czytaj więcej - Biuletyn Informacyjny Kuratorium Oświaty w Krakowie

Urszula Blicharz
Kuratorium Oświaty w Krakowie
Delegatura w Tarnowie
Wspomaganie pracy szkół i placówek
poprzez realizację projektów edukacyjnych
Małopolski Kurator Oświaty od kilku lat realizuje różnorodne projekty edukacyjne.
Bieżące wydanie biuletynu poświęcone jest edukacjom:
•
Edukacja Patriotyczna i Obywatelska,
•
Edukacja prawna
•
Edukacja prozdrowotna
Projekty edukacyjne tworzą zorganizowany system edukacji w określonych obszarach
i są nastawione na wypracowanie stałych efektów w formie wiedzy i umiejętności adresatów
projektów. Projekt to przedsięwzięcie o dużej złożoności, ograniczone czasowo, mające
charakter interdyscyplinarny- obszerny, wykraczający poza jedną dziedzinę. Jest to metoda
kształtująca wiele umiejętności oraz integrująca wiedzę z różnych dyscyplin naukowych. Ma
wyznaczone cele i ma przynieść określony rezultat; Jest przedsięwzięciem kompleksowym.
Dużym zainteresowaniem w środowiskach edukacyjnych wspomaganych przez
Małopolskiego Kuratora Oświaty cieszą się projekty w zakresie Edukacji Patriotycznej i
Obywatelskiej oraz projekty edukacji prozdrowotnej.
Małopolski Program Edukacji Patriotycznej i Obywatelskiej ma na celu przygotowanie
dzieci i młodzieży do pełnienia w przyszłości roli obywatela oraz kształtowanie ich
tożsamości narodowej, duchowej i kulturowej w poszanowaniu istniejących w tym względzie
różnic, które też należą do jednych z fundamentalnych zadań polskiej szkoły.
Aleksander Palczewski – Małopolski Kurator Oświaty zwrócił się do Państwa Dyrektorów z
apelem aby pamiętać o przypadających w 2013 r. rocznicach ważnych wydarzeń
historycznych, tj.: 150. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego, 70. rocznica tragicznej
śmierci Premiera i Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego oraz 70. rocznica
dramatycznych wydarzeń na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej – zbrodni popełnionych na
Polakach przez nacjonalistów ukraińskich. Ze względu na te rocznice zostały też
zorganizowane różnorodne przedsięwzięcia, które są kontynuacją rozpoczętych już projektów
edukacyjnych: Losy Polaków na Syberii, Zachować dla przyszłych pokoleń – poszukujemy
miejsc związanych z walką o niepodległość Polski, Małopolska - moje miejsce na ziemi, moja
mała ojczyzna oraz Ogólnopolski Konkurs Tematyczny Losy Bliskich i losy Dalekich – życie
Polaków w latach 1914-1989 a także nowe konkursy, tj.: Dzieje Nowej Huty i Solidarności w
latach 1980-1989 organizowany z okazji 30. rocznicy powstania Tajnej Komisji Robotniczej
Hutników NSZZ „Solidarność”, Żołnierze Wyklęci. Historia, która mnie porusza, Dzieje
ruchu harcerskiego w Małopolsce, Wielcy Polacy – wybitni dowódcy.
Małopolski Program Edukacji Patriotycznej i Obywatelskiej ma charakter otwarty. Szkoły
mogą przesyłać informacje o podejmowanych działaniach, które są umieszczane w
Programie po to, aby stał się on źródłem informacji i inspiracji, stwarzając innym możliwość
uczestniczenia w tych przedsięwzięciach.
W realizację Edukacji Patriotycznej i Obywatelskiej wpisuje się projekt edukacji
prawnej bezpośrednio adresowanej do młodzieży. W dniu 4 lutego 2013 r. odbyło się
spotkanie inaugurujące program. Program powstał z inicjatywy Małopolskiego Kuratora
Oświaty, Aleksandra Palczewskiego i wkomponował się w ogólnopolski projekt Ministerstwa
Sprawiedliwości. Dnia 2013-02-13 Minister Sprawiedliwości – Jarosław Gowin, Minister
Edukacji Narodowej – Krystyna Szumilas, Maciej Bobrowicz – Prezes Krajowej Rady
Radców Prawnych, Tomasz Janik – Prezes Krajowej Rady Notarialnej, Irena Kamińska –
Prezes Stowarzyszenia Sędziów „Themis” oraz Krzysztof Józefowicz – Prezes Sądu
Apelacyjnego w Poznaniu podpisali Porozumienie dotyczące edukacji prawnej młodzieży.
