Pobierz PDF - Racjonalista TV

W dniach 17-20 czerwca 2015 roku odbywał się w Gdyni IV
Międzynarodowy Kongres Religioznawczy organizowany przez
Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych miejscowej Akademii
Marynarki Wojenne im. Bohaterów Westerplatte. Zasadniczym
zagadnieniem obrad była tematyka związana z rolą religii jako
motoru społeczno-politycznych przemian w dzisiejszym świecie
(RELIGIA A SPOŁECZNO-POLITYCZNE PRZEMIANY WSPÓŁCZESNEGO
ŚWIATA). Patronat nad Kongresem sprawowali m.in. Polskie
Towarzystwo Religioznawcze, Prezydent miasta Gdyni oraz
Marszałek Województwa Pomorskiego. Naukowe zaplecze oprócz
organizatora stanowili: Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu
Poznańskiego im Adama Mickiewicza i Instytut Profilaktyki
Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego.
Logistyczną obsługę, zapewniła Akademia Marynarki Wojennej zaś
obrady odbywały się w nowo wybudowanej Bibliotece Naukowej tej
uczelni. Towarzyszył im wspaniały, niezwykle malowniczy
entourage: port wojenny, stocznia, a przede wszystkim przyroda
tej części miasta czyli Oksywia, co sprzyjało owocnym i na
wysokim poziomie stojącym rozważaniom krążącym wokół
zasadniczego tematu Konferencji.
Religioznawstwo jako dyscyplina naukowa było i jest – jak
zapewnia we wprowadzeniu otwierającym wydany na kredowym
papierze, z dołączoną płytą CD na której znalazły się
abstrakty wszystkich (prawie 100) wystąpień kongresowych,
programie Kongresu Przewodniczący Rady Programowej Kongresu
prof. dr hab. Zbigniew Drozdowicz z Poznania – zróżnicowane
światopoglądowo, ideowo, metodologicznie i problemowo. Jak
każda dyscyplina humanistyczna i społeczna odwołuje się bowiem
do różnorakich refleksji i tradycji rozważań nad religijnością
i religiami. Obserwując i przysłuchując się obradom nie
odnosiło się wrażenia, że polska humanistyka (zwłaszcza ten
jej wycinek jaki zgromadził się w Gdyni) przeżywa kryzys;
kryzys ideowy, programowy, merytoryczny. Religioznawstwo jest
jedynie z racji panującej w Polsce religianckiej atmosfery –
zwłaszcza wśród elit czy tzw. mainstreamu, widzących w
publicznie manifestacyjnych przejawach egzemplifikacji swych
przekonań religijnych korzyści polityczne i osobiście
merkantylne, rządzących w naszym kraju (nie tylko w centrali,
w Warszawie, ale może przede wszystkim lokalnie, w
województwach, powiatach czy gminach) – po prostu ignorowane,
sekowane medialnie i mainstreamowo, przemilczane itd. Wiadomo
dlaczego; jest zagrożeniem dla monopolu edukacji jaką posiada
nad Wisłą Kościół katolicki, jest formą racjonalizacji religii
jako zjawiska społecznego – czyli demitologizacją i swoistym
„odczarowaniem” (jak mawiał Max Weber) tego co związane jest z
religią, a zwłaszcza z katolicyzmem, a zakodowano w
świadomości Polek i Polaków od wieków.
Wieloaspektowość badań religioznawczych (i refleksji z nimi
związanymi) podkreślano nie tylko we wspomnianym programie
Kongresu, ale i w wielu wystąpieniach. Religioznawstwo – jak
nadmieniłem – jest bowiem biorąc pod uwagę sytuację Polski w
tej kwestii dziedziną nauki niezwykle przydatną, potrzebną;
mówiąc medialnie – „na czasie”.
Obrady toczono w następujących tematowych grupach-panelach:
1/ Nowe problemy filozofii religii
2/ Przedmiotowe, teoretyczne i
metodologiczne
trendy
w
religioznawstwie: aspekt historyczny i współczesny
3/ Aksjologia religii
4/ Antropologia religii
5/ Tożsamość religijna
6/ Religijność Europy i świata
7/ Socjologia religii
8/ Nowa duchowość
9/ Religie Wschodu
10/ Pedagogika religii
11/ Islam w Europie
12/ Religia, a polityka (dwie oddzielne, równolegle obradujące
sekcje – stworzone gdyż takie było zainteresowanie tą
tematyką)
13/ Kultury i religie
14/ Badania nad językiem religijnym
15/ Psychologia religii
W obradach brali udział przedstawiciele nauki z Francji,
Ukrainy, Kazachstanu, Czech i Słowacji.
Kongresowi towarzyszyło również kilka imprez: pokazy tańców
polinezyjskich, wystawa fotograficzna obrazująca kulturę
Polinezji, pokaz gdańskiej musztry paradnej z XVII wieku,
spacer po gdańskim Rynku (z przewodnikiem) oraz zwiedzanie
twierdzy Wisło-ujście i Westerplatte.
Kongres był imprezą niezwykle udaną i inspirującą, przy okazji
pokazującą iż polska humanistyka cierpi nie tyle na braki
organizacyjne, metodologiczne czy merytoryczno-programowe, a
raczej na lekceważenie ze strony powołanych do opieki na nauką
i jej rozwojem urzędów i czynników.
Członkowie redakcji RACJONALISTA.TV uczestnicząc aktywnie w
obradach Kongresu dokonali sporej ilości nagrań: tak w formie
rejestracji niektórych wykładów (np. wykładu inaugurującego
obrady Kongresu, gdzie prof. Zbigniew Drozdowicz mówił o
standardach racjonalności tak w ramach sacrum jak i profanum)
jak i w formie wywiadów-rozmów (i to na różne tematy, często
pobocznie dotyczących zasadniczych zagadnień IV Kongresu).
Będą one sukcesywnie emitowane przez RACJONALISTA.TV