Pobierz

2013
Twój zawód. Twoja przyszłość?
Podejmowanie pracy w trakcie nauki szkolnej
Osoby pracujące zarobkowo w ostatnim roku według branż
ogółem
61%
18%
budowlana
74%
39%
mechaniczno-mechatroniczna
67%
13%
informatyczno-elektroniczna
64%
9%
rolno-przetwórcza
60%
20%
turystyczno-gastronomiczna
58%
23%
społeczno-medyczna
58%
19%
usługowa
55%
13%
administracyjno-biurowa
52%
7%
ogółem
osoby pracujące w swoim zawodzie
Doświadczenie zawodowe jest ważnym czynnikiem branym pod uwagę przez pracodawców
w trakcie rekrutacji. Jednym ze sposobów na jego
zdobycie jest podejmowanie dodatkowej pracy
w trakcie nauki. 61% uczniów małopolskich szkół
zawodowych w roku poprzedzającym badanie1 pracowało, ale tylko w przypadku 18% praca ta była
zgodna z zawodem, którego uczyli się w szkole.
Pod tym względem w najlepszej sytuacji znalazła się młodzież ucząca się zawodów związanych
z branżą budowlaną, a w najgorszej ta, kształcąca się w branży administracyjno-biurowej. W tym
ostatnim przypadku ogółem w roku poprzedzającym badanie pracowało 52% uczniów, ale tylko
7% z nich wykonywało pracę zgodną z zawodem.
To, że największy udział nastolatków zdobywających doświadczenie zawodowe w trakcie nauki
odnotowane zostało w branżach budowlanej, rolno-przetwórczej oraz turystyczno-gastronomicznej, a także fakt, że najczęściej zatrudniali się
w okresie wakacji (w 43% dorywczą, a w 40%
regularną), wskazuje, że generalnie wykonywali
prace sezonowe, które w okresie letnim wymagają większej liczby rąk do pomocy. Najrzadziej
w roku poprzedzającym badanie pracę podejmowali uczniowie zasadniczych szkół zawodowych,
ale jeśli już się na nią zdecydowali, to częściej
niż w przypadku młodzieży z pozostałych typów
szkół zajęcie to było związane z profesją, której
dana osoba się uczyła.
1 Badaniem zrealizowanym w czwartym kwartale 2012 roku objętych było 16 762 uczniów ostatnich klas szkół zawodowych. Wzięło w nim udział 9 737 uczniów technikum, 1 873 uczniów szkół policealnych oraz 5 152 zasadniczych szkół zawodowych (w tym
3 095 kształcących się w trybie młodocianego pracownika). Badanie stanowi pierwszy etap „Badania losów absolwentów szkół zawodowych”, które zostanie przeprowadzone na przełomie drugiego i trzeciego kwartału 2014 r.
Badanie uczniów
ostatnich klas szkół zawodowych 2012/2013
Osoby pracujące zarobkowo w ostatnim roku według powiatów
miechowski
49%
olkuski
53%
krakowski
64%
chrzanowski
55%
oświęcimski
61%
wadowicki
56%
Kraków
69%
wielicki
61%
Tarnów
60%
brzeski
63%
bocheński
65%
tarnowski
53%
myślenicki
54%
suski
57%
Małopolska 61%
do 50%
pomiędzy 51% a 55%
pomiędzy 56% a 60%
pomiędzy 61% a 65%
powyżej 65%
dąbrowski
65%
proszowicki
43%
limanowski
63%
nowotarski
66%
Nowy Sącz
59%
gorlicki
50%
nowosądecki
58%
tatrzański
77%
Udział uczniów, którzy w roku poprzedzającym badanie pracowali zarobkowo, był zróżnicowany przestrzennie. Najwyższy odnotowany
został w powiatach tatrzańskim (77%) i nowotarskim (66%) oraz Krakowie (69%). Podejmowaniu
pracy sprzyjało zdobywanie doświadczenia zgodnego z kierunkiem kształcenia. W powiatach,
w których odsetek pracującej młodzieży był najwyższy, utrzymywał się ponadprzeciętny udział
pracujących w zawodzie (odpowiednio: 24%,
18% i 22%, wobec średniej wynoszącej 18%).
