przestrzennej dużych miast tworzonych przez geografów i
urbanistów od połowy lat 70. XX w. do końca XX w. i stanowiących podstawy metodyczne dla
analiz wielkich miast.
Wiek XXI przyniósł wiele zmian w dynamice procesów ekspansji zabudowy miejskiej na tereny
położone wokół miast latynoamerykańskich. Nałożyło się na to wiele czynników natury
ekonomicznej, politycznej i społecznej. Stolica Kolumbii stała się celem masowych imigracji
ludności wiejskiej z całego kraju. Zagrożenie życia i trwające od wielu dekad walki gangów
narkotykowych w interiorze Kolumbii wypychają mieszkańców wsi do miast, szczególnie do
miast dużych. Bogota i Medellin są najczęściej wybierane przez imigrantów, w tym uciekinierów
z obszarów działań grup paramilitarnych jako miejsce zamieszkania.
Przedstawiona analiza skupia się na procesie zmian w Bogocie oraz ich wpływu na środowisko
naturalne miasta i jego okolic. Cechy ekspansji zabudowy miejskiej z centrum miasta na tereny
Sabana de Bogotá oraz na pobliskie stoki Andów oraz rosnąca liczba mieszkańców stanowią
wyzwanie dla planowania regionalnego i nakłaniają do szukania mechanizmów regulacji
gospodarki ziemią. Cechy nowego podejścia do planowania miejskiego i regionalnego w
centralnym regionie są tu także analizowane i podane krytyce.
Autor, w sformułowanej ogólnej hipotezie badawczej zakłada, że dynamika urbanizacji i
suburbanizacji utrudnia zrównoważony rozwój miast. Dalej autor twierdzi, że w tych miastach,
gdzie brak jest mechanizmów kontroli gospodarowania ziemią i następuje jej szybkie
zajmowanie przez rzesze imigrantów nasilają się procesy suburbanizacji, peri-urbanizacji, eksurbanizacji i kontr-urbanizacji. Miejscami tendencje ekspansji budownictwa mieszkaniowego
nie idą w parze z warunkami środowiska naturalnego. Obserwowane jest zajmowanie coraz to
wyżej położonych stoków Kordyliery Wschodniej Andów, co prowadzi do niszczenia lasów i
degradacji stoków.
Analiza wspomnianych procesów prowadzi do konkluzji dotyczącej ewolucji modelu rozwoju
przestrzennego Bogoty od połowy lat 50. XX wieku do chwili obecnej. Po fazie wzrostu
aglomeracji miasta, od 1994 r. można mówić intensywnym procesie metropolizacji, zaś od
początków XXI wieku o tworzeniu się regionu miejskiego. Ekspansja zabudowy następuje na
tereny otaczających Bogotę municypiów, przy utrzymującej się silnej stratyfikacji społecznoprzestrzennej związanej z polityką regulacji wprowadzaną od ponad 20 lat na terenach miast.