Uwaga: sylabus odnosi się do całego modułu, np

1. Nazwa jednostki
Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych
2. Kierunek
Pielęgniarstwo
Nazwa przedmiotu
Anatomia
3. Imię i nazwisko osoby
/osób prowadzącej
Dr n. med. Jarosław Zawiliński
4. Nazwa modułu:
Nauki podstawowe
5. Poziom kształcenia
Pierwszy stopień
6. Forma studiów
Stacjonarna/niestacjonarna
7. Semestr
1 semestr ( zimowy )
8. Rok studiów
1
9. Forma zajęć i liczba
godzin:
30 godzin wykłady
30 godzin ćwiczenia
30 godzin praca własna studenta
10. Ilość punktów ECTS
3
11.Język wykładowy
polski
12. Wymagania wstępne
i dodatkowe
przedmioty wymagane do zaliczenia przed rozpoczęciem kursu
13. Typ modułu
kształcenia
Obowiązkowy do zaliczenia 1 roku
14.Efekty kształcenia dla modułu:
Szczegółowe efekty kształcenia
Posługuje się mianownictwem anatomicznym
Wiedza
Umiejętności
Omawia budowę ciała ludzkiego w podejściu
topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka
piersiowa, brzuch, miednica, głowa i szyja, grzbiet,
oraz czynnościowym (układ kostno stawowy, układ
mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ
pokarmowy, układ moczowy, układ płciowy żeński i
męski, ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy,
narządy zmysłów, powłoka wspólna)
Rozumie neurohormonalną regulację procesów
fizjologicznych oraz procesów elektrofizjologicznych
Posługuje się w praktyce mianownictwem
anatomicznym oraz wykorzystuje znajomość
topografii narządów ciała ludzkiego
Wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje
funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka
Symbol
Efektu
kształceni
a
AW1
Stopień
realizacji
efektu w
module/
+++
AW2
+++
AW3
++
AU1
+++
AU2
+++
+
Kompetencje Tworzy warunki do prawidłowej komunikacji. AK 10
Wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego
społeczne
rodziną oraz współpracownikami.
Wykłady tematyczne dotyczące budowy ciała ludzkiego z elementami
15. Stosowane
wiadomości klinicznych z zastosowaniem multimediów z elementami
metody
konwersatorium.
dydaktyczne
Ćwiczenia: nauka praktycznej znajomości budowy ciała ludzkiego oraz
zastosowanie terminologii anatomicznej.
16. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia
SYMBOL
Formy sprawdzenia osiągnięcia efektu
Efektu Kształcenia
AW1,
AW3,
AW2, Test jedno i wielokrotnego wyboru. 40 pytań. Zaliczenie po uzyskaniu 60%
poprawnych odpowiedzi. Dopuszczenie do egzaminu teoretycznego jest
możliwe po uzyskaniu zaliczenia z części praktycznej.
AU1, AU2
Egzamin praktyczny: rozpoznanie 12 z 20 szczegółów anatomicznych
BU12
Punkty za postawę etyczną i aktywność na zajęciach od 0 – 10 pkt.
17. Forma i
warunki
zaliczenia
modułu,
zasady
Dopuszczenie do egzaminu testowego (teoretycznego) poprzedza:
dopuszczenia
1. zaliczenie na ocenę pozytywną materiału z ćwiczeń - rozpoznanie 12 z 20 szczegółów anatomicznych na
do egzaminu
rycinach lub dokumentacji medycznej multimedialnej
oraz zaliczenia
2. Wymagana obecność na 100% zajęć.
poszczególnych
zajęć, jeśli
takie wchodzą
w zakres
danego
modułu
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na
18. Bilans
zrealizowanie aktywności
punktów
ECTS.
Godziny
wykład
30
RAZEM:
Obciążenie
kontaktowe
60 godzin
ćwiczenia
30
pracą studenta
Przygotowanie się do wykładu
Przygotowanie się do ćwiczeń
10
Przygotowanie się do egzaminu,
zaliczenia ćwiczeń
20
30 godzin
Przygotowanie referatu, prezentacji,
eseju… itp.
Inne formy
Inne formy
Sumaryczna liczba punktów ECTS:
19. Treści
merytoryczne
modułu
3
90 godzin
Należy szczegółowo określić bilans godzin odpowiadający punktom ECTS,
jakie student musi przepracować, aby osiągnąć założone efekty kształcenia.