To kolejne już Porozumienie dotyczące poszerzania świadomości prawnej młodzieży. Tym
razem reguluje ono współpracę przy programie edukacji, który rozpocznie się w drugim
okresie roku szkolnego 2012/2013 i będzie trwał do zakończenia roku szkolnego 2013/2014.
W dokumencie wszyscy Partnerzy zobowiązali się do współpracy w zakresie realizowania,
rozwijania i promowania programu edukacji prawnej.
Program będzie realizowany poprzez prowadzenie wykładów/lekcji z zakresu prawa.
Wydział Komunikacji Społecznej i Promocji Ministerstwa Sprawiedliwości przygotował
informację na stronie www.ms.gov.pl , której fragmenty Państwu cytujemy:
„(…).Ministerstwo Sprawiedliwości, mając na uwadze potrzebę poszerzania świadomości
prawnej, od prawie trzech lat zaangażowane jest w program edukacji prawnej.
Część zadań w tym zakresie inicjuje samodzielnie, część we współpracy z partnerami (m.in.
samorządami prawniczymi), część – finansowanych jest ze środków zewnętrznych.
Dodatkowo,
wychodząc
naprzeciw
oczekiwaniom
społecznym,
Ministerstwo
Sprawiedliwości zainicjowało działania informacyjno-edukacyjne, których podstawowym
celem jest podniesienie poziomu wiedzy na temat funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości
oraz przysługujących obywatelom praw.
W ramach działań podejmowanych przez resort szczególne miejsce zajęły także potrzeby
najmłodszych obywateli - dzieci. We współpracy z Fundacją Dzieci Niczyje wydano
poradniki „Będę świadkiem w sądzie”, skierowane do tej grupy odbiorców. Poradnik stanowi
doskonały materiał, który może służyć pomocą zarówno osobom prowadzącym
przesłuchania, jak i dzieciom oraz młodzieży. W publikacji opisano - w przystępny dla
dziecka sposób – m.in. zadania świadka, wygląd pokoju przesłuchań, przebieg rozprawy
sądowej i wydarzenia po jej zakończeniu. Publikacja z jednej strony zapobiega wtórnej
wiktymizacji „małego” świadka, z drugiej - usprawnia procedurę zbierania materiału
dowodowego.
Kolejna, wydana przez Ministerstwo Sprawiedliwości, broszura to: „Prawa i obowiązki
obywatela w sądzie i prokuraturze”.
Poradnik składa się z trzech części:
•
„Obywatel w postępowaniu cywilnym”;
•
„Obywatel w postępowaniu karnym;
•
„Obywatel w postępowaniu sądowoadministracyjnym”.
Ministerstwo Sprawiedliwości na swojej stronie internetowej (www.ms.gov.pl) uruchomiło
specjalną zakładkę „EDUKACJA PRAWNA” (http://ms.gov.pl/pl/edukacja-prawna/ ), gdzie
szkoły wypełniając formularz aplikacyjny mogą zgłaszać się do programu organizowanych
przez Ministerstwo Sprawiedliwości spotkań edukacji prawnej. Program jest bezpłatny.
Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowuje się do realizacji projektu „Edukacja
szkolna przeciwko wykluczeniu prawnemu”, odbywającego się w ramach Programu
Operacyjnego Ministerstwa Sprawiedliwości „Budowanie potencjału instytucjonalnego i
współpraca w obszarze wymiaru sprawiedliwości/Poprawa skuteczności wymiaru
sprawiedliwości”, współfinansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
W ramach w/w projektu w 150 gimnazjach i 150 szkołach ponadgimnazjalnych na terenie
całego kraju zrealizowane zostaną specjalne warsztaty nt. funkcjonowania wymiaru
sprawiedliwości. (…)”
Zachęcamy Państwa do skorzystania z oferty Ministerstwa Sprawiedliwości.
