Podjęzykowej terapii alergii
Transkrypt
Podjęzykowej terapii alergii
03 – Co warto wiedzieć o terapii podjęzykowej? Spis treści Czym właściwie jest alergia? ...................................................................................................... 1 Dlaczego leczenie w ogóle jest konieczne? ................................................................................ 1 Jakie formy leczenia są możliwe? ............................................................................................... 2 Co oznacza pojęcie "immunoterapia swoista"? ......................................................................... 2 Od kiedy i jak długo prowadzona jest podjęzykowa immunoterapia swoista? ......................... 3 Czy immunoterapia swoista (SLIT) ma również niepożądane skutki uboczne? ......................... 3 W jaki sposób możesz odpowiednio wspomagać terapię?........................................................ 3 Życie po alergii ............................................................................................................................ 4 Czym właściwie jest alergia? Alergia oznacza ogólnie nadwrażliwość układu odpornościowego na nieszkodliwe substancje z otoczenia takie jak pyłki, sierść i łuski zwierząt, jad owadów, artykuły spożywcze i wiele innych. Substancje te są określane jako alergeny. Skłonność do nadwrażliwości jest wrodzona. Może ona objawiać się wieloma symptomami chorobowymi takimi jak zapalenie spojówek, cieknący nos, pokrzywka, astma oskrzelowa itp., których przyczyną jest reakcja zapalna. Zanim do tego dojdzie, muszą pojawić się czynniki zewnętrzne, które przeleją czarę goryczy, np. szczególnie intensywny kontakt z określonymi alergenami. Dlaczego leczenie w ogóle jest konieczne? Objawów kataru siennego np. nie należy bagatelizować jako niegroźnych i ewentualnie uciążliwych objawów chorobowych. Istnieje niebezpieczeństwo, że zapalenie, będące podstawą każdej choroby alergicznej, rozprzestrzeni się na dalsze odcinki dróg oddechowych, oskrzela. W ten sposób z rzekomo „banalnego” kataru siennego może rozwinąć się astma oskrzelowa. 1 (5) Takie pogorszenie stanu lekarze obserwują przynajmniej u 30% wszystkich osób z alergią dróg oddechowych, które nie rozpoczęły leczenia przyczyny tego stanu lub rozpoczęły je za późno. Jakie formy leczenia są możliwe? Najlepszą drogą do uwolnienia się od dolegliwości jest konsekwentne unikanie alergenów wywołujących choroby. W przypadku większości alergenów, np. pyłków, określonych pleśni oraz niektórych alergenów zwierzęcych, jest to jednak niemożliwe. Jeśli niemożliwe jest konsekwentne unikanie alergenów, wówczas możliwością leczenia jest immunoterapia swoista lub też hiposensybilizacja. Terapia ta, określana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako „szczepionka przeciwko alergii”, może wyleczyć lub przynajmniej w znacznym stopniu złagodzić Twoje dolegliwości. Oczywiście zawsze będziesz próbował unikać alergenów wywołujących chorobę. Jest to rozsądne zachowanie, które może przyczynić się do złagodzenia dolegliwości. Co oznacza pojęcie "immunoterapia swoista"? Chodzi o formę leczenia, w przypadku której np. u osób uczulonych na pyłek brzozy podawane są naturalne składniki pyłku brzozy w powoli zwiększanej dawce. Celem tego leczenia jest doprowadzenie układu odpornościowego do naturalnego, tzn. pozbawionego reakcji alergicznej, reagowania na wywołujący alergię pyłek brzozy. Leczenie to jest swoiste, ponieważ podawane są wyłącznie alergeny wywołujące alergię. Przez lekarzy jest określane jako immunoterapia, ponieważ oddziałuje ono na układ odpornościowy, niejako przestraja go. Immunoterapia swoista odbywa się najczęściej w formie zastrzyków pod skórę. Jako alternatywa coraz częściej stosowana jest immunoterapia za pomocą kropli, tak zwana podjęzykowa immunoterapia swoista (SLIT), którą pacjent może prowadzić sam. Z reguły krople są zażywane codziennie. Za pomocą małej łyżeczki krople są wprowadzane pod język oraz przytrzymywane w jamie ustnej (pod językiem) przez co najmniej minutę, najlepiej przez dwie-trzy minuty, a następnie połykane. Początek terapii stanowi leczenie podstawowe. W ramach leczenia podstawowego najpierw zażywana jest mniejsza ilość alergenu, która w przypadku dobrej tolerancji jest codziennie zwiększana aż do uzyskania dawki maksymalnej. 