Najniższy procent zatrudnionej młodzieży odno-
towany został w powiatach: proszowickim (43%),
miechowskim (49%) oraz gorlickim (50%) i towarzyszył temu najniższy odsetek pracujących
zgodnie z kierunkiem kształcenia (kolejno: 14%,
14% i 13%). Udział pracujących uczniów w poszczególnych powiatach był pochodną perspektyw zatrudnieniowych osób młodych na danym
terenie. Najniższy odsetek bezrobotnych do 25.
roku życia na koniec 2012 roku odnotowany został w Krakowie (12%), a najwyższy w powiatach
proszowickim (39%) i miechowskim (34%).
Plany uczniów – praca
Uczniowie po skończeniu szkoły byli zdecydowani na podjęcie zatrudnienia. Większość
wskazywała, że będzie dopiero poszukiwać pracy, przy czym 37% zamierzało szukać jakiejkolwiek posady, a 35% – w zawodzie. 22% uczniów
twierdziło, że ma już zagwarantowaną pracę
i w związku z tym nie musi podejmować żadnych
działań, by ją zdobyć. 13% z nich wskazało, że
Czy po skończeniu szkoły zamierzasz pracować?
Uczniowie, którzy mają zagwarantowaną pracę w zawodzie
ogółem
13%
ZSZ – młodociani
21%
ZSZ – uczniowie
18%
szkoła policealna
18%
technikum
8%
rolno-przetwórcza
24%
będę szukał(a) jakiejkolwiek pracy
37%
budowlana
22%
będę szukał(a) pracy w zawodzie
35%
społeczno-medyczna
18%
jeszcze nie wiem
13%
mechaniczno-mechatroniczna
17%
już mam zagwarantowaną pracę
w zawodzie
13%
usługowa
11%
chcę założyć własną firmę
10%
turystyczno-gastronomiczna
10%
mam zagwarantowaną pracę,
ale nie w zawodzie
9%
informatyczno-elektroniczna
6%
nie zamierzam na razie pracować
3%
administracyjno-biurowa
5%
ma zagwarantowane zatrudnienie w zawodzie.
W poprzedniej edycji badania odsetek uczniów
z zagwarantowaną pracą zgodną z kierunkiem
kształcenia wyniósł 14%.
Najwięcej osób deklarujących, że mają zapewnioną pracę w zawodzie, znalazło się wśród
młodocianych pracowników (21%), rzadziej byli
to uczniowie zasadniczych szkół zawodowych
oraz szkół policealnych (po 18%). To, co wyróżnia
młodocianych pracowników, to ponadprzeciętny
udział tych, którzy deklarowali, że mają zagwarantowaną pracę w zawodzie w miejscu, gdzie
odbywali praktyczną jego naukę oraz w firmach,
nie będących firmami rodzinnymi.
Najwięcej osób wskazujących, że mają zapewnioną posadę, związanych było z branżą
rolno-przetwórczą (24%). Połowa z nich deklarowała zagwarantowane zatrudnienie w rodzinnych
firmach (gospodarstwach rolnych). Udział osób,
które uczyły się profesji związanych z branżą
budowlaną i jednocześnie twierdziły, że mają
zapewnioną posadę, wyniósł 22%. Najczęściej
dane stanowisko oferowała firma nie będąca
firmą rodzinną (45%). W przypadku branży społeczno-medycznej gwarancję pracy dawały głównie podmioty, w których odbywała się praktyczna
nauka zawodu (63%).
Plany uczniów – edukacja
Uczniowie na rok przed ukończeniem nauki
w szkole zawodowej najczęściej nie mieli sprecyzowanych planów dotyczących jej kontynuacji.
Pod tym względem najlepiej wypadli młodzi z zasadniczych szkół zawodowych – odsetek tych,
którzy nie mieli określonych planów edukacyjnych, był wśród nich najniższy. Ponadto 45%
chciało kontynuować naukę. Uczniowie zainteresowani dalszym kształceniem wskazywali technikum uzupełniające.