Edukacja prozdrowotna - Edukacja zdrowotna to proces dydaktyczno-wychowawczy, w
którym dzieci i młodzież uczą się jak żyć, aby zachować i doskonalić zdrowie własne i
innych ludzi oraz tworzyć środowisko sprzyjające zdrowiu.
Jej celem jest kształtowanie zachowań prozdrowotnych, które sprzyjają zdrowiu, zwiększają
jego potencjał, chronią przed zagrożeniami lub służą przywróceniu zdrowia. Należą do nich
m.in.: racjonalne żywienie, odpowiednia aktywność fizyczna, sen, korzystanie, i dawanie
wsparcia społecznego, bezpieczne zachowania w ruchu drogowym, w pracy, w życiu
seksualnym, samokontrola zdrowia, poddawanie się badaniom profilaktycznym, radzenie
sobie ze stresem. Niedostatki tych zachowań mogą negatywnie wpływać na zdrowie.
Jednym z projektów edukacji prozdrowotnej jest projekt upowszechnia zaleceń
Europejskiego kodeksu walki z rakiem pt. ”Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego
Kodeksu Walki z Rakiem” - realizowany od 3 lat we współpracy ze Szpitalem
Wojewódzkim im. Św. Łukasza w Tarnowie, Tarnowskim Ośrodkiem Onkologicznym.
Projekt adresowany jest do nauczycieli jak również bezpośrednio do dzieci i młodzieży
szkół województwa małopolskiego i podkarpackiego.
Celem projektu jest budowanie świadomości onkologicznej i poprawy jakości życia dzieci i
młodzieży przez:
1) stwarzanie warunków oraz kształtowanie motywacji, wiedzy i umiejętności w zakresie
wpływu zdrowego stylu życia na zapobieganie chorobom nowotworowym;
2) kształtowanie postawy aktywności fizycznej i zdrowego trybu życia.
Realizację projektu rozpoczęto od akcji informacyjnych, poprzez upowszechnianie na stronie
internetowej Kuratorium Oświaty oraz w prasie i w mediach lokalnych informacji na temat
Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Ponadto przekazano szkołom materiały edukacyjne
otrzymane z MZ:
Europejski Kodeks Walki z Rakiem pod redakcją prof. dr hab. n. med. Witolda Zatońskiego –
1 720sztuk
Kodeks Zdrowego Życia scenariusz i rysunki Szarlota Pawel, - 25 000
Kodeks Zdrowego Życia scenariusz Michał Lebioda, - 23 100
„Europejski kodeks walki z rakiem” – wersja skrócona – 10 000
Płytka CD „Europejski kodeks walki z rakiem” – 8.000 szt.
Organizowano również konferencje dla dyrektorów szkół i nauczycieli oraz sesje edukacyjne
dla młodzieży. Łącznie od października 2010r do października 2012r przeszkolono 2580
dyrektorów i nauczycieli oraz 1000 młodzieży Ponadto przeprowadzono 3 szkolenia dla
liderów województwa małopolskiego i podkarpackiego podczas których przeszkolono 260
liderów. Liderzy prowadzili szkolenia w swoich środowiskach. Łącznie przeszkolono
dotychczas – 10 000 nauczycieli, Liczby te potwierdzają trafność i skuteczność
podejmowanych działań w ramach promocji zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z
Rakiem. Współpraca ze szkołami, urzędami Miasta i Gminy, wyższą uczelnią pozwala na
dotarcie do szerokiego odbiorcy a tym samym budowanie świadomości onkologicznej
społeczeństwa. W roku 2011 przeprowadzono ankietę dla młodzieży na temat znajomości
zasad europejskiego kodeksu walki z rakiem. Wyniki potwierdziły duże zainteresowanie oraz
dobrą świadomość uczniów szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjów w zakresie znajomości
zasad zdrowego trybu życia. W celu zwiększenia aktywności ruchowej dzieci i młodzieży,
Kuratorium Oświaty w Krakowie, przeprowadziło monitoring realizacji podstawy
programowej w zakresie edukacji zdrowotnej na lekcjach wychowania fizycznego w
gimnazjum. W maju 2012 r. opracowano raport a wnioski posłużyły szkołom do
modyfikowania programów pod kątem zwiększenia aktywności fizycznej młodzieży
gimnazjalnej.