Należy pamiętać, że 1 ECTS =25-30 godzin.
Program nauczania:
Wykłady:
1. Okolice ciała, podstawowe pojęcia topograficzne w anatomii : oś
podłużna i poprzeczna ciała, położenie pośrodkowe, pośrednie,
przyśrodkowe, boczne, płaszczyzny ciała: strzałkowa, czołowa. pozioma.
Szkielet kostny człowieka: podział kości (przykłady), połączenia kości:
ścisłe (chrząstkozrosty, więzozrosty i kościozrosty – przykłady);
ruchome: stawy (definicja stawu, podział stawów i przykłady).
Kręgosłup, cechy charakterystyczne budowy kręgów, odcinki
kręgosłupa, połączenia kręgów, krzywizny kręgosłupa. Układ kostny
klatki piersiowej, kości miednicy i kończyny dolnej, kości obręczy
barkowej i kończyny górnej.
2. Ogólna budowa czaszki. Doły i przestrzenie czaszki znaczeniu
klinicznym.
3. Układ mięśniowy: ogólna budowa anatomiczna i podział mięśni:
anatomiczny i czynnościowym.
4. Ściany tułowia: budowa ścian klatki piersiowej (w tym budowa gruczołu
piersiowego, unaczynienie i unerwienie, odpływ chłonki), ruchy
oddechowe żeber, budowa ścian jamy brzusznej, pochewka m. prostego
brzucha, ogólne pojęcie przepukliny, miejsca zmniejszonej oporności,
Błony surowicze: otrzewna , opłucna, osierdzie (podział topograficzny).
Pojęcie jamy opłucnowej, śródpiersia, jamy osierdzia i jamy otrzewnej.
Położenie narządu wewnątrzotrzewnowe i zewnątrzotrzewnowe (wtórne
i pierwotne).
5. Układ krążenia: położenie i budowa anatomiczna serca, jamy serca i
naczynia z nim związane, budowa ścian serca, jego unerwienie i
unaczynienie, krążenie duże i małe, duże naczynia ustroju: aorta, żyły
główne górna i dolna, główne naczynia kończyn górnych i dolnych.
6. Układ oddechowy: podział dróg oddechowych, budowa krtani,
tchawicy, podział oskrzeli, budowa i położenie płuc, krążenie
czynnościowe i odżywcze, opłucna, zachyłki opłucnej
7. Ośrodkowy i Obwodowy Układ nerwowy: podstawowe pojęcia :
Ośrodkowy Układ Nerwowy (OUN): neuron, synapsa, droga nerwowa,
jądro. Podział mózgowia: ogólna budowa rdzenia kręgowego, pnia
mózgu i połączeń z móżdżkiem, budowa ogólna międzymózgowia i
kresomózgowia. Korowe ośrodki ruchu, czucia, węchu, smaku,
wzroku.Opony mózgowia i przestrzenie międzyoponowe w aspekcie
klinicznym. Nerwy czaszkowe ich nazwy, topografia i zakres
unerwienia.
8. Drogi nerwowe, ich podział na drogi: ruchowe, czuciowe (budowa
szczegółowa) i w zarysie drogi zmysłowe. Koło tętnicze Wilisa i koło
żylne Ridleya, pozostałe naczynia mózgowia i rdzenia kregowego w
zarysie;
9. Obwodowy układ nerwowy: definicja splotu nerwów rdzeniowych,
definicja nerwu obwodowego, zwoju. Sploty somatyczne: splot szyjny,
barkowy (ramienny), lędźwiowy, krzyżowy, sromowy i guziczny
(powstawanie, topografia, w zarysie nerwy wychodzące i zakres
unerwienia).
10. Układ autonomiczny” jego podział, ośrodki na terenie OUN i
obwodowe w tym splot trzewny, miedniczny i zwoje parasympatyczne
nerwów czaszkowych.
11. Narządy zmysłów: Oko. Oko: położenie gałki ocznej, budowa
anatomiczna: warstwy gałki ocznej, ich podział i funkcja (w tym
akomodacja i adaptacja oka, wygląd dna oka w badaniu
oftalmoskopowym), zawartość gałki ocznej: ciało szkliste, soczewka,
komora przednia i tylna oka. Droga promienia świetlnego.
