LOKALNY PLAN ROZWOJU WSI GORZĘDZIEJ

Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
Załącznik nr 1
do uchwały Nr XVI/163/ 2005
Rady Gminy Subkowy
z dnia 27 stycznia 2005 r.
LOKALNY PLAN ROZWOJU
WSI GORZĘDZIEJ
GORZĘDZIEJ – STYCZEŃ – 2005
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
2
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
1. CEL I PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Celem opracowania jest sformułowanie strategii rozwoju Sołectwa Gorzędziej do roku 2015.
Przedmiotem opracowania są:
• Diagnoza istniejącego potencjału Sołectwa,
• Perspektywy rozwojowe, wynikające z przewidywanego kształtowania się sytuacji w
otoczeniu,
• Wizja i cele strategiczne rozwoju,
• Propozycje głównych przedsięwzięć strategicznych – programów do realizacji.
2. CHARAKTERYSTYKA GORZĘDZIEJA
2.1. HISTORIA
Gorzędziej, należy do najstarszych miejscowości grodowych na Pomorzu. Dowodzi tego
sama nazwa, która pochodzi od rzeczownika „gród”. Występuje ona w najstarszych
dokumentach takich jak memoriał Świętopełka z 1248 roku, mówiący o rozbudowie grodu
„Gordyn” przez Sambora oraz w metryce aktu założenia miasta Tczewa z 1260 roku, gdzie
nazwa miejscowości „Gordin” wymieniona jest dla zaznaczenia, do jakiej wysokości biegu
Wisły miasto Tczew posiadało prawo łowienia ryb w rzece. Ziemiami tymi władał książę
Sambor urodzony około roku 1208, syn księcia Mestwina I. W roku 1280 książę Mestwin II
bratanek księcia Sambora, z którym ściśle wiązać należy początki Gorzędzieja, przekazał
wieś, parafię wraz z grodem i przyległymi siołami na własność biskupowi Płocka Tomaszowi,
który zasiedlił ten teren niemieckimi osadnikami. Już w 1287 roku Gorzędziej uzyskał prawa
miejskie, ale szybko je stracił, bo już w 1312 roku, a miał zostać centrum miejskim dla ośmiu
wsi. Własność ziem bardzo się zmieniała. Z zapisów historycznych możemy wyczytać, że w
1312 r. ziemie przejął Wielki Mistrz Konrad von Trier i Zakon Krzyżacki, w pierwszych
latach rządów Pruskich władała rodzina Wilma, w 1828 r. rodzina Heine, a pod koniec I
wojny światowej właścicielem był Pan Sikorski.
Dzisiaj Gorzędziej utożsamiany jest ze św. Wojciechem. Według legendy w tym miejscu w
997 roku miał zatrzymać się św. Wojciech z Pragi, który wraz z osobami towarzyszącymi
udał się drogą rzeczną z wyprawą misyjną na tereny Prus, na których to został zamordowany.
2.2. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
Gorzędziej położony jest w północnej części Gminy Subkowy, w regionie tzw. Kociewia
Wschodniego. Usytuowany na pagórkach lewobrzeżnej skarpy wiślanej, którą rzeźbią
charakterystyczne dla tej okolicy jary i wąwozy. Około 500 m od centrum wsi przepływa
rzeka Wisła, w odległości 2 km przebiega trasa Królewiec – Berlin. Do najbliższego dużego
miasta, Tczewa jest ok. 7 km, do Trójmiasta ok. 40 km, do Malborka ok. 25 km.
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
3
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
2.3. LUDNOŚĆ
W Gorzędzieju na dzień 31.12.2004 r. zameldowane są na pobyt stały 489 osoby.
Podstawowe informacje na temat ludności*
Lp.
Wyszczególnienie
1. Liczba mieszkańców w tym:
1.1. mężczyźni
1.2. kobiety
2. Udział ludności w wieku
2.1. do 18 lat
2.2. od 18 do 60 (65) lat
2.3. powyżej 60 (65) lat
Ilość
489
259
230
159
288
42
* dane pochodzą ze znajomości społeczeństwa, mogą odbiegać od rzeczywistości w niewielkim stopniu
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
4
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
Struktura ludności sołectwa Gorzędziej wg płci
46%
54%
m ężczyźni
kobiety
Struktura ludności sołectwa Gorzędziej wg
wieku
10%
34%
56%
do 18 lat
od 18 do 60 (65) lat
Powyżej 60 (65) lat
Zakłady pracy we wsi:
• Gospodarstwo Rolno – Sadownicze (były PGR)
• 2 sklepy Spożywczo - Przemysłowe
Z uwagi na brak dużych zakładów pracy mieszkańcy do pracy dojeżdżają do pobliskiego
Tczewa i Trójmiasta, ale dla części mieszkańców źródłem utrzymania jest Gospodarstwo
Rolno – Sadownicze (praca głównie sezonowa). Spora część mieszkańców pozostaje bez
pracy, co wynika z niskiego wykształcenia i innych powszechnie znanych przyczyn.
