Rekomendacje decyzyjne wynikajace z realizacji Projektu
Transkrypt
Rekomendacje decyzyjne wynikajace z realizacji Projektu
Unia Europejska Józef Dziechciarz Akademia Ekonomiczna Wrocław REKOMENDACJE DECYZYJNE wynikające z realizacji Projektu Unia Europejska Opracowanie powstało w ramach projektu WIEDZA PLUS 2 KOMPLEKSOWY MONITORING POTENCJAŁU I BARIER REGIONALNEGO RYNKU PRACY Projekt jest realizowany w ramach: Priorytetu II – Działanie 2.1: Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia w regionie Projekt jest realizowany na terenie woj. dolnośląskiego Unia Europejska ¾BAROMETR RYNKU PRACY ¾ Barometr rynku pracy jest narzędziem monitorowania potencjału i sytuacji na regionalnym rynku pracy, które poprzez analizę słabych i mocnych strony regionu oraz szans i zagrożeń dla jego potencjału kadrowego umożliwia optymalizację kierunków wydatkowania środków budżetowych w edukacji i systemie szkoleń ¾ Pomaga zaprojektować ofertę dostosowaną do potrzeb gospodarki i administracji oraz zastanych umiejętności pracowników, a przez to zapewnia dobór kierunków edukacji oraz tematyki szkoleń wypełniających lukę wiedzy i umiejętności pracowników potrzebnej do dalszego rozwoju regionu Unia Europejska ¾BAROMETR RYNKU PRACY ¾Monitorowanie rynku pracy jest narzędziem, które weryfikuje zgodność wizji z działaniami, zapewnia ocenę skuteczności i efektywności polityki edukacyjno – szkoleniowej ¾Kluczowym, podstawowym narzędziem monitorowania sytuacji na regionalnym rynku pracy byłyby wyniki ciągłej rejestracji i analizy ofert pracy w trzech układach: ¾Oferty pracy zgłaszane w Powiatowych Urzędach Pracy; ¾Oferty pracy ogłaszane w prasie lokalnej i regionalnej; ¾Oferty pracy ogłaszane w prasie ogólnokrajowej. ¾BAROMETR RYNKU PRACY Unia Europejska ¾Efektem proponowanego systemu informatycznego byłoby poznanie sytuacji i zmian zachodzących na regionalnym i lokalnych rynkach pracy, prognozy zatrudnienia w regionie w sekcjach i działach gospodarki, zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców regionu dolnośląskiego i ich zdolności w zakresie dostosowania umiejętności i kwalifikacji zawodowych do wymogów regionalnego, lokalnego oraz unijnego rynku pracy, integracja środowiska dolnośląskiego w celu ciągłego działania na rzecz rozwoju regionalnego rynku pracy ¾Efektem ubocznym byłoby zmobilizowanie instytucji monitorujących rynek pracy do aktywnego komunikowania się z otoczeniem, a przez to wzrost kompetencji personelu służb zatrudnienia ¾BAROMETR RYNKU PRACY Unia Europejska ¾Efektem pośrednim byłoby uzyskanie poprawy konkurencyjności Dolnego Śląska w kontekście zasady zrównoważonego rozwoju, stwarzania impulsów do rozwoju przedsiębiorczości oraz wzrostu poziomu wykształcenia i kwalifikacji mieszkańców, a przez to trwały spadek bezrobocia w województwie. Z punktu widzenia środowiska biznesowego można by osiągnąć dalszy wzrost atrakcyjności i potencjału regionu dolnośląskiego ¾Efektem ważnym z politycznego punktu widzenia jest to, że analiza potrzeb szkoleniowych, ocena aktualnego o przyszłego potencjału pracy oraz identyfikacja koniecznych obszarów zmian definiuje kierunki doskonalenia systemu podnoszenia kwalifikacji – a przez to umożliwia konsekwentną realizację (strategii)planu rozwoju dolnośląskiego kapitału intelektualnego ¾SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI Unia Europejska KSZTAŁCENIA I DOKSZTAŁCANIA ¾ Stworzenie i wykorzystanie informatycznego systemu gromadzenia i upowszechniania informacji o ofercie i potrzebach edukacyjnych zgłaszanych przez rynek pracy oraz infrastrukturę kształcenia i dokształcania jest najważniejszym elementem systemu zapewnienia jakości kształcenia i dokształcania. ¾ Definicja jakości oferty edukacyjnej i szkoleniowej obejmuje dwa aspekty: ¾ Jakości merytorycznej: ¾Jej zawartości programowej ¾Używanych technik kształcenia ¾Monitorowania i akredytacji