D - Sąd Apelacyjny we Wrocławiu

Sygn. akt III A Ua 1732/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 lutego 2012 r.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu Wydział III
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:
SSA Barbara Pauter
Sędziowie:
SSA Stanisława Kubica
SSA Barbara Staśkiewicz (spr.)
Protokolant:
Karolina Sycz
po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2012 r. we Wrocławiu
sprawy z wniosku M. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
o emeryturę
na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Jeleniej Górze
z dnia 10 października 2011 r. sygn. akt VII U 651/11
oddala apelację.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 10 października 2010 r. Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Jeleniej Górze zmienił
decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 14 kwietnia 2011 r. i dnia 18 maja 2011 r. w ten sposób,
że przyznał wnioskodawcy M. S. prawo do emerytury od dnia 19 kwietnia 2011 r. oraz zasądził od organu rentowego
na rzecz wnioskodawcy kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy wydał w oparciu o następująco ustalony stan faktyczny:
M. S., urodzony 19 kwietnia 1951 r., był między innymi zatrudniony w Zakładzie (...) w L. w pełnym wymiarze czasu
pracy: w okresie od dnia 20 marca 1975 r. do dnia 6 września 1977 r. na stanowisku kierowca-monter urządzeń
gazowych i rozprowadzenia gazu płynnego, a od dnia 1 grudnia 1978 r. do dnia 18 grudnia 1992 r. na stanowisku
kierowcy.
W okresie zatrudnienia w w/w zakładzie pracy wnioskodawca był kierowcą specjalistycznego samochodu dostawczego
marki Żuk, przystosowanego do przewozu materiałów niebezpiecznych, to jest butli z gazem propan butan. Do
obowiązków wnioskodawcy należał załadunek butli z gazem na samochód, dowiezienie jej i wniesienie do klienta, a
następnie zastąpienie pustej butli przez zamontowanie pełnej. Ciężar butli wynosił od 22 do 27 kg. W razie potrzeby
wnioskodawca zajmował się także montażem kuchenek gazowych u klientów. Od 1987 r. wnioskodawca prowadził
samochody ciężarowe o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, przeznaczone między innymi do
przewozu gazu.
Organ rentowy w decyzjach z dnia 14 kwietnia 2011 r. i dnia 18 maja 2011 r. nie uznał wnioskodawcy powyższego okresu
zatrudnienia do okresów pracy w szczególnych warunkach i z uwagi na brak wymaganych 15 lat pracy w szczególnych
warunkach odmówił mu przyznania prawa do wcześniejszej emerytury.
Na podstawie powyższych ustaleń Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie wnioskodawcy jest zasadne.
Sąd Okręgowy wskazał, że akta osobowe wnioskodawcy oraz zeznania świadków wykazały, iż wnioskodawca podczas
zatrudnienia w Zakładzie (...) w L. pracował stale i w pełnym wymiarze w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu
pierwszej instancji wnioskodawca początkowo wykonywał pracę określoną w wykazie A dziale IV poz. 40 stanowiącego
załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), czyli
pracę załadunkową, rozładunkową i transportem materiału wybuchowego (gazu) i następnie pracował jako kierowca
samochodów ciężarowych (wykazie A Dział VIII poz. 2).
W tych okolicznościach Sąd pierwszej instancji uznał, że cały okres w/w zatrudnienia podlega uwzględnieniu do
okresów prac w szczególnych warunkach i konsekwencji przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury.
Odnośnie początku nabycia emerytury przez wnioskodawcę Sąd Okręgowy w świetle art. 129 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227) przyznał to
świadczenie od dnia 19 kwietnia 1951 r., czyli od dnia ukończenia przez wnioskodawcę 60 roku życia.
Orzeczenie o kosztach Sąd pierwszej instancji oparł na art. 98 kpc oraz rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2005 r. nr 11, poz. 15).
Organ rentowy zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie art. 184 w/w ustawy przez przyznanie
wnioskodawcy prawa do emerytury, w sytuacji gdy nie wykazał on, że stale i w pełnym wymiarze wykonywał
pracę w szczególnych warunkach. Nadto zarzucił dowolna ocenę dowodów przez uznanie, iż wnioskodawca, kierując
samochodem dostawczym „Żuk”, wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego.
Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie odwołania wnioskodawcy, ewentualnie
o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja organu rentowego jest bezzasadna.
Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym
urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli
w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 1 stycznia 1999 r., osiągnęli: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach
wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn
( pkt. 1) oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ( pkt. 2). Z kolei po myśli ust. 2 tego przepisu
emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego
oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Z kolei po myśli art. 32 w/w ustawy w związku z § 4 rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie
wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.
Nr 8, poz. 43 ze zm.) ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r., będącym pracownikiem, o którym
mowa w ust. 2-3, zatrudnionym w szczególnych warunkach, przysługuje emerytura, jeżeli osiągnął wiek emerytalny
( 60 lat) oraz posiada 25-letni okres zatrudnienia, a w tym co najmniej 15 lat okresów pracy w warunkach szczególnych.
W sprawie bezspornym jest, że M. S. spełnia przesłanki dotyczące wieku, ogólnego stażu ubezpieczenia emerytalnego,
nieprzystąpienia do OFE i rozwiązania stosunku pracy.
Natomiast sporna kwestia sprowadzała się do ustalenia, czy wnioskodawca spełnia warunek 15 lat pracy w
szczególnych warunkach, a w szczególności, czy podczas zatrudnienia w Zakładzie (...)w L. w okresach: od dnia 20
marca 1975 r. do dnia 6 września 1977 r. i od dnia 1 grudnia 1978 r. do dnia 18 grudnia 1992 r. stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach.