Czy planujesz kontynuować naukę?
ogółem
23%
szkoła policealna
21%
technikum
21%
ZSZ – młodociani
ZSZ – uczniowie
15%
12%
17%
16%
15%
25%
52%
16%
19%
29%
45%
15%
49%
19%
37%
21%
35%
będę kontynuował(a) naukę
w zawodzie
będę kontynuował(a) naukę,
ale w innym zawodzie
nie planuję kontynuować nauki
jeszcze nie wiem
Plany uczniów – migracje
Mimo pogarszania się sytuacji na rynku pracy plany wyjazdowe uczniów nie uległy wielkim
zmianom. Spośród uczniów ostatnich klas szkół
zawodowych 21% zainteresowanych było wyjazdem zagranicznym do pracy i/lub nauki, przy
czym o wyjeździe na stałe myślało tylko 3%, na
czas wakacji – 8%, a na dłuższy czas z opcją
powrotu – 10%. Udział osób w poszczególnych
kategoriach różnił się nie więcej niż dwa punkty
procentowe w porównaniu do poprzedniego roku.
To, co zmienia się na przestrzeni lat, to zainteresowaniu uczniów poszczególnymi krajami.
Najpopularniejszymi krajami pozostają Wielka
Brytania i Niemcy, ale jeśli chodzi o wyjazdy na
czas wakacji oraz na dłużej, od lat wzrasta popularność Niemiec, podczas gdy Wielkiej Brytanii – maleje. W przypadku wyjazdów zagranicznych na stałe, 28% zainteresowanych wskazało
w ostatniej edycji badania na Wielką Brytanię,
a 17% na Niemcy.
Czy planujesz wyjechać do pracy i/lub żeby dalej się uczyć?
tak, na czas wakacji 11%
8%
tak, na dłuższy czas i później wrócić 12%
10%
tak, na stałe 4%
3%
nie zamierzam na razie wyjeżdżać 30%
jeszcze nie wiem 44%
ogółem
do innego kraju
Uczestnictwo w dodatkowych kursach zawodowych
Uczestnictwo w dodatkowych kursach zawodowych
2012/2013
42%
2011/2012
2010/2011
37%
technikum
ZSZ
szkoła policealna
54%
informatyczno-elektroniczna
administracyjno-biurowa
turystyczno-gastronomiczna
mechaniczno-mechatroniczna
rolno-przetwórcza
budowlana
usługowa
społeczno-medyczna
52%
24%
26%
21%
48%
44%
41%
41%
39%
33%
27%
związana z branżą informatyczno-elektroniczną
oraz administracyjno-biurową. Wśród zajęć, które
cieszyły się największym zainteresowaniem, znalazły się: prawo jazdy (wszystkich kategorii oraz
kierowanie pojazdami gąsienicowymi) – 1 134
wskazań, kurs barmański – 719, języki obce
(w tym język migowy) – 656, kurs obsługi wózków widłowych (wózków jezdniowych) – 588 oraz
kurs komputerowy (projektowanie komputerowe,
grafika komputerowa) – 558.
Poziom aktywności szkolnej i pozaszkolnej
młodzieży systematycznie rośnie. Na przestrzeni trzech lat jej udział w dodatkowych kursach
zawodowych wzrósł niemal dwukrotnie (z 24%
do 42%). Wynika to w dużej mierze ze wzrastającej dostępności darmowych zajęć (udział
bezpłatnych szkoleń stanowił w ostatniej edycji
badania 82%). Przeszło połowa uczniów techników uczestniczyła w dodatkowych kursach zawodowych (54%). Najczęściej była to młodzież
Udział uczniów uczestniczących w dodatkowych kursach zawodowych według powiatów
olkuski
41%
miechowski
58%
krakowski
30%
chrzanowski
49%
oświęcimski
36%
wadowicki
45%
Kraków
35%
wielicki
54%
Tarnów
33%
brzeski
47%
bocheński
38%
tarnowski
54%
myślenicki
41%
suski
36%
Małopolska 42%
do 35%
pomiędzy 36% a 40%
pomiędzy 41% a 45%
pomiędzy 46% a 50%
powyżej 50%
dąbrowski
37%
proszowicki
36%
limanowski
50%
Nowy Sącz
35%
nowotarski
51%
gorlicki
56%
Najwyższy udział uczestników dodatkowych kursów
zawodowych odnotowany został w powiatach miechowskim, gorlickim, tarnowskim,
wielickim oraz nowotarskim.
Z kolei najrzadziej z takiej
oferty korzystali uczniowie
z powiatu krakowskiego oraz
miast: Tarnowa, Nowego Sącza i Krakowa.
nowosądecki
44%
tatrzański
46%
Wydawca: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
plac Na Stawach 1, 30-107 Kraków
tel. 12 42 87 870, faks 12 42 29 785
e-mail: [email protected]
www.wup-krakow.pl
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego