DDuchowe i cielesne

P
ortrety duszpasterzy
Duszpasterska
odpowiedzialność
Bazyli Wielki (ok. 330-379) był bi- Bazyli ukazuje się jako mąż Kościoła, kuje się wymówek i sprzeciwia Jego
skupem Cezarei i metropolitą Kapado- głęboko zakorzeniony w wierze. Wal- przyjęciu. Poleganie na grzechu rujnucji. Razem z kolegą ze studiów Grze- czy o udowodnienie boskości Ducha je człowieka. Gniew nazwał pijańgorzem z Nazjanzu oraz swym młod- Świętego, jego współistotności z Oj- stwem duszy. Twierdził, że smutek upiszym bratem Grzegorzem z Nyssy na- cem i Synem. Nauka o Duchu Świętym ja rozum, a lęk burzy duchową konstyleżał do tzw. ojców kapadockich, któ- stanowiła jądro jego wiary, życia, dzia- tucję człowieka. W spowiadaniu się
rzy mieli znaczny wpływ na teologię łania, pobożności i pojmowania Koś- upatrywał oczyszczającą siłę prowai pobożność wschodniego Kościoła. To cioła. Głównym zadaniem, jakie obrał dzącą ku przełamywaniu oddalenia od
oni ostatecznie określili dogmat o Trój- sobie kapodocki metropolita, było gro- Boga.
cy Świętej i konsekwentnie zwalczali madzenie wiernych wokół Nicejskiego
Bazyli był „znaczącym praktykiem,
arian – sektę pod przewodnictwem wyznania wiary. Powoływanie się na a równocześnie duchownym wielkiego
Ariusza, która kwestionowała boską moc Ducha Świętego w sytuacjach, formatu”. Wiedział, że duszpasterska
naturę Jezusa Chrystusa. Bazyli, twór- w których ludzkie możliwości duszpa- odpowiedzialność nie ogranicza się
ca reguły zakonnej
tylko i wyłącznie do zabazylianów, nazwany
troskania o duszę. Duzostał ojcem greckiechowe i cielesne zdrowie
go monastycyzmu.
stanowiło według niego
Był autorem tekstu
nierozerwalną całość.
liturgii mszalnej dla
Dlatego też mimo ascezdrowie to nierozerwalna całość.
Kościoła obrządku
tycznego, pustelniczego
bizantyjskiego. Zastylu życia, wykazywał
biegał o zjednoczenie
ogromne zaangażowanie
Kościoła Wchodu i Zachodu. Ze wzglę- sterskiego oddziaływania okazywały socjalne. Inicjował i prowadził szeroko
du na wiedzę i siłę oddziaływania się być zbyt ograniczone, nie było Ba- zakrojone akcje charytatywne.
w ówczesnym świecie, nadano mu zylemu obce.
Podkreślał znaczenie lektury Słowa
przydomek Wielki.
Duszpasterstwo pojmował jako wy- Bożego, kontemplacji, modlitwy, jedJako asceta i teolog, a zarazem bi- darzenie słowa. Dostrzegał jednak nie- nocześnie zwracając uwagę na miłość
skup, kierował Kościołem w trudnych doskonałość słów i ich ograniczoność, bliźniego. Wyrażała się ona w służbie
czasach. Wiele podróżował. Prowadził zwłaszcza w przypadkach niesienia biednym, chorym, socjalnie słabym
bogatą korespondencję poradniczą pociechy. Uważał, że w pewnych oko- i to nie tylko na terenie klasztorów, ale
i pocieszającą, zarówno służbowo, jak licznościach milczenie znacznie uła- i po za nimi. Organizował akcje pomoi prywatnie. Posługiwał się zatem jed- twia obejście się z istniejącymi napię- cy biednym, angażując swój własny
ną z najstarszych form duszpasterstwa ciami. Wiedział, jak trudno znaleźć majątek. W czasach panującego głodu
– duszpasterstwem korespondencyj- właściwe słowa, zwłaszcza w kontek- zarządził sprzedaż części majątku kośnym, znanym od czasów proroka ście utraty kogoś bliskiego. Twierdził, cielnego, a uzyskane pieniądze przeJeremiasza. Z zebranych doświad- iż w takich sytuacjach bezwzględnie znaczył na zakup żywności dla najuczeń wyciągnął zasadniczy wnio- potrzeba modlitwy, by moc Ducha boższych. Kazał wznosić szpitale
sek, że zarządzanie Kościołem ści- Świętego pocieszyła zasmuconych, i ośrodki opieki, schroniska dla pielśle i nierozerwalnie powiązane jest poddawała dobre myśli umożliwiające grzymów i ludzi w podeszłym wieku
z duszpasterstwem. Nie jest przeto korzystanie ze źródła wszelkiej pocie- oraz chorych, zapewniając im odpozaskoczeniem, że w jego obfitej chy. Warto, by współcześni duszpaste- wiednie utrzymanie i pomoc. Był
epistolografii odkryjemy nie tylko rze częściej, zamiast na sobie samych, obrońcą słabych i uciskanych przez inprzemyślenia kościelnego polity- zechcieli polegać na Bożej mocy.
stytucje państwowe. Po raz pierwszy
ka, przedniego organizatora, ale
Biskup z Cezarei podkreślał, że du- w dziejach napotykamy na tak komnade wszystko duszpasterza i to sza nie może funkcjonować bez pozna- pleksowy program socjalnego wsparw wielu przypadkach bardzo oso- nia Stwórcy. Brak znajomości Boga cia, co stanowiło wyraz bycia prawbiste.
jest równoznaczny ze śmiercią. Ubole- dziwym chrześcijaninem i praktyczneW zachowanych kazaniach, li- wał, że w odpowiedzi na darowane go naśladownictwa Chrystusa.
stach i traktatach teologicznych przez Boga oczyszczenie duszy, poszuks. Adrian Korczago
D
2011
rok duszpasterstwa
Duchowe i cielesne
12
5/2011