2 (5) Jeśli osiągnięta zostanie indywidualna dawka maksymalna, wówczas następuje ciąg dalszy leczenia. W ramach ciągu dalszego leczenia dawka maksymalna zażywana jest również codziennie, najlepiej rano na czczo lub wieczorem po umyciu zębów. Terapia podjęzykowa zaczyna się tam, gdzie w przypadku wystąpienia objawów alergicznych wchłaniane są również alergeny wywołujące: w błonach śluzowych. Immunoterapia podjęzykowa nadaje się szczególnie dla dzieci i pacjentów, którzy boją się zastrzyków lub pacjentów mocno zajętych pracą, którzy z przyczyn czasowych nie mogą odbywać regularnych wizyt u lekarza. Od kiedy i jak długo prowadzona jest podjęzykowa immunoterapia swoista? Leczenie można rozpocząć mniej więcej od momentu ukończenia 3 roku życia, jeśli występują odpowiednie objawy takie jak katar alergiczny, alergiczne zapalenie spojówek lub alergiczna astma oskrzelowa. Przed rozpoczęciem leczenia lekarz stwierdza na podstawie szeregu badań, jakie alergeny są odpowiedzialne za chorobę. Poza tym ustala, czy występują choroby towarzyszące, stojące na przeszkodzie immunoterapii swoistej. Jeśli wyniki wszystkich badań przemawiają za rozpoczęciem leczenia, należy je niezwłoczne zacząć. Im wcześniej rozpocznie się podjęzykową immunoterapię swoistą, tym większe są szanse jej powodzenia. Im konsekwentniej prowadzona będzie terapia, tym pewniejszy jest jej efekt. Czy immunoterapia swoista (SLIT) ma również niepożądane skutki uboczne? Jak każda inna forma terapii również podjęzykowa immunoterapia swoista może prowadzić do niepożądanych reakcji. Miejscowe reakcje takie jak lekkie pieczenie lub łaskotanie w jamie ustnej są częste i z reguły nieszkodliwe. W bardzo rzadkich przypadkach mogą wystąpić reakcje ogólne jak np. katar alergiczny, swędzenie oczu, kichanie, kaszel lub duszności. Jak dotąd nieznane są poważne skutki uboczne w przypadku immunoterapii podjęzykowej. W jaki sposób możesz odpowiednio wspomagać terapię? Twoja współpraca jest szczególnie ważna dla terapii. O wyniku terapii decydujesz Ty. Miej na uwadze poniższe punkty: 3 (5) Krople należy zażywać regularnie (z reguły codziennie). W przypadku nietypowej reakcji należy natychmiast zgłosić się do lekarza, który zadecyduje o dalszych działaniach. Nawet przy dobrej tolerancji należy raz na kwartał zgłaszać się do lekarza. W miarę możliwości staraj się unikać alergenów odpowiedzialnych za Twoje dolegliwości w trakcie całego okresu leczenia. Szczególnie osoby uczulone na roztocza kurzu domowego mogą w idealny sposób wspomagać terapię poprzez stosowanie materaców i poszewek antyroztoczowych, jako że większość roztoczy występuje w łóżku. Takie poszewki prowadzą do drastycznego zmniejszenia wdychanych alergenów. Są one zakładane na materace, pierzyny i poduszki oraz dokładnie zamykane na suwak. Na to zakładana jest zwykła pościel. Poszewki przepuszczają parę wodną, dzięki czemu wytwarzany w ciągu nocy pot może być łatwo odprowadzany. Życie po alergii O skutecznym leczeniu mówi się zawsze wtedy, gdy pod koniec terapii pacjent nie ma żadnych dolegliwości lub jeśli udało się znacznie złagodzić jego dolegliwości. Dla pacjentów z alergią na pyłki oznacza to, że mogą cieszyć się wiosną i latem bez kataru siennego lub najwyżej z nieznacznymi objawami, oraz że udało się zapobiec powstaniu astmy. Osoba z alergią na roztocza kurzu domowego będzie mogła spać w nocy zwłaszcza w miesiącach zimowych, nie odczuwając szczególnych ograniczeń. Sukces leczenia zależy oczywiście od wieku pacjenta oraz stopnia zaawansowania dolegliwości w momencie rozpoczęcia terapii. Poza tym znaczenie mają zastosowane alergeny. Życzymy powodzenia! HAL Allergy Group J.H. Oortweg 15-17 2333 CH Leiden The Netherlands Tel: +31-88-1959 000 Fax: +31-88-1959 001 Email: [email protected] Internet: www.hal-allergy.com HAL Allergy Sp. z o.o. Ul. Rumiana 65 02-956 Warsaw Poland Tel: +48-22-8581614 Fax: +48-22-8581615 Email: [email protected] Internet: www.hal-allergy.pl 4 (5)