Dużą pomocą w realizacji projektu są materiały merytoryczne wypracowane na okoliczność
konferencji i sesji. Uczestnicy tych sesji i konferencji otrzymują bezpłatnie materiały, do
których należą:
Płytka CD „Uzasadnienie zaleceń „Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem” prof. Leszek
Kołodziejski,
Płytka CD „Profilaktyka wybranych nowotworów złośliwych złośliwych.” Dr n. med. Beata
Piórecka ; „Dieta a profilaktyka nowotworowa”. mgr Agnieszka Kozioł – Kozakowska,
Płytka CD „Czerniaki i znamiona 2012. Wojna biologiczna?” prof. Leszek Kołodziejski,
Płytka CD „Zwiększenie aktywności fizycznej dzieci i młodzieży” Monika Łabuzek
Płyta CD „ Żywienie a ryzyko chorób nowotworowych
Ulotki informacyjne – 10.500 szt.
Broszura Pt. „Walka z rakiem” – wskazówki praktyczne
Sukcesem realizacji projektu są działania organizowane w szkołach
województwa
małopolskiego a od roku 2012 również w szkołach województwa podkarpackiego. Dzieci i
młodzież szkolna pod opieką nauczycieli, przeszkolonych w ramach realizacji projektu
uczestniczą w swoich środowiskach
lokalnych w licznych przedsięwzięciach
zapobiegających rozpowszechnianiu niewłaściwych zachowań zdrowotnych w szkole,
rodzinie i środowisku.
Ciekawą formą popularyzacji zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem okazał się
konkurs o tytuł „Szkoły Promującej Zalecenia Europejskiego Kodeksu walki z Rakiem”.
Szkoły opisywały swoje działania. Najciekawsze prezentacje zostały zamieszczone na stronie
Kuratorium Oświaty w Krakowie - jako przykłady dobrych praktyk.
Dużo informacji nt. zdrowego trybu życia dostarczyły Sesje edukacyjne adresowane głównie
do młodzieży szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych i studentów.
„Dieta a profilaktyka nowotworowa”.Dr n. med. Beata Piórecka, mgr Agnieszka Kozioł –
Kozakowska;
„ Żywienie a ryzyko chorób nowotworowych” – prof. dr hab. inż. Teresa Leszczyńska
Realizację projektu poddano szczegółowej analizie w wyniku której wypracowano wnioski do
do realizacji projektu na lata 2013 do 2015:
1. Przeprowadzenie badań nadwagi i otyłości jako czynnika ryzyka chronicznych
chorób niezakaźnych;
2. Przeprowadzenie diagnozy zjawiska stosowania używek (papierosy, alkohol) przez
młodzież szkolną;
3. Tworzenie sieci szkół promujących zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z
Rakiem;
4. Poszerzenie listy liderów promocji zaleceń EKWzR o grupy liderów młodzieżowych;
5. Tworzenie stałych grup wsparcia szkół w zakresie promocji zdrowego życia we
współpracy z Samorządem lokalnym,
Sanepidem, wyższymi szkołami,
Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie, placówkami doskonalenia nauczycieli;
Biuletyn zawiera również informacje z realizacji wspomagania dyrektorów szkół i
placówek podlegających nadzorowi Małopolskiego Kuratora Oświaty. Wyniki nadzoru
pedagogicznego, podejmowane interwencje oraz wnioski z rozpatrywanych skarg skłoniły do
objęcia edukacją prawną dyrektorów. W okresie od grudnia 2012 do marca 2013r.
zrealizowano dwa projekty adresowane do dyrektorów szkół i pracowników samorządowych.
W biuletynie znajdziecie Państwo sprawozdanie oraz prezentację z projektu realizowanego
we współpracy z Państwową Inspekcją Pracy pt. „Zmiany w Kodeksie Pracy i Karcie
Nauczyciela”.
Mamy nadzieję że realizowane przez Małopolskiego Kuratora Oświaty projekty
edukacyjne zachęcą Państwa do włączenia się w ich tworzenie i realizację, co niewątpliwie
przyczyni się podniesienia jakości pracy Państwa szkół.