Trójwymiarowa analiza radiograficzna w ortodoncji Three

2006
Przeglądy i streszczenia
Reviews and abstracts
tom 2 nr 1
2006
volume 2 no 1
Trójwymiarowa analiza radiograficzna w ortodoncji
Three-Dimensional Radiographic Analysis In Orthodontics
Huang John, Baumann Axel, Mah James
(J Clin Orthod 2005; 39: 421-28)
Trójwymiarowe obrazy szkieletu są nową metodą wizualizacji stosunków struktur szczękowo-twarzowych do podstawy czaszki. Wąskostrumieniowa Tomografia Komputerowa (Cone Beam Computed Tomography) i powstała na jej
podłożu ortodontyczna analiza trójwymiarowa wypierają tradycyjne metody dwuwymiarowego obrazowania. Technika
CBCT posiada wiele zalet. Badania potwierdzają mniejszą dawkę promieniowania w porównaniu z tradycyjną tomografią komputerową. Analiza 3-D umożliwia przekształcanie obrazu w celu uzyskania nieograniczonych możliwości perspektyw i punktów widzenia. Czołowe i boczne cefalogramy mogą być wprowadzane do każdej analizy cefalometrycznej
i na ich podstawie wykonane cyfrowe narysy i pomiary. Zdjęcia cefalometryczne boczne głowy wykonane tą techniką,
pomimo podobieństwa do zdjęć konwencjonalnych, posiadają wiele udoskonaleń poprawiających wizualizację. Konwencjonalne zdjęcia boczne głowy wywodzą się z techniki zwanej projekcją perspektywy, w której nieodłączne jest powiększenie obrazu zależne od odległości między obrazowaną strukturą a filmem rentgenowskim. Wpływa ono na trudności w
ocenie czy widoczny na konwencjonalnych zdjęciach rtg podwójny zarys żuchwy spowodowany jest prawdziwą asymetrią
szkieletową czy też artefaktem radiologicznym. Przy użyciu techniki CBCT powiększenie projekcji korygowane jest
podczas pierwszej rekonstrukcji, w której obraz jest kalibrowany do rzeczywistych wymiarów badanej struktury kostnej.
Największą zaletą zdjęć bocznych wykonanych techniką CBCT jest możliwość wycięcia zewnętrznych fragmentów
kostnych, co zapobiega tym samym nakładaniu się pozostałych struktur. Frontalne cefalogramamy głowy wykonane
techniką CBCT zapewniają znacząco lepszy obraz struktur twarzoczaszki i w ten sposób bardziej wiarygodny obraz
stosunków czaszkowych. Obrazy te pozwalają na kontrolowanie kostnej morfologii szczęk. Umożliwiają ocenę wysokości kości wyrostka zębodołowego co jest istotne u dorosłych pacjentów periodontologicznych. Nieprawidłowości wyrostka takie jak: zęby wyrzynające się ekotopowo, rozejście się brzegów kości, czy wgłobienie gruczołów ślinowych mogą być
zobrazowane w projekcji 3-D a ich właściwa identyfikacja jest wielką korzyścią dla ortodontów w planowaniu leczenia.
Dzięki ostatnim udoskonaleniom oprogramowania CBCT możliwy jest nowy sposób oceny okluzji – od strony
językowej.
Konwencjonalne zdjęcie fotograficzne rysów twarzy jest prostym dwuwymiarowym obrazem nie powiązanym ze
wspierającym szkieletem. Zdjęcie trójwymiarowe zapewnia widok w projekcji frontalnej, lateralnej oraz każdej niezbędnej lekarzowi, a poprzez zmianę przejrzystości obrazu umożliwia ustalenie określonych stosunków tkanek miękkich do
szkieletu. Ma to ważne następstwa w planowaniu przesunięć zębowych, chirurgii ortognatycznej czy innych rodzajach
terapii zmieniających wygląd twarzy.
Trójwymiarowe zdjęcie panoramiczne uzębienia, podobne do tradycyjnego pantomograficznego, jest bardziej wyraźne, gdyż pozbawione jest nakładającego się kręgosłupa i struktur strony przeciwnej, jak również artefaktów w postaci
obszaru wypalonego w przedniej części zdjęcia. Obrazy zębów strony prawej i lewej można porównać w celu wykrycia
asymetrii i w weryfikacji pozycji ich korzeni.
Zdjęcia 3-D w uzębieniu mieszanym pozwalają klinicyście kontrolować proces rozwoju i wyrzynania zębów.
Dzięki projekcji 3-D możliwe jest także ocena zatok obocznych nosa i dróg oddechowych w płaszczyźnie czołowej,
strzałkowej i skośnej, co ułatwia podjęcie decyzji o leczeniu ortodontycznym lub ortognatycznym.
Trójwymiarowe obrazowanie pozwala na rozległą a jednocześnie bardziej szczegółową ocenę pacjentów, lepszą diagnostykę i planowanie leczenia. Mnogość zastosowań i liczne zalety sprawiają, że jest pomocnym narzędziem we wszystkich dziedzinach stomatotologii.
Opracowanie
lek. stom. Monika Tymczyna
17