2.4. CO NAS WYRÓŻNIA
a) krajobraz
Gorzędziej położony na prześlicznych pagórkach lewobrzeżnej skarpy wiślanej, którą
rzeźbią charakterystyczne dla tej okolicy, pełne uroku jary i wąwozy, zwane od dawna
przez mieszkańców parowami. Piękno tego miejsca, z dominującym w kępie drzew
kościołem, usytuowanym na nad samą stromą skarpą, można podziwiać już z daleka,
jadąc z Elbląga w kierunku Starogardu Gdańskiego, przez most nad Wisłą na europejskim
szlaku Królewiec – Berlin. Ze wzgórza, na którym wznosi się kościół, położony nad
stromym brzegiem Wisły, zataczającej tu kolisty łuk widać rozciągającą się aż po
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
5
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
widnokrąg prawobrzeżną równinę. Na horyzoncie ukazuje się panorama zamku w
Malborku, po lewej stronie Tczewa , a po prawej – sylwetka kościoła w Mątwach
Wielkich, miejscowości wsławionej narodzinami świętej Doroty.
b) zabytki
•
•
XIV wieczny kościół gotycki. Murowany z czerwonej cegły, założony na planie
prostokąta z wielobocznym prezbiterium i zakrystią pochodzącymi z XVIII/XIX
w. (prezbiterium gotyckie wraz ze skarpą osunęło się do Wisły). Wpisany do
rejestru zabytków pod numerem 1032/15.02.1988. We wnętrzu kościoła znajdują
się relikwie św. Wojciecha sprowadzone w 1995 r. z Gniezna.
Zespół dworsko – parkowy. Dwór z 3 ćw. XIX w. i park z XIX/XX w. wpisany
do rejestru zabytków pod numerem 1006/30.04.1987.
3. DEFINICJA WIZJI ROZWOJU SOŁECTWA DO 2015 R.
Wieś Gorzędziej w 2015 r. to miejsce z nowoczesnymi i estetycznymi budynkami,
skomputeryzowana, z zadowolonymi mieszkańcami utrzymującymi się z prowadzenia
małych zakładów rzemieślniczych. Korzystająca z rozwoju szlaków turystycznych
wzdłuż Wisły (ścieżki rowerowe, promowe Tczew – Gorzędziej – Gniew. Jednocześnie
pielęgnująca kult św. Wojciecha.
4. ANALIZA SWOT SOŁECTWA
-
-
MOCNE STRONY
korzystne położenie wsi
7 km do dużego miasta
500 m do rzeki Wisły
wolne działki budowlane
Sanktuarium św. Wojciecha
Zakon ojców Karmelitów Bosych
dużo młodzieży i dzieci
bezrobotni
chętni
do
podjęcia
jakiejkolwiek pracy
oczyszczalnia ścieków
świetlica wiejska
brak
zakładów
zanieczyszczających
środowisko
SZANSE
rozwój Tczewa
rozwój gospodarczy kraju
spadek bezrobocia
pozyskanie środków pomocowych z Unii
Europejskiej
system stypendialny dla młodzieży
wiejskiej
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
-
SŁABE STRONY
słaba komunikacja
niedostateczna infrastruktura
mentalność, apatia, bierność
społeczeństwa
niskie wykształcenie
bezrobocie
brak mieszkań komunalnych
brak szkoły i przedszkola
brak potencjalnych pracodawców
brak pieniędzy na rozwój wsi
-
ZAGROŻENIA
likwidacja połączeń komunikacyjnych
wzrost podatków w budownictwie
recesja gospodarcza
-
części
6
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
5. PLAN ROZWOJU
5.1. SCHEMAT
Wizja Rozwoju Sołectwa
Priorytet
Cel
Projekty:
Priorytet
Cel
Cel
Projekty
:
Cel
Projekty:
Projekty
:
Cel
Projekty
:
Priorytet
Cel
Projekty
:
Cel
Cel
Projekty
:
Projekty
:
Cel
Projekty
:
5.2. PRIORYTETY, CELE I PROJEKTY
Priorytet 1.