Powstawanie i krążenie cieczy wodnistej gałki ocznej. Aparat ochronny
oka: powieki, spojówka, narząd łzowy (powstawanie i odpływ łez),
mięśnie gałkoruchowe.
12. Narządy zmysłów: Ucho. Ucho: funkcja oraz podział ucha, skład ucha
zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego, ograniczenia jamy
bębenkowej i jej zawartość, budowa ucha wewnętrznego kostnego i
błoniastego (w zarysie)
20. Wykaz
literatury
obowiązkowej i
uzupełniającej
13. Układ Pokarmowy: skład i budowa cewy pokarmowej, funkcja,
unerwienie i unaczynienie. Duże gruczoły związane z cewą pokarmową
wątroba z pęcherzykiem żółciowym, trzustka. Krążenie wrotne. Stosunek
do otrzewnej narządów jamy brzusznej. Budowa i położenie śledziony.
14. Układ moczowo-płciowy: Nerka: położenie, torebki nerki, budowa
anatomiczna, unaczynienie i unerwienie. Moczowody: przebieg,
podział, budowa ściany. Pęcherz moczowy: położenie, budowa,
unaczynienie i unerwienie.
15. Narządy płciowe męskie: budowa cewki moczowej, jej przebieg i
gruczoły z nią związane. Anatomiczne podstawy cewnikowania. Budowa
jądra , nasieniowodu, ogólna budowa prącia.
16. Narządy płciowe żeńskie: budowa i położenie jajnika, macicy,
jajowodów (przydatki macicy), przedsionek pochwy i gruczoły z nim
związane, wargi sromowe większe i mniejsze, łechtaczka.
17. Układ wydzielania wewnętrznego: na terenie głowy wraz z szyją przysadka mózgowa, szyszynka, tarczyca, przytarczyce, grasica. Na
terenie jamy brzusznej: trzustka, nerki i nadnercza.
18. Układ chłonny: Funkcja chłonki i ogólna budowa układu chłonnego,
budowa węzła chłonnego, cechy charakterystyczne naczyń chłonnych,
grupy węzłów chłonnych związanych klinicznie z przerzutowaniem
nowotworów: z sutka, płuc, krtani, żołądka, wątroby, jelita grubego,
prostaty, gonad i skóry. Odpływ chłonki z cewy pokarmowej. Zbiornik
mleczu, przewód piersiowy, przewód limfatyczny prawy, pojęcie kąta
żylnego.
Ćwiczenia:
1. Osteologia
2. Miologia
3. Układ sercowo-naczyniowy
4. Układ pokarmowy
5. Układ oddechowy
6. Ośrodkowy Układ Nerwowy
7. Obwodowy układ nerwowy
8. Układ moczowo-płciowy
9. Układ chłonny
10. Układ wydzielania wewnętrznego
SAMOKSZTAŁCENIE
1. Mięśnie tułowia głowy i szyi
2. Mięśnie kończyn
3. Układ naczyniowy człowieka
4. Sploty nerwów rdzeniowych i nerwy obwodowe
5. Struktury ośrodkowego układu nerwowego
6. Układ oddechowy człowieka
7. Układ płciowy człowieka
8. Układ wydalniczy człowieka
9. Gruczoły dokrewne człowieka
10. Układ chłonny człowieka
Literatura podstawowa:
1. Janina Sokołowska Pituchowa: " Anatomia człowieka". PZWL, 860 stron.
Grudzień 2007
2.Atlas anatomii człowieka / Johannes Sobotta ; oprac. przez R. Putza i R.
Pabsta ; przy współpr. Renaty Putz. - Wyd. 2 pol. / oprac. przez Witolda
Woźniaka i Kazimierza S. Jędrzejewskiego. - Wrocław : Urban & Partner,
2001
Podręczniki uzupełniające
1.Anatomia prawidłowa człowieka : podręcznik dla studentów i lekarzy
medycyny / Tadeusz Marciniak ; pod red. Mieczysława Ziółkowskiego. - Wyd.
1.(3). - Wrocław : Rada Uczelniana Zrzeszenia Studentów Polskich Akademii
Medycznej, 1991.