Helena Grochola-Szczepanek: Informacje o płci

Bosanskohercegovački slavistički kongres I: Zbornik radova (knjiga 1) 337
UDK : 811.162.4*3 '374
811.162.1'374
Helena Grochola-Szczepanek: Informacje o płci
w słownikach języka polskiego i bośniackiego
Głównym celem jest ukazanie różnicy w sposobie wyrażania płci męskiej i żeńskiej w
słownikach polskich oraz bośniackich. Obserwacje oparte są na podstawie współczesnych słowników języka polskiego i bośniackiego.
Informacja o płci zawarta jest w różnych elementach opisu leksykograficznego, np.
w formie gramatycznej wyrazu, sposobie definiowania, znaczeniu i kontekście użycia.
Porównanie polskich i bośniackich słowników pokazuje, że stopień asymetrii w tych
dwóch językach słowiańskich jest różny. Język bośniacki posiada system słowotwórczy
z dużym stopniem symetrii w męskich i żeńskich formach, czego nie można powiedzieć o języku polskim. Można wyrazić opinię, że w języku bośniackim kobieta oraz jej
aktywność zawodowa są bardziej widoczne niż w języku polskim.
Słowa klucze: słowniki języka polskiego i bośniackiego, opis leksykograficzny, gender.
Information about gender in Polish and Bosnian dictionaries
The main aim is showing the difference in expressing of male and female in dictionaries
of Polish and Bosnian. Observation is based on contemporary Polish and Bosnian dictionaries.
Information about gender is contained in different elements of lexicographic description, f.e. grammatical form of the word, way of the definition, meaning and context of usage. Comparison of Polish and Bosnian dictionaries shows that the extent of
asymmetry in this two Slavic languages is different. Bosnian language has the word derivation system with a high degree of symmetry in masculine and feminine forms, which
can not be said about Polish language. You can express the opinion that the woman and
her professional activity are more visible in Bosnian than in Polish.
Key words: Polish and Bosnian dictionaries, lexicographic description, gender.
Język dysponuje wieloma sposobami wyrażania płci męskiej i żeńskiej na różnych swych
płaszczyznach: fleksyjnej, składniowej, leksykalnej, słowotwórczej, pragmatycznej,
kontekstowej. W popularnych ostatnio badaniach relacji języka i płci podkreśla się, że
mężczyźni i kobiety nie są w równym stopniu reprezentowani przez język. Wykazuje się
rozmaite językowe różnice i asymetrie względem płci, które traktowane są jako przejaw
androcentryzmu, a nawet seksizmu językowego. Zjawisko nierównego obrazu obu płci