oferentów oraz certyfikacji jakości produktu – absolwentów ¾ Zgodności z potrzebami lokalnego, regionalnego, krajowego lub europejskiego rynku pracy (adekwatność) ¾SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI Unia Europejska KSZTAŁCENIA I DOKSZTAŁCANIA ¾ Efektem stworzenia i wykorzystania informatycznego systemu gromadzenia i upowszechniania informacji o ofercie i potrzebach edukacyjnych zgłaszanych przez rynek pracy oraz infrastrukturę kształcenia i dokształcania jest łatwiejsze zdefiniowanie i rozgraniczenie różnic lokalnych społeczności (miasto – wieś) – ułatwia dostęp młodzieży z małych miejscowości i wiejskiej do edukacji i szkoleń a przez to zwiększa szansę na znalezienie pracy, co przełamuje trudną sytuację niektórych obszarów i grup zawodowych. Podobne stwierdzenia można odnieść do grup osób w gorszym położeniu ¾ Potencjalny efekt dotyczy osób niepełnosprawnych. Niski poziom zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest szczególnie bolesny jest, wynika to w znacznym stopniu z odcięcia osób niepełnosprawnych od form pomocy ze strony instytucji rynku pracy. Nie widać dostatecznie perspektywy poprawy w tym zakresie – proponowane rozwiązanie daje szansę przełamania tej sytuacji Unia Europejska ¾SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA I DOKSZTAŁCANIA ¾Jako efekt należy postrzegać udoskonalenie poradnictwa zawodowego – ułatwienie koordynacji, na tle obserwowanego braku samoświadomości wśród młodzieży – decyzje edukacyjne nienastawione na pozyskanie pracy, brak rozważań o kreacji przyszłych karier zawodowych – w wyniku nietrafny wybór szkól, przyszłego zawodu wśród młodzieży – proponowane rozwiązanie daje szansę przełamania tej sytuacji ¾Powiększa się zróżnicowanie wewnętrzne i zewnętrzne uniwersytetów – niestety nie zawsze w związku z artykułowanymi potrzebami rynku pracy – sygnały z systemu, jako efekt będą sprzyjać podniesieniu adekwatności oferty Unia Europejska ¾ FORUM DYSKUSYJNO – DORADCZE ¾ Stworzenie i wykorzystanie forum dyskusyjno – doradczego obejmującego wszystkich uczestników systemu edukacyjnego, rynku pracy i infrastruktury wspierania rozwoju biznesu. Forum zrzeszające instytucje rynku pracy realizuje zadania: ¾Uczestnictwo w modernizacji polityki edukacyjnej ¾Uczestnictwo w realizacji polityki podniesienia odsetka zatrudnionych ¾Analiza i reakcja na zidentyfikowane zjawiska demograficzne i migracyjne ¾Aktywna realizacja państwowych i lokalnych celów polityki rynku pracy ¾Podnoszenie jakości, efektywności i dostosowania realizowanych szkoleń i treningów. W tym szkoleń w miejscu pracy, u potencjalnego pracodawcy ¾ Konieczność nieinstytucjonalnego, choć zorganizowanego forum artykulacji potrzeb, poglądów i ocen wynika z braku instytucjonalnej platformy wymiany myśli. Byłby to swoisty, lokalny pakt na rzecz zatrudnienia Unia Europejska ¾ FORUM DYSKUSYJNO – DORADCZE ¾ Efektem Forum, mogłoby być w świetle stałego niedostatku niektórych ¾ ¾ ¾ kategorii pracowników wypracowanie mechanizmu kierowania ludzi na wyższe studia techniczne. Warunkiem jest gwarancja najwyżej jakości kwalifikacji. Wyróżniającym aspektem jest dostarczanie wykształconej kadry fachowców z dziedziny innowacyjnych technologii. Ważnym efektem może być sieć szkolnictwa ponadgimnazjalnego, zwłaszcza w zawodach technicznych i innowacyjnych technologii. Aspekt dobrego szkolnictwa wyższego osłabiany jest przez niski odsetek uczelni położonych poza Wrocławiem lub wąsko ukierunkowanych. Konieczne jest wypracowanie dolnośląskiej sieci uniwersyteckiej Niedoinwestowanie edukacji zawodowej z poziomu budżetu państwa skutkuje niedostosowaniem kształcenia na poziomie zasadniczym i średnim technicznym do potrzeb rynku, brak np. ślusarzy, spawaczy, elektryków, mechaników samochodowych, specjalistów w zawodach budowlanych i montażowych, itp. Ogólnie wskazuje się na dotkliwe braki