Poprawa infrastruktury
Cel 1. Poprawa infrastruktury technicznej
Projekty:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wyszczególnienie
Planowany
termin realizacji
Telefonizacja
2007-2008
Wymiana nawierzchni drogi Gorzędziej 2012-2015
Narkowy
Wymiana nawierzchni drogi Gorzędziej –
2012-2015
Subkowy
Poprawa stanu drogi do przystani nad
2010
Wisłą
Budowa chodników
2008
Budowa parkingów
2008
Szacunkowy koszt
w zł
Środki TP s. a.
1 000.000,20.000,50.000,50.000,30.000,-
Cel 2. Poprawa infrastruktury społecznej
Projekty:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Wyszczególnienie
Budowa placu zabaw
Budowa boiska do piłki siatkowej
Budowa boiska do piłki koszykowej
Modernizacja boiska do piłki nożnej
Modernizacja świetlicy
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
Planowany
termin realizacji
2007
2007
2007
2007
2005-2006
Szacunkowy koszt
w zł
10.000,5.000,5.000,10.000,257.000,-
7
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
Cel 3. Poprawa infrastruktury turystycznej
Projekty:
Lp.
1.
2.
3.
4.
Priorytet 2.
Wyszczególnienie
Budowa alei spacerowych
Budowa punktu widokowego
Budowa ścieżki rowerowej
Modernizacja przystani
Planowany
termin realizacji
2009
2007
2010
2011
Szacunkowy koszt
w zł
3.000,3.000,1.500,2.000,-
Zmniejszenie bezrobocia
Cel 1. Tworzenie nowych miejsc pracy
Projekty:
1. Wyznaczenie działek pod działalność gospodarczą
2. Pozyskanie inwestorów
Cel 2. Aktywizacja bezrobotnych
Projekty:
1. Organizowanie szkoleń
2. Utworzenie kafejki internetowej
3. Pomoc w przekwalifikowaniu mieszkańców
Cel 3. Zwiększenie mobilności społeczeństwa
Projekty:
1. Utworzenie kółek zainteresowań
2. Organizowanie imprez kulturalno – sportowych
3. Kursy językowe
4. Organizowanie spotkań z psychologiem
Priorytet 3.
Poprawa stanu środowiska
Cel 1. Poprawa środowiska przyrodniczego
Projekty:
1. Oczyszczenie stawu i jego zarybienie
2. Uporządkowanie parku
3. Zwiększenie ilości pojemników na śmieci
4. Ocieplenie budynków
Cel 2. Poprawa estetyki wsi
Projekty:
1. Zwiększenie zielenie we wsi
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
8
Lokalny Plan Rozwoju wsi Gorzędziej do roku 2015
2.
3.
4.
5.
Pomalowanie płotów
Przycinanie żywopłotów
Koszenie trawników
Odnowienie elewacji budynków
Cel 3. Poprawa środowiska społecznego
Projekty:
1. Utworzenie kółka strzeleckiego
2. Utworzenie drużyny piłkarskiej
6. PODSUMOWANIE
W czym Gorzędziej może widzieć swoją szansę rozwoju:
1) Rozwój miasta Tczewa może przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia poprzez
tworzeniu tam nowych zakładów przemysłowych i innych miejsc pracy, jak
również może to powodować chęć osiedlania się ludzi poza miastem.
2) Rozwój ruchu promowego na Wiśle, a Gorzędziej ze swoją przystanią,
Sanktuarium, pięknymi terenami i czystym powietrzem może stać się jednym z
etapów takich wycieczek, czemu powinno towarzyszyć powstawanie małej
gastronomii.
3) Rozwój ruchu turystycznego może powodować potrzebę adaptacji części świetlicy
na miejsca noclegowe, z których mogliby korzystać turyści chcący zwiedzać
Trójmiasto, Malbork, ale może służyć to również młodzieży jako miejsce na
biwak.
4) Wyznaczenie i sprzedaż nowych działek budowlanych oraz budowanie tu nowych
domów powinno dać miejsca pracy dla niektórych mieszkańców.
5) Napływ nowych mieszkańców powinien powodować powstawanie miejsc
drobnego handlu, małych zakładów rzemieślniczych.
Zebranie wiejskie – styczeń 2005 r.
9