Wnioskodawca przedstawił świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 4 maja 2011 r., z którego wyraźnie
wynika, że w okresie od dnia 20 marca 1975 r. do dnia 6 września 1977 r. pracował na stanowisku kierowcymontera urządzeń gazowych i rozprowadzania gazu płynnego oraz od dnia 1 grudnia 1978 r. do dnia 18 grudnia
1992 r. na stanowisku kierowcy. Co prawda samo świadectwo pracy w szczególnych nie przesądza jeszcze o uznaniu
wykonywanej pracy za pracę w szczególnych warunkach, albowiem nie jest ono dokumentem abstrakcyjnym i
w związku z tym musi znajdować oparcie w dokumentacji pracowniczej. Jednak zgromadzone w sprawie akta
osobowe potwierdzają, że wnioskodawca w w/w okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę
w szczególnych warunkach.
Jeżeli chodzi o pierwszy okres to: z umowy o pracę z dnia 1 kwietnia 1975 r., świadectwa pracy z dnia 5 września
1977 r. i zaświadczenia z dnia 20 marca 1997 r. wynika, że wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu
pracy na stanowisku kierowcy i montera urządzeń gazowych (butle na gaz propan-butan) i rozprowadzania gazu
płynnego. Niewątpliwie praca ta pokrywa się z określoną w wykazie A dziale IV poz. 40 stanowiącego załącznik do w/w
rozporządzenia pracą w szczególnych warunkach, to jest prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport
oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych - pylistych, toksycznych, żrących, parzących i
wybuchowych.
Nadto powyższe dokumenty znajdują dodatkowe potwierdzenie w zeznaniach świadków: S. Ł. i J. S.. Świadkowie
ci dokładnie opisali charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy i z tego opisu jasno wynika, że zajmował
się on załadunkiem, rozładunkiem, transportem i montażem butli gazowych, czyli materiału niebezpiecznego
(wybuchowego). Natomiast zarzut organu rentowego, że wnioskodawca prowadząc samochód dostawczy marki „Żuk”
nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach jest nietrafny. Należy bowiem zauważyć, że wnioskodawca kierował
samochodem specjalistycznym przeznaczonym do transportu butli gazowych, a taką pracę należy zakwalifikować jako
transport materiałów wybuchowych, co również jest pracą w szczególnych warunkach. Zatem należy uznać, że okres
pracy wnioskodawcy w charakterze kierowcy-montera urządzeń gazowych podlega zaliczeniu do okresów pracy w
szczególnych warunkach.
Odnośnie kolejnego okresu pracy, to również akta osobowe potwierdzają, iż wykonywał pracę w szczególnych
warunkach. Co prawda praca kierowcy nie została uznana za pracę w szczególnych warunkach. Jednak, jak wynika z
angaży, wnioskodawca pracował w Zakładzie (...) i również w tym okresie był kierowcą samochodu specjalistycznego,
zajmując się transportem rozładunkiem i załadunkiem butli gazowych. Jak już wyżej wskazano praca ta została
zakwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach. Potwierdzają to również zeznania w/w świadków, którzy
zgodnie przyznali, że wnioskodawca zajmował się załadunkiem butli gazowych na samochód, dowiezieniem jej do
klienta i następnie wymienieniem pustej butli na pełną. Należy również zauważyć, że zawarte umowy dodatkowe z:
dnia 1 października 1980 r. i dnia 1 lipca 1981 r. zobowiązywały wnioskodawcę do wykonania dodatkowych czynności
polegających na załadunku i rozładunku butli gazowych. Tak więc wykonywanie tych czynności przez wnioskodawcę
nie sprzeciwia się ustaleniu, iż w w/w okresie stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę w szczególnych warunkach.
Bezzasadny jest zarzut organu rentowego, że Sąd pierwszej instancji utożsamiał pracę wnioskodawcy w charakterze
kierowcy samochodu dostawczego marki „Żuk” z pracą kierowcy samochodu ciężarowego. Przede wszystkim Sąd
Okręgowy nie poczynił takich ustaleń, gdyż jak wyżej wskazano, pracę kierowcy samochodu dostawczego marki
„Żuk” (samochodu specjalistycznego), zgodnie z zebranym materiałem dowodowym, zakwalifikował jako transport
materiałów wybuchowych. Wbrew zarzutom organu rentowego wnioskodawca prowadził także samochody ciężarowe
o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony takie jak: Star, Kamaz i Jelcz, co jasno potwierdzają:
zaświadczenie z dnia 20 stycznia 1993 r., pismo z dnia 4 kwietnia 1991 r. oraz angaże. Zatem wnioskodawca w
powyższym okresie wykonywał również pracę kierowcy samochodów ciężarowych, o której mowa w wykazie A dziale
VIII poz. 2 w/w załącznika do rozporządzenia. Dodatkowo potwierdza to fakt, że wnioskodawca od 1974 r. posiadał
stosowne uprawnienia do prowadzenia samochodów ciężarowych.
W świetle tych okoliczności słusznie Sąd pierwszej instancji przyjął, że wnioskodawca w w/w okresie wykonywał pracę
w szczególnych warunkach, to jest pracę polegającą na załadunku, rozładunku i transporcie materiałów wybuchowych
(butli gazowych) oraz pracę kierowcy samochodu ciężarowego. Tym samym należy uznać, że wnioskodawca wykazał
warunek 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wobec czego spełnia konieczne przesłanki do nabycia prawa do
emerytury.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację organu rentowego jako
bezzasadną.