tzw. robotników wykwalifikowanych Niedostateczne nakłady na szkolnictwo ponadgimnazjalne, zwłaszcza zawodowe, petryfikuje, utrwala archaiczną, niedostosowaną do aktualnych potrzeb strukturę szkolnictwa średniego wpływającą na rzeczywisty brak wykształconych pracowników, zwłaszcza specjalistów o wykształceniu technicznym potencjalnym efektem może być optymalizacja wydatkowania ograniczonych środków. ¾ FORUM DYSKUSYJNO – DORADCZE Unia Europejska ¾ System edukacji utrzymuje kształcenie erudycyjne – potrzebna jest szkoła ¾ ¾ behawioralna, ucząca zachowań zawodowych. Jako efekt krytyki tej sytuacji obserwuje się powstawanie i rozwój nowych kierunków, specjalizacji studiów, szkół dostosowanych do potrzeb regionalnego rynku pracy. Rozwój szkolnictwa niepublicznego może być szansą na przełamanie niekorzystnych trendów – efektem proponowanego Forum byłyby szybsze procesy dostosowawcze Przejawia się słaba znajomość mechanizmów rynkowych, systemów motywacyjnych, słaba umiejętność rozpoznawania potrzeb, skupienia uwagi na drugim człowieku itp. Efektem proponowanego Forum byłyby procesy promocji postaw przedsiębiorczych i wsparcia dla potencjalnych przedsiębiorców, którzy zamiast czekać na ofertę pracy, samodzielnie mogliby podjąć działania przedsiębiorcze tworząc miejsca pracy dla siebie i innych osób Ważnym zagrożeniem decyzyjnych wykorzystaniu wyników analiz tendencji ryku pracy decyzyjnych potrzeb edukacyjnych decyzyjnych szkoleniowych jest brak decyzyjnych efektów badań – brak odgłosu w otoczeniu. Efektem pracy Forum byłoby upowszechnienie takich wyników i pełniejsze ich wykorzystanie Unia Europejska ¾FORUM DYSKUSYJNO – DORADCZE ¾Wykorzystanie indywidualnych doświadczeń – przykładowo, infrastruktura edukacyjna regionu jeleniogórskiego ma przewagę nad innymi regionami kraju i województwa – transgraniczne, międzynarodowe sieci edukacyjne, sąsiedzi zza granicy korzystający z zasobów edukacyjnych regionu to unikalne zjawiska – poprzez Forum można by upowszechnić te doświadczenia ¾Ważnym efektem mogłyby być Rady Programowe dla szkolnictwa ponadgimnazjalnego, w tym technicznego i zawodowego – w ich skład wchodziłyby instytucje szkolące, pracodawcy, administracja samorządowa, itp. Unia Europejska ¾REGIONALNA PLATFORMA DOSKONALENIA KWALIFIKACJI OSOBOWYCH ¾Ważną konstatacją jest stwierdzenie, że żadna z instytucji regionalnego systemu edukacyjnego i rynku pracy nie czuje się odpowiedzialna za kreowanie i doskonalenie miękkich kompetencji pracowniczych – zwanych kwalifikacjami osobowymi. Unia Europejska ¾REGIONALNA PLATFORMA DOSKONALENIA KWALIFIKACJI OSOBOWYCH ¾Kwalifikacje zawodowe są warunkiem koniecznym sukcesu zawodowego, nie są jednak wystarczające ¾Ważne są kwalifikacje osobowe, subiektywne, związane z kulturą osobistą: ¾Negatywne: wygórowane oczekiwania, lenistwo, brak szacunku dla pracy. Oraz ¾Pozytywne – pracodawcy sygnalizują oczekiwania dotyczące miękkich kompetencji. Na pierwszym miejscu wymienia się kompetencje społeczne, w tym identyfikacja z grupą i przynależność do grupy, kompetencje komunikacyjne, kreatywność, zdolności analityczne i syntetyczne, krytycyzm, w tym umiejętność orientacji na szczegóły, otwartość na zmiany, umiejętność adaptacji itp. Unia Europejska ¾REGIONALNA PLATFORMA DOSKONALENIA KWALIFIKACJI OSOBOWYCH ¾ Kwalifikacje zawodowe są warunkiem koniecznym sukcesu zawodowego, nie są jednak wystarczające ¾ Za równie ważne uznają pracodawcy kompetencje osobiste – zdecydowanie i wytrwałość w dążeniu do celów, inicjatywa, zdolności przyswajania sobie nowej wiedzy i umiejętności, zrównoważenie emocjonalne, potencjał twórczy, poziom pragmatyzmu, umiejętność perswazji i pewność siebie, rodzaj poczucia kontroli nad otoczeniem, tendencje do dominacji, wytrwałość, samodzielność myślenia, potrzeba porządku i zorganizowania, entuzjazm, elastyczność, autonomia, lojalność, nastawienie pro