Materialy dla rodzicow i nauczycieli

1
Materiały dla rodziców i nauczycieli do pracy z dzieckiem
wykazującym trudności w nauce poprawnego pisania
NajwaŜniejszą zasadą pracy nad poprawą ortografii jest systematyczna
samodzielna praca ucznia. Podstawą pracy samokształceniowej są ćwiczenia na
wyrazach, z którymi dziecko ma problemy, wyrazach błędnie przez niego
pisanych lub wyrazach uznawanych przez niego jako trudne. W poniŜszych
materiałach prezentuję kilka pomysłów radzenia sobie z trudnościami w
pisaniu na podstawie wyrazów z „rz”.
1. Kupujemy mały zeszyt – który będzie naszym słowniczkiem wyrazów
trudnych.
2. Do słowniczka wpisujemy wyrazy z zeszytów szkolnych wszystkich
przedmiotów, w których popełniony został jakiś błąd lub wyrazy, które wydają
się dla dziecka trudne w pisowni.
3. KaŜdy z wyrazów zapisujemy na kartoniku wielkości 5 x 3 cm np.:
krzewy
porzeczka
brzoza
marzenia
4. Kartoniki segregujemy wg poszczególnych trudności ortograficznych i
wkładamy do kopert z odpowiednim oznaczeniem.
MoŜna do tego równieŜ wykorzystać kolory przypisane
poszczególnym
literom, które proponuje pakiet ortograficzny „Ortofrajda”
ó
rz
Ŝ
h
Ó róŜowe od dziś będzie
granatowe rz wszędzie
Ŝ zielone niezawodnie
h brązowe bardzo modnie
wyjątki czerwone
ch i u czarnym posmolone
5. Samodzielna codzienna praca ucznia nie musi trwać dłuŜej jak 15 – 20 minut,
ale tylko w przypadku gdy jest ona wykonywana bardzo systematycznie.
Opracowanie: Krakowska Małgorzata – pedagog
2
6. Proponuje się tygodniowe bloki podczas których ćwiczymy jedną trudność
ortograficzną.
7. Praca dziecka powinna polegać na wykorzystywaniu wyrazów, które są w
jego kopertach.
8. Ćwiczenia, jakie moŜna zaproponować dziecku to np.
-
wyjaśnianie pisowni poszczególnych wyrazów na zasadzie dopasowania
do odpowiedniej reguły ortograficznej napisanej wcześniej na małych
karteczkach np.:
„RZ” piszemy po
spółgłoskach
b, ch, d, g, j, k, p, t,
w
brzoza krzewy
chrzan
trzmiel
ujrzeć
drzewo
grzyb
„RZ” wymienia
się na r
„RZ” piszemy w
zakończeniach
-arz, -erz, -mistrz, -mierz,
morze
zegarmistrz
rowerzysta
przód
parzy
dworzec
rycerz
harcerz
lekarz
bramkarz
Sandomierz
„RZ” jest
niewymienne
burza
kalendarz
rzeźba
rzęsa
tchórz
-
podział i segregowanie wyrazów wg ilości liter, sylab, klasyfikowanie wg
drugiej czy ostatniej litery, wg alfabetu, wg zastosowania, nazw własnych
itp.
-
tworzenie nowych wyrazów zgodnych z ćwiczoną zasadą z liter wyrazu
trudnego z odpowiedniej koperty np.
Opracowanie: Krakowska Małgorzata – pedagog
3
kalendarz
zegarmistrz
-
- len, dar, rak, rzeka, narada, dane
- zegar, mistrz, team, gar, ster, stara, zgaga, misa
tworzenie z wyrazami krótkich zdań na zasadzie dobrania dwóch lub
większej ilości nie koniecznie pasujących do siebie słów
rycerz
burza
drzewo
Dzielny rycerz jechał konno w czasie burzy przez las, a silny
podmuch wiatru porwał mu płaszcz i zarzucił na drzewo.
9.
tworzenie krótkich opowiadań z jak największą ilością wyrazów z koperty.
Bardzo dobrą formą pracy samokształceniowej nad poprawnością pisania
jest przepisywanie prostych tekstów i pisanie z pamięci.
10. Popularne dyktando (pisanie ze słuchu) moŜe być formą sprawdzającą po
tygodniowym bloku ćwiczeń z danymi wyrazami.
Sprawdzenie tekstu powinno odbywać się wg idei opracowanej przez prof.
dr hab. Martę Bogdanowicz w kilku krokach:
- na początku podajemy wyłącznie ilości błędów;
- dziecko samodzielnie je wyszukuje;
- w sytuacji, kiedy nie wszystkie zostały odnalezione dajemy dziecku
tekst z którego dyktowaliśmy. Po przeczytaniu, prześledzeniu tekst
zabieramy i prosimy o próbę ponownego odnalezienia błędów;
- jeśli i tym razem nie wszystkie błędy zostały odnalezione dajemy
dziecku tekst – wzór do bezpośredniego porównania i zaznaczenia
ostatecznej ilości błędów.
Poprawa tekstu powinna dotyczyć wyłącznie wyrazów błędnie napisanych.
Np. wg ćwiczeń z niniejszego opracowania
W czasie pracy nad poszczególnymi zasadami moŜna równieŜ wykorzystać
gotowe ćwiczenia proponowane w wielu opracowaniach np.:
Program Edukacyjno – Terapeutyczny ORTOGRAFFITI dla klas IV – VI
szkoły podstawowej oraz gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej.
A.J. Częścikowie „Ortografia co do głowy trafia”
B.Dyl, „Jak przez wiersze ortografia szybko nam do głowy trafia”
Opracowanie: Krakowska Małgorzata – pedagog
4
H.Grzelachowska,
G.
Grzelachowska
–
Witkowska
„Ćwiczenia
ortograficzne w formie zabaw i gier dydaktycznych”
M.Iwanowicz „Orto – miks. Repetytorium z ortografii dla klas IV – VI szkoły
podstawowej”
M. Iwanowicz „Mistrz ortografii. Podręcznik do systematycznej nauki
ortografii dla klas IV – VI szkoły podstawowej”
M. Iwanowicz, „Wycieczki słowno – ortograficzne. Dla uczniów szkół
podstawowych”
I.Landau „Szóstka z ortografii”
A. Łuczak, B. Kopicka – Trębacz „Ortografia dla szkoły podstawowej i
gimnazjum” – część I
A.Omiecińska, Z. Saduś „Ortografia kl. I - IV”
Opracowanie: Krakowska Małgorzata – pedagog