społeczne, poziom uzewnętrznienia oraz uwewnętrznienia norm społecznych, tendencje makiawelistyczne, nastawienie konformistyczne, rodzaj motywacji, w tym hierarchia motywów pracy wymieniane są najczęściej Unia Europejska ¾REGIONALNA PLATFORMA DOSKONALENIA KWALIFIKACJI OSOBOWYCH ¾Kwalifikacje zawodowe są warunkiem koniecznym sukcesu zawodowego, nie są jednak wystarczające ¾Nabyte i wrodzone umiejętności związane z zarządzaniem takie jak – styl zarządzania, umiejętność wyboru priorytetów, umiejętność diagnozy i oceny sytuacji, zdolności negocjacyjne, ustalanie celów krótko i długoterminowych, umiejętność zarządzania czasem, umiejętność podejmowania trafnych decyzji, delegowania uprawnień i zadań, umiejętność rozwiązywania konfliktów w miejscu pracy, odporność na stres Unia Europejska ¾REGIONALNA PLATFORMA DOSKONALENIA KWALIFIKACJI OSOBOWYCH ¾Efektem stworzenia regionalnej platformy doskonalenia kwalifikacji osobowych będzie zwiększenie szansy na zatrudnienie wszystkich osób, które zdobyły dodatkowe kompetencje – zarówno bezrobotne – jak i pragnące zmienić pracę – w kraju i za granicą Unia Europejska ¾REGIONALNY SYSTEM MONITOROWANIA I ANALIZ RYNKU PRACY ¾ Aktorzy rynku pracy sygnalizują występowanie nietrafnych strategii w regionie, w szczególności brakuje stosownych analiz dotyczących kształcenia i zatrudnienia, brak analiz ex ante, brak analiz wpływu specjalnych stref ekonomicznych na rozwój rynku pracy – wynika to z braku wiedzy metodologicznej w tej materii lub nadmiernej ostrożności twórców opracowań ¾ Na tym tle szczególnie dotkliwe wydają się braki diagnoz szczegółowych, np. dla poszczególnych powiatów – stąd nieadekwatność stosowanych środków wspomagających rynek pracy. Niepełne jest spektrum badań – zbyt ogólne kategorie firm – brak badań dotyczących staży, praktyk czy wolontariatu Unia Europejska ¾REGIONALNY SYSTEM MONITOROWANIA I ANALIZ RYNKU PRACY ¾ Podobne problemy rodzi brak oceny realizacji strategii regionalnych (np. Strategii Rozwoju Dolnego Śląska) – stąd powielanie już popełnionych błędów ¾ Dość drastyczna ocena stwierdza brak spójnej strategii zarządzania dolnośląskim rynkiem pracy ¾ Ocena ta może wynikać z uwarunkowań prawnych dających pełną autonomię instytucjom powiatowym. Wynika to z przyczyn politycznych – a wynikiem jest brak konkretyzacji strategii rozwoju całego regionu na poziom wszystkich subregionów Unia Europejska ¾REGIONALNY SYSTEM MONITOROWANIA I ANALIZ RYNKU PRACY ¾ Wciąż obecne jest mało rozpoznane zatrudnianie ludzi na czarno ¾ Brak dostatecznej liczby głębokich analiz potrzeb i zmian na rynku pracy prowadzi do braku spójnej strategii wspólnych działań wypracowanej przez pracodawców i samorządy odpowiedzialne za oświatę, edukację i szkolenia a przez to do braku skutecznej i szybkiej reakcji na zapotrzebowanie rynku pracy ¾ Częściowo wynika to z niedostatecznego przypisania zadań i kompetencji wśród instytucji rynku pracy np. w zakresie mechanizmów wsparcia dla absolwentów, często wysoko wykształconych czy braku skutecznego monitoringu potrzeb rynku przez instytucje oświatowe i szkoleniowe ¾ Jako efekt obserwuje się brak w pełni wprowadzonej zasady subsydiarności Unia Europejska ¾REGIONALNY SYSTEM MONITOROWANIA I ANALIZ RYNKU PRACY ¾Efektem takiego, regionalnego systemu monitorowania i analiz rynku pracy może być regionalne lub/i podmiotowe zróżnicowanie stosowanych instrumentów aktywizacji zatrudnienia, np. uwzględnienie grup w gorszym położeniu w polityce Powiatowych Urzędów Pracy ¾Efektem takiego, regionalnego systemu monitorowania i analiz rynku pracy może być regionalne lub/i podmiotowe zróżnicowanie kierunków i form kształcenia i szkolenia uwzględniającego dynamikę rynku pracy Unia Europejska ¾KSZTAŁCENIE I SZKOLENIE WE WSKAZANYCH KIERUNKACH ¾W obszarze biznesu ¾W obszarze zawodów technicznych ¾W obszarze zawodów medycznch ¾W obszarze